DE ZEEUW
TWEEDE BLAD.
Feuilleton.
Uit cle^ Provincie.
Gemengd Nieuws.
Zeeuwsche Stemmen.
HET JAVA-COMITÉ.
HSj heefi oorlog gevoerd.
VAN
ZATERDAG 20 NOVEMBER 1915, No. 44.
LXI.
Bel, bel, bnre, eie 't oord van die
voornaeme-belastige
Neen 'k, wat is dat voor 'n ding?
Je bedoelt zeker voornaeme belastige?
bure, 't is .'n vóórnaam© belas-
tigie. Je 'moet drukke op 't eerste. Do
menister, je weet wel, de belastigmeneero
in den Raag, wil 'n bel ast i ge leggen op
de voomaeme.
Maar mensch, verkoop noe geen
srooesies. Motte we noe voor onze voor
naeme geld gae betaele? Dan zal d'er
wel g'n mensch vrieloope.
"kZal je zeggen, hoe 'tgaet. 'k Zou
't niet zoo goed wete, as 'k 't nie zei vers
gehoord had van Pietekoo van den boer,
die der nicht getrouwd is met Belse, den
bode op Modderpoel. Die had 't in stat!
goord van 'n sc-hriever van ,'t stadiums.
Voor meer as één voomaem moe je be-
lastige betaele. Begriep je noe?
Mar mensch, outoch op. Ik heete en
kel Kaotje, maar m'n oudste heet naar
Klaos z'n vader Wulleniu Rendrik, en m'n
jongstemotte die guus noe betaele?
Belneen 'k, bure, hoor mar. Ik zie
dat '1 juule je naeder staet as 't laohe.
De menister Vraegt alleen belastige voor
de guus die nog gehore moete worde, dus
je WnHem is nog vrie.
Ah, gelukkig, 't Is. toch al zoo diere
in dezen tied. Eiers kenne we nie meer
en voor m'n melk betaele ik vuuf cent
de pint. En de lucifers slae ze alledag
meer op en m'n man is gister met do
kosse tuusgekomme. i
Je hoef me niks te vertelle. Lae we
mekaore noe geen Mietje noeme.
Nee, want dan valle we in de voor
naeme-belastige, éh!
Och nee bure, de menister vindt 't
allemael mar trotsigeid, die veel naeme
en ie wil do .mensche noe dwienge naer
't oue gebruuk terüg te keere. üaer hebbe
we toch genoeg an, éh?
Maer as de grootvaoder of grootmoe
der noe meer dan één naem hebbe? Dat
zou voor ons1 mar schandelijk weze.
Dan inoete <lie de belastige mar be
taele.
En of 'i 'n mooie of 'n platte naem
is, 'k zal mar zegge Adriana of Sientje,
da's zeker eiges 't zelfde
Jaoi, dat zou ik ook wel dienke.
Noe dag bure, 't is ievallig ier op
den hoek.
Dag hoor!
Ge hoort het, op den weg, hij de pomp,
over de haag en ,in de autobus wordt
over de vóórnamen-belasting, resultaat van
's minister Treub's vindingrijke brein, ge
sproten.
Ik maak me sterk, dat nog nimmer
een belastingwet-in-de-maak zoo spoedig
populair is geworden als dit ontwerp,
waarmee men ons op ,1 Mei 1917 wil
verrassen.
Men weet, wat het wondere wetje wil.
Het heeft Z.Ex. zeer verdroten, dat het
geven van meer voornamen, welk gebruik
1ot voor kort het meest voorkwam in de
meer gegoede kringen, in den laatsten
tijd ook ten plattenlande als een aardige
liefhebberij beschouwd wordt, blijkbaar
in verband met de toenemende welvaart.
Dus, z©g't Z.Ex., als meer dan één voor
naam een uiting van welvaart moet wor
den aangemerkt, dan zal ik zien mi'ji
deel te krijgen in ,die welvaart.
Den man is 't om de centen te doen.
De argumentatie doet er dus tenslotte
i.
Donderdag j.I. werd in de 60e jaar
vergadering van het Java Comité door
den secretaris den heer L. Cuperus, te
Amsterdam, een jaarverslag voorgelezen,
hetwelk wij zoo belangrijk vinden dat
wij het gaarne .in hoofdzaak afdrukken.
Het bevat toch eon stuk geschiedenis,
waarvan, zoowel de oudere lexers als de
jongere met genoegen zfdlen kennis ne
men. De oudere omdat zij Looman en
Esser en Heijblom gekend hebben, de
jongere omdat :zij zich de persoonlijke
kennismaking herinneren met Van Has
selt en Schelfhorst en Van de Spiegel;
en zeker lallen omdat zij' de liefde tot
den Zendingsarbeid ook door deze lectuur
willen verlevendigen.
Daartoe denken we allereerst terug aan
den belangrijken avond van 19 October
1854, toen de heer I. Esser, pas uit
Indië teruggekeerd, in een der 14daagsohe
vergaderingen van de „Ver. ter verbrei
ding der Waarheid" eene voordracht hield
over den zedelijken en godsdienstigen toe-,
stand der bevolking op Java, de Neder-
landsche Christenen oproepende tot het
zendingswerk. De terugslag op dit woord
wias het vormen van een Java-Comité
uit de.'aanwezige broederen, het houden
van nieuwe samenkomsten, en de eigen
lijke stichting der nieuwe vereeniging op
24 Maart 1855 onder leiding van bi'.
T. M- Looman, die van toenaf tot zij
nen dood in 1900, alzoo 45 jaar lang.
het voorzitterschap bekleedde.
weinig toe, doch die welvaar (-suiting had
ik er maar liever buiten gelaten.
Wat zien we in de groote steden? „De
tijd van Bettekoo, van Atmemie, Margreet.
en Aagje is lang voorbij. Marie, Christien,
Jacoba, Anna, Mina is niet netjes. We
zeggen liever. Mary, Tini, Gobi, Anni, Mini,
en Kitty, Nelly, Wirnmy,,doch genoeg.
Dus ook in de steden bleek men voor
uitstrevend of) dit gebied en verachtte men
het oude. Bat dit als een welvaartsuiting
beschouwd moet worden, zal ik. zoo vrij
zijn in twijfel te trekken.
't ls er al nol als in Engeland: de wasch-
vrouw 'heet er Mary, het vischwijf Kitty.
En welke boerenarbeider, die zijn kind
naar vader en drie broers wil vernoemen,
zal schromen, omdat hij 's Zaterdags
slechts f8 thuis brengt?
Maar afgezien daarvan, aldus gaat de
minister voort, die ijdeltuiten geven ons
maar heel wat werk met die namen-
rijen, dus behalve door haar karakter
als belasting eener „welvaartsuiting"
wordt ze hierdoor gerechtvaardigd, dat
zij een vergoeding eischt van degenen,
die „ter wille van particuliere voorlief
de en tradiLie" den staatsorganen meer
moeite veroorzaken dan noodig is.
Dus, dacht hij zeker, wat is rationeelei',
dan dat ,men die particuliere voorliefde
verwissele voor edele vaderlandsliefde, en
medelijden met de ambtenaren van den
B. S., die zioh nu de kramp pennen
aan overcomplete voornamen.
De dienst, dien hij huil bewijst, zal
echter maar matig op prijs gesteld wor
den, denk ik, want nu moeten de heeren
'n lijstje aanleggen en den belasting-ont
vanger op- de hoogte houden van de be
lastbare voornamen.
Er is nég een moeilijkheid, door den
minister misschien over 't hoofd gezien,
doch door den Oiider-dc-streep-redacteur
van „Het: Handelsblad" wereldkundig ge
maakt.
In het Amsterdamsche adresboek staan
260 Jansens, hiervan 18 met voornaam
J. en 46 J. en een of meer toevoegingen.
Na de invoering der voornamenbelasting
zullen deze toevoegingen wel weinig voor
komen. Resultaat: weinig opbrengst en
64 Jan Jansens. Is dit eene bevordering
van het gemak der administratie?
En dan nog allen die niet in het
adresboek staan! En als er algemeen vrou
wenkiesrecht komt (wat ik met m'n le
zers niet hoop) zullen, er zijn: (gesteld
dat er 3 X meer inwoners zijn die niet
dan die wél in het adresboek staan)
2 X 4 X 64 -j- 500 kiezers genaamd
J. Jansen!
Aan de populariteit, die de voorna
menbelasting geniet, doet dit echter niets
af. Gesteld al, dat 'tvolk zich met zoo'n
rekensommetje inliet, dan zou het z'n
toevlucht neinen tot bijnamen, die nu
reeds hier en daar bij voorkeur gebezigd
worden. Dan is het de Rooie Jan Jan
sen en de Dikke Jan Jansen!
Over alle bezwaren heen ziet minister
Treub echter naar het verre verschiet,
vanwaar minstens een half millioen z'n
schatkist komt binnenrollen.
Dat is hoofdzaak.
Wat een extra naam zal moeten-kos
ten? De minister wil dit regelen naar de
Inkomstenbelasting.
Als het ontwerp, 'zooals het 'daar nu
ligt, wet wordt, zal de belasting bedragen:
indien de belastingplichtige óf met óf naar
een zuiver inkomen van minder dan dui
zend gulden is of wordt aangeslagen
f2.50; indien hij is, of wordt aangeslagen
naar een zuiver inkomen vanf 1000 of
meer, doch minder dan f 2000f 5f 2000
tot f3000: f7,50; f3090 tot f4009: f10;
f4000 tot f6000: f 15; f6000 tot f8000:
f22,50; f8000 tot f12000: f35; f12000
tot f16000: f55; f16000 tot f32000:
f 100; f32000 tot f64000: f200; f64000
of meer: f400; met dien verstande, dat
wegens latere bijvoeging of verandering
van een voornaam de belasting nooit min
der bedraagt dan f100.
Verandering of verlenging van een ge
Getrouw aan het tweevoudig doel: „de
Nederlandsche natie op Java's behoeften
en hare schuld aan de Javanen aan
dachtig te maken, en verder de zending
op'Java te steunen", wendde men zich
tot het Nederl. volk met een gedrukte
„Roepstem", waarvan de vrucht was het
ontstaan van hulpcomité's soliier over
al binnen onze grenzen, en het collcotee-
ren ten behoeve van het „Genootschap
van in- en uitw. zending le Batavia",
dat evangeliseerde in en om genoemde
stad, en vooral ook de door Gossner,
Heldring en - Witteveen gezonden zende
lingwerklieden voorthielp.
Het werd nu ook de taak van het Java-
Comité doortrekkende zendelingen en zen-
dingszusters te steunen; de corresponden
tie met de zendelingen op Java en Nieuw-
Guinea, later ook op Sumatra, te voeren
en inlandsche jongelieden in het moeder
land op te leiden. Als Mevrouw le Jolle
2 Javaansche jongens uit Indië mee
brengt, neemt het Java-Comité ze voor
zijne rekening, en het moet een tref
fend oogenblik geweest, zijn, toen het Be
stuur op de 4de jaarvergadering (21 Juli
'59) aan de aanwezige zendingsvrienden
zijn pupillen voorstelde: Leonard de Ja
vaan, Aden de Maleier en Jan Hes de
Chinees. Deze allen en anderen werden
onderwezen, opgevoed en gedoopt, voorts
zooveel mogelijk gevormd voor aanstaand
zendingswerk. Wanneer het Java-Comité
als afd. van het Genootschap te Batavia
7 Juli 1861 zeudeling Beukhof uitzendt,
neenxt deze Aden, Ponrau, Leonard en
Andreas, een Dajak, na den moord in
1859 door Mevrouw Both mee naar Euro
pa gebracht, weer mede naar Indië. (Aden
is spoedig gestorven en te Nieuwediep
begraven).
De pogingen inlandsche jongelieden in
slachtsnaam zal f250 moeteii kosten.
Heet iemand Jhr. van Kibbelgraag en
wil hij dit veranderen in Jhr. van Kib
belgraag tot Vechtlust, dan moet hij voor
Vechtlust dokken.
Ons Zeeuwsche volkje zal hiervan ech
ter niet veel last hebben.
Ook dit doet dus niets af van de po
pulariteit van het merkwaardige wetsont
werp tot belasting van een merkwaardig
„weeldeartikel".
't Zal me benieuwen of het Parlement
er genoegen mee neemt.
Zal dit er ook zoo gauw mee verzoend
zijn als het gewone volk?
KEES VAN DER MEER.
Uit -een brief van een Franschen reser
vist, die aan het front in Champagne staat:
DenSOen, October vielen de Duitschers,
die in gesloten kolonnes tot dicht bij
onze loopgraaf voortgekropen waren,
even voor het dag aanbreken na vier of
vijf mijn-ontploffingen, die ons maar
te laat het alarm-sein gaven, op ons
arm. De vijand was reeds op de borstwe
ring en overstelpte ons met granaten.
Door den rook kon men elkaar niet zien;
het was me een dringen. We stootten
tegen elkaar op, al schietende en granaten
gooiende, maar de Duitschers, die in voel
grooter aantal waren, slaagden er in vas
ten voet te krijgen in een deel van de
loopgraaf. Op een meter afstands van
mij, in rook en vlammen, aan mijn rech
terkant, achter een schutsel tegen ont
ploffingen, losten Duitschers geweerscho
ten, waar de vlam mij liet gezicht van ver
brandde. Ik beantwoordde hen zoo goed
ik kon en zoo kalin mogelijk, op goed
geluk, want zien deed men niets. Naast
mij dook de luitenant op, met een gra
naat in do hand; hij gooide, maar miste.
D-e granaat viel naast mij neer. Raap hem
op, riep de luit, hij springt. Maar ik kon
niet, ik bleef doorschieten. Zonder aar
zelen bukte de luitenlant om het ding
op te rapen, maar liet sprong op hetzelfde
oogenblik en verwondde hem ernstig. Wat
mij betreft, ik schoot maar. Ik keerde
mij om en het zag er niet gunstig voor mij
uit; de 'vijand zou mij1 haast insluiten;
eindelijk gelukte het mij in de verbindings
loopgraaf te komen, zonder met vuiren
op te houden. Ik was weer bij- mijn eigen
mtenschen, er weid een versperring ge-
maakt, en ik kon even uitblazen. Maar
daar kwamlen de Duitschers van links
opzetten. De kapitein, die dicht bij mij
was, zendt mij op hen af; ik maak op
nieuw een versperring met alles wat me
in de handen komt, maar de vijand, die
verder gekomen was, maakt zich vanl
ons granatendepöt meester en begint ons
te bombardeeren. Toen zag ik mijn armen
broer vallen, neergeslagen door een gra
naat vlak bij mij. „Omhels me, Maurice,
zeide hij, mijn arme vrouw! mijn arme
vrouw! Geef je maar over broer, dan kun
jij voor haar zorgen!" Ik huilde, maar ik
dacht: Neen, over geef ik me niet. Hij
stierf; ik omhelsde hem nóg eens en liet
hem toen liggenik keerde naar mijn ver
sperring terug. In vuur en vlammen en
rook wopd het verschrikkelijke gevecht
roet granafu voortgezet. De kapitein ver
dedigde zich als een held, nu eens met
een geweer in de hand. dan weer liet
wapen neerleggend en grapaten gooiend,
zelf de granaten van de Duitschers op
rapend, vóór deze ontploft waren, eW
zo naar hen terugwerpend. Op het laatst
viel hij achterover, door een kogel in liet
hoofd getroffen. Op dat oogenblik versche
nen de versterkingen. Het was tijd.
Het was toen half negen, ik verliet
mijn post en ging naar de achterhoede,
's Avonds deden wij den tegen-aanval en
den volgenden) ochtend, den 31en October
hadden wij al onlze stellingen opnieuw
bezet. Ik geloof, dat ik zeggen mag, dat
ik oorlog gevoerd heb.
Europa op te leiden, zijn vrijwel mislukt,
en het stelsel „zendeling-werklieden" is
door de geschiedenis geoordeeld.
Uit de „Zendingsschool tot opleiding
van inlandsche jongelieden tot colporteurs
en evangelisten", tijdelijk onder leiding
van br. Beukhof en den na liem uitge
zonden zendelingonderwijzer L. K. Harm-
s.en is tenslotte het Seminarie te De-
pok geboren.
Als zendeling' Weinz voor Java wordt
afgevaardigd onder leiding van Ds. Hase-
broek (bij wien op 17 Maart 1861 o.a.
de genoemde Leonard en Aden belijde
nis des geloofs aflegden), op 20 Februari
1865, kon de Zuiderkerk te Amsterdam
de belangstellende menigte niet bevatten.
Dus gingen er binnen 10 jaren drie
zendelingen door bemiddeling van het
J.-C. naar Java, terwijl verder werden
gesteund de brs. Adolf Miihlnickel, Mi-
chaelis, Cornells, e.a. In dezen tijd valt
ook het begin van bet belangrijke werk
van den merkwaardigen Chinees Gang
Kwee, die 44 jaar onder zijne volksge-
nooten heeft gewerkt, en op 22 Juni 1901
op 83-jarigen leeftijd overleed met de
woorden op de lippen: „Heer, gij' hebt
geroepen; zie, uw dienstknecht is ge
reed"; en verder dat van de Chi-
neesche Christin Christina, die voor een
groot aantal Chineesche vrouwen tot een
rijken, geestelijke zegen 'Is geweest.
We denken hier ook aan den uitgezon
den br. P. B. Haag, die in Juli 1876
te Batavja kwam, werkte onder Inlanders
en Indo's en Chineezen, onder militai
ren en gevangenen, Maleische godsdienst
oefeningen hield, Chr. Maleische lectuur
verspreidde, en den stpot gaf aan de
oprichting vali verschillende Christelijke
vereenigingen. .Verder aan br. G. A. W.
Geissler, die in 1891 uitging, en het werk
Bij de directe belastingen is inge
trokken de verplaatsing van den kommies
verificateur J. Postma van Terneuzen naar
Lobith, met bepaling dat hij tijdelijk ge
plaatst blijft te Winterswijk. Met 1 Dec.
a. s. is benoemd de particuliere klerk
to Zierikzee (insp.) J. C. Gouw, tot rijks
klerk 3e klasse te Rotterdam (dir. tijdelijk).
Middelburg. Bevolking. In de eer
ste helft van de .maand November zijn
in deze gemeente ingekomen:
.1. A. van den Broeke, onderwijzer,
Lange Noordstraat, C 21, uit Terneuzen;
Mej. N. Meerman, geb. Schipper, Dok-
straat 1' L73, Rotterdam; Mej. C. J. Poort
man, onderwijzeres, Brakstraat 0 275,
Goedeieede; J. M. Sterzenbach, jnetaal-
draaier. Lange GorLstraat I 319, (Vlissin
gen; H. Best, gevangenbewaarder, Pen-
ninghoeksingel I. 72, Breda; H. J. Le-
naer, assistent i. d. zuivelfabriek, Win-
terstraat Q 101, Sappemeer; C. Franse,
tuinier, Seisweg R 121, Grijpskerke; A.
C. Hildernisse, teetenaar, Korte Gortstraat
K 9- 10, Vlissingen; J. L. Huijtge, werk
man,: Vlissingsch Wagenplein O 113,
DuitsehlandT. C. van Hoepen, bakkers
knecht, Vlissingsche straat li 65, Veere;
F. .1. Heoris, Rouaanscho kaai G 118,
Goes; A. F. .1. Schoenmakers, Langedelft
R 126, Vlissingen; Mevr. wed. jhr. mr.
I'. .1. Boddaert, Dam .ZZ. G 33, 'sGravén-
hage; 'C. de Munck, werkman, Spuistraat
F 115, Kruiningen; A. Cappon, kantoor
bediende, Lange Noordstraat 1, 188, Aar-
denburg; P. P. de Koning, werkman,
Pijpstraat N 211, Hoorn; Mej. C. W. Beo
lies, Spanjaardstraat E 84, Utrecht; V. J.
Galle, bakkersknecht., Hofplein 294,
België.
Vertrokken: J. A. Janso, van Vlis
singsch Wagen.pléin Q 118, naar 'sHcrto-
genboschMej. M. Lcijnse, Noordbolwerk
M 222, Noord-Amerika; J. S. Beckers,
Bastion N 65, 's GravenhageMej. C. A.
A. Meuldijk, Langedelft B 155, Vlissingen;
H. van der Pluijni, Ponninghoeksingel 1.
37, Oostburg; J. Lux, Pijpstraat N 218,
Vlissingen; A. F. Sehreuder, Heerengracht
M 36b., Gorinchem; Mevr. wed. C. van
Roggen, Londensche kaai 11 50, Ginlie
ten c.s.; Mej. II. Bondrager, T-eermagazijn-
straat P 28, AmsterdamH. G. Cobelens,
Langedelft B 155, Amsterdam; V. J. Al.
Gerris, Spanjaardstraat. F 80, 's Hertogen
bosch; Alej. C. S. de Klerk, St. Janstraat
1 51, Oostburg; G. J. Slaakweg Jr., Vol-
derijlaagte 'M 82, Smsterdain; J. F. do
N-ijs, Langedelft B 127, Arnhem; J. S.
Hoek, Wal B 62, Housden; W. Gabriëlso,
Markt K 3, Amsterdam; W. F. K. Weth-
niar, Seisholwerk M 213, Deventer; Mej.
N. Dourleijn, Loskade P 247, Enschedé;
P. Boone, Seisweg R 173, Koudekerke;
Jhr. mr. W. H. Hoeufft, Dam Z.Z. G 31—
32, Utrecht; H. Hendriks©, Lat. School-
str. C 53b., Keppel (G.); A. Bostelaar,
Seisweg' II 95, Koudekerke; j. J. Net,
Lange Breestraat O 174, Oost- en West-
Souburg; H. Luitwieler, Schoorstoenve-
gerssingel Q 89, Goes; P. Blok, Oude
Kerkstraat B 89, Koudekerk©; A. van
Sorge, Sleperssingel Q 189, Loosduinen.
„M. Ct."
Vlissingen. Heden/ Zaterdag, wordt hier
geen mailboot verwacht aangezien er gis
teren geen vertrokken is.
Hansweerd. Alhier is aangehouden het
schip genaamd „Hontenisse", schipper
Jorens, wonende te Breskens, geladen met
tarwe voor de Amer. Relief en bestemd
voor Antwerpen.
Bij de gehouden visitatie bleek, dat
hij in zijn schip een schot had gemaakt
waaruit door de ambtenaren werd ge
haald een hoeveelheid tarwe, zeep,
bloem, rijst en andere koloniale waren,
alles te samen een straatwagen vol.
Tegen hem is proces-verbaal opgemaakt
en het schip tijdelijk aangehouden.
(Zoom.)
Rilland-Bath. Gisteravond hield de Ko-
lenVereeniging „Ons Belang" alhier, in
onder de Chineezen te Batavia overnam,
en dit voortzette, gesteund door de zen-
dingszuster Agues Baltin, tot hij in 1902
als hulpprediker naar Ajermadidi vertrok.
De nu ontstanecrisis br. Haag was
in 1898 overgegaan in dienst van het
Gouvernement voor de militairen, en in
dien van de Indische kerk voor de Indo's
leidde tot de overdracht van het werk
te Batavia aan de Ned. Zendingsvereeni-
ging door den daartoe gemachtigden br.
Ti. Hendriks (1 Febr. 1903).
En hiermee eindigt dan het werk van
het Java-Comité op West-Java, waarop
zich in de eerste negen jaren van z'n
bestaan al zijne krachten hadden gecon
centreerd.
Wanneer men buiten Java ging, was
dit niet om iets nieuws te scheppen,
maai' slechts noodgedrongen. Ds. Witte
veen had Van Asselt gezonden .naar de
Bataklanden op Sumatra. In 1859 volgen
de brs, Dammerboer, Koster en Betz,
in 1861 komt br. Al. van Dalen. Na
den moord op Borneo (1859) verschijnt
de Rijnsche zending in de Bataklanden.
De broeders Van Asselt en Betz stellen
jjich onder de leiding van de Duitsche
broeders. Maar als de overgebleven vrien-
dentrits .alleen staat, neemt het Genoot
schap te Batavia ze voor zijn rekening
(1861). Toen het uit geldgebrek niet meer
kon steunen, vroeg het Java-Comité in
de vergadering van 14 Juli '63, toen
afgevaardigden van de Nederl. Zendings-
vereeniging; van de Utr. Zend.vereeniging,
alsmede Ds. Witteveen met het Java-
Comité, op deszelfs verzoek samenkwa
men: „Wat moeten we met de Batak-
zending doen?" En- toen niemand het
werk der brs. Dammerboer, Koster en
Van Dalen wilde overnemen, deed het
Java-Comité het. Voorzichtigheidshalve
de zaal van den heer .1. Rottier, hare
alg-enieene vergadering. Fit. heft verslag
van den secretaris-penningmeester bleek,
dat dit jaar waren aangekomen 26 wagons
kolen van 10.000 K.G. en een scheepje van
108 duizend K.G. De Vereeniging bestaat
tlhainls uit 116 leden. Aangekomen waren
nog 84.000 briketten: De prijs der kolen
werd berekend op f 1.33 per ILL. Ont
vangen was over het afgeloopen jaar
f 6309.97 en uitgegeven f 6638.32, alzoo
een nadeclig saldo van 1328.32. Het te
kort - op ieder aandeel bedraagt f 1.60,
wat spoedig door de leden moet worden
aangezuiverd.
St-Jansteen. Donderdagnaniiddag werd
door den knecht van den landbouwer
Pauwels van Absdale, om de kinderen ge
reden, die ter school gingen, daar het
weder zeer slecht was. Bij het huiswaarts
keeren, sloeg het paard op hol, kwam
met het rijtuig tegen een boom terecht,
en wierp de inzittenden met voertuig in
eene gracht. Ongelukkig liep liet voor
den knecht en kinderen af, want allen
hadden min of meer verwondingen opge
daan. Vogral liet 7-jarig knaapje van den
landbouwer Pauwels was zwaar aan het
hoofdje gewond. Spoedige geneeskundige
hulp werd den knaap verleend, die in
zeer bedenkelijken toestand verkeert.
(T. C.)
Een kostbare hiel. Dezer da
gen werd melding gemaakt van liet ver
dwijnen van een Belg met een paar schoe
nen, waarin niet minder dan 1300 franc#
verborgen waren. Het paar was hem door
oen kameraad te Roosendaal in bewaring
gegeven. Uit bet „Mg. Politieblad"- blijkt,
dat het geld, bestaande uit bankbiljet
ten van 20, 25 en 100 francs zich in den
hak van een der schoenen bevond, welke
daartoe was uitgehold en later weder
met een stukje leder dichtgemaakt.
Mas sa vergiftiging. Donder
dagnacht openbaarden zich in ©en barak
bij de nieuwe Ambachtsschool, te Alk
maar, bij bijna alle manschappen der 3a
compagnie (meer dan 400 man) verschijn
selen van een heftige .maag-darm-aandoe-
nig. Men kan zich, ,ook' zonder dat wij
in min-smakelijke bijzonderheden treden,
voorstellen, welk een verschrikkelijke toe
stand hierdoor in het leven werd geroe
pen. De depot-arts, dr. J. H. Pamieijei',
schreef den patiënten pijn-stillende 'mid
delen voor. In den loop van den dag
ondervonden velen nog steeds de onaan
gename gevolgen van hun ongesteldheid
maar gelukkig deed zich geen enkel ern
stig geval voor.
Vermoed wordt, dat men hier te doen
heeft met een massa-vergiftiging, [veroor
zaakt door het voedsel, .dat Donderdag
avond werd genuttigd en dat, naar wij
vernamen, bestond uit vet, boonen en
aardappelenResten van dezen avond
maaltijd zijn in beslag genomen en naar
het centraal laboratorium te Utrecht, ter
onderzoek opgezonden. „Alkrrt. |Ct.'"
Ontvluchte E n g Fs c h e offi
cieren. Woensdagavond ongeveer half
elf werden uit het fort Wierickerschaos
bij Bodegraven twee Engelsche officieren
vermist. Patrouilles van Bodegraven en
van het Goudsche wielrijders depot trokken
op onderzoek uit. Hedenmorgen ontdekte
men op den straatweg nabij Gouda-
Rotterdam de -vluchtelingen. Onder ge
wapend geleide werden ze naar het post
kantoor te Gouda overgebracht en latei-
per militaire auto van Bodegraven naar
liet fort Wierickerschans teruggevoerd.
Den geheelen nacht hadden de officieren
in den omtrek gezworven; ze waren blijk
baar verdwaald.
Te Griinendeich is dezer dagen, op
bijna 107-jarigen leeftijd, de weduwe Meta
iVliillei'/Te oudste vrouw van Duitsehland,
gestorven. Veertig jaar lang had zij het
beroep van vroedvrouw uitgeoefend. Zij
was op 16 Maart' 1809 geboren.
verbond men zich (1 Jan. '64) voor 6
maanden. Zietdaar het begin onzer Ba-
takzending, door den Heere ons op de
handen gezet en door Zijne goedertie
renheden voortgezet tot op dezen dag.
De drie broeders vestigden zich te Piar-
garoetan, dat later minder gescliikt ge
legen bleek met het oog op het levens
onderhoud (het was nog in den primitie
ven tijd!) maai' nu het goede punt van
vestiging voor Br. H. J. Eggink bleek,
Idat Koster overleed op 21 Febr. '64,
waarna de brs. Dammerboer en Van Da
len zich vestigden successievelijk te Oeta
Rimharoe en St. Mapilipil.x) Het aan
tal Christenen pain toe. Toen br. Van
Dalen in .1875 om gezondheidsredenen-
moest repatrieeren, lelden de gemeenten.
180 zielen. Na zijn terugkeer in 1877
ging br. Dammerboer met verlof. In Maart
1880 is deze weer op zijn post, maar
moest br. Van Dalen voorgoed naar huis
pa 20 jaren dienens in het zendingswerk.
Na nog tal van jaren als agent van het
Java-Comité te zijn werkzaam geweest,
stierf hij op 12 April 1899 korten tijd na
den dood zijner gade, op zoo in-droevig©
wijze. Br. Dammerboer bleef dus alleen,
over. Met toewijding en liefde zette bij
het werk voort. Eerst in Juli 1897 kwam
br. W. H. Th. van Hasselt hem terhulpe,
werkte eerst te Bargoeraten en vestigde
zich 27 Juli '99 te Si Matorkis.
Op 12 Febr. '65 preekt Dam 'teerst op
z(jn nieuwen post, Van Dalen op 9 April
op de zjjueop 30 Juni '67 doopt de eerste
zijn twee eerstelingen, en op 11 Aug. d.a.v.
heeft de tweede drie doopelingen.
I i i i i i
(Wordt vervolgd.)
H 1 I
