i\o. 244 Maandag 19 Juli 1915 29e Jaargang De Qroote Oorlog. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN ïE VORSTSTRAAT 219, Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUU - L. BURG, Drukkers: Oosterbaan Le Cointie Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Pe? 3 maanden fr. p. post. ƒ1.25 Losse nummers„0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ei 3-maal plaatsing wordt 2-maaJ berekend, Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. Van Brants afblijven. •Wij kunnen onzten vrienden niet, ge noeg op het hart hinden dat zlij hi) heltl huisbezoek nog eens duidelijk maken, dat niemand io,p Brants stemmen mag. Wel staat zijn naam op de stemkaart, dat mocht niet anders, omdat er zies op moeten staan die de meeste stew men 'hebben verkregen; en van clie zes tie helft, dus dat is drie, moeten gestemd worden. Nu moest er derhalve van het Recht sche viertal (Brants, Dunner, Plazier, Vie nings) een afvallen. En dat is nu de heer Bnants. De heer B r ants verz oek t dan ook aan alle kiezers om niet op hem 'te stemmen. Hij waarschuwt er zelfs tegen omdat, door hem te stemmen, de stemmenöijfel's va.n twee der drie overgebleven Recht se he candidaten zoover beneden die van de vrijzinnige candidaten zouden dat zij net niet gekozen werden. Daamm alleen: DONNER PLAZIER bh VIENINGS. Ook den Katholiek. De partijen van Rechts hebben in de laatste jaren steeds schouder aan schou der gestaan in den strijd tegen het li beralisme in Kamer en Staten. Zij beginnen in te zien dat het ook in dte gemeenteraden anders moet worden. Ook in Goes. Daarom sluiten zij zich ook bij gemeenteraadsverkiezingen al meer laaneen. Niu ide R.-K. ons helpen, moet ook onzerzijds de R.-K. candidaat even trouw gestemd worden. Die candidaat is de heer Vienings. 'Natuurlijk .zal iedereen onder ons op dezen candidaat zijn aanmerking hebben. Maar wij herhalen het, die aanmer kingen komen niet te pas. De R.-K. ach ten hem den besten candidaat. Zij be- oordeelen ook onzie candidaten niet. Zij stemmen slechts. En dit hebt ook gij te doen, antirevolutionaire kiezer. En vooral gij, die op 9 Juli, omdat gij gjeen Roomsche wildet stemmen, den nietigeloovige, den man die nooit in de kerk komt, hielpt verkiezen. Hoe kunt gij den liberaal boven den Katholiek verkiezen En bovendien, gij stemt Woensdag niet voor den kerkeraad, maar voor den ge meenteraad. Indien wij een ouderling of een diaken moesten kiezen, zouden wij niet stem men op Vienings. Maar nu het gaat om een zetel in den gemeenteraad, nu is Vienings, de man van rechts, -onze man. Wij stemmen Woensdag den antirevo lutionair J. Bonner, den Chr.-histon- schen J. PLAZIER, den Roomscihen cand. J, W. V ie nings, en wij houden Brants er uit. Die het ook zelf zoo van ons verlangt.. Teruggetrokken. Ondergeteekende, dankbaar voor de op hem uitgebrachte stemmen op 9 Juli, ver zoekt beleefd maar dringend aan alle kiezers die hem toen gestemd hebben, nu niet meer op hem te stemmen; wijl hij zich heeft teruggetrokken, en er geen vier, doc.h slechts drie moeten we zen. Hij beveelt dus aan Bonner, Pla zier en Vienings, no. 2, 5 en'6 van de Sterukaart. K. BRANTS. Da Rijksmiddelen Na de verminderingen de eerste vijf maanden van dit jaar in vergelijking met de opbrengst der Rijksmiddelen gedurende de overeenkomstige maanden van het vo rige jaar vastgesteld, valt nu op eenmaal oven de afgeloopen maand een vermeer dering te constateeren. Juni 1915 overtreft in opbrengst Juni 1914. Een oorlogs maand heeft een hooger procent inkomsten dan een gelijkvormige vredesmaand Was in Juni 1914 de opbrengst vijf ton hooger dan in Juni 1913, thans. Juni 1915 is die vermeerdering zelfs nog groot ten dan in Juni 1914. Het verschilt circa zeven ton. Dit ban natuurlijk aan niets anders liggen dan aan een vermeerderde opbrengsjt der -successierechten, en dat is ook zoo-, pe successiebelasting bracht nagenoeg 'zes ton meer op. Toch kwa- men de andere middelen over 't geheel nog ruim een ton naar boven. Het over- glbote deel daarvan komt evenwel toe aan de Staatsloterij, welke ruim 83 dui zend gulden meer opbrengt dan in Juni van het Vorige jaar. Zoodat niemand zich Iphoeft te vleien dat, in weerwil van de mobilisatie, de opbrengsten reeds meer der werden. Wij Vreezen dat de 'resul taten van Juli, die in Augustus worden publiek gemaakt, dit wel z'ullen uitwijzen. Immers één zwaluw maakt nog geen lente. Voor wie in cijfers belang, stelt, zij al leen maar herinbond dat het afgeloopen halfjaar slechts 78V2 miljoen opbracht te gen 87 miljoen in het eerste halfjaar van 1914 en een raming Voor 1915 van 891/2 miljoen; -dat is derhalve een terug gang van 81/2 miljoen, en 11 miljoen be neden de naming. E11 wat nu de afgeloopen maand Juni betreft, merken wij op dat de directe be lastingen bijna leen miljoen hooger zijn dan in Juni 1914. en d;e indirecte bijna een half miljoen. Den grootsten sprong maakte de bedrijfsbelasting: ruim 8 ton, waarvan ruim een 'ton als accres bij dé opcenten. Het personeel steeg met ruim twee ton, de suikenaccijns met anderhalve ton; het gedistilleerd met nagenoeg twee bon; 'het geslacht zelfs met meer 'dan deze som. Hiertegenover valt een ver mindering voor elk van een ton of daar omtrent te hoeken voor,: grondbelasting, invoerrechten, registratierechten; de Wijn. verminderde zielfs met bij-na twee, en de loodsgelden met ruim twtee ton. Deztelaat- siten gingen van ruim' 3 ton op 80 duizend gulden lenig, hetgeen, wijst op een be denkelijke (stagnatie van h-et zeeverkeeï, en hoeveel miljoenen inkomsten dit scheelt voor handelslui, bootwerkers, winkeliers en dergel'ijken, is niet te zeggen. Bexnopt overzicht van den toestand. De Duitschers en Oostenrijkers schij nen fd-e Russen te willen verpletteren. Ze stellen althans alles in het werk, omi tusschen de pit het No-orden, Zuiden en Westen oprukkende legers de Russ-en, als 111 -een reusachtig hoe-tijger, waarvan de lijnen 'zich steeds meer vernauwen en vormen tot een cirkel', samen 'te knel len jen te vermorzelen.' Het eerste leger, komend uit liet Noor den, nikt op tegen de Bobr-Naref-linie; het andere -komt uit het Westen en will van het Bsoera-Rawka-front reg-el'recht op Warschau aantrekken. Liet derde legioen omvattend de legers van Aon Mackensen en den aartshertog komt uit het Zuiden en marcheert op tegen den spoorweg IvangorodCholin. Waren de Russen niet ziulke meesters in het retireeren militairen vluchten pooit dan zouden de centralten wel kans. zien enkele duizenden den weg al te snijden.- Doch indien het groote krijgsplan niet leidt tot een omsingeling' der Russen, blaar tot een prijsgeven van Warschau en ontruiming der Weiohsel-ünie, dan moet dit toch reeds van grooten invloed zijn op den al'gemeenen stand van zaken. 1 olgens berichten uit het Duitsche groot-hoofdkwartier heeft het voor eeni- ge dagen onder de opperste lei-ding van V'on Hindenburg begonnen offensief reeds tot groote resultaten geleid. Zoo vertelt ons het communiqué van Zaterdag ö.mi. het volgende: „Het leger van den generaal der in fanterie Ton Below, die op 14 Juli bij en ten Noorden van Kurschany de Win- dau overschreden had, bleef zegevierend voortrukken. Onze cavalerie versloeg; ver schillende 'malen de Vijandelijke cavaleri« Elf officieren en 2450 man werden ge vangen genomen; 3 stukken geschut en 5 machinegeweren buitgemaakt. Onder cle gevangen o-fficieren bevond zich de com- Snandant ,van het 18e- Russische tirail leurs-regiment, i Het leger van den generaal der artil lerie on Galhvitz: viel de sedert begin van Maart niet alle middelen der moderne beyestingskunst, versterkte Russische po sities in de streek ten Zuiden en Zuid oostelijk van Mlawa aan. In een schitter renden stormaanval werden drie achter elkaar liggende Russische linies ten Noord- Westen en Noord-Oosten van Prasnysch doorbroken -en 'genomien en d-e plaatsten Dziehn en .Lipa, bereikt. Door den van heide zijd-en uitgeo-efienden druk tot. wankel-en' gebracht en opnie-uw* aangevallen, weken de Russen na de oht- ruiming van Prasnysch op den 14an Juli in him lang voorbereide en uitgebouwde acht-erwaartsche verdedigingslinie Zjecha- nowKrasnoselz. Reeds op- den 15en 15en Juli bestormden de krachtig opdrin gende Duitsche troepen ook deze vijan delijke stelling, doorbraken haar ten Zui den van Zielona over een breedte van 7 K.M. en dwongen de tegenstanders tot den terugtocht. Zij werden ondersteund door de troe pen van den generaal' der artillerie Voft Sehöltz, die van Kolno af aan de ver volging deelnemen. Binds Vrijdag trekken de Russen ovei' het front tusschen de Pissa en de W-eich s-e-1 op de Narew terug. De winst, die in deze dagen behaald is, bedraagt bij: het legér van generaal Von Galhvitz 88 officieren en 17500 mian gevangenen, 13 stukken geschut, waar onder een 'Zwaar kanon, 40 machinege weren en 7 niijuwerpers. Rij liet leger van generaal Von Sehöltz is de buit niet 2500 gevangenen en 8 machine-geweien verhoogd. Nadat de verhonden troepen' de laat ste dagen aan den Bug en tusschen den Bug en de Weichsel een reeks Russische voorposities genomen hadden, hebben zich Vrijdag op dit geheel'e front onder leiding van generaal-veldmaarschalk Von Maekensen grootere gevechten ontwik keld. Ten Westen van den W.ieprz, in do streek ten Zuid-Westen van Krasnostaiy doorbraken Duitsche troepen de vijande lijke linie. Tot dusverre vielen hier 28 officieren en 6380 man als gevangenen in Duitsche hanct-en. Negen machinegeweren werden buitgemaakt. Ook ten Westen van de boven-Weichsel' bij het leger van generaal Von Wo-yrsch is het offensief verder hervat." Uit .een en ander blijkt wei, dat de strijd hier in een hoogst belangwekkend stadium verkeert. Het gaat -er op of er onder.. Hoopte men nog, dat niet veel' bloed meer vergoten zou worden, die hoop Wordt wel beschaamd. Men strijdit nog even verwoed als in het begin van den oorlog. God alleen kan antwoord geven op de vraag, wanneer het eind - daar zal zijn. Hij bestuurt, de- hand van vorsten en Veldheeren en niets geschiedt zonder Zijjri wil en toelating. Moge dan deze bewust heid ons berusting' schenken 0111 met ver trouwen 3e toekomst, tegemoet te zten. Ende desespereèrt nimmer Op de vervolging. in het „Berliner Tageblatt" beschrijft een soldaat de vervolging van de Russen in Galicië. Rijden, al maar rijden. Sedert weken zijn de 'zadels niet yam die- paarden af gekomen. Sedert weken marcheeren wij, dag en nacht. Het is een gelukje als wij eens drie uur rust hebben. Go-ede wegen zijn er niet. Breede, over de velden piatj- gereden zandweg-en voeren van plaats tot pla.ats. Zoo- gaat hel achter de vluch tende Russen aan, die hun (wjeig door brand en verwoesting kemteekenen. Üp een middag kwamen wij over de grenzen. De grenspalen waren omge,- smeten. In het hosch vonden Wij er no:g één. Een geelzwarte paal, met -een, mooien dubbelen adelaar erop. Nu zijn wij in Rusland. „Rijdt op die groote, zlsyarte rookzuil' toe, dat is Toe maschof. Achter de stad rechts aan den grooten weg vindt ge het regiment", z|ei de kapitein toen hij mij het rapport over gaf. (Op de velden graten kleine, Rus sische paardjes. De berghellingen zlijjn bevestigde infanteriestellingen, die thanp rerlaten liggen. 'Qveral langs; den yvie-g steken Russische geweren mlet .de bajoi- net in den grond. Ik kom troepjes gevan genen teg-en. Zijnhet eigenlijk gevange nen':1 Geen D.uitscjhe soldaat erbij. j>a aanvoerder heeft een briefje hij- zich van liet regiment, waaraan zij; zich overge geven hebben. Men heeft hun den weg beschreven -en jiu gaan zijl er zelf op af. Komt nien ze tegen dan zeg-gen zij goe dendag, lachen vriendelijk en vragen 0111 water. Van Tomaschof staan slechts de stee? nen schoorsteenen van de huizien. Tb koop is er niets meer dan melk en siga retten,., Achter Tomaschof voert een mooie, breede hoofdweg naar Rusland. Einde loos soliijnt ide weg. De infanteristen Vloeken omldat iziij liever vechten dan marcheeren. De cavalerist-en vloeken om dat zij niet uithet zadel komen en d-e arme paarden dag en nacht gjeen rust hebben. Toch laten zij dan vijand niet los en hij; moet loopen -,wa,t hij kan.. Langs den weg ligt een gewonde Rus. „Geef miij toch wat 'te drinken". In een oogenblik heeft hij een stuk k-omlmiesr brood, ofschoon dat thans zeer schaarsc-h' is, water en sigaretten. „Voor Oost-prui- sen", -wordt hem! erbij gezegd. Voor Oostpruisen werd echter ook den Kozak die daar ook naast den weg ligt in het geVecht de schedel ingeslagen. En Voor lOostpruisen werd den kippen en ganzen de nek omgedraaid, kippensoep en gebraden 'gans gegeten en voor Oost- prutsen wordt, het kommiesbrood met ho ning bestreken, die kersverscli uit' de korven wordt gehaald. 's Nachts rijden wij door een brandend dorp; De beamen branden en de hemel schijnt met roede manen behangen te tzijin. E-en holle hoorn spuwt een hooge font-ein van vonken uit en daaronder ©en goud- rood© hevig bewogen zlee, waarover vlamt menvogel's met ontzaglijke staarten van vonken klapwieken. De paarden 'snuiven van angst. Wij echter staan in bewondering over de sprookjespracht yan dezien brand. 's Nachts komen wiji in bivak, dicht bij den vijand. Den schildwachten is bijzon- -dere oplettendheid ingescherpt. Wij dren ken en voederen onzie paarden en dan vallen wij in het gras zonder deken. Zoo- als wij liggen, slapen wij. ,En den Vol genden morgen moeten wij weer rijden, want d-e Russen hebben zich uit de voe ten gemaakt. De rol van het Belgische leger. Aan een brief in „de Maasbode" ontlee- nen we de volgende belangwekkende me? ded-eelingen Is d-e rol van het Belgische- leger in Vlaanderen, in verband met de strategie der verbondenen op het overige deel van het Westelijk front eerder defensief ge worden, toch laten de „waakhonden van de Yser" den vijand geen oogenblik met rust. Telkens als de Duitschers trachtten door te breken naar de plaats, die iedereen nu kent, slaan ze zich den vijand onver biddelijk van het lijf en gaan hem bijna ieder keer achterna om zijn vooruitge schoven en sinds maanden versterkte stel lingen te vernietigen. Wilden de Duitschers, teruggeworpen bij Pilkem, hun kans nu hooger op wagen? Wat er ook van zij-, eergisteravond be schoten ze druk de- posities der Belgen nabij Dixmuiden en Nieuwpoort met het blijkbaar doel hen over den Yser terug te dringen. Hoewel de Belgen op- zij van Dixmuiden een gevaarlijk punt bezetten en in geval van overrompeling het weinig bemoedigend vooruitzicht hadden in het water gedrongen te worden, toch hielden ze stand, vertrouwend op hun wapens, op hun verkenners en pontonniers om elke verrassing van dien aard te voorkomen. Tegen den avond kwam het nieuwe aan gevoerde bruggen-materiaal aan om zoo noodig tot liet ver var/gen van stukgescho ten pontons en nood-bruggen te dienen. Generaal Jacques stuurde twee regimen ten voetvolk in reserve naar den linker oever, 0111 zoo het noodig bleek in te grijpen. Toen ik op het terrein van den strijd aankwam, knetterde een warm geweervuur aan genen kant van de rivier. De infante rie was dus in den slag. Ik verliet d-e bezetting der loopgraven, sloop door de duisternis om iets van het treffen te zien. Op eenige honderden meters van de vuurlijn, beschermd door een stapel dikke planken, volgde ik een tafereel vol emotie. De Belgen lieten plotseling hun zoek lichten schijnen, juist op het oogenblik, dat de grijze massa's der Duitschers voor den aanval opdoken. Uit een groot getal vuur mond-en richtten de Belgische artilleristen een snelvuur op de rijen, terwijl de mi trailleuses en geweren ratelden. Goed in hun loopgraven verdekt brachten de in fanteristen den vijand zware verliezen toe. Te vergeefs poogden de Duitsche zoek lichten d-e bezetting te ontdekken. Intus- schen gingen de Duitsche kanonnen voort d-e pontons te beschieten. Zij; werden daar toe door de zoeklichten geleid. Van alle kant-en vlogen de projectielen er om heen, spatten in 't water of sloegen groote kui len honderd meters in den omtrek. Op eens'sprong een projectiel midden in een der gebouwde bruggen, sloeg den vloer tot splinters, zoodat de bootjes uiteendreven. Pas was dit geschied, of ik zie de ponton niers toesnellen. In ieder bootje, dat de brag tot steun diende, sprong een der sol daten. Met een roeispaan werd het com plex aan een der uiteinden een draai gegeven als bij een draaibrug, die op een der oevers haar spil heeft. De granaten spatten in het rond, maar als bij; een manoeuvre gingen de pontonniers vlug te werk, zonder dat het gevaar hen bun tegenwoordigheid van geest deed verlie zen. Aan de bruggehoofden legden ze de pontons stevig vast. De luitenant kwam de brug over en inspecteerde het werk en verwijderde zich met zijn mannen, niet eer, voor hij zich met eigen oogen had overtuigd, dat de- brug weer in orde was. Zoo zouden de pontonniers hun leven wagen, telkens als een granaat de brug tot jpaanders sloeg, waarlangs de ka meraden van de overzijde ingeval van nood moesten aftrekken. En moest slechts de aftocht overblijven, dan zouden zij: het weer zijn, die zich voor het heil der troe pen zouden offeren. Ze zouden op post blijven, tot de- laatste man den veiligen oever zou hebben bereikt. Blootgesteld aan de vijandelijke kogels, zouden zij de pontons ondermijnen en ze in de lucht laten springen, op het oogenblik, dat de vijand ze betreden zou hebben. Eenmaal woonde ik een dergelijjke ope ratie te Duffel bij. 'tWas een tafereel grootsch van ontzetting. Onder de btrug waren heele tonnen dynamiet in gereed heid gebracht in het vooruitzicht van den aftocht der Belgen over de Nethe. Toen de laatste Belgen, na een wanhopige ver dediging, St. KathelijneWaver ontruim den en met verbittering in het hart op Antwerpen aftrokken, had het offer plaats, 't Was voor de dappere Belgen een oogen blik van smartelijke ontroering, toen een der pontonniers de vonk aan de lont bracht. Alhoewel we allen de handen aan onze ooren brachten., sprong, de zware Nethe-brug met oorverdoovend gedonder in de lucht. De ontploffing was zoo ge weldig, dat heel het gedeelte van het dorp, waar we ons achter de muren verdekt hielden, op zijn grondvesten daverde en tientallen meters in het rond al de ruiten aan stukken vlogen. Verre van thans ook tot dit uiterste hun toevlucht te moeten nemen, waren de Belgen nu aan de winnende hand. Drie maal hernieuwden de Duitschers hun aanvallen, maar de dag brak aan, zonder dat ze eenig; succes behaalden. Aan hunne verliezen konden ze nagaan, welken tegen stand de Belgen hadden geboden. Von Hindenburg. Men schrijft van welingelichte Duitsche zijde aan „De Tijd": Generaal von Hindenburg, van wien ten onrechte het gerucht gaat, dat hij in ongenade zou zijn gevallen (hij is doende aan de voorbereiding van iets, dat binnen kort de- wereld zal verrassen en wellicht den oorlog beslissen) mag niet alleen een veldheer, doch ook een man van christe lijke actie genoemd worden. Als strijder tegen de „Schund-littera- tur" en het pornografisch vuil was hij reeds jaren geleden een propagandistische kracht van beteekenis. Niet enkel het le? ger, ook het openbaar burgerlijk leven hielp hij zuiveren van allerlei verderfelijke invloeden. Ook is hij een ernstige man des gebeds, gelijk zijn brieven en dagboeken bewijzen. In een oproep van de „Theresianischa Gebetsverein" wordt zijn naam met eere en eerbied genoemd. Mede op zijn ver langen en op zijn woord wordt geregeld de „Gebetssturm" opgeroepen en worden „neue Beterbataillone" aangeworven door Protestanten en Katholieken. In een zijner brieven aan zijn gezin tijdens den grooten winterslag in Rusland schreef hij letter lijk: „Men kan het hier aan het front merken, als in het vaderland de gebeden ophouden". Zulke woorden sieren dezen geduchten bestrijder der Russische mil- lioenen. Korte Oorlogsberichten. Uit Weenen, d.d. 18 Juli. Een on zer onderzeebooten torpedeerde heden morgen ten Zuiden van Ilagusa den Itali- aanschen kruiser „Giuseppe Garibaldi"', De kruiser zonk in vijftien minuten. De „Giuseppe Garibaldi" is een krui ser van 7234 ton, in 1899 gebouwd, en bewapend niet één kanon van 10 inch. e-n twee van 8 inch. Aan het communiqué der Italiaan se he legatie pntl-een-en -wij: in -de streek van de, Is,o,nzlo- meldt men toenemende bedrijvigheid yan den tegen stander om Pl'ez'zo. Tegen onzie stellingen, op de hoogten die hef brag'gehoofd van Pl'ava. vormen werden talrijke; kleine aan vallen beproefd izlond-er eenig resultaat in den avond van 15 Juli. De Z,w'eedsche militaire- vliegers luitenant Malinquist en luitenant graal Kamilto-n zijn doodgevallen. Jul'es Védrinus, de onvervaar de en populaire Fransche vliegers, is bevorderd tot adjudant van den Firap- schen vliegdienst. Hij is in dagorders ver meld als „een handig én moedig; vlieger, altijd ge-reed omj vrijwillig de .gevaarlijk ste operaties te ondernemen. Hij! Reeft eens uieer dan 1000 uur gevlogen en onlangs,- nog- 'met Volkomen succes eeni bijzonder moeilijke en gevaarlijke op(- dracht .vervuld." 1 Een telegram uit Athéne meldt, dat de Duitsche duikboot U 51 in dp Zwarte Zee door Russische schepen in den grond is- geboord. 1 Reuter mieldt uit Zurich, dat hat Oostenrijkse he ministerie van binnenland se he zaken ibiekiend maakt, dat op 12 Juli 809 gevallen van Aziatische chodetrai Waren aangegeven, tegen 77 voor de vier voorafgaande dagen. De epidemie biedt zicli vooral' in Ga licië uit. De gezondheidsdienst doet al het mogelijke om de ziekte uit het hart

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1