ailing echt No. 57 Zaterdag 5 December 1914 39e «laargang i d aarzen, en rkens ezin, chf knecht, oodigd, astbode, Da Groote Oorlog. S aapherder stbode Uit de Pers. 'W# bij Aagtekerke. SSELAAR, "S rekening n haar zesde en een af- UINOOGE CYSOUW ersweg V 96 psk erk e. S, E Sz., Dom- kpaard en uien, telande. DEJAGER ijk. kend gezin, AN DUKE (Bijleveld- G, gediplo- npolder. bert Petrus- oskerke (W.) oskerke. e erlinde, oskerke (W.) ei eersche Weg. kan, Ri tth em. 1 o e ti n g e id der tegen- jelijk ïei ULENBROEK, ATTHIJSSE, aan te melden ■kerkscheweg. boerenstand. 3 Middelburg. Uitgave van de Naarnl. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN ÜE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oosterbaan La Cointra Goes. Generale Synode te 's-Gravenhage 1914. Phonografische en Kinomatq- grafische opnamen. Prof. dr. van Gel deren en pi- o fd r. Grosheide. Op de oud- strijders Ivuyper, Rutgers, Bavinck, Lin deboom volgen aan de professorentafel de jonge hoogleeraren van Gelderen en Grosheide van de Vrije Universiteit. Den een het wandelende Oude Testa ment, en den ander het wandelende Nieu we Testament te: noemen, zou te ver gaan, maar Oudtestamenticus is de een en Nieuwtestamenticus de ander. En ze zijn het met hart en ziel. Men kan ze zoo in het voorbijgaan onder het uitdoen Van een jas of het opzetten van een hoed hooren praten over hun studievak en hun methode van onder zoek, met een ijver, die veel doet ver wachten. En ik weet niet meer welke qnaestie er op de Synode behandeld werd, maar jk geloof, dat onze Oud testamenticus onderwijl heerlijk Verdiept zat in $en werk over Opgravingen of zoo. Tja, 'tis ook wat te zeggen, als daar onzerzijds op de Oud- en Nieuwtesta mentische studievelden van den tegen- woordigen tijd nauwelijks eenige arbeid verricht is, dan ook zijn krachten nog te moeten geven voor allerlei splinte- rige kerkrechtelijke quaestiën. Van karakter is de Oudtestamenticus meer Nieuwtestamentisch, en de Nieuw testamenticus meer Oudtestamentisch. De Oudtestamenticus is, dunkt mij, een Johannesfigunr, zacht, stil en liefdevol. De Nieuwtestamenticus is eenigszins een ijveraar als Elia. De Oudtestamenticus vóór vermeerde ring van onze Nieuwtestamentische Ge zangen, de Nieuwtestamenticus vurig te gen. De Oudtestamenticus is heelemaa! A èn heelemaal B. De Nieuwtestamenticus is heelemaal B en ook A. Prof. dr. Ridderbos. De voor zichtigheid in persoon. Beweegt zich in zijn denken en spreken langs een fijn getrokken, zuiverrechte lijn, en wil daar van niet afwijken, en niet geacht wor den afgeweken te zijn. Kan men indrukken weergeven door lijnen, zoo moet het hier zijn, een rechte lijn zonder meer. En toch hebben weinigen zulke zigzag- bewegingen in hun leven gemaakt als hij. Als catechisant zat Ridderbas aan de voeten yan Gamaliël, onzen welbeken den dominé (later toen hij een lintje kreeg óók Ridder-) Bos te Bednm. Toen wierp een golf van de levenszee hem. op de kusten van de Vrije Univer siteit en werd hij leerling van onzen encyclopaedist Kuyper. Daarna wierp een andere golf hem van Amsterdam over Oosberend en Meppel op Kampen, waar hij als hoogleeraar van de School der Kerken zijn encyclopae-- dische inzichten en universitaire opvattin gen bij gelegenheid in een Schooldag en zeker ook wel bij andere gelegenheden al spoedig te verdedigen had tegen andere inzichten en opvattingen, wat hij trou wens deed op uitnemende wijze. Dezelfde golf bracht hem ook van zijn dogmatische voorstudiën over op geheel ander terrein, n.l. op het terrein van de Oud-Testamentische studiën. Nu, bij al die wisselvalligheden houdt hij de lijn vast. Zijn leven is een rechte, zijn lot is een zigzag-lijn. Prof. dr. Hoekstra. Van prof. Hoekstra vind ik in mijn camera, dat hij de zaak van het Doctoraat voor de Theologische School ter Synode op keu rige wijze heeft verdedigd. Intusschen heeft moeten ervaren, dat het kwaad kersen eten is met groote mannen, als Kuyper en Rutgers, en dat het op zichzelf nog o zoo weinig zegt, wanneer men met die heeren aan de zelfde tafel en op een gelijke zetel zit. Gelukkig voor hem, dat hij philosoof is, en werk maakt van psychologische stu diën vooral op het gebied van de re ligie. Hij weet natuurlijk, dat er een psy chologie de la foule is, gen zielkunde van de menigte, en misschien schrijft hij zelf later wel eens een psychologie de T assemblée générale des églises iréfor- mées, een zielkunde van een Gereformeer de Synode, te meer omdat de kerkelijke grootheden hem blijkbaar niet overtuigd hebben. Philosofie geeft hij, en tegelijk Prac- tische vakken. Welk een combinatie! En toch gelukkig. Gelukkig een philosoof, die pra.ctisch, De Zeeuw VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG» Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. postf 1.25 Losse nummers0.05 Prijs der Advertentiên 15 regels f 0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels fl. iedere regel meer 10 ct. en een practicus die ook philosofisoh kan zijn. Prof. d i'. S i 11 e v i s Smit. Met de professoren van Gelderen, Grosheide, Ridderbos tot onze jongere garde van hooggeleerden behoorende, en evenals bei de laatstgenoemden voor het eerst, als hoogleeraar-adviseur op de Synode aan wezig. Als hoogleeraar de jongste van de jon gen, naar zijn leeftijd de oudste van hen, in zijn voorkomen weinig minder jeug dig, dan zij, en dat zegt wat, dunikt mij, voor een, die jaren lang in het druk ke Rotterdam heeft gewerkt. Vriendelijke verschijning, heelemaal geen houwdegen of snorrebaard. Van afkomst Christelijk Gereformeerd, evenals Bavinck en van Gelderen, en met hen in de Theologische faculteit een even wicht vormende tegenover de drie, die van afkomst „doleerend" zijn n.l. H. H. Kuyper, Geesink en Grosheide. Heerlijk spel der historie, vol humor en wijze Lessen Prof. di'. Geesink. Kon niet komen. Ledige zetel. Onlustgevoel, even wel misschien meer bij ons, dan bij hem. P r o f. d r. H o n i g. Zou zoo mogelijk komen. Is niet gekomen. Heeft qnaestie doctoraat niet mee kunnen belichten.' Zou interessant geweest zijn. S. Huismans. („Friesch Kerkblad".) MAGOR-MISSABIB. (Schrik van rondom.) Jer. ,20: 3. Vrede, vrede! Zoo riepen de volkren. Vorsten en staatslieden kwamen bijeen, Om over vrede, vrede te spreken, Maar ach, zij1 richlten slechts 't oog naar «- beneên. 't Vredesgebouw, majesteitlijk verrezen, Zag slechts, hoe 't woeden der oorlogen kloin, Staart nu van verre op verderf en ver woesting. Magor-missabibSchrik Van rondom! Even rechtvaardig als vreeslijk, o God, Zijn Uw geriohten, gezonden op aard. Lang zjjt Ge, o Koning des vredes, be spot. Pest in het Oosten en bloed in het Westen; Aardbeving, ziekten en honger alom; Duizenden vluchten, vol droefheid en vreeze. Magor-missabibI Schrik Van rondom! Kent gij1, o mensoh, uw schuld en uw zonden? Hebt gij in den spiegel der heilige Wiet Ooit, bij het licht, door Gods Geest ont stoken, Op haar ontelbare veelheid gelet? O, dan heeft angstig het hart u geslagen En, waar vertwijfling uw ziele beklom, Hebt gij gesidderd als 't hert, dat ge jaagd wordt. Magor-missabib! Schrik van rondom! Maar, die zóó vreest, komt zeker tot Jezus, Die beide Zijn armen houdt uitgestrekt Tot 'zondaars. Voor idien heeft Hij geleden, Is Hij gestorven en weer opgewekt. Die ontvangt vrijspraak van alle Zijn zon den; In stede Van duisternis licht alom! Vreugde voor droefheid en sieraad voor assche; Vrede -in plaats van schrik van rondomi. Die zal bij 't barnen v*an de gevaren Nimmer versaagd zijn, want God geeft hem moed, Maakt hem getrouw aan zijn Hoofd en Heere, Die hem Verwierf voor den prijs van Zijn bloed. Zulk een verloste zal altijd ervaren Hulp yan den machtigsten strijderendrom, Hulp Van den Heerscher, van hemel en aarde, Hulp Van Gods englen, hulp van rondom. A. BONS. („N. HaagSc-he Courant".) Geknopt overzicht van- den toestand. Op het Oostelijk front der Franschen, in Elzas en Vogezen valt een vernieuwde actie te constateerien. Het begon met de bezetting van Thann door de Duitsehers. Volgens de laatste zou bijna heel de laatste strook Duitsch grondgebied, die de Franschen nog in de Sundgau bezet ten, thans ontruimd zijn. Het Fransche bericht van Donderdag avond geeft lechter van het verdere ver loop der gebeurtenissen een andere voor stelling, waaruit blijkt, dat de Fransche troepen veel succes hadden. Dit behoeft echter nog niet in tegen spraak te zijn met het bericht omtrent de bezetting van Thann door de Duit sehers. De Fransche Legatie in den Haag gaf den volgenden vorm aan 'iet communiqué, waarvan wij gisteren reeds een en ander meldden „In België valt 'een vrij levendig onder houden beschieting te vermelden tegen Nieuwpoort, tegen Lampernisse ten Wes ten van Dixmuiden en ten Zuiden van Yperen. Aan de Aisne, in de streek van Craonne en van Reims, ging de dag kalm voorbij. De beschieting van Reims heeft sedert 1 December 's avonds opgehouden. In Argönne hebben wij- vrij hevige aan vallen te verduren. De vijand heeft het vooruitstekend noordwestelijk gedeelte van het bosch van Grurie in de lucht laten vliegen. Op den rechteroever van den Moezel1 hebben Avij; Les Menils bezet, op 4 K.M. ten N.-O. van Pont a Mousson. In de Vogezen hebben onze troepen op schitterende wijke Tête de Faux (ten Zui den van het dorp Bonhomm©Diedels- hausen) genomen, hetAvtelk een belangrijk punt vormt dat den heuvelkam aan de grens beheerscht en den Duitsehers tot waarnemingspost diende. Terwijl wij voortdurend in den Elzas vordering maken, hebben wij het station van Burnhaupt bezet en ons ingericht op de lijn AspachPont d' AspachBurn haupt, ten Zuid-Oosten van Thann." Het doel van het Fransche offensief, wanneer tenminste de Franschen het eerst tot den aanval1 hier zijn overgegaan, zal wel geen 'andere wezen, dan de dreigende Duitsche linie zoo vei mogelijk van de fortenreeksen te dringen en den Duit sehers alle gelegenheid tg ontnemen hun zwaar geschut tegenover die vestingen in stelling te brengen. Van het Oostelijk terrein vernemen we niet veel1 meer dan gisteren, en van die Turksche operaties .al evenmin. De EngelscShe 'bladen waren en blijven omtrent het verloop van den strijd, diel zich volgens een correspondent van de „Daily Telegraph", vooral samentrekken moet, over het bezit van den spoorweg KalischStrykowLowitsch, buitenge woon optimistisch, ten gunste der Russen natuurlijk. Een „leader" in de jongste) „Times" begint volgens de „Msb." aldus: „Er zijn betrouwbare aamvijzingen, dat ide zeer uitgestrekte en verwarde strijd in Polen steeds zich ontwikkelt ten gunste van onze Russische bondgenooten en wij zouden geneigd zijn te zeggen, dat de laatste Duitsche inval in Polen spoedig tot een eind komen zal. De schrijver van het artikel steunt zijn optimisme vooral op de naar Krakau triomfantelijk oprukkende Russen, wier aantal en sterkte in het minst niet ver minderd werd ter wille van het afslaan der omsingelingspoging door v'on Hinden burg hiji Lodz gedaan. En mocht v'on Hin denburg nog eens „zijn meteorische ver schijning maken", 'Zooals de schrijver zegt, dan is besloten hem eerder te laten ko men, dan de beweging tegen Krakau op te géven. Maar ook hij Lodz moeten de Russen, Volg'ens den „Times"-man, belangrijke voordeelen behaald hebben, in het be zetten van! de stations Sgersh en Strykow van den Lodz-Warschau-spoorweg. Naar zijn inzichten is het plan van v. Hinden burg dan ook tóatal mislukt en heeft zijn benoeming tot veldmaarschalk geen ander doel dan de publieke opinie in Duitsohland op een dwaalspoor te brengen. „Wanneer hij', 'zoo merkt de schrijver sar castisch op, tot veldmaarschalk bevorderd is, omdat hij een nederlaag! geleden heeft, dan jzijn wij benieuwd, wat hij worden zal, als 'hij' overwinnen zou." De feiten verklaren ons intusschen dit optimisme niet. Tenminste wanneer *wij' omtrent de feiten goed ingelicht zijn. De tAvijfel komt wel eens boven, wan neer men de communiqué's naast elkaar legt of de beschouwingen, die de dag bladschrijvers van de verschillende naties hun lezers voorzetten. 'tls merkwaardig te zien hoe verschil lend de opvattingen meestal zijn en hoe tegenstrijdig de c.onclusiën. Die, of liever een Duitsche opvatting b.v. is deze: Het Russische plan, oin met een ge weldige macht op te rukken naar de Duitsch-Oostenrijksche grens, is verijdeld. Er (zweeft een ongelukkig gesternte oVer de Russische operatieplannen, die daar door geworden zijn tot een serie van mislukkingen. Voor de moderne oorlogvoe ring is een voor de mobilisatie uifg'e- wérkt plan van aanval een noodzake lijkheid. Vroeger kon dat plan alleen be staan in de gedachten Van den veldheer. Maar de nieuwe tijd eischt een .voor de operaties der reusachtige legers tot in de bijzonderheden uitgewerkt plan; al moet bij de uitvoering-Van de oorspronkelijke gfe- dacJite reeds rekening gehouden AVorden met de veranderde omstandigheden. Zulk een plan nu heelt Rusland niet gehad, of tenminste niet gevolgd. De Duitsche schrijver wijst er dan op hoe de Russen eerst even Oostenrijk wil den nemen, zich later bezonnen én tegen West- en Oost-Pruisen optrokken. Opnieuw wierp Rusland zijn leger te gen Oostenrijk-Hongarije, waardoor von Hindenburg in staat was zijn tocht naar Warschau te ondernemen. Zoo heeft de tact Van dezen veld heer steeds Veel goeds gewerkt. En de Russen zijn met dat ,al' gedurig aan het verzwakken. Zoolang de Turken niet meer bijzonder heden gelieven te geven over hun „schit terend succes" in het dal van de Tsjo- roeh (Kaukasus), kunnen we er gevoege lijk over ZAvijgen. 't Is niet te zeggen, hoever ze gevor derd zijin op den weg naar Batoem, Avant dit is wel' het doel. Over "den opstand in Zuid-Afrika zullen AAdj' Voorloopig' wel uitgepraat z;ijn. Zooals gezegd, met de gevangenneming van de Wet, heeft de kwestie een ander aan zien gekregen en wellicht kan men zeg gen, dat de „opstand" v o o r 1 o o p i g! ge broken is. Uit de Ned. knippen we het volgende over onzen ouden vriend de Wet: Men heeft de Wet's optreden rebellie genoemd. Naar men weet grondde het verzet van Reyers en de Wiet zich op de oVerweging', dat bij den vrede van Vereeniging AVas bepaald, dat de troepen der Unie niet tegen een buitenlandsohen vijand zouden worden gebruikt. In dat geval zou Botha, en niet De Wet zich aan de overeenkomst vergrepen hebben en dan zon men niet kunnen spreken Aran rebellie, tenzij aan den anderen kant. Maar hoe dit zij, deze scheuring in het Hollandsch-Afrikaansche Volk doet ons leed, e,n niet minder nu zij voor 't oog schijnt gedicht te Avorden door het feit van De Wet's gevangenneming, waar over Engeland juichen zal. Of 'Botba en zijne vrienden 't ook zullen doen Wij' betwijfelen het. Want wat moe ten zij' nu met hem beginnen? Zullen zij hem wegens hoogverraad terechtstel len? Dat, vreezén Avij, zou in Hollandsoh- Zuid-Afrika, het sein wezen voor een nieu- AVen, minder gemakkelijk te bedwingen op stand idan deze mislukte operatie Van Bey ers en De Wet. En een man om in de gevangenis te Zetten is hij ook niet. Wat De Wet zelf aangaat, de N. Rott. Ct. getuigde van hem: Hij' is een vroom man. De Wet zal weten te berusten, en Verlaten van zij'n vrienden zal hij' zijin troost weten te Vinden bij' dien Eenen Vriend die nimmer de Zijnen Verlaat, ook al zou de heele wereld hem Aderlaten. En wat er ook geschieddede Hollan ders Zullen den naam van dezen held in eere houden, als ware nooit dit smadelijk gebeuren over dezen naam gekomen. Een dappere reus. In het hospitaal te Verdun, waar hij langzaam aan van zijn zeer ernstige won den herstelt, bevindt zich de Fransche ser geant Maginot, .voormalig onderstaatsse cretaris en ^afgevaardigde voor Bar-Le-Duc. Hij is ,een van de langste mannen in het Fransche leger boven de 6 v'oét 6 duim en heeft onlangs de militaire medaille voor betoonden moed gekregen. Maginot, die het Lotharingsche gebied geheel kent, voerde bevel over een afdee ling van vrijwillige verkenners. Toen hij een bosch verkende, aan het hoofd van nog geen twintig man, werd hij uit een hinderlaag aangevallen door een buiten post van Duitsche infanterie, die het vuur opende en vier verkenners doodde. Ser geant Maginot, die een uitmuntend schut ter is, (trachtte den aftocht van zijn man schappen te dekken. Toen de Duitsehers oprukten schoot ,hij, en trof er twee.' Onmiddellijk daarop werd hij zelf door een kogel geraakt, die zijn dijbeen ver brijzelde. Hij yiel, maar stond weer op, loste de drie of vier schoten die hij nog over Jiad en wist ondér een ha gel van kogels nog ©en 45 M. terug te trekken. Daar werd hij opnieuw door een kogel getroffen, nu in de knie van het andere been. Toch strompelde hij nog voort en bereikte eindelijk een heuvel, AvaarachteT de jjverievenden van de klei ne afdeeling gen schuilplaats hadden ge zocht. Het was .toen acht uur 's morgens en den géheelen dag stelden de Duitsehers vergeefsche pogingen in 't werk om de Franschen te omsingélen. Eenige malen kwamen zij op een afstand van 30 of 40 M., maar moesten steeds weer met ver liezen terugtrekken. Maginot en fijn manschappen hielden het uit totdat de duisternis viel en zij naar de Fransche linies konden kruipen. Twee mannen probeerden den gewondeij sergeant te dragen, door hun geweren als draagbaar te gebruiken, maar, zijnl reusachtig lichaam was te zwaar voor! hen en ;ten slotte moesten zij hem aan zijn handen voortsleepen. Ondanks de pij nen, ,die hij verduurde, bleef Maginot bij zijn beAvustzijn, en toen er hulp kwam en de Duitsehers nogmaals tot de ach tervolging ^overgingen, bleef hij zijn be velen geven. Van /de kleine afdeeling van achttien man .waren er vijf gedood en zeven ge wond. De Duitsehers maakten niet een van hen krijgsgevangen. Het bovenstaande werd aan een berichtgever van de „Daily, News" verhaald door een sergeant, die bij de afdeeling behoorde. (Vad.) Koelbloedig en vermetel. Korporaal Philip, van het 24e regiment koloniale infanterie, heeft de militaire me- dalje gekregen, omdat hij, onder een hevig gteweervuur, een gekwetsten officier uit de vuurlinie heeft weggehaald en omdat hij, op patrouille zijnde, een vijandelijke troep, die sterker in aantal was, op dé vlucht heeft gejaagd, waardoor een loop- graaf in handen der Franschen viel. Rhi- lip werd herhaaldelijk gewond, liet zich eerst .vier en twintig uur later verbinden en weigerde uit de gelederen weg te gaan. Later Werd hij zwaar gekwetst. Philip had van zijn kolonel hevel ont vangen 's nachts met 25 man een ver kenningstocht te gaan doen naar den top van een heuvel, waar Duitsche soldaten een loopgraaf aan het delven waren. Hij moest probeeren er tot aan het aanbreken van den dag te blijven en uit zijin oogen zien. Toen Philip met zijn mannen den heuveltop genaderd was, zag' hij de Duit sche soldaten graven en een schildwacht liep een eind verder heen en Aveer. Phi lip verborg zijn manschappen in een boschje en drukte hen op het hart Zich niet te beweg'en en geen geluid te gfevlen, AVat er ook gebeuren mocht. Met één ka meraad slechts verdween Philip in de duisternis. Toen zij den schildwacht na derden beval hij .ziijn maat linksaf te gaan, zich te Verheugen en dan eenig leven te maken. Zoo gebeurde. „Werda!" riep de Duitscher, en keerde zich naar den kant, waar het geluid vandaan kwam'. Dat had Philip, !die Zicili rechts h'ad verbolgen, ver wacht. Hij wierp zich op den Duitscher en stiet hem tweemaal de bajonet in de borst, lie man slaakte geen kreet en de op 20 meter afstands gravende Duit sche soldaten hadden niets gemerkt. Phi lip neemt nu de plaats in van den schildwacht, wiens mantel hij aantrekt. Ook zet hij den Duitsoheh helm op en neemt het Duitsche geweer in handen. Zoo stapt hij heen en weer, ai en toe het lijk van den Duitscher een eindje Aveg rollend, opdat de Duitsche soldaten het niet zien zullen. Weldra is de loop graaf gereed en de Duitsche soldaten kee- ren naar de troep terug, niet zonder eerst een amicialen groet aan den schildwacht toegeroepen te hebben, die echter niet antwoordt. Als ze vertrokken zijn holt Philip naar zijn manschappen terug! en neemt met hen bezit van de loopgraaf. Maar bij' het krieken van den dag komt er een' compagnie Beieren argeloos aange- loopen om Zich in de loopgraaf te plaatsen. Toen zie op niet meer dan enkele passen afstands waren, openden Philip en de zijnen een meedoogenloos vuur op hen. Een groot aantal sneuvelt terstond en als de overigen een aanval op de loop graaf willen doen, worden ook zij. yoor het meerendeel AVeggemaaid. D,e Beieren nemen vervolgens de vlucht op 18 na, die zich overgeven. Inmiddels heeft het 24ste regiment Fransche koloniale troepen het schieten gehoord. Het komt 'aange stormd, de kolonel voorop. Philip loopt hem tegemoet. Kolonel, zegt hij, mag: ik het genoegen hebben! u deze loopgraaf aan te bieden ;het is de loopgraaf op den top. U kunt zich van hier af, beter dan ik, rekenschap geven van de stelling der Duitsehers. Verhaal van een Elzasser. Een Fransch officier publiceert een Ver slag van een onderhoud met een Elzas ser, die tegen zijin Avil bij' het Duitsche leger AVerd ingelijfd, doch na veel ge varen er in slaagde, de Fransche linie's te 'bereiken en zich daar gevangen te laten nemen In een kleine dorpsherberg deed de El zasser zijn verhaal en de Fransche offi cier moest zijn soldaten, die met groote

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1914 | | pagina 1