van den meidauw Maandag 4 Januari 1915 39e Jaargang No. 79 Goes. Kalf, e d Brik, De Groote Oorlog. Binnenland. olen voor ening tot e noodige r stukken CHE RD AM, .CHEREN", Liter, en in telooze leiding Ifosfaatfabriek. linetkachel. in Koe, ischrijving [eer zware mien, |vaars, jersknecht, BE HEME HU Eü DE BBSBTE LEENIHS. POLDERMAN, rerkdag, behalve l, bij J. VLIEGER, |rg' >P: igstieren, A. s. Maandag traat bij de Oost- 1. DUMÉ, Rijtuig- lelburg. hetzelfde adres opgevraagd jj'Breeweg. ie-Rust te Seroos- tgsbriefjes vóór 15 MELSE Jzn. te IP: )NSE, Meliskerke. [raagd kgerij bekend. Niet onder letter A Middelburg. lei ^ELEMAN, Land- idienst 3LB.-ROTTERD. Jide plaatsen. 1915. uitgezonderd des |en vm. 6.20 van ;n van Rotterdam es Maandags van geen dienst. Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAM TE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oostsrbaan L© Cointr© - Goes. Het is thans, naar het ons voorkomt boven alles zaak den, „kleinen man" voor de leening te interesseereri, en te zioigcn dat hij op het postkantoor of bij den naasten ontvanger inschrijft zooveel hij kan. Van zijne medewerking zal het suc ces der groote uitgifte in hooge mate afhangen. De groote, en zelfs de kleine kapitalist, zullen wel van zelf komen. De veiligheid der obligatie, de hooge rente, haar gemakkelijke belcenbaarheid, zullen hun vaderlandsliefde supplementeeren. Maar de kleine man, of het vrouwtje met wat spaarcenten, zal lichtelijk in den waan komen, dat zijn of haar f 100 of f200 bij <lic f275.000.000 geen gToote rol spelfen. Die waan moet hem of haar worden uitgepraat; en wij leggen er den nadruk op, dat ook het „kleine" publiek een groote rol bij deze nationale zaak kan spe len. Stel dat er in ons land een half millioen lieden zijn die de haud kunnen legjgfen op 100 a 500 gulden, dan is het mogelijk zooveel kleine inschrijvingen te krijgen, dat niet alleen het succes der leening verzekerd is, maar ook, hetgeen evenzeer telt, dat zij van meet af aan uitnemend geklasseerd zal zijn, d.w.z. in soliede handen komt in plaats van bij speculanten. Met het oog hierop is het van het hoogste belang, die kleine menschen voor de goede zaak te winnen; en daar door wordt een dubbel goede daad ver richt, aangezien tevens wordt belet dat die menschen hun goed geld versnoe pen aan Lotisico of Tijdgeest Polissen, en dergelijke dwaasheden. De aangewezen wegj omi deze vele kleintjes tot inleekenen te bewegen schijnt ons te zijn hen attent te maken op de soliditeit, op de hooge rente, op het feit dat de Nederlandsche Dank ten allen tijde geld op de obligatiën 'leent, en op de omstandigheid dat zij steeds door ver koop te gelde kunnen worden gemaakt. Verder moet hun dc beteekenis der leening van een vaderlandlievend stand punt worden verklaard. Men moet hun uiteenzetten dat de Staat, om zijn neu traliteit te kunnen handhaven en even tueel om zijn onafhankelijkheid te kun nen verdedigen, geld in kas moet hebben; voorts dat handel, landbouw en verkeer beter zullen worden wanneer de Neder landsche Bank het geld dat zij- aan den Staat heeft moeten leenen terugkrijgt en opnieuw ter beschikking kan stellen van den boer en den koopman, en dat dit gunstig moet terugwerken op het bedrijf van iedereen. Bij vermijding van inge wikkelde bijzaken zullen deze eenvoudige waarheden niet nalaten het gewenschte gevolg te hebben. En daar zulk gevolg een eerste landsbelang is hopen Wij dat leder lezer onder de „kleine luyden" in zijn kring ijverig propaganda zal maken voor de Groote Leening. Een vreemd protest. Onder het opschrift „Laffe Bekeerings- ïjver" las men dezer dagen in de „Nieu we Zeeuwsche Courant" een stukske dat wij gaarne stilzwijgend zouden zijn voor bijgegaan, doch waarop wij nu het stil zwijgen niet mogen bewaren nu men ons attent maakt op onderstaand stukske in „De Middelburgsche Courant". Met volkomen instemming lazen we in de N. Z. Ct. onder bovenstaand opschrift (laffe bekeeringsijver) het vol gende protest van den hier ter stede vertoevenden aalmoezenierivan het Ned. Leger J. W. Priester Pr. „De ernst des tijds zet alle twist geschrijf stop! Daarom doet het pijn, Wanneer men verplicht wordt, zich in 't openbaar te verzetten tegen den laf- fen „bekeeringsijver" eener godsdien stige richting, die onder Roomsche Belgen (militairen, burgers, zelfs kinde ren) hare onkatholieke beginselen wil verspreiden. Colportage van drukwerk met genoemde strekking1 wordt met ijVer beoefend, hetgeen zelfs van pro- testantsche zijde in deze omstandighe den „laf' wordt genoemd. Statenbij'- beltjes, roosters voor Zondagsschool en kinderkerk, liedjes worden kwistig rond gedeeld Arme kinderen worden met schoone beloften naar de protestantsclie Zon dagsschool getrokken. Met voldoening werd vernomen, hoe de Z.Eerw. heer J. Brügemann openlijk zich heeft ver zet, de ouders waarschuwend, die een katholieke opvoeding voor de kinde- De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post. Losse nummers ƒ1.25 „0.05 ren wenschen. In de Belgische scho len hier ter stede genieten de kinderen voldoend godsdienstonderwijs. In hospitaal en ziekenhuis schaadt dusdanige bekeeringsijver onpartijdig heid en Verdraagzaamheid, noodzakelijk in openbare inrichtingen, waar niemand recht heeft, ongeroepen, tot Verande ring van godsdienst over tc halen." In verband met welke instemmingsbe tuiging het volgende bericht in de „N. Zeeuwsche" van 1 Januari, met onder schrift der redactie voorkwam: „Middelburg. Laffe bekeer ings- ij v e r. Van verschillende, niet-Katho- lieke zijden, ontvingen wij nog blijken van instemming met het in ons nummer van Dinsdag j.l. uitgebrachte protest, zelfs zijn er die dat protest hebben on derstreept met het nemen Van een abon nement op onze courant. „Wij zijn voor een en ander zeer erkentelijk. De Redactie." Nu de „protestanlsche" „Middelburg sche Courant" haar „volkomen" instem ming met dit protest betuigt, en Vcrschd- lende „niet-Katholieken" hot op boven genoemde eigenaardige wijze hebben „on derstreept", meenen wij ons een enkele opmerking te moeten veroorloven. Niet de instemming van de „Middel burgsche Courant" heeft ons verbaasd; dit blad toch heeft in den loop der ja ren herhaaldelijk in navolging! van Ko ning Frits, den vriend van V o 11 a i r e, geleeraard „dat ieder mensch maar op zijn eigen manier moet trachten zalig te worden". In die: lijn ligt dan ook de in stemming van dat blad. Doch wel heeft ons verbaasd het pro test van den priester in dc „N. Z. Ct." tegen hetgeen hij noemt „laffe bekee ringsijver van niet-Katholieken". Wij kunnen niet beoordeelen in hoeverre zijhe klacht juist is; doch wel wenschen wij op te komen tegen zijne kwalificatie van „onkatholieke beginselen", „slaten- bijbeltjes" en „liedjes", voor wat blijk baar niets anders is geweest dan Kerst geschenken in den vorm van kerstversjes en kerstverhalen die met Zondagsschool kinderen en genoodigden worden gezon gen of hen tor gedachtenis worden mee gegeven. De dames en heeren, die zich hiermee belasten verdienen deze scherpe terechtwijzingen van den aalmoezenier evenmin als dat deze trotsch behoort te zijn op de instemming, van de vrijzinnige „niet-Katholieke" „Middelburgsche Cou rant". Die Zondagsschoolonderwijzeressen en onderwijzers mogen door hetgeen zij blij kens de klacht van den heer Priester Pr. hebben bestaan „ijver" "getoond heb ben, Van „bekeeringsijver" kan heelemaal geen sprake zijn, dewijl zij belijden dat de bekeering een werk Gods en niet van menschen is. Dat men het voor onze vluchtelingen opneemt, wanneer zij verongelijkt worden, juichen wij toedoch dan waehte men op een betere aanleiding dan deze. Overigens mogen wij in dit verband ook nog wel even opmerken wat de omgang met de Belgen aan niet-Katholieken, doch niet van het type „Middelburgsche Cou rant", geleerd heeft. Er zijn ons uit België toegevloeid at.he- isten, onverschilligen, .onkundigen, geloo- vigen. Die allen hebben maandenlang onder ons verkeerd. Met genoegen stellen wij vast dat voorzoover ons bekend geen van deze menschen is bepreekt gewor den voor eenig „geloof" of eenige „kerk". Dat laten onze „niet-Katholieken" aan anderen over. Maar wel is met deze men schen gesproken en waar noodig gere detwist. Misschien werd daardoor wel hiel en daar iets gedaan wat door een deel der Belgische geestelijkheid in den loop der tijden is verzuimd geworden, want heusch, vele Belgische katholieken staan op lager peil dan de Nederlandsche. Nog eens, wij zouden liever al-de drukte die hierover gemaakt is, zijn voor bijgegaan, doch nu een vrijzinnig blad er notitie van neemt, en een zeker „u iet- Katholiek deel", naar wij veronderstellen mogen, van den kouden grond, dit on derstreept, en de redactie van de „Nieu we Zeeuwsche" daarvoor openlijk dank zegt, meenden wij als „ook de andere partij" ons hierin te mogen mengen, in de hoop er niet meer op te behoeven terug te komen. Beknopt overzicht van den toestand. De oorlogsdagen lijken op elkaar in grauwe eentonigheid en vervelende gelijk vormigheid. De meeste belangstelling blijft de ont- wikktfl'ing van den strijd op' het Oostelijk oorlogsterrein trekken. De kans op ver rassingen is hier het grootst. Do Duitsehers geven hun pogingen om de B-sura !en de Rawka-linje te foroëeneu, niet op ,doch blijven hun .offensief krach tig voortzetten. Er is zelfs alle reden om aan te nemen, dat ze er in geslaagd zijn do Bsuga over te trekken, ofschoon de Russen beweren, dat zij er op enkele punten in geslaagd zijn de Duitsehers van den Westelijken oever van deze rivier terug te dringen. Meier Zuidelijk in Polen, schijnen de Russen succes te hebben met hun strijd tegen de Oostenrijkers. Het meest belangwekkende deel van den grooten strijd is echter het verloop der gevechten in Boekowina en Galicië, waar de Russen reeds ver zijn doorge drongen. Vooral in Boekowina is' de ont wikkeling van den strijd van veel belang, daar deze haar terugslag hebben moet op het verdere front in Galicië, dat met een omtrekkende beweging bedreigd kan worden. In het Westen worden dagelijks voor deden behaald. Men verovert daar weer een hoeve, een boschj'e, een boom, straks misschien weer een kruiwagen en een melkemmer. Beide partijen „maken vorderingen", doch met dat al verplaatsten zich de vij andelijke linies nog steeds niet. Tevergeefs kwelt men zich met de vraag, wanneer eindelijk door een beslissing' ge volgde aanvallen zullen plaats hebbben. Tot nu toe laat men slechts blijken, dat men nog niet ingeslapen is. De acties van beteekenis behooren tot het verleden. Be Duitsehers iit België. De burgemeester der gemeente Kap pellen deelt het volgende schrijven aan zijne ingezetenen mede. Kappellen, 26 Dec 1914. Bij dezen verbied ik alle hoegenaamde bijeenkomsten of vergaderingen, hetzij zij een geestelijk doel hebben of andere. Deze vergaderingen zullen nochtans toegestaan worden indien er mij afzonderlijk aan vraag van gedaan wordt ten minste' 8 dagen op voorhand. Ik verzoek u hiervan kennis te geven aan de Cappelsche bevolking en hun te vens te verwittigen, dat de overtreders streng zullen gestraft worden. Terzelfder tijd beveel ik u aan mij voor 29 dezer een lijst over te maken, inhoudende 30 inwoners, waarvan 10 van den geestelijken staat en overheidsbeambten, 10 kooplie den of handeldrijvendeii en 10 ambachts mannen of werklieden. w.g. Majoor SCHULZ. Deze order is het gevolg1 van een po ging van een drietal jongelui om een locomotief onder stoom te brengen en deze als „wilde trein" in de richting) Antwerpen los tie laten. Juist, toen alles klaar was, werden ze door een Duitsche wacht gegrepen en naar Antwerpen vervoerd. Tot de gijzelaars behooren o.a. de Zeer- eerw. heer pastoor v. d. Hout te Cap- pellen, de heer Geeland, burgemeester van Capellen en de Zeereerw. heer Somers, pastoor te Putte (gemeente Capellen). In den nacht van 1 Jan. hebben 8 van de gijzelaars voor het eerst dienst gedaan. Die dienst bestaat in de bewakifig van het Station te Capellen. Om de twee uur mogen zij' elkaar aflossen; de wacht moet buiten 'het station op en neer wande len, de één 20 passen rechts, de an dere 20 passen links. Elk der gijzelaars moet voorloopig zes hechten wachtdienst doen. (n België opgedane ervaringen. Onze Middelburgsche correspondent schrijft ons Een onzer stadgenooten is verleden week naar België geweest en deelde ons o.a. het volgende mede over de opgedane ervaringen Heen ging de tocht over „Roosendaal. Bij' aankomst te Antwerpen trof ook onzen zegsman de groote stilte, die in de an ders zoo levendige stad heerschte. Zoo als bekend moeten de café's te acht uur (Belgische tijd) gesloten worden. Deze maatregel wordt echter niet toegepast voor het bekende café Weber, waar voorname lijk Duitsche officieren komen. Onze stad genoot verliet dit café te half éen. Uit de met verschillende personen gevoerde gesprekken kreeg hij' de overtuiging, dat Generaal von Weseler, na de inneming van Antwerpen zelfmoord heeft gepleegd, omdat hem verweten werd, dat hij wel de vesting innam, maar niet de 25000 man bezetting krijgsgevangen maakte. Van Ant werpen naar Brussel ging de reis per rij tuig, en behalve de reeds bekende ver woestingen troffen o.a. de Vele witte vlag getjes, ineerendeels stokken met zakdoe ken, die nog steeds uit de huizen langs den weg waren uitgestoken. Te Brussel wordt voornamelijk het wegZijn van de meer gegoeden gevoeld, waardoor luxe zaken en dergelijke bijna niets te doen hebben. De armoede is ontzettend, waar bij nog komt, dat het brood dat de bur gerij verstrekt wordt, hetgeen bijna geheel uit zemels bereid wordt, bijna niet te eten is. Des avonds werd onze reiziger aan gehouden, omdat zoowel zijn naam als zijn uiterlijk veel gelijkenis had met die van een gez-oohten Nederlander. Na onder zoek werd hij echter weder Vrij gelaten. Hem werd aangeraden niet over Ant werpen, doch over Duitschland terug te gaan. Toen hij echter den volgenden dag naar de oommandatuur om een pas ging, werd hij weder aangehouden en hot duur de tot des avonds zes uur eer hij we der vrij was, toen kreeg hij1 ook den pas. Nog trof het onzen zegsman, dat te Brussel bijna iedere Belg de nationale kleuren draagt. Op de reis van Brussel naar Aken met een militairen trein viel het op dat er geen paarden en koeien te zien zijn en deze dus blijkbaar zijn opgevorderd. Te Sohaerbeek liggen vele Duitsche soldaten met tering en te Luik vele met typhus en geslachtsziekten in de lazaretten. Als bewijs dat men niet erg hang is zou kunnen dienen, dat vele sol daten met 10 en 12 dagen verlof gaan, maar hiertegenover staat, dat men zelfs bij Luik bezig is de loopgraven en ijizer- draadversperringen weder te herstellen. Als reden waarom aan de Yser niet meer hel offensief wordt hervat, ver klaarde een officier, dat men wacht tot dat meer troepen van het oostelijk front te hulp kunnen komen. De officieren en soldaten dragen,bijna geen haat tegen de Franschen, maar des te meer tegen de Engelschen. In Duitschlaand stonden pa pieren aangeplakt, waarbij jongens van 16 jaar als vrijwilliger voor het leger worden opgeroepen. Ook waren er pu blicaties Van de burgemeesters, waarin verzocht werd met oudejaar niet luid ruchtig te zijn. 0e strijd om Ardagan. Het Turkscbe hoofdkwartier meldt het volgende: Onze troepen hebben op 1 Jan. Ardagan veroverd. Een afdeeling die in het Tschorasgebied opereerde, stootte Maandag hij een opmarseh tegen Ardagan op kozakken, die teruggedreven werden." Ardagan werd door 3000 man infanterie en 1C00 kozakken verdedigd, terwijl zij over 6 stukken veldgeschut en 2 machine geweren beschikten, staande onder het Level van een generaal- Onze afdeeling draalde niet, viel op 29 December de goed verdedigde en door artillerie versterkte stellingen van den vijand aan. De bloedige strijd eindigde 'tegen den avond met de vlucht der Russen, die groote verliezen hadden. Voor hun vlucht brandden de Russen ©en groot gedeelte van. de stad af, plunderden de munitiemagazijnen en de opslagplaatsen van levensmiddelen, als mede do eigendommen van de Mohamme danen. Zij onderwierpen talrijke ongewa pende mannen en vrouwen aan duizender lei folteringen en staken de mannen met de bajonet de oogen uit. Een groote hoeveelheid munitie en krijgsmateriaal, alsmede een deel der middelen van ver voer van den vijand vielen in onze handen. De vreugde der van. het Russische juk bevrijde bevolking is ongekend. De dap perheid der aan de zijde van onze troepen strijdende vrijwilligers is lofwaardig. Korte Oorlogsberichten. Do autoriteiten te Durazzo hebben den wensch te kennen gegeven) dat Italië deze stad zou bezetten. De Italiaansche regeering evenwel is niet voornemens hieraan te voldoen, daar hare belangen uitsluitend Valena betreffen. Een visseherspink heeft te Brixham 70 overlevenden van het slagschip „For midable" aan land gezet. Daar er meer dere visscherspinken in de buurt van het zinkende schip waren, veronderstelt men dat nog meer leden der équipage gered zijn. Jeruzalem is thans in ©en garnizoens plaats herschapen. Het krioelt er van Turksoho soldaten, die geoefend worden door Duitsche officieren. In Jeruzalem is n.l. het hoofdkwartier van het Turksche leger, dat tegen Egypte opereert. Een manifest van de keize rin v a n D u i t s o h 1 a n d. Officielel wordt het volgende manifest van de keizerin van Duitschland bekend gemaakt: „Bij de wisseling van het jaar gedenk ik innig en dankbaar allen, die in het vaderland met groote offervaardigheid en bereidwilligheid hebben meegeholpen, om onzen dapperen strijders liefdegaven en den gewonden zorgvuldige verpleging te verschaffen. Staats- en gemeeintelichamen, veneenigingen. en particulieren hebben er zich onvermoeid mee bezig gehouden, om Ps-ijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend, Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. ook voor de achtergebleven vrouwen en kinderen zorg te dragen en den soldaten, die voor den vijand staan, het vertrouwen schenken, dat voor de achterblijvenden op liefdevolle wijze gezorgd wordt. Ik verzoek u vriendelijk, met het oog op do ernstig© tijdsomstandigheden, mij dezien keer geen gelukwenschen te zenden en bij1 uw (echte Duitsche trouw te blijven volharden en met uw liefdewerk voort te gaan tot heil van liet dierbare vader land, totdat een eervolle vrede! verkregen zal zijn, dien God spoedig moge geven. De Servisch© oorlogsbuit. Volgens het persbureau te Nisj zouden de Serviërs sinds het begin van den oorlog 4 vaandels, 192 kanonnen van verschillend kaliher, 31 affuiten, 492 caissons, 86 mi trailleuses en 60.000 geweren hebben ;buit gemaakt. Bovendien hebben zij 600 offi cieren en ongeveer 60.000 manschappen gevangen genomen. Belgrado opnieuw gebom bardeerd De „Times" verneemt uit Nisj, dat de Oostenrijkers Donderdagmid dag wederom het bombardement op Bel grado geopend hehbeii. Een shrapnel) viel in de stad, en beschadigde >,cen huis. Tegén zes uur in den avond werden vier Oostenrijksche monitors vanuit de forten gesignaleerd. Deze laatsten werden tot ongeveer acht uur beschoten. Van tijd tot tijd hoorde men ook het ratelen dei' machinegeweren, terwijl eenige granaten in de stad vielen en daar schade aan richtten. Een Fransch luchtschip in Duitschland. Do „Frankf. Ztg." ver neemt dd. 2 Jan. uit Coblenz: Gisteren avond is bij de Idylle-mijn bij Krult een Fransch bestuurbaar luchtschip gedaald, op de landingsplaats vond men! Fransch© kaarten, instrumenten, een signaalhoorn en een Duitsche en een. Franscbe vlag. Do districtscommandant, die onmiddel lijk hiervan in kennis gesteld) werd, zond tweehonderd man uit om den' ballon naar Coblenz te brengen. Uit Lisdorf, bij Saariouis wordt ge meld: Twee vijandelijke vliegers vlogen Vrijdag op geringe hoogte boven ons on beschermd dorp. Zij wierpen eenigier bom men en vlogen daarop- in de richting van de Fransch© grens. Te Gent is de verkoop van het „Alg. Handelsblad" „in gansch de omschrijving van de (etappe" verboden. De Nieuwe Rijksinkomsten- beias ting. De Rijksinkomstenbeiastingwet is in de Eerste Kamer aangenomen, en zal1 dus spoedig in het Staatsblad verschijinen. Uit overweging, dat, zoo ooit ergens, dan hier de Rijksinkomstenbelasting een onderwerp is, dat zich nagenoeg in ieders „belangstel ling" tnag verheugen, willen wij hier in het kort cien uiteenzetting geven van,de voor naamste artikelen dier wet, aan' de hand waarvan het ©en ieder gemakkelijk - zal vallen ©erlang zijn aanslag na te reke nen. De binnen het Rijk wonende natuurlij ke personen zijn belastingplichtig, naar hun zuiver inkomien. Onder inkomen wordt verstaan, de som van hetgeen genoten wordt als opbrengst van onroerende goe deren, roerend kapitaal, onderneming, .ar beidsrechten op periodieke uitkeeringen! van het leven afhankelijk; terwijl de op brengst van een bron van inkomen, ter berekening van haar zuiver bedrag, ver minderd wordt met de kosten tot verwer ving, inning -en behoud der opbrengst en met de op de opbrengst rustende lasten. Een inkomien van beneden f650 wordt' niet belast. Een inkomen van f 650 tot beneden f 700 wordt belast miet f 1.25, terwijl van elke f 50 hoojger inkomen tot beneden f1350, de belasting f0.75 hooger is. Een inkomen van f 1350 of meer, doch heneden f1350, wordt met f 11 belast; terwijl voor elke f 50 hooger inkomen tot beneden f1500 de belasting fl hooger is. Is de belastbare som f 1500 of meer, doch minder dan f2000, dan) is verschul digd f 15 benevens f 2 van elke f 100 boven f 1500. f 2000 of meer, doch minder dan f 10.000 dan is verschuldigd f 25, benevens f 3 van elke f100 boven f2000. f 10.000 of meer, doch minder dan f20.000 dan is verschuldigd f265, bene vens f 4 van elke f 100 bo-ven f 10.000. f 20.000 of meer, dan is verschuldigd f 665, benevens f 5, van elke f 100 boven f 20.000. Tengevolge der in de vermogensbelas ting gebrachte wijziging is een vermogen van beneden f 16.000 onbelast (vroeger was het minimum bedrag f13000). Is hei vermogen f 16000, of meer, doch beneden

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1915 | | pagina 1