I
I:
1
ket
<1
Mo. 3
Zaterdag 3 October 1915
30e Jaargang
V
ibinet
IS I
its
Its
I
pa I en
uinpaard,
lenwagen
rswoning.
en Karn en een
beer,
ige Vaarzen
farekoe,
fen te koop,
of Leerling.
ende Knecht
Dienstbode,
gevraagd,
knecht
Meid
LEIDENS ONTZET.
De Uroote Oorlog*
iakken
)RRAAD
euwe
Lanjjedelfi
mizen
erdelging.
ogist, Middelburg.
rd mak, bij
r-ERS te Breskens.
OP
ijzeren rongen,
's Gravenpolder,
OP
bij J. ZWEMER,
te huur:
ostkapelle.
)OP
DE VISSER Gz.,
OOP
Veerscheweg.
wee paarden, draag-
bij C. ZUIDWEG,
DROOG, Breskens.
;e's User ArcndskerKs,
st
imlieid. Gegadigden
J October aanmelden
BOOM, Boterfabriek.
,rt of Mei
E, Westkapelle.
ber gevraagd
le werken en koken.
;ke kaai H 55, Mid-
tegen Mei a.s.
ïrijpskerke.
ovember
)lder, Arnemuiden.
ES DAG.
Ie keuze
EUWE GITTEN
ANK, Langedelfi.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Gees;
LAN IE VQRSTSTRAAT 2iös
Bureau te Middelburgs
FI R SVi A F. P. DHU1J - L.
Drukkers:
Oosterbaan Le Coïntre - Goes.
Onze Statenoverzetting.
Wij hebben alle respect voor den reu
zenarbeid van den modernen professor
Oort m'et zijln nieuwe Bijbelvertaling. En
ook voor den overtuigingsmoed van den
gtereformeerden professor Noördtzï}, die
op een verbeterde Statenoverzetting aan
dringt, toch kunnen wij ons vooralsnog
niet vinden in de poging om den Bijhei
door nieuwe of verbeterde vertalingten
meer aan de eischen van waarheid en
schoonheid te doen beantwoorden.
Reeds heeft het vorige jaa.r ds. A.
Janse, gereformeerd leeraar t|e Rarneveld,
in ons blad tegen de nieuwe Bijbelverta
ling geprotesteerd, en met de stukken aan
getoond, dat deze verbetering op meer
dan een plaats, althans in de eerste af
levering, een verslechtering is. Maar
die man is gereformeerd, wat zou die er
van weten! Zoo redeneert men immters.
Daarom doet het ons genoegen, dat in
een vrijlzinnig tijdschrift De Gids
nu ieens een man niet van gereformeerden
huizte, de heer Posthumus Meyjes, niet uit
piëteit voor Gods Woord, maar uit eer
bied voor onze schoone Moedertaal tegen
de verknoeiing van onzen Bijbel op meer
dan een plaats opkomt.
Hij schrijft onder meer:
„De taal der Staten-Vertaling', zoo
schoon en verheven en zoo één geworden
met ons volksgevoel en nationaal bewust
zijn, heeft bijna drie eeuwen lang mil
joenen .zoozeer bekoord, en zoovtel© ge
slachten zijln zoo innig met haar saam-
gegroeid en hebben haar zoo diep in zich
opgenomen, dat het een waagstuk
van de allergevaarlijkste soort
moet heet e n, die e r f e n i s van
d r i e h o n d e r d ja a. r p r 'ij s te geve n
en den me ns c he n iets aan te
bieden, dat beter en schooner
zou z iji n".
Van de Leidsche vertaling van Profes
sor Oort daarentegen zegt hiji:
„Hij geeft ons niet denaelfden Bijbel,
hij sticht en ontroert ons niet als de
Statenvertalers het nu nog na driehonderd,
jaar vermogen; hij geeft ons in plaats
van het oude niets beters, maar iets
minderwaardigs; hij schenkt ons voor
poëzie: verstandelijk' proza; voor ziels
ontroering: hedeneering; vioor de textia.se
van het geloof: religieuse woorden; voor
de verrukking' der zieleen uiteenzetting
voor de aangrijpende diepten van leed en
berouw: vrije-gemeente-preeken; en voor
de hoogste en reinste geloofsvreugde
dictionnaire wijsheid in vrijzinnigen
geest." i
Maar zal iemand zeggen die
nieuwe vertaling is toch phiiologisch zui
verder, heeft de vertaalfouten toch weg
genomen, staat toch op de hoogte van
de wetenschap van onzen tijd. Maar
wat hebben wij daar aan, vraagt de
schrijver. j i j
„Wat hebben we als zooveel van al
dat schoone der Statenvertaling te loor
gaat, aan de accuratesse der lexecologiseh-
preciese, maar onschoone en vlakke,
armoedige en laag-hij-de-grondsche over
zetting van den wél onderlegden en, ge
leerden schoolmeester? Duizendmaal lie
ver een Bijhei met onverstaanbare plaat
sen en talrijke taalkundige fouten, maai!
de heilige, gewijde, gedragen©, verhevene
taal der religieuse emotie, dau de feillooze,
geleerde, ondoorvoelde1 en onschoone
schoolmeastersvertaling. Duizendmaal lie
ver den gebrekkigen Dordschen Bijbel
dan dit droog-nauwkeurige en verheffing-
looze Leidsche studeerkamer-leesboek."
En dan vergelijkt hij' verschillende!
teksten uit de Statenvertaling met die
uit de Nieuwe van Oort, platvloersch, on
geestelijk, taalbedervend als deze is,
soms grenzend aan het profane. Bijvoor
beeld
„Het slot van 1 Cor. 13, dat triomphale
slotaccoord van de met steeds stijgende
verheffing en glorie gezongene hymne
der liefde, in onze Statenoverzetting: de
liefde vergaat nimmermeer, ver
anderd door de Leidsche vertaling in
de liefde houdt nooit op! Dat klinkt
als den laatsten bekkenslag van het
tromgeroffel in een kermistent."
Deze nieuivte vertaling acht de schrij
ver tevens onnoodig; slechts enkele fou
ten wanen te vei-beteilén geweest en voior
de ïiest had het moeten wezten: handen
'thuis.
„Wat Professor Oort dan had moeten
doen? De Statenvertaling laten hetgeen
zij iseen monument van de uitnemendste
schoonheid; en dan, gewapend met eten
diep-besef van de onvergelijkelijke waarde
van het geheel, de subtiele: werktuigen zij-
per wetenschap hanteeïten "rom, in stillle!
bescheidenheid en met van ontroleiring be
vende vingeren te trachten die kleine oiv
Volmaaktheden te verhelpen die de groote
meester in zijn werk mocht hebben over
gelaten'
(Nti is het Nieuwe Testament niet in
hek deftige Grieksch maal' in de gewone
1Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKOACV
omgangstaal geschrevensommigen zou
den nu de vertaling ook in onze volks
taal willen hebben. Wat 'n verknoeiing. De
beer Posthumus Meyjes zegt:
„Al moge de taal van het Nieuwe Testa
ment een soort volksdialect wezen, dan is
dit nog geen reden ei' de wijding die. ze
nu eenmaal terecht gekjiegten heeft aan
te ontnemen door haar oyer te brengén
in het alledaagsclie en nuchtere Hol-
landsc-h onzer burgerklasse. Men zou haar
dan evengoed en misschien nog heter
kunnen overzetten in het Jordaansoh,
Haarlemmerdij'ksch of Kattenburgsc-h (Be-
velandsch, Limburgsch of Boartefriesch)".
Een verdediging van onze Statenover
zetting, een afkeuring van de nieuw!© ver
taling of andere mogelijke vertalingen, nu
niet uit eerbied voor Gods W o-ord,
Inaar voor het schoone der taal van dien
tijd, het trekke de aandacht van allen
die voor een nieuwe Bijbelvertaling ijve
ren.
De 3d e Oct oberdag.
Leidens ontzet is een feit van bteteekiei-
nis, niet alleen voor de stad, voor Hol
land, maar voor geheel Nederland. Het
raakte den geloofskamp van heel de na
tie, na Leiden was geheel Holland waar
schijnlijk buit Van den Spanjaard gewor
den, de ziaak der Vrijheid was menschel
lijkerwijs gesproken in 1574 reeds beslecht
geworden! iJ;a, de politiek van gehetel
Europa zou beheerscht zijn geworden do-or
Spanje en Rome.
Men weet de oorzaak van Leidens beleg.
Toegetreden tot de éérste .vrij© staten-
vergadering van Dordt, in 1572, kon het
Spanje's wrake verwachten: Zutfen, Naar-
den en Haarlem hadden hun Spaansche
genade doen zien. 31 October 1573 kwa,-
men Valdez' troepen Leiden b|etegeren.
Het Z.g.n. eerste beleg duurde tot 21
Maart 1574. De noodmunt tijdens dit be
leg geslagen had tot randschrift: „Haec
libe.rtatis ergo" d.i. Terwille van de vrij
heid. Deze keuze deed d© 'Predikanten
ergeren, en wel zóó, dat één hunner de
Magistraatsleden uit durfde schelden voor
„Epicurische [zwijnen" en dat waar een
Burgemeester -en de stadsschrijvler zich
onder het gehoor bevonden.
„Wil ik hem Van den kansel schieten?"
vroeg Van Hout aan den Burgemeester.
„Ter wille Van den godsdienst" wilden
de predikanten het, en tehecht, maar dit
kan gelden als bewijs voor de hoogst
moeilijke taak der Regeéring, tusschlen
twee partijen door te zeilen.
Donderdag 25 Maart 1574 werden Lei
dens poorten weer opengeztet en de zorge-
loozfe burgerij had geen vermoeden dat
de vijand opnieuw zou komen opdagen
Ze werden hiérin gestijfd door- de z.g.
„glippers", mannen die Spanje's zijde in
't geheim hadden gekozen en die op Val-
deiz.' la,st steeds luider riepen dat ter geen
reden was om aan een hernieuwden aan
val te denken. Teverg-etefs waarschuwde
Oranje om inslag te doen Van mond
behoefte, en 'tis voor te stellen, hoe
groot te ontsteltenis was, toen in den
vroegen morgen van 26 Mei de tijding
kwam, dat de Spanjaard voor de pooirten
was. I
Leiden was in die dagen een stad van
pl.m. 14000 inwoners. Vrijheid van gods
dienst was binnen hare muren toegestaan,
dank zij den burgemeester Van der Werf.
Deze laatste, uit Leiden gevlucht, toien
de Bloedraad zijn moordend werk ver
richtte, was in .1572 opnieuw in de stad
gekomen en had van Zeemtouwer zich
opgewerkt tot burgemeester.
M-oeilijk was zijn taak. Zijn ambtgenoo-
ten waren niet van zins alles op te of
feren voor 's lands belang, maar krach
tig bijgestaan door Van Hout en Van del
Dioes 'heeft hij de lange worsteling tot
einde gebracht.
Intusschen sloot Valdez- de stad al nau
wer in. Rondom Leiden lagen drie kran
sten van schansten, samen tot een be
drag van 62.
Men spreekt 'altijd van de belegering
van Leiden. Maalt in den zin, waarin wij
dit vaak gebruiken, (een belegering van
Haarlem enz.) kan bij Leiden's geschiet
denis dit woord niet. gebruikt wórden.
Geen loopgraven werden aangelegd, geen
stormloop is gewaagd. Er is bijna niet
gevochten. Het is bij een paar scher
mutselingen gebleven, zoodat door het
zWaard slechts enkele burgers omkwa
men. Het uithongeringssysteem is toege
past.
Van minder bekendheid is het zekér,
dat de verandering van oorlogstaktiek te
danken of te wijten valt aan een
dame, een Haagsche juffrouw, Magdalena
Moons, de Verloofde van Valdez. Bevreesd
voor het lot van hare kennissen in Leiden,
wist zij Valdez over te halen. Leiden
niet te bestormen. Naar haar is de te
genwoordige Magdalena Moonsstraat ge
noemd.
De tijd Wan Leidens beleg is banger
geweest dan men zich nog voorstelt. De
beztetting bestond uit slechts 86 vrijwil
ligers, een mondvoorraad van slechts 110
last koren en op 28 Aug. nog maar 386
runderen en 76 paarden waren aanwezig.
En dat voor 14000 menschen gedurende
131 dagen. Gelukkig dat eenige schepten
met levensmiddelen, voor 't Spaansche le
ger bestemd, den Leiden aar in handen
Vielen, want de nood zou groot worden.
Nauw lag de vijand om de stad, met
Levensgevaar kon men uit de stad komen.
Al de omringende dotepen bezet, Dten Haag
het hoofdkwartier van Valdez. Bij die
vreeze van buiten kwam onrast van bin
nen. Spaanschgez'inden veroorzaakten tal
van woelingen, met het doel om Leidens
overgave te bewerken.
Valdez schreef van genade overvloeien
de brieven, waarvan er een beantwoord
werd, met het bekende: „Dte vo-oglaaT
op bedriegen uit, Den Vogel lokt met
zoete fluit", -oftewel: „De vogelaier fluyt
wonder moy, totdat de vinck is in de
koy".
Daarbij kwam het gerucht, dat de Prins
gestorven was. Waar was, dat hij zwaar
ziek te Rotterdam la.g, maar' het bericht,
dat Leiden nog niet glevallen was, deled
zijn ziekte een gunstig' gevolg intreden.
Leidens burgers kampten reeds met den
honger. Op '2 September geschiedde, do
eerste uitdeeling: ©en half pond vleesch
voor 24 pur! Nog bangere dagen kwa
men. Gezouten huiden werden gegeten,
met ingewanden van dieren spijsde men
kinderen. Midden September, was de no-od
'zóó ho-og, dat aan kraamvrouwen een
halve beschuit per dag werd uitgedeeld.
Er waren geen menschen méér te Leiden,
het waren wandelende geraamten en in
deze dagen was het, cfnf Van der Werf
de woorden gesproken heeft, die nooit
vergeten zullen worden: „Kan mijn li
chaam u dienen, snijdt het aan stukken
en deelt het met elkander 1"
Ratten in de riolen werden gevangen
en gegeten, mesthoopen doorzocht. Geen
wonder dat élke dag tal van do-oden vie
len, door honger en tie pest.
Bijna, de halve stad stierf uit. Honger
en pestilentie namen 6000 menschenlevens
weg.
In waanzinnigen hungers trijd riep men
elkander spottend toe: trekt waterlaarzlen
-aan, haalt de broodzakken voor den dag;
de Prins is in -aantocht mtet haring en
broodbollèn.
Bittere spet, want redding scheen oii-
mogéiijk. En toch zat men niet stil.
Men zag geheel Holland in gevaar
en reeds 30 Juli Werd besloten, Maas-
en IJseldijken door te steken ,©en groote
opoffering, daar de waterschade- enorm
zou zijn. I
Het water liep de polders van Schie-
lancl in, maar kon het hooger liggend Rijn
land niet bereiken.
Alles stond blank in die streken, maai
de vloed stuitte de landscheiding'. Eén
doortocht was er, maar die was in 's
vijands macht.
Boisot, de geuzen-admiraal, kon met
zijn weibeladen platboomde schuiten niet
helpen. Den avond van 10 Sept. voer
hij van Rotterdam uit.
Twee dagen maakten Leiden's ontzet
onmogelijk, n.l. de voortdurende Oosten
wind die het water eerder terughield,
en do schier onneembare Lammenschans
ten Z. der stad, buiten de Ko-epoort.
Geen wonder dat Leiden's bevolking
alle moed begaf, een vreeselijke dood
door de Spanjaards1 was hun wfelkómer
dan te moeten zien cle groote ellende en
te gevoelen den nijpenden honger.
29 Sept. werd vanwege de regeering een
biddag uitgeschreven om hulp en uitred
ding. En zie, dienzelfden nacht werd hun
bidden gehoord. De hemel werd z'wart,
de wind werd tot een storm, welkome
muziek, draaide van het N.-O. door het
N. naar Z.-W. en 2 Oct. wees cle peilstok
28 duim, diepte genoeg om den ztg.n.
Kerkweg over te komen.
Het moest tot een beslissing komen.
Nu of nooit, de sterke Lammenschans
moest aangevallen worden. Een laatste
postduif zou Leiden bericht zenden, dat
op Zondag 3 O-ct. de schans zou aange
vallen worden en dat zij een uitval moes
ten doen.
De gevleugelde boodschapper werd door
een Spaanschen soldaat neergeschoten,
het briefje bij Valdez gebracht.
En juist het neerschieten Van die- duif
hou Leiden redden. Valdez, het water vi-ee-
aende, opziende tegen de woede van hon-
gerigen tot waanzin gebracht, geeft be
vel tot opbreken. En in den nacht van 2
op 3 Oct. zag een wachtpost van Leiden's
wallen tal van lichtjes haar Leiderdorp
vertrekken en niet terugkeeren. En toen
door den storm een deel van den stads
muur omviel, kwam schrik de Spaansche
legerbende bevangen. Ze vluchtten, ter
wijl Leiden voor hen openstond. „Gods
adem had ze verstrooid".
De moedige Cornells' Jappenzoon waag
de voor f 6 den tocht naar de schans
en kon de stad toewuiven, dat de vijand
weg is.
Leiden ontzet 1 De vreugde is niet te
beschrijven. Weenende viel men elkaar
om- den lials, men vocht om brood en
haring die Boisot aanvoerde.
De eenige- gespaarde predikant ging in
de Pieterskerk voor „in vurige dankzeg
ging tot den Almachtige." Psalm 9:1,
2 en 3 werd 'door gesnik onderbroken.
Geen wonder dat de stadsregeering be
sloot, dat ten eeuwigen dage op den 3den
October een bid- en dankdag zal gehou
den worden.
De 3 Octoberdag is voor Leiden een
feestdag. Hoewel veel in Leiden aan het
beleg herinnert, (namen als Van der Wierf -
park, Van der Werf-straat, Doeza-straat,
Jan v. Hout-kade, Spanjaards-brug enz!.)
op 3 Oct. wordt in alle kerken Leiden's
Ontzet herdacht. Om 8 uur, den tijd van
ontzet, wordt telken jare door een groot
koor, staande voor Van der Werf's stand
beeld en plechtig aangeheven Psalm 9
en andere koraalgezangen. Duizenden ko
men daar samen.
Is het wonder, dat brood en haring' óók
uitgedeeld wordt op dien dag aan min
der bedeelde stadgenooten? Brood en ha
ring aan de vrouwen, koffie en tabak
met een pijp aan de mannen.
En 's middags bij a 11 e Leidenaars komt
de Hiuls p o t op tafelaardappelen, uien,
roode peen met klapstuk door elkaar ge
stampt, gevonden in de Spaansche schans.
De ijzeren pot, waarin het gevonden is,
is in één van Leiden's vele musea te
zien.
Ten slotte: Ter herdenking heeft de
regteering in 1577 aan de Vlietbrug, waar
de Geuzen binnenkwamen/ het volgende
vers deen uithouwen:
Men was is groot verdriet:
Want eten was er niet,
En 'tvolk van honger schreijden;
Ten laetst Godt nedersiet,
En s e n d t deur -deze Vliet,
Brood, spijs en -drank in loeiden.
In den gevel van hïi^oude Raadhuis is
geplaatst het volgende vers
Na's VVai'te hOngtórnoot
GebraCht haddie ter doot
Bt naest ses (luisent MensChen:
Als Godt den 'Heer verdroot
Gaf hl Yns Weder bro-ot
Soo Veel Wij C-onsten W.ensChen.
(De Hoofdletters in de regels vormen
samen 1574, het aantal letters is juist 131,
het aantal dagen van 't beleg).
„N. Prov. Gron. Crt."
Beknopt overzicht van den toestand.
Gelijk men weet, hadden de gealliëerdien
beweerd, dat de Duitschefs uitgeput ten
zteer afgemat waren.
We twijfelen er aanstonds aan, of de
zen werkelijk aanleiding tot dit vermoe
den hebben gegeven. Immters, dan zou
den de feiten dit reeds hebben moeten
bevestigen.
De Berlijnsche medewerker van de
Frankfurter protesteert ook' tegen dleize
valsche voorstelling'. i
„Het zóu een waan (van onze tegen
standers) zijn, aldus schrijft hij, als zij'
,wilden gelooven, dat Duitschland uitge
put is.
Wij beschikken over v'rijie reserves, die
tein allen tijde en op elke plaats aan
gewend kunnen worden, zonder dat zij
daardoor op eenige andere plaats, betzij
in het Oosten of in het Westen, ons
front zouden behoeven te verzwakken.
Wij' zullen aan onze vijanden de erken
ning van dit feit opdringen".
Van uitgeputheid is dan ook niets ge
bleken.
In het Westen is er vooi" de Duit-
schers weliswaar nog geen gerustheid,
doch eb zijn toch punten aan te yvijlzen,
die vooi" hen zeer gunstig zijn. De Fran
se-hen zetten hun pogingen om het eerste
gemaakte gewin verder uit te breiden,
voort. Zij hebben daarbij' vrij belangrijke
vorderingen gemaakt, (lie echter nog niet
als een nieuwen offensieven schok te be
schouwen zijn, maai' meer als een ver
dere doorwerking van het succes reeds
dooi' hen behaald.
Daal' ,waar zij zonder genoegzame ar-
lilleristische hulp den aanval waagden,
werden zij dooi' de Duifschers zoodanig
door kruis- en flankvuur ontvangen, dat
ze moesten wijken.
Abonnementsprijs
Per S maanden fr. p. post
Losse nummers
.•.06
Prijs der Advertentiên
1-—5 regels f 0.50, iedere regel meer 10 e4=
S maal plaatsing wordt 2-maal berekend,
Bij abonnement voordeelige voorwaarden,
Familieberichten van 110 regels ƒ1.
iedere regel meer 10 ct.
Intusschen (vijzen alle teekenen er op,
dat we oip bet Westefrfr-ont voor belang
rijke gebeurtenissen staan.
In België zijn de zware kanonnen weet
aan het woord geweest, ter ondersteuning
van een bombardement dooi' de Engelsche
vloot opnieuw o-p de Duitsche kustver-
stel'kingen geopend. De correspondent van
de „Köln. Ztg." maakt melding van een
trommelvuur in Champagne, in nog he
viger mate ontwikkeld, dan dit op den
25sten September 'het geval was. Terwijl
het jongste Duitsche communiqué spreekt
van artillerie- en mijngevechten „van af
wisselende sterkte".
Deze aanwijzingen gaan gepaard met
de gewone voorteekens, die, hoewel juist
niet van onbedriegelijken aard, ©en nieu
we actie plegen vooraf te gaan: het on-
d er broken van de verbindingen 'en hóf
stop zetten van het verkeer, waard ooi' de
mogelijkheid tot het ongewenscht uitlek-
ken van bijzonderheden omtrent de Voor
bereidingen tot de nieuwe actiie, tot z'oq
klem mogelijke proporties wordt terug
gebracht.
De Fransch-Zwitsersche grens werd
Voor alle verkeer gesloten, terwijl heit
uitblijven van den Engelschen post ,weeï
wijst op een gelijke onderbreking of ten
minste beperking van het veiketer met
Engeland als ook het vorige offensief der
verbondenen voorafgang.
Staan -wij niet aan den vooravond van
een veelbewogen tijd?
Nu zal van het Westerfront de groot
ste roep uitgaan.
'Op het lOostelijk oorlogsterrein is de
toestand vrijwel onveranderd gebleven.
Men raadplege de losse oorlogsberichten
van dit front, en ook onmisbaar bij
het volgen van het krijgsbedrijf een
goeden atlas.
Ernstige toestand op den Balkan.
De Engelsche Minister Grey heeft mede
gedeeld De Engelsche regeering heeft be
richt ontvangen, dat gedurende verschei
dene dagen Duitsche en Oostenrijksche
officieren in Bulgarije aankomen met het
doel deel te nemen aan de leiding van het
Bulgaarsche leger.
Deze actie is precies dezelfde als die
in Turkije, waar Duitsche officieren Tur
kije in 1914 dwongen een geheel onge-
provoeeerden aanval op Rusland te doen.
Sinds de geallieerde mogendheden be
sloten hebben de staten te steunen, die
door een dergelijk optreden in Bulgarije
bedreigd worden, 'wordt dit bericht als
van den hoogsten ernst beschouwd.
Volgens de laatste berichten uit Sotia
ontvangen, wint de Duitsche invloed te
Bulgarije dagelijks terrein gelijk ook ge
bleken is uit het heengaan der ministers,
die de anti-Servische politiek afkeurden.
Men besluit er natuurlijk uit, dat de vre-
deskansen voor de Balkan-volkeren ver
keken zijn.
Jopie Fourie.
De „Spectator" het orgaan dei' Hol
landers te Pretoria, komt op tegen de
voorstelling* van generaal Smuts ove.r de
veroordeeling van Fourie. Het blad
schrijlt we citeeren de „N. R. Ct."
het volgende:
„Op het Z.A.P. Kongres verklaarde ge
nieraat Smuts, dat toen de rebellie over
was, alleen Jopie Fourie met zijn bende
overbleef. Wij zouden gaarne het geheu
gen van den minister van verdediging een
beetje willen opscherpen, en hem1 vra
gen of generaal Jac. Pienaar toen niet
meer in het, veld was, of Rooi Jan (du
Plessie) niet meer met de rebellen k om-
mando's buiten was, of generaal Kemp
met zijn burgers zich reeds overgegeven
had? Wij vragen maar!"
En verder: „Tot ons genoegen zagen
wij in de Volksstemi van Dinsdag een brief
van ds. C. A. Neethling, waarin hij de ver
klaring van gen. Smuts met betrekking
tot cle Jopie Fourie-episode weerlegt. Mo
gen wij hieraan het volgende nog toevoe
gen. Gen. Smuts heeft beweerd dat Jopie
op een Zondag in Waterberg twaalf man
liet doodschieten, waaronder ook de koon
van Com. Opperman. Hij vergeet er ech
ter bij te zeggen, dat Jopie Fourie voort
durend getracht heeft de regeeringstroe-
pen' te ontloopen en geen slag to leveren.
Op cle bewuste dag had Jopie weer een
prachtige 'positie opgegeven en was hij
mijlen ver verwijderd. Com. Dirk' van
Deventer gaf echter zijn manschappen,
die Zondag last Fourie die dag aan te
vallen, niettegenstaande zijn manschappen
voorstelden de Zondag geen gevecht te
leveren. Door een geforceerde rit van
's morgens zonop tot 's middags 3 uur
achterhaalde men het commando van
Jopie Fourie en reed Dirk' van Deventer
midden in zijn posities. Ook toen gaf Jopie
zijn mooiste posities op en retireerde.
Hij zelf was op de eene vleugel en le
verde géén slag en de twaalf man werden
doodgeschoten door de manschappen, die
onder beTel van de andere officieren van