Uit de Provincie
Kerknieuws
Binnenland.
Onderwijs.
Gematigd Nieuws.
De verdediging van Przemysl.
Een correspondent van het „Berl. Ta-
gebl." seint 7 November uit het Oosten-
rijksch-Hongaarsche 'hoofdkwartier over de
verdediging der onuitsprekelijke stad:
Toen Wij de vesting verlieten, begon
juist een nieuwe strijdperiode, welke de
Russen met een krachtiger werkzaamheid
hunner artillerie en het oprukken naar
Medyka inleidden. De Oostenr.-Hongaax-
sche armee pareerde met operaties, die
een strakker concentratie met de vesting
als centrum bedoelen. In de laatste weken
werden alle beschadigingen der buiten
forten uit den belegieringstijd hersteld.
De buitenste vesting-gordel werd verder
versterkt.
In plaats van de opgeblazen spoorweg
brug bij Nizankowice, die nog in de Wiar
ligt, sloegen de Oostenrijksch-Hongaar-
pioniers een nieuwe brug, over welke
parallel met de vuurlinie 'een spoorweg
verbinding naar Chyrow loopt. Over deze
lijn (gingen de non-combattanten naar Hon
garije, Weenen, West-Galicië en Mahren.
In omgekeerde richting werden groote
hoeveelheden meel en andere voorraden
naar de stad vervoerd o.m. ook drie wa
gons bier.
De stemming in het leger is, trots de
voorbijgaande tegenslagen in Russisch-
Polen onveranderd goed ten opgewekt. Het
weer is weer lente-zacht. De Russen zou
den zelf toegeven bij de mislukte bestor
ming 70.000 man verloren te hebben.
De oorlog in Zuid-Afrika.
Aan de Engelsche bladen ontleent de
„N. R. Crt." enkele bijzonderheden over
de plaats gehad hebbende schermutselin
gen.
De Gouverneur-Generaal van Zuid-
Afrika seinde Zaterdag
Kolonel-kommandant Lemmer, met de
Zeeruster kommando's onder dei kom-'
mandanten van Niekerk en du Plets sis,'
met het 11e regiment Potchefstroomsche
ruiters en bejt 12e Krugersdorper rui
ters onder majoor Grim beek, en luiit.-
kol. Roux, heeft het Transvaalsche komi-
mando rebellen onder Beyers vervolgd,
waarvan gisteren bericht kwam dat het
den spoorweg van het Noorden naar het
Zuiden was overgetrokken. Vervolgens is
dit kommando over de. Vaal getrokken.
Op de vervolging werden) er 350 man
van gevangen genomen, met alle wagens
en karren.
Een ander deel van dat kommando,
waarbij zich, volgens bericht, Piet Groh-
ler, lid van den Volksraad, bevindt, is,
naar gemeld wordt,, in zeer terneergesla
gen toestand tusschen Schweitzer Rei-
nicke en Woknaransstad. Het wordt ver
volgd. Kemp tracht met een andere sterke
ofdeeling rebellen blijkbaar den spoorweg
Mafeking-Kiinberley jbij Padino Siding
over te steken. Hij wordt vervolgd door
sterke kommando's onder kolonel-kom
mandant Alberts en kommandant de Beer.
Die rebellen-kommando's schijnen dus
in alle geval talrijk te zijn of althans
geweest te zijn.
In den Vrijstaat zijn de rebellen weer
in Harrismith gekomen en hebben hof
geplunderd. Ook elders zijn ze druk in
de weer. Sterke regeeiringstroepen, door
artillerie vergezeld, zijn uitgezonden om
de gasfabriek te Kroonstad te verster
ken. Be gasfabriek van Bloemfontein is
ïeeds door een sterke mobiele macht
met geschut versterkt. Kimberley is ook
bezet door een sterke mobiele macht en
door een sterke afdeeling infanterie. De
regieering is dus volkomen tegen den toe
stand opgewassen, indien de rebellen in
den Vrijstaat volhouden.
In het rapport van kolonel-kommandant
Mentz, die van Chris Muller's rebellen-
kommando bij Al bert-Zilvermijn een 110
gevangen nam, worden onder de gevan
genen genoemd prokureur van Wijk. van
Bronkhorstspruit, en de veldkornetten Fer-
reira, Viljoen en Erasmus. Kapitein Wol-
marans en twee anderen sneuvelden, zes
werden er gewond; Muller ontkwam met
enkele anderen. Aan regeeringiszijde geen
verliezen. (Uit deze en andere bizonder-
heden schijnt wel duidelijk te zijn, dat
de rebellen geen artillerie hebben, en.
de regeeringstroepen wel). Menfz geeft
voor dit bedrijf vooral lof aan de politie
onder majoor Kirkpatrick en de Natal-
sche karabiniers onder kapitein Morris.
Vele opstandelingen waren de zaak moe
en gingen naar huis.
In een vorig telegrairf meldde Lord
Buxton, dat een troep rebellen onder Con-
roy de spoorwegbrug over de Zandrivier
te Virginia in den Vrijstaat had opge
blazen en de Wet met een groot kom
mando bij Lindley was en den spoorweg
op verschillende punten had opgebroken.
In dit bericht meldde Buxton ook, dat
de Tebellen Harrismith waren binnenge
trokken en het gedeeltelijk hadden ge
plunderd.
Verder werd in dit telegram meegedeeld,
dat bij Albert-Zilvermijn kommandant ds.
Fourie gewond en gevangen werd. Diens
broeder, kapitein Jack Eourie, van de
verdedigingsmacht, is ook onder de re
bellen.
Ds. Fourie is een doctorandus van de
Utrechtsche universiteit.
Dr. Steenkamp zoo vernemen wij
van particuliere zijde die aan de Vrije
Universiteit is gepromoveerd op' veeïi
proefschrift in het Afrikaansch, zit in
de gevangenis. Hij heeft in zijn kerk ten
gunste van Maritz gepreekt.
Korte Oorlogsberichten.
Het leven in de loopgraven.
Over het leven der Fransche soldaten
in de loopgraven worden nieuwe in
teressante bijzonderheden gemeldZoo
schreef een officier, dat zijn soldaten in
de verschansingen een badzaal met alle
moderne comforts hadden ingericht. De
heele compagnie kon 's morgens een war
me douche nemen.
Alle generaals, zoo zegt hij, kwamen de
inrichting bewonderen.
Het wild, dat tusschen do verschansin
gen der beide vijandelijke partijen rond
dartelt, veroorzaakt soms grappige inci
denten. Een haas werd niet het vuur
van beide kanten ontvangten. Nu had het
gevecht om den vluggen viervoeter eigen
lijk moeten beginnendoch uit de Diuitsche
verschansingen riep men„Tabak, Ta-
hak!" Het schieten werd gestaakt. Een
Fransohman haalde den haas weg en legde
er een pak tabak voor in dc plaats,
dat een Duitscher rustig afhaalde. Een
oogenblik later mocht echter niemand
meer het hoofd hoven den rand van de
loopgraven uitsteken.
Tal van malen oefent men zich voor
tijdverdrijf in het schijfschieten. Een
Fransohman steekt op de spits van zijn
geweer een kepi omhoog en uit de vij
andelijke loopgraven vallen regelmatig
schoten.
Zoodra een kogel de soldatinmuts (relt
wenken de Franschen met spade of hou
weel
Om zich tegen nachtelijke aanvallen te
beveiligen, bestrooien de soldaten den
grond met conservebussen die bij eiken
stap, welken de vijand doet, geruisch
maken.
Een Lloydstelegram uit Lowestoft
meldt, dat daar de bemanning van de
Nederlandsche Logger Poolster M 76 die
op een mijn was geloopen en gezonken, is
geland.
De Berl. Zeitung meldt, dat in Kairo
en Alexandrite verschillende Mohamme-
daansche notabelen zijn gevangen geno
men.
Te Luik kwamen eergisteren 400
Fransche krijgsgevangenen aan die er
zeer gehavend uitzagen. Zij waren bij
Bijssel gevangen genomen.
Vele cavaleristen, bestemd voor de
Russische grenzen, trokken hier door.
Er kwamen te Luik twee treinen
met geschut aan van zwaar kaliber, die
naar Antwerpen. Vertrokken, 5 Regimenten
artillerie kwamen van het front in Noord-
Frankrijk terug, die hun geschut met zich
meevoerden en via Bromberg naar Thorn
zullen vertrekken.
De censuur in België. Frei-
bert' Von der Goltz heeft de censuur
in België bij proclamatie aldus geregeld,:
1. Alle producten der drukpers, alsi
mede alle andere langs machinalen of
chemischen weg .vervaardigde en Voor
verspreiding bestemde verveelvloudigin-
gen, muziekstukken met tekst enz. zijn
aan de censuur onderworpen. Alle over
tredingen worden krachtens de krijgswet
gestraft, terwijl de betreffende stukkejn
geconfiskeerd en vormen en platen ve)r-
nield worden.
Onder verspreiding van drukwerken be-
hooren ook het aanplakken of ten toon-
stellen van ide betrokken stukken op
voor het publiek toegankelijke plaatsen.
2. Schouwburgopvoeringen, gesproken
gezongen recitaties, bioscoopvoorstellin
gen enz. mogen slechts plaats hebben,
wanneer eerst verlof van den censor is
aangevraagd. Overtredingen worden vol
gens de krijgswet gestraft, de platen en
films in beslag genomen.
De verordening treedt onmiddellijk in
werking.
Admiraal Von Spree, de overwinnaar
in den zeeslag bij de Chileensche kust,
ontving het ijzeren kruis le en 2e kl.
Een groot deel der eskader-bemanning
werd eveneens onderscheiden.
Tot dusver zijn 286 Duitsche filo
logen in den oorlog gevallen, waaronder
9 directeuren, 185 leeraars, 25 profes
soren, 33 hulpleeraars en 45 candidaten.
74 filologen ontvingen het ijzeren kruis,
waarvan 3 het kruis le klasse.
Twee uitgeweken Belgische kinde
ren, broeder en zuster, die door een
eoEtpaar te Aberoynon aangenomen war
ren, bleken de kinderen te zijn van de
zuster der dame, een gouvernante, die
jaren geleden naar België ging en daar
stierf. De identiteit der kinderen werd
bewezen door portretjes in een medaillon,
dat het meisje droeg.
Duitsch communiqué. Het
Groote Hoofdkwartier meldde gislervoor-
middag: Onze aanvallen bij Yperen gin
gen ook gisteren langzaam vooruit. Ruim
500 Franschen, klrurling'en en Engelschen
werden gevangen genomen en eenige ma
chinegeweren buit gemaakt. Ook verder
zuidelijk schoten onze troepen op. Hevige
tegenaanvallen der Engelschen werden af
geslagen.
In het Argonnerwoud kwamen wij goed
vooruit en de vijandelijke aanvallen wer
den met gemak afgeslagen.
In Russisch Polen bij Konin joeg onze
cavalerie een Russisch bataljon uit eljkaar,
nam 500 Russen gevangen en maakte 8
machinegeweren buit.
De Nationale Bank te Mexico is door
een oproerige menigte onder aanvoering
van constitutionalistasche soldaten, ge
plunderd.
De Belgische kroonprins heeft de
te Folkestone verblijvende Belgische ge
wonden bezocht.
Milaansche bladen dealen mede, dat
eerlang in een encycliek van den Paus
de bijeenroeping van een vredesconferen
tie in overweging zal worden gegeven.
Keizer Wilhelm zou van plan zijn
het hoofdkwartier naar Potsdam te ver
leggen.
Een Duitsch vliegtuig heeft Zondag
op Duinkerken twee bommen gegooid. Een
er van kwam hij het stadhuis neer en
[verwondde twee meisjes. De andere richtte
geen schade aan.
Zografos heeft de vereeniging van
Epirus met Griekenland afgekondigd.
Griekscbe posten rijn aan de Alhaneesche
grens uitgezet.
Als v i c e-p resident
van den Raad van State wordt genoemd
mr. dr. W. F. van Leeuwen, commissa
ris der Koningin in Noord-Holland.
De R i nd j a ni
van den Rotterdamschen Lloyd van Java
voor Botterdam besle.nd, is naar Londen
opgebracht.
De uitvoer
van looistoffen en looiextracten is ver
boden. I
Voorraad levensmiddelen.
Er wordt onderzocht of in de verschil
lende gemeenten voldoende voorraden ver-
bruiksairtikelen aanwezig zijn.
Staat van beleg.
Het Stbl. No. 527 bevat een Kon. be
sluit van den lOden dezer, waarbij met
ingang van dien datum in staat van be
leg worden verklaard de volgende ge*
meenten
a. in de (provincie GroningenTermun-
ten, Appingedam, Bierum, 't Zandt, Uit-
huizermeeden, Uithuizen, Usquert, Warf-
fum (voor izoover niet reeds bij Kon.
besluit van 25 September, Stbl. No. 463,
in staat van beleg verklaard), Bafto,
Eenrum, Kloosterburen, Leens eu Grijps-
kerk;
b. in de provincie Friesland: Ivollu-
merland en Nieuw Kruisland, Oostdonge-
radeel, Ferwerderadeel, 't Bildt en1 Bar-
radeel.
Belgische vluchtelingen.
Uit Roosendaal meldt men aan de „N.
R. Crt."
Er bevinden zich in deze gemeente
thans ongeveer 6000 vluchtelingen, van
wie er ongeveer 1600 zijn ondergebracht
in de voormalige suikerfabriek Java en
ongeveer een 1700 bij verschillende par
ticulieren. Dit zijn allen minvermogenden,
die dus dagelijks van, Voedsel moeterf
worden voorzien. De anderen hebben bij
particulieren kamers gehuurd.
Van het begin van bet bombardement
van Antwerpen af tot 1 dezer werden
hier in het gasthuis verpleegd ruim 140
zieken, met te zamen 1071 ziekendagen.
Er werden in October 68 kinderen geboren
en er kwamen 47 sterfgevallen voor.
Nu de winter nadert, is er een zeer
dringende behoefte aan warme kleeding-
stukken.
O or 1 ogs lee ni ng.
Naar wij vernemen heeft het wetsont
werp betreffende de oorlogsleening den
Raad van State bereikt. Het wordt in den
loop van deze week aan het departe
ment van Financiën terugverwacht, waar
na het dan zoo spoedig mogelijk verge
zeld van een uitvoerige nota door den
fninister bij de Tweede Kamer wordt inge
diend.
Zuivelfabrikanten.
Het bestuur van de Ver. van Zuivel
fabrikanten heeft naar aanleiding van het
wetsontwerp tot tijdelijke heffing van uit
voerrechten een adres tot de Tweede Ka
mer gericht, waarin het zegt, dat oorlogs
winsten niet zijn af te leiden uit een
vergelijking der prijzen van twee v®
schillende perioden, vooral niet wanneer
de basis-periode twee zomers en twep
winters omvat. Winterprijzen moeten hoo-
gex zijn dan zomerprijzen. Een uitvoer
recht op boter en kaas is bovendien on
billijk, daar door de toepassing van een
certificatensysteem op den uitvoer ervan
in werkelijkheid een belasting is gelegd
ter compenseering der door de regeering
kunstmatig laag .gehouden prijzen voor
de binnenlandsche consumptie. Voorts kan
Nederlands plaats op de wereldmarkt voor
gecondenseerde melk alleen worden ge
handhaafd door grooten omzet tegen lage
prijzen, zoodat een belasting niet op de
buitenlandsche consumenten kan worden
afgewikkeld. Het adres eindigt met de
hoop uit te spreken, dat de wet niet op
zuivelproducten zal worden toegepast.
Wij hebben gisteren op verzoek van
de „vluchtelingen", ofschoon 't eigenlijk
een advertentie was, als bericht opgeno
men een aankondiging van een concert
en een „vertooning."
De plaatsing van dit bericht houdt ech
ter 'niet in dat wij dezen concertavond
aanbevelen. Immers wij vernemen nader
dat deze „vertooning" niets anders is
dan een tooneelvoorstelling. Concertavon
den gevolgd door tooneelvoorstellingen (en
in den régel welke I) worden door ons
niet aanbevolen; wij zijn daar op bekende
gronden tegen.
Middelburg. Met den extratrein vertrok
ken hedenmorgen ongeveer 150 personen
naar Antwerpen, terwijl er uit Vlissingan
hoogstens evenveel de reis melemaakten.
Tusschen 11 en 12 uur weiden voor ver
trek op morgen 43 kaarten afgegeven.
Het aantal bons voor warm eten bedroeg
heden 1768.
Daar het den laatsten tijd is voorge
komen, dat door vluchtelingen geweigerd
werd werkzaamheden, als het schillen
van aardappelen en het halen van eten,
te verrichten ten gevolge van onderlinge
ruzie, is thans door het comité bekend
gemaakt, dat zij die niet aan zulk een
opdracht voldoen, vanwege het comité niet
langer huisvesting of eten zullen krijgen.
Hedenmorgen is in een woning op
de Wal leen begin van brand ontdekt, waar
van de oorzaak was het werpen van
brandende asch in een vuilnisbak, waar
door de hak en een deel van de trap
waaronder de hak stond verbrandde. Met
een paar emmers water werd het vuur
in zijn voortgang gestuit.
Dinsdagavond hield voor d n Chris-
telijken Bestuurders bond de heer Watbei
in het Militair Tehuis eene lezing over
zijn verblijf te Lunteren voor de Chr.
Sociale Actie, waar zeer leerzame onder
werpen werden behandeld. Eenig debat
volgde. Eigenaardig was dat een predi-
catie van zijn predikant over een ge
deelte van Jac. 5, juist het omgekeerde
uitwerkte op dezen spreker en hem, die
nog weifelde naar Lunteren te gaan, deed
besluiten wel te gaan, hoewel Z.Eerw.
juist alle Chr. actie afkeurde. De voor
zitter wekte de werkliedenvereeniging
„Patrimonium" en de vereeniging van
Postambtenaren, die nog buiten den Be-
stuurdersbond staan op tot aansluiting,
zij schijnen nog niet de waarde begrepen
te hebben van het „Eendracht maakt
Macht".
Goes. Plaatselijk Steuncomité.
Met dank nog ontvangen van N. N. door
mevr. D. fl.van den heer Steketee
f2.—.
Beleefd aanbevelend,
De L i gny, Penningmeester.
Vlissingen. Aan de Kon. Maatschappij
„Da Schelde" as de houw opgedragen!
van een groot vrachtstoomschip voor de
Rotterdamsche Lloyd.
Biezelinge. Met ingang van 16 Novem
ber a.s. is de heer E. Kant van 's Heer
Ahtskerko benoemd tot brievengaarder al
hier. (M. C.)
Heinkenszand. De dader, die de vorige
week de fiets van J. v. d. D'. alhier,
terwijl dezen naar een paard was gaan
zien heeft weggenomen, is te Schoon-
dijke gearresteerd. Het bleek te zijn zekere
v. d. P., afkomstig van Ovezand.
Krabbendijke. Sedert Maandag wordt
er in de Openb. School weer school ge
houden. De dames onderwijzeressen uit
Antwerpen, die hier school hielden voor
de vluchtelingen, vertrokken Zaterdag 1.1.
naar Antwerpen, om daar deze week haar
werk \veer aan te vangen. Het hoogste
getal leerlingen op de vluchbelingenschool
was 53. Zondag is er door de paters ook
het laatst kerk gehouden. Den volgenden
Zondag zullen, wie ter kerk willten, m-elt
een boerenwagen worden afgehaald.
Nog twee lokalen der Openb. School
zijn voor de vluchtelingen in gebruik.
Nog leen 100-tal worden dagelijks gratis
van voedsel voorzien.
Het aantal, dat op ^ich zelf woont, is
ook (niet heel groot meer, nog omstreeks
vijftig.
Vooral Zaterdag zijn er velen vertrok
ken, en het staat te bezien, dat er heden
weer Velen gaan zullen.
Ook de hoogere scholen zijn in Ant
werpen begonnen.
Waarde. Benoemd tot kantoorbediende
op het postkantoor te Ter Neuzen Mej.
P. A. E. Vroegop alhier.
Westkapelle. Hedenmorgen is alhier ter
hoogte van den ijzeren vuurtoren een
mijn aangespoeld.
Hansweerd. Gisteren 'zijn hier weel-
vele vluchtelingen uit Antwerpen aan
gekomen. De „Lady" en „Telegraaf III"
hebben ruim 100 Belgen naar Antwer
pen vervoerd. Het comité voedt nog on
geveer 3500 uitgewekenen.
Hoedekenskerke. Men schrijft ons:
De nieuw .gebouwde steiger voor de
Provinciale Stoomhootdienst pp de Wes-
ter-Schelde is gereed, 'tls waarlijk een
pracht stuk werk om te zien. Eenigszins
anders is het gesteld 'met den nieuw
aangelegden oprit paar dien steiger. Bij
een nieuwen aanleg als deze had uw
correspondent en pieerderen met hem,
deze gaarne wat breeder gezien. Ook het
wachtlokaal (waar slechts enkelen toe
gang kunnen verkrijgen kan door zijn
bijgebouwtje niet op schoonheid van bouw
bogen. Het geschilderde bord geplaatst
voor den ingang van wachtlokaal en stei
ger met het opschrift: „De toegang tot
den steiger en de wachtkamer is ver
boden behalve voor reizigers" geeft veel
te denken. Bij strenge handhaving van
dit voorschrift, wat althans voorloopigi
hier kan verwacht worden, worden zelfs
familieleden van passagiers, die reizigers
naar of van die boot wenschen te ver
gezellen vriendelijk verzocht in de koude
te blijven ptaan. Iets wat toch ook bij
andere middelen ,van vervoer niet wordt
toegepast.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Hekendorp als hulppredi
ker J. van 't Hooft, emeritus-predikant van
Vlaardingen, wonende te De Bilt.
Aangenomen naar Oenkerk door L. de
Baan te Boksum.
Geref. Kerken.
Beroepen te Oostburg, H. Z. de Mildt,
cand. te De Bilt; te Oostermeer, J. IJ.
Tiemersma te Drogeham; te Overtoom,
R. E. van Arkel te Soest.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt voor Leeuwarden door L. de
Bruijne te Bunschoten.
Ev. Luth. Kerk.
Drietal te Hoorn: I. E. B. Blase te
Stadskanaal, A. E. Brüheim te Harlingen
en K. H. Wallien te Monnikendam.
De apothekersexamens zullen wor
den afgenomen te Leiden, Utrecht. Gronin
gen en Amsterdam, achtereenvolgens op 9,
10, 14 en 3 December.
Geslaagd te Rotterdam voor de acte
vrije- en orde-oefeningen der gymnastiek,
de heeren J. Labruyère te 'tZand, A. de
Lange te Grijpskerke, J. Roseboom te Me-
liskerke, en de dames S. Beversluis te
Middelharnis, M. Boogerd te Middelburg,
en J. Dingemans te 't Zand.
Ongelukken. Gistermiddag heeft
te Oegstgeest een 14-jarige Belgische
knaap een zekeren K. met een jachtge
weer in het hoofd geschoten. De man
is in vrij zorgwekkenden toestand naar
het Elisahethsgasthuis te Leiden vervoerd.
Maandagnamiddag is het vaartuig van
schipper De Hoog, van Nieuwendijk, ga
laden met suikerbieten, nabij de Moer-
dijksche brug gezonken. De vrouw en
twee kinderen van den schipper zijn hier
bij verdronken.
Typhus. Te Harderwijk zijn twee
gevallen van febris typhoidéa geconsta
teerd. De lijders zijn alhier geïnterneerde
Belgische militairen. Ten 'einde verdere!
verbreiding der ziekte te voorkomen, is
de bevolking het nemen van de grootst
mogelijke voorzorgsmaatregelen aanbe
volen.
Rogge voor zuigelingen. Bij
een landbouwer te Ermelo werd de aan
wezige rogge opgenoimen (en hij mocht,
evenals 'ieder ander, voor zijn gezin een
half 'mud per persoon behouden. Nu kwam
echter een paar uur later de landbouwer
'aangifte doen, dat hem een tweeling was
geboren, en tevens verzoeken, nu ook
een mud rogge meer te mogen behouden,
zijn gezin was nu immers twee personen
sterker. Zijn verzoek werd, als gegrond,
ingewilligd. v (Arnh. Ct.)
Bankbreuk. Te Assen is gevan
kelijk binnengebracht de landbouwer JF.
de V. te Ubbena (gein. Vries), verdacht
zich te hebben schuldig .gemaakt aan!
hedriegelijke bankbreuk. De politie heeft
in zijn schuur in den grond een bedrag
aan geld verborgen gevonden.
Weinig slapen. In oorlogstijd,
wanneer de soldaat op het veld is, of
met een veel te groot aantal lotgenooten
in een veel te kleine ruimte den nacht
moet doorbrengen, komt er van slapen,
gewoonlijk niet veel. Dit is echter niet
zoo 'heel erg schrijft Vox Medico-
rum. Zoo men niet sneuvelt vindt men
na de overwinning tijd tot uitslapen. Eent
gezond mensch moet er wel tegen kunnen.1,
af :en toe eens kort te slapen. Als hygiëni
sche regel geldt wel, dat een volwassen
mensch gemiddeld 68 uur moet slapen.
Dit tneemt echter niet weg, dat er marineni
genoeg geweest zijn, wier hedrust nooit
anders dan een „hazenslaapje" was.
Maarten Luther b.v. sliep .nooit langer
dan vier uur. Wilhelm van Humholt
overtrof den grooten hervormer nog. Als
80-jarige grijsaard zei hij eens: „Ik word
oud. Ik voel het. Ik moet al minstens
vier uur slapen, om iets waard te zijn.
Toen ik nog jong was, had ik aan twe©
uur ruim Voldoende. „Het is een verkeerde
opvatting die zeer velen deelen
als zouden wij zeven tot acht uur slaap
noodig hebben. Ik was als man in dei
kracht van mijn leven altijd gewend, mij
in het duister op piijn sofa uit te strek
ken. Na twee uur was ik dan weer zoo
frisch als ooit."
Van den onlangs overleden prof. Von
Bergmann is hekend, dat hij op de vraag,,
wanneer hij eigenlijk sliep, ten antwoord
gaf: Het slapen moesten wij dokters ons
eigenlijk afwennen. Wie dus met weinig;;
slaap genoegen moet nemen, bedenke
slechts: „Om een groot man te zijn, moei
men geen langslaper wezen."
Slachtoffer van hulpvaar
dig h e i d. De 68-jarige landbouwer Geurts
onder Arnhem, liep op den Klingelbeek'-
schen weg, toen hij' een man ontmoette,,
die een koe ,aan pen touw leidde. Plot
seling ruk te de koe zich los en sloeg;
op hol; Geurts deed pogingen om het
dier tegen te houden, doch die koe stiet
hem met de horens, zoodat de man met
het achterhoofd op den trottoirhand sloeg.
Per rijwielbrancard van het Roode Kruis
werd de bewustelooze man naar het ge
meente-ziekenhuis vervoerd, waar hij; en
kele unen na het ongeval overleed.
Hoorbaarheid en kanonge-
1> u 1 d e r. Ln de pas verschenen aflevering!
van het tijdschrift „Hemel en Dampkring'"
wordt door den directeur van het Kon.
Ned. Meteorologisch Instituut aan De
Bilt de uitslag medegedeeld van bij hem
ingekomen berichten omtrent de hoor
baarheid in Nederland van het kanonge-
bulder bij Antwerpen op 79 October
1914. Daaruit blijkt, dat inzonderheid op
den 8n, den dag van het bombardement
der stad zelve, het geluid is waargeno
men tot op een afstand v,an 100 K.M.,
dus in Zeeland, op de Zuid-Hollandsche
eilanden, een deel van Noord-Brabant en
van Limburg. Verder noordelijk volgt een
stilte-gordel van 60 K.M. breed, waar
binnen het geschut niet is gehoord;
maar huiten dien kring met een
straal van 160 K. M. is het geluid
wederom zeer goed waarneembaar ge
weest, in liet noorden van Noord-Holland,
in N.- en O.-Gelderland, Friesland, Drente
en Overijsel, zelfs te finstierwohie ini
Groningen. Haarlem ligt binnen dien!
stilte-gordel. Waarschijnlijk verspreiden de
geluidstralen, die omhoog gaan, zich niet
