;nen I No. 56 Vrijdag 4 December 1914 29e Jaargang arwekaf. ars, sgezin, Ie leid fbo de id.) De Groote Oorlog. Staten-Generaa! Nijverdal. RAAGD chaapherder nstbode, istbode Zuid-Bevelandsche Brieven. eboom" Seroos- ISSE Sz., Dom- igd: AN DE JAGER sdij k. rer 'erkend gezin, VAN ÜIJKE Hid (Bijleveld- Kloetinge, eid der tegen- >gelijk ,st. Mei OLENBROEK, IIJER Ierseke 8 d JATTHIJSSE, aan te melden skerksclieweg. ri boerenstand. 73 Middelburg. 'ALSOORDEN d e nV lake. Tijd. nber 1911. (Station) vm. i, 5.25 en 8 u. z and e .(Dorp) з.15, 6.15 en e n (Dijk) Vm. 3.25, 6.25 en i oorden naar 25 en 3.45 u. veer) vm. 9.55, ar Walsoorden L e n (ongeveer 3.40 u. (dijfe) vm. 45, 6.40, 9.05. de (dorp) Vm. 1.55, 6.50 en ion) Vm. 7.05, 40 en 10.05 u. D86 1—3 610 Uitgave van de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LAN 3E VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre - Goes. VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per 3 maanden fr. p. post1.25 Losse nummers0.05 Prijs der Advertentiën: 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels f 1. iedere regel meer 10 ct. tief, aansl. boot „Zou het oordeel der verhar ding ook over ons gekomen zijn?" schreef ik in een der Vorige brie ven. Nu zou ik misschien kunnen schrijven: Ja, het is gekomen. Voor bekeering is het echter nog niet te laat. Maar wat is er dan toch gebeurd? vraagt men allicht. Wel dit is geschied: Up den laatsten loondag waren er, die niet begrepen, waar om de Goesche gemeenteraad besloot om alle vermakelijkheden op de toondagen achterwege te laten. Z ij waren naar den toondag gegaan en zij1 zouden pret hebben. Waarin die pret bestaat, weten we hier op Zuid-Beveland maar al te goed. In het loopen van de ecne her berg naar de andere en het liederlijk en luidruchtig; zich op straat gedragen. En nu zal men misschien zeggen: „Op Walcheren deed men1 ook zoo!" Ja, dat is Iwaar, maar dat'maakt de Zaak te ernstiger. En waar ook uit andere deelen Van ons land wordt vernomen van allerlei goddeloosheid, daar kan ik in dat alles niet anders zien dan een oordeel der verharding. God sprak door den oorlog. Een oogen- blik heeft men gebeefd. Een ,paar malen waren de kerken hijiua te klein om de soharen to bevatten, die voelden, dat Ze God noodig hebben. En nu is het gevaar nog groot, want immer moet ons geheele leger mobiel blij ven en van naar huis gaau van land weermannen, wier diensttijd eigenlijk om is, is zelfs geen sprake en dan zulk een openbaring. Ouders (want u moet ik eerst noemen), jongelingen en jongedoohters, laat toch een, breken komen met al die oude, ver keerde g'eWoonten. Het bovenstaande schreef ik een week geleden en nu eerst is er gelegenheid mijn brief voort te zetten. De jongelui, waarover ik hierboven schreef, trekken den neus op voor de Chr. Jongelingsvereeniging en de meisjes worden geen lid der Chr. Jongedochters- vereeniging. Van een leeren meeleven, met wat er gebeurt op de verschillen de levensterreinen, is geen sprake. W orden zulke jongens later man en kie zer, dan behooren ze tot, wat iemand genoemd heeft „het stemv'ee". Ze heb ben geen overtuiging en zijn daarin aan het vee gelijk, dat ze zich nu eens links dan weer rechts laten drijven. 'Wat zulke jongelui te doen staat? Zich aan te melden bij onze Christe lijke vereeniging'en. Den winter gaan ge bruiken voor onderzoek en studie. Voor de catechisatie vooral kan zooveel ge daan worden. Zeiven zullen ze eerst de vruchten plukken van hun arbeid. Gods Naam zal er door verheerlijkt worden. En er kan voor land en volk nog een goede tijd aanbreken. We hebben velerlei christelijke vereeni- gingen. Deze moeten Vergaderen en de be hingen hespreken. Er moet gebeden wor den samen en er moet worden gewerkt De kiesvCreenigingen, de propaganda- clubs, de afd. van Patrimonium en Chr. Chr. Werkmansbond moeten vergaderin gen houden. Do leden moeten uit den slaap opwaken en ieder wat doen. Waar er ontbreken door de mobilisatie, ligt het op den weg der anderen dubbele kracht te ontwikkelen. Er is gelukkig leven. Hier en daar hoorden we al van vergaderingen. Het honderdjarig bestaan der afdeelin- gen van het Ned. Bijbelgenootschap werd herdacht. Verloopen Zondag had men in meer dan een kerk Zendings-Zondag en zoo gaf het niet doorgaan der groote Zendingsbijeenkomst te 'Amsterdam voor Zuid-Beveland eer voor- dan nadeel. Voor deel in vermeerdering van kennis van en liefde tot de Zending' en ook in goede collecten voor deze zaak van Gods Ko ninkrijk. Waar we 's Heeren weg1 kennen, geve Hij ons kracht en lust om dien te be wandelen en gezondheid opdat er veel kan worden Verricht. Beknopt overzicht van den toestand. Zoolang de gegevens zoo druppelsgewijs afkomen als de laatste dagen, zal ons overzicht geen gevaar loopen z'n „be knopt" karakter te verliezen. ^Terwijl het voor ons vaststaat, dat de ftrijd weer met hevigheid gevoerd wordt, is er van eenige belangrijke wijziging in de situatie geen sprake. Het Duitsche communiqué van gisteren durft zelfs met cien dooddoener komen, dat noch van het westelijk noch van het oostelijk front iets van belang valt te melden. Zeker, Wel zijn op het westelijk oor logsterrein hier en daar plaatselijke scher mutselingen voorgevallen zelfs wer den bij' Yperen nog hevige artillerie-ge vechten geleverd doch niets vermocht den algemeenen toestand te wijzigen. Wat het Oost-Pruisisch-Poolsch-GalicR sche front betreft, is er nog veel raadsel achtigs, dank zij; de overdreven en min betrouwbaar gebleken berichten van den Russischen generaten staf en de Jof- fre-eigenschappen van de Duitsche mili taire berichtgevers. Wel staat thans vast, dat het plan van Grootvorst Nicolaas Nicolajewitsj om de Duitsche legers in te sluiten ten ©enen male mislukt is, en wel door een - grof verzuim van generaal Rennenkainpf, die met zijn leger te laat kwam in de hem aangewezen stellingen en daarvoor reeds heeft moeten hoeten. Zooals men giste ren heeft kunnen lezen, is hij uit z'n ambit ontzet. Een Russisch blad geeft oen zeer aan nemelijke lezing van dit omsingelingsge- val. Het vertelt, hoe twee Duitsche leger corpsen, die naar Bree zijn vooruitge schoven, door het optreden van nieuwe strijdkrachten in een hoogst gevaarlijke positie kwamen. Zij; werden van alle kanten in het nauw gebracht. Zij werden bijna geheel omsingeld.Alleen naar het Noorden bleef een opening, die steeds nauwer werd. Het blad geeft dan toe, dat die legercorpsen nochtans aan die omsingeling zijn ontsnapt. Dit is de Duit- schers op de volgende wijze gelukt. Zij zonden door die opening nog 2 leger corpsen, zoodat er nu vier corpsen binnen den nauwer wordende ring stonden. Maar wat voor twee corpsen een hachelijk po gen scheen, gelukte aan vier. Zij braken naar het Noorden door, zij het dan ook met verlies van kanonnen en manschap pen. Met .den val van Belgrado is het einde van den Oostenrijksch-Servischen oorlog; begonnen. De ontredderde staat van het Servische leger versterkt de meening, dat van een ernstig en succesvol verweer nauwe lijks meer sprake kan zijn. Den Boeren in Zuid-Afrika is geen ge lukkig lot beschoren en de vrijheid, zooals zij zich die voorstellen, schijnt voorals nog een illusie te zijn. i Met de gevangenneming van Christiaan de Wet is hun ideaal Wel den bodem in geslagen. Botha's eer en aanzien zijn gered. Arme boeren. Korte Oorlogsberichten. Uit Be l'gië. Te Luik kwamen van Dixmuiden 238 Britsc'h-Indiërs als krijgsgevangenen aan. Zij zaten op hun hurken in de waggons en zagen er zeer neerslachtig uit. Hun doeken hadden zij om het lijf geslagen, terwijl ze rilden van de kou. Het waren Goerkha's. Wie deze soldaten zag, zooals zij' daar in die wa gens zaten en droefgeestig naar de men- schen keken, zou'hun niet hebben gehou den voor zulke geduchte krijgers, als zij inderdaad ziju. Ik sprak een soldaat, die hen vergezel de, en deze vertelde" mij, dat ze in wikte vaart een aanval1 op de Duitsche loop graven hadden gedaan en toen ze dichtbij Waren, gebruik maakten van hun messen, waarmee ziji een ware slachting aanricht ten. De isoldaat toonde mij! zoo'n mes, dat hij had gevonden, en zei dat hij helt meenam voor zijn moeder. Schertsender wijs voegde hij erbij) dat hij het later zou gebruiken om brood te snijden. Er zijn hier twee lange goederentreinen aangekomen, met wollen ondergoederen, op weg naar het front in Noord-Frankrijk. Verder werden een veertigtal koeien bin nengebracht, die voor het leger bestemd zijn en door de Duitschers bij de boeren in de Maasdorpen in beslag waren geL nomen. Uit Warsage wordt gemeld: Alhier voer de een Saksische Uhlanen-patrouille tus- schen hun paarden in drie Belgische sol daten mee, die in hurgerkleeding waren en geprobeerd hadden, om over de grens te komen. In de Belgische grensdorpen heerscht groote ontevredenheid over de zware oor logsbelasting, die zij1 moeten opbrengen. Op 11 Nov. trok een Duitsche co lonne uit om een aanval te doen op den brug van Drij-grachten, over het Yser- kanaal, op den weg van Sygern naar Noordschooten, die door zouaven werd verdedigd. De Duitschers dreven eenige zouaven voor zich uit. Plotseling weer klonk van de Duitsche zijde het geroep „Cessez Ie feu! Cessez le feu, zouaves!" De Fransche infanteristen en mitrailleurs staakten hun vuur. Plotseling riep midden uit de Duitsche gelederen de stem van een zouaaf: „Tirez quand mêmel Tirez done les 'gars!" Onmiddellijk deed zich nu echter een 'andere stem hooren, roepend Zouaves, lie batalloun!" Daarna: „En avant! Hourra!" Maar hier 'was duidelijk het accent te herkennen van leen Duitscher, die Fransch poogde te spreken. D© moedige woorden van den zouaaf hadden echter hun uit werking gehad. De Franschen gaven vuur en de Duitschers deinsden af. Men kon het lichaam van den held niet mijer te rugvinden. Door de Russische militaire overheid wordt beslag gelegd op alle bij de bevol king aanwezige huiden en vellen van groot rundvee. De burgemeester van Moskou heeft een waarschuwing verspreid om, vooral in de groote steden, geen pogroms tegen de Joden te ondernemen. Portugal 'moet zich bereid' verklaard hebben troepen naar Egypte te zenden. Reeds vertoeven er Portugeesche offi cieren. Een liberaal Eng'elsch blad vindt het dwaasheid te zeggen, dat de oorlog ge ëindigd zal zijn met het nieuwe jaar of met de komende lënte. De duur van den oorlog, zegt het blad, zal afhangen van de vredesvoorwaarden. Te Valparaiso in Chili hebben anti- Duitsche onlusten 'plaatsgegrepen, gevolg van de schending der Chileensche neutra liteit door Duitsche oorlogsschepen. Het gerucht gaat, dat een vlieger bommen heeft geworpen op de fabriek van Krupp te Essen. De schade is niet bekend. In Egypte zijn ook Australische en Nieuw-Zeelandsche troepen aangekomen. Later giaan ze naar bet front in Europa. De Turken leggen een veldspoor- weg van Maan naar het Suezkanaal1. Het Britsche Roode Kruis schonk 1000 p.st. ter bestrijding van de typhus- epidemie in Galais. Volgens een gerecht moet Servië geneigd zijn met Oostenrijk afzonderlijk Vrede te sluiten. Van Duitsche soldaten, die van dë| Yserlinie teragkeeren, heeft ©en corr. van De Tijid gehoord, dat binnen enkele dagen de Duitschers 'de Yserlinie met alle krach ten, waarover ze kunnen beschikken, zul len trachten te foroeeren en dat de kroon prins zelf den aanval zal leiden. Lukt die aanval niet, dan zullen de Duitschers hun winterkwartier betrekken. Een laatste dienst. Uit een Duitsohen soldatenbrief: Bijl B. vonden we hem, den ge sneuvelden Franschen infanterist. Waar schijnlijk was hij achter gebleven, toen zijn arm verbrijzeld werd en was hij! ver geten en Verlaten doodgebloed. Een kruis beeld stond aan den weg, tusschen de boomen en met een hekje er omheen. Daar had de gewonde zich nog1 heenge- sleept, nadat de granaatscherf zijn arm Verbrijzeld had en daar Was hiji bezweken. Wie hadden de roode broek door het ge boomte zien schemeren en hem zoo gevon den. Voordat we hem hegroeven nam ik zijn partefeuille en herkenningsteeken; een brief viel er uit. Een dameshand; Veel lieve Woorden, waar bevende angst en liefde uit klonken en toch ook weer een geloovig afwachten. „Mijn eenige troost is, dat ons leger steeds zegeviert en dat ge de Duitschers telkens over wint en Verder: „De kleine kan nu al bijna loopen; als je thuis komt, zal hij je tegemoet dribbelen'Schrijf me, al is 'tmaar één enkel woord... Ik moest mijn oogen met mijn hand bedekken" zegt de schrijver van den veldpostbrief „en mijn kaken op el kaar klemmen, z;oo greep mij' die brief aan We hebben hem bij' "'t kruisbeeld be graven en een kruis met zijn naam op zijn graf gezet. W,anneer zal zij het verne men, di© zoo Verlangend op hem wacht?" Tweede Kamer. Afbraak |Mendels' ontwerp. Stoutigheid van Beumer. Nog geen besliasing. Er is gisteren :nog menig hartig woordje gesproken oVer het met veel gerucht aan gekondigde ontwerp-Mendels, waarvan reeds in een Vorig overzicht gezegd kon worden dat het absoluut geen^kans op aanneming1 had. Minister Ort zette den afbraak Voort en zette in den breede uiteen, dat door tal van plaatselijke oomité's met behulp Van het Kon. Nat. Steuncomité in de gevallen, door de heeren Mendels en con sorten bedoeld, de gewenschte steun is verleend. Ook de Vrij-liberale afgevaardigde Vis ser van IJzendoorn ontpopte zich als een fel tegenstander van Mendels troetelkindje. Schoon hij zich om de juridische con structie niet bekommert, en het voor hem alleen de Vraag is of iets in het al gemeen belang is, kan hij niet inzien, dat dit laatste hier gediend wordt. Hij noemt het ontwerp eenzijdig; en vindt, dat het geen rekening houdt met de eco nomische positie ook der middenstanders. In den socialist Spiekman had de voor steller natuurlijk een trouw Volgeling. Spiekman trachtte uitvoerig' uiteen te zetten, hoe in Rotterdam, het Systeem der huurbons onvoldoende gebleken Zou zijn. Spr. waagde zich aan een vergelijking met Amsterdam en moest tot de conclu sie komen, op grond Van enkele hart roerende verhaaltjes van harde huisjes melkers en gedupeerde landweermannen die in plaats van 2.50 in de 7 dagen, hetzelfde bedrag in de 10 dagen aanbo den te betalen, dat aan Mendels' ontwerp alle eer moest Worden bewezen. Een pricipieel, betoog werd na de pauze door den heer Beumer (a.r.) geleverd, waarhij1 hij vooral liet uitkomen, dat het ontwerp niets anders is dan een poging' om met de Regeeringsmaatregelen te oon- curreeren. Terecht wees hij er nog op, dat een verdediging van het ontwerp niet gele verd was, allerminst van de juridische constructie, en tot groote beschaming Van de heeren socialisten, die plots een reu- zenkabaal maakten, herinnerde spr. er aan hoe de afd. Zaandam der S. Dl A. P. pas drie leden heeft geroyeerd wegens achterstalligheid der contributie. Nadat de heer Vau Doorn (u.l.) ook nog wat in het zakje gedaan had met de andere Vrijzinnige leden .Was hij fel tegen het ontwerp was de beurt aan de socialisten, die zich niet onbe tuigd lieden en Zoo'n gezwollen stroom Van argumenten voor 't geesteskindeke van Mendels uitstortten, dat de dag' van giste ren te kort bleek, om dat alles te ver- Werken. I In het feit, dat we morgen nogmaals op de kwestie zullen moeten terugkomen en mede in verhand met de beperkte plaatsruimte, die We heden te onzer be schikking hebben, vinden we aanleiding den lezers meer uitvoerige beschouwin gen te besparen. Bovendien, het veel stof opjagende ont werp zal toch het Staatsblad niet be reiken. Na dezen dag Van taai debat zijn de kansen niet gekeerd. Leenings ontwerp. Het Voorloopig Verslag der Tweede Ka mer is verschenen over het wetsontwerp tot 'liet aangaan van een geldleening of -leeningen van 275 millioen gulden en tot dekking van rente en aflossing dier leening of leeningen. Verschillend© concessies werden van de Regeering gevraagdlo. verlaging van het bedrag der leening, liefst tot 150 mil lioen; 2o. wenschten sommigen dat het wetsontwerp zich zou bepalen tot voor schriften betreffende de lteening en dat regeling der voorziening in aflossing ien rentebetaling .aan een latere wet zou worden overgelaten, althans dat eerst na drie jaren met de aflossing ieen aanvang zal' worden gemaakt; 3o. vroegen velen dat de Regeering zou bepalen dat d© in art. 34 bedoelde opcenten gedurende 3 jaar worden geheven. Het gevolg zou zijn dat uiterlijk in 1917 een nader voor stel betreffende de dekking der leening moet gedaan worden. Verzekerd zou zijn, dat in 1917 overwogen zal worden of een oorlogsbelasting zal worden ingevoerd en bij ontkennende beantwoording; dier vraag, of niet op meer bevredigende wijze dan door heffing van opcenten, in de dekking der leening kan worden voorzien. Sommigen wenschten den termijn voor de opcentenheffing en ook den conver- sietermijn, op 2 jaar gesteld te zien. Ver scheidene wenschten dat wanneer de op centenheffing tot 3 jaar werd beperkt, de aflossing der leening tot dien tijd opge schort zou blijven. Het doen vervallen van de opcenten op de invoerrechten, de successierechten en den geslachtaccijns. In verband met de in dit verslag op genomen beschouwingen heeft de Com missie van rapporteurs den Minister van Financiën uitgenoodigd tot een monde ling overleg, dat de volgende uitkomsten opleverde le. Gaf de commissie den Minister in overweging de opcentenheffing enkel1 voor de eerstvolgende 3 jaren voor te schrij ven, jen |in art. 38! te lezen dat vóór 1 Janu ari 1917 een wetsvoorstel zal worden in gediend ter bepaling of na die 3 jaren de heffingen in de artikelen 34 tot en met 37 bedoeld, bestendigd, herzien of door een heffing in eens of op ander© wijze vervangen zullen worden. De Minis- ster verklaarde zich bereid, het wetsont werp in dien zin te wijzigen. 2é. Vroeg de Commissie of de Minister de rente van de vrijwillige leening niet zou kunnen stellen op étyg pCt. De Minister antwoordde, daartoe niet te kunnen over gaan, omdat hij zulks met het oog op het welslagen der leening te gevaarlijk achtte. Hij meende verder dat de rente stand de eerste jaren wel niet lager dan 5 pCt. zal zijn, onverschillig of de rente der leening op 5 den wel op 4Ye pCt. gesteld werd; z.i. was ook niet te verwachten dat door een rente van 5 pCt. het terugnemen van gelden van de spaar banken bedenkelijk© proporties zou aan nemen. 3e. Verklaarde de Minister op een vraag der Commissie, dat hij1 het zeer bedenke lijk zou achten, door uitstel van aflossing der leening gedurende de eerste 2 of 3 jaar de lasten der leening op die wijze op den toekomst te schuiven. 4e. Verklaarde de Minister zich bereid de opcenten op' den geslaohtaccijns, de invoerrechten en de- successierechten, uit 't wetsontwerp te doen vervallen. In ver band hiermede zal' hij voorstellen de op centen op de vermogens- en bedrijfsbe lastingen op een hooger bedrag, denkelijk op 33, te bepalen. Ten slotte verklaarde hij zich bereid de bepalingen omtrent de vrijwillige en de gedwongen leening zoo te wijzgien, dat de vierde termijn van storting in geen geval vóór Juli 1915 te doen geschieden! en dat de Regeering zich voorbehoudt, voorzoover zij niet nader heeft plaats ge had. De bedoeling is, om gelegenhei(| te geven om rekening te houden met den stand van 's lands financiën op dat tijdstip. Tramverbinding met Ant werpen. De stoomtram van Bergen-op-Zoom naar Merxem (Ijskelder) vertrekt voorm. 6.15, 8.20 en 11.20 van Bergen-op-Zoom. Aan komst te Merxem ongeveer 2 uur later. Terug, uit Merxem kort na aankomst van van de trammen aldaar. De stoomtram BredaMerxem Ijskel der (overstappen te Westwezel) vertrekt van Breda Voorm. 5.15 en 10 uur en nam. 1.35. Aankomst te Merxem kort na aan komst van de trammen aldaar. Briefwisseling met België. Aang'ezien vele personen, die geopende brieven in België vervoerden, daardoor in moeilijkheden geraakten, ook al bevatten die brieven Slechts mededeelingen van onsc'huldigen aard, wordt aangeraden gelen brieven meer haar België mede te nemen. Het verzet te Zeist. Nader verneemt men: In het eerste interneeringskamp waar thans circa 6000 Belgische soldaten zijn geïnterneerd, heeft gisterochtend een ern stige gebeurtenis plaats gehad. De geïnter neerden beweerden niet genoeg verlof te kunnen krijgen en niet lang genoeg, bel zoek te kunnen ontvangen. Er hadden al' eenige arrestaties plaats gehad naar aan leiding van 'deze ontevredenheid, maar de meeste Belgen bleven rumoerig. Eeïgistcr- middag bleek alras, dat de stemming haar toppunt had bereikt. Het werd noodig gevonden om extra maatregelen te nemen. Eenige Hollandsche officieren gingen met de belhamels spreken en trachtten ze te kalmeeren. Toen zwegen de klagers en ze niets te beweren. Een extra-bewaking werd echter noodig gevonden en een sec tie van 50 man onder luits. Valkhof en Innemee hield nauwkeurig het gebouw in het oog. De officier van piket luit. Mjalll linckrodt gelastte scjberp toe te zien. In' het gebouw, tevens cantine, bleven de Belgische soldaten echter morren. Einde lijk werden ruiten en glazen stukgeslagen en volgde leen soort van bombardement van het gebouw. Een sectie1 van 25 man onder luit. Valkhof kreeg afwisselend met een andere 'sectie onder l'udt. Innemiee dö wacht gedurende den nacht. Herhaalde lijk werd 's avonds nog gesommeerd om rustig te blijven. Ook de overste Collaard', kampcommandant, begaf zich persoonlijk nog eens naar de Belgen en sprak ze aan. Niets hielp; er moesten salvo's in de lucht worden gelost. Gisterochtend was de toestand evenwel zoo ernstig en dron gen de Belgen, meest genie-soldaten zoo danig op tegen de Nederlandsche bewa kingstroepen die zij tartten, zoodat "Wel ingegrepen moest worden. De Belgen hielden de handen in de lucht en riepen: Schiet maar! De bevelvoerend© officier sommeerde eenige keeren en gaf daarna order tot vuren. Er werden 2 salvo's •ge lost en dadelijk vielen eenige Belgen dood neer, terwijl ©enigen gewond werden. „Vad."

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1914 | | pagina 1