1915.
1
IN
No. 301
Donderdag 33 September 1915
89e «laargang
n).
Kool.
v
1
BERICHT.
ethout,
elen.
elburg.
>op
"I
enszand.
rnemen
)H. Pi
ll inge-
JAKOB
S,
;eberke.
lie
kleine
etter K
rbouwd,
ce (W.)
u
f.
I
f4|
ende t
r'i
ft-
s
it
if
/i
Uitgave van
de Saaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
IAN SE VORSTSTRAAT 210,
Bureau te Middelburg.'
FIRMA F. P. DHUSJ L. BURS.
4
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointro Goes.
Zij, die zich met 1 October a.s.
op „De Zeeuw" abonneeren, ontvan
gen de tot dien datum verschijnende
nummers kosteloos.
öe toestand-nota.
De minister van financiën heeft Dins
dag in de Tweede Kamer zijn jaarlijksche
„Nota betreffende den toestand van
's Lands financiën" overgelegd.
De uitgaven over 1916 worden in totaal
geraamd op 269 miljoen galden, waar
van 26 miljoen buitengewoon. Het ge,-
raamde tekort bedraagt 22 miljoen.
Met betrekking tot- de crisis-uitgaven
heeft hij aangeteekend, dat die slechts
Voorkomen op Hoofdstuk VII R, (Finan
ciën, pensioenen) vermits hetgeen daar
voor op andere hoofdstukken noodig zal
zijn, suppletoir zal worden aangevraagd.
Wat de gewone uitgaven aangaat zijn
enkele hoofdstukken iets hooger geraamd.
Het tekort kan voor een deel gevonden
worden uit de nieuwe belastingen.
Natuurlijk draagt ook deze nata het
stempel van den oorlogstoestand.
Toch is, dezen in aanmerking genomen,
de fi-nancieele positie niet zoo slecht. Do
middelen vloeien tamelijk goed.
Er valt evenwel over den voortduur
van, dezen toestand, over de toekomst
weinig te voorspellen.
Het accres viel in 1915 tot nog toe
niet mee, een hooger accres zal in 1916
wel niet mogen verwacht worden.
Hier wacht alles op den Vrede, en of
daarna al dan niet de zaken weer ev]en
vlot zullen igaan als voor den oorlog.
Intusschen z,al het voor de belasting
betalers er op aan komen. Voor hen is
het paroolSijmen betaalt.
Doe hij dit dan maar, met te grootet;
erkentelijkheid omdat het vaderland vrij
bleef vande beproevingen van den oor
log.
De Qreoie Oorlog.
6'knopt overzicht van den toestand.
Bulgarije mobiliseert, hebben wijf giste
ren kunnen lezen.
•Het heeft dus A gezegd.
Zal het nu -ook B zeggen
Laat pars zien, wat het algfemeene do|el
Van deze mobilisatie is.
Bulgarije z,al zich waarschijnlijk in den
grooten strijd werpen om door zijd tus-
schenkomst te pogen de machtsbalans,
•die zoo lang in evenwicht hangt, onr
te doen slaan en zoo de eventueele voior-
deelen binnen te halen.
Herhaaldelijk is medegedeeld, dat Bul
garije de gebieden wilde opeischen, die
in cle boardsacle van den Balkanbond vooir
Bulgarije waren aangewezen, doch die
door Griekenland en Servië- in den twéé
den Balkanoorlog, aan Bulgarije zijn ont
nomen.
De pogingen tot herstel van den Bal-
kanbotnd zijn toen echter mislukt.
Servië en Griekenland pasten eï voor,
onr aan Tiet verzoek der Entente te vol
doen en Bulgarije nu reeds tevreden ie
stellen door Macedonië, Seres, Kavalla
en Drama af te staan, voordat zij! eerst
op andere wijze waren schadeloos gesteld
voter het verlies, dat zij, daardoor zouden
lijden.
Bulgarije begon nu z'n geduld te Ver
liezen en liet z'n tanden zien.
De overeenkomst met Titrkijé, tot af
stand van het grensgebied in Thracië was
het eerste gevolg daarvan. Zooals men
zich herinnert, wérd de-ze den 3e>n Sep
tember j.l. geteebend. Daardoor stelde Bul
garije zich aan Turksche zijde.
Het feit, dat de algemeen© mobilisatie
zoo onmiddellijk volgt op het begin van
de Duitsch-Oostenrijksohe actie tegen Ser
vië, schijnt wel op een onderlinge oveFeiem-
komsï" te moeten wijlzen, waardoor Bul
garije zich verplicht zou hebben van zijn
kant de actie der centrale bondgenooten
te vergemakkelijken en te steunen.
Het doel van de actie de,r bondgenooten
is waarschijnlijk, gelijk wij' reeds gisteren
-opmerkten, niet rechtstreeks tegen Servië
gericht, maal' beoogt meer het bianen van
een weg naar den Turkschen bondgenoot.
Die weg mo-et voeren over Bulgarije en
het hanen ervan dooi' Servië zou aanmer
kelijk vergemakkelijkt worden, wanneer
Bulgarije van zijn kant daartoe een handje
zou medewerken.
Dus, al is Bulgarije niet voornemens
.Servië aan te vallen, dan z,al het zich
toch verdienstelijk kunnen maken dooll
den ammunitie-t-oevoer naar Turkije te
bevorderen.
Valt het Servië wel aan, dan is het
niet onmogelijk, dat Griekenland en Roe
menië aan de zijde der Entente koralen
te staan.
2Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. post
Losse nummers
f IJS
Prijs der Advertentiën
1—5 regels /"0.50, iedere regel meer 10 ct
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend,
Bij abonnement voordeelige voorwaarden,
Familieberichten van 110 regels f 1.—
iedere regel meer 10 ct.
De vijanden, die elkaar in 1913 bestre
den, staan dan weer tegenover lelkaar.
Alleen, Servië heeft nu de handen vol
met de centralen. en Turkije helpt Bul
garije.
'tls te hopen, dat we ons in de Bal
kantoestanden en stemmingen vergissen,
en dat de ontzettende wereldkrijg nielt
nog grooter omvang aanneemt.
=k
We hoeren tegenwoordig niet anders
dan van oorlogen en geruchten vair oor
logen, van aardbevingen en pestilentiën.
Meer dan ooit worden wij: er dezler
dagen aan herinnerd op de teekenen der
tijden te letten.
Zegt de Schrift ons niet:
„Het ééne volk zal tegen het an.dero
opstaan en het ééne Koninkrijk tegen het
andere Koninkrijk, en ér zullen groote
aardbevingen wezen in verscheidenplaat
sen". 1
„De Standaard" heeft er dezer .dagen
nog over geschreven. Het bladwees erop,
hoe het volkerenleven nu a,lm!e©r e?n ge
stalte verkrijlgt, alsof het ten slotte uit
loopt op een krijg van allen togen al
len, zonder dat et eenige grond is om té
vermoeden, dat de komende vrede aan
dit toenemen van het oorlogsgeweld voor
goed een einde za,l maken. Eer ducht
wie den oorlog Van nu met dien van
1870 vergelijkt, verergering van het
oorlogsgevaar in omvang en ontzetting.
In verband hiermede trekt het de aan
dacht, hoe ook in de jongste zomermaan
den de aardbevingen maar niet tot rust
kwamen. Nog pas weer kwam het ge
rucht tot ons van een aardbeving in Zuid-
Italië, kort daarop van een ontzettende
aardbeving in ongenoemde streken en vlak
daarop vernam men uit Zuid-Amterika,
dat er eeu hevige aardbeving, in San Sal
vador en Guatamala was gesignaleerd,
zoo zelfs dat de stad Jutjgalpa en Guata
mala verwoest werd. Ook 'in Santa Anna,
Sonsonata, en andere plaatsen Van San
Salvador „sind die Kirchen von der Erde
Verschwuncten'
Bepalen deze feiten ons niet bij wat
Gods Woord ons leert en profeteert.
Letten wij toch meer op de téekenen
der tijden, en erkennen wij, dat bet Gods
hand is, die over de aarde gaat.
SkGda.
In een Duitsch blad worden bijzonder-
heden .medegedeeld over de Oostenrijk-
sche fabriek van Skoda, die in dezén oor
log door haar 'ziwiaar geschut zoo ver
maard geworden 'is;. De fabriek is voort
gesproten uit een machinefabriek', die in
de jaren 1859 en 1860 te Pilse-n gebouwd
Werd door een graaf Waldstein. In 1866
nam de energieke Emil ridder Von Skoda,
een neef van den gelijknamlgen genees
kundige, 'den vader van den tegenWoor-
digen directeur, baron Karl Von Skoda,
de fabriek over. De onderneming ontwik
kelde izich nu zeer snel en Emil Vo-n
Skoda, (lie in 1900 gestorven is, deed alles
om haar tot de belangrijkste Oostenrijk-
sche artilleriefabriek te maken. Het ge
lukte hem de Oostenrijk-Hongaarsche mo
narchie, wat zijn geschut-materiaal be
treft, volkomen onafhankelijk te maken
van het buitenland. Dit ging' buitenge
woon snel in zij'h werk. In 1889 werd de
eerste kanonloop gemaakt met een ka
liber van 7 centimeter. In 1897 wérd
het teerste 15 centimeter scheepskanon
geleverd: en in 1914 toonden de 30.5
centimeter motormortieren, waartoe de
fabriek in staat was.
Het bleek, dat de fabriek het juiste
inzicht gehad had in den eisch en van
den modernen Vesting-oorlog en in de rol,
die de techniek' hij' elke belangrijke be
slissing zou spelen. Zoo kwam, ziji er toe,
het gemakkelijk vervoerbare monsterkanon
te bouwen, dat In staat moest zijn een
granaat Van 380 kilogram! tegen de sterk
ste pantsertorens af te vuren, daar slechts
dit 'gewicht een zieker succes beloofde.
De 30.5 centimeter mortieren w'orden daar
om door automobielen getrokken en kun
nen van iedere dekking, die het terrein
hun biedt, gebruik maken. De automobiel
trekt den aanhangwagen, waarop loop,
affuit en fundament geladen worden. Het
snelle opstellen van het mortier maak't
ook een eken snel transport mogelijk,
wat bij1 stormaanvallen van den vijand
Van buitengewoon gewicht is. Als de
standplaats Van het mortier uit de beleger
de vesting beschoten Wordt, of ais de
vij'and een uitval doet, kan het monster
kanon zeer snel Weer opgeladen en miet
behulp Van zijn trek-automobiel buiten
alle gevaar gebracht worden.
Bijzonder zorgvuldig zijn de projectie
len voor dit mortier vervaardigd. Het zijn
gehard stalen bommen, die met een, groo
te lading gevuld, 'zijn en waarvan de ont
steking zoo geregeld is, dat het projectiel
eerst ontploft, nadat het in het doel him
nengedrongen is, waardoor de uitwerking
er van, aanzienlijk Wordt verhoogd1. Te
gen het doorslagvermogen van het projec
tiel zelfs zijn geen pantserkoepels en
zélfs geen betoelagen Van verscheidene
mieters dikte bestand. Bij Antwerpen werd
een 12 centimeter dik stalen pantser door
een granaat geheel' doorboord. Keizer
Wilhelm) heeft keizer Frans Josef dezen
koepel als aandenken ten geschenke ge-
gteven.
De puntige bommen worden t. e. m.
een hoek van 75 graad in de lucht ge
schoten, stijgen dan tol 4000 mieter om
hoog en werken bij het Vallen niet alléén
door "den stoot, maar meer nog door de
geweldige ontploffing. Deze plant zich zoo
ontzaglijk voort, dat zelfs voorwerpen, die
Ver van de plaats liggen, waar de granaat
neerkomt, vernield worden.
De geweldige uitwerking van dezte- ka
nonnen is daardoor te verklaren, dat zij
de eerste zijn in hun soort, die geduren
de den oorlog dicht bij' de belegerde ves
ting kunnen worden gebracht, terwijl in
andere staten kanonnen van dit kaliber
slechts .op vaste plaatsen en op oorlogs
schepen konden Worden gebruikt. De be-
teekenis Van deze beweeglijkheid is zoo
groot, dat een Duitsche generaal in'dezén
oorlog gezegd heeft, dat iedere mortier
tegen een legerkorps, opweegjt.
ÏWee Skoda-mortieren, die in België
uitgeladen waren, legden reeds, den eersten
dag onmiddellijk dertig kilometer en den
twéeden dag twintig kilometer af. Zij
kwamen nog bijtijds voor Namen, dat na
een beschieting van drie dagen viel. Ver
volgens legden z'iji in drie dagen Weer 60
kilometer af, Waarop den 29en Augustus
de beschieting' van Maubeuge begint, die
den 8en September met den val van
deze vesting eindigt. Daarbij! waren voor
deze beide vestingen slechts een beperkt
aantal granaten verschoten, wat eveinzteet'
voor de nauwkeurigheid van de kanonnen
als Voor de goede bediening pleit.
0e laatste sigaret.
In de Vorwarts leest mén het volgen le
verhaal
We waren op den opm'ars'dh tijgen Cie-
chanow. 's Avonds wierpen we; die Russen
uit hun dorp, zetten ons daarin vast,
namen kwartier. Toen viler kameraden
en ik een armzalige huif binnentraden om
in den konden nacht ten minste een dak
boven het hoofd te h|abbeii, hoorden wij
uit het donker eén mat steunen. Snel
maakten we licht. Midden in hteit vertrek
lag een gewonde Ruis. Waarschijnlijk had
den zïjln kameraden hém voor hun vlucht
nog hier binnen gesleept. Het was een
jonge man, nauwelijks twintig jaar oud,
met vlasblond haar e(n wateihlauiwé oog'en.
We zagen onmiddellijk, dat hij niet meer
te redden was. Eten schot in den buik en
door de horst.
Een vijland is een vijand, maar een ge
wonde is een miensch. Een paar kame
raden gingen stroo halen. In Iilet vertrek
was geen bed, niets. We legden den ge
wonde Voorzichtig op bet dikke stroo
en een ranste!' onder zijln hoofd. D© arme
kerel zag' ons', den teen na den ander,
met dankbaren blik aan. We gingen op
de steenten kachel zitten en kek ear naar
den Rus. Niemand zei iltets1. leder brak
zich echter het hoofd, wat h'ijl voor den
armen drommel nog, kon doen. Wie' boden
hem brood aan. Hij' s'chudde het hoofd.
Rum uit de flesch? Neten. Een haalde een
stukje chocolade uit zijin. zak. Nelan. Nu
wilde ons niets méér invallen. En, de een
na den ander haalde zïjln pijp Ite1 voor-
fechïjln en stak die aan. De oogén van
den gjewonde begonnen, nu plotseling te
stralen. Ik pain mijn pijp uit den mond
en wilde hem elite geven. Hij! schudde weer
het hoofd, maakte echter met' ziijn rechter
hand een btewég'ing in de; richting van zïjln
jaszak. Ik greep er in en haalde eten zak
met tabak te voorsetójfn. Zijn oogen knip
ten me verheugd toe. Ik' opende den zak.
Daarin was ook sigarettenpapier. Hij
wenkte weler met de oogén. Zoo onhandig
het ging, ik kreeg ter toch een sigaret uit,
stak die hern i n den mond.
Langzaam kwam de sigaret in brand.
Bedachtzaam, plechtig 'bijna, rookte dié
stervende. Wïji dampten even zoo- plechtig
met hem mete. De sigaret Werd kleiner. De
asch viel' den Rus op -de borst. Nog was
ze niet hal'verwtegie opgerookt, toen! plotse
ling een trekking door z'ijin lichaam ging.
Zïjln lippen persten zich samten. De sigaret
bleef aan den mond hanglen en smeulde
verder. Het Heven was uitgtehluscht.
De onrust op den Balkan.
Berichten uit Sofia ontvangten, makten
indruk in officiëele en diplomatieke krin
gten. Zijl worden echter geheim! gehouden.
Toch wordt vernomten, dat Bulgarijie
100.000 man mobiliseert. Verscheidene re
gimenten cavalerie verlieten Sofia met
onbekende bestemming.
De mobilisatie der pspoorwlég'en is vol-,
tooid. Elk oogénblik wordt de algemeen©
mobilisatie verwacht. Groote ontroleringj
heerseht te Athene.
Gisteren beraadslaagde de Koning met
Venizelos én tenkele leden van .den ge-
neralen staf. Daarna riep- Vtenizelos den
ministerraad bïjiee'n, 'doch nilets' is nog
bekend omtrent dte resultaten der be
raadslaging.
Geconstateerd wordt, dat grootte acti
viteit hoers'cht in die diplomatieke krib-
gten der Ententei-mogendheden. De gezan
ten van Rusland, Frankrijk en Engeland
bteraads'laaig&en in den loop van dten avonld
met Venizelös'.
De BuJigiaarstehe legatie deelde aart Reu
ter mede, dat de mobilisatie van Bulga
rije de 'neutraliteit wil handhaven,, doch
een gewapép-de neutraliteit.
Volgteais! de „Korrespolndénzi Norden"
Worden in alle Ida.ssen van dte Duitsche
btevolking! met begrijlptelijke spanning do
g'ebeurtenissten op den Balkan en Voor
namelijk iln Bulgarije gevolgd. Dat Bul
garije op het laatste oogenblik nog ge-
hooi' zou geven aan de verlokkingen van
'de Enteïite-mogteindheden woi'dt als' bui-
tengesïote(ii beschouwdMen is slechts
nieuwsgierig om te Vernemen, of Bulga
rije ook direct hulp zal verleenén aan
Turkije en op clie wijze den strijd zal' aan
binden tegen de Quadniple Entente.
In de meeste lagen van de Duitsche
bevolking schijnt men al zekér te zijn
v,an de rol, die Bulgarije zal spielen. In do
buitenwijken ziet mten reeds hiel én daar
de Rulglaarséhe vlag naast dié der overige
bondgenooten.
Een vergelijking.
Aan het slot. van een strategisch over
zicht schrijft majoor Moraht in het „Berl.
Tagebl."
Voor Napoleon kwamen na de ongeluk
kige dagen tusschen Moskou en Smolensk
een paar goede. Zij doen zich dikwijls'
op voor iemand, die zich in het ongeluk
bevindt, om voor het dragen van nieuwe,
verdubbelde noodlotsslagen vei'sche kracht
te schenken.
Zoo^ schreef ik in mijn boek „Geschichto
des Krieges 1812", toen mij- de clagen Voor
oogeni stonden, waarin de keizier te
Dubrowna, tusschen Smolensk' en Orscha
vertoefde. Hier vernam! Napoleon de ver
overing van Minsk door den Russische)!
generaal Tschitschagow.
Op het oogenblik is het hoofdkwartier
van den Tsaar vermoedelijk' ook' iu Smo
lensk en de heerscher over alle Russen
bevindt zich nu 'nog' veilig te midden van
zijn laatste garden, zooals Napoleon in
1812.In die dagen sprak' de groote Veld
heer, Ségur vertelt het, met eenigs'zins
zWakko en onvaste stemi tot zijn garde,
die in een carré ami hem stond: Gij! ziet
de 'ontbinding van mijn leger. Dooi' een
ongelukkige verblinding hebben de 'meeste
soldaten hun wapenen weggeworpen. In
dien gij' dit schandelijk voorbeeld volgt,
is alle hoop verloren. i
Het tragisch gebeuren van den overtocht
over do Berezlina, was' toen op komlst.
"Wederom zal de Berezina overgetrokken
moeten worden, maar thansi door terug
trekkende Russische troepen. Kort te vo-
ten had Napoleon Bonaparte nog door een
vurige rede zijn kerntroepen in Italië en
Duitsehland van geestdrift vervuld en hij
sprak van den roem', dien zij behalen,
en de groote landstreken, welke zij1 ver
overen zouden. Te Dubrowna simloekte hij
hun, henoi en de krijgseer, het laatste
eigendom Van het leger, niet te verlaten.
Weinige dagen geelden, 8 September,
zeide de Tsaar tot zijn legér, dat hij; liet
vaderland tot het uiterste wilde verdedi
gen.
Thans is dat oogenblik gekomen.
Korte Oorlogsberichten.
Van het Oostelijk Oorlogs
terrein. Uit Berlijln:
Bij! de legergréep van Von Hindenburg
ondernamen de Ruissteln ten Zuid-Westen
van Lennewaden (aan die Duna ten Noord-
Weisten van Friedrichstadt) leen aanval'.
Daar wordt nog! gestreden. Ten Oosten
van Smelina (ten Zuid-Westen van Duna-
burgi) drongen onze troeplen over een
breedte van drie kilometer in de Vijan
delijke stelling;. Zij: namlén negen officie
ren en 2000 man gevangen en veroverden
acht m'achinegtewer|e!Ïi.
Ten Westen en Zuid-Westen van
Oséhinjany g!aat onze aanval verder mtet
succes vooruit. De G,awja-sector aau beide
zijden van Subotniki is overschreden. De
rechtervleugel is tot in de streek ten
Noorden van Nowogïndok doorgedrongen.
De legergroiep- van prins! Leopold Van
Beiereii beeft dten Moltstehad-sector ook
ten Zuid-Westen van die plaats Van den-,
zelfden naam overs'chiMen. De Russische
stellingeta. op den, Westelijjlcen oeVer van
de Myschanka aan beide zijdén van den
spoorweg Brest LitowskMinsk zijn bij
bestorming genomen. Daarbij wérden 1000
gevangieinen gemaakt en vïjï machinege
weren verovielrd. jMeer naar het Zuiden,
is Ostrow na een gteVecht om de huizen
genomen. Over hét Ogin'ski-kanaal bij Te-
lechany voortgerukte afdieelingen wierpen
de Russen inde richting van Dobros-
lawka terug.
Bij! de legergroiep van Von Mackensén
hadden ten Oosten van Logisöhin kléinere
gévechten plaats.
Op het Zuid-Oostelijk oorlogStoonetel is
er geen nieuws.
De toestand in Luik. Voor
een vreemdeling, die te Luik komt, heeft
deze stad thans hetzelfde aanzien Van
vóór den oorlog, wat de- drukte betreft.
De markten worden weer als vroeger ge
houden en de Luikenaar, die langén tijd
onder den indruk' Was van de vreemde
beztetting begint er aan te wennen en is
opgewonden en luidruchtig' als voorheen.
Wel Valt het groot aantal werkeloozlen
op en dit is niet Le verwonderen, daar
zeer veel Luikenaars werkten in de groote
geweer- en munitie-fabrieken te Herstal,
die thans geheel stil liggen.
In net kolengebied om' Luik komt thans
meer bedrijvigheid. Er zijn meer men-
schen aan het werk en de werktijden wor
den langer, zoodat den mijnwerkers: tegeit
1 October een vermeerdering van loon
van 20 pCt. is toegeztegd. „Hbl."
De h and e 1 soo r 1 o g. Het Deen-
sche stoomschip „Tliorvaldsen" (netto
746 ton) is! gezonken. De bemanning is
gered. 1
Russische onderzeeër ge
zonken? De „Frankf. Ztg." verneemt
uit Petrograd dat de „Roessk'oje Slowo"
den dood vermeldt van den commandant
der Russische onderzeeboot „Delfin",
kapitein-luitenant Tscherkanoff, mét do
gcheele hémanning, in de Oostzee.
De „Hesp e rian"-kw-estie.
Een onderzoek van den Duitschen ma
rine-staf heeft, in tegenstelling 'miet de
verklaringen van de Engelsche admirah-
teit, vastgesteld, dat geen Duitsche on
derzeeër den aanval op de „Hesperian"
ondernomten heeft.
Vliegeraanval op Stutt
gart. Gistermorgen had een aanval
plaats van vijandelijke vliegers, die de
kenteekenen van Duitsche vliegers ver
toonden. Verscheidene bommen 'zijn op
de stad geworpen. Vier personen zijn
gedood: een .aantal militairen en bur
gers' gekwetst. De materieele schade is
zeer onbeteekenend. De vlieglers werden
door het afweer-com'mando beschoten en
vertrokken om 8.30 in Zuidelijke richting.
Aan het gebruik' Van Duitsche kenteeke
nen en de omstandigheid, dat kort te
voren aan de betrokken 'militaire autori
teiten de komst van een Duitsch vlieger
gémeld wa,s-, is het toe te schrijven, dat
de bevolking eerst betrekkelijk laat kon
worden gewaarschuwd. Om 9.30 's mor
gens verscheen bedoelde Duitsche vlie
ger boven Stuttgart en werd korten tijd
beschoten, totdat duidelijk bleek, dat hij
een Duitsch vlieger was. Hij landde on
gedeerd in dé nabijheid der stad.
Koorts bij; het D ar d-anel 1 en-
Leg e r. Op een bijeenkomst van de Ge
neeskundige Academie te Parijs, brachten
enkele geneesheeren rapport uit omtrent
een ziekte de „driedaagsche koorts" ge
naamd, waaraan het Fransche expeditie
korps aan de Dardanellen geleden heeft.
Deze koorts is van een epidemisch ka
rakter en ontstaat door den heet van een
muskiet. De ziekte is zeldeu ernstig en
slechts in zeldzame gevallen doodelijk.
Gevluchte Armeniërs. Vol
gens een particulier Reuter-telegram aan
enkele bladen deelde het Fransche ministe
rie van marine het volgende mede:
Vijf duizend Armeniërs, onder wie 3000
vrouwen en kinderen, hadden door Tur
ken achtervolgd, einde Juli de wijk ge
nomen naar den bterg Djebelmoessa, ten
Noorden van de haai van Antiochië. Zij
Zij slaagden er daar in tot begin Septem
ber hun aanvallers op eeu afstand te
houden, maar toen begonnen de levens
middelen en de munitie op te raken.
Alles wees er op dat de Armeniërs in
handen der Turken zouden vallen. Ten
slotte slaagden zij; er in door seinen hun
gevaarlijke positie aan een Franschen krui
ser bekend te maken. Onmiddellijk hebben
Fransche kruisers toen hulp verleend; zij
gaven den Armeniërs gelegenheid te ont
komen en brachten hen naar Port-Said,
waar ze in een kamp werden pnderge-
bracht. t i i
De Revute Bléue weet te vertellen
dat het Enigtelische „God savé the King"
niet alleen van Franlséhén oorsprong is,
maar zelfs door FransClhe vrouwen- ge
dicht werd. Het is hetztelfde lied, dat de
pensionnaires van Saint Cyr voor Lode-
wijfc XIV zongén, toen deztel vorst zijn
eerste bezoek bracht aan het door mad.
De Maintenon gestichte' instituut. De
woorden zijn ran madle de Brinon, d«
