Zaterdag 6 Februari 1915
29e «laargang
Denk om de Kiezerslijst.
De Groote Oorlog.
Bonenland.
Uit de Provincie.
ft 0.108
Uitgave van
da Naarnl. Yeim. LUCTOR ET EMJRGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LAM £E VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ L. BURGI.
Drukkers:
Oosterbaan 3t Le Colntro - Gom.
[gggnBlF" I 11 BIB MTHriT1:WPWliifWIiVWU wwmiiwnwHi
'tls oen tamelijk prozaïsche arbeid, die
telken jare terugkeerende zorg voor de
kiezerslijst.
Maar dat mag ons toch niet weerhou
den om altijd weer mot de grootste ac
curatesse dezen arbeid te verrichten. En,
niet waar, 'tis zooals da dichter zegt:
Poëzie schuilt overal, mijn Vrinden,
't Is do vraag- maar, wie Zo wel
en wie ze niet kan vinden.
En inderdaad, deze dorre arbeid wordt
nog wol door een poëtisch droppeltje be
vochtigd
Aan don arbeid dus. "tls kort dag;
vóór 15 dezer moet alles afgeloopen zijn.
Ditmaal is de hoeveelheid paperassen
wat kleiner dan anders.'
Da oude kiezerslijst blijft ook'voor het
nieuwe jaar van kracht.
Wie er nu op staat, blijft er op.
Afgevoerd worden alleen de namen
van hen
a. dia hun Nederlanderschap hebben
verloren;
b. wien het kiesrecht door den rech
ter is ontzegd;
<J. wien door den rechter do beschik
king of hot beheer over hun goederen Ï9
ontnomen
d. dia op den Isten Februari 1915 heb
ben opgehouden ingezetenon der gemeente
te zijn.
Met do oude kiezers hebben we dus
Zoo goed als niets te doen.
Ongestoord en geheel kunnen we onze
aandacht wijden aan de nieuwe.
Die schuilen allereerst onder de man
nen, die tusschen 15 Mei 1914 en 15
Mei 1915 hun 25sten verjaardag gevierd
hebben, vieren of hopen te vieren.
Maai- ook de mannelijke personen die
hun persoonlijk zilveren feest reeds eer
der gevierd hebben, mogen we niet ver
geten.
Daaronder kunnen schuilen, die tot dus
ver alle deuren van het kiczershuis voor
hen gesloten vonden, maar nu aan een
of moor vereisohten van de kieswet vol
doen.
Allereerst ontmoeten we de
B ol a s t i n gk i e z e r s.
Zij ,die aangeslagen zijn óf in de ver
mogensbelasting óf in de bedrijfsbelas
ting óf in de personeele belasting óf in de
grondbelasting, maar hiervoor minstens
één gulden betalen, hebben daardoor kies
recht. Hunne namen worden op de nieuwe
lijst geplaatst, zoo ze hun belasting1 ge
heel betaald 'hebben voor 1 Februari.
Die hierin nalatig zijn geweest, moeten
vóór 1 Maart betalen en met hun belas
tingbiljet naar het gemeentehuis gaan.
Die naar een andere gemeente is ver
huisd, terwijl op zijn belastingbiljet zijn
oude woonplaats is vermeld, zende even
eens zijn voor voldaan geteekende biljet
vóór 15 Februari naar het gemeentehuis
zijner tegenwoordige woonplaats. Dit laat
ste wordt nog ai eens verzuimd en daar
door werden velen voor een jaar ontkie-
Kiezerd". Men lette or dus wel op.
Wp zomen nu tot de
A a n g i f t e-k i e z e r s.
En dan zij er allereerst op gewezen,
dat voor alle n geldt: De formulieren
moeten vóór 15 Februari ten ge
meentehuize zijn ingeleverd.
We ontmoeten eerst de
Woning- of Huur-kiezers.
Tusschen 1 Augustus 1914 en 31 Ja
nuari 1915 mag men niet meer dan één
maal, en dan nog slechts binnen de gren
zen der gemeente zijn verhuisd. Boven
dien mag de huurprijs niet heneden zieker
bedrag gaan. Dat is voor verschillende
gemeenten onzer provincie reeds door ons
meegedeeld.
Bij de- woning-kiezers behooren zij, die
schepen bewonen van tenminste 24 ku
bieke Meters inhoud of 24.000 K.G. laad-
vermogen bezittend hetzij zij huurders of
eigenaars zijn.
Thans komen we tot de
Loon kiezers.
Loonkiezérs mogen tusschen. 1 Januari
*914 en 31 Januari 1915 niet meer dan
tweo patroons hebben. Stel nu, dat iemand
^an 1 Jan. 1914 tot 12 Mei 1915 bij
gediend heeft, van 12 Mei tot 1 Au
gustus bij B. en van 1 Augustus tot 31
anuari 1915 weer bij A., dan heeft hij
Volgons de wet 3 patroons gehad en kon
dus niet loonkieZer worden.
Wie voor de mobilisatie onder de wa
penen zyn, kunnen geacht worden in de
dienstbetrekking te zijn gebleven, waarin
zjj zich op het oogenblik der mobilisatie
bevonden.
Men raadplege, om dit te weten, onze
vroegere mededeeling te dier zake.
Het minimum-inkomen bedraagt f 300.
Vrije woning wordt op f37.50, vrije kost
en inwoning op f200 berekend.
Wie een vast loon geniet, en tijdens
ziekte of verwonding gedurende ten hoog
ste 2 maanden dit piet of niet ten volle
kreeg, mag zijn Joon berekenen, alsof
het was doorgegaan. Ongevallenrente geldt
ook als loon.
Het loon van de vrouw mag bij dat
van den man gevoegd worden. Ook hier
geldt: ten hoogste twee dienstbetrekkin
gen. Het kinderloon mag voor de helft
meegerekend worden.
Thans krijgen een Leurt do
Spaarbank-kiezers.
Spaarbankkiezers zijn zij, die op 1 Fe
bruari 1915 sedert pen jaar of langer
minstens f100 op 't Grootboek hebben,
of minstens f50 op de Rijkspostspaarban
ken, in eeno gemeentelijke of een andere
erkende spaarbank. Boerenleenbanken op
gericht na 1 Mei 1900 tellen zeer waar
schijnlijk niet mee.
Het laatst ontmoeten we de
Examen- kiezers.
Zij, die met goed gevolg, eenig examen
hebben afgelegd, kunnen, henevens hurt
akte of diploma ook nog een stembiljet
door dit examen verkxijgien.
Alle examens tellen niet mee. Maar
toch verscheidene. Te veel om op te
noemen.
Do formulieren zijn gratis aan liet Ge
meentehuis verkrijgbaar.
Merken we nu nog dit op:
Zij, die onder de wapens zijn, zijn in
de uitoefening van hun kiesrecht g e-
schorst.
Verwisselen zij het militair gewaad met
het burgerlijk pakje, dan hebben ze het]
kiesrecht weer.
Men brenge dus de namen der gemo-
biliseerden, voorzoover deze personen
kiesrecht bezitten, wel .op- de kiezers-;
lijst-
Wie zich nog niet vertrouwt, vrage in
lichtingen aan de secretarie, of aan het
bestuur der kiesweireeniging, -of hij wende
zich tot de redactie van ons blad.
Ten slotte nog dit: Iemand verdient f5
per week, maar geniet £2 pensioen van
de wet-Taima. Dat maakt samen f7 per
week of f350 in 't jaar. In vele gemeen
ten kan er nog wel 'een oudje schuilen,
die op zijn ouden dag nog kiezer worden
kan. Men lette er even op.
Beknopt overzicht van den toestand.
De opening van den handelsoorlog tus
schen Duitschland en Engeland geeft stof
tot velerlei beschouwingen.
'tls te verstaan, dat de Duitsche Pérs
bet feit met uitbundig gejuich begroet.
De woorden wraak en vergelding; liggen
op ieders lippen.
Duidelijker dan ooit treedt nu het droe
vige en ontzettende van hiet „oog om
oog en tand om tand" naar voren.
Het „Berliner Tageblatt" geeft op de
volgende wijze aan zijn verontwaardiging
lucht
„Men moet de geheel© wereld duidelijk
maken, dat Engeland, dat zich eïiop ver-
beft voor de vrijheid ter zee op te tre
den, feitelijk ieder belang Van anderen
veronachtzaamt en ieders recht tot zijn
eigen voordeel verkracht. Spanje, Neder
land en Frankrijk zijn de een na den
ander in den strijd tegen Engelands hege
monie bezweken. Het zwaard, dat hun
hand ontvallen is, neemt thans het Duit-
sche jlijk op. Het Duitsche rijk is zich
bewust, dat uit zijn maatregelen voor
de neutrale staten niet onbelangrijke na
doelen z-ullen voortvloeien, nadeelen, wej-
ke echter gering zijn in vergelijking met
hetgeen Engeland hun zonder noódziaak
oplegt. Duitschland echter handelt onder
den drang der noodzakelijkheid, in op
gedrongen strijd tegen vier groote mo
gendheden. Als Staat en volk om zijn
leven vechtend, heeft het tot heiligen
plicht tegen den machtigsten zijner tegen
standers het uiterste te wagen. De prijs
van zijn strijd is de vrijheid ter zee".
Engeland moet Duitschlands economi
sche toestanden reeds d'eerlijk in de war
gestuurd hebhen, Ie oofrdeelen maar den
toon waarop de Duitsche Pérs tot den
handelsoorlog aanspoorde.
Zelfs geeft ze reeds adviezen, opdat
het boosaardige plan van Engeland om
Duitschland uit te hongeren verijdeld
worde.
Mogen wij de „Times" geloovuil
eenige reserve zij wel gewenscht dan
worden onder Duitsche schoolkinderen
vliegende blaadjes verspreid, waarin hun
de volgende drie dingen op het hart ge
drukt worden
lo. Hun ouders te vragen, niet anders
dan oorlogsbrood te koopen.
2o. Geen wittebrood te elen, omdat
„wij verm-oedeljjk bloem1 te kort zullen
komen".
3o. Zoo min mogelyk gebak te eten,
zoolang de oorlog duurt; en in het alge
meen geen voedsel te verspillen of meier
te eten dan men noodig heeft.
Intusschen is de oorlog weer in een
bedenkelijker stadium gekomen, 'tls een
krijg tot het uiterste, die in zijn fana
tieke heftigheid meer en meer een be
dreiging wordt voor de neutrale statein,
waarvan de belangen en de rechten in
de verblinding 'van de oorlogBrazernij
steeds meer maar over het hoofd wor
den gezien.
Of Duitschland's maatregel voor Ne
derland groote nadoelen tengevolge zal
hebben is nog moeilijk 'te overzien.
We vreezen echter van wel.
Aan het Suez-kanaal begint de strijd
zich nu krachtiger te ontwikkelen en ne
men dus de dreigende gevaren voor de
veiligheid van het kanaal weer toe. On
danks hun echec, den vorigen dag' gele
den, zijn de Turken Woensdag weer ac
tief opgetreden en hebben zelfs Tossoum,
aan het Zuidelijk deel Van het Timsah-
moer gebombardeerd, en een nieuwe po
ging om het kanaal over te steken ge
waagd.
Ook dit sitemt niet optimistisch. De be
proevingen van Nederland hebben nog
niet haar hoogtepunt bereikt.
Om Ostende.
Uit Cadzand meldt men d.di. 5 Febr.
aan de „Msb."
Aan de grens spraken we een Duitsoh
landweerman, die uit het Yser-gebiad
kwam en daar tien dagen was geweest.
Nu kwam hij naar het naburige Knocke
om uit te rusten van de vermoeienissen
in de loopgraven. Hij verhaalde, dat
Ostende niet in die mate van het bom
bardement geleden heeft, als wel geschrei
ven wordt. Ongeveer een twintig hotels
zijn zwaar beschadigd, terwijl de niet-
beschadigde hotels en villa's bewoond zijn
door officieren. De toegang tot het strand
is zeer streng verboden. Niemand mag
passeeren, zonder een bijzonderen krijgs-
pas, zooals er bestaan om toegang to'
krijgen tot de achterste frontlinies. Heel
de bevolking van Ostende wordt koste
loos 'gevoed, waarvoor de gemeente aan
sprakelijk wordt gesteld. Er zijn veel
vluchtelingen uit de dorpen en kustplaat
sen in Ostende. Zoo verblijven alle in
woners van Middelke'rk© thans in Ostende,
waarheen ze door de Duitsohers met have
en goed vervoerd werden. Door de En-
golsche schepen wordt de streek bezui
den Ostende dagelijks gebombardeerd, ech
ter met weinig uitwerking. De uitwerking
van negen tiende deel der schoten is
nihil, volgens onzen zegsmanalleen diepe
putten in de verlaten landen worden ge
maakt. De Duitsohers beantwoorden het
schieten der EngelsChen weinig of niet.
Alleen werd gemikt op de vliegers. Een
bom zou gevallen zijn op de rails van
den electrischen spoorweg Ostende-
Knocke en een deel van de baan heb
ben verwoest. Dit is echter slechts een
klein succes, want dag en nacht loepen
troepen werklieden langs de lijn om te
herstellen en nieuw© wissels aan te legf-
gten.
Fransche protestantsche predikers.
D<e predikant Paul Vincene te Parijs
is in een gevecht bij Yperen gesneuveld.
Zijn collega Buchsenschutz, uit Yanves,
sneuvelde te Bapaumo. Guill-on, de Zen'
dingsman uit Parijs, heeft drie zonen aan
het front. Niet minder dan 42 predikan
ten en evangelisten uit Parijs en zijn
voorsteden dienen als soldaten in het
Fransche leger.
In den oorlog valt menige slagboom
weg.
Een der gewonden in een Fransch hos
pitaal was een Duitscher, wiens been ge
broken was. De Fransche aalmoezenier
wilde hem troosten doch hij kende geen
Duitsch, daarom Vroeg hij of de Duit
scher protestant was. Deze antwoordde:
„Ja evangelisch", en toonde hem zijn
bijbeltje. Toen bood een aalmoezenier uit
de Joden zich als tolk aan, en ontstond
een gesprek over Johannes 14. Toen de
aalmoezenier Ps. 23 gelezen had, bedankte
hem de Duitscher al weenende.
Een Fransch saldaaf stond als schild
wacht bij een brug. Twee Duitsohers kwa
men met de handen omhoog tot hem en
riepen: „wij zijn Christenen, wjj zullen
U niet dooiden". De Fransche soldaat
sprak: „ik ben ook een Christen. Gaat
mede". Zij gaven zich over. (N.B. Deze
„Christenen" waren toch geen belden).
De predikant Meijer diende mede in het
Fransche leger. Hij stierf aan typheuse
koortsen. In de loopgraven was hij ge
woon in zijn bijbel te lezen. Soms ver
zochten de soldaten hun daaruit voor
te lezen.
Korte Oorlogsberichten.
Men weet, dat bij Gothenburg een
zeemijn aan land gesprongen is en twee
man van de Zweedsche marine gedood
en ettelijke gewond zijn, een paar
van deze zullen hot niet overleven. Het
blijkt, dat onverzichtigheid van een ma
troos de oorzaak is. De mijn was door
een koopvaardijschip uit het Kattegat aan
gevoerd. Het zette een boot uit, legde de
mijn aan een touw en nam ze op sleep
touw. Nadat het marinepersoneel ver
geefs had getracht de mijn tot springen
te brengen door zo met een touw van
200 M. tegen de steenen van een eiland
op te trekken, ging men de mijn aftuigen.
Het deksel werd er afgenomen en ernaast
gezet. Tegen het verbod in, morrelde een
matroos, terwijl de luitenant met een paar
anderen met de eigenlijke mijn bezig was,
aan den stroombreker, die aan het deksel
verbonden was. Dit bracht de ontploffing
teweeg. Van den luitenant werd een vin
ger afgerukt.
Een patrouille Regeeringstroepen is
aan de Zuidgrens van het Duitsche ge
bied in voeling gekomen met de vijande
lijke voorposten in de buurt vau Zand-
fontein. Drie Duitschers werden gedood
op het veld gevonden. Wij; verloren één
gesneuvelde.
Het Engelsciie stoomschip „Potalto",
van Zuid-Am-erika komende, is door den
Duitsch en hulpkruiser „Prinz Wilhelm"1
in den grond geboord.
De „Vossisohe Zeitung" verneemt,
dat de socialistische Rijksdagafgevaardig
de dr. Siekum als vrijwilliger biji het
leger dienst zal nemen.
Volgens berichten uit Warschau heeft
maarschalk Von Hindenburg thans zijn
hoofdkwartier te Lentschixa, waar zich
ook Prins Joachim van Pruisen mioet be
vinden.
Op Sicilië en Sardinië en in Tos-
kanië zijn opnieuw onlusten ontstaan ten
geVolge van het gebrek aan brood. Te
Porbe Torres in de provincie Sassari moes
ten de militairen, waarnaar met steenen
werd geworpen, van de wapenen gebruik
maken. Een knaap werd door een schot
uit een venster gedood. In Sassari zijn
de bakkerijen geplunderd.
Tochten van Duitsche vlie
gers. Volgens berichten in de Duitsche
bladen, vloog een Duitsch vliegtuig bo
ven Nancy en wierp bommen en pijlen
naar beneden, die echter weinig scliade
aanrichtten.
Twee Duitsche vliegers vlogen bovten
Lunéville. Eén werd bij Vathimenil go-
dwongen te landen; de ander ontkwam.
Een Duitsch vliegtuig wierp bommen op
Remiremont, waardoor niemand gewond
werd. Ook werden bommen geworpen op
de fabrieken in Chaudfontaine en de auto-
mobiel-fabriek Dietrich, zonder echter veel
schade aan te richten.
Uit Konstantinopel meldt men aan
het Berl. Tagebl.Russen en Engëlsohen
trachten met alle middelen Perzië te be
wegen om zijn onzijdigheid te laten varen
en tegen de Turken in Azerbeidzjan op
te treden. Nadat beloften niet hadden
gebaat, zijn zij thans tot dreigementen
overgegaan. Die Russen hebben verklaard
dat zij' genoodzaakt zouden zijn de provin
cies Masandara, Keilan en Teheran te
bezetten, de Engelschen, dat zijl de havens
Mohammerah en Bioesjin voorgoed in be
zit zouden nemen.
De Perzische regeering1 heeft ook tegen
over deze bedreigingen geweigerd haar
onzijdigheid op te geven en verklaard
dat hare onzijdige houding reeds tegen de
volksstemming indruischt.
Gisteren heeft een vijandelijk vlie
ger bommen op Mttlheim geworpen, waar
van twee ongeveer 100 M. van het gar
nizoenshospitaal op een akker zijn ont
ploft. Zij hebben geen schade aangericht.
De Engelsche oorlogsbegrooting over
1915—-'16 voorziet in het onder de wa
penen houden van 3 millioen man in
Europa en de koloniale nederzettingen,
ongerekend de in Indië dienstdoende troe
pen.
De Japansche gezant heeft aan pre
sident Joeansjikai de volgende eischen
van Japan overhandigd
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnementsprijs i
Per 3 maanden fr. p. post. 1.36
Losse nummers0.05
Prijs der Advertentlën
15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct.
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Familieberichten van 110 regels ƒ1.
iedere regel meer 10 ct.
lo. Overdracht van alle Doitsöh© roctt-
ten in Sjantoeng aan Japan j
2o. Erkenning van deze provincie afel
bizondero belangensfeer van Japan)
3o. Verlenging der pacht van Kwart-
'toeng;
4o. Het sluiten van een verdrag fil
zake den aanleg van den Zuid-Mandsjoe-
rijschen spoorweg)
5o. Kapitalisatie van mijnen in het
Jangtse-dal met Japansch geld.
Eerste Kamer.
Thans is de Eerste Kamer der Stateiv-
Generaal bijeengeroepen in openbare vejfr
gadering tegen Dinsdag 9 Febr., de»
avonds te half 9 uren.
Luchtschepen boven ons land?
Donderdagavond omstreeks 10 uur,
werd wederom met zoeklichten boven d«
gemeente Oldenzaal gewerkt. Vermoedelijk
afkomstig van luchtschepen. Tal van per
sonen zagen het, en enkelen hoorden ook
het geronk de* motoren.
De Duitseh-Engelsche handels-
oorlog.
Er is gisteren te elf uur een buiten
gewone vergadering van den ministerraad
gehouden, waai' het Duitsche communi
qué is besproken. Ik verneem echter dal
de Regeering haar houding in zake da
Duitsch© quaes tie nog niet definitief heeft
vastgesteld. Zij ziet in de Duitsche mei-
morie nog te veel punten waaromtrent
opheldering dient He worden gevraagd,
met name de bewering over de Engel
sche order tot misbruik van de neutral©
vlag en de voorstelling, die Van onz©
uitvoerverboden wordt gegeven, om mi
reeds een bepaalde houding te kunrueU
vaststellen. (HM.)
Onze Neutraliteit.
Voor de rechtbank te Roermond is 1'
maand gevangenisstraf geëischt tegen G.
H. W., natuurkundig© aldaar, beschuldigd
van het misdrijf, omschreven in art. 100
van het W. v. S. (in gevlaar brengen van
de onzijdigheid).
Staat van beleg.
Doetinchem zal zeer waarschijnlijk spoe
dig j,n staat van beleg verklaard wor
den.
De Fransche vliegers.
De twee van Duinkerken gekomen Fran
sch© militaire vliegers, die met hun toe
stel op Noord-Bevel and zijn geland, zajn
geïnterneerd op Wierikkeïschans, gfem. Bo
degraven. Ze zijn de luitenants D. Hu-
mieres en öoutisson.
De Fransche gezant in Den Haag heefS
den heeren gisteren een bezoek gebracht.
Benoemd tot buitengewoon opzichter
bij de werken tot aanleig van het Wil-
helminakanaal de heer J. Okkerse te Brui-
nisse.
Middelburg. Be gisteren wegens dief
stal aangehouden v. A. en Ph. zijn na
verhoor door den rechter van instructie
weder op vrije voeten gesteld.
Het aantal bons voor warm eten be
droeg heden 1100.
Plaatselijk Steuncomité.
Ingekomen sedert de vorige opgave van
De Middelburgsche Medici f50, G. P. in-
kwartieringsgeld f3.20, N.N. f2, Maan-
delijksche gift van A. V. f25, Wekelijik-
sche bijdragen f247.15. Terwijl als 25e
uitkeering aan de familie van militairen
en werkeloozen werd uitbetaald een be
drag van f 597.41.
De Penningmeester,
HERM. BOASSON.
Vlissingen. Op een alhier gehouden
bijeenkomst van door ds. Talma, den
veldprediker in algemeenen dienst, izib-
genoodigde predikanten, is een commissie
benoemd tot behartiging der geestelijke
belanngen van de militairen in Zeeuwsch-
Vlaannderen en Walcheren, bestaande uit
ds. Talma, voorzitter, ds. De Visser (Ned.
Hervormd) te Middelburg, secretaris; ds.
Van Veen (Doopsgezind) te Middelburg,
ds. Netelenbos (Gereformeerd) te Middel
burg, ds. G. W. Kobus (Ned. Hervormd)
te Oostburg, ds. R. Meeuwenberg (Ned.
Hervormd) te Breskens, ds. Lindeyer
Luthersch) te Groede en ds. Van Dis
Ned. Hervormd) te Zaamslag.
Heinkenszantl. Heden is de oudste in
woonster dezer gemeente mej. de Wed1.
J. de WildeNagelkerke op 95-jarigenl
leeftijd overleden.
Oudelande. Statistiek van deze gemeente
over 1914: Bevolking op 31 December
.VÏ&ÊÊÊI
