So. 16Ö Vrij (lac 9 April 1915 29e Jaargang Vrijdag 9 April Qroote Oorlog- Binnenland. Uit de Provincie. 'He Zeeuw Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN SE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUS.J - L. BURG. Drukkers: Oosierbaan Lo Ooirstre Goes. Wél verdiend. Geen vorst is op zijn Verjaardag zbo va.ii alle lean ten schier aangebeden als Koning Albert van België op 8 April. België's grootste mannen hebben hun vorst gehuldigd in bet blad ,,De Vlaam se he Stem", dat voor een oogenb-lik zijn rouw afleggend, uitkwam in feestgewaadl en bruiloftsstecmming. C'yriel Buysse, Frans van Cauwelaert, Arthur Buysse, Deswarie, De Ridder, Van Pnyvelde, Du Gatillin, Pecters, Wittómans, Hoste enz. enz. schreven, René de Cle'rcq, Van Kiel, Boonen, Fleerackers S. J. enz. dichtten er in. En al hun stemmen groei den samen vlot één vreugde-acooord en één kreet van verlangen naar de lictr- eeniging van liet vrije volk en zijn heer lijk vorstenhuis., Wel is er overdrijving in sommigeW woordenkeus, doch daar zijn het Belgen voor. Uitdrukkingen als Koning der Ko ningen (Deswarte) voor wiens beeld wij nederknielen (René de Cle'rcq) zouden in ear Nederlandsch hoofd niet kunnen op rijzen. Doch overigens grijpt 't aan de innige verknochtheid te zien waarmee arm er rijk, oud en jong, balling en geble- vene aan den veertigjarigen vorst ge hecht bleef. Alle verschil van partij is weggevallen. Liberaal en clericaal, alten scharen "zich om hun koning. Cyriel Buysse (lib.) schreef: „'België zal nog bestaan op 8 April en hij zal naast haar staan op ongeschonden Belgisch grondgebied, en 't zullen klokt kun zijn uit Belgische torens die voor hem luiden, en de nobele driekleur: het tragisch en heroïsch zw-art-geel-rood zal wapperen, fier en glanzend, uit de laat ste halletorens yan ons vrij gebleven Va derland. 't Zal lente zijn in de Natuur. Dat het ook weer leute worde in ons hart: Lente, frischheid, hoop, kracht en herleven I Ons volk. zal niet vergaan. Met hem aan "t hoofd ?al ons recht, zal het Recht zegevieren", Frans van Cauwelaert (kath.), na een mooi woord over den Koning, waarschuwt zijn -Vlaamsche breeders: „Als wij niet spoedig vooraantnedeii, zuilen anderen onze plaats innemen. Vreemden zullen o>ns met hunne hulde in liefde voorgaan. Dan zouden wij de schuchterheid welke ons te lang deied zwijgen, uit moeten weenem in tranen van rouw; wij zouden nog slechts vol gen in verlegen houding. Mannen van het Ylaamsche woord, terug aan den ar beid met zuiver geweten, frissche kracht!" En René de Cle'rcq dichtte: i Niet langer knielen wij neder i. óor zijn edel beeld hij- t kruis Wij willen hemz,elven weder. Wij willen den Koning thuis! Dan spannen wij uit zijn wagen, Die do driekleur voert uit 't veld. Op handen zuilen wij dragen., Albert, onzen Held! Inderdaad, het zal dien zwaarheproefdejn V orst in zijn onzegbaar leed een verkwik king geweest zijn, dergelijke taal te lezlen. Mogen de wienschen spoedig volkorne(h vervuld worden Scherp verwijt. De T ij d schrijft naar aanleiding van het trucje van minister Pleyte en Ne- derlandsohe bankiers in zake de Indische leening „Een liberaal Vriend Van onzen Haa-g- schen Briefschrijver Verklaarde kort ïia diens optreden van den heer Pleyte: „hij is knap, hij is welsprekend, hij is gevat, hij is van zeldzame durf en brutaliteit en hij is bandi-g". Misschien wel door een zeker te veel van dezte kwaliteiten heeft de heer Pleyte tot heden niet het) ver trouwen weten te winnen. Wij vreezen voot hem, dat dit, na het gebeurde meft de Indische leening, niet beter er op zal zijn geworden. Er is in ieder geval alle reden voor de Kamer, hein Verant woording te vragen, dat hij, laten wij maar zeggen, haar onvolledig inlichtte, ja. haar- opzettelijk, willens en wetens, met een lduitje in het riet heeft gestuurd. Indien de heer Pleyte niet zoo handig, niet zoo gevat, en niet zoo brutaal was, dan zou men zeggen: wat is hij onnoocel er in geloopen". Misschien draait het wel op een zooda nige bekentenis uit, en dan is feitelijk den vragers om inlichtingen de mond gesnoerd. Beknopt overzicht van don toestand. Tusschen Maas en, Moezel ging het heet toe. Men had hier te doen met een ernstige' poging van de Fransehen om de frontlinie te verbreken. Edoch,, de Duitschers waren tijdig gc- vvaarspchuwd, en. niet waar, „un hornme averti en vaut deux"! Van Duitsche zijde wordt erkend, dat de hier geleverde gevechten van veel be lang waren. Ze hebben het als 't ware aan den lij ve gevoeld. Regnieville en Feyenhage ontvielen hun, benevens een groot aan tal slachtoffers, en nóg' is het gevaar- niet ge v? eken. Doch, een gewaarschuwd man lell voor twee! De aanval der Franschen is ze ker nog niet ten einde, cloolzij wor den nu ontvangen door een vijand, die z'n positie overziet, en met kalmte en vastberadenheid wacht op de dingen, die komen zullen. Biij verrassing valt er niets meer te doen, na deze vrijwel mislukte poging der Fran schen. De aanvallen uit het noordelijk gedeelte-, bij Les Ëparges en Co-mores, en uit het. zuiden, in de lijn Apremont-Pont-a-Mous- son, hebben nu ten doel de Duitsche positie van St. Mihiel onhoudbaar te ma ken en hun te noodzaken hunne troepen van daar terug te trekkenis. dit gelukt, dan kunnen de pogingen, om Verdun ge heel te ontzetten worden hervat. Op het overige gedeelte van het wes telijke front is de toestand kalm. Er ge beurt weinig, maar toch z.ijm de Engel- sche troepen niet werkloos. Er'worden langs het geheel© front kleine gevechten geleverd, mijnen aangelegd, zoo als bij La Bassée, waar een honderd yards Duitsche- loopgraven en een gedeelte der steenbakkerij vernield verden. wat door de Duitschers beantwoord werd met een hevige artilleriebeschieting van de En- gelsche stellingen. Maar generaal French zegt, dat zelfs de werkzaamheid dei' vliegeniers door de slechte weersgesteldheid wordt belem merd. De. Karpathenstrijd duurt met onvermin derde hevigheid voort, dagelijks ontelbare slachtoffers eischende. De groote opoffering van manschappen in dit gevecht is merkwaardig; de eind beslissing is nog: veraf. Anocdoten van Koning Albert. Mén weet dat Koning Albert de afgod is zijner soldaten. In de.n loop der maand Januari bezocht Koning Albert, vergezeld van drie officieren, de loopgraven rond Dixmuiden. Een tiental so-ldaten waren juist bezig in de nabijheid eenei' pacht hoeve verschansingen aan te leggen. Ge durende twaalf uren waren zij reeds aan 'twérk. De Koning merkte dadelijk op hoe vermoeid de manschappen er uit zé gen. Hij. wendde zich tot de officieren) en zei: „Ik ben bereid een dier brave jongens voor oen uur te vervangen...'.',' En al dadelijk voegde de Koning' de daad bij het. woord. De officieren volgden be grijpelijkerwijze zijn voorbeeld Eind© September was, gelijk men weet, het hoofdkwartier van Koning Albert in dorp hij Lier gevestigd. Daar liet onze Vorst dikwijls zijn baard scheren bij een gewonen dorpsbarbier, w-elkjej natuurlijk zeer vereerd Was. tusschen zijn klanten één der Grooten dezer Aarde te tellen. En op ziekeren dag, terwijl onze Figaro den Koning' gewetensvol „inzeepte", richtte hij tot zijn hoogen bezoeker het woord in dezer voege: „Sire, vermits Uw Majesteit nu regelmatig mijn etablissement bezoekt, zou het mij nu toegelaten zijn den titel te-dragen van barbier van Zijne Majesteit." De Koning glimlachte en zei da.t hij daartegen geen enkel bezwaar had. En 's anderdaags stond het reeds boven de vilrien van den gelukkigen haarsnijder: „Barbier van Z. M. den Koning der Bel gen. 'i Korte Oorlogsberichten. Beschieting van Durazzo. Uit Durazzo wordt geseind, dat de op standelingen de s-tad hevig met veldartil lerie beschieten. Een granaat viel op een huis van Essad Pasja. De opstandelingen beschikken over zesduizend man. Tang-er belegerd? Beriepen uit Marokko melden dat Tanger door de op standelingen belegerd en de toestand der Franschen in Marokko zeer bedenkelijk zou zijn. E-en typische oorlogsziekte is de z.g. nachtblindheid, die zich uit, dat de lijders overdag niets'van hun gezichtsver mogen missen, maar des nachts zooveel te meer. Medici verklaren haar door on voldoende afscheiding der voor het zien noodige elemische producten door het net vlies of door gebrekkige adaptatie van het oog aan de verminderde lichtsterkte. Zij uit zich in, tot hulpeloosheid gaan de, onbeholpenheid in het donker, waar bij de manschappen zic-h niet kunnen ori- enteeren, struiketen en vallen, en hun dienst niet verder kunnen waarnemen. Bij het 4e Duitsche legerkorps was meer dan 20 pet. der ooglijders door nachtblindheid aangetast. Nevens bindweefselkatarrh treedt meestal bijziendheid of verziend- op, die zich met een bril laat verhelpen. D© oorzaak zit echter dieper en wordt ge zocht. .in te groote inspanning van lichaam en geest. I):e nachtblindeii kunnen door rust,, d,\Y.z. een vertrek van het front van plm. 3 weken, in den regel genezen. Een bekend middel is overigens tegen nachtbliudheid het gebruik van runder lever, een middel dat .den ouden Giiek- schen gonecsheeren reeds bekend was en waarover de Middelburgsche oogarts dr. L-ijlsma indertijd gunstige uitkomsten heeft medegedeeld. (N. R. Ct.) Van het 0 o s t 1 ij k gevecht s- t. or re in. De in de oostelijke B-eskiden sedert weken voortgezette hardnekkige ge vechten hebben in den slag tijdens do Paasehdagen hun hoogtepunt bereikt. De Russen vielen daar onafgebroken aan, hoofdzakelijk aan beide kanten van het Laborcza-dal, waar zij het grootste deel van 'de beiegeringstroepen van Przemysl in hot vuur brachten. De vijand is onder zeer gevoelige verliezen teruggeslagen. Tegen aanvallen van Oostenrijksche en van Duit ss cho troepen hebben daarna op de hoogten ten westen en ten oosten van, het Lahorc- zadal tot de verovering der Kussen dooi de Oostenrijkers geleid. Ofschoon de ge vechten op dit deel van het front nog niet geëindigd zijn, het succes in den slag Ivan de Paasehdagen staat voor deze laatste vast. Zij hebben ongeveer 10000 onge- wonde gevangenen gemaakt en v;eel oor logstuig veroverd. Ten oosten van bet Laborcza-dal wordt in het woudgebergte op enkele sectoren verwoed gevochten. In Zuid-Oost-Galicië hier en daar artille- riegeveehten. fn Russisch Polen en West- Galicië is het betrekkelijk rustig. 'Y a n het W e s t e l ij k gevecht s- t er re in. Artillerie-gevecht in België, in het dal van de Aisne en ten O. Van Atrecht. Ondanks het zeer slechte weer is de be drijvigheid zeer groot .geweest tusschen Maas en Moezel. De Franschen hebben al hun whist behouden en zijn opnieuw ge vorderd. Bij Parreid ten 0. van Verdun hebben de Franschen twee loopgraaflinies genomen. Bij'Eparges hebben de Franschen in den nacht van Dinsdag op> Woensdag een grooten sprong vooruit gedaan. Den heelen dag hebben de Duitschers zeer heftige tegenaanvallen gedaan,, maat' n'iets teruggewonnen. Hun laatste aanval, di-e bijzonder krachtig was, is wegjgemaaid in het vuur van de Franschen. Het zelfde was het geval in liet bosch van Ailly. Na verscheidene tegenaanvallen, die alle afgeslagen zijn, "blijven de Franschen meester van de door hen op 6 dezter veroverde stellingen. In bet Bois Brille (ten N. van Ailly) hebben de Franschen een Duitsche loopgraaf genomen. De Fran schen maakten aan dit gedeelte van het front talrijke gevangenen. Onder de ge vangenen, op 6 dezer genomen, in de 'buurt van Hartmannsweiler, zijn man schappen van de garde, die naar die streek dooi' de Duitschers overgebracht waren, na hun tegenslag van 26 Maart. Veroverd geschut. Blijkens op gaven tot het begin van Maart, bedroeg het aantal van de tot dat tijdstip in het Oosten en Westen door de Duitschers buitgemaakte kanonnen 5510. In België hebben zij ongeveer 3300 kanonnen ver overd, in Frankrijk ongeveer 1300, in Rus land ongeveer 850, op de Engelschen on geveer 60. Verscheidene honderden dezer kanonnen zijn in den loop van den oor log bij de firma Krupp e-n in andere fabrieken voor Duitsch gebruik geschikt gemaakt en hebben met gebruikmaking van de op den vijand buitgemaakte groote hoeveelheden munitie reeds goede dien sten bewezen. Uit Griekenland. Koning' Kon- stantïjin 'heeft het kabinet den brief Ier hand gesteld, waarin Wenizelos den kor ning verzoekt de regeeringsverklaring, daj de koning het plan van Wenizelos, om Kawala aan Bulgarije af te staan ni-et had goedgekeurd, tegen te spreken. Nadat daaropl een ministerraad was gehouden en die 'minister-president Goenaris door den koning was ontvangen, is liet antwoo-rc! van het kabinet (gistermiddag aan Wenize los- gezonden. Naar verluidt, houdt de regeering daarin haar verklaring staande. Wenizel-os heeft niet zijn partijgenooten beraadslaagd. Men denkt dat hijl zich ujt de politiek zal terugpakken. Het leven in Koningsber- gen. Aan een briefkaart uit Koningsber gen is het volgende ontleend .„Hief gaal het heel goed. Bedelaars ziet men niet meer, evenmin vagebonden en dergelijke .schooiers. De mannen, die anders het meeste aan de stad kosten, zijn in den oorlog. Velen zenden aan hun families een gedeelte van hun soldij), vrouwen, en kinderen krijgen staatsond-er- steuning. Wie aan den oorlog deelneemt, mag niet in rechten aangesproken wor den. Op de electrisohe tram werken 'yTou- wen en meisjes, ook bij de gemeente als straatvegers,, in den steenkolenhandel enZ. en krijgen goed loon. Sociaal-democrati sche en andere organisaties werken ook uitmuntend. Juweliers verdienen meer dan vroeger, omdat vele hoogere ambtenaren hun oorlogsverhooging aan hun vrouwen geven om er juweelen voor te koopen. Ook de speelgoedwinkels doen goede za ken en de levensmicklelenhandelaars ver dienen veel. Ongeveer 400 meisjes werken met vaste aanstelling bij de post en ver dienen daar 3 mark daags tegen t mk. vroeger bij particuliere zaken en koopen nu veel kleeding en opschik" >l;i (N. R. Ct.) Do kleine Westkappelaafs. Zij waren, onder leiding van den hoofdr ondervvijzer hunner gemeente, den hoef G. Houtekamer, naar de residentie gekoi- mon, de boertjes en boerinnetjes in Wal- oherscho kleederdracht. En daalt' zaten zij Donderdagmiddag in Diligentia, op het podium, aangegaapt en bewonderd door tal van Hagenaartjes. Er kwam zelfs een soort verbroedering (of liever: verzuste ring) snoezige residentienufjes en de Walcbeirsch© deerntjes kwamen langis de rijen der toeschouwers gezamenlijk allerlei snoeperijen aanbieden, snoeperijen, die gretig gekocht werden, omdat de netto opbrengst van dezen dag immers ten bate van het Haagsch© Steuncomité kwam., Doch de voornaamste plaats op het programma namen de liederen in. Eén daarvan, „het smoofcertje", werd in dia lect gezongen, en scheen bij een deel van -het publiek meer in den smaak te vallen dan eenig ander, hoewel er veel fijner liedjes op het programma stonden, liedjes, waarbij veel meer van de kleine Westkappelaafs gevergd werd. „Kunst moeit gij' Van ons niet vergen", had in den .aanvang de leider gezegd. Maar stellig is hij erin geslaagd, zijn. dorpsgenootjes heiligen eerbied voor het lied in te boezemen. Hij beeft zie o-p Voor treffelijke wijze gedrild, zou men zeggen, als dit voord niet te lonheusch klonk om de hartelijke verhouding van lei der en kinderkoor te kenschetsen. Telkens weet hij een paar meistoes naan voren te schuiven, eenmaal droeg hij zelfs do leiding aan een boerinnetje over, dat bijkans al te temperamentvol met de ar men zwaaide. Bij „Neerlands huis en tuin" was 'gelegenheid tot solozang, en tort twee maal toe liet de heer Houtekamer met blijkbaar welgevallen een boerinnetje too- ncn wat zij op dit gebied vermocht te piaesteeren. Het publiek bleek zeer dank baar, vooral de allerjongste generatie. De uitvoering, in Diligentia zou bij gewoond worden door H. M. de Koningin. In den loop van den morgen liet H. M. cvenwiel weten, da.t Zij verhinderd was, do uitvoering hij te won-en en gaf H. M. Haar verlangen te kennen de kinderen in den tuin van het Paleis in het Noord einde te ontvangen. Onder leiding van dames van het Steuncomité begaven de klein© Westkappelaars met hun leider zich daarheen. Nadat H. M. de Koningin, Z. K. H. de Prins en Prinses Juliana met dames en heeren van het gevolg in d>en tuin waren giekomen, verzocht H. M. den beier Houtekamer zijn kinderen eenige liedjes te laten zingen. Na afloop gaf H. M. haar bijzondere tevredenheid te kennen. H. M. vond dat de kinderen heel mooi zongen. Voor elk der kinderen had II. M. een aardig woord en. hoewel ©enigs zins verlegen, antwoordden z:ij onbe schroomd op de vragen hun door de Koningin gedaan. 'Opgetogen van blijd schap werd door het gezelschap de te rugweg aanvaard. (N. R. Ci't.) D u u r. „De Fabrieksarbeider" en „Het Volk" sommen eenige artikelen op, die duur geworden zijn. B-rood opgeslagen met meer dan vijf centgrauwe erwten met 12y2 cent per kop; bakolie niet 20 -cent per literz, e e p, in a r g a. r i he en gri es me el, elk met 5 cent per pond; lucifers met 5 cent per pakkaar- sen met 14 cent per pond; groene e r w ten met 10 cent per kopv 1 -e e s o h en vet elk 'met 15 cent per pond; co kes en a n t h i' a c i e t elk met 20 cent per mudb r i k e 11 e n en t u r f met 20 percent; aardappel-en met 10 cent per vijfkop; groenten: kool en uien, meer dan verdubbeld in prijs. In Zeeland zijn vele van deze artikelen nog veef meer in prijs gestegen. Hulp voor wie het meest onder deze prijs stijging lijden, blijft dan ook dringend noo- dig. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. postf 1.25 Losse nummers0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels /"0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. Herziening van. ouderdoms renten. Naai' „het Volk" meldt, geschiedt aan do afdoeling Ouderdomsrente van de Rijks verzekeringsbank een revisie van het ge heel© archief en zulks in verband met het gewijzigde standpunt inzake de uit legging van art. 133 der Invaliditeitswet, hetwelk medebrengt, dat in allo gevallen waarin pensioen wordt genoten van het rijk, van eenig publiekrechtelijk lichaam of van koloniën, inhouding zal worden toegepast. De inhouding der ouderdomsrente zal dus niet langer zijn beperkt tot do ge vallen. waarin het pensioen berust op een bij verordening vastgelegd recht. Dankdag ter cere van Neder- land. r De Gazet van Brussel bepleit een dank dag iter eere van Nederland door de Bel gen, al» uiting van erkentelijkheid voor de „onvolprezen liefdadigheid van onze- Nooi'derbroediers". De feestdag, van H. M. de Koningin zou voor don dankdag best geschikt zijn, maar het blad acht den, datum te verwijderd en hot wil nu den Juliainadag op 30 dezer vi-eren. De territoriale bevelhebber in Over ijssel enz., het militair gezag uitoefenend in id-e provincies Overijssel, Gelderland, be.noordenl(den Noder-Rijh en Utrecht, oost waarts! van de oostelijke gfeais der Nieuwe Iiolla.ndsc.he Waterlinie, heeft Iicrmannus Vaisterink, geboren te- Weerseilo, 23 Maart 1.871, van beroep- fabrieksarbeider, wo nende te Ovardinkel 0 410, gemeente Los ser, het verblijf binnen hot in staat van belegt verklaarde deel van genoemd ambts gebied ontzegd, omdat zijn aanwezigheid voor de ruist en d-e algemeen© veiligheid wordt geacht gevaarlijk be zijn. Suiker bieten. Vanwege do directie van den landbouw; wordt het volgende medegedeeld De vraag is gesteld, of in den aan staanden herfst de uitvoer van suiker bieten weder geoorloofd zal zijn. Met het oog op de onzekerheid van den toestand moet de Regeering zich omtrent de be slissing dienaangaande de volle vrijheid voorbehouden. Aan belanghebbenden, in het 'bijzonder de verbouwers van suiker bieten, wordt echter in overweging ge- géven, rekening te houdien met die waar schijnlijkheid, dat de uitvoer niet zal kun nen worden toegestaan, zoolang de oor logstoestand zal blijven aanhouden. De uitvo eï van in stukken gesneden of fijn gemaakte aardappelen, alsmede van afval van aard appelen is verboden. De territoriale bevelhebber van Zee land heeft een vero:rdening| vastgesteld, waarbij verboden is buitenshuis schetsen, teekening'en 'en opnemingen en foto's, te maken. Hoofd hijzonder inte'rnele- r i n g s d o p o t. Naar wij vernemen is de Amsterdauische inspecteur van politie H. Pijper bestemd- voor hoofd van het bij zonder interneeringsdepot, dat te Vlissin gen zal worden gevestigd. De heer Pij per verkrijgt den Irang van reserve 1st© luitenant der landweer. Hij blijft inspec teur van politie, doch krijgt als zooidanig verlof. (Hand.) In de wéék van 31 Maart tot en met 6 April kwamen uit Zeeland ter kennis van den ©entralen gezondheidsraad 1 ge val van typhus of feb-ris typhoïdea uit Hontenisse en -Middelburg, 1 geval van roodvonk uit Middelburg, 2 gevallen van diphteritis uit Kattendijke en uit Zierik- zee. Verschenen is een nieuwe uitgaaf van ,d/e recepten voor liet gebruik van biet D-elftsch Pl-ant-envet „Delfia". Deze bijlage van het Receptenboekje dier Delft- sche Slaolie bevat vele recepten van den kok der Oliefabrieken Calvé-Delft te Delft, betrekking hebbende op het stoven van groenten, het stoven en smoren van vleesch, bet gratineeren van .restanten visc-h en vleesch, het bereiden van ge bak en pudding, het maken van gebonden soepen, enz., alles in het Plantenvet „Dielfia". Ieder, die aan de afdoeling Re clame van genoemde fabriek 'het 'Reoep'- tenboiekje der Delftsche Slaolie aanvraagt, ontvangt meteen deze nieuwe bijlage er bij. Wie het bekende gele receptenboek je reeds bezit, kan ook afzonderlijk de nieu we recepten van het Plantenvet „Delfia'-: aanvragen. Deze zijn niet hij; de winkeliers, doch -alleen bij de fabriek te Delft Ver krijgbaar, die voor gratis en franco toet- zending zorg draagt.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1