sen, met 2 duwers lidSl J\o. 201 Zaterdag 29 Mei 1915 29e «laargang fabriek, te huur ischrijving °ke PONNY, (oolplanten, kARD, Iknecht Iknecht IflEID ITALIË EN DE DRIEBOND Öe Groote Oorlog» aangeboden: einingspalen en tken. eersche Singel srsknecht oerenknecht, nstbode L. 65 ets. 72 egelde zakken 5 -100 H.L. 2»/j meer 5 cents en half anthra- :of voor Uw vul- voor cokesbestel- het Politiebu- v.m. 8.30, n.m. u\D, Meter. Zeer of winkel op een trleiding. ïerman D. DEK- igaard gelegen in n ingewacht tot MJRGER te Drie inlichtingen zijn res C. PIERENS, singen. OB domburg. JBREGTSE, Wol- OP 128, Middelburg. OP OP 14 jaar bij A. LU- tober SE, Oranjezon, cober NELISSE, Seroos- >nd IHOEVE, Ovezand. evraagd bij Gebr. DE sdijk. October EVAAL. Veersche ber a.s. 1NDSE, Middenhof, tdienst )ELB.- -ROTTERD ende plaatsen. 915. derd des Zondags, i. 7.15, van Middel- im voorm. 8.45. geen afvaart van g 3 Juni geen af- en Middelburg. Uitgave van de Naaml. Venn. LLCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAK IE VORSTSTRAAT 218. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oosterbaan L© Cointre - Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post Losse nummers f 1.25 0.05 Prijs der Advertentiën: 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels f 1. iedere regel meer 10 ct. i. Onder den Driebond verstaan wij Duitsohland, Oostenrijk en Italië. Nu de Driebond verbroken ligt en Tweebond werd, omdat. Italië zich van hem los maakte om zich bij de Goallieerden te voegen en zóó van den Driebond Rusland, Engeland en Frankrijk, een Vierbond t,e maken, achten wij ons geroepen een en ander omtrent Italic en het (oude) Drie voudig Verbond meo tc deelen. In 1870 toen de Fransch-Duitsche oor log uitbrak, wilden de koning, de meer derheid zijner ministers de Consulta. en een aanzienlijk volksdeel dat Italië zich bij Frankrijk zou aansluiten, gelijk het zich in 1866 met Pruisen tegen Oosten rijk verbonden had. Reeds had de Con sulta zich voor den oorlog verklaard, toen een der ministers, die tegen den oorlog was, Sella, zijn zwaard in de schaal wierp en door dreiging miet ontslag wist te bewerken dat de ministerraad zijn be sluit introk. De geschiedenis heeft Sella gelijk gegeven. Frankrijk Werd verne derd, en Duitschland liet, zieker als loon voor Italië's neutraliteit, oogluikend toe, dat Victor Emanuel, Rome bezette, en den Paus van diens laatste stukje we reldlijk bezit beroofde. Sedert dien roof was de staatkunde der opvolgende regeeringen van Italië gericht op het sluiten van een verbond ter handhaving van het geroofde. Naar Frankrijk behoefde men niet uit te zien. Daar was na den oorlog de koningsgezinde, doch nu tot de republiek hekeerde president Thiers de groote tegen stander van Italië's eenheid. De meerder heid was er nog clericaal. Van Oostenrijk was ook niet veel te verwachten zoolang het niet onder Duitschen invloed stond. Daarom werd naar Duitschland uitgezien, waar Bismarck het heft in handen had, het clericalism© dwars zat, den Cultur- kampf, uitdrijving der Jezuïeten had on dernomen, en toch tegelijk op een hond genootschap aanstuurde. Want Bismarck's doel was het vernederde, doch niet ver pletterde Frankrijk te isoleeren, van de overige Staten van Europa af te zonde ren. Daartoe nam hij Italië's steun in zijn plan op. Italië's vrees voor Frankrijk kon hem slechts dienen om de republiek steeds meer van het politieke vredes- verkeer der volken van Europa uit te sluiten. Dit is de grond geweest voor de toe nadering van Duitschland tot Italië. Italië bleef echter niet staan op het standpunt van anti-clericalismeer kwam bij irredenti.sme, dat wil zeggen, al wat Italiaansch spreekt moest tot Italië "be- hooren. Uostenrijk bezat nog Italiaansch gebied, en dat te verkrijgen moest en zou het streven zijn. Italia irredentaAl wat Italiaansch spreekt moet tot Italië behoorenDit werd in 1870 de leus, onder welke het on- verlost Italië (Italia irredenta) aan Oosten rijk moest worden ontrukt. Toch begrepen de staatslieden, dat vooreerst geen oorlog met Oostenrijk mo gelijk was. Daarom werd aangestuurd op koloniaal bezit. De Middellandsche Zee Italiaansch! Zoo werd nu gepredikt. Pro fessor Venosta,, later minister Van buiten- landsche zaken in het kabinet-Quintino Sella, was de vader van deze leus. De kust van Noord-Afrika werd het oogwit; evenals onder het oude Rome, en Bis marck was, om Voor de hand liggende redenen, de groote drijfkracht. Dan, op dezen weg vond Italië Frankrijk op zijn weg; Frankrijk dat Algiers reeds b'ezet had, en, hetgeen Bismarck evenzleer ver langde, Engeland welks invloed in Egypte termeei-derde. Zoo werd de band met Duitschland versterkt, natuurlijk -onder Sella's in vloed, doch niet minder onder dien van Venosta, denzelfde, die in 1870 den oor- aan Pruisen had willen verklaren, teneinde Frankrijk te hulp te komen. Gpenlijk werd door dezen, reeds in 1872, Afgesproken dat gemeenschapptelijke vij fden Italië met Duitschland verbonden. Die leus droeg vrucht. Want nog in 1892 was het wantrouwen jegens Frank- l!ik ia Italië algemeen. an, de slimme Bismarck wilde maat e 2oo dadelijk in een bondgenootschap e f'n, ofschoon hij zelf het had voor bereid. Hij stelde den eisch dat Oosten rijk bemiddelaar zou zijn. Oostenrijk Ita lië's doodsvijand sinds eeuwen! En dan Triest mocht, nimmer door Italië be geerd worden. Zouden Sella en Venosta deze pil slikken? Ja waarlijk, zij deden het. De reis van Victor Emanuël in 1873 naar Weenen was er de vrucht van. De .verzoening tos se hen de 'Bourbons en de Orleansen in Frankrijk de graven van Parijs en Cham bord I en tengevolge hiervan de vrees voor het herstel van het koningschap in de republiek, en weer- opleving der Pauselijke wereldlijke macht gaven den eindsloot tot volvoering van dit voornemen. Moeilijk na. te speuren gangen toch van de Duitscih-Italioansche politiek. In het eigen land anti-clericaal, en toch met ,het clericale Oostenrijk con nectie zoekend. En toch het geschiedde; meer nog; de poging slaagde. De gele genheid was dan ook gunstig, sinds te Wieenen Von Beust door den Hongaar Andrassy vervangen was. Deze w,ist den Keizer te overtuigen dat aan de inlijving van Rome nu eenmaal toch niet meer te veranderen viel, dat het gevaar dat van Rusland dreigde grooter was dan het italiaansche, en dat een verzoenende houding jegens Duitschland in Oosten rijks belang zou zijn. Frans Jozef liet zich gezeggen. En al spoedig verluidde dat Oostenrijk zich niet meer tegen de herooving van den Paus en de eenheid va,n Italië wenschte te verzetten, en wenschte te berusten in den status quo, dat wil zeggen den toestand zooals die op het oogenblik in Europa geschapen stond. Tegelijk had Duitschland zich voor de eenheid van Italië verklaard. Toch zou er nog heel wat water door- de Middellandsche Zee loopen, eer van een hecht verbond tusschen deze drie met hunne op enkele punten nog geheel uiteenloopende belangen sprake zou zijn. Hetgeen voornamelijk aan Italië's wei felende houding te danken was. Immers reeds in 1877 had Crispi, sterk voorstan der van het Drievoudig Verbond, in een samenspreking met Bismarck verklaard, toen deze als voorwaarde een vriendelijke verhouding van Italië met Oostenrijk stelde, en Albanië aan Italië aanbood tegenover de te verwachten hezletting van Bosnië, c.a. door Oostenrijk dat Italië een grrenswijziging aan de Alpen wensch te. Doch Italië bleef, na deze flinke uit spraak van Crispi een weifelende hou ding aannemen, waardoor het zich eerst Albanië, en daarna Tunis liet ontgaan; en Bismarck tevergeefs op nadere voor stellen van Crispi kon wachten. (Wordt vervolgd.) Beknopt overzicht van den toestand Dat 't geen kinderspel voor de gealli eerden is de Dardanellen te forceeren, mag blijken uit het feit, dat de Engel- sche linie-vloot er reeds minstens vijf schepen verspeeld heelt. De „Majestic" was no. vijf, en nau welijks is de agitatie naar aanleiding van dit wapenfeit uit den U-booten oor log geluwd, of ons bereikt het bericht, dat er weer een Engelsch slagschip (type Majestic) getorpedeerd is. Dat zou dus no. zes zijn. De actie voor de Dardanellen zal Albion heugen. Het behoeft geen verwon dering te wekken als deze nu gaat ver- loopen, want 't zal den Engelsman niet lusten nog meer offers te brengen ten behoeve .van zoo een gewaagde onder neming. Sedert het begin van den oorlog zijn o. m. de volgende zeven Engèlsche linie schepen verloren gegaan: 1. Bulwark, ten gevolge van een on geluk te Sheerness in de lucht gevlogen; 2. Formidable, in het kanaal door een torpedo in den grond geboord; 3. Irresisti ble in de Dardanellen op een mijn ge bleven; 4. Ocean, in de Dardanellen op een mijn gebleven; 5. Goliath, in de Dardanellen getorpedeerd; 6. de Triumph, in de Dardanellen door een duikboot ge torpedeerd; 7. de Majestic, door een duik boot getorpedeerd. Bovendien is het Fransche linie-schip B ouvet op 18 Maart in de Dardanellen op een mijn gezonken en het linie-schip Gaulois door kanonvuur beschadigd en op strand gezet. Beweerd wordt, dat de Duitschers Tcbesme, bij Smyrna, als Vloot-basis voor hun U-actie in de Middellandsche Zee gebruiken. Onmogelijk is dit niet, daar de Duitsche onderzeeërs, door het gebruik maken van een basis, direct aan de Egeïsche Zee, niet de Dardanellen be hoeven in en uit te varen, wat met het oog op het mijnenveld altijd gevaar op levert. Sedert 25 April dufirt thans de strijd met onverminderde hevigheid voort, zon der dat de troepen der verbondenen er in kunnen slagen om meer grondgebied aari de verbitterde verdediging van den vijand te ontrukken dan de Z.W.. punt van Gallipoli, tot aan de lijn, loopende van Ariboeroe, ten W. langs Krithia tot ten N. van Eski Ilissarlik, terwijl bij Kahatope een kuststrook door h>en bezet wordt ge houden. Niet ten onrechte heeft men dus van Engelsehe zijde bij het begin van de twee de phase van den Dardanellenstrijd tegen oppervlakkig optimisme gewaarschuwd en er op gewezen, dat er vele en zware offers gebracht zouden moeten worden. Van het Westelijk oorlogslooneel bereikt ons weer het eentonige nieuws, gelijk wij dat tol in den treure hebben moeten aan- hoorenveroverde en heroverde loopgra ven, aanvalspogingen en verijdelde bewe gingen. De Times klaagt dan ook, dat de droom der geallieerden, dat de vijand in het voorjaar teruggeworpen zou worden op zijn eigen gebied, vervlogen is, doordat men nu eenmaal zelf niet over genoeg granaten beschikt, terwijl de vijand er een onbeperkten voorraad van heeft, een eigenaardige opmerking, waar juist van de zijde der geallieerden zoo vaak ten opzichte der Duitschers het tegendeel is beweerd. Op het Oostelijk front sluit de ring om Przemysl zich steeds nauwer, ook Oostelijk van de San toe. De Russen trachtten met versche troe pen van andere fronten recht van de San den opmar,sch der verbonden Duitsch- Oostenrijksche troepen te verhinderen. Die pogingen faalden echter. Wel werd in de streek van Sieniawa een Duitsche afdee- ling op den linkeroever van de Sau terug gedrongen, wat haar op een verlies van zes stukken geschut kwam te staan, wel ke niet tijdig genoeg in veiligheid konden worden gebracht. Wat den strijd op de Üoslenrijksch-Ita- liaansche grens aangaat, ontlccnen we aan het Romeinsche communiqué van eergis teravond het volgende: „Op de grens van Tirol en Trente duurt liet artillerieduel tusschen onze fortifica ties en die Van den vijand voort. Bij den pas van Tonale en op het plateau Asiago hebben wij de bezetting van terrein aan gene z'ijde van de grens noordwaarts uit gebreid. Op do grens van Karinthië worden de gevechten van onze Alpen-troepen met gelukkig resultaat en het nemen van ge vangenen voortgezet. Aan de grens van Friaul hebben wij Gradoz genomen. Gedurende den nacht van 26 op 27 Mei heeft een eskader van onze watervlieg tuigen een tocht gedaan over vijandelijk grondgebied. Bommen zijn geworpen op den spoorweg TriestNa,b'risina. Er is blijkbaar schade toegebracht en het spoor wegverkeer schijnt verbroken. Ofschoon het doel van geweer- en geschutvuur, is het eskader behouden teruggekeerd. De president van Portugal, Manuel de Arriaga heeft den voorzitter van het con gres officieel medegedeeld, dat hij zijn waardigheid neerlegt. j Deze Arriaga werd den 8sten Juni 1840 te Horta op het eiland Fayal, een der Azoren, uit een zeer aanzienlijk geslacht geboren. Van vaderszijde stamde hij af van de Capetingers en de Braganz'as en van moederszijde van Ramiro van Leon en Ferdinand van Castilië. Hij studeerde in de rechten aan de universiteit van Coimbra,, sloot zich dan eerst aan bij de partij van Dom Miguel, maar wierp zich spoedig daarop met hart en ziel in de democratie. Den 24sten Augustus 1911 werd hij op 71-jarigen leeftijd voor den tijd van vier jaar tot president der Por- tugeesche republiek gekozen, en zag daar mede zijn hoogste eerzucht voldaan. Zijn presidentschap is echter bijna een Voort durende opeenvolging van geheime con spiraties en revoluties geweest, tot hij nu eindelijk eemige maanden vóór zijjn periodiek aftreden voor een nieuwen op stand is moeten wijken. Het revolutionair bedrijf in Portugal was z'n tweede periode ingetreden. De nieuwe regeering was in bloed gegrond en alle hoop was gevestigd op den nieu wen president, die alle elementen dei- revolutie zou bevredigen. Thans is» op nieuw gebleken, dat de revolutie de weg ten ondergang is, want de president moet pu wijken voor de nog brutaler elemen ten onder de revolutionairen. Zijn opvol ger zal dus nog eenige graden heeter moeten zijn. 't Is duidelijk, dat we hier te doen hebben met een repetitie van de Fransche revolutie van 1789, toen do Girondijnen (ook koningsmoordenaars) op hun beurt moesten wijken voor de Jacobijnen. Indrukken uit Italië. Aan een brief van een harer lezers, die dezer dagen uit Genua teruggekeerd is, ontleent „De Maasbode" het volgende: Zaterdagavond j.l. om half zeven werd in het hotel te Genua gefluisterd, dat de oorlog was uitgebroken. Maandagmor gen om 9 uur vandaar vertrokken kwam ik met slechts 1/2 uur vertraging te Chias- so< aan. .De gelegenheid om onderweg iets van troepen- of m at e r i aal Ver v oer te zien was absoluut buitengesloten, daar de gordijntjes van de wagons reeds vóór vertrek uit Genua gesloten waren en tot voorbij Milaan gesloten bleven. Voor de gestrenge handhaving van dit gebod en ook van het verbod toiF oponthoud in de zijgangen zorgde een lichtgewapend soldaat, een zeer net en beleefd man, die echter met de uiterste nauwgezet heid zijn plicht meende te moteten ver vullen. Niettegenstaande dat bemerkte een der dames, die even de kans schoon zag, aan een station naar buiten te glu ren, een groofen trein met kanonnen. In de krant las ik, dat de schildwach ten langs de spoorbaan order kregen op iedereen, die poogde door de kiertjes van de gordijnen de transporten te be spieden, onvoorwaardelijk te schieten. De reis door, Duitsohland leverde gieen moeilijkheden op, alles ging normaal zoo- als gewoonlijk. Ongewone stilte op de groote stations, liier en daar Fransche en enkele Russische krijgsgevangenen aan 't werk op 'tlnnd en in de wijngaarden, een trein met Russische gevangenen te Frankfurt en een ongehoord groot aantal soldaten overal was alles, wat in Duitsch land aan den oorlog herinnerde. Het on derzoek aan de grens hij het verlaten van het land was strenger dan gewoon lijk voor de .'reizigers uit Italië, zelfs waren eenige personen, die reeds gis terenmorgen de grens waren gepasseerd, vastgehouden en ten strengste aan den lijve onderzocht. Met den avondlrein kon den zij evenwel doorreizen. De algemeene indruk, dien ik uit Italië heb meegenomen, is, dat de groote massa wordt opgezweept door enkele schreeu wers, waaronder ik ook de pers reken. Het enthousiasme voor den oorlog lijkt mij niet ongekunsteld, maar opge schroefd. Ik sprak enkele jongelui, die eerstdaags onder de wapenen moeten ko men en vroeg hun, of zij! met pleizien gingen. Eenstemmig was hun antwoord ontkennend. Ik geloof dan ook niet, dat er in het leger geestdrift en ware vader landsliefde zal heerschen en ik meen te mogen voorspellen, dat, indien de Oos tenrijkers in het begin wat succes hebben en Italië een gevoeligen klap kunnen toe brengen, het geschreeuw om vrede dat van de laatste weken spoedig zal ver vangen. Het eerste treffen. Uit Brazzano, aan de 'Oostenrijksche zijde van de grens wordt aan de iVIilaan- sche Secoio het volgende gemeld over de eerste krijgsbedrijven tegen Trente: „De Italiaansche troepen kwamen om 4 uur 's ochtends op Tweeden Pinksterdag de grens over. Het eerste treffen met de Oostenrijksche troepen vond plaats bij de Kleine Herberg, aan den weg naar Cor- mons. De berg San Giorgio, die Brazzano, do eerste stad aan den Oostenrijkschen kant van de grens, domineert, werd zon der moeite vermeesterd. Een kort tref fen, dat bijna een half 41 ur duurde, zui verde den weg, en de Italiaansche in fanterie naderde de brug van Brazzano, waaronder mijnen waren geplaatst en die gebarricadeerd was. De mijnen kwamen echter niet tot ontploffing en Brazzano werd door de troepen bezet. Twee kleine jongens heschen de Italiaansche vlag op den toren van de St. George kerk. Thans nam de Italiaansche artillerie den Quarinoberg die 900 vt. hoog is onder vuur. Hierop trokken wij op Cormons aan, en ongeveer halverwege kwam ons een kleine jongen tegemoet, die uitriep: „Ik ben uit Triest; daar beneden zijn mijn moeder en andere vluchtelingen, de Duitschers wilden hen niet doorlaten." Dadelijk volgde een afdeeling bersaglieri den knaap, en een paar minuten later slaagden zij er in de Oostenrijksche wacht posten op de vlucht te drijven en de ge vangenen te bevrijden. Langs de wegen in de richting van Udine bewegen zich talrijke vluchtelingen-stoeten, die tot hier toe door de Op,stenrijkers waren tegen gehouden. Zij zijn de eerste bevrijde Ita lianen. Tezelfdertijd vond verder noordelijk tusschen Cividale, San Pietro en de Ison- zo een belangrijker treffen plaats. De vallei wordt gedomineerd door den Co- rada-berg, die 2700 vt. hoog is. De stad Cividale (Italië) werd door de Oosten rijkers tc Corada onder geschutsvuur ge nomen. Op Maandagochtend openden de Italiaansche zware stukken, de bergbat- terijen en de vliegtuigen een hevig vuur op de Oostenrijksche posities. De Oosten rijkers en Beieren begonnen zich terug te trekken onder een feilen regen van brisante projectielen en vluchtten ten slotte. Het fort op den Monte Corada was in Italiaansche handen. Meer naar het zuiden trok Italiaansche cavalerie voorwaarts uit Palmanova en bezette punten van den weg naar Mon- falcone. Op het oogenblik, dat dit telegram ver zonden wordt, staan de Italianen op ge ringen afstand van Gorizia, Gradisca en Monfalcone." Korte Oorlogsberichten. Ben telegram uit Haaebroek, in Fransch-Vlaanderen, aan de Petit Parisien meldt, dat een Engelsch vliegtuig door tnet ontploffen van den motor in brand is geraakt en ie Oud Becrquin bij Haze- broek neergevallen is. De twee vliegers, die er in zaten, zijn aan huin wonden' bezweken. Smyrna en Magnesia zijn. in ver band met den oorlog door een telefoonlijn verbonden. Dit ischijint de eerste telefoon' op het vaste land van Klein-Azië te zijn. De aanval uiit d ei lucht op L ud wig s h af en. Het groote Duitsche hoofdkwartier deelt officieel mede: 18 Fransche vliegers hebben eergisteren' een aanval gedaan op de open stad Lud- wigshafen. Door het werpen van bommen hebben zijl verscheidene burgers gedood en gewond. Slechts geringe stoffelijke 6chade is aangericht. Het gepantserde vliegtuig, dat het eska der geleidde, is ten oosten van Neustadt tot landing gedwongen. Met het vliegtuig is de majoor, die het bevel voert over het vliegtuigeskader te Nancy in onze handen gevallen. Onze vliegers hebben in een luchtge vecht bijl Epinal een Fransch vliegtuig neergeschoten en de kazernes van Gérard- mer in brand gestoken. De ontploffing op de Prin cess Irene. Men vreest, dat 200 per sonen bij do ontploffing' van de „Princess Irene" om het leven gekomen zijn. Behalve de bemanning bevonden zich 70 arbeiders van de werf aan boord om het schip, dat eertijds aan de Canadian Pacific Company toebehoorde, te her stellen. De ontploffing had plaats om elf uur in den morgen. Te Sheerness verklaarde men, dat de schok nog geweldiger was, dan |die van da „Bulwark". Een kolom van vlammen en rook steeg op toen het schip (verdween. Stukken hout van het schip werden te Maidstone; 15 mijten van de plaats van het ongeluk, neergeslingerd. De Duitschers in België. De commissie tot herbouw van hofsteden, die door den oorlog verwoest zijn, heeft besloten, dat alle vernielde hoeven in de gemeenten. Melle, (laatrecht en Gontrode ten ispoedigste zullen opgebouwd worden. De teekeningen len bestekken zullen op verschillende plaatsen tentoongesteld wor den. Het zullen alle hoeren worden met die meest moderne inrichtingen voor de landbouwers. Zweedse he' bark vergaan. De Nederlandsche treiler „Tres Fratres" is te Stavanger met zeven opvarenden van de Zweedsche bark Rosvall uit Os- karshamm aangekomen. De bark was van Oskarshamm naar Sunderland onderweg met een lading planten. Bij Malmö werd het schip door een Duitsche duikboot aangehouden die het na onderzoek van de papieren weer liet gaan. Den 26en 's middags om vier uur volgde een ont ploffing, waardoor het dek van de Rosvall in de lucht vloog en het schip aan bak boordzijde zoo zwaar werd beschadigd, dat het 's avonds tegen 10 uur is gezonken. Tuist tegen dien tijd daagde de Neder landsche treiler op en redde de opva renden. Door de ontploffing zijn twee menschen gedood. Deensch s. s. op een mij n ge- 1 00 pen. Het Deensche stoomschip ,,Ely" met 2000 ton kolen aan boord, is onder weg van Schotland naar Sundsval bij Söderarm in de Golf van Aaland ten noorden van Stockholm op een mijn ge- loopen en binnen vijf minuten gezonken. De bemanning heeft met achterlating van haar hebben en houden het leven kunnen redden. De „Ely" mat 1747 ton bruto, 1105 netto. Naar men verneemt in Gabriele d' Annunzio aan boord van een slag schip gegaan om als „zanger der bittere

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1