D B Vrijdag 6 Augustus 1915 S9e «laargang De Groote Oorlog. \o. STEMBILJET Verkiezing van één lid van den GEMEENTERAAD in het Kiesdistrict Goes, 1 Feuilleton. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes-. tAN i E VORSTSTRAAT 210, Bureau te Middelburg; FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG, Drukkers: Oosterbaan La Cointre Goes. De Gaesche Raadsverkiezing. Is IT voor den Candidaat der Rechtsche partijen? Dan moet uw biljet er zoo uitzien Het bovenste puntje zwart maken. voor de OP MAANDAG 16 AUGUSTUS 1915. - i) 3 N A M E N. 'Voorlett. BRAN T S K. POLS M. T I K RI E F.J. Beknofit- averzic.ht van rien toestand. Warschau veroverd! Wat 'n gevoel zal tien Duitsohel's doorstroomd hebben bij 't vernemen dezer tijding. Zelfs wij! bui,- lenlandeirs en buitenstaanders werden er door Aangegrepen. Maar de troepen, die na de doorbraak, de kroon op een worstel ling van 36 uren, een tocht en een strijd van drie maanden, eindelijk de tolreiv- spitsen zagen- van de weelderige oud' Poolsche hoofdstad, het Parijs van het Oostenhoe zial het gejuicht hebben in hun binnenste hij dien aanblik! Hoe zal menig hart sneller geklopt hebben bij de eindelijke nadering van bet groote doel. Een dagbladschrijver seinde nog eenige uren vóór de aankomst aan zijn blad: Ik arriveerde zooeven te Nadarshin in de Blonieestelling, door de Russen heden nacht om half drie ontruimd. Het stadje Nadarshin zelf is grootendeels afgebrand. De huizen smeulen nog. Langs de we gen stroomt de bevolking met de laatste have en het vee. Men hoort den dondei! van bet zwaar geschut en langs den ga- heelen horizon, waarheen men ook ziet, stijgen vuurzuilen omhoog van brandende hoeven en doirpen. Alle wegwijzers dra gen het opschrift.: Naar Warschau. Ik ben hier twaalf kilometer van de stad Warschau. En de bevolking! Haar moet wel een huivering door de leden gevaren zijn Ve Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. Losse nummers ƒ1.25 „0.05 Prijs der Advertentiên 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct, 3-maai plaatsing wordt 2-maal berekend, Bg abonnement voordeelige voorwaarden, Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. (Slot.) „Eens had ik een moeder. Met een hart verscheurd door verdriet en kom mer, is zij ten grave gedaald. „Eens had ik een vrouw', een engel, zóo- als- er nooit glimlachte in een aardsche woning. Hare oogen waren ziacht als een zomerhemel en nimmer waakte er teeder- der liefde over een echtelijk geluk. De glans van die oogen is verduisterd door een storm van verdriet en haar liefheb bend hart is geschokt, tot de laatste veziel is verscheurd. „Eens had ik een edelen braven jongen, maar hij is de puinhoopen van zijn huis ontloopen en mijn ,oud hart verlangt vurig te weten, ot hij nog leeft. „Eens had ik een zuigeling, een lieve, teedere bloesem, maar mijn hand heeft die bloesem geknakt en nu leeft zij bij Heng die kinderen bemint! „Schrikt niet mijne vrienden! ik ben geen moordenaar in den gewonen zin des jwoords. Er schijnt nog een licht aan den avondhemel mijns levens.. Die schim eener moeder verheugt zich over den te rugkeer van haren verloren zoon en zij glimlacht hem Vriendelijk tegen, nu hij Iweer wandelt op het pad van eer en deugd. De teedere engel waakt weer bij "rijn sponde, als de nacht is neergedaald te ik voel dan haar zegenend handje Weer over mijn bleeke wangen strijken, "ijn brave jongen, o, hij zal het deit vermoeiden grijsaard vergeven, wat deze m dolle drift heeft gedaan. God vergeve hij de komst der bevrijders. Het is iny mers de bedoeling van de Duitsche vorsten om Polen zijn onafhankelijkheid te beu- schenken? Het zou een praoht-oplossing zijn, een daad van rechtsherstel, een te/ t'uggeven van het geroofde. Aan Polen arm Polen! is minstens anderhalve eeuw lang groot onrecht geschied, door Duitsehland, Oostenrijk en Rusland. Den 17 Augustus zal de beslissing val len, clie het .geledene, zij 't ook slechts ©enigszins, goedmaakt. De val van de heele Weichsellinie is nu no,g slechts een quaostiie van enkele dagen. Da loopgraven na het gevecht. Men schrijft aan Het Hand. dato 31 Juli: 't Was nog vroeg in den morgen, toen ik met leen afdeeling pioniers naar de loopgraven toog. Zooals men weet is èr nu bijna een week onafgebroken gestreden rondom Yperen. Het landgoed „Die Hooge" is meermalen genoemd, en rond deze heerlijkheid heeft zich dan ook weer een stuk van het ooriogsdra.ma afgespeeld- Na zulke gevechten is er dan voor de pioniers veel te doen. Allereerst moeten de loopgraven voor zoover mogelijk ge zuiverd worden van dooden, en waar noodig hersteld, 't Eerste werk is zeer luguber en droef. De nieest hartroerende tooneelen ziet meu hier. Sommige gedeel ten van loopgraven zijn geheel of groo tendeels gevuld met lijken. Als één ver- warde vleeschkomp liggen soms vriend en vijand dooreen. In een stuk loopgraaf ten 'westen van Ho enge vonden de oprui mers vandaag een twintigtal lijken op eenige vierkante meters grond. Wanneer de lijken -bijeengebracht zijn op aanmer- ke lijken afstand van de vuurlijn, wor den-''ze) in groote kuilen neergelaten, en een godsdienstplechtigheid besluit het werk.. Wapneer de omstandigheden het toelaten, 'wordt de teraardebestelling door feenige honderden soldaten bijgewoond. Men' zieH.dan staan met ongedekte hoofden .fan! de groeve. Hun strakke ge zichten w-órcten .zoo mogelijk dan nog ernstiger.' Men Vraagt zich dan wel eens af, of dat nu dezelfde mannen zijn die, nog. kort geleden, zingende en fluitende naar hét front gingen. Ik. spr&k na de plechtigheid met een sergeant, die reeds tot driemaal van bijna al zijn nian'nen. beroofd, uit de loopgra ven v;a's gekomen. Het is wonderlijk, hoe s'ommigen ais door een wonder gespaard worden in den feilen vuurpoel. Ik zag soldaten uit de loopgraaf komen met tien tallen kogelgaten in hun uniform, en dio toch ongedeerd jvaren gebleven. Terwijl anderen in het eerste uur, dat z|e op het terrein kwamen, reeds den dood von den. Terwijl de dragers bezig waren een aantal dooden \ve,g te ruimen, hoorden ze .plotseling iemand roepen, 't Bleek dat onder een stapel lijkten een gewonde lag. De man had zijn rechterbeen gebroken, en was daarna zijn bewustzijn kwijt ge- mij het verdriet, dat ik over iniji en den mijnen gebracht heb." Hij wischte een traan uit de oogen. Mijn Vader wachtte yol verlangen, dat de spreker zou vervolgen en de ongewo ne bleekheid van zijn gelaat toonde hoe hij geroerd was. „Eens was ik een dweper en in on stuimige drift volgde ik het dwaallicht, dat nhj in het verderf deed storten. Toen Was ik -een dweper, toen, toen ik mij niet meer bekommerde over mijn vrouw en kinderen, mijn huis en mijn geluk, om den drankduivel na te volgen. „Eens heb ik het teedere wezen onbe schrijflijk bemind, dat ik nu schandelijk vertrapt heb. Ik werd -een dronkaard. Van weelde en rijkdom verviel ik in armoede en ellende, en ik sleepte mijn gieain mee in mijn val. „Met bleeke wangen en gesloopte krach ten liet ik mijn vrouwi alleen zorgen voor een ontredderd huishouden en ik bracht mijn tijd door met brassen in de kroeg, en nooit uitte zij één klacht, zelfs niet, als de kinderen om brood schreiden. „Op zekeren Nieuwjaarsnacht keerde ik terug naar de hut, die de Liefdadigheid ons gegeven had. Zij was nog op en tracht te zich huiverend te verwannen hij en kele gloeiende sintels. }k vroeg omi eten, maar in tranen uitbarstend zleide zij, dat er niets in huis was. Ruw beval ik haar toen, wat te gaan 'halen en ze zag mij met smeekenden blik aan, terwij-l de tra nen nog over hare wangen biggelden. Op dit oogenblik ontwaakte het kind in de wieg en begon luidkeels te schreien, wat de zielesinart der arme moeder nog Ver meerderde. „Wij hebben geen brood, Jacob I we hebben reeds enkele da gen niets gegeten. Lieve man, moeten wij dan sterven Dat srneekend gelaat, die angstige blik en dat klaaglijk schreien van het kind, raakt. Gedurende zijn bewusteloosheid had het gevecht voortgang gehad, 'en wa ren >clo ode makkers over hem heen ge vallen. Door zijn beenbreuk kon hij zich onmogelijk loswerken. Slechts enkele uien bad gelukkig die toestand geduurd. Zoo te midden der dooden te liggen, onmaoh tig rich van dien droeven last te ont doen, moet ontzettend zijn. En naar eeni/ ge ervaren dragers mij meedeelden komen zulke gevallen meermalen voor. De loopgraven z,ien er na een gevecht uit, alsof ze van bordpapier waren, vol klooven, scheuren, gaten enz. De geschut- projectielen en |de .handgranaten houden er in huis op een ontzettende wijze.. Doch met -enkele uren hard en gevaarlijk 'wer ken doet men de sporen van den voórbij- geganen strijd verdwijnen. Maar ook komt het voor, dat terwijl mcri bezig is do geleden schade tie herstellen, opnieuw de stelling onder vijandelijk vuur wordt ge nomen. Toch kunnen de mannen met het werk belast, dit dan niet opgeven. De terugtocht is dan vaak door liet vijande lijk vuur onmogelijk. Men graaft zich dan maar zeer spoedig in. De meegenomen rese'rve-voorraad levensmiddelen moet dan gewoonlijk .strekken tot er verandering komt. Die verandering komt dan slechts, wanneer de eigen artillerie de vijandelijke tot zwijgen brengt, of deze om de een of andere .reden haar vuur .vermindert. Men kan zich wel voorstellen welk een benarde positie die lieden innemen, dio aldus er tusschen zitten. Van h t OostnlijKB gevechtsterrein. Iwangorod is gisteren door de Oosten rijk sche troepen bezet. De lange reeks successmi door do legers der centrale mogendheden sedert den veld slag in Mei .aan de. Dunajec, in Galicië, Zuid- en Noord-Polen en de Oostzee-pro vincies behaald, zfjjn nu floor de bezetting van Warschau en Iwangorod bekroond Gisteren hebben hun troepen Iwangorod bezet, heden zijn de Duitsche troepen van, het leger van prins Loc, dd van Beieren de hoofdstad van Russisch Polen binnen getrokken. Tusschen Weichsel en Boeg rukken de verbanden troepen in vervolgingsgevech- ten naar het noorden op. De O.-H. ruiterij heeft Motilag, de Duitsche Wladimir Wo- lynski bereikt. Van het Zuidelijke gevechtsterrein. Op het Tiroolsche front is het slechts in tie streek van den Kreuziberg tot ge vechten van vrij grooten omvang gekomen Een gisterochtend door verscheiden batal jons van het 92e Jtaliaansche regiment in fanterie begonnen aanval tegen Nemesalpe, ten N.O. van den Kreuziberg, is bloedig afgeslagen. De Vijand is 's middags in d-o bosschen ten zuiden van de grensbeek teruggetrokfcen. 's Namiddags heeft, een vij andelijk bataljon een overval beproefd op de stelling van den Seekofe-1 vlak ten noor den van den Kreuziberg. Ook hier is de vijand na een heet gevecht teruggeslagen dat alles maakte mij krankzinnig en ik ja ik gaf haar een ruwen slag in het gelaat, zoodat ze yoorover in het. Vuur viel. Alle duivelen van de hel schenen in mij losgebroken. Nooit had ik mijn Marie geslagen, maar nu, in dolle drift bukte ild mij- en trok haar aan de haren op. „0, God, help mij; Jacob!" kermde zij. „Je zult ons toch niet vermoorden, je zult Willy geen kwaad doen!" zij ijlde naar de wieg -en klemde het kind krampachtig in hare annen. ik greep haar .weer bij de haren en sleurde haar naar de deur en toen ik 'den grendel weggeschoven had, stormde Zij vanzelf open door den hevigen snerpen den wind. In duivelsche woede sleurde ik haar naar buiten en slingerde haar tegen den hard bevroren grond. Met een woest gelach wierp ik de deur weer dicht en het angstig kermen van vrouw en kind ging verloren in het gehuil van den stormwind. Maar 't was nog niet genoeg. Ik 'ging naar het bed van mlijn oudsten zoon, schudde hem ruw wakker en wierp hem na een korte worsteling ook buiten de deur. In die worsteling hield hij mij krampachtig omkneld en noemde mij nog met een naam, dien ik niet lan ger waard was te dragen. Ik kon mij niet van dien greep- ontdoen en miet de koelbloedigheid van een duivel klemde ik zijn hand tusschen de deur, .zoodat hij mij gillend van pijn moest loslaten. Hier hield de grijsaard een oogenblik op en alsof hij gepijnigd werd door een aagstigen droom, voer hij met de hand over het voorhoofd, terwijl' zijn borst 'zwoegde. Mijn vader Was opgestaan en leunde voorover; de laatste druppel bloed was uit zijn gelaat vei'dwenen en dikke Zweetdroppels parelden op zijn voor hoofd. Het angstzweet, brak mliji uit en ik wenschte wel thuis te zijn. De oude man en heeft ongeveer 100 man aan dooden verloren. De bataljonscommandant en ver scheidene officieren zijn den Oostenrij kers in handen gevallen. In de streek van Görz beschieten de Italianen sedert gistermiddag de Oosten- rijksche stellingen o.p het plateau van Do- berdo wecler fel. Toen de vijandelijke in fanterie van Sagrado en ten zuiden van Sdraussina uit tot den aanval trachtte over te gaan, is zij. door de Oostenrijksohe artil lerie overhoop geschoten. Van het Rassisch-Turksche gevechtsterrein. Particuliere berichten uit Erzeroemi be helzen dat de Russische hoofdmacht op het Kaukasisch gevechtsterrein zich tenge volge der gevechten van de laatste twiee dagen in de bergstreken hij de Ararat, in de streken van Kara Kilissa en Alasjgerd in wanorde in de richting van Kagysman op Russisch grondgebied terugtrekt. De Russen hebben ongeveer 1000 dood-en en 2000 gewonden. Het Turksche leger ver volgt den vijand. Istrië bedreigd. De Oostenrijkers verliezen in Jjtalië Langzaam maar zeker terrein. Rjeeds zijn enkele plaatsen in Trente door de Italia nen VeroverdGisteren maakten wij reeds melding van de verovering van den top van de Monte Maldetta, een meesterstukje, waarbij een heel, ve'rsch aangekomen Tv* rolsc-h regiment letterlijk verloren ging. Uit strategisch (krijgskundig) oogpunt een mooie overwinning, dewijl deze top de be langrijke passen tusschen de Mal borghet.toi en Londroforten beheersoht. De Oosten rijkers, kennende het gewicht van dit ver lies, trachtten het verlorene te herwin nen dloor tegenaanvallen, wie-lke ech,teï wenden afgeslagen in gevechten, die wel de hevigste waren, Welke in Karinthiö geleverd ziijnTen sl-ptte slaagden de Italia/ nen er in den top te behouden en de Oostenrijksch-e artillerie tot ztwijgen to orengen. D-e Italiaansche grtillierio Öonnbag- deerde hieilop de forten van Londra en Sexten en vernielde eeni,ge vijandelijke versterkingen. Wanneer -er len Noord-en van Tan-is een doortocht verkregen zou worden, wordt 't schiereiland Istrië bedreigd. Een begin hiervan is reeds de bezetting van Gronudor. Een rechts quae3tie opgelost. Dezer dagen heeft de „Court of Ap peal" (Hof van Appèl) in Engeland uit spraak gedaan in een zeer merkwaardig rechtsgeding. Een Belgisch© firma, te Ant werpen ingeschreven, had kort na den oorlog haar boeken en archieven naar Engeland overgebracht. De firma had nog veel geld in 'Engeland te vorderen en daar zij moeilijkheden vreesde, kwam zij met haar bankier overeen, een beslissing van het hoogste gerechtshof uit te lok ken. Zij trok dus eeu chèquie, groot 100 pond sterling, op den bankier, die be taling weigerde, omdat de firma ingieschra- keek op- -en nooit heb ik een zloo akelig door smart verwrongen gelaat gezien. „Laat in den morgen ontwaakte ik," Zoo ging hij voort, „de storm was gaan lig gen, maar het was nog snerpend koud. „Nadat ik mijn brandenden dorst ge- lescht had, liep ik naar het bed, waar Marie gewoonlijk sliep. Ik Zag haar niet en ik begon mij flauw; te herinneren wat er den vorigen avond gebeurd was. Eerst meende ik een benauwden droom gehad te hebben, maar onwillekeurig huiverde ik van angst, toen ik' de deur opende. De sneeuw lag hoog opgewaaid en eens klaps stolde het bloed mij in de aderen, want o, hoe verschrikkelijk daar lag mijn vrouw, met haar kindje in de armen dood, .verstijfd van kou. De altijd trouwe moeder had zich oVer hét kind heenge-bogen, om- bet t-e beschermen met haar eigen lichaam tegen den sner penden Wind. Daar lag zij!, half o-nder d-e sneeuw bedolven met verstijfde led-en -en wat van mijn braven jongen geworden is, weet ik niet." Weer snikte de grijsaard hartstochte lijk, iedereen in de zaal w-eende met hem, en mijn vader ^schreide als een kind. Met een gebroken stem vervolgde hij: „Ik werd gearresteerd en maanden lang was ik krankzinnig -van smart. Tot 10 jaar gevangenisstraf werd ik veroordeeld maar geen smarten waren verschrikkelij ker, dan die vmijn boezem verteerden. O, Godneen ik ben geen dweper en niemand wil ik onrecht doen. Maar laat ik, zoolang ik leef, anderen mogen waar schuwen, om niet denzelfden weg op te gaan, die hen ten- verderve voert en laat mij mijn vrouw- en kinderen mogen terug zien, daar, waar alle tranen van de oogen zijn afgewischt." De grijsaard ging .zitten, een doodsche stilte vervulde de kerk. Toen noodigde hij iedereen uit. dio toe wilde treden tot dia ven is in een land, dat door den vijand is bezet en dus een vijandelijke firma is, aan wie het niet geoorloofd is bei- talingen te -doen. |De zaak werd in alle instanties, behalve de hoogste behandeld, en de vordering van de Antwierpsche fir ma werd afgewezen. De pil werd door verschillende rechters verguld door de verklaring, dat de Belgen en de Engel- schen de beste vriienden ter wereld zijn, maartechnisch is de Belgische fir ma een vijandelijke. -De uitspraak van het „Hof van Appèl" luidde echter anders. Overwogen werd, dat ondanks de bezetting van België doom de üuitsohers, België toch geen vijandelijk gebied is in den zin, als door de wet bedoeld, en dat een Engelschman. dia een vordering van een Belgische firma onder omstandigheden als de hier be doelde, betaalt, niet handelt in strijd met de wet. De bankier werd dus tot betaling veroordeeld. Korte Oorlogsiierlohten. .Men seint uit St. Beters burg, dat men van de 8 millioen man, die in Rus land bijl den -twee-den ban zijn ingedeeld, er voorloopig maar 2 millioen onder de wapenen denkt te plaatsen. Het is niet langer een geheim, dat Rus land sedert d-e oorlog begon, tusschen dia zes en zeven millioen soldaten in het veld heeft gébracht en dat ar nog even veel beschikbaar zijln om gëoefend te wor den. De mobilisatie werd uitgevoerd op een wijlzie, die de verwachtingen van. zijn best ingelichte bondgenooten overtrof. Zij, die getuigen zijln geweest van het vervoer van troepen uit het binnenland naar de girens, zullcen het schouwspel nooit ver geten. Langs h-et dubbele spoor van da lijln van Moskou naar Brest bewoog zich een eindelooz-e optocht van treinen, twee naast elkaar, die dag en nacht onafge broken aanhield. De mobilisatie was in 16 dagen voltooid een buitengewone praestatie in -een land met zulke groote afstanden. De productie van wapenen en munitie heeft reecis -e|en hoog ctijjfer bereikt ew neemt snel toe. Als de binnlenlandsche fabrieken en die van de bondgenooten het legler van alles voorzien zullen hebben, wat het inoodig heeft, zullen de Russen dein invailler slag leveren. Uit Petrograd wordt geseind, dat de revolutionair en „agent provocateur" Burtzen, die tot verbanning, was' veroor deeld -en wien gratie is verleend, in zijln burgerlijke rechten is herstleld en zioh vrij) in Rusland mag vestigen, behalve in universiteitssteden en in de beide hoofd steden. Hij was gedurende dien laats tan tijd ernstig ziek geweest. Aan baron Svia- bufvud, voormalig president van de Fin- sche Kamer, die- eveneens tot verbanning veroordeeld was, is ook gpatie verleend. Uit Christchurch wordt geseind, dat een gouddelver, die uit h|et binnenland van Nieiïw-Zeeland kwam en zioh voor geheelonthouders, zijn handteekening' te zetten, op een lijkt, die hij bij! zich had. Mijn vader stond ook' op en ik zag, hoe hij over het gcheele lichaam beefde. Ik was hem gevolgd en als hij zlijn pen in den inkt doopte, ^ag ik hoe een traan uit het oog .van den grijsaard op het papier viel. „Teek-en het, teeken bet," brave- man, de engelen zullen er over juichen in den hemel. Ik zou mijn naam tien duizend maal met mijin bloed willen schrijven, als ik mijn verloren geluk terug had." Mijn 'vader schreefi„Martinus Audson." De oude keek hem- aan met tranen in de oogen en keek hem weer aan, terwijl 'op eens. zijn gelaat niet een doodelijk bleek overtogen werd. „Het is niet -.zoo, het kan niet waar zijn", sta,teelde de grijsaard. Pardon, mijn heer, zioo h-eett-e qnijh brave zoon ook." Mijn vader trilde over al zijne leden en stak zijp ontwrichte hand in de hoogte. Zij zagen elkander sterk aan en heiden riepen tegelijk uit: .„Mijn lieve zoon" „Mijn vader". Zij,vielen elkander om den hals en weenden, alsof hunne zielen in eensmolten. D-e gansche .vergadering was tot tranen .geroerd (door dit aandoenlijk tafereel. „Laat mij God -danken voor de groote zegeningen, waarmede Hij mijn arme schuldige ziel heeft verblijd," riep de grijsaard uit, en neerknielend stortte hij zijn hart uit .in een roerend gebed. De baan was gebroken Voor de Geheel onthouding; allen toekenden als om strijd de lijst. De oude is nu dood. maar dé les, die hij zijn kleinkind geleerd heeft, toen de zon vzijns. levens op 't punt was onder te gaan. ;z!al ik nimmer vergeten. - „Stichlsche Crt."

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1