N. ddelbarg. ^zin. i\o. 176 Woensdag 38 April 1915 39e Jaargang :ib rAARS, Ifde KOE ars, techt CIJFERS. De Groote Oorlog. .ooper. frames. in Vernissen, Iels, enz. Ifwaren zonder detail. burg. zweetvos ird, Id. mbevelend. jlauw en bruin oluies, Schoenen twen- en Kinder- jknapping weder bij Irdl nooit van de ?eld het Jacht- gebruikt van I Middelburg. 39 ionen, Lijnkoek, .jyakoek, Boonen ïmeel, Maïsmeel it, enz., enz. loet dit om liet le doen zijn, wie [stijfsel gebruikt, rSTIJFSEL llen. 18 )B DUIJViS. P: (IEL Mz., em (Kruitmolen.) Ij W. VERHAGE VADER Jz., bij Middelburg. Pi ragend Paard, jarige Vaarzen, 7z., Koudekerke, si een handknecht senoodigd bij A. wegens ziekte |ANJE, Bakker, de 15 jaar, bij |vraagd (kersknecht of 9, Lrabbendijke. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN .iE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUiJ L. BURG, Drukkers: Oosterbaan Le Cointre - Goes. De belangstellende lezer wordt, indit epistel vermoeid met cijfers. Cijfers, die evenwel belangrijk zijn omdat zij een kijk geven op den ve'rmoedelijken economi- schen toestaaid in de oorlogvoerende lan den. De inkomsten van Duitschland bedroe gen in 1881 3575 miljoen; van Engeland 2143 miljoen; van Frankrijk 3785 mil joen. In 1911 10667 miljoen; 5208 mil joen; 4444 miljoen. De staatsschuld in 1911 van Duitschland 25715 miljoen; En geland 18693 miljoen; Frankrijk 32542 miljoen; of per hoofd f396, £413, £833. Au hebben drie bekende economen zich bezig .gehouden met de berekening van den nationalen rijkdom van hun lanjd. Ballod heeft dien van Duitschland ge schat op 337 milliard; Mulhall dien van Engeland op 375 milliard; Lcroy Beau,- lieu dien van Frankrijk op 212 milliard. Op deze cijfers kunnen algemcene con clusion worden gebouwd. Datzelfde kan niet worden gezegd omtrent de cijfers, welke voor de verschillende landen het bezit aan gemunt goud weergeven. De. cijfers zijn totaal in miljoenen voor: Duitschland 5735; voor Engeland 2962; voor Engeland 4862; of per hoofd der bevolking 82i/a, 65 en 124. Bij het maken van gevolgtrekkingen uit ■deze pijfeirs moet worden bedacht, dat in een Land als Engeland, waar het ge bruik van credietmiddelen veel nueer ont wikkeld is dan elders, ook veel minder ■behoefte jaan gemunt goud bestaat. Nu staan do. cijfers wat de voedings waarde van den bodem aangaat voor Duitschland niet ongunstig. Zoowel op brengst als iveestand zijn gunstig. Ook hierin zijn de cijfers welsprekend. Bouwgrond en wijngaard in procenten van het géheele oppervlak des lands be,- slaat voor Duitschland 49, Voor Enge land 24, yoor Frankrijk 59. Gras en weide voor Duitschland 16, voor Engeland 53, v.oor Frankrijk 10. Bosch voor Duitsch land 26, voor Engeland 4, voor Frank rijk 16. Engeland bezit zeer weinig bouwgrond. Schier alle werkkrachten zijn noodig voor industrie. Nog dient gemeld dat er nog onbe.- bouwde gronden (zijn, in Duitschland 9 procent; i,n Engeland 18; in Frankrijk 14 procent van de oppervlakte. Voor den vees land heeft men de vol gende cijfers Duitschland: Paaiden 4345 duizend; Engeland 1627 duizend; Frankrijk 3198 duizend. Runderen: 20631 duizend in Duitschland; 7114 duizend in Engeland; 14532 duizend in Frankrijk. Schapen: Duitschland 7704 duizend; Engeland 26495 duizend; Frankrijk 17111 duizend, tokensDuitschland 22147 duizend; Engeland 2822 duizend; Frankrijk 6900 duizend. De opbrengst yan den landbouw in tonnen bedraagt voor Duitschland eu Frankrijk (Engeland heeft weinig of geen landbouw): tarwe jen rogge 15 miljoen, en 10 miljoen; gerst en haver 11 miljoen en 6 miljoen; aardappelen 34 miljoen en 11 miljoen; beetwortelen 27 miljoen vil 4 miljoen. Met deze cijfers kan men benaderen in hoever Duitschland in staat is zich te voeden, nu het op eigen opbrengsten is aangewezen, dank zij het uithongerings,- stelsel door - Engeland toegepast. Omtrent de industrie geven de volgende cijfers eenig houvast (in duizendtallen van tonnen). Steenkool en houtskool Duitschland ;222000, Engeland 268000, Frankrijk 38000; terwijl de wereldproduc tie in „duizenden tonnen" 1.152.000 aan wijst. Houtskool en coke Hiervoor zijn de cijfers23600. 19642, 2688 en 970Ó0. Ijzererts 3.878.000, 1.300.000, 3.300.000 en 22.408.000. Piuwijzer en staal: 14.794, 10.173, 4038, 67.000. Al deze cijfers ontleenden wij aan De Maasbode. (Wij voegen er nog aan toe die welke den uit- en invoer betref- ton, en tevens een beeld geven van de énorme schorsing, vooral in Duitsohlands to-ndel ingetreden. Maar ook blijkt er uit jet snelle tempo van de ontwikkeling van VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post Losse nummers ƒ1,25 „0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 et, 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. ^tschlands handel. In 1891 bedroegen de cijfers in dui zendtallen francs, van den inVcer in Duitschland 5 rhiljoen; in 1911. 12 mil joen. In 1891 bedroegen de cijfers in dui zendtallen francs, van den uitvoer in Duitschland 4 miljoen, in 1911 tien mil joen; groei in procenten over 20 jaren 143. In 1891 en 191L bedroegen de cijfers in duizendtallen francs van den invoer in Engeland 9 miljoen en 15 miljoen; van den pitvoer in datzelfde land 6 en 11, groei in procenten over 20 jaar 66. In 1891 en 1911 bedroegen bedoelde cijfers yoor Frankrijk voor invoer 5 en 8, voor pitvoer 4 en v6, groei in pro centen over 20 jaar 105. Uit deze cijfers ziet men onder anderen de snelle ontwikkeling van Duitsohlandj ■Welke het door zijn Insluiting voor eein groot deel moet riskeeren; doch tegelijk ook de moeilijkheid om een land met zoo .rijke opbrengst op schier iedejr gehield oeconomisclh te doen verstikken. En niet minder liet groote bblang dat alle landen, Engeland niet 'het minst met zijn zwak ken landbouw, jiebben bij een spoedigen/ vrede. Engeland en de vrijhandel. Met instemming lazen Wè onlangs in de „Nederlander":, De voorstanders van den vrijhandel hebben zich steeds op Engeland beroe pen. Al werd met de feiten in de hand aangetoond, dat Engeland dat stelsel heelt ingevoerd, na, vooraf door zijn zee macht den concurreerenden naties eer.© loyale concurrentie onmogelijk te hebben gemaakt, tegenover de betoogen der En gelsche vrijhandelaars moest elk „mant van intellect", d.w. z. elke vrijzinnige, ten onzent eerbiedig zwijgen. Van niet si had ons intellect grootcr afkeer, dan van kunstmatige bevordering onzer nijverheid zelfs werd langen tijd bijna alles wat wij1 voor 's lands defensie noodig hadden, buitenlands vervaardigd, omdat men daar goedkoopev kon leveren. Aanwakkering van eigen industrie met 's lands pennin gen was uit den booze, zelfs daar waar verdienste voor ons werkvolk de eenigo troost zou geweest zijn voor dé zooge naamd „inproductievc uitgaven" voor onze defen.sie. En thans? De concurrentie van het vrijhandellievende Engeland tegen de be schermde en prachtig gedreven industrie van Duitschland was steeds moeilijker vol le houden. Van verzwakking van energie en initiatief, steeds door de vrij handelaars als noodzakelijk gevolg van protectie, bleek niets. Engeland' poogde) wel ten hate van eigen industrie een zedelijken dwang uit te oefenen door oen maatregel, gemeenlijk door het bekende „made in Germany" aangeduid. Maar de vrees voor de overvleugeling door de Duitsche industrie bleef aanhouden. Thans hebben wij den oorlog. Duitsch land moet worden uitgehongerd, zijne industrie moet worden geknakt. En nu reeds bereikt ons het volgende bericht: l i i I De pogingen van Engelsche zaken- menschen om zich van den Duitse hen handel meester te maken, omvatten ook een plan om zoo spoedig mogelijk een tentoonstelling te houden van goederen, die voor den oorlog uit Duitschland en Oosten rijk in Engeland werden ingevoerd en nu dn het land zelf worden ge maakt. In het comité van voorbereiding zitten o.a. de lord-mayors van Londen, Birmingham, Newcastle, Leeds, York en Nonviek. Voor. de tentoonstelling, die waar schijnlijk in Central Hall (Westmin ster) zal worden gehouden, zal een beroep op het publiek worden gedaan om een waarborgfonds van 10.000 bijeen te brengen. Geen protectie, maar wel oorlog om de industrie te trekken naar eigen land! De oorlog een voordeeltje voor handel en industrie! Onder leiding der groot© „z,akenmenschen", de „lord-mayors" van- de groote Engelsche steden! Wat zouden die Engelschen een ple zier hebben, als ze de schoone rede voeringen konden lezen van onze brave, vérziende, vrijzinnige economisten! Gelukkig voor ons kennen ze onze barbarentaal niet. 0e circulaire. Ei1 viel op de circulaire van 20 Maart van minister Posthuma veel af te dingen. In groote gemeenten was zij onuitvoer baar. De. minister heeft blijkbaar daarvoor de circulaire ingetrokken en een nieuwe in 't licht (gegeven, die beter voldoet en wel uitvoerbaar schijnt. De socialisten hebben Zondag op het groote hongercong.res hun „donderend ap;- piaus" geschonken aan de opschepperige veronderstelling hunner leiders dat di;t geschied is onder socialistischen druk. Wij laten dit in 1 hef midden. Doch spreken alleen onze blijdschap er ovea; uit dat de minister niet tegpn de on dankbare taak eener nieuwe regeling heeft opgezien. Natuurlijk zijn er ook tegen deze tweej- do circulaire bezwaren in te brengen. Meerder werk en meerdere verantwoorde^ lijkihedd voor de burgemeesters, meer las tige Controle yoor de politie en de g©- meeinteveldwac;ht, scherper regelen yooil de bereiding en levering ,van voedings middelen; enz. enz. Doch wie tegen wat meer .moeite dn de wereld opziet, bét- reikt niets; .en de mobilisatie verplicht tot goedmoedig, eenmoedig en ootmoedig aanvaarden van eiken overheidsdwang en tot onvoorwaardelijk gehoorzamen. Of de maatreglelen met name in zake de Jdioodkiaarlen en de prijzen van het varkensvleesch algemeen instemming zul len vinden, valt te betwijfelen. Maar het verstandigst zal zijn dat de gemeentel- besturen nu maar aanpakken. Waar een wil is? is een wieg. En als? mep eenmaal begonnen is, kan alles meeVallen. Hoofdzaak is dat paal en- perk gesteld wordt aati de 'duurte, niet volledige vei> gdeding overigens aan de fabricage en den tusschenhandel, die van het rijk tot hooger bedrag luid gekocht, dan nu dooi de regeering als minimum-prijs werd vast gesteld, en tegelijk met uitsnijding van het kwaad ,van het ongeoorloofd specur leeren. Beknopt overzicht van den toestand. Nu reeds reactie op de Duitsche over winningen ten Noorden van Yperen. Nauw is de lof over de heldendaden, die tot zoo schitterende resultaten leid de, voltooid, of de kansen schijnen te keeren. De geallieerden maken 't reeds luide bekend, dat 't er prachtig voor hen uit ziet, en dat de slag om Yperen plotse ling een gunstige wending voor hen ge nomen heeft. En als men het Duitsche communiqué van gisteren gelezen heeft, kan men zich voorstellen, dat de opsteller een pijnlijk gezicht Irnoet hebben getrokken. Lees maar: „In Vlaanderen hebben de Engelschen met zeer sterke strijdkrachten de nieuwe linie van onze stellingen ten N. en ten N.-O. van Yperen aangevallen, die 3 tot 4 K.M. ten Z. van onze oude stelling %t. i Ook hebben zij verder noordelijk aan gevallen bij de Dhoudt-hoeve aan het Yzer-kanaal over St. Julien in de rich ting van de GrafenstafeL De aanvallen der vijandelijke artille rie ten Z. van Yperen werden met zeer zware aanvallen door ons vuur geheel gestuit." Het geval-Lizerne is dus tot klaarheid gekomen. De Duitschers zijn er uit en kunnen zich er niet moer op beroemen, dat z'ij aan de Westzijde van het Yser- kanaal vasten voet hebben. Do aanvallen der vijanden met sterke strijdkrachten zijn hun blijkbaar duur te staan gekomen, al zijn ze tenslotte ook gestuit. Het, bericht van de zijde der ge allieerden, als zouden dezen ook Het Sas heroverd hebben, heeft dus allen schijn waarheid te bevatten. Niettemin is de kracht der Duitschers niet gebroken en weten zij nog gunstige posities in te nemen. Vlak ten Oosten van Yperen wordt het op den linkeroever van het kanaal ge legen bruggehoofd door hen gehouden, en verder zegt de staf: „In de gevechten, die totdusver bij Yperen geleverd zijn, hebben onze troe pen 50 machinegeweren buit gemaakt. Het belangrijke .spoorwegkruispunt en de etappen-hoofdplaats Poperinghe, onge veer 10 K.M. ten W. van Yperen, zijn wij met zichtbare uitwerking begonnen te be schietend! Doch de Engelsche aanvallen „met ster ke strijdkrachten" zullen zich straks wel herhalen. Terwijl om Yperen op deze wijze krach tig werd gestreden, deden die- Duitschers in het gebied tusschen Maas en Moezel eveneens aanvallen op de Fransohe stel lingen. Dier werden de rollen dus onv gekaerd; de aangevallene ging nu tot den aanval over. Met welk resultaat is niet bekend. De Fransclie lie rich ten zieggen, dat de Duitsche aanvallen bij Eparges totaal werden afgeslagen, de Duitsche be richten melden: verschillende bergruggen werden, tot aan de hoogten ten westen, van Eparges, bestormd en vernieestieird. Is dit laatste juist, dan hebben de Duit schers hun stelling tusschen G'ombres en Eparges belangrijk uitgebreid. En ten slotte werd in de Vogezetn tochtig gevochten. Een Duitsche aanvtal op den Hartmannsweilerkopf gelukte; de Franscbe stellingen werden overmeesterd, elf officieren en 749 man g'evangen ge maakt, en eenige mitrailleurs genomen. De Franscheii trokken zich terug tot op eenigen afstand van hunne stellingen, wiaar zij oene nieuwe linie hadden inge richt. Volgens die dagelijksche berichten blijft in het Oosten de toestand ongewijzigd. Wegen en weder bemoeilijken nog do operaties. Ook in de Karpathen is de strijd aan 't luwen, ^lleen ten Oosten van den Oes.- zok-pas wordt nog gevochten, doch geen van belde partijen heeft groote sucdessen te hoeken gehad. De verwoesting van wouden. Waar in Frankrijk de oorlog gewoed heeft, zijn de bosschen thans dermate Verwoest, dat naar het oordeel van des kundigen ruim dertig jaren noodig zul len zijn om de geslagen wonden eem'gs- zins te heejen, Vriend en vijand hebben zich voor dezelfde onverbiddelijke nood zakelijkheid geplaatst gezien, gteheelei wouden neer te vellen, oml het noodiga bouw- en brandhout te verkrijgen, of een vrij veld voor het geschut te maken. Onmiddellijk in de nabijheid van de Fransche hoofdstad vindt men de spo ren Van den oorlog in de bosschen. Toen in Augustus en September de Duitschers Parijs naderden, moesten de Franschen zelf' hcele wouden neerhakken, welke den vijand als verblijf konden dienen. Het bosch van Montmorency heeft op deze wijze zwaar geleden. De bosschen van Vincennes zijn niet zoo zwaar geteisterd. Meer noordelijk is het echter veel erger. Het woud van Bouvigny bij. Atrecht en hel woud van Bcrthonval moesten weken lang' steeds maar hout leveren: Door den regenval waren alle paden volkomen on begaanbaar geworden en om het geschut én de munitietrein te kunnen laten door trekken, moesten wegen van planken, twee of drie lagen op elkaar, worden aan gelegd. Geweldige houtniassa's zijn ook voor "woningen en magazijnen gebruikt, alsmede ter Verwarming, en zoo zijn bij1- Voorbeeld de bosschen van Vittimont en van Neufchateau in de buurt van het fort Bourlémont volkomen weggevaagd. In het woud van Chainpenoux zijn allo hoornen jtot op een meter hoogte afge sneden. In het woud van Meaux op de hoogvlakte van Amance bij Nancy, in het woud van Grvie bij Arencourt en in vele andere wouden staan bijna geen hoornen meer. In het woud van La Haye zijn hoornen en hakhout geheel opge bruikt. Dag in dag uit zag de architect de soldaten uittrekken, om hout te hak ken en met zware lasten terugkomen. Hierbij geldt het alleen de bosschen, die geveld worden. Maar daarbij komen nog talloozo hoornen, welke der artillerie of ook den machinegeweren ten offer Zijn gevallen. Tegen het neervellen van geheele wouden door de troepen heeft zich het Fransch boschbestuur verzet, maarAlaux meent zelf, dat het moeilijk zal gaan zich daaraan te storen. Van de wouden op het gevechtsgebied is geen ongedeerd er afgekomen. De mooie bosschen van Chantilly en Com- piègne hebben ten gevolge van hun lig ging de minste schade geleden. Om een rets, Hoe in de Vogezen gevochten moet worden om eiken duimbreed gronds, toont de beschrijving van den strijd om een rotsblok, ergens in een Vogezendal. De Franschen hadden blijkbaar ge merkt van hoe veel waarde ons het be zit van de rots was. Een vrijwilliger, die met doodsverachting op zij van den steen kroop, zag plotseling op kleinen afstand Franschen, die ijverig aan een, loopgraaf werkten. Deze loopgraaf leid!- de in de richting van de rots. De vijand wist hoe moeilijk ons terrein voor een operatie was, terwijl hij het voordeel had van dicht kreupelhout en een zacli- ten bodem. Nu begon er een wedstrijd in het graven. Wie het eerst in het bezit was van de rots, was meester van de hoogte. Daar men met geweerschoten de gravers niet bereiken kon, werden hand granaten, (klaar gelegd. Maar de Franschen waren ons voor. Gelukkig ontplofte er slechts één van de drie slecht gemikte handgranaten, Zonder ons schade te be rokkenen. ,Ons antwoord liet niet lang op zich wachten en had' een betere uit werking. De granaten raakten, want de Alpenjagers renden naar het kreupelhout terug, Waarbij zij nog krachtig beschoten werden. De loopgraaf naderde de rots lot op negen meter, toen de vijand Weer met handgranaten begon te werken. Om deze doel te doen treffen, wierpen de Franschen eerst met steenen. Om een van deze steenen was een nummer van do Matin van 27 November gewikkeld; waarin het natuurlijk wemelde van Duit sche nederlagen. Maar de Franschen had den weer geen geluk met hun granaten, die of niet ontploften, of geen schade aanrichtten. Daarentegen werkten onze granaten .zoo goed, dat den Franschcni langen tijd de lust verging de operaties voort te zetten. En zoo werd eindelijk het doel bereikt. De loopgraaf ging tot de rots. Met zandzakken en stalen pla ten, waartegen dc kogels van den vijand terug stieten, terwijl wij door de open gelaten gaten schoten, werd de rots- groep uitgebouwd tot een bastion. Toen onze schutters van deze veilige stelling met hun werk begonnen en onze pio niers hun hielpen met goed gieniikt-et handgranaten, lieten de Franschen in de loopgraven alles in den steek, verdwenen; in het kreupelhout, en legden vijftig me ter verder een nieuwe loopgraaf aan. De uitgestrektheid van den oorlog. Dat er over schier gansch de wereld oorlog heersclit, dat weten we. Doch het js ons piet precies bekend, hoe gjroo? „schier gansch die wereld" is. De totaal- oppervlakte van het Britsch© Rijk be draagt meier dan 13 millioen Eng. vierk. mijlen, Rusland omvat ruim! 8 millioeu en Frankrijk 4 millioen. Voegt men daarbij: België met den Kongo, Servië, Montenegro en Japan, dan bedekt het gebied der Verbondenen een oppervlakte! van bijna 27 millioen vierk. mijlen. An derzijds staan Duitschland, Oostenrijk, en Turkije met tezamen een gebied van 2Va millioen vierk. mijl. De totaalopper vlak te der oorlogvoerende landen bedraagt dus een kleine 30 millioen vierk. mij len, hetgeen inderdaad meer dan de halve wereldoppervLakte is, welke totaal op 55Va' berekend wordt. De „Léon Gambetta" gezonken De Kölnische Zeitung ontvangt een be richt uit Brindisi, meldend, dat op 20 .mijlen afstand van Kaap Santa Maria di Luea bet Fransche oorlogsschip „Leonl Gambetta" eergisternacht dóór een' Öosten- rijkscben onderzeeër is getorpedeerd. Een' deel der bemanning) ïsi gered. 'Uit Brindisi Wordt van acht uur 's avonds door bet Stefani-agentscliapl gte meld: Naar tot !nu( toe is vastgesteld, zijn van de bemanning van den Franschen, door een Oostenrijksche onderzeeboot,i gu- torpedeerden gepantserden kruiser „Léon Gambetta" 108 man giered. De „Léon Gambetta" was een gepant serde kruiser, in 1901, gebouwd en meten de 12.350 tons. De bemanning telde 704 koppen. - Korte Oorlogsberichten. In Glasgow zijin reeds een twaalftal vrouwen werkzaam als tramconducteurs en er zullen waarschijnlijk in het geheel 400 vrouwelijke conducteurs in dienst ge nomen worden. Op de tramlijn Emmerik—Kleef en KleefBeek worden vrouwelijke conduc teurs wegens gebrek aan; mannelijk perso neel aangesteld. De Vorst Von Salm-Salm te Anholt laat tienville van het; leger 2200 H.A. gras land met koren verbouwen en heeft zijin talrijke pachters verplicht 200 roeden vroege aardappelen boven dei gewone pro ducten te verbouwen. Oude tabaktrompieltjes van Engel sche soldaten aan liet front komen thans naar gemeld w-ordt Uitstekend te pas voor het maken van handgranaten. T re i1 e r opgeblazen. De trei ter Reckolo is ïnj de Noordzee opgeblazen. Van de bemanning der Reckolo", negen koppen tellende, is één aanstonds gedood. De overigen zijn bijna allen zeer ernstig gewond en werden opgepikt, na zes uren in een boot. te hebben rond gezworven. Een is sedert overleden. Op de Noordzee. Men meldt uit Kopenhagen aan de; Berliner Tageblatt, dat de kapitein van het Deensch© stoom schip Lilian .Drost op- .de terugreis van) Blyth in de buurt van de Faröer een En- gelsch eskader heeft gezien, dat twGei groote driemasters lievig beschoot en tot zinken bracht. Volgens het verhaal van den kapitein waren liet Noorsche schepen /die door de bemanning waren verlaten. De vaart op de Oostzee. Naar de Berlingske Tidende, van Kopen hagen, verneemt, weigeren cl© Zweedschet matrozen op schepen naar Finland tef varen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1