Dinsdag' 6 Juli 1915 39e Jaargang Ao. 333 Uit de Pers. De €iroote ö©rlogB GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN. Te MIDDELBURG III Te VL1SSINGEN Te GOES: Te TERWEUZEN Zeeuwsche Stemmen. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMESGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN a E VORSTST3AAT 219., Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUJJ - L. BURG, Drukkers: Oosterbaan Le Coiratre - Goes. Di Zeeu w sH-urt bij de aanstaande stemming vi or leden van den gemeen teraad de door de anti-revolutionaire kies verenigingen aanbevolen candidaten. Dat wil derhalve zeggen: Mr. L. VAN ANDEL J. A. VERTREGT. District I P. G. LAERNGES Sr. District II J. H. DOMMISSE. K. BRANTS J. DONNER J. PLAZ5ER J. W. VIENINGS. J. DE BRUSJNE J. J. DE JAGER C. WQLFERT H. VAN WIJCK Sr. ïn overige gemeenten boude men zich' aan de aanbevelingen der anti-revolutio naire kiesvereenigingen. Tragisch. „De Standaard" schrijft: Er ligt iu wat thans Mr. Troel,stra over komt, iets tragisch. In Augustus trof hein de slag van 't noodlot. Zijn eigen vaderlandsch hart rea geerde tegen de consequentie van wat hij zijn volgelingen steeds gepredikt had. Zelf had hij den moed aanwat het Vaderland vroeg, een oogenblik de eenheid van zijn partij op te ófferen, en den band met het. buitcnlandseh socialisme er aan te geven. Zijn hart verwon zijn Iheorie. Maar al pleit dit voor zijn inborst en zijn moed, toch faalde hel hem ook dit maal aan hoogere eenheid. Weer juist zooals in de stakingsdagen bij het. spoorvvetverzet. Toen was het, eerst hel verzet prikkelen, aanvuren en al hooget opvoeren. Doch zoo zag hij niet in, dat 't, mis zou loopen, of op eens maakte hij volte face, en Troelstra was zich zelf niet meer. En zoo ook nu weer. Eerst cordaat en moedig voor het vader land tegen de theorie! Zelfs in Berlijn bij den Minister aangeklopt. Haast zou sneu gezegd hebben: Maak Troelstra Mi nister van LandsverdedigingMaar nauwe lijks komt 't ook hier op de consequentie aan, of hij voelt een poot onder zijn stoel wegzagen, en draait ter voorkoming van erger plots de positie om. Is het dan te verwonderen, dat de spanning van zulk een volte face den anders zoo waardigen leider in zijn ze nuwen hard moet hebben aangetast. Men ondergaat zulke politieke schok ken. niet, zonder aan de hartspier aange grepen te worden. Met leedwezen zijn ook wij van dit zijn ernstig lijden getuige. Feitelijk staat Troelstra boven de. ijl- heid der Socialistische theorie. Er zit in hem een effectief Staatsman. Voor bom zou 't een redding zijn, zoo hij af kon stroopen, en dan voor goed, de vangarmen, van de Socialistische polyp. XL VI. Zeg, heb je het al gehoord? Wat? Wel, het groote nieuws van Kloe- tinge. Groot nieuws uit het kleine Kloe- tinge? Neen! Kom, kom, weet je nog niet. wat het kleinste kind reeds weet; het nieuws van den dag, waarover Janen alleman praat,dat Kloetinge bij de gemeente Goes gevoegd zal worden? Niks van gehoord, doch, merkwaar dig genoeg, ik heb het dezer dagen nogl met m'n vrouw over Kloetinge gehad en toen de gedachte geopperd, dat Kloe tinge maar genaast moest worden, 'tls en blijft nu maai- achterlijk, en Precies, dat' wilde ik je juist zeg gen. Er mogen geleerde hollen op 't raad huis zitten, maar ze weten niet van aan pakken. .Of ze durven niet. Juist, ze durven niet. En de ge meente is 'tkind van de rekening. En of! 'tls een gebeurtenis, als er h.v. een nieuwe brievenbus geplaatst wordt. Zeker, 'tis 'n stapje in de goede richting, doch waarom laat men de Kloe- tingenaren niet eens in de handen klap pen voor een daad van meer belang. Gas en telefoon zijn toch waarlijk geen on bereikbare dingen, en voor een voorstad van Goes toch ook geen overbodige weelde-artikclen. Men roept reeds lang tevergeefs. iDus nu is 't spoedig uit met Kloe- tinge's onafhankelijkheid, als ik je goed begrijp! Ja. 'tis 'n publiek geheim hoor! De grenspalen zijn reeds door de jeugd neergehaald 'Bovenstaand gesprek isniet ge houden. liet berust op pure fantasie. Maar... zou het wonder zijn, of laat ik het zóó vragen, zou het jammer zijn, als straks de feilen een dergelijke sa menspraak mogelijk maakten? 'kWil niet den naam hebben, dat ik Goes 'n mooi annexatieplan aan de hand gedaan heb, en zal deze vraag dan ook laten rusten, doch wel 'wil ik mij af vragen, of 't nu heusch zooveel voeten in aarde moet. hebben, om het opko mende Kloetingie die faciliteiten te be zorgen. die z'n bewoners schier hoofd voor hoofd met smart ontberen. Althans gasaansluiting. Men roept er luide om. Dat bleek mij weer uit 'n briefje, hetwelk mij dezer dagen -gewerd, en waarin in eenvoudige taal op .de grpote leemten de nadi'uk gelegd wordt. Het moge hier volgen „Gachte Heer, ■Omdat ik wel bemerk', dat-u in uw brieven over van alles en nog wat wil schrijven dat voor ons als lezers van belang "is, zoo (hen ik zooi vrij om u eens met iets in (kennis te -stellen, dat mij en vele bewoners van Kloetinge be lang inboezemt. En ik schrijf dat in de hoop, dat mijn eenvoudig briefje door u. niet zal yve-gg-elegd of in de papier mand zal gestopt worden, juist omdat ik al meermalen heb opgemerkt, dat het de bedoeling van u is om te helpen en te steunen en de- zaken oprecht en eer lijk voor te stellen. Maar tetr zake. In Kloetinge worden nog twee dingen gemist die er -al lang hadden moeten zijn en dat is gas en telefoon. En geen van beide zullen er als ons gemeentebe stuur niet beter van wal steekt als tot nu toe ooit komen. Want ik heb vroe ger wel gehoord, dat er plannen waren om de gasleiding, .van Goes ,te krijgen en om gojedkoop en goed gaslicht te ver krijgen'. Maar er i.s mij ook verteld, dat er net zoo- lang adviezen genomen wa ren (of misschien getreuzeld is?) dat het gas er nog niet is en vooreerst misschien niet zal komien. En ik denk Mijnheer Kees van der Mepr, dat u onder een gaspitje voor de krant zit te schrijv;en en dat u in. een plaats woont waar goede gasverlichting is en dan zult u wel kunnen begrijpen, dat een Kloetingenaar ook wel eens daar van zou willen genieten. En dan, Mijnheer Kees van der Meer, als wij eens moeten telefoneeren (Want er zijn -er o-ofe o-p Kloetinge die wel -eiens iets te zeggen hebben door de tele foon), dan moeten we altijd naar Goes kómen. En dat is toch -ook iets dat erg 'ongemakkelijk is en dat toch ook veel tijd kost en moeite. En nu weet ieder in Kloetinge wel, dal het geen Amster dam is -of Parijs, maar het zou toch wel gemakkelijk kunnen om- in Kloetinge een tel-efoonsel (cel, bedoelt inzender) te hebben. Dat is toch een gemeentebelang. En nu heb ik weer wat booren vertellen en wel dat ,het aan den burgemeesteï! ligt, want dat het van Z.Edelachtbare af hangt -ut die telefoonsel (cel) er komt of niet. Maar als dat waar is, denkt u dan niet Mijnheer Kees van der Meer, dat de raadsleden dan eens moesten aan pakken en in den Raad daarover spre ken? Ik hen niet gewoon om in de courant te schrijven en dat zult u wel bemer ken aan de manier waarop ik dit alles heb neergeschreven. Maar ik dacht zoo, wie weet als! Mijnheer Van der Meer zicp hier eens mee bemoeit, misschien d,at er in deze toestanden toc;h wel ver betering kiomt. En terwijl ik u mijn naam hij dezen brief meedeel, verzoek ik u dien niet te npemen, maar aal liever dit stukje on- dèrteekenen zoo, dat geen mensch weett Wie ik 'ben en noem mij Uw dienaar, K 1-oe tinge". Nu waag ik mij niet dagelijks op het breedie en gladde terrein van de politiek der Zuid-Bevelandsche dorpen. Er liggen té veel voetangels en klem men. Doch een kind kan begrijpen, dat er in Kloetinge „iet.wa los" is. Bovenstaande klacht van een eenvou dig zakenman spreekt, zoo niet hockd-ee- len, ttan toch brochures. 't Was me dan opk 'n genoegen een aanknoopingspunt te vinden, om deze kwestie eens openlijk te bespreken. Mogelijk strekt bet Kloetinge's burger vader tot onuitsprekelijke verheuging te ervaren, dat er buiten hemzelf nog tal rijke genneentcnaren zijn, die- in gas en telefoon .hun hoogste stoffelijke idealen vervuld zouden zien. Misschien waande hij zichzelf een veld heer zonder leger in den strijd v,oor mo derniseering van zij'n veelbelovende ge meente. En ziedaar, daar krijgt 'Z.E.A. plotse ling een krachtigen 'steun in den liufe- 'k Zie in rn'ri gedachten reeds een groote bedrijvigheid in ^burgemeesters kamer". Straks verstommen de klachten, want, tie der e burger en iedere burgeres weet clan, dat er met koortsachtigen haast gewerkt wordt aan de tenuitvoerlegging' van grootse,be plannen. Moge het spoedig zoover zijn, dat kaars en snuiter hebben uitgediend, en dat za- kienmensehen door den draad met leveran ciers en afnemers hun belangen kunnen bespreken. Gisteren gewerd mij uit Walcheren nog een briefje. Gaarne kom ik bij gelegenheid -op clen inhoud .daarvan terug. KEES VAN DER MEER. Beknopt pvr.rzicht van dei toestand. De Zweodsiche neutraliteit is, zooals men weet, door de Russen geschonden. Het werkte als olie op het vuur. De Zweedsche gezant te- Petersburg kreeg -onmiddellijk last, omj- de klacht zijn-er regeering bij die Russisch© regeiei- ring ster sprake te brengen, 'en voldoe ning te eis'chen. Nu nroet nog uitgemaakt worden, hoe -de feiten zich hebben toegedragen. De mist was niet bepaald bev,ordelijk bij de waarneming van het drama. Van Russische zoowel als va.ii Duitsclie zijldie wordt gemeld, dat liet ize-er dik wieer was, zoodat de verhalen van „oog getuigen" met het noodige voorbehoud dienen- aanvaard te word-en. Intuisschen maakt dit de oplossing der kwestie niet gemakkelijker. In elk geval zullen de Russische autoriteiten het mis tige weer als een verontschuldiging kun nen laten gelden en als een verklaring van die -onvrijwilligheid der ongeoorloofde- daad, eventueel door hen begaan, evenals da Duitsche regeering hij! het ,,Katwijk"-gevaJ die donkerte als verontschuldiging aangaf voor -dien misstap van den U-commandant. Die kwestie der neutralite-its-schennis is daarom vooral van belang, omdat in de laatste dagen in Zweden -zich meer en meer een stemming gaat openbaren, die onlangs -de- „Times" aanleiding gaf een artikel over „de Zweedsche neutraliteit", aldus- te beginnen: „Er loopen hardnek kige geruchten, dat de houding van Zwe den minder vriend-schappelijk ten op zichte vain de zaak der geallieerden ge stemd is dan in het, begin van den oorlog" Laat -ons hopen, dat dit muisje geen onaangenaam staartje heeft, maar dal oen oplossing mogelijk is, zonder dat het aan tal oorlogvoerende staten- uitgebreid wordt. De terugtocht der Russen in Gali'cië wordt nog steeds voortgezet. Dit stereotiepe berichtje kennen wij nu wel van huiten. Van groot belang is 'wat er thans ten N. van Galicië gebeurt. De bondgenooten schijjnen een groote beweging te ondernemen tegen het Rus sische centrum, .oprukkende naar de lijin ivo w el-('hoim- Lub 1 inwaardoor de verbin ding tusschen het Russische centrum bij Warschau en de linkervleugel zou worden verbroken. Von Hindenburg,'s staf poogt hiermede een belangrijke - en m-oeilijke taak tot een beslissing te brengen. En 't zal 'nog heel wat. overleg en strijld kosten eer de Rus sische legers in Galicië en ;voor Warschau van elkaar gescheiden zijp, doch zooals de zaak thans staat, schijnt het, dat het grootsehe plan wel kans van slagen heeft. Het drama op de Oostzee. Uit Russische, gezaghebbende bron wordt het volgende medegedeeld: De kruisers „Rurik" (15.200 ton)„Ma- karof" (7760 ton); „Bayan" (7775 ton); „B-ogatyr" (6650 ton) en „Oleg" (6675 ton), van operaties in het Zuiden den Baltische Zee teragkeerend, ontmoetten bij volslagen duisternis tegen achit uur in, d;en morgen tusschen Gotland en de kust van Koerland een eskader, bestaande uit een 'lichten kruiser van het „Augsburg"- type, een mij-nenlegger van liet „Albatros": type en drie torpedobooten. Onze schepen begonnen onmiddellijk 'het, gevecht, trachtende den terugtocht van den vijand af te snijden. Gledurende het. artilleriegevecht, dat nu begon, vielen de vijandelijke torpedoboo ten het leidende schip van ons eskader aan, doch zij werden teruggeslagen en die door den vijand afgeschoten terpedo's misten het, doel. De volslagen duisternis verborg nu en <tan de omtrekken dep vijandelijke schepen en belemmerden het juiste richten van; het geschut. (.Niettemin li-et een -half uur na liet biegin van het gevecht d<e kruiser van -het „Augsburg"-type het andere schip, d-at langzamer veer, in den Steek -en maak te gebruik van den nevel, die zeer dicht geworden was, om naar het Zuiden te ontsnappen. De vijandelijke torpedobooten herhaalden haar pogingen, doch werden ieder maal door het vuur onzer kruisers tot terugtrekken genoopt. De torpedoboo ten -maakten gedurende den strijd gebruik van den rook der kanonneerende se,he pen om zich daarachter te verbergen. Tegen negen uur in den morgen was de voormast van de „Albatros" wegge schoten. Het schip begon veel rook te ontwikkelen en held© een weinig aan bakboord over, draaide enkele malen rond, streek d-e( vlag .en voer naar de kust. Daar de beschadigde „Albatros" snel neutrale wateren naderde, hielden onze kruisers op met vuren en de „Albatros" liep eenigen tijd later op de bank van Gotland achter den vuurtoren van Oster- k-ar.n. Na het gevecht zette he-t eskader den tocht naar heit Noorden voort, doch te gen tien uur in den morgen werd aan de rechterzijde rook waargenomen van een g-epantserden kruiser van het „Roon"- type (de „Roon" meet 9648 tons); een lichte kruiser van het „Augshurg"-typo (4280 tons) en vier torpedobooten. Onze kruisers begonnen onmiddellijk den strijd, die een -half uur duurde. De aangevallen kruisers wendden den steven paar het Zuiden en begonnen terug te trekken, terwijl ons eskader zónder suc ces door vijandelijke onderzeeërs werd aangevallen. De „Rurik", die ons eskader leidde, kreeg töen hevel den vijand binnen een kwartier aan te vallen. De „Rurik" be gon het gevecht tegen twee vijandelijke kruisers, met name een gepantserden krui ser van het ,,Itoon"-type en een lichten kruiser van het ,,B:iemen"-type (3200 ton), die naar Ihet scheen het vijande lijk eskader' kwam versterken. De krui ser van het ,,Augsburg"-t.ype, die over helde en in het vorige gevecht bescha digd was, nam geen deel aan den strijd tegen de ,vRurik". i De resultaten van het schitterende schieten door de „Rurik" werden spoe dig merkbaar, want .het vuur van de „Roon" verzwakte 'en van de vier 8-duims- kano-nnen antwoordde één enkel. Tege lijkertijd werden branden aan boord van dit schip, waargenomen. Teneinde verder gevaar te vermijden, versnelden de vij andelijke kruisers de vaart en verdwe nen in den nevel voor de „Rurik", die hen Vervolgde. ;B|iji het einde van het gevecht werd de „Rurik" aangevallen door een onder zeeër, doch zonder succes. De averij on zer schepen is onbete-ekenend. Wij heb ben geen do-oden en veertien matrozen zijn gew ond Bij het naderen onzer kusten werd ons eskader en de linie-schepen, die het tsL gemoet voeren, door onze torpedobooten ontvangen, die hen beschermden tegen de onderzeeërs, die reeds door onze wachtposten en patrouille-vaartuigen wa ren waargenomen. Een dezer onderzeeërs trachtte de „Rurik" a,an te vallen, doch, de torpedoboot „Vnimatelny' viel op haar beukt den onderzeeër ;aan en trachtte deze doormidden te Varen. Het resultaat van dezen tegenaanval is onbekend, doch een nauwkeurig onderzoek van de „Vni matelny" wees uit, dat het benedengedeel te beschadigd was, Wat een bewijs isi voor 'de groote kracht van den aanval. 10000 Asroplaans? De bekende Engelsche romanschrijver H. G. Wells betoogt in de Daily Express, dat er tienduizend aeroplaans moeten wor den igebo-uiwd. Zijln voornaamste argumen ten zijn deze: Wegens de zee kan men niet den Duit- ischen rechtervleugel en door de ligging? van Zwitserland kan men niet den Duit- fechen linkervleugel omtrekken. Laten wij het doen in de. lucht. In den luchtoorlog zijln de Fransehen en Engelschen ontogen VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. 1.25 Losse nummers0.05 Prijs der Advertentiën: 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct -3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden, Familieberichten van 110 regels ƒ1, iedere regel meer 10 ct. zeggelijk den Duitschers de baas. En een aeroplaan kan eren gemakkelijk gebouwd, worden als een auto; buitendien kan ieder, die de noodige geschiktheid heeft, in zes weken vliegenier worden. Tienduizend aeroplaan» zouden Essen tot een puinhoop kunnen maken en als wijl hij die gelegenheid duizend machines verloren, zouden wijl minder menschen!- lcvens verliezen dan bij de overwinning! bij Neuve Chapelle. Sedert het begin van Hen oorlog zijn onze strijdmachten in: de lucht aanzienlijk vermeerderd, maar nog niet genoeg. Wij hebben aeroplaans! noodig, die van en naar Duitschland ko men en gaan als mieren op een mieren hoop, en elk moet 200 a 300 pond ont plofbare stoffen meenemen,, neerstorten en weer teruggaan, totdat de oorlóg afget- loopen is. Ziedaar het gemakkelijkste en minst kostbare middel, om do overwinning te behalen. Korte Oorloissljerionten. De handelsoorlog. Het Spaart- sche stoomschip „J'uan" kwant te- PaUil lac aan met den kapitein en zeven man schappen van den Eranschen schoener: „Hirondelle", die bij Quessant gezon ken is. Het schip was met een lading hout op weg naar Engeland. k De Noorsche hark „Fiery Cross" (1448. tons), geladen met machine-olie is 'door granaatvuur van een Duitschen onder zeeër tot zinken gebracht. jDe bemanning landde te Swansea. Het Engelsche stoomschip „Anglo Ca lifornian" (5000 tons) is^ in de haven, van 'Queenstown aangekomen. Het schip- was -onder granaatvuur genomen door een Duitschen onderzeeër. Twaalf man, waar onder die kapitein, werden gedood en vele geyvond. De schoener „Sunbeam" is door een Duitschen onderzeeër tot zinken gebracht bij Wick. I Van de bemanning zijn vijf koppen ge red. i i| Een Italiaansc.h bestuurbaar lucht schip heeft gisternacht Triëst gebombar deerd. Het arsenaal werd beschadigd. F— Llovd George deelde in het La gerhuis mede,- dat tot 4 Juli 67650 ge schoolde arbeiders zich hebben opgege ven voor feet nieuwe inunilieleger. Dós te nr ijk s ohe overwin- n i n g. Uit Weenen In Oóst-Galicië bereikten de verbon den troepen van Von Linsingen nu zege vierende gevechten, die twee weken duur den, de Zlata-Lipa. De Westelijke oever van deze rivier is van den vijand ge zuiverd. i i Bij1 Kryïow ruimde de vijand den West- Oever van de (Bug. Hij s-talc de plaats Kryïow in brand. De verhonden troepen wierpen den vij and uit zijn stellingen ten Noorden van de Pór. Zij drongen vooruit tot bij Plouka. Verder Westelijk heeft het leger vau aarts hertog Josef Ferdinand het Russische ge- vechtsiVont van weerszijden van Kras nik na gevechten van verscheidene dagen doorgebroken. De Russen werden onder groote verliezen in Noordelijke richting teruggewbr pen 'Bij deze gevechten werden 2'9 offi cieren en 8000 man gevangen) genomen en zes kanonnen, 6 munitiie1- jwxge-ns en 6 machinegeweren buit ge* 'maakt. 1„Eerst de vrijgezellen!" zet de „Dai ly Mail" bóven liet bericht dat drie hoof den van gezinnen, één met elf, de twee andere met negen kinderen, dienst hetf- ben genomen in Kitchener's leger, wat den Engelschen staat een bedrag van bijna. 70 gulden per week kóst. Een der huis vaders heeft, zich laten aanwerven omdat een zóón van hein op "t Westelijk front vermist wórdthiji wilde zich wreken* Schandaal1- kroniek. De Nordd. bevat onder het opschrift „Eere schanddaad van Russische soldaten" een lang verhaal van een seigant V., beboe rend bij een Duitsch cavalerieregiment, wiens lijk geschonden zóu zijn. Zes solda ten, vrienden van d© 'verslagene, brachten onder eede bovenstaande beschuldiging uit. u i, I De ober a ties in Brelgië en Frankrijk. Uit BERLIJN. Een aanval ten Noorden van Yperen aan den weg naar Pil'kem en een Fransche uitval1 op Souehez werden Bloedig afgeslagen. »i Aan Weerskanten van lós C'armes op den Westrand van het Bois Ie Prètre namien onze troepen stormenderhand een vijan delijke stelling ter breedte van ongeveer 1500 meter en drongen 'wij daar door een loopgraven-complex tot 400 meter diep. De wanhopig vechtende Franschen moe sten de eene loopgraaf na de andere met zware verliezen ruimen. Ongeveer 1000'

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1