Zaterdag' 33 Mei 1915 39e Jaargang De Groote Oorlog. i\o. 196 Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGrO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAK 5E VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre Goes. Pinksteren. Wet feest van de uitstorting des Hei ligen Geestes mag ook onder ons niet voorbijgaan zonder verootmoediging!voor Gods heilig 'aangezicht. De Heilige Geest heeft ook reeds on der den ouden dag in Israel gewerkt op de enkele personen. Hi) riep Mozes, be kwaamde Aholiab, gordde Debora aan, be zielde David, en dreef de heilige mannen die het woord Gods hebben gesproken. Maar nu is de Heilige Geest uitgestort en heeft z'ich woning gemaakt in de kerk. Hij zal tot aan de Voleinding niet meer van haar scheiden. Hij bekwaamt haar om als de onoverwinlijke de wereld in te gaan en die te Veroveren voor haar Heefe, om de Maatschappij te doortrekken niet baar invloed, de vredesvaan te planten onder de volken, het familieleven te door- zuren en het gansche volksleven te ver edelen; meer nog: aan alle Creaturen het Evangelie der genade te prediken, de af- gcdwaalden terecht te brengen en de vij anden te verslaan met het Zwaard des Woords. Hoe heeft de Kerk des Hoeren hare taak opgevat? Is daar groote kracht van haar uitgegaan? God lof, er worden nog zielen gewonnen vc-or den Heiland; de Zending vindt steeds krachtiger steun, Doch wanneer men eens, Zij het slechts voor een oogenblik, de woning' van elk der zich noemende Christenen mocht bin nentreden om te zien wat men daar tot heii van den naaste, tot eere van den Heiland, tot de komst van het Godsrijk bedenkt en doet. in verhouding tot het geen men daar bedenkt en doet tot den dienst der wereld, hoe men Zic-h over deze Christenen schamen zou. Immeis, 'wat al geld wordt er niet uit gegeven voor vermaak en genot, voor opschik en tooi. voor ijdel vertoon en zelfverheerlijking, voor wetenschap en kunst, voor velerlei schijnschoon in den dienst van Mammon en van Satan en van het eigen Iken hoe weinig of niets voor de Zending, de Philantropie, den Kerke- clienst, de Vrije School, den Arme, de Komst van Gcds Koninkrijk op alle levens terrein. En toch de Heilige Geest is uitge stort. Hij woont in de harten van al Gods uitverkoornen. Hij is de Heer des Oog- sles, die arbeiders in Zijnen Wijngaard uitstoot. Hij verwacht veel vrucht van Zijn arbeid. Zouden de doodschheid en dorheid, die het leven van zoo menigeen kenmerken; ook met het bedroeven van dezen SM wo nenden Geest in verband kunnen slaan? En 'dan de twist, dien God ook met Nederland heeft? Zendingsdagen. Tweeden Pinksterdag Zendingsdag te Goes aan den Kloetingschen weg, en te Krabbendijke. Tot nog toe zijn de Zen- dingsdagen uitnemend geslaagd. Wij ver wachten dat er ook a.s. Maandag druk bezoek zal zijn, en dat belangstellend geluisterd, braaf gezongen en ruim ge collecteerd zal worden. Vooral dit laat ste. Het dient gewaardeerd te worden,, dat wij Christenen op Pinksteren Vooral mogen meewerken aan de verbreiding van het Evangjelie onder de heidenen. La ten derhalve velen, uit dankbaarheid voor de gjenade hun geschonken dat zijl den Christus kennen en zingen mogen van den Heiligen Geest die in hen werkt, een goede gift schenken voor het Zen- dingswerk. Zulk een Zemdingsclag is tegelijk een ■dag om de broederen en ziusteren uit de omgeving nog eens te begroeten. Ook hierin ligt iets verheffends. Maakt er gebruik van, O' gij die nog nimmer aan zulk een Zendingsdag hebt meegedaan, het zal u meevallen. Valckerisse Onze jeugdige Zuid-Eevelanders voelen veel voor Valckenisse. En daar hebben zij gelijk in. Er is bijna geen liefelijker plek in ons over-mooie Walcheren, dan Valckenisse. Daar trekken de genegenheden onzer jongelingen en jongedochteren heen. Pink ster-drie is de algemeene uitgaansdag. Ouders, zorgt dat uwe kinderen hiervan gebruik maken. Zoo paart zich het schoone aan het goede. Ontspanning aan stichting. Parti culiere genade aan gemeen© gratie. Im mers ook op Valckenisse wacht ons een Zendingsdag. Het Comité zorgde voor bekwame spre kers. Ons Kamerlid Scheurer, de oud- zendeling-arts, man van rijke ervaring, is onder hen. Men ga hen hooren. Wandele er in de rechte feeststemming. En b'renge aan den av ond een hart vol Zendingsijver mee terug naar de ouderlijke woning. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG, Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post1.25 Losse nummers ,0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct, 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend, Bij abonnement voordeelige voorwaarden, Familieberichten van 110 regels ƒ1, iedere regel meer 10 ct. Beknopt overzicht van don toestand. Reeds op 4 Mei is door de Italiaansche regeering het verbond met Oosteni ijk op gezegd. Salandra heeft het gezegd. Spoedig zal nu de Volkomen breuk volgen. In de „Nordd. Allg. Ztg." is reeds een officieus© historisch^" uiteenzetting ver schenen, waarin van de zijlde der Duit sche regeering de geschiedenis van Italië's breuk met Oostenrijk wordt verhaald. Van Italiaansche zijde zal nu weldra een Groenboek verschijnen, waarin van Itali- aansch standpunt deze geschiedenis zal worden weergegeven. De wereld zal clan kunnen oordeelen welke rol Italië in dit conflict, dat voor de wereldgeschiedenis zoo ver strekkende gevolgen kan hebben heeft gespeeld. Na betgeen zich Donderdag 20 Mei in de Italiaansche Kamer heeft, afgespeeld, is een afdrijven van het onweer niet meer te verwachten. Het moet nu losbarsten en elk oogen blik iils het bericht te verwachten van le eerste uitbarsting. Nu de Kamer zich met zulk een ver pletterende meerdejrheid vóór den oorlog uitgesproken heeft, is ook de laatste stroo- halm, waaraan de voorstanders van den vrede zich vastklemden, afgesneden. Want het zou - menschelijkerwijs gesproken alfi e jiaïef zijn, thans nog te durven hopen, dat Italië's inmenging vermeden Wordt. Italië zal thans met de wapens gaan halen, wat het met diplomatiek gekonkel niet heeft kunnen krijgen. Wat wil Italië Het wenscht volledige inwilliging zijner eischen van Oostenrijk. Niet Tuentino en den Westelijken Isonzo-oever alleen, maar Trentino, het geheele Isonzo-gebied, Triëst, Istrië, Dalmatie en al de eilanden in de Adriatische zee. Nooit zal Oostenrijk dit toegeven. ITet zal er liever om vechten op leven en dood met Duitschland aan zijn zijde, zooals von Bethmann Heilweg' het in den Rijksdag uitgesproken heeft. Want Triëst, Istrië en Dalmatië opgeven, zelfs Triëst alleen, wil zeggen: zich zelf effaoeeren aan de Adri atische Zee, en tegelijkertijd uit de rij der zeemogendheden. En dat cloet Oostenrijk nocit vrijwillig. Over de historische zitting der Itali aansche Kamer wordt o. m. nog het vol gende gemeld: Gedurende de schorsing van cle Kamer zitting verdrongen de leden zich in de wandelgangen en bespraken levendig de Regeeringsverklaring. Toen de ministers te vijf uur waren teruggekeerd, vulde de zaal zich snel. Boselli verklaarde, dat de commissie eenstemmig het Regeeringsont- weip goedkeurde en het gejuich' dat hierop volgde, werd overweldigend, toen Boselli zeide, dat de tijd was gekomen oxn de be loften! egenover de nog niet, bevrijde land streken uit te voeren. Alle Kamerleden stonden op en juichten, terwijl Salandra en de andere ministers Boselli de hand drukten Het publiek pp de galerijen nam ook deel aan de demonstraties Dames wuifden met haar zakdoeken. Cicotti steunde namens de socialisten de Regeering en zeide, dat ten aanzien van oorlog en verdediging de socialisten hoop ten, dat een herjongd Europa zal oprijzen uit den oorlog en een langdurige ontwape ning dan het gevolg zal zijn. President Marcora zeideIn deze histo rische, plechtige oogenblikken vinden wij het vertrouwen weer terug, dat heilig is aan onze (herinneringen. Laten wij °ons haasten onzen plicht te vervullen in het vast bewustz'ijh dat het. leger en de vloot de eenheid van het land zullen bevestigen. Lang leve de Koning! (Onafgebroken toe juichingen.) v In het Oosten moet de groote beslis sing nog komen. Een Engelsch journalist voorziet een nieuw 1812. In de „Times" leverde hij o. nr. de volg!en.de objectieve beschouwing „De vruchten, van de wintercampagne in de Karpathen zijn grootendeels verloten, gegaan. Het Russische derde leger onder generaal Radko Dimitrief, is na schitteren de verdediging met zware verliezen terug gedreven van de Doenajets naar de San. In het gouvernement Kovno viel de vij and binnen en Libau is gevallen na een Duitschen aanval ter zee en te land. In Polen verloren de Russen terrein en over bet geheel is er voor de geallieerden een leelijke terugslag geweest op het oostelijk oorlogstooneel". En de deskundige schrijver acht het, ondanks de Russische geruststellende ver zekeringen, lang niet onmogelijk dat het hier nog erger zal worden. Anderhalf millioen Duitschars en Oos tenrijkers ageeren thans aan het slagfront van l'olen tot de Boekowina, met het doel om cle Russische legers in tweeën te snij den, het eene deel terug te drijven naar het oosten, hot andere naar het noorden. Toch is de man van cle „Times" nog optimistisch en gelooft hij, dat als in' 1812 de Russen de zege zullen behalen. Voorshands is er echter weinig aanlei ding voor zoo optimistische gedachten. We deelen des schrijvers mteening dan ook n:et- 't Komt ons voor, dat de Duitschers en Oostenrijkers er mooier voor staan dan ooit. De strijd bij het Yser-Kanaa'. De „Times"-correspondent in het de partement Pas-de-Calais acht 'tvcor het oogenblik bijkans onmogelijk de belang rijkheid der nieuw gewonnen posities der Fransehen aan het Yser-kanaal te over schatten. Het dorp Steenstraate, waarvan het grootste gedeelte door de verbofulenen hernomen is, ligt bij den noordelijken hoek van cle vooruitspringende Yperien- linie, gelijk heuvel 60 aan den zuidelijken hoek staat. Steenstraate kan aldus een bastion in de linie worden genoemd. De Duitschers verdedigden hun brugge- hoofd over het Yser-kanaal te Llzerne, juist ten zuiden van Steenstraate, met groote hardnekkigheid. Doch de Fran- schen vielen iederen heek der positie aan. Zij verdreven den vijand uit zijne loopgraven te Het Sas, ten zuiden Van Lizerne en staken zelfs te Steenstraate, ten noorden van genoemd doirp liet ka naal over. Zoodoende was het Duitsche bmggehoofd geheel omsingeld. Een ver schrikkelijk vuur werd er op gericht. Dui zenden Duitschers kwamen om en de stelling was spoedig onhoudbaar. Zondagavond, bij: het vallen van de duisternis, trok de vijand over het ka naal terug en deze manoeuvre werd met den grootsten spoed en in stilte uitge voerd. Maandagmorgen bezetten d© Fran schen dei stelling. De grond was bezaaid met Duitsche do-oden. - De Maandag ging betrekkelijk kalm Voorbij, doch in den nacht werd een hevige aanval ondernomen tegen de Fran- sche posities aan de oostelijke (Duitsche) zijde van het kanaal. De weg; vlcou den aanval was bereid door zwaar artillerie vuur, kanonnen van ieder kaliber de den een uur lang granaten regenen en toen gemeend werd, dat cle vijand door deze demonstratie geheel verpletterd was, viel de infanterie aan. Met groote koel bloedigheid verdedigden de Fransche sol daten hunne stellingen en na een hevig vuur op de 'Duitschers te hebben ge opend, vielen zij, met de bajonet aan. D.e aanval mislukte en de Fransohen ble ven in liet onbetwist bezit van het ge wonnen terrein. Ook de Belgische Hoepen hebben, na lange en zorgvuldige voorbereiding vasten voet gekregen op den oo-stelijken oever van het Kanaal ten noorden van Dix- muidien. Die beteekenis van dit succes ligt hier in, dat de Duitsche positie op den oo-ste- iijki'en cever van de Ysei! gr door in gevaar wordt gebracht. Dixmuiden is, evenals Yperen, een „poort naar Calais" en mislukking op het eene punt zou den vijand er toe kunnen brengen een aan val op een ander punt te ondernemen. Reeds werd een concentratie van Deutsche troepen nabij Dixmuiden gemeld. Doch een Belgisch 'bruggehoofd ten noorden van Dixmuiden bedreigt deze stad en maakt 't moeilijk er troepen saam te trek- kien. Wanneer de wig, die hier in de vijandelijke finies is gedreven, verder wordt doorgezet, zal Dixmuiden ze'f Voor de Duitschers onhoudbaar worden. Windhoek. oor zoover dit onder de tegenwoordige omstandigheden mogelijk is, z,ijin cle toe standen te Windhoek weder normaal ge worden. De winkels, zoo wordt aan de „N. R. Ct." gemeld, ztetten hun nering op de gewone wijze voort, al zijn de Voorraden geslonken. De geruchten om trent ziekte en hongersnood blijken over dreven. 'Er hebben zich enkele gevallen van diphterie voorgedaan, alleen onder de schoolkinderen. Wat de levensmidde len betreft, zoo is er alleen gebrek aan meel, aardappelen en suiker, en de gewone toespijzen ontbreken geheel. Vleesch, rijst en mielies zijn er in Vrij' groote hoeveelheid. Ook is er af en toe aanvoer van versche groenten. Hotels en restau rants leggen het minder gunstig aan. In woners van beiderlei kunne konten er- geregeld. Ze schijnen zich in de bezetting door de troepen te schikken. Kanonnen van de Transvaaische artil lerie, die in 't begin van den veldtocht bij Sandfontein waren buitgemaakt, wa ren opgesteld geweest bij het Herero- gedenkteeken in het centrum van de stad. Bij den aftocht van den vijand uit Wind hoek heeft hij ze echter meegenomen. In de kazernes zijn groote militaire voorraden gevonden. j Mijlen ver rondom Windhoek groeit prachtig gras. Het land verkeert in uit stekenden staat. Dronken Italië. De oorlogszuchtige rede van Salandra werd Donderdag onmiddellijk in tal van exemplaren verspreid en in openbare lo kalen voorgelezen. Het volk, dat de stra ten van Rome vulde, vereenigde zich tot een stoet; vele vereenigingsb ante ren wer den rondgedragen. Tegen den avond stroomden duizenden, waaronder ook do in Rome wonende Engelscben, Franschen en Russen, naar den heuvel van het Quirinaal. Toen de automobiel werd opge merkt, waarmede Sonnino en diens onder secretaris Borsarelli naar de Consulta re den, die, zooals bekend, naast het Quiri naal gelegen is, werden z'ij op luidruchtige wijze door de menigte gehuldigd. Ook aan Peppino Garibaldi en d'Annunzio werden ovaties gebracht. Tegen 10 uur werden de 'troepenkordons ingetrokken; het volk begeleidde de wegtrekkende regi menten jubelend naar de kazerntes. Tot aan den morgen hield de bedrijvigheid in de straten der eeuwige stad aan. In den Senaat heeft een enkel lid, na melijk prins Camporeale, zwager van prins Btilow, tegen ide regeering gestemd. Do afgevaardigde prins Tosca di Cutto over stelpte hem met smaadwoorden. Toch worden nog krachtige betoogingen voor de onzijdigheid gehouden. Zoo rie pen ongeveer duizend reservisten van een naar Milaan bestemden militairen trein: „Weg met den oorlog! Leve de revolutie!" Studenten van de universiteiten te Pa- via, Rome, Modena en Parma hebben zich op de lijfeten der vrijwilligters doen in schrijven. Indrukken. De „Times" heeft een artikel van een neutralen correspondent, die in Duitsch land heeft gereisd. Hij constateerde bij het Duitsche volk een grimmige vastberadenheid om den strijd te blijven voortzetten, en zich tot het eind alle opofferingen te getroosten. De menschen in Duitschland verlangen zeker naar den vrede, vooral in de kringen der zakenlieden en der werk lui maar niemand gelooft, dat de vrede spoedig zal komen en er is geen sprake van te wijken vóór ,,de veiligheid van het rijk is verkregen en de Duitsche na tie haar rechtmatige plaats in de wereld heeift doen erkennen". Wanneer men aan een D ui richer vraagt, hoe hij1 dat denkt te bereiken, dan wijst hij eenvoudig' op de posities, door de Duitsche legers ingenomen, en verklaart dat zij daar zullen blijven, net zoo- lang tot hun vijanden bereid zlijn om een eer- vollen vrede niet Duitschland te sluiten. Er is in Duilschland overvloedig voed sel, nooit heeft gevaar bestaan dat Duitsch land door den honger tot onderwerping zou worden gedwongen. Wel begint er sc-haarschte te komen aan koffie en rijst. Ook het beschikbare soldatenmateriaal is overvloedig. De militaire hulpbronnen van Duitschland zijn nog altijd enorm; het vertrouwen in de eindoverwinning bleef er ongeschokt. „De opvatting die thans onder de ont wikkelden vrij algemeen wordt gedeeld is, dat dit een preventieve oorlog is d. w. z. een oorlog die in ieder geval zon zijn uitgebroken binnen twee of drie jaar, wanneer Duitschland, naar verhou ding, in een minder sterke positie zou zijn geweest dan thans. De groote hoop- gelooft ,aan den an deren 'kant, 'no-g vast en zieker, dat Duitsch land van drie kanten is besprongen en dat Engeland de eigenlijke aanstichter tot den aanval is geweest. Het do-el van Engeland was daar zijn zij van over tuigd de macht van Duitschland te vernietigen, ten einde diens handel en nijverheid te fnuiken en ontslagen te worden van een mededinger dien het haatte en vreesde." Duitschland beschikt voorloopig over voldoende voorraden koper en andere metalen voor den aanmaak van schiet voorraad. Wel dreigt op den duur schaarschte aan grondstoffen voor ver schillende takken van industrie. Bijzonder had het den reiziger getrof fen hoe ontzaglijk de haat en verbittering zijn, die thans in Duitschland bestaan tegen de Italianen. De regeering' heeft de pers onder bedwang en daarom komt het nog niet zoo naar buiten aan het licht; maar als men de Duitschers hoort praten, en ziji komen over Italië te spre ken, dan verliezen zij hun zelfbeheer- sching. Nu, de houding van Italië is dan ook erger dan poenig. i n&o» Carency. Uit een soldatenbrief in de „Leipzi- ger Neuesten Nachrichten" blijkt hoe moeilijk de positie van de Duitsche trce.- pen in het dorp Carency reeds geraimeii tijd is geweest. Ons vooruitgeschoven ge schut, schreef hij1, staat in een volkomen in elkaar geschoten dorp op de Zuide lijke helling van den zoogenaamden Lo- retto-heuvel, dat nog half in het bezit van de Fransohen is, in Carency. Dit nest is van drie kanten door den vijanci ingesloten en overdag kunnen er geen troepen naderen. Meer dan twee man mogen zich niet op den weg vertoonen. tn dit dorp is een half in elkaar geschoten kelder ons telefoonstation, met drie tele fonisten en de bediening van het geschut. De Loretlo-lieuvel is een van de moei lijkste stellingen, die wij hier moeten handhaven. Zoodra men het terrein aan ziet, beseft men welkie voordeelen da Franschen hier op ons hebben. Daarbij kojnt nog, dat de gevechten, die hier geleverd worden, vrceselijk verbitterd zijn. Notre Dame de Lorette is een der meest bekende bedevaartsoorden van Fiankrijk. De burgers .achter ons front willen nooit gelooven, dat d© Lorette-kapel in onze banden is. Daaraan is niets te veranderen, maar verder .voorwaarts komen wij ook niet, omdat het geheele gebied met alle middelen van de moderne techniek beves tigd is. JDe stellingen zijn hier Zoo in gewikkeld, dat bijvoorbeeld een'ge loop graven vandaag Duitsoh en" morgen Fransch zijn en omgekeerd. i Wij hebben den grooten Duitschen aan val van den derden Maart op de Lorette meegemaakt. Drie dagen van onafgebro ken donderen va,n jjiet geschut. We wa ren toen een aanzienlijk stuk verder ge komen. Sedert dien tijd heerscht er, nu t uitzondering van de voortdurende artil- leriegtevechten, steeds volkomen kalmte. Kerst den 15den April zijn de Franschen weer op de gedachte gekomen ons aan te vallen en het gelukte hun ook den preekstoelstelling", oen zuidelijken uit loopier van de Lorette., waarom leeds zooveel gestreden is, onder een moord dadig vuur te nemen. Op de daarachter liggende h-o-ogte hebben wij: een veel be ter steunpunt en bovendien komt daar onze artillerie v-eel beter tot haar recht. A Korta Oorlogsbsriohten. De gouverneur-generaal van België heeft in het wet- en verordeningshiad een verordening over de begroeting van het jaar 1915 uitgevaardigd. Volgens deze verordening worden de staatsinkomsten voor 'het rekenjaar 1915 op 175.159.529 francs geschat. De uitgaven op 198.159.529 francs vastgesteld. Betreffen de de dekking van het tekort komende bedrag van 23 millioen francs zullen la ter maatregelen worden getroffen. In Portugal. Men meldt, dat de nieuwe president van Portugal, Cha- gas aan zijn verwondingen zou rijn over leden. In Lissabon moet de grootste ver warring hieerschen. Het is een actueel onderwerp, waar over een Amerikaansch tijdschrift schrijft Hoe moet men overhoord springen? Te genwoordig toch komt het herhaaldelijk voor, dat de bemanning van door dnik- booten verraste schepen het „sauve qui peut" hooren, en dan, zooals zie rijn, overboord moeten springen. In liet alge meen wordt beweerd, dat men liet beste doet, zich zoo spoedig mogelijk van z'n zwaarste kleedingstukken te ontdoen. De Japanscbe marine-autoriteiten zijn liet daarmee niet eens. De Japansche matro zen hebben instructie, vooral jüe Zwara. kleeding niet uit te doen, wanneer rij wegens het zinken van het schip of om eenige andere reden te water moeiten springen. De Amerikaansche deskundige geeft de volgende verklaring. Bij het plot selinge te water raken vormt zich tus- schien de kleedingstukken samengeperste lucht, die niet alleen in staat is, den drenkeling' drijvende te houden, doch ook hem de plotselinge gewaarwording van natheid en koude bespaart. Uit sanitair oogpunt is dit zeer veel waard. De gezanten van Oostenrijk, Duitsch land en Turkije bij het Hol te Romei Zullen Rome verlaten, eerstgenoemde heden, Von Biilow Dinsdag. De extra-trein staat klaar. Boryslau, het centrum der Galici- sche petroleumindustrie, is dooi' Oosten rijk weer bezet. Dit is een zaak van groot gewicht, want daardoor komen de bondge- nooten weer in het bezit van benzine. Dat deze petroleiimvelden door Rusland bezet werden, was voor de centrale mo gendheden van groot nadeel. Het gebrek aan benzine was zoo sterk, dat men zich met een surrogaat moest behelpen, dat slecht was en stonk. De Russen hebben de boorputten en fabrieken niet bescha digd. Er zit namelijk veel Fransch en En gelsch kapitaal in.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1