De Groote Oorlog.
Binneaiand.
Uit de Pers.
Ik stel er prjjs op te verklaren, dat
de heer Temperman altijd bereid is ge
ronden om zijn tijd en zijn werkkracht
te geven, in het belang van de gemeente.
Hij Was wat ik niet van allen, kan zeg
gen altijd present. Velen hebben welis
waar drukke zaken, zoodat ze vaak
moeilijk weg kunnen, doch de heer Tem
perman was altijd tegenwoordig, tenzij
bij ziekte. Hij lieeft voel voor de gemeente
gedaan en hij lieeft getoond ©en warm
hart te bezitten voor onze gemeente. Daar
om stel ik er prijs op liern dank te zeggen
voor alles wat hij voor de gemeente heeft
giedaan.
(Applaus).
Ook tot den. heer Pilaar wensch ik een
woord van afscheid te spieken. Ook do
heer Pilaar beeft geruimen tijd zitting
gehad en o.a-. in de commissie voor do
strafverordeningen getoond een open'oog
te hebben voor de belangen van de stad.
Waai' het financieele aangelegenheden be
treft mag werkelijk wel goed uitgekeken
worden en juist geoordeeld .worden. In
deze kwaliteit hebt u zeer veel gedaan.
Maar ook builen deze commissie. Er was
geen Verordening of u wist ze zoodanig
aan te vullen of te wijzigen, dat wé altijd
uit moeilijkheden bleven.
Ik zeg er u dank voor. Waar u en do
heer Temper man ons gaan verlaten,
wensch ik. dat het u beiden zoowel in
uw huiselijk als in uw ambtelijk leven,
goed moge gaan.
(Applaus).
De heer Pilaar dankte geroeid vooi
de hartelijke woorden.
Het doet mij genoegen, zegt spr., dat
men, Wanneer ik in een verordening oen
wijziging voorstelde, liegroep, dal ik dit
in het belang van de gemeente deed. Ik
deed het dikwijls ongaarne; doch ik be
greep, dat B. en W. het druk hebben en
dat ondanks den buitengewonen ijver van
den secretaris een zin wel eens minder
goed kan slagen, of dat iets vergeten kon
zijn.
Ik dank B. en W. en den Raad zeer
voor de aangename wijze, waarop ik met
hen heb mogen samenwerken.
De voorzitter sluit hierop do vergade
ring.
Beknopt overzicht van üen toestand.
Al onze aandacht concentreert zich nu
op het drama, dat zich in het Oosten
afspeelt.
lelijk wij een jaar geledein den strijd
nabij onze grenzen met spanning volgden.
Een uiterst gewichtige phase in do
groote worsteling is nu dan ook gena
derd. Grootvorst Nicol'aas staat thans voor
de keuze óf zich met zijln gjeheele macht
op het leger van von Hindenburg te wer
pen, óf den terugtocht in Oostelijke rich
ting voort tc zetten. De Russen hebben
nu het front lie reikt dat zijl na den val
van Warschau zouden innemen en waar
zij him legér zouden herstellen om daar
na opnieuw tot het offensief over te gaan.
Het ziet er echter naar uit, dat zelfs
deze eigenlijke verdedigingslinie der Rus
sen niet houdbaar zal blijken, nu de vleu
gels der Centralen steeds verder oost
waarts rukken.
Veel' zal er van afhangen wat ©r bij
Brest-Litowsk gebeurt. Zullen de Russen
hier een slag wagen, of zich in de ves
ting opsluiten?
Men verwacht, dat zij een vertwijfel do
poging zullen doen om den opmarsch der
Centralen te stuiten.
Doch indien de vijandelijke vleugels hun
omtrekkende beweging kunnen blijven
voortzetten, zal dit alles niiets baten. Daar
om zijln do operaties van von Macldensen
ten Zuiden en Zuidoosten van Brest en
meer nog die van do legergroep van von
Hindenburg in het Noorden van het
grootste belang.
Door de verkorting van hun front met
circa 300 K.M. zijln de Duitschers in
staat sterke troependeelen vrij te maken,
die ijSings naar het front van Njemen
en Dwina gezonden worden. Hieruit leidt
men af, dat de Duitse,hers werkelijk het
plan hebben naar Petersburg op te rukken.
Te oordeelen naar de resultaten van
de laatste dagen, zou men den indruk
krijgen, dat een intocht vim die Duitschers
in St. Petersburg niet gieheel en al tot
de onmogelijkheden behoort.
Koniig an Soldatenmoeder.
Er zijn reeds veel aardige ontmoetingen
verteld van koning .Albert aan liet front,
schrijft de „VI. St.", maar een der aar
digste was wel zijn onderhoud met de
„soldatenmoeder", een dappere vrouw,
die dicht achter de strijdlinie der Belgen
op haar post is gebleven. Ziehier wat
een smeuïge soldatenbrief in het sappige
ïWest-Vlaamsch ervan verhaalt:
Gisteren wandelde ik op naar een kort
woonst op een goed honderd meiers van
de loopgrachten. Peist ne keer: dat hui-
zeke was nog bewoond door heel het
huisgezin. Aan de (vensters stond alle soort
van soldatenkoopvvaar uitgestald, ik werd
nieuwsgieriger en vond langs daar ©en
reden om binnen te zijn.
Vrouwe, g'heht nog hennen, verkoopt
ge temet geen eieren?
Ja ik, mijn jongen, hoevele moet ge
er hebben?
Zij zet fluks het water op, om mij een
koppel eieren te koken. Ik ondervraag
haar verwonderd, dat er zoo dicht bij
de-vuurlijn nog menschen wonen.
't Is voor de schamele soldaten,
Voor julder allemaal. Daarbij de koning
heeft het tegen mij gezeid ,dat ik hier
moet blijven voor julder.
Ik wordt van langs om meer verbaasd
en nieuwsgieriger.
Ha. de koning wil het, en hoc weet
je dat?
Hij is hier geweest, mijn jongen,
zei ze preusch weg.
Hcfe? Hier?
Ja, 't was over kort op 'n schoonen
zomerdag, al met een keer, dat ik daar
vóór de deur aan 't werken was. Komt
er daar ne lange komnrandant met ne
luitenant. Hij keek verbaasd naar mij en
hij zei in 't Vlaamsch
Vrouwe, zijt je gij hier gebleven?
en ik zei alzoo: Ja 'k, komnrandant,
'k ben hier al den tijd dat de oorloge
duurt, en 'k en kan ik hier niet weg,
want de soldaten zijn hier allen te huis,
en 'k zie die schamele jongens geren,
'k Heb ik er ook twee in den oorloge,
en 't zijn tocli allemand iemands jongens.
Als 't koud was, kwamen zij zich hier
drogen, als ze dorst hebben een teugsko
drinken, en ze hehlren zoo'n deugd vara
een goê tervvestuite met smout te eten.
Jamaar, zei de kommandant, als 't
hier zoo schuw ging in den slag, wat
deed je dan? En 'k zei het rechtuit, mijn
jongen, ik zeiTot hier (en ze wees
tot de knieën) kommandant, heb ik in
't slijk en in 't water geplonsd om do
arme jonges te helpen en naar de auto
mobiels (ze zeide de motomobiels) to
dragen. Er hebben er hier voor mijn
deur en in mijn huis gelegen, en 't lag
bloed alom, en 'k hielp ze vermaken, en
ik gaf drinken, die arme sukkelaars toch!
En sedert hebben ze ook op mijn huis
geschoten kommandant, maar 'k en kan
ik hier toch niet weg! - 't Is zeer wol,
vrouwe, zei de kommandant, en ge moet
hier voort blijven borgen voor onze sol
daten. 'k Zal 't doen, zei ik, 't ia
altijd geren gedaan, die arme jongens heb
ben toch al die miserie niet gevraagd,
niet waar, kommandant!
Maar, waagde ik, hoe wist je dan
dat het de koning was die u aansprak?
.Peinst ne keer, mijn jongen, mijn
eigenzone zat hier in de tranzees en
was juist in huis als 't aan 't deurgat
gebeurde. Ik kom ik binnen, en zegt hij
alzoo: Moeder, weet je tegen wie je
daar nu aan 't klappen waart? En ik
ik zeihoe zou ik dat weten, ne
koartmandant, 'k zag het aan zijn drio
sterrekes. Neen, neen, zei onze Sarei,
't was de koning die alzoo gekleed was.
Zie, mijn jongen, 'k heb er zoo vara ver
schoten, 'k en kost het haast niet geloo-
ven, en 't was toch waar.
Een uit yeie.
Een ooggetuige van het volgende too-
neeltje, afgespeeld te Parijs, een uit vele,
welke den geest van het Fransche volk
beekenen, meldt dat aan de „Nieuwe Rott.
Cxt."
Een krantenkiosk. De verkoopster, een
nog flinke vrouw van een jaar of vijf
tig, en een helpster, bejaarde vrouw, grijs
haai-, die om ©en paar stuivers te ver
dienen 's morgens heel in de vroegte al
aan de kiosk komt om kranten te vou
wen en in den loop van den dag aan de
klanten in de huurt de kranten, die op
de verschillende uren komen, rondbrengt,
vaak heel veel trappen hoog. Op hel klei
ne stoeltje, waar de oude vrouw tusscihen
haar werk gewoonlijk wat rust neemt,
zit een soldaat, een verlofganger. Hij was
ook in het kranten vak «óór den oorlog;
hij was fietser bij een groote onderneming,
die kranten en weekbladen rondbezorgt,
en hij had een kamertje op de zevende
verdieping in hetzelfde huis, waar de
krantenverkoopster woont. Ik kénde hem
ook .wel vara vroeger, 't Is een aardige,
eenvoudige, bescheiden kerel. Zijn ouders
leven niet meer en de krantenverkoop
ster, hoewel zelf niet rijk, had zich, se
dert hij ben oörlog getogen was, zijn lot
wat aangetrokken en zond hem elke
maand wat geld en vaak nog een pak
met eetwaren en tabak ook. Nu is hij
met velrlof en brengt een bezoek aan
de kiosk. Hij had twee broeders. Ze zijn
beiden gesneuveld. Hij zelf is er nog goed
afgekomen tot nu toe. En hij vertelt, zoo
heel gewoon weg, van het leven in de
loopgraven, van het eten, van het was-
schen, van hoe je de brieven krijgt, hui
selijke dingen, waar de vrouwen met be
langstellend knikken naar luisteren: dan
van hommen, die springen, heel eenvou
dig, gewoonweg zijn kranten-fietsers-in
drukken, geen journalistieke litteratuur;
egt van de jacht tusschen vliegtuigen van
de beide partijen, als die elkaar nazetten
of elkaar verjagen: dat is me een kome
die; dan van groote droefenis ook, van
gewonden en dooden. jomdat de nieuws
gierige vrouwen er naar vragen. Ze zijn
stil geworden. De oude, grijze vrouw is
niet op haar gemak. Ze schijnt wat to
overpeinzen. De soldaat staat op. Hij moet
weer weg. Hij is bij de krantenverkoopster
te eten genoodigd voor vanavond, en moet
nog ©e npaar boodschappen in de stad
doen, ee npijp, tabak, sokken koopen.
Een handdruk tot afscheid. Daar tast do
oude vrouw ineens heel diep in den zak
van haar rok en een groote. oude porte-
monnaie komt te voorschijn. Haastig opent
ze haai', zoekt er in, haalt een klein
opgevouwen biljet vara twintig franken
te voorschijn en duwt het den soldaat
in de hand. Hij is verbaasd, bijna ver
legen. Hij weet, dat het mensch op haar
ouden dag nog van vijf uur 's morgens
af aan het krantenvouwen en sjouwen
is om juist liet noodige te verdienen oon
te kunnen leven.Kon hij van haar
zoo'n som als cadeau aannemen? Ze ziet
zijn aarzeling.
Wil je het wel eens gauw in je zak
steken! Een soldaat kan dat altijd wel
gebruiken, ere heeft er meer aan dan
een oude vrouw!
En norsch hartelijk duwt ze de hand
weg waarmee hij het biljet nog vast
hield en haar eigenlijk terug wilde geven.
D« "Arabic" getorpedeerd.
Uit LondenHet stoomschip „Arabic."
(10062 ton) van de White Star Line,
op weg van Liverpool naar New-York,
is getorpedeerd. De passagiers en de be
manning zijn gered.
'De „Arabic" was eergisternamiddag van
Liverpool naar New-York vertrokken, liet
schip werd gisterochtend om kwart over
9 zonder voorafgaande waarschuwing tot
zinken gebracht.
Naar gemeld wordt, waren geen eerste
klasse passagiers iaan boord.
Het aantal tweede era derde klasse pas
sagiers bedroeg lOngeveer 170.
Do bemanning telde 250 koppen.
Een aantal passagiers waren Amerika
nen.
De directie ,der White Star Line deelt
mede, dat thans 15 booten op weg zijn
naar Queenstown, maar het is nog niet
bekend of er menschenlevens te betreu
ren zijn.
Volgens de laatste berichten zonk do
„Arabic" in elf minuten. Een sleep vol
passagiers en ,led©n der bemanning, uit
elf booten opgepikt, is op wég naar
Queenstown.
Het weer is best. de zee kalm.
Officieel wordt gemeld, dat 375 per
sonen gered zijn; het lot van 48 andere
is nog niet hekend.
Korte Oorlogsberichten
Van het 0 o s t e 1 ij k e ge-
vec h t s terr e i n. De Oosten rij ksoh-
Hongaarsche strijdkrachten onder bevel
van aartshertog Jozef Ferdinand en gene
raal Von Köwesg hebben ten Noorden
van Janow en Konstantynow den over
tocht van de Bug bevochten. Memirow
en andere plaatsen aan den Noordelijken
oever zijn stormenderhand genomen en
de Russen teruggeworpen. De troepen dié
Brest-Litowsk insluiten, waaronder afdee-
lingen van veldmaarschalk Von Arz, heb
ben den vijand eenige vooruitgeschoven
veldstellingen bij Wladimir Wolynsky ont
rukt.
Do 11 a nd e 1 s o o r 1 o g. Het Brit-
sche stoomschip „Thornfield" is gezon
ken. Do bemanning werd gered.
De Engelsche pakethoot „Grodno", be-
hoerende aan de Wilson-lijn, is gezon
ken. De bemanning werd gered.
Do stoomschepen „Maggie" en „Ser-
bin-o", het laatste toebehoorende aan do
Wilson, zijn gezonken. De bemanningen
werden gered.
Het Engelsche stoomschip „Dunsley"
(2956 ton) is getorpedeerd.
Het besluit van de soc.-democra
tische Duitsche Rijksdaggioep om voor
do oorlogscredieten te stemmen, is mét
meer dan tweederde meerderheid geno
men. Een aantal afgevaardigden hebben
bovendien tegen gestemd, doordat zij zich
ten onrechte gebonden achtten aan de
besluiten tot verwerping van de begroo
ting, door een Vroegere partij vergadering
genomen. Overigens staan ook zij op het
standpunt dat Duitschland een verdedi
gingsoorlog voert. 'De stemming heeft liet
bewijs geleverd dat de kleine groep onte
vredenen geen succes heeft gehad met
haar poging om de soc.-democratische par
tij in haai' loyale houding te schokken.
Arme Polen! Berlingske Tidondo
heeft een bericht uit St. Petersburg over
de ellende die in Rusland wordt geLeden
door de. uit Polen gevluchte burgersIn
St. Petersburg bevindt zich een groot aan
tal dergelijke vluchtelingen. Zij zijn uit
geweken om niet de kans te loopen, door
den vijand te werk te worden gesteld
bij den houw van straatwegen en het
aanleggen van loopgraven. Die wegen
moeten dan dienen om het opvoeren van
het zwaie geschut van den vijand nqo
dig te maken.
De nood onder die ettelijke duizenden
vluchtelingen en gekwetsten eischt maat
regelen, die schatten kosten. Reeds lang
te voren was het plan geopperd om tot
leniging van den noodgebruik te maken
van de groote rijkdommen van de kerk.
Thans heeft de Heilige Synode bevolen,
dat de kloosters beschikbaar moeten wor
den gesteld als hospitalen, en dat zij de
kosten van onderhoud en verpleging zelf
zullen moeten dragen.
Volgens een bericht aan de Standard
zou de Japanse he regeering de verplich
ting op zich hebben genomen om van
September af dagelijks 50000 granaten aan
Rusland te leveren. Rusland zal voor
het vervoer langs de Transsiberische lijn
zorg moeten dragen. Over een door Rus
land eventueel te bewijzen wederdienst
is nog niets bekend. Een politieke toena
dering tusschen deze twee staten, in het
hijzonder Mantsjoerije betreffende, is te
verwachten. t
In do Times vertelt een uit een Bel
gische gevangenis ontslagen Hollander,
dat hij tijdens de bezetting van België
13 maal de Hollandsch-Belgisc-he grenzen
gepasseerd is en hij de eerste twee koe
ren, tusschen 10 en 24 December, 7000
brieven heeft overgebracht. Toen hij ge
vangen genomen werd, zei hij in 't gelieol
ongeveer 20.000 brieven over de grenzen
te hebben gesmokkeld.
De Daily Mail vertelt, dat de Laatste
nieuwigheid op oorlogsgebied is, „de auto
matische dril-onderofficicr". Het is een
gramafoon, die de verschillende bevelen
en commando's geeft en die gebruikt
wordt in de Engelsche opleidingskampen.
Tot nu toe zijn door de Zeppelin
raids in Engeland in 't geheel gedood 86
menschen in 17 koeren. i
De voorbereidingen van Rusland
voor oen eventueelen winterveldtocht
schijnen volgens de „D. Tag. Ztg." op
moeilijkheden te stuiten. In het bijzonder
do kleedingsindustrie heeft miet gebrek
aan verfstoffen te kampen, die voor da
winterkleeding onontbeerlijk zijn.
De in den iaatsten tijd binnengeko
men visschers melden, dat er in de Noord
zee massa's wrakken ronddrijven. Een
kapitein van een vischkotter verklaarde,
dat hij letterlijk overal wrakstukken had
gezien, voornamelijk bestaande uil over
blijfselen van vaartuigen en houtladingen
van getorpedeerde schepen. Dikwijls komt
het voor, dat een zeilschip door drijvende
planken geheel en al is omringd.
Garnalen voor Engeland.
In aansluiting aan de in de „Stct." van
18 dezer geplaatste mededeeling, waarin
de aandacht weid gevestigd op de wen-
schelijkheid om de hoeveelheid boorzuur
in voor uitvoer bestemde garnalen zooveel
mogelijk te beperken, wordt ter kennis
van belanghebbenden gebracht, dat, blij-
kens bericht van den rijkslandboiiwconsu-
lent te Londen, bij Britsehe autoriteiten
het voornemen bestaat, na 26 dezer zen
dingen garnalen, die meer dan een half
procent boorzuur bevatten, bij aankomst
te Londen be doen aanhouden.
T ij d e 1 ij k g e z a n t se li a p Ir ij d e n
Paus.
Mr. Regoul is door den Paus ontvangen
en heeft zijn geloofsbrieven overhandigd.
De Paus sprak de hoop uit, dat de benoe
ming van den heer Regout een belang
rijke factor zal vormen in de naaste toe
komst voor het hei-stel van den vrede in
Europa. „N. 11. Ct."
Nog niet evenredig.
Het Volk vertelt dat van de 15 ge
meenteraadsleden te Hoorn er 13 libe-
raal zijn; 1 socialist, 1 Iloomsch; en dat
ter wijl slechts hoogstens de helft dei-
kiezers liberaal is. Inderdaad een onbil
lijke verhouding. Maar bet. is op meerdere
plaatsen zoo. Het is met name te Goes
al jaren zoo geweest. Het wordt thans
heter.
Bond van Smedenpatroons.
Te Groningen is vergaderd door den
Bond van Smedenpatroons pn Nederland.
De Rond bestaat uit 126 leden, ingedee'd
in afdeelingen en algemeene leden.
Het jaarverslag toonde aan, dat reeds
zeer voel in het belang van het smidsbe-
drijtf gedurende het laatste tijdperk werd
gedaan. Vooral op het gebied van de wet
op do arbeidsovereenkomst, veiligheids-,
en octrooi-, hinder-, stoom- en ongevallen
wet zijn. tal van adviezen verleend. De
bond nam ingrijpende maatregelen ten
opzichte van hel eigendunkelijlk afgekon
digde moratorium, door het hoofdbestuur
van don Aannemersboiul in de kritieko
dagen van de maand Augustus van liet
vorige jaar gedecreteerd, waarvan liet ge
volg is geweest, dat zelfs van regeerings-
wego maatregelen zijln genomen om het
den vakaannemers toekomende bedrag
voortvloeiende uit 'bestekken te garan*
dooien, zooals dat thans in Nederland in
de bestekken ben behoeve van den houw
van postkantoren enz. valt waar te nemen.
Ten opzichte van het werkplaats-vak
onderricht is door den bond reeds zeer
veel gedaan, en trots het wetsontwerp
regelende het vakonderwijs, hetwelk dezer
dagen hij do Tweede Kamer aanhangig is
gemaakt, blijfft de R. S. P. N. op den inge
slagen weg voortgaan.
Do uitspraken en meeningen van de af-
deeling Leiden van den B. S. P. N. ten
opzichte van de leiding van den B. S
P. N. werden zonder hoofdelijke stemming
verworpen.
Door don leeraar in het émidsvak aan
de Ambachtsschool te Hel, den heer J. P.
Wijinands werd aanschouwelijk voorgesteld
het projectie-teekenen in verband met het
uitslaan van plaatwerk.
Vanwege do Wet-liisico werd nog een
uiteenzetting gegeven omtreint de nood
zakelijkheid dat do vak-aannemers zich
tegen de nadeelige gevolgen van Wet-
Risico verzekeren.
Na zeven j a ren.
Men schrijft ons
Het was deze week zeven jaren gele
den dat de Nederlandsche Christelijko
BouvVarheidershond opgericht werd. Aan
vankelijk nog geen tweehonderd leden tel
lende en in menig opzicht roeiende tegoj
den stroom in, had deze organisatie de
eerste jaren reusachtige moeilijkheden to
overwinnen. Haar centralisatie-idee, haar
concentratie-gedachte, haar interconfessio»
neel standpunt, of alles tezamen, bracht
menigeen van de leidende personen, er toe,
haai' te bestrijden of een waarschuwend
woord te doen hooien. De praktische ar
beid, ter verbetering van de arhoidsv oor-
waarden der bouwvakwerklieden, die niet
zelden bracht tot conflict of strijd, de zorg
voor werkloozen en andere hulpLehclaren
den, de soms heftige bestrijding uit het
roede kamp, dat alles maalde haar het
bestaan niet gemakkelijk. Doch door do
toewijding van leiders èn leden, kwam
zoetjesaan groei in den hond en mocht
dankbaar geconstateerd, dat de N. C. B.
ondanks al het „nieuwe" neen misschien
juist daardoor, groote levensvatbaar
heid bezat. In den tijd van eenige jaren
groeide hij alle andere Christelijke vak
honden over het hoofd. In Augustus 1913
werd het eerste duizendtal aan loden be
reikt en thans, twtee jaren later, telt deze
organisatie tweeduizend leden.
In den loop der jaren, smolten verschil
lende plaatselijke''organisaties van Chris
telijke Schilders. Geen wonder. Bij loon-
actie of conflict .gevoelen plaatselijke orga
nisaties hare machteloosheid spoedig.
Jammer maai', dat altijd nog enkele van
haar, o.a. te Groningen, Assen, Leiden,
Middelburg, schijnen te .wachten tot de
nood haar dringt tot aansluiting bij {ten
N. C. B.'Jammer ook, dat in tal van plaat
sen nog zoo uiterst weinig voor de vak
organisatie die voor de werklieden toch
zoo noodig is, gevoeld wordt. Deze orga
nisatie die thans ruim 40 plaatselijke af
deelingen hoeft, kon er veel meer hebben,
als de belangheblienden maar wilden in
zien hoe nuttig de vakorganisatie is. Voor
al ook uithoofde van de werkloozen verze
kering.
Gp allerlei wijze heeft de N. C. B. ge
zorgd aan hooge eischen te voldoen. Ook
wat het fofidseuwezen betreft,. En niet
minder inzake de dingen, die noodig zijn
om met vrucht als vakorganisatie, als eco
nomische belangenbehartigster op te tre
den.
Hopen we, dat vele vakgenoolen, mede
door dit woord zich ziülen aangetrokken
gevoelen tot hun organisatie. Het honds-
adres is thans: 2e Helmersstraat 121, Am-
sterdam». 1 I
\Y i 1 h.a II i e m - V i s.
De heer .1. N. Voorhoeve schrijft om
trent deze schrijfster, die twintig jaiei|
lang medewerkster aan Timotheüs was,
in zijn blad van heden oniler ïueer het
volgende
Zij was wel eenige dagen ernstig krank
geweest, en lag daarom in het Diacones
sen huis Bronovo. Maar tie berichten wa
ren moedgevend. Om wat uit te rusten,
was zij van Amersfoort naar Den Haag
gekomen ,doch werd daar spoedig neer
geworpen dooi' pleuris en longontsteking,
en er was dadelijk vrees, dat haaf moe-
gewerkt lichaam niet genoeg weerstands
vermogen zou hebben. Toen evenwel de
crisis voorbij was, en de geneesheer sprak'
vaneen goed verloop, al was er groot o
zwakte, werd er moed gevat en op beter
schap gehoopt. Haar man, de heer -C.
Kruis, onzen lezers bekend door do
Boekbeschouwing in ons Bijblad, en door
zijn artikelenreeks over „Juweeleai," als
mede door zdjn inzamelingen van post
zegels, enz., voor het Werk des Heervn
in het Buitenland, die meer dan een
week in Den Haag vertoefde, was weer
naar Amersfoort teruggegaan voor een
enkelen dag. En toen hij op zijur geboorte
dag terugkeerde om zijn vrouw te ont
moeten, was hij vol hoop haar te zien.
Helaas! men kwam hem tegemoet met do
nrededeeling, dat het te laat was, en zijn
vrouw reeds was heengegaan. Welk eon
smart voor den man en vader! Welk
een gemis en diepe droefheid voor do
drie kinderen, van wie de jongste
oen meisje, dat zoo heel veol van haar
moeder hield dertien jaar is.
's Hoeren doen is wonderlijk. Zijn
weg is in de zee, en Zijn voetstappen zijn
in groote wateren. We moeten het
uitspreken: de omstandigheden konden
haast niet droever zijn, dan hier alles
samenliep. Niet thuis gestorven; in een
andere stad en in een inrichting; op een
dag, die later door de kinderen steeds
met droefheid zal worden herdachtnog
betrekkelijk jong, en juist nu zie zoo hoog
noodig was voor den arbeid onder de
geïnterneerden, die in Amersfoort, wat
de vrouwen en kinderen betreft, geheel
op haar schouders rustte.
Toen heeft ze van deze ontferming ge
noten, gezongen ,©n den God des ont-
fernrens aangebedenzich neerbuigend
voor den Zoon van Gods liefde met op
rechten dank. Toen heeft zé van die ont
ferming getuigd, en het door woord en
geschritt getuigd, dat ieder mensch deze
ontferming behoeft. s
Ja, toen heeft ze ook geleerd, iti haar
hart ontferming te hebben jegens ande
ren, en daarin een navolgster te Zijn van
Hem, die het 'land doorging, goeddoende.
Moeilijke jaren heeft zij doorleefd, zoo
wel door zwakte des lichaam-s, als door
do omstandigheden des levens. Maar al
tijd stond haar hart open voor anderen.
Eerst voor kinderen, als onderwijzeres
werkzaam. Later vóór volwassenen, toen
zjj haar huis openzette voor hen, die
geen thuis hadden, zooals voor jongo
Zwitserscho meisjes, die eer van hiui
moeder waren. Ze 'heeft gedacht aan do
lichamen, maar ook aan de zielen, -en
steeds met allen, ook met haar onder
geschikten, over Jeizus gesproken. Ze
hoeft voorts tijd gevonden, vele stukken
en vooral verhalen te schrijven, in 't
bijzonder voor de jeugd. En het ken»
merkende van haar schriftelijk werk was
niet zoo zeer de letterkundige waarde,
ook niet het romantisch boeiende, maar
de voelbare behoefte om de zielen tot
Jezus te leiden. Sonis leken daaidoor de
bekeeringsgeschiedenissen in één werk
wat vele en wat te veel op elkaar. Maar
elk werk dat zij afleverde, legde getui
genis af van den wensch om Jezus voor
te stellen, op Hem te wijzien als op Den-
gene, hij AVien vermoeiden en belasten
rust vinden. Deze wensch dreef er haar
toe, in den Iaatsten tijd met hulp, door
broeders in Zwitserland gezonden, aan
de arme Belgen te gedenken, voor klee
ding en voeding te zorgen, en vooral
ook tie vrouwen en kinderen te bezoe
ken en 's avonds in groolen getale too
te spreken.
De varkensquaestie.
Vandaag treedt de maandtermijn in, van
19 Augustus tot 18 September, waarbinnen
geen varkensvleeseh, levend of geslacht/
naar het buitenland mag worden uitge
voerd. Zooals men weet, is de Regeering
tot dt veribod overgegaan, omdat de ex por-
teurs-eonsenthouders, die den Iaatsten tijd
aan de Regeering beneden marktprijs var
kens hadden geleverd, in gelijke vejrhou-
