Re. 119 Vrijdag 19 Februari 1915 29e «Jaargang „De Zeeuw" in iVEilitair Tehuis en Kamp. De Groote Oorlog. Statera-Generaal Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN HE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FC R? ft? A F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oosierbaan Le Coirstre Goes. De Ruig Serooskerke e.o. van J. V. op G. G. heeft weder f 2.50 toegezonden voor lectuur voor de militairen. Hartelijk dank Toen en nu. Lusteloos en ontmoedigd, moet wel de grondtoon zijn voor wie den loop van dezen oorlog zooi willen bezingen. Wie in 1912, zelfs in 1914 nog, van de toekomst iets goeds verwachtte, moet wel teleurgesteld zijn uitgekomen. Hoe stond het in het voorjaar met de verhouding der volken? Keizer Wilhelm volbracht zijn gewone jaarlijksche voorjaarsreis naar zijn „hum re tiro" (mooi verblijf) op het 'idyllische Korfoe in de Grieksehe wateren. Hij sprak daar thet zijn ouden, trouwen vriend, den Keizer van Oostenrijk. Daarna voer hij af naar de wateren van Venetië, waar hij, aan boord van de „Hohenzoilteirn", een gesprek had met zijn tweeden bond genoot, den koning van Italië. Zoo openden deze drie de rij del vorsten- en diplomatenontmoetingien welke ieder jaaT zulke spannende momenten wis ten te brengen in het leven der volkeren. 'Hierop is gevolgd een driedaagsclie con ferentie in het Kurort Ahbazia, aan de golf van Fiume, tusschen den Oos'ten- rijkschen minister van buitenlaniïsohe za ken, graaf Betcihtoid, ep den Italiaan- sohen premier markies di San Giuliano. Inmiddels zaten ook de Vorsten van de Entente niet stil. Het Engelscbe ko ningspaar bracht een bezoek aan den president der Fransche Republiek; deze laatste was benige dagen de gast Van den C'zaar; waarna de Czaar op zijn beurt wee'r oen samenspreking had 'te Kopenhagen met den koning van Enge land op een buitenverblijf van diens ge malin Alexandra. Plannen wanen ge- maakt voor een bezoek van den Czlaar aan Parijs, en van het Engelsche ko ningspaar aan Petersburg, met een te genbezoek van dezen laatste aan Lon den. Zoo hielden vorsten en diplomaten van den Driebond hun besprekingen, en kwamen de staatshoofden van de Triple Entente elkander met demonstratieve har telijkheid begroeten; alles in het belang van den vrede, naar men vertrouwen mocht. Voor de landen van den Driebond, in zonderheid voor Oostenrijk en Italië sche nen in dit opzicht de dagen "van Ab- bazia van groot belang'. Daar was nau wer aaneensluiting bij wederzijdse!:® er kenning van gemeenschappelijke belangen. Beide ovengenoemde mogendbpden kon den daar nog eens vaststellen de ver wezenlijking der noodzakelijke voorwaarde die tien jaar geleden de Oostenrijksebo minister Goluchowski en de Italiaansche Tittoni reeds bij een samenkomst in dat zelfde Abba-z'ia aangaven voor een blij vende saamwerking: de neutraliteit van de Adriatische Zee, zóó dat de hege monie (het overwicht) van een van bei de landen over "die zee zou zijn uitge sloten. Bij de sinds gevolgde bezoeken van de ministers dezer beide landen was tel kens weer de vervulling dier voorwaarde een der voornaamste punten der gevoer de onderhandelingen, zoowel in 1905 te Venetië, als in 1907 te Decio en Rac- conigi, op den Semmering en in Ischl; zoowel in 1908 in Salzburg, als in 1910 in Ischl, Turijn en Racconigi, zoowel in 1912 in Pisa en San Rossom als in 1914 te Abbazia. 'Tot Albanië onafhan kelijk werd, en hiermee de groote hin derpaal voor een nauwere aaneengeslo- tenheid uit den weg geruimd was, en Oostenrijk en Italië in broederlijke eens gezindheid hunne oorlogsschepen daar heen zonden om den gang van zaken te controleeren en den Vorst eenüuit- scher! voor 't geval het mis liep in veiligheid te stellen. Tusschen de drie leden van de Triple Alliantie (Drievoudig Verbond) scheen een onverbreekbaie band van saamhoorig- heid gelegd. Het was al botertje tot den -boom. De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG, Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. Losse nummers ƒ1.25 „0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. En nu de Triple Entente (de drievou dige Overeenstemming) Geen alliantie was 't tusschen Frank rijk, Engeland en Rusland; een entente slechts was het van Frankrijk en Enge land, en ook tusschen Rusland en En- land, doch waarbij Engeland zich alle rechten voorbehield. Wel waren de afgelegde en voorgeno men bezoeken te Parijs, Petersburg en Londen zoovele bewijzen dat naar hech ter aaneengeslotenheid werd gestreefd, doch de bestaande betrekkingen werden, dank zij Engelands vriendschappelijke re serves, niet nauwer toegehaald. Het kwam niet 'tot een „verbond", gelijk dat van de andere drie. Zoo juist omschreven als de betrekkingen tusschen de „be vriende en verbonden" landen Frankrijk en Rusland waren, vooral na het Lieven- verdrag van 13 Juli 1912 "ten opzicht© van de marine, zoo algemeen en vaa,g bleven do betrekkingen tusschen Enge land met Frankrijk en Rusland. De Entente cordiale tusschen Engeland en Frankrijk van 8 April 1904, wefd wel in 1907 ook tot Rusland uitgestrekt, doch zonder eenige verbintenis van Engelands zijde. Zoo zelfs dat nog in het voor jaar van 1914 door leden der EngeJsabe regeering in het Lagerhuis de Verkla ring. werd afgelegd, dat geen bepalingen, tusschen deze drie bestonden welke En geland zouden kunnen verplichten troepen naar het vasteland te sturen ingeval Van een Fransch-Duitschen oorlog. Dat Engeland weigerde de Entente-ban den te versterken tot Alliantie-banden was voor de vredevrienden een groote geruststelling, dewijl men wist dat de versterking dier banden gevraagd werd door de Russische pan-slavisten en de Fransche chauvinisten, of, in goed Neder- landsoh, door de Russen, die de macht van Rusland, van het Slavische ras naar alle zijden (gelijk het woord „Pan" te kennen geeft) willen uitbreiden; en door die Fransche averechtsche vaderlanders, welke op wraak zonnen vooir 1870 (re vanche) en Duitschland wilden dwingen het geroofde van 'toen terug te geven. Engeland weigerde hierop in te gaan. Niet uit liefde voor Duitschland, dat heeft men altijd wel beter geweten; doch misschien wel uit wantrouwen tegen Rus land, welks machtsuitbreiding het ©en ramp achten zou voor zijn handel en een gevaar voor het staatkundig éven wicht in Europa. Zoo toch stond Engeland tegenover Duitschland, doch niet minder tegenover Rusland. Hoe het zij men had reden voor ge ruststelling. De uitkomst heeft jammerlijk getoond, dat men zich hiermee vergist heefti En toen de oorlog van 1914 uitbrak heeft men nog meerdere verrassingefn be leefd. Engeland dat heel goed de gevolgen van een Russische overwinning doorziet, en van geen al te nauwe verbintenis' met Rusland weten wilde, heeft zich met Rusland .vereenigd. Met welk doel; dit is bekend. Doch de verwezenlijking van zijn plan z'al ook machtsuitbreiding van Rusland ten gevolg© hebben. Engeland weet diten toch gaat het voort Rusland te steunen, zich borg te stal len voor de betaling van een deel van Ruslands schulden door den oorlog ver oorzaakt en hopeloos vermeerderd. En geland, dat heel geen plan scheen te hebben om zich 'in een oorlog op het vasteland te mengen (of was 't slechts om Duftsehlands oogen te verblinden dat het slec-hts voorgaf deze staatkunde te voeren?) baast zich om de volken van het vasteland te hulp te komen. Nu, onder het voorwendsel van op te komen voor het recht der kleine staten, van België in het bijzonder, hij die zoo menigen, kleinen staat om koud hielp, en de arme Zuid-Afrikaansche republieken na jaren Van dreiging en moord, onschuldig ke tende aan zijn zegekar I De „Entente" was blijkbaar een hecht Verbond geworden, zoo het dit ïnder1- daad niet altijd geweest was. En de driebond 1 Terwijl iedereen dacht dat nu Oostenrijk bedreigd werd, Duitsch land en Italië ziclh bij' hem voegen zou den, komt alleen Duitschland hem te hulp en zint Italië, dat zich onzijdig houdt, op machtsuitbreiding in de in vloedssfeer van zijn bondgenoot. Een machtige Entente, door eendracht saam verbonden; tegenover een Driebond, door het uitvallen van „den derde in den Bond" verzwakt; en de leidende staats lieden zoo van Oostenrijk als van Ita lië, van het weïreldtooneel verdwenen, de eerste Bewchtold wegens aftreding, de laatste, De San Giuliano, wegens over lijden. En dan het kleine Servië, de eenige schuldige in het geding, nog altijd in ongerepte kracht overeind gebleven, ep het kleine België, gansch onschuldig en slechts opkomend voor zijn rechten, in zijn bloed vertreden, van zijn vrijheid beroofdMen staat hier voor ondoor grondelijke raadselen. Zou men de oplossing somwijlen mogen zoeken in lusteloosheid die de strij dende mogendheden bevangt hij de toe nemend© onzekerheid waarin deze oorlog hen gevangen houdt? Beknopt overzicht van den toestand Omtrent de tenuitvoerlegging van Duitschland's plannen tegenover Engeland zijn de meeningen tot op heden zeer ver deeld. Over 't algemeen is men geneigd te denkon, dat 't slechts bluf was, dat 't zoo'n vaart niet loopen zal. Toch is het dunkt ons nog cle vraag of Duitschland het 'hij (dit '.geschreeuw zal laten. We gelooven integendeel, dat de Duitsche matrozen, luchtvaarders en: mijnenleggers door hun daden zullen be wijzen, dat het Duitschland inderdaad; ernst was met de maatregelen tegenover Albion en de waarschuwingen aan het adres der neutralen. Reeds herhaaldelijk heeft men van Duitsche zijde gewaarschuwd tegen de gedachte aan bluf, zoodat onze Ooste lijke buren om meer dan een reden ver plicht zijn ei* tegen te 'waken, dat de scep tici in hun meening gesterkt worden. Duitschland is verplicht te handelen; allereerst is het zichzelf verplicht de woorden door daden te laten volgen. En mocht er toch nog iets weifelachtigs in z'n houding zij,n, dan zal het misschien door den honger genoopt worden hande lend op te treden. Want rooskleurig ziet 't er niet uit. Terecht is de opmerking gemaakt, dat door het antwoord, dat de Duitsche Re geering op het protest van Amerika ge zonden heeft, die toestand van verplich ting, waarin Duitschland zichzelf gesteld' heeft, nog verder geaccentueerd wordt. Van het lange stuk /waarvan we gisteren een kort uittreksel plaatsten is de korte zin immers: wij' moeten zoo handelen, wij bevinden ons in een noodtoestand, deels door het onrechtvaardige optreden! van onze" vijanden, deels door de onneu trale houding van de neutralen, en nood breekt wet. Alle bedrijgingen blijven dus gehandhaafd en zullen worden toegepast, ondanks de grove onrechtmatigheden, die wij er, ongewild, misschien door begaan zullen, zoodat het voor de ineutrale scheep vaart dringend geraden is, om uit de ge vaarlijke zone te blijven. De eenige concessie, die Duitschland Amerika, waarmede het toch zoo ernstig rekening te houden heeft, doen wil, is on derhandelingen aanknoopen over het con- voyeeren van Amerikaansche handelssche pen in het oorlogs-zee-gebied en daar door de veiligheid van die schepen te verzekeren. Wanneer men echter even de voor de hand liggende moeilijkheden over weegt, die met het convoyeeren van zoo talrijke sichepen gepaard zouden moetert gaan, dan kan men gemakkelijk begrijpen, dat de concessie aan Amerika weinig te beteekenen heeft en dat het protest zelfs van dien machtigen staat al heel weinig heeft gebaat. Is er dus geen reden om aan te nemen, dat de toestand inderdaad kritiek is? In het Oosten ontwikkelt zich de ver dere strijd, ten voordeele voor de Duit- schers. In Pruisen hebben de Russen af gedaan. Zooveel is thans wel duidelijk. Alleen in Polen, ten N. van de Weichsel schijnen ze nog verzet te bieden. Noch uit de Karpathon, noch van het Westelijk front bereiken ons berichten, die op een positie verandering wijzen. Met af wisselend succes wordt hier gestreden. We zullen de lezers niet vermoeden met 'allerlei bijzonderheden, die toch geert nieuwe gezichtspunten openen, noch de hoop wekken op een spoedig naderend einde. Engeland bszbgt onzen lof. De „Times" schrijft lieve woorden aan ons adres. Lees maar: Wij hebben de Nederlanders al lang ge kend als een edelmoedig en vriendelijk volk, met een hijzonder oog en vriende lijkheid voor ons. Deze gevoelens werden een tijd onderbroken, maar met Generaal Botha, den eersten minister in de Unie en don leider van hun strijdmacht in het het veld, verheugen wij ons in de gedach te, dat de tijdelijke vervreemding ver dwenen en de oude sympathie herleefd is Red. De Zeeuw). De zorg en teederheid, welke onze hu ren in Holland hébhen getoond jegens onze gewonden op hun thuisreis uit Duit sche gevangenschap, waren een nieuw bewijs voor de hreede menschelijkheid, welke zij in den heelcn oorlog aan den dag hebben gelegd. Van de weldadigheid laan de ongelukkige vluchtelingen voor het Duitsche terrorisme in België hebben wij vroeger reeds verteld. Met diepe en wezenlijke bewondering zijn wij deswege vervuld. Ten opzichte van de Engelsche soldaten en matrozen, die na Antwerpen's val de grens overgingen, hebben zij alle wel willendheid en eerbied bewezen, weikei hun eigen neutraliteit toeliet. Thans zijn zijl begonnen, onze gewonden te ontvangen, die onder do nieuwe over eenkomst voor de uitwisseling van gevan genen, zijn vrijgelaten. Onze bijzondere correspondent seint van hetgrensstation Oldenzaal, met hoeveel zorg en hulpvaardigheid het Nederland se!® Roode Kruis den hospitaaltrein op wachtte. Een groep geneesheeren en een afdeeling van de organisatie te Amsterdam! stonden gereed, om zich met He invaliden te belasten, terwijl de burgemeester van Oldenzaal en lokale R.-K. organisaties zorgden voor soep, chocolade en sigaret ten. Al deze mannen zijn- zwaar gewond, want alleen zij, die niet meer kunnen vechten, worden losgelaten. De Nederlanders zijn oeroude Vereerders van de pijp; sedert de dagen, toen hun groote zeelieden ons' bevochten en dik wijls leelijk klop gaven op de zeeën. Evenals wij, hebben1 zij! een goeden smaak voor tabak, en zij weten, dat, lerwijll de sigaret de rooklust aangenaam kan prik kelen en de zegsman een welkome afwis seling kan zijn, de piijip toch het echte solaas van den waren rooker is. Dien overeenkomstig hadden zij voor iedereen pijlpen en tabak, naast sigaretten en siga ren. Met vruchten en andere vervelrschin- gen haddén zijl wijselijk geoordeeld de ver veling van de reis te moeten bestrijden. De waarde der giften werd nog verhoogd, door het hartelijk, Nederlandsch welkom!, dat hen begeleidde. De soldaten waren, naar wij vernamen, zichtbaar getroffen door de aan hen betoonde vriendelijkheid. Zij zullen die :niet gemakkelijk vergeten en wij evenmin. Drama in de lucht. Van de verrichting van twee Fransche vliegers, d.w.z. den bestuurder van het vliegtuig en zijn mitrailleur, die den öden dezer drie Duitsche vliegtuigen neerg©1- schoten hebben, wordt in het officieel© proces-verbaal do volgende mededeeling gedaan Terwijl ik boven de streek van G. B.vlieg, nadert er een Taube in mijn richting. Op ongeveer 50 meter richt ik mijn mitrailleuse; de Taube keert om; ik "zet ze na op 100 meter, terwijl mijn mitrailleur aanhoudend vuurt. Nadat de achtervolging een minuut geduurd had, glijdt de Taube lang op een vleugel en valt ten zuiden van G.B.., het voorste gedeelte omringd doör rook en vuur, stuk ken verscheurd linnen aan d© vleugels. In dezelfde streek zie ik vervol gpiis twee Aviatiks, waarvan de ©ene ten noord oosten van M. vliegt. De dioktsbij zijnd© beschiet ik met mijn mitrailleuse. Bij het eerste schot is het vliegtuig geraakt. Ik nader het langs een vertikale lijn, al schietende en ik zie de Avialik omlaag storten. Ik breng mijn toestel weer op 1500 meter hoogte, stijg hooger en vervolg de tweed© Aviatik, die ten N. van M. vloog. Ik val hem met mitrailleusevuur aan, terwijl hij 40 meter onder mij' is. Vijftig seconden doet. de Aviatik aan het gevecht mee .door met een automatisch geweer te schieten, maar weldra wordt 'hij ge troffen. In zweefvlucht blijf ik hem be schieten en aan vleugels en staart ge troffen stort de Aviatik omlaag. Om vijf minuten voor twaalven land ik te S.-M., bestookt door vijandelijke granaten van alle kaliber. Korte Goriogstierichteri. Naar wij vernemen, is het lucht schip L 3, op een verkenningstocht bij een zuiderstorm ten gevolge van averij aan den motor op het eiland Fano© aan de westkust van Jutland gevallen. Het luchtschip is verteren. De 'heele beman ning werd gered. Ten Henry Chappelle (bij Verviers) is een persoon, wiens zoon de grens is overgevlueht om hij het Belgische le ger dienst te nemen, tot een boete van 800 francs veroordeeld. Ook wordt, hiep veel bij do boeren opgeëisefht. Te Clermont (hij Luik) is de brood prijs tot 1 fr. per kilo gestegen. De be volking lijdt groote armoede. De verwoesting van G a 1 i- cië. Van de 78.117 vierkante kilometer en van 'de 8 millioen inwoners van Ga- licië zijn slechts 4.915 vierkante K.M. en 742.241 inwoners niet door den oorlog getroffen. In Oost Galicië werden 17.840 vierk. K.M. totaal verwoest; op deze op pervlakte wonen 1.G05.G59 personen. Het ergste liad het gebied te lijden, dat aan heide zijde van de San gelegen is, in de huurt van Przemysl. De oppervlakte van! deze landstreek beslaat 10.709 vierkante kilometer. Op deze oppervlakte, welke, in grootte ongeveer gelijk is aan Opper- Oostenrijk, wonen 1.127.820 inwoners. In deze streken van Oost- en Midden- Galicië zijn bijna alle huizen en fabrieken totaal verwoest. Over het gehetel is 70.7 percent van ide 'geheel© oppervlakte van Galicië vernield en 13 percent van Galicië is voor de ellende vain den oorlog ge spaard gebleven. Keizer Wilhelm is voor een kort verblijf te Berlijn aangekomen. D u i t s c h communiqué. De vij andelijke aanvallen duren voort, zonder tot successen te leiden. Aan den straatweg AtrechtRijssel wordt het gevecht om het kleine stuk van onze loopgraven, waarbinnen de vijand] eergisteren gedrongen is, nog voortgezet. Het aantal soldaten, gisteren ten Noord1- Oosten van Reims door ons gevangen ge nomen, is nog toegenomen. De Franschen leden hier ook zeer zware bloedige ver liezen en zagen van verdere aanvallen! af. Tn Champagne wordt ten N. van Per thes nog gestreden. Ten 0. van genoemde plaats zijn de Franschen onder zware verliezen teruggeslagen. Zij handhaven zich nog slechts- op enkel© punten in onze voorste loopgraven. Het gisteren gemelde aantal gevangenen is tot 11 officieren en 785 man gestegen. Tot een volkomen mis lukking leidden -ook de aanvallen tegen onze stellingen hij BoureuillesVauquois, ten Oosten van het Argonner-woud en ten Weisten van Verdun. De op 13 Februari genomen hoogte 3G5 en het plaatsje Nor- roy, ten Noord-Oosten van Pont-a-Mousson zijn na de verwoesting der Fransche ver- sterkingswerken, weder door ons ont ruimd. Een poging om deze stellingen we der met geweld van wapenen te verove ren, ondernam de vijand niet. Overigens valt er niets bijzonders te melden. Tweede Kamer. Het pnblicoereri van von- nie.-en van echtscheiding. Wat de practyk lecren zal. Or? Maaskanalisatie. Nadat het Lagerhuis enkele zaken van meer ondergeschikt belang had afgedaan, werd het debat geopend over de meest wenschëlijke wijze van aankondiging en bekendmaking van echtscheidingsvon- nissen. Minister Ort had ook een bepaling voor gesteld, waardoor bij' verstek gewezen von nissen van echtscheiding niet langer ongte- veer krachteloos kunnen worden gemaakt door onbekendheid met het vefblij'f van den man. Ook wilde de minister drie maal herhaalde plaatsing van een uit treksel van het vonnis in een der Pro vinciale dagbladen en in de Staatscourant voorschrijven. De heer Schim van der Loeff wilde echter plaatsing in de dagbladen schrap pen (deze zou toch geen effect hebben, volgens dezen afgevaardigde terwijl de heer Mendels een amendement voor stelde, om te verbieden, dat de gronden, waarop het vonnis berust, in het uittrek sel worden opgenomen. Terecht heeft echter de heer Beunier opgemerkt, dat de heer Mondeis iets heel aparts in de wet won brengen. En wat den inhoud van het amendement aangaat, deze is ongetwijfeld nog wel aan bedenking onderhevig. Het kan wel zijn, dat men uit wraakgevoelens de re den voor de echtscheiding of de schei ding van goederen in de courajit zét, maar er zijn toch ook tal van redenen denkbaar, waarvan dc vrouw er een be lang bij hebben kan, dat de oorzaak >vordt openbaar gemaakt. Toch werd hèt 'zonder stemming aan genomen en zal het straks in het Staats blad verschenen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1