Xo. 141 Woensdag 17 Maart 1915 39e «laargang ode, SS koop, Knecht, echt echt i de :bode Feuilleton. Uit bei dagboek van Stijn Streuvels. De Groote Oorlog. ippelen en de Knecht of koop, i), Kozijnen out, Piavui- abkerke (W.) i, elle. inpaard en N, N. en St. 11 12 mnd., ens, ioord", Meliskerke. V0'8, delburg. staande, bij >ij >uwepolder. Viissingeu. pril of later amperland. kan, bij L. gd VAN WEL, d, Schaap JOHs. VAN serscheweg, !RG, Spoor- gens ziekte raarde. Kloe tinge. it een net kleln ge- ureau van gen. BE— 'riendschap opdringt, nen onder- ndruk dien emoed. En atig; er is >orkomend- i of parade en in huis amen gelijk an te doein ns van de n genieten. ,ebaar kan 't geen zij opgelegd ntegendeel, dankelijki en alleen te zien, was heel anhoudend rs en ser- ontvangen. ch be ken- 1 zou zit- opgediend en aan erlijke uit- arvotgd.) Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN1E VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Gosterbaan Le Cointre Goes. Zij, die zich met ingang van 1 April a. s. op „De Zeeuw" abon- neeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers GRATIS. Rijksmiddelen. Alles lijdt onder de tijdsomstandighe den. De vorige maand was de opbrengst der directe belastingen f 1,985,733,25ter wijl die in Eebr. 1914 bedroeg f 1.318.358. Dat is derhalve in de vorige maand een hoogere opbrengst van ruim zes ton. Hiertegenover staat echter dat de in voerrechten van ruim anderhalf miljoen in Febr. 1914 daalden op f 1.384.200 in de vorige maand, dat is anderhalve ton lager. De accijnzen gingen ditmaal van ruim 5 miljoen terug op ruim 4 miljoen, het welk een verlies van ruim 8 ton betee- kent. Ook de indirecte belastingen gingen in totaal ruim vier ton terug, en wel van 21 ton op 17 ton. De meerdere opbrengst der directe be lastingen moet natuurlijk niet als een buitenkansje beschouwd worden, immers de bedrijfsbelasting' vermeerderde wel met 5 ton, doch dit zal wel een gevolg zijn van aanzetting der helastingschroef, terwijl ook de verdubbelde opcenten zich doen gelden, hetgeen wel op meerderen belastingdwang doch niet op verhoogde welvaart wijst. Evienmin ziet de verhoogde accijns op ■'t geslacht en dies ook die van het zout yerschil van een halve en ruim een ■kwart ton niet op betere toestanden, integendeel. Dat de accijns op den ster ken drank 'acht ton terug ging is een gevolg van den grooten inslag in Decem ber en beteekent Volstrekt niet vermin derd drankgebruik. De totale mindere opbrengst van alle Rijksmiddelen over de twee eerste maan den van dit jaar in vergelijking met de twee eerste maanden van het vorige be draagt twee en half miljoen gulden, in weerwil van enkele flinke Verhoogingen. Conclusie blijft: verre van rooskleurig. Tegen de valsche vlag. Be Nederlandsche regeering heelt tegen het schandelijk misbruik van de Neder landsche vlag door Engelsche schepen, geprotesteerd en, wat meer zegt, ernstige maatregelen tegen dit bedrijf in vooruit zicht gesteld. Men kan toch niet alles over zijn kant laten gaan! De ervaring heeft geleerd dat de re geering in ieder opzicht met groote voor zichtigheid en voorzichtige beslistheid te gen de oorlogvoerende partijen optreedt. Wij mogen dan ook een goed gevolg verwachten van haar optreden. Het berispelijke verweermiddel der En gelsche schepen, nog wel door de Engel sche regeering gelast, tegen de Duitsche duikboot valschigheden, bezorgt aan neu trale mogendheden ongerief en groot na deel. Vooral aan den handel. Vooral nu de Duitsche onderzeeërs onze schepen ontzien, mag van ons degelijk optreden tegen de vlag- en kiel- en ver- schansingvervalsching worden verwacht. Te meer, nu de Engelschen al zoo schaamteloos onbescheiden bleken met hunne geheel gemaskerde schepen, gelijk' De Sta ndaard meldt, met onze vlag zelfs binnen ons stroomgebied te komen. 2.) Wij spreken over reizen, over Duitsche musea, over kunst en niet over den oor log. Alles wat ik te weten krijg, 'tis dat zij sedert den 2en Augustus in Bel gië gekomen zijn en behooren tot het le bataljon, 2e Regiment, 2e Gavallerie- division, le Armeecorps en deel maken van het 2e Escadron Brandenburgischen Dragoner; dat zij 'heel den veldtocht hehben meegemaakt over Luik, Leuven, Dendermonde en daarna in Frankrijk tot hij Compiègne gingen en nu langs Rijssel, Roubaix naar hier afgezakt, om te ver trekken misschien naar Rusland Over hunne ontmoetingen met de Franscfae burgers vertellen zij! menige ge beurtenis en als reden van hun af tocht geven zij den volgenden uitleg: de ruiterij vormde vroeger altijd de uiterste einden van het front daar het front zich nu uitstrekt tot tegen de zee, is er langs dien kant geen ruiterij meer te gebruiken en daarom worden zij wegge roepen. 'De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG, Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post Losse nummers f 1.25 0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels /"0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 1—10 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. Verbetering. i Jaren aaneen is door antirevolutionai ren, en na de splitsing niet minder ook door Christelijk historischen in Kamers en Pers op verbetering van onze lands- defensie aangedrongen. Maar het gros dei- liberalen, door vrijzinnig democraten en alle socialisten gesecondeerd zong het liedje van uitstel en afstel. Er moest steeds geschipperd worden door liberale ministers van oorlog, die voor verbetering gestemd waren. Men berinnere zich maar minister Staal, die bij de verdediging zijner eerste begroo ting in 1905 den aandrang tot bezuini ging afwees met de satirieke opmerking dat een kind in de wieg tegenwoordig al schreeuwt om bezuiniging. En wat deed een volgend jaar deze zelfde mi nister? Blijkbaar was hij; binnenskamers, dat wil zeggen buiten de Kamers, ge zwicht, en had hij zijn draai genomen in de richting van bezuiniging, of liever van verslechtering der landsverdediging. Hij stelde het instituut der riermaan- ders in, en liet een deel der manschappen thuis, en bleef tot den einde verzekeren, dat hij voor hun tijdige aanwezigheid, ingeval van een plotselingen oorlog, in stond. Wel werd hier, voornamelijk door de heeren Lohman en Talma aangevoerd, dat zulks niet mogelijk was, waar aller lei van de regeering onafhankelijke om standigheden te late opkomst konden ver oorzaken. Doch minister Staal wees alle bezwaren met kinderlijke luchthartigheid af, en de liberalen volgden hem. Minister v. Rappard, opvolger van minister Staal, was wel iets minder luchthartig, doch hij zette niettemin de firma onder anderen naam voort, een staatkunde van op zien komen spelen voerende. Mogelijk hebben deze heeren toen gedacht: de kans yan overvallen te worden is zoo groot niet,, derhalve zal de onbetrouwbaarheid on zer verzekeringen wel niet gemakkelijk aan het licht treden. Gelukkig trad in 1908 een kabinet van rechts op met andere eischen en zorgen, en zoo verdween het instituut der vier- maanderswel ging het aanvankelijk on der minister Cool nog eenigszins onder den ouden sleur, doch met minister Colijn trad het vaderland de nieuwe periode in, en werd het nieuwe defensieplan met be hulp der vrij-liberale fractie aangenomen. Hetgeen wij nu beleven is van dit plan de vrucht. Ware de minister langer poli tiek leven vergund geweest, en ware de oorlog nog wat uitgebleven, nog meer zou de goede zijde van de reorganisatie door Colijn bedacht, aan den dag getreden zijn- Het moet voor hem en allen die hem tot de uitvoering zijner plannen ge machtigd hebben, een groote voldoening zijn, dat het. liberale kabinet, hetwelk wij nu hebben, zoo kranig heeft kunnen uit komen bij de mobiliseering onzer troe pen. Maar nu moet de verbetering worden doorgezet. Het arme België is ons een zwijgende prediker, dat met het bereids verkregene geen volkomen genoegen mag genomen worden. Van Staals instituut der viermaandera zullen wij nu wel voor goed verlost zijn. Nu moet worden aangestuurd op alge- meenen oefenplicht; en „allen weerbaar-" ten believe van het vaderland, en ter bewaring van zijn neutraliteit. I Onder 't spreken word ik allicht ge waar dat zij allen goed op de hoogte zijn der Duitsche letterkunde en ook der Fran- sche. De Oberarzt heeft zelfs verschil lende jaren in Parijs gestudeerd. Met gre tige handen vallen zij op mijne Bibliotheek en zoeken er elk hun gading uit van 't geen ze wenschen mede te nemen naar bed. 's Avonds keeren wij ,weer in de huiskamer om er te eten, en nu zij er de piano ontdekt hebben, blijkt het dat er onder hen twee goede muzikanten zijn die hun hart willen ophalen om muziek te maken. Na het eten gelijkt de kamer een militaire club, waar elk doet wat hem lust: er wordt gerookt, gepraat, piano gespeeld, gelezien, tot laat in den avond. Wat er op 't dorp omgaat, weet ik niet, maar ik kan veronderstellen dat ei- drukke beweging is te oordeelen naar "tgeen hier in huis over en weer loopt. Het is ten andere onmenschelijk slecht weer, het regent en 'twaait en 'tis don ker als in een pot. Telkens als een yan mijn mannen het hoofd buitensteekt, komt hij1 gauw weer binnen en doet een spotspreuk naar aanleiding van 'tgeen zij in den nacht zullen door te maken hebben, 't Blijkt echter 't minste hunne kommernissen te zijn, want door Tange Beknopt overzicht van den toestand. De blokkade, een der meest eigenaar dige vijandelijkheden, blijft nog maar steeds in eene. Binnen enkele dagen, zoo wordt uit Kopenhagen gemeld, zal de blokkade voor de Duitsche havens worden afgekondigd, Zoodi'a President Poincaié ook de daarop betrekking hebbende verklaring zal heb ben geteekend. Als deze blokkade goed wordt toege past zal geen schip, onverschillig van welke nationaliteit het is, of welke lading het bevat, meer in staat zijn Duitsche Jiavens te bereiken 'of van daar, te vertrek ken. Daarom behoort de blokkade tot de meest eigenaardige vijandelijkheden, 'om dat zij als een tweesnijdend zwaard zoo wel den vijand als de neutralen treft. Het „Hbl." kwam aan de hand van wat prof. De Louter over het stellig Vol kenrecht heeft geschreven tot de vol gende conclusie: „Een papieren blokkade afkondigen gaat thans niet meer, daar niemand zich daar wat van zou aantrekken. Er zullen voldoende schepen op korten afstand van de te blokkeerén havens moe ten worden 'gelegd, om de blokkade effec tief te maken. En dat zal natuurlijk aan leiding geven aan de Duitsche vloot, om met alle beschikbare middelen de Mokkete- l-ende schepen aan te vallen. In dat geyal| kan de blokkade aanleiding geven tot eeii nieuwe reeks zeegevechten, in de nabijheid van het „nasse Dreieck" en van de „Deut sche Bucht". 'De Duitsche havens te blokkeeren door het Kanaal en de Noordzee af te sluiteh, ziou voor alle neutrale staten aan de Noordzee liggende, dus voor Nederland, Denemarken, Noorwegen en Zwieden, on houdbaar zijn, en aanleiding moeten geven tot ernstige protesten. Trouwens, de Decla ratie van Londen bepaalt, dat de blok kade van neutrale havens niet is geoor loofd, en dat niemand den toegang tot neutrale havens en kusten mag beletten. Ook de vrije vaart door de open zee mag niet Worden verhinderd,, en evenmin, de vaart door straten (zooals het Ka naal), welke twee open zeeën verhin den". 't Is te hopen, dat men ten opzichte van de neutrale staten nog rekening houdt met tnactaten en declaraties. Hebben de papieren beelemaal afgedaan, dan ziet het er inderdaad bedenkelijk uit voor on zen handel en onze scheepvaart. Bij de bespreking van den handelsoorlog zij nog even herinnerd aan het verlies, door Duitschland geleden, door den onder gang van den kruiser „Dresden". Hoewel de „Dresden" reeds van den beginne als 't ware ten doode gewijd was, daai- de kruisen- toch geen Duitsche haven meer kon bereiken en men het van Duit sche zeelieden, die hun stoutmoedigheid bewezen hebben, niet kon verwachten, dat zij zich als makke schapen' lieten inter neeren, zal dit verlies de Duitschers on getwijfeld pijnlijk aandoen. Te meer, waal! men in Duitschland nog niet erg gerust is over de opwinding in Amerika tenger volge van de onpractische (laad Van don gezagvoerder dor „Eitel Firiedrich", die het Amerikaansche schip „William' !P. Frye" in den grond boorde, en het ver lies van de „Dresden" samenvalt met een hevige verontwaardiging in Italië je.- gens Duitschland, naar aanleiding van Duitsche pogingen, welke ten doel zoudejn hebben den opstand onder de Muzelman- gewoonte en oefening, zijn zij fatalist ge worden en hebben die losse onverschil ligheid verworven waarmede men zich zonder eigen wil overgeeft aan hét be vel dat u treft, 't Zijn ten andere geharde veldtochters, die in niets eenige zwarig heid maken, „ons paard heeft vier pooten!" zeggen zij, en 't gedacht om1 nu eenige weken in den trein over te bren gen en ergens in Rusland of Oost-Pruisen den slag te hernemen, doet hen lachen. Intusschen genieten zij' van goede zate en gezelligheid als makkers die een plezier tocht maken. Dan werd opeens een heel jonge soldaat aangemeld die gansch in zweet en natgeregend binnentreedt, een boek uit eene tasch neemt en er een lange litanie uit voorleest. Daarop gaat eensklaps een luide jubelkreet; men springt recht en zwaait de armen. De kapitein alleen blijft kalm zitten glimla chen. De reden waarom men zoo blij ge stemd is, heeft die jonge boodschapper hun gebracht, want nu is de aftocht, die op hedennacht om 3 ure gesteld was, verdaagd tot in den namiddag 3 ure! Nu zullen zij toch een vollen nacht mogen slapen en 't staat er dus niet nauw op om naar bed te gaan. Men leest of speelt of praat voort en men strekt zich be nen in de Italiaansche kolonies Tripolis en Cyrenaica aan te wakkeren door de rebellen met wapens en ammunitie te steunen. jWiat hiervan waar is, is nog niet ma te gaan. Het is echter begrijpelijk, dat, indien werkelijk Duitsche kuiperijen aan het licht zouden zijp gekomen, dit in staat moet zijp om al het werk der Duitsche diplomatie te Rome met één slag weer te vernietigen. Hoever von Bülow gevorderd is met het treffen van een overeenstemming tus- schen Oostenrijk en Italië is niet bekend. Omtrent de juiste situatie blijft men dus in het duister tasten. De Grieken branden van verlangen, om deel te nemen aan de groote worsteling. Het volk schreeuwt immer luider: Weg met de neutraliteit! De volgelingen van Venizelos houden dagelijks vergaderin gen, waarin er op wordt aangedrongen dat de regeering spoedig zal hesluiten' de politiek van onzijdgiheid op te geven. Venizelos verklaart dat binnen enkele da gen onherroepelijk de gelegenheid voor hij zal zijn om door deelneming aan de actie tegen de Dardanellen belangrijke) compensaties te verkrijgen. De Grieksche regeering, minder heetge bakerd, gelijk men weet, heeft een com muniqué gepubliceerd, waarin wordt ge zegd, dat alle geruchten in omloop ge bracht over de politiek en de opvattin gen van het kabinet ongegrond zijn. De regeering zal de politiek van onzijdigheid voortzetten. Staar zij zal deize politiek aanpassen aan de omstandigheden, die kunnen ontstaan, waarbijl zij niet alleen de belangen van het koninkrijk, maar ook die van de natie in het oog zal houden. Hetgeen dus wil zeggen, dat de regeering het oog blijft houden op de niet staat kundig, maar wel ethnografisch tot Grie kenland behoorende streken. Koning Albert. Naar aanleiding van het Koning Al- bert-boek schrijft de Frankf. Zeit. (het be toog maakt op ons den indruk van het bekende: „De druiven zijn duur") o.a. Ik kan koning Albert geen gunstige prognose geven. Tot dusver is hij de be wondering der Bondgenooten, omdat hij zich zoo lang op het laatste strookje van zijn land staande houdt. De dag zal ko men, waarop het hun bezwaarlijk en ver velend voorkomt, dat hij daar nog altijd staat en de nog kwadere dag, waarop hij daar niet meer staat. Verhaeren zegt in King Albert Book: „Gij zijt de eenige Koning der wereld, wien de onderdanen een van hart, zen der de geringste uitzondering, liefhebben en bewonderen". Ik wil dit niet bestrijden, doch over de innerlijke waarde van deze liefde en bewondering, die heide niet zieer oud zijn, kan geredetwist worden. Een voorbeeld: toen ik begin December voor den eersten keer in Brussel was, droeg man, vrouw en kind de beeltenis van den koning op hoed en borst. Dat kon men goed begrijpen. Acht weken later was dit veranderd. Misschien, omdat de Duitsche autoriteiten zich daaraan niet gestooten hadden, of omdat het niet bont genoeg was, kortom men droeg nu zwart-, goud-roode bloemetjes van zijde, die van verre zichtbaar waren, of versierde da meshoeden met de nationale kleuren. De gouverneur-generaal trok zijn schouders op en was niet tot overijlde maatregelen te bewegen. Dus weer wat nieuws: bin nen twee dagen was heel Brussel met kleine sterrenbanieren bezaaid, men hagelijk uit bij 'tvuur met een versche kop koffie, tot het 12 ure wordt en de oberarzt met twee officieren vertrekken naar 'tdorp waar zij hun bed gaan zoe ken. De kapitein en zijn twee mannen, nemen licht mede en hun boeken en gaan naar beven. Dat er geen wantrouwen meer bestaat bij de Duitsche soldaten en er niet meer gedreigd wordt om iedereen „zu erschies- sen", kan ik van de mijne toch getuigen, want bij him mantels en pinhelm, aan den kapstok onder de trap, hangen ook hunne degens en revolvers en 't wordt aan mij overgelaten of ik hen in den nacht met hun eigen wapenen wil gaan vermoorden Voor mannen die beweren de burgers te hebben zien schieten op soldaten te 'Visé en te Leuven is zulk vertrouwen nog al gewaagd! Aan.de twee hoofdpoorten ech ter, staat een wacht 't is dus langs buiten dat het kwaad verwacht wordt, en niet van binnen't Is de eerste keer dat mijne woning die militaire eer te beurt valt alzoo bewaakt te worden en ik mag van nacht op mijn twee ooren sla pen er zal mij geen kwaad geschieden. Voor den eersten keer dat ik Duitsche soldaten in huis heb, mag ik mij niet beklagen, ik had mij aan slechter ver- verkocht ze voor de hongerlijdende- kin deren en ter eere der Amerikaansche com missie. AVaar bleef nu Koning Albert en zijn portret? Het was een agitatiemiddel, dat men opgaf, toen het geen suCoes meer had. Hoe lang zal hij'de heilige der Bond genooten blijven? Zoo lang hij trekt; geen oogenblik .langer. De Engelschen hebben fatsoen genoeg, hem niet te laten vallen, zoolang zij nog nut van hem trekke'n. Maar zij zijn meesters in alle kunstgre pen. Zij hebben het klaar gespeeld, mond met de republiek .Portugal te zijn en te gelijk koning Manuel dak en samenzweer dershulp te verstrekken. Zij spelen nog meer klaar. Wee Koning Albert, wanneer zij gedwongen zullen worden zich te bin nen te brengen, dat Attila II een kleinzoon van koningin Victoria is! Ik geloof, dat zij het overschot van de King Albert Book's zullen opruimen, opdat het de verspreiding van een liuldigingsboek „The Kaiser" niet in den weg staat! (Vad.) Moed als gewoonte. Een Belgisch militair beschrijft in een brief van het front aan de „N. R. Cirt." welk een koelbloedigheid hurge'rs zoowel als soldaten tegenover het voortdurend dreigend gevaar der granaten langzamer hand gekregen hehben. Men went blijk baar aan alles. Wandelend verneemt men steeds of ze rechts of links, vóór of achter terécht zullen komen. Tommy verliest er zijn bedaardheid niet hij. Waar hij den Val en den knal gehoord heeft, herneemt hij zijn weg Zonder een rimpel van zijn glad gelaat te vertrekken. Ik zat eens met een Engelsch generaal en .zijn staf aan de ontbijttafel van Oen nog gespaard gebleven huis. Het maal, moet ik het bijvoegen, bestond uit den vaderlandschen porridge. Een hom brandt in den tuin los, werpt een stofwolk op, die langs de gebarsten ruit naar binnen/ zinkt. De generaal kijkt misnoegd naar die vuilnis. Strekt de iinkerhand bescher mend over de brij. Staat recht. Nertmt zijn hord op. En, in allen ernst, Zonder een woord te spreken, gevolgd van zijn staf, daalt de keldertrap af, Waar wij allen voort eten. Maar wanneer de gieine- raal den laatsten lepel der kostbare spijs in de algemeene stilte heeft ingezWolgen, zet hij zijn hord voldaan neer en lacht hij eventjes om het gebeurde. Wat ons allen in het begin zlwaar te beslissen valt, is de vïaag, of We in den kelder of op de verdiepingen slapen zullen. Hier dreigen de brommers. Daar is het de riieumatiek. En de zorg voor gewrichten, pezen, handen en spieren doet haast allen de huiselijke slaapkamer ver kiezen. Na twee dagen denkt men niet meeir dat het mogelijk Zou zijn die uit behoudenisziucht te verlaten. Het bied is te malseh en de lakens die nog: steefls naar dm vreedzamen thym1 geuren, te wit. En, in de kamer naast de uwe, slaapt trouwens heel rustig het huisge zin dat dm haard getrouw blijft. Wjant onze soldatenonverschilligheid verblecjkt; bij de wijze waarop de burgers hier allen in hunnen handel en wandel den krijg of liever de nabijheid der Duitschers hard nekkig gebaren te ontkennen. Ik wandelde in een enge straat, die op de kathedraal uitloopt. Een man staat in 't midden van de straat geplant, en kijkt met welbehagen naar het herstellen Van em dak, op eten huis, dat hét zijne moet wezen. Eten hom heeft een schouw; en enkele kepers met de pannen wegge slagen. Ik zeg hem: „Gij' zijt niet bang. wacht en ik vind mij inderdaad in hun voordeel bedrogen. Ik heb geen enkel ruw woord gehoord of eenige onwelveege- lijkheid, ook geen schunnige of maar dub belzinnige spreuken. Zij gedragen zich los en lustig, zonder uitbundigheid; eten en drinken goed, doch zonder overdaad en ide kapitein heeft de wonder voorkomende manier om telkens als hij zijn glas op heft om te drinken, met een glimlach en een lichte buiging den gastheer te groeten! Zij nemen alles in acht om er de illusie in te houden alsof het vriehden waren die een aangeboden gastvrijheid genieten en zetten nergens een voet, of steken, nergens de hand aan zonder oorlof te vragen. In 't geheel is zulk een aanval van militairen minder te ontzien dan uim wel verwachten zou, ware 't niet dat de 'wetten der huiselijke economie en het oor logsregiem er fel door geschokt worden en alle voornemens van spaarzaamheid ermede onder de voeten getrapt! Er wordt in drie plaatsen fel gestookt, er branden rijf lampen en ontelbaar bougies m lan- teerns, alles wat in huis is komt te voorschijn en 't blijft alles in de meeste wanorde liggen. (Slot volgt.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1