Binnenland.
Uit de Provincie.
De man vroeg hun, waarop zij die hoop
gronden. Stilte. Zij zwegen.
Ook aan deze zijde dus rotsvast ver
trouwen.
Het moreel laat wederzijds dus niets
te wenschen over. Wat dit aangaat, kan
de oorlog nog wel jaren duren.
Mogen spoedig andere factoren den
doorslag geven en aan de naar rust
smachtende volkeren den rede terugge
ven.
Een belangrijk interview.
Wat Duitschland zich
voorstelt!
Een medewerker van de „N. Rott. Crt."
te Berlijn had een onderhoud met den
onder-staatssecretaris van buitenlandsche
zaken, den heer Zimmermann, die wan
neer Von Jagow in het hoofdkwartier is,
het departement leidt.
De heer Z. betreurde het, dat het met
Troelstra besprokene zoo geheel verkeerd
is uitgelegd, en zeide, dat 'Duitschland
er niet aan denkt Nederlands neutraliteit
of integriteit of politieke of oeoonomische
vrijheid te verkorten.
Gelukkig zei de heer Zimmermann
nog begint bij u te lande de over
tuiging door te dringen, dat uw land
van Duitschland niets te vreezen heeft.
Wij willen goede vrienden en buren blij
ven, en niets meer.
In dit verband liet de heer Zimmermann
uitkomen, dat men in Duitschland de stip
te wijze, waarop Nederland zijp onzijdig
heid heeft gehandhaafd en nog handhaaft,
gaarne erkent.
Het is, zeide de heer Zimmletrtnann.
op het oogenblik nog niet mogelijk, aan
te geven hoe na den oorlog de vier hou
ding tusschen Duitschland en België;
zal zijn. Het ijs een heel moeilijkje zaak.
Er moet nog een oplossing worden ge
vonden. Maai' één ding staat vast, ging
hij voort: Duitschland moet er voor wa
ken, dat Engeland niet de hand op België
legt. België mag geen voorpost van En
geland worden. Daar zullen wij voor zor
gen.
jWat er van Polen zal worden, is
evenmin beslist als wat er met België
zal gebeuren. Het ziet er naar uit, dat
Bulgarije tegen Servië gaat beginnen. Roe
menië en Griekenland zullen wel onzijdig
blijven. Het is niet aan te nemen, dat
Roemenië, dat zich niet metterdaad aan
de zijde van de Entente heeft geschaard,
toen üalicië goeddeels in handen van de
Russen was en de zaak althans voor
Oostenrijk-Hongarijé slecht leek te staan,
het nu wel zal doen. Roemenië heeft
door zjjn houding Duitschland gedwongen,
nu ook tegen Servië op te trekken. Want
het laat nog altijd geen munitie naar
Turkije door, en wij moeten met Turkije
verbinding hebben. Onbegrijpelijk, da.t Roe
menië niet anders .heeft gehandeld! Het
is toch zijn belang niet, dat de Rus
sen zich te Konstantinopel vastzetten?
Aan de Dardanellen staat het uitstekend.
Wat de Turken daar verrichten is verba
zend. De geest in hun leger' is voor
treffelijk en het is uitnemend toegerust.
Aan munitie is er- voorloopig geen ge
brek. Er woi'dt in Turkije veel aange
maakt, en de grondstoffen zijn er' nog
voor. Of de Italianen aan de Dardanellen
zullen meevechten? Niet waarschijnlijk.
Ook niet, dat zij elders tegen de Timken
in het vuur zullen komen. Aan hun strijd
aan de Isanzo en aan de Tiroolsche grens
hebben zij de handen vol. De aanval van
Italië heeft den oorlog in Oostenrijk eerst
waarlijk populair gemaakt.
De houding van Bulgarije.
Dat niet alle Bulgaren de houding van
hun regeering goed keuren, blijkt o.m. uit
rlen brief van kapitein Torkom, die bij het
begin van den oorlog dienst nant in het
Hussische leger. De brief is gericht aan
minister Radoslawof en bevat o.a. de vol
gende zinsnede:
Indien de bestuurders van Bulgarije zoo
blind zijn, dat zij zich verstaan met de
Turken die, gisteren de Bulgarijen en thans
de Armeniërs vermoorden, dan moet,
voordat tegen Servië opgerukt wordt, het
beeld van den Tsaar-Bevrijder, die Bul
garije redde, onderworpen worden en op
zijn plaats een diepe kuil gedolven wor
den, om daar in te leggen alle Russen,
die op den Balkan sneuvelden, alle Bul
garen die stierven hij Lule-Rurgas, Tsat-
sjaldja en in de andere gevechten en
daar, waar de dood van den Tsaar-Be
vrijder geschreven stond, moet het dank
bare Bulgarije deze woorden graveeren:
hier ligt het ondankbare Bulgarije". Ik
zend door bemiddeling van den Bulgaar-
sehen gezant te Petrograd, het Rulgaarsche
St. George-kruis terug, dat ik trotsch op
de slagvelden in Galicië heb gedragen
en verbleek daarmede den laatsten band
met het ongelukkige Bulgarije.
Korte Oorlogsberichten.
De Hu maait weet te vertellen, dat
de Duitschers twee nieuwe oorlogsmachi
nes zouden hebben uitgevondeneen ma
chine om het ijzerdraad op een afstand
te doen Smelten en een geblindeerde auto,
welke inplaats vau wielen ijzeren poten
zou hebben, een soort modern paard van
Troje dus en dat over alle terreinmotei-
Jijkheid met het grootste gemak zou zege
vieren en de soldaten vlak bij de vijande
lijke loopgraven brengen.
Een Duitsch bericht spreekt het ge
rucht tegen, als zou de rijkskanselier' met
de gedachte rondloopen, om een ontijdi-
•gen en «verijlden vrede mlet Engeland
te sluiten.
Von Kluck, generaal-overste, is 13
Oct. ,a ,s. 50 jaar .in militairen dien sit.
De actie bij de Dardanellen.
Dit het Turks-che hoofdkwartier wordt ge-
- meld
ln den nacht op den '27sten September
ondernamen onze verkenning «patrouilles
bij Anaforta een verxassenden aanval met
bommen tegen de vijandelijke loopgTavien
en (maakten ,meer dan vijftig geweiion,
bajonetten en verrekijkers buit.
Bij Ariboeroe brachten onze batterijen
op den rechtervleugel, eten batterij van
den vijand van drie kanonnen tot zwij
gen en vernielden een kanon.
Bij Sed-ul-Bahr is op deu 27sten op
het geheele front wederzijdsch geweer
vuur geweest.
Op den linkervleugel had een artillerie-
duel en een gevecht met bommen plaats.
In het centrum trachtten ongeveer 50
vijanden aan te vallen. Zij waren echter
nauwelijks eenige passen uit hun dekking
gekomen, toen zij dooi* ons ,vuur ver
nietigd werden. (De Test stormde naar
de loopgraven terug.
Den 27sten trof een van onze vliegtui
gen met een bom een vijandelijke vlieg-
tuigenloods op Lemnos.
De beroemdste Russische militaire
ylieger Jagellow 'heeft bij een verkennings
tocht den dood gevonden.
In Bulgarije zijn de ministère van
financiën en handel afgetreden.
De geallieerden hebben balans op
gemaakt. van de overwinning in Noord-
Frankrijk. Het stafbericht uit Parijs zegt:
Het totaal aantal gevangenen bedraagt
thans meer dan 23000; het geheele ge
tal kanonnen, dat achter onze linies ge
bracht is, bedraagt 79.
Gisteren passeerden 17055 gevangen
manschappen en 316 officieren door Cha
lons om naar de interneeringskampen te
vertrekken.
Van 'het 0 o s t e 1 ij k oorlogs
terrein. D® Duitsche groote generale
staf meldt
Bij de legergroep van Von Hindenbuig.
De aanvallen ten Zuid-Westen van Duna-
bui'g maakten vorderingen tot de Swen-
tenmeren. Ten Zuiden van het Driswjaty-
meer en bij Postany duren de cavalerie-
gevechten voort.
Onze cavalerie verliet, nadat zij de ope
raties van het leger van Von Eichhorn
door 'een oprukken tegen de flanken van
den vijand met succes ondersteund had,
de streek bij en ten Oosten van Wileika.
De verlaten tegenstander deed niets.
Ten Westen van Wileika weiden on
voorzichtig oprukkende vijandelijke kolon-
nes dooi' artillerievuur uiteengejaagd.
Tusschen Smorgon en Wischnew blij
ven onze troepen zegevierend voortruk
ken.
Bij de .legergroep van Von Linsingen.
De Russen zijn tusschen lvonnin en de
Putilowka teruggeworpen.
Engelsche overwinning in
Mesopotamië. ln het Lagerhuis las
Chamberlain twee telegrammen voor van
den Engelschen generaal, die in Meso
potamië het bevel voert. Daarin wosdt
gemeld, dat de Engelschen een belangrijk
succes hebben [behaald in Mesopotamië.
De vijandelijke vooruitgeschoven stelling
bij Koetrel-Amara werd genomen met veel
gevangenen en kanonnen.
De vijand vlucht naai' Bagdad en de
Engelsche troepen zitten hem op de hie
len.
pe operaties in België en
Frankrijk. De Duitsche groote gene
rale staf meldt:
De vijandelijke doorbraakpogingen wer
den op de fiuidige aanvalssectoren met
verbittering [voortgezet.
Een tegenaanval na een wederom mis
lukten Engelschen gasaanval leidde tot
de herovering van een gedeelte van het
ten Noorden van Loos door ons opgege
ven terrein.
Verwoede Engelsche aanvallen pit ck>
streek van Loos mislukten (met. zware
verliezen dooi' den vijand.
Herhaalde herige Fransche aanvallen
in de streek van Souchez, en Neuvilllel
weiden gedeeltelijk dooi' herige tegenaan
vallen afgeslagen.
Ook in -Champagne bleven alle vijan
delijke doorbraakspogingen zonde!' succes.
Haai' eenig [resultaat was,dat de vijand
ten Noord-Westen van Souain over een
uitgestrektheid van 100 meter nog niet
uit onze loopgraven kon verdreven wor
den.
Onophoudelijke aanstroooiende Fran
sche aanvalsgolven braken op den on-
buigzamen tegenstand van Badensche ba
taljons, van het reserve-regiment 65 uit
Rijnland en Westfaalsche 158ste regiment
infanterie.
De zware verhezen, welke de rij and
dool' de vaak herhaalde stormaanvallen
tegen de hoogten bij Massiges leed, wa
ren vergeefsch. De hoogten zijn voor en
na door onze troepen behouden.
De pogingen der Franschen om de bij
de „Fille Morte" verloren loopgraven te
rug te veroveren, mislukten. Het aantal
gevangenen is toegenomen.
In Vlaanderen zijn twee Engelsche vlieg
tuigen neergeschoten. De inzittenden wer
den gevangen genomen.
De correspondent van het „Berl.
Tagebl." op het Westelijk oorlogstooneel
meldt
De heldhaftige tegenstand onzer troepen
op het Westelijk front heeft ook gisteren
ben groot succes gebracht.
De aanvallen der tegenstanders wielden
niet alleen onder zware verliezen voor
hen afgeslagen, doch het gelukte onzen
troepen op enkele punten in een succes
vollen tegenstand vooodeelen tfe behalen.
Ook de voortzetting van de gevechten
rechtvaardigt, zooals we vernemen, het
volste vertrouwen dat wij daarvan koeste
ren. Het is echter zeker, dat de strijd
nog niet is afgeloopen en dat er
nog geen beslissing gevallen
ie. Ook is het duidelijk, dat er hier sprake
is van een ernstige en heftige worsteling.
De geallieerden .vechten thans melt djq
uiterste krachtsinspanning een goed ge-
organiseeiden en goed voorbereiden strijd
uit, van den afloop waarvan voor hen
veel, zoo niet alles, afhangt.
Een nieuw preparaat voor het sterili-
seeren van drinkwater is onlangs door
een firma te Elberfeld in den handel ge
bracht. Het is voornamelijk bestemd om
gebruikt te worden door soldaten, die
tijdelijk van hun troep verwijderd zijn,
b.v. op voorpost staan. Wanneer men ge
woon bron- ot rivierwater met dit apparaat
behandelt, wordt het geheel gezuiverd van
alle ziektekiemen. De behandeling is twee
ledig: 1. het volkomen steriliseeren van
het water door middel van een poeder,
dat 75 pCt. chloor bevat. Deze bewerking
duurt ongeveer 10 minuten2. Men strooit
in het water een ander poeder, dat den
onaangenamen reuk en den smaak van
het chloor in 1 a 2 minuten geheel
verdrijft.
Het water kan hierna gewoon gebruikt
worden; het heeft een lichte troebe-
ling gekregen, maar hoeft, niet gefiltreerd
te worden.
Zeer vaak gebeurt het, dat granaten
niet uiteenspatten, doch dat zij diep in
den grond dringen en pas later, wan
neer de aarde in hun nabijheid wordt
omgespit, ontploften. Dit vonnt natuur
lijk een niet gering te schatten gevaar
voor den landarbeid, wanneer de vrede
weer eenmaal daar is. Door mannen van
de wetenschap is dan ook gezocht naar
een middel, om zulke granaten op te
sporen. Professor Caniille Guston heeft
onlangs in gezelschap van een vertegen
woordiger der Fransche Regeering in de
nabijheid van Nancy proeven genomen
piet ©en door hem voor dit doel uitge
vonden wichelroede. Over het resultaat
is men zeer tevreden. Tot op een diepte
van 40 cM. worden er granaten mee
gevonden.
De geschiedenis van Italië zal
naast de historische ganzen, die eens
het Kapitool redden, nog een „histo
risch schaap" moeten boeken. Dit dier,
door een regiment Alpenjagers gevangen,
werd in de loopgraven gehouden en
daar als een talisman beschouwd. Het was
bijzonder rustig, blaatte nooit en toonde
bij het hevigste vuur niet de minste vrees.
Op een nacht, toen de soldaten, gebruik
makende van een 'korte gevechtspauze,
in slaap gevallen waren, werd het schaap
plotseling onrustig en begon luid le bla
ten. De manschappen ontwaakten en kon
den daardoor een in alle stilte voorbe
reiden aanval van een regiment Oosten
rijkers afweren.
Zoo redde één schaap een heele com
pagnie soldaten.
Broederschap Notairissen.
In de gisteren te Amsterdam gehouden
vergadering der broederschap had de be
noeming plaats van drie nieuwe leden
Ivan het hoofd lies tuur inplaats van de
hoeren J. L. M. H. v. Wessem te Sittard,
Joh. Pilaar te Goes, mr. F. v. d. Tuuk te
Groningen. 1' i
Gekozen werden de heeren 'J. J. A.
Bauduin te [Maastricht, H. J. van Nou-
huijs te Zierikzee en jhr. J. B. van An-
dringa de Kempenaer te Haren.
De volgende vergadering wordt te Maas
tricht gehouden. i
Excursie der Koningin.
De Koningin maakte gisteren een iex-
cursie-tocht. Met den gewonen sneltrein,
waaraan de salonwagen was gekaakt, pas
seerde H. M. het station Gorinchem. Van
de enkele minuten, dat de trein stilstond,
maakten velen gebruik om H. M. toe te
juichen.
De Koningin reisde door tot Leerdam,
vanwaar H. M. per auto naar de forten
te Asperen, en verder binnien door naar
Vuren en Brakel ging; een der salonbooften
van Fop Smit bracht H. M. naar de over-
zijtde der rivier, alwaar verschillende
plaatsen werden bezocht.
Te ongeveer half vier ging de Koningin
per boot weer naar Gorinchem om per
auto naar het station te rijden en te 4.03
per gewonen sneltrein weer naar Den
Haag te vertrekken.
Papierfabrieken stopgezet.
ln de Pekela's wordt de stopzetting dei-
papierfabrieken verwacht wegens gebrek
aan wollen dekens, bij de fabricatie be-
noodigd.
Sluis in 't donker.
De correspondent te Sluis van De Tijd
schrijft het volgende over het ontbieken
van gasverlichting te Sluis:
Wat zoo lang verwacht, gevreesd en
gehoopt werd door sommigen, is dan toch
eindelijk gebeurd. We zitten van avond
te Sluis in 't donker.
De .gemeente betrekt haar gas van
Brugge en lot nog' toe liet de levering
niets te wenschen over, schoon elke com
municatie met het bestuur der fabriek
verbroken was.
Laatstleden Zondag, kon de gasfitter
van Sluis echter, zelfs met pompen, niet
den minsten toevoer verkrijgen en moest
aldra jot het inzicht komen ,dat. de ge
meente 's avonds zou donkeren.
De mare ervan verspreidde zich na
tuurlijk ondanks het gas, dat we niet
kregen als een loopend vuurtje door
de stad, door de jongelui met onbeschrijf
lijke geestdrift vernomen, door de ouderen
uïet zorg.
Al spoedig zag men ze loopen met oude
lampen, lampenglazen, katoen, kannetjes
petroleum enz. De eenige winkel, die
petroleumlampen verkoopt, zag zijn voor
raad in een half uur verkocht. De „Auto
maat" rukte met zijn overgebleven voor
raad uit en direct kwamen van alle kanten
de vrouwen met hun ledige kannen aan-
geloopen om ze tegen volle te ruilen. Maar
de militairen waren er ook nog! De ba
rakken branden niets dan gaslampen, die
nu ook 'door petroleumlichten vervangen
moesten worden. Dies... werd de „Auto-
maat"-voorraad in beslag genomen. Vrou
wen vertoonden hun minder gelukkige
buren zegevierend de onder stof en vuil
op een zolder teruggevonden oude lamp.
Een ander kon niet uitgesproken raken
over 't „stom .geluk", dat ze toevallig
nog twee liter jn huis had. „Petroleum"
bedoelde ze waarschijnlijk. Soldaten flans
ten en lachten van pret, omdat je nou
vanavond „overal vrijen" kon, daar na
tuurlijk ook geen straatlantaarn ontsto
ken zou worden.
In de café's zat men alle mogelijke
zaken te verzamelen die desnoods licht
konden geven, waarbij de bezoekers 's
avonds over de oorzaken van de donkerte
konden philosopheerffli. Tegen zes uur
begonnen de grappenmakers en jongelui
reeds op hun horloge te kijken en zich
te verwonderen, dat 't „vanavond zoo
Iaat donker" werd. Een kwartier later
merkten ze aan den kastelein op, dat ze
niet meer zien konden en absoluut be
hoefte aan het een oi andere licht ge
voelden. Met het gevolg, dat te halfzeven,
'n half uur voor normalen tijd, overal de
walmende petroleumlampen, fantastische
lampions en flikkerende kaarsen 'n ellen
dig licht verspreidden.
Men maakte hier en daar roerende too-
neeltjes mee van met zooveel blijdschap
teruggevonden lampen, die nu bleken te
lekken, of waarvan de brander niet meer
schroefde, of de katoen niet opgedraaid
kon worden en nog veel meer van die
ellendige dingen. De jongens dolden de
straat over met allerlei vreemde hoofd
deksels, welke met een brandende kaars
waren „opgesierd". De meisjes lachten en
joelden en waren schichtig „als katjes in
den donker".
Waar ik ook kwam, overal glinsterden
me die dansende petroleumlichten tegen,
die gewoonlijk slechts op tafels geplaatst
werden, zoodat het licht juist manshoog
te stond. Op 't laatst zag ik dan ook niets
meer dan die flikkerende dingen, met het
gevolg, dat ik al gauw „.huis-toe" was om
m'n oogen daar wat rust te geven.
Hoe lang gaat dat grapje duren?
We gissen hier ook maar naar de oor
zaak. Willen de Duitschers niet langer
den uitvoer van gas toestaan, willen zij
wellicht ook Sluis eens „dwars" zitten,
het dooi- hen zoo gehate vermeende „spi-
onriennest", of heeft een der vele ge
worpen bommen van de laatste dagen
misschien de gasfabriek van Brugge ge
troffen? Tot nu toe weten we er niets
van.
'tls voor vele meisjes anders een lee-
lijke geschiedenis. In goed vertrouwen op
het gas, hadden ze fornuis en petroleum
lampen opgeruimd. Dezulken kunnen na
zelfs niet koken en zullen zich ook weer
lampen moeten aanschaffen.
En als ft. lang blijft duren, zal ik er
ook nog toe moeten besluiten voortaan
alleen 'bij dag te schrijven, hetgeen mis
schien nog niet het slechtste gevolg van
donker-Sluis zou zijn.
Bij K. B. zijn benoemd bij het re
serve- pers o nee 1 dei' landmacht tot reserve
2e luitenant bij hun korps bij de infan
terie de vaandrigs A. P. Bliek van het
14e; P. Tazelaar van het 13e; D. Boo-
gerd, C. J. A. Blankere en S. H. v. Gro
ningen van het 3e; P. Huyssoon van
het 5e.
Bij K. B. zijn benoemd bij het col
lege van (Regenten over bet Huis van
Bewaring te Middelburg tot voorz. jhr.
nu'. W. H. Snouck Hurgronje, en tol lid
H. van Oordt, 'directeur van 's Rijks Wa
terstaat, aldaar.
De reserve-sergeanten (Th. H. F. Kok
en J. F. Hoogesteger, van het regiment
jagers, zijn benoemd tot vaandrig bij het
3e regiment infanterie.
Vergadering van den „B o n d s r i n g
West-Z uiid-Beveland en Noord-
Be vel and". Men schrijft ons uit Nisse:
Het was gisteravond voor vele bonds-
vrienden een aangenaam oogenblik. Im
mers we mochten weer eens een genoeg
lijke ling vergadering houden. Niettegen
staande den slechten weertoestand eit
de regen den geheelen dag in stroomen
neergutste, waren toch nog een mooi
aantal vrienden opgekomen.
Even over zes opende de voorzitter de
vergadering. Hij liet zingen Ps. 891 en
ging voor in gebed. Daarna las hij hoofd
stuk 1 uit het boek Ruth voor; sprak
zijn dankbaarheid uit over de trouwe
opkomst, en moedigde de vrienden aan
niet te verslappen. Hij: wees er op, dat
hien tegenwoordig, in dezen ernstigeri
toestand, de „Jongelingsvereeniging" wel
eens te veel op den achtergrond schuift.
Dit mag niet. Juist thans is het noodzake
lijk met volle kracht voort te gaan. Niet
versagen, maar voort te varen, in do
kracht onzes Gods, in dezen, onzen schoo-
nen arbeid, zij onze leus. Ook maakte hij
bekend, dat de ring een groot verlies had
geleden in bet aftreden van onzen ijlve-
rigen, actieven en bekwamen secretaris,
den heer S. Melse, en dat in zjjfa plaats
voorloopig is gekozen vr. J. C. Klooster
man van 's-Gravenpolder.
De notulen der vorige vergadering wei
den onveranderd goedgekeurdeu als
plaats voor de volgende vergadering Hein-
benezand aangewezen
Na deze huishoudelijk» zaken kreeg
vi'. Lokerse van Heinkenszand de gelegen
heid zajln opstel voor te lezen. Het was
getiteld: „Strijd en Roeping".
Hij wees er ons ten eerste op, dat alle
bestaan en leven zijn oorsprong vindt
in Goden ten tweede, dat de zondeval
de harmonische eenheid in het leven der
schepselen en tusschen Schepper en schep
sel verbroken heeft, om ten derde ons te
bepalen bijl de waarheiddat er alleen
door de hei-scheppende genade Gods her
stelling en bevrijding van de zonde moge
lijk is.
Op dit inhoudrijke onderwerp volgde
een aangename gedaclitenwisseling. waar
na de voorzitter den inleider dank zeide
voor zijln werk en liet woord gaf aan
vr. J. C. Kloosterman van 's-Gravenpolder,
die een onderwerp leverde over „Ruth".
Hij verdeelde het in drieën en stond
achtereenvolgens stil bij: 1. Ruth's toe
treding tot Gods volk; 2. Hare loutering;
en 3. Do zegeningen, die zij genoot ter-
wille van haar geloof en leven; welke
gedachten hij1 ach tel 'een volgens ontwik
kelde.
Ook op dit onderwerp volgde een drukke
en aangename bespreking.
De voorzitter bedankte allen voor hun
trouwe opkomst en de inleiders voor
hun werk.
Daarna sioot vr. J. C. Kloosterman, na
het zingen van Ps. 72:11, deze gezellige
en leerrijke vergadering nuei dankzegging.
Middelburg. De spelleiderscursus al
hier zal 9 October worden geopend, er
ga,ven zich 45 dames en heeren voor
deelname op. Bij slecht weder wordt in
een der gymnastieklokalen op de Groen
markt en bij goed weer in de Rijschool
cursus gehouden.
Gisterenavond is op den Seisdam
een voor een rijtuig gespannen paard op
hol geslagen, het rende langs de Houttui
nen, de Schoorsteenvegers si ngel en de
Winterstraat en kwam op het Vlissingseh
,\V!agenplein tot staan, doordat het rij
tuig tegen den Kanaaldijk aanreed en om
viel. Het rijtuig was nog al beschadigd,
maar persoonlijke ongelukken kwamen ge
lukkig niet voor.
Sedert dien brand in de Gortstraat
wordt de koperen straalpijp van een wa-
terleidingsLang vermist. Zij, die inlichtin
gen kunnen geven, waar die pijp is. wor
den verzocht dit te melden op het po
litiebureau of aan de stadschuur.
Goes. Dezer dagen heeft zich op Zuid-
Beveland een districts-c omité gevormd
voor propaganda voor de Vrije Universi
teit- Jat verlevendiging van de propa
ganda voor deze bekende Hooger Onder
wijsinrichting is dooi' bedoeld comité ts-
gen Dinsdagmiddag 2 uur in de Melk-
salon van den heer De Witte een ver
gadering belegd.
Allen, die belangstellen in den arbeid
van de V. U., worden opgewekt deze
bijeenkomst bij te wonen.
Bij beschikking van den (Minister
van Landbouw is voor het tijdvak van
1 Oct. tot 30 Sept. 1916 bij den dienst
dea' Rijkslandbouwproefstations benoemd
tot analiste mej. J. A. Verhoeven, thans
leerling-analistebestendigd als analiste
mej. J. A. Tollenaar, en benoemd C. Veer-
dig.
lerseke. Gisteravond trad in de Geref.
Kerk voor de Geref. Jongel. Ver. alhier
pp Kapelle-Biezelinge's pastor ds. R. A.
Knoppers met een rode over: „Een taeken
des tijds".
Nadat de samenkomst geopend was met
het zingen van Psalm 897, las spreker
Psalm 2 en ging hij voor in gebed. Tot
het eigenlijke onderwerp komende, bracht
de redenaar de toehoorders naar bet ter
rein van het denken en bepaalde hen
bij het anarchisme, lo. Als wetenschap
pelijk stelsel. 2o. Als politiek stelsel. 3o.
Als Christelijk anarchisme. 4o. De roe
ping der geloovigen tegenover deze lee
ringen.
Ln den breede toekende hij ons de ge
schiedenis [van het anarchisme; (Plato,
Wederdoopers, enz.), verder hlet weten
schappelijk stelsel, opgebouwd door den
Franschman Proudhon, en gepopulariseerd
door den Rus Rakounin.
In foreche trekken schilderde hij den
aanwezigen den inhoud van het weten
schappelijk en politiek stelsel, of met an
dere woorden „het anarchisme van het
woord en dat van de daad".
Met feiten toonde spreker aan, tot wel
ke consequenties de theorieën der ge
leerden geleid hebben en hoe de tegen
woordige stand van zaken is.
Als zeer gevaarlijk wegens het z.g.n.
Christelijk etiket stelde hij het Christe
lijk anarchisme aan de kaak. Dit stelsel,
verdedigd in ons land door Lodewijk
van Mierop, wil wel eenigszins in over
eenstemming met de ideeën van Leo
ToLstoï, geen omverwerping van het ge
zag dooi' bruut geweld, maai' een „nieuw:
gemeenschapsleven door Christus ge
boorte in eigen binnenste". De voosheid
dezer frase werd allen duidelijk door de
analyse van den inhoud.
Eindelijk werd met bewijsplaatsen uit
de Heilige Schrift en hier kwam de
predikant in den spreker vooral naai- vo
ren het anarchisme bestreden len ons
standpunt met nadruk vastgesteld.
In juist gekozen woorden eindigde de
boeiende redenaar zijn rode.
Het gehooide, afgewisseld met psalm
gezang, werd met onverdeelde aandacht
aangehoord.
Waar het socialisme reeds zoo vaak be
streden is, was het een goede gedacht»
van den spreker, om deze nog gevaarlijker
richting der geesten te belichten.
Met dankzegging sloot ds. Knoppers
samenkomst, waarna de vele aanwezige»
hun vaste of 'tijdelijke vroning opzochten.
