Binnenland.
Uit de Provincie.
Leestafel
Kerknieuws.
Kort» Oorfogstartehtefl.
Twee professoren uit Oostenrijk-Hon-
parije hebben een eigenaardig middel ge
vonden, om den soldaat te velde te ver
warmen.
Dit kan ni. geschieden door een elec-
triseh verwarmdeonderbroek. In de
stof van het kieedingstuk, bij de vervaardi
ging waar van 'met de isoleering rekening
weid gehouden, zijn uiterst soepele maar
vaste electrische verwanningsdraden ge
weven.
Het kieedingstuk weegt 850 gitani. Door
een kabel op een ;afstand van 100 en meer
meters treedt het toestel in werking. Al
dus kan de soldaat voor doodvriezen, enz.
worden bewaard. Het geheele lichaam en
ook de handen in de zakken worden zoo
doende verwarmd. Kortsluiting is onmo
gelijk. Wel kan de warmte geregeld wor
den. De stroom kan 250 watt bodragen.
Er zijn, onder de in Engeland als
spion terecht gestelde personen, in het
geheel twee Nederlanders geweest. Beiden
waren mannen. Onze regeering is daarin
gekend en zij beeft den indruk, dat de
procedures correct zijn geweest.
De Tnbuna Vertelt, dat midden Octo
ber in het Reno-dal, aan den spoorweg
Elorence-Bologna, 's avonds op een berg
vuurschijnsel werd waargenomen, waar
aan een sterk igedruisch gepaard ging.
Men was het er onder de bevolking spoe
dig over eens, dat daar spionnen seinen
-aan den vijand gaven. De politie toog er
op uit, beklom in het nachtelijk duister4
den berg, en nam drie mannen gevangen,
die van dichtbij naar het lichten keken.
Ze werden voor den magistraat gebracht
en het onderzoek bracht uit, dat het ver
schijnsel van vulcanischen aard was. De
drie gevangenen bleken belangstellend*!
toeschouwers te zijn.
Uit Parijs wordt gemeld, dat er Vrij
dagmiddag op het vliegveld van Bouxget
twee militaire vliegtuigen bij het landen
met elkaar in botsing gekomen zjjn. Zij
sloegen met een hevigen schok tegen den
grondDe vier inzittenden werden gedood.
Volgens de Vilag heeft een Duitsche
duikboot bij Saloniki een Engelsch trans
portschip in den grond geboord. De 890
opvarenden zouden zijn omgekomen.
Het Engelsche blad „The Globe"
is in beslag genomen. 11
Kitchener heeft Engeland verlaten
lot een bezoek aan 'het Oostelijk oorlogs-
tooneel (vermoedelijk den Balkan.)
De Italiaansche stoomboot „Jonio"
is gezonken.
De Engelsche stoomboot „ALastair"
(36b' bruto ton) is gezonken. Drie man
zijn gered. Het lijk van den eersten stuur
man is gevonden. i
Sp i o nna g e-p r o ce s. Door den
krijgsraad te Brussel zijn wegens spoor-
wegspionnage drie Belgen ter dood en
een Belg tot 12 jaar tuchthuisstraf verr
oordeeld.
Daar de armoede in Russisch-Polen
door den oorlog groot is, komen veel
Polen in Warschau, waar zij het baantje
van schoenpoetsers uitoefenen en door
de groote Duitsche bezetting een aardig
daggeld verdienen.
Prüm gevangen genomen.
Aan de ,,K. V.'" wordt uit Luxemburg
gemeld, dat de vroegere afgevaardigde
EmiJ Prüm door het Duitsche militaire
commando, na een voorafgaande huiszoe
king gearresteerd is.
De grond voor de arrestatie is, vol
gens het Duitsche blad daarin te zoeken,
dat Prüm verschillende opstellen in do
..Diekircher Fortschritt" en in de „Cler-
fer Echo" heeft gepubliceerd, waarin
hij de Duitsche politiek, het Duitsche le
ger en de Duitsche Katholieken en hun
leiders aanviel, als brochure ter groo-
tere verspreiding heeft uitgegeven. De bro
chure is in beslag genomen.
Onderzeeërs in de Middel
land s c h e Zee. Een mededeeling van
het Fransche ministerie van marine luidt:
Vijandelijke onderzeeërs, welke uit den
Atlantischen Oceaan kwamen, zijn waar
schijnlijk in den nacht van den 2den op
den 3den November door de Straat van
Gibraltar de Middellandsehe Zee binnen
gedrongen.
Ter hoogte van Arzou hebben zij de
Fransche stoomboot „Dahra" (1333 ton)
en bij Kaap Ivi de Fransche stoomboot
„Calvados" en de Italiaansche stoomboot
„lonio" tot zinken gebracht. De beman
ning van de „Dahra" en de „lonio" is
gered, terwijl men geen berichten heeft
over de bemanning van de „Calvados".
Een Lloydstelegrani meldt, dat de
stoomboot „Lady Plymouth" 55 man van
het Fransche schip „Calvados" heeft op
gepikt.
De crisis in Griekenland.
De koning heeft Scouloudis belast met
de vorming lyan een nieuw kabinet.
De bladen publiceeren een telegram uit
Athene, volgens hetwelk het nieuwe mi
nisterie als volgt is samengesteld.
Scouloudis, minister-president en bui-
tenlandsche zaken; Goenaris. binnenland-
sche zaken; generaal Yanakitsas, oorlog;
admiraal Coendoeriotes, marine; Dragoe-
mis, financiën; Theotokis, nationale eco
nomie; Rallis, justitie en verkeer en Mi-
<jheilidakis, openbaar onderwijs.
Een duikboot ontdekker.
Volgens Amerikaansche bladen heeft men,
naar de uit Frankrijk teruggekeerde in
genieur en uitvinder, William Dubilieix
bericht, met een door hein uitgevonden
duikboot-ontdekker aan de Fransche kust
groeven genomen, welke goed*' uitkomsten
moeten hebben opgeleverd. Men zou de
schroeven der duikboot op een afstand
van 50 mijlen gehoord en ook de rich
ting, waarin zij zich bewoog, gevonden
hebben. Het laatste door middel van twee
andere toestellen, die op afstanden van
6 tot 10 mijlen aan de kust waren opge
steld.
Het gedruisch der schroeven werd door
een op een microfoon gelijkend instru
ment opgevangen en versterkt. De grootste
moeilijkheid zou zijn veroorzaakt door de
vreemde geluiden, waardoor het verne
men van het gedruisch der duikboot ge
stoord werd. jMet eene inrichting, gelij
kende op die welke bij de draadlooze
telegrafie gebruikt worden, moet het ech
ter gelukt zijn, de vreemde geluiden af te
leiden.
Griekenland's „neutrale"
houding. Uit Saloniki wordt gemeld:
De dorpen Klotsierino, Kajali en Me-
misli, die door de Franschen zijn ver-
meesterd, Jiggen op Bulgaarsch gebied.
Met de Grieksche autoriteiten is men
tot een schikking gekomen volgens welke
de bondgenooten een havenhoofd zullen
bouwen en een nieuwen doorgang openen,
waardoor een gemakkelijker verbinding
Wordt verkregen van de steigers naar
het spoorwegstation. De plaatselijke over
heid heeft verder goedgevonden, aan de
steigers .ruimte te maken voor de
transportschepen der bondgenooten wan
neer de steigers niet in gebruik zijn ten
behoeve van de Grieksche transportsche
pen. De Grieksche troepen worden name
lijk gelijktijdig met de Engelsche en Fran
sche ontscheept.
De Leidscho benoeming.
Een lezer van Het Handelsblad
schrijft dat de onderstelling volgens wel
ke prof. Van der Waals tot do politiek-
linkschen zou zijn te rekenen, vermoe
delijk niet juist is. Prof. Van der Waals
behoorde altijd lot do Gereformeerde (in
der tijd de „afgescheiden") kerk en do
briefschrijver deelt trouwens de weinig
bekende bijzonderheid mede dat de heer
V. d. W. vijftig jaar geledon „onder
meester" was aan oen christelijke school
voor M. U. L. 0. (n.l. die van den
heer Breetvelt te Leiden). Hij (degeen
die ons dit schrijft) behoorde toen tot de
leerlingen van „meester" Van der Waals.
Na deze mededeeling moeten wij (zegt
Het Hand.) dus aannemen dat het
Leidsche curatorium niot op één lid na,
doch geheel rechts is.
De nieuwe landvoogd,
mr. J. P. graaf van Limburg Stirum zal
D. V. 26 Januari per „Insulinde" naar
Indië vertrekken.
De Duitsche onderzeeër.
De bemanning- der C 8, vertrok met
de torpedobóot G 13 naar Nieuwediep
om vandaar in Bergen (N.-H.) te worden
geïnterneerd. Het was een aandoenlijk
schouwspel, toen de bemanning den on
derzeeër verliet. Bij het neerhalen der
Duitsche vlag, schreiden allen; daarna
werd een driemaal „hoch" op den keizer
uitgebracht. De manschappen werden in
het voor hen bestemde gebouw inge
kwartierd, waar zij onder strenge bewa
king staan. Heden is de 0 8 naar Den
Helder vervoerd, om op de marinewerf
te worden vastgelegd.
Hengsten en ruinen.
Met ingang van 10 Nov. a.s. zal ge
durende de maanden November en De
cember 1915 gelegenheid bestaan tot uit
voer van hengsten en ruinen, die den
leeftijd van 20 maanden nog niet heb
ben bereikt.
Eieren.
De Minister van Landbouw heeft be
paald
lo. dat voor iedere hoeveelheid van
100 versehe eieren, waarvoor consent tot
uitvoer wordt afgegeven voor de dagen
7 tot en met 13 Nov. 1915, eene hoe
veelheid van 30 versehe eieren beschik
baar moet worden gesteld; 2o. dat voor
iedere hoeveelheid van 100 geconserveer
de eieren, waarvoor consent tot uitvoer
wordt afgegeven, voor de dagen 7 tot en
met 13 Nov. 1915 eene hoeveelheid van
100 geconserveerde eieren beschikbaar
moet worden gesteld.
Bij den dienst der directe belastingen
is met ingang van 1 Dec. a.s. de komm.
2e kl. J. Zeldenrust verplaatst van Sas
van Gent naai' Beek, en bevorderd met
1 Nov. van (komm. 2e kl. tot komm. Ie kl.
D. Sloof te Vlissingen, en van komm. 3o
kl. tot komm. 2e kl. W. H. ter Horst te
Hulst.
Middelburg, ben brutale in braak.
Zaterdagavond heeft een zeer brutale in
braak plaats gehad in het heerenhuis
op „Vijvervreugd" van den heer W. P.
Haman aan den Seissingel. Omstreeks
half zeven hoorde een der buren leven
in het huis, maar vermoedde, dat de
landbouwer, die op „Vijvervreugd" woont,
Ingelse geheeten, <een ronde in het huis
deed. Toen hij om half acht terug' kwam
hoorde hij weder veel lawaai, vertrouwde
de zaak niet en ging Ingelse waarschuwen.
Te zamen gingen zij met licht het huis
doorzoeken en vonden zij, dat een gat
in een panieel van de sèrre was gemaakt,
waarop de politie werd gewaarschuwd.
Ondertusschen hebben de inbrekers
waarschijnlijk kans gezien weg te komen,
althans1 toen even later de inspecteur van
politie, Van den Dolder, met een 5-taJ
agenten verscheen, en het terrein afzette,
was niemand meer te -vinden. Bijgestaan
door den rijwielhandelaar, den hoer Pio-
terse, die gewaardeerde diensten verleendo
door het beschikbaar stellen van lantaarns,
enz., doorzocht de inspecteur het geheele
huis en strekte het onderzoek uit tot op
het dak en ook op de daken der huizen
in de buurt. Bij dit onderzoek bleek,
dat er zéér vermoedelijk gezien de
sporen in den tuin twee inbrekers zijn
geweest, die zich langs een afvoerpijp
•op het dak werkten. Aldaar werden een
zestal pannen afgenomen en netjes op
elkaar in de 'goot gelegd. Door het nu ont
stane gat kwamen zij op' den keukenzolder
en vandaar door een luik in de keuken,
maar hier konden de mannen niet verder;
de deuren waren goed gesloten. Met veel
moeite hebben zij zich toen, gezien de
sporen op den muur, langs een veel te
kleine ladder weder op den zolder weten
te werken, en van daar op het dak. Door
eerst op een kippenhok te gaan staan
kwamen de mannen weer in den tuin.
Blijkbaar waren zij niet tevreden met het
mislukken hunner pogingen om binnen
te geraken en zij zijn toen begonnen aan
het uitsnijden van het paneel in de sèrre,
doch zijn zij hierin gestoord door ingelse
en den buurman. Vermist wordt niets dan
een sleutel.
De politie vermoedt hier met beroeps-
inbrekers tie doen te hebben en stelt een
onderzoek in een bepaalde richting in.
Enkele overtuigingsstukken werden in be
slag genomen.
Het is zeker jammer, dat de politie niet
gewaarschuwd is alvorens zelf een onder
zoek in te stellen, wellicht was het dan
gelukt de daders op heeterdaad te be
trappen.
Goes. .Voordracht over Ned.-
Indië. Zaterdagavond heeft de heer W.
J. Giel, gep. kolonel der Artillerie. Ned.-
Indische leger en oud-journalist, zijn twee
de voordracht over Indië gehouden voor
onderwijzers en andere belangstellenden.
In de vorige lezing luid spreker reeds
de bevolking van Indië behandeld en hij
sprak thans over de cultuur in onze Over-
zeesche Bezittingen. Spr. behande'de eerst
de groote voordeelen van de Indische
cultuur boven de Europeesche, legde uit,
dat vooral de temperatuur, de regenhoe-
veelheid en de meer of mindere vrucht
baarheid van den bodem grooten invloed
op de productie uitoefenen en splitste
de cultuur in een laagland of één
jarige cultuur en een hoogland of
meerjarige cultuur.
Daarna ging spr. over tot de behan
deling van de voornaamste Indische ge
wassen afzonderlijk en begon daarmee
met de koffie.
l>e koffie-cultuur is in Indië van groot
belang. Spr. behandelde dit gewas van het
planten tot het in balen verzenden naar do
Europeesche markten en onderscheidde
daarbij drie söorten koffie, waarvan de
eerste soort, de fava-koffie, langzamer
hand verdrongen wordt door de vooral
in de laatste tien jaren ingevoerde derde
soort, de „Robusta"-koffie. Ook verschil
lende bijzonderheden werden door spr.
van dit gewas genoemd als: het voort
planten door enten of stekken, de kruis
bestuiving enz., waarna spr. een en an
der door prachtige, scherp uitkomende
lantaarnplaatjes duidelijk maakte. Daar
door kregen de toehoorders een goeden
indruk van al de! bewerkingen dip de
koffie achtereenvolgens ondergaat.
Op dezelfde onderhoudende' en interes
sante manier behandelde spr. voor do
pauze nog twee andere belangrijke ge
wassen: de suiker en de rubber. Vooral
over de suiker als zeer belangrijk gewas
wijdde spr. lang uit en gaf weer eon
volledige voorstelling van het planten en
bewerken der suiker. De lantaarnplaatjes
waren hierbij weer evenals bij dfö vol
gende onderwerpen zeer mooi en duidelijk.
Na de pauze volgden nog eenige ge
wassen als de tabak en de thee. Van
alle behandelde gewassen vertelde spr.
verschillende historische bijzonderheden.
Zoo vertelde hij, dat de tabak in 't begin
van zijn verschijnen in Europa niet bijster
gunstig pntvangen werd. Het rooken van
tabak werd onbeschaafd geacht, waarop
in Rusland zelfs de doodstraf gesteld
werd, terwijl, voer spr. voort, tegenwoor
dig in dit land zelfs de dames zware
sigaren rooken, welk gezegde hier en daar
gelach verwekte.
Bij de tabak-cultuur zijn in indië schat
ten te verdienen, maar toch kan een
regenbuitje meer of minder in de maand
April wel eens "roet in het eten werpen.
Vandaar dat de tabak op de Europeesche
markten wel eens f 4, maai' ook wel eens
£0,30 opbrengt. A
lf)e theecultuur is veel lichter en aan
genamer dan die van de tabak. Vooral
doordat de thee een veeljarig gewas is
voelen de planters in Indië daarvoor meer
dan voor een gewas dat ze maar één
jaar onder behandeling hebben. Volgens
spr. maakt een wandeling door een thee
plantage, die, daar de thee een gewas is
dat op 200600 meter hoogte groeit, ter
rasvormig is aangelegd, een aangenamen
indruk. jWel is het wat vermoeiend en
verwekt 't volgens spr. dan ook eetlust.
Na tenslotte erop gewezen te hebben,
dat ide Engelsche thee veel lekkerder
smaakt dan de Nederlandsche, niet om
dat de Engelsche thee beter is, niaar
omdat de Engelsche huismoeders de kunst
verstaan om thee te zetten en de Neder
landsche niet, dankte spr. zijn hoorders
voor hun belangstelling en eindigde zijn
lezing. De heer Mais dankte daarop den
heer Giel namens alle aanwezigen voor
den leerrijken avond dife hij hun had
bezorgd en noodigde hen uit op de vol
gende lezing, die 11 Dec. zal gehouden
worden, terug te komen.
Met hartelijken dank ontving de wijk
zuster voor verleende hulp twee giften
één van f2 50 en één van f5.
Vfis&inaen. Zaterdag is de mailboot
..Mecklenburg", -wegens mist. uit zee terug
gekeerd, en ging pr dien dag geen boot
naai' Engeland en kwam er zoodoende
gisteren hier geen aan.
Invalide Eng else hen. Aan
liet station te Vlissingen heerschte in den
nacht van Zaterdag op Zondag een heele
drukte, doordat 120 Engelsche burgers,
die in Duitschland geïnterneerd zijn ge
weest! on die invalide zijn verklaard, naar
Engeland reisden en Vlissingen passeer
den. Aanvankelijk werden zij te 11 uur
verwacht, maar het werd kwart over drie
eer do extra-trein het station binnenreed.
Hier .werden zij ontvangen met een broodje
en een kop koffie, door de zorgen van den
consul- van Engeland gereed sLaande. De
mannen, onder wie een kleine 40 zwarte,
namelijk Afrikaners en Indianen, waren
zeer slecht te spreken over hun verblijf
in de Duitsche kampen en vooral de voe
ding en ligging moet veel te wenschen
hebben overgelaten. Een der mannen
moest op last van een dokter naar het
Gasthuis, daar hij te ziek was om verder
te reizen. Een ander moest op een stoel
aan boord vim do mailboot worden ge
dragen.
Nadat allen oen pas hadden een paar
konden er geen krijgen gingen zij aan
boord van de „Prinses Juliana", die te
half zeven naar Tilbury Docks vertrok.
Heinkenszand. De heer P. alhier zoa
gistermorgen met paard en tentwagen zjjn
vrouw van den trein afhalen, doch op den
dijk tusschen Heinkenszand en 's Heer
Arendskerke wilde het paard een verkeer
den oprit af en de voerman dit willende
voorkomen, trok het paard zijwaarts, met
het gevolg, dat het rijtuig omsloeg en hij
er onder terecht kwam. Door een juist
passeerenden postbode werd hij spoedig
uit zijn netelige positie verlost, en daar
hij zich nogal bezeerd had, door dezen
naar den dokter vervoerd, om zich te laten
verbinden. Ook het rijtuig had veel averij
bekomen
Rilland-Bath. De heer C. van Weele,
stationchef alhier, is wegens voortduren-'
de ziekte voor zijn dienst afgekeurd, en
zal eerlang zijn dienst met pensioen ver
laten en zich nietterwoon te Wemeldingo
vestigen.
Nisse. Vrijdagavond was het jaarverga
dering der zangvereeniging „Excelsior"
alhier. Do inkomsten bedroegen f 53.35 en
de uitgaven f48.45, alzoo een goed slot
van f4.90. Herkozen werd als voorzitter
J. Moerland, als 2e secretaris N. Moerman
en gekozen als bijzittend lid J. Paauwe.
Gekozen werden (ot leden van toezicht
G. Meijers, N. Moerman en A. Hirdes. Be
sloten werd een .uitvoering te geven, enkel
voor begunstigers met het oog op de
tijdsomstandigheden
Baarland. Zaterdag kwam de Raad in
voltallige vergadering bijeen.
Uit de ingekomen stukken bleek, dat in
de plaats van de heeren J. v. Wingen en
K. Zeevaart tot zetters zijn benoemd de
heeren J. v. d. Repe en M. Ruijsaard;
beiden hebben hunne benoeming aan
vaard; dat de rekening over 1914 door
Ged. Staten is goedgekeurddat Ged.
Staten wijziging verzoeken der begrooting
1916, in verband met de verhooging der
jaarwedden van burgemeester en secre
taris.
De voorzitter deelt mee, dat van nie
mand bericht is ingekomen, waarbij wordt
gesolliciteerd naar de vaste betrekking
van lijkwagenkoetsier.
Naar aanleiding' der circulaire in zake
verhooging jaarwedden burgemeester en
secretaris volgen langdurige besprekingen,
waai' liet geld vandaan te halen voor deze
verhoogingen. Eindelijk wordt besloten
op voorstel' van den heer Schout om het
maximum van 'den Hoofdei. Omslag te ver-
hoogen tot f 2800, zulks met 4 tegen 3
stemmen.
Daarna bepaalt de Raad de jaarwedde
van burgemeester cn secretaris op f391.
Thans komen aan de orde verschillende
verzoekschriften tot ontheffing van den
Hoofdei. Omslag aanslag over 1915. Aan
Johs. do Mol' Abr.z., P. J. de Mol en C.
Huijzen wordt ontheffing verleend, omdat
ze in militairen dienst zijn.
Op een verzoek van de wed. M. Haas
donk om ontheffing over de laatste 3
maanden (welke laatste 3 maanden blijkt
niet uit het verzoekschrift) van haren
aanslag, merjkt de voorzitter op, dat de
Raad geen ontheffing behoeft te verleenen,
omdat ze niet gerechtigd is verder H. 0.
lo innen dan tot 'en met de maand, waarin
Haasdonk is overleden. De weduwe be
hoeft over de laatste vijf maanden 1915
geen hoofdei, omslag te betalen.
Van de wed. G. Schipper c. s. is een
verzoekschrift ingekomen om teruggave
van te veel betaalden hoofdelijken omslag.
Er wordt meegedeeld, dat de wed. Schip
per naai' aanleiding der genomen beslui
ten op de laatste raadszitting door den
gemeente-ontvanger tot betaling is ge
maand en zij f72.201/a voor de laatste
8 maanden 1914 heeft betaald. Zij vraagt
nu teruggave van f 10.20V2 en wil aan de
gemeente schenken als vrijwillige bijdrage
II. O. f62.
Over deze kwestie ontspon zich een
langdurige en heftige discussie, waarvan
het slot was, dat de Raad besluit aan de
wed. G. Schipper c. s. terug te betalen
f IO.2OV2 en van haar als vrijwillige bij
drage in den hoofdei, omslag aan te ne
men f62. Alleen de heer Van Damme
stemde tegen.
Bij de voorkomende zaken informeert
d*j heer Poortvliet, hoe of het nu met den
lijkwagen moet. Hij vindt dat deze nu voor
doenniet staat en dat de vrachtrijder de
wet stellen aan den gemeenteraad. Na
lange besprekingen, waarbij de vracht
rijders leelijk over de tong gaan, stelt de
heer Poortvliet voor, om per advertentie.
in De Zeeuw, de Gocsche- en de Nieuwe
Zeeuwscho Courant sollicitanten op te
roepen voor de betrekking van tjjk wagen-
koetsier, welk voorstel wordt verworpen
met op één na algemeene stemmen Hierna
gaat. de Raad over tot geheime zitting om
een suppl. kohier H. O. vast te stellen.
Sluis. Het kanaal van Brugge naar Sluis
ral wegens daaraan te verrichten werk
zaamheden van 10—25 November voor het
verkeer gesloten zijn.
Zoutelande. Terwijl de landbouwer C.
L. Vrijdag met behulp van een ladder in
een boom, bezig was met appels trekken,
brak onverwachts een tak van den boom,
waardoor hij achterover op den grond
viel en zich zoodanig bezeerde, dat hij
niet kon opstaan en in huis moest worden
gedragen. Een onmiddellijk ontboden ge.
neeskundige constateerde, dat, voor zoover
hem bekend is. geen infwendige kneuzingen
zijn ontstaan. De patiënt lijdt nog veel
pijn, doch zijn toestand is niet zorgwek
kend en er is alle hoop op herstel.
(Eerst heden ontvangen. Red.)
Hedenmorgen is vlak voor de ge>
meente alhier op het strand een contact
mijn aangespoeld. De nationaliteit ervau
is op het oogenblik niet op te geven.
Vage figuren, door G. Schrijver.
Botterdam, Libertas.
Een achttal schetsjes, van het leven
afgezien, en door Schrijver" verteld op
z'n Schrijvers, dat wil zeggen, met photo-
grafische juistheid, in goed gedacht Hol-
landsch, fijne gemoedssnaren doende tril
len en onwillekeurig tot instemming stem
mend, omdat men het ook zoo heeft gezien,
zelts 'wel doorleefd. Er zijn oude bekenden
onder, de kennismaking met wie men
gaarne nog eens vernieuwt. „Vage figu
ren" zal' voor (menigeen meer zijn dan. dat,
omdat het menschen teekent van vieescla
en bloed, met zenuw- en zieleleven als
wij zeiven, en met een begeerte naar geluk
gelijk wij in de zielen verschillend ge
leid op den weg des levens. Libertas stak
deze „figuren" in een eenvoudig, daardoor
te meer passend gewaad. Men make er
een nuttig! gebruik van.
De Gids van Bergen op Zoom, door
J. E. Droogendijk. Rotterdam,
Drukkerij Libertas.
Er zijn nog velschillende verhalen in
omloop van heldendaden van Hollander^
in den Franschen tijd, welke (de helden
daden namelijk) behooren vereeuwigd te
worden. Natuurlijk moet men deze hel
dendaden bezien in het licht van hun
lijd. Van een ingezonken natie, als wij
toen waren, verwacht men geen daden
als van Leonidas en De Ruyter. Wat niet
wegneemt, dat het Fransche tijdperk nog
meer dan een derderangsheid heeft voort
gebracht. En tot deze behoort ook de held
van bovengenoemd verhaal, zekere Visser.
Zonder opsmuk, tamelijk boeiend, wegens
de afwisseling, vertelt de schrijver van
hesm. Het verhaal speelt te Bergen op
Zoom, doch Visser is later naar Rotterdam
gegaan en daar overleden. Droogendijk,
blijkbaar een Rotterdammer, heeft daar
een en ander dit 's mans leven opgediept,
en in den vorm van een historisch ver
haal gegoten. Libertas zorgde voor oen
nette uitvoering op de platen na. De
schrijver! heeft de kunst van den Chr. ver
teller nog1 niet te pakken. Op blz 61, 63,
79, 109 en 112 komen vloeken voor;
terwijl op blz. 111 een hoofdstuk begint
met deze berispelijke woorden: „Weer had
't geluk den zeilmaker gediend".
De strijdende leeuw, historisch ver
haal' uit den tijd der Hoeksche en
Kabel ja uwsche jwisten, door J. M.
Droogendijk. Rotterdam, Libertas.
Jongens, die van geschiedenis houden,
die graag naar vechtverhalen luisteren,
die meer van de Hoeksche en Kabeljauw*
schet wisten willen weten, die de laatste
stuiptrekkingen van eerstgenoemde partij
willen zien typeeren in de nederlaag van
Jonker Frans, en met de plaatselijke ge
steldheid van Rotterdam en omstreken
uitnemend op de hoogte zijn, zullen dit
verhaal met genot lezen, hetwelk, behou
dens oenige naamvals- en conectiefoulen.
goed in elkaar zit. De platen zijn photo's
(op kunstdrukpapier) naar platen uit die
dagen, hetgeen de waarde van 't boek.
verhoogt.
De Harp, Maandblad ter bevordering
van de Toonkunst onder de Christenen in
Nederland. In een polemiek met „De Lof-
stem" pleit de heer Pijlman voor „Bin
dend Beginsel". Orgelbouwer geeft het
vierde artikel over de constructie, van
het Kerkorgel. K. vertelt aardige en leer
rijke bijzonderheden over enkele Amster-
damsche organisten uil, de eerste helft
der 19e eeuw. De overige rubrieken zijn,
als altijd, goed verzorgd. Als Muziekbij-
lage ontvangen de llarp-lezers een „Kerst
lied", woorden van Tollens, muziek van
F. Pijlman, 't Was goed gezien, om hu
reeds een kerstlied uit te geven; nu heli-
ben koor of kwartet voldoende tijd om
het in te studeeren.
Het zij nogmaals gezegd: De Harp is
een goed geredigeerd, een in goede ba
nen geleid Muziektijdschrift, (lat in Chris
telijke kringen veel gelezen behoort, te
worden.
Ned. Jferv. Kerk.
Bedankt voor Beesd door E. Warmelts
te Nunspeet; voor Bruchem m Kerk
wijk door C. J. Leerunans te Utrecht:
voor Heerewaarden voor J. E r d. Pot
te Beek.