Woensdag 38 October 1914 39e Jaargang
Ao. 24
Uit de Pers.
De Groote Oorlog.
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LAN iE VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre - Goes.
België en Nederland.
„De Standaard" driester!
België maakt in deze droeve weken,
zooals vroeger nooit, met Nederland
kennis. j
Dusver namen de Belgen van ons land
niet dan in geringe mate notitie.
Volgens de „Almanach de Gotha." vindt
men in België wel een zeer groot aantal
Nederlanders die er hun woonplaats ko
feen, maar a'gi ons land werd dit van
Belgische zijde niet dan zeer spaarzaam
beantwoord. i
Na de Fransche, is er in België geen
enkele vreemde natie zoo sterk vertegen
woordigd als de onze.
Frankrijk is 6V2 maal zoo sterk in be
volking als Nederland, en heeft in België
slechts 10.000 nationalen meer dan wij.
Frankrijk heelt er op 'ziijn kleine 40 mil-
lioen ingezetenen een 80.000, wij imet onze
6V2 millioen tellen er 71.000 emigranten.
Uit Duitschland, dat meer dan tienmaal
zoo sterk bevolkt is als1 Nederland, zijn er
slechts pen kleine 60.000. Van ons, gle-
lijk gezlegd, 71.000.
Alle overige natiën zijn onder dei Belgen
slechts ,zeer luttel als emigranten opge
nomen. V,
Ten onzent daarentegen togen dusver
slechts even 18000 Belgen in, die dan
nog meest niet ver van de grenzen ver
toeven. 1 1 1
Ook het reizend publiek uit België trekt
zeer zelden over den Moerdijk. Geen tien
de van wat uit ons land naar België
Seist. 1 'ijl
Belgische bladen worden bgf ons in vleier
handen gevonden, de onze in Biedgië bijna
niet. j i
Kortom, men heeft in België dusver zijn
koers mieer £ui.d-op genomen.
Bij ons kwamen uit België slechts
18.000 personen inwonen, naar Frankrijk
togen 310.433 Belgen, met inbegrip Van
enkele Luxemburgers. Het verschil is bijL
na to kras.
Mogen wij- niet hopen, dat de gedwon
gen kennismaking met ons Land, waartoe
thans honderdduizenden Belgen zich ge
noodzaakt zagten, er toe zal mede werken,
■om de banden tusschen onze heide lan
den iets .sterker dan dusver het gleval
was, aan te halen?
Vroeger werd door het groote Bel
gische publiek aan Nederland Zoo goed
als niet gedacht.
Thans zal dit toch wel anders gewor
den ,zijn.
Juist daarom strekt hei ons tot vreug
de, dat de Belgen, die ons land meest
links lieten liggen, thans in zoo grooten
getale ervaren hebben, met wat ingeno
menheid onze landgenooten hen aller,-
wege hebben begroet.
Leide het tot duurzame relatie!
Althans uit Vlaanderenland.
Beknopt overzicht van den toestand.
Trots de ontzaglijke verliezen, die bei
de partijen te betreuren hebben de
geschiedenis zal straks ontzettende cijfers
vermelden wordt de groote worsteling
nog steeds met onverminderde heftigheid
ein verbittering voortgezet.
Wederzijds wordt alles op haren en sna
ren gezet, om in Zuid-West-België den
strijd uit te strijden. De Duitschers trach
ten zich een weg te banen naar Nieuw
poort, om straks tot Duinkerken zich te
wendende geallieerden spannen hun
uiterste krachten in 0111 den vijand hier
te verslaan of tot den terugtocht te dwin
gen, wat eveneens een gunstige eindbeslis
sing voor hen zou kunnen beteekenen.
Geeft het feit, dat honderden Belgen
Ostende verlaten en naar ons land uitwij
ken, grond tot de gedachte, dat het be
zit van deze plaats voor de Duitschers
nog niet definitief verzekerd is, aan den
anderen kant moet geconstateerd, dat zij
op reeds korten afstand van Nieuwpoort
genaderd zijn.
Het dorpje Pterwyse bij Veurne is groo-
tendeels ineengestort, de bezetting natuur
lijk deels vernietigd, deels tot den terug
tocht gedwongen.
Nieuwpoort is gebombardeerd. Het zwa
re Duitsche geschut men spireekt van
het geweldige geschut, dat Antwerpen tot
overgave dwong scheen goede posi
ties ingenomen te hebben, terwijl de En
gelsche vloot bij een D-uitschen aanval
van dezen kant voorlooipig tot stilzwij
gen gedoemd is.
Intusschen, van den uitslag is niefts
te zeggen, 'tls een strijd op leven en
dood. Elke voet veroverde grond koisifc
den Duitschers stroomen bloeds.
En 'tis de vraag, of deze afmattende
strijd nog lang voortduren kan, en niet
op remise zal uitloopen voor de Duitschers
hun blijden intocht houden in Nieuwpoort,
of laten wiji zeggen Calais.
Wat de onzekerheid dagen aaneen doet
voortduren vindt niet het minst zijn oor
zaak in het feit, dat aan weerszijden
telkens weer nieuwe versterkingen jwor-
den aangevoerd. Alle man, die door de
Duitschers in België gemist kunnen wor
den, n.l. in de door hen bezette plaatsen,
worden naar het front aan hun rechter
vleugel gezonden.
Maar pok de Engels-cben, die doodsbe
nauwd zijn, dat de Duitschers nog dichter
bij het Kanaal komen, trommelen alles
bij elkander, ,wat naar hun inzien de
gelederen der bondgenooten op den lin
kervleugel kan versterken.
Het stadje Nieuwpoort, in handen van
de bondgenooten, pioet geducht versterkt
zijn en zeer moeilijk te naderen, want
het land achter Nieuwpoort is doorsneden
van kleine watertjes terwijl sommige ter
reinen zelfs geïnundeerd kunnen worden.
Zeker is het dat de Engelsche vloot de
positie van de verdedigers bijzonder krach
tig maakt. Mnar of het daarom waar
is, dat de Duitschers het stadje nooit
zullen krijgen, zooals Engelsche bladen
beweren, zal nog te bezien staan. Op!
dit soort beweringen kunnen wij in het
algemeen heel weinig aan. Heeft men
zoo iets ook niet van Antwerpen ge
zegd
Op het Oostelijk gevechtsterrein lijkt
de slag bij Ivangorod (aan do Weichsel
halverwege Warschau en de Poolsch-Ga-
licische grens, zooals men weet), in het
voordeel der Oostenrijkers te verloopen.
Het officieële Oostenrijksehe rapport
maakt tenminste melding van belangrijke
winste. Slagen de Oostenrijksehe en Duit
sche troepen er hier in den vijand terug
te dringen dan hebben zij een aanzienlijk
Voordeel behaald, dat het geleden éche'cl
voor Warschau in ruime mate wel vergoe
den zal. Ook pij Jaroslaf, ten Noorden
van Przcmysl hebben de Oostenrijkers
een voordeel behaald.
Gevaarlijke tocht met een „Zeppelin".
Een welverdiende onderscheiding is den
machinist, Richard Luickhardt, uit Wil
helmshagen bij Berlijn, ten deel gevallen.
Luickhardt behoort tot de bemanning
van een Zeppelin-luchtschip, dat reeds
aan het bombardement der vestingen Luik
en Namen heeft deelgenomen, alsmede
iaan den strijd bij de forten van Antwer-
Bij een dezer laatste tochten geraakte
het luchtschip in de zoeklichten van de
vesting en aanstonds werd een verschrik
kelijk vuur geopend. Een granaat ontplofte
vlak in de nabijheid van den ballon en
verwoestte de bevestiging van een der
achterste schroeven. De zware lucht-
schroef boog naar binnen om en dreigde
in den gordel te vallen, waardoor zij de
manschappen zwaar zou hebben verwond
en de motoren zou hebben beschadigd.
Nu moesten gedurende de vaart, hoog
in de lucht, de staken worden doorge
zaagd en tevens de schroef zonder ge
vaar voor de manschappen worden ver
wijderd. Luickhardt bood zich vrijwillig
aan voor deze gevaarlijke taak. Met een
metaalzaag en vijlen klom hij buiten langs
het schip en hij slaagde er werkelijk in,
na een half uur hard werken, den arbeid
ten uitvoer te brengen en zoo de Zeppe
lin te redden. Ook wilde Luickhardt het
omhulsel, dat stukgescheurd was, herstel
len. Ook dit waagstuk gelukte, terwijl
het luchtschip met razende snelheid voort-
vloog.
Luickhardt heeft tot loon voor zijne
dapperheid het IJzeren Kruis eerste klasse
gekregen.
Uit Boom.
Pleze gemeente, welke zoo erg geteisterd
werd door roof en plundering vanwege het
schuim van Boom en vooral van het
omliggende, begint sinds eenige. dagen
haar gewoon uitzicht te hernemen. Heit
grootste deel der bevolking is terugge
keerd; enkel de burgerij komt maar lang
zaam weder.
Ee winkels zijn g'rootendeels heropend,
brood en vleeseh zijn zeer gemakkelijk
te verkrijgen. De markt van verleden Don
derdag was reeds zeer voldoende voor
zien van groenten enz. Sind.s verscheidene
dagen is de gemeente door gas Verlicht.
Die politie, bijgestaan door burgerpolitie
verzekert orde en rust zoo bij dag als bij
nacht. Konden nu nog eenige nijveraars
een aantal hunner werklieden aan den ar
beid zetten, dan ware Boom wederom het
Boom van vroeger. Duitsche soldaten ziet
men te Boom niet veel, ternauwernood
een gering© wacht aan de houten brug.
Het bestuur der gemeente wordt ver
zekerd door den heer JLemmers, griffier,
d.d. burgemeester, bijgestaan door de hoe
ren Van Combruggen en Haesaerts, sche
penen, Fr. Vermant, gemeenteraadslid en
Pol. Kennis, schoolhoofd d.d. secretaris.
De ,heer Defacq, politiecommissaris Vervult
zijn ambt, hij wordt bijgestaan door den
heer G. Struyf, hoofd der burgerpolitie.
De scholen zullen in den loop der wieek,
denkelijk Woensdag 28 October heropend
worden; den leden van het onderwijzend
personeel wordt dringend vierzocht onmid
dellijk naar Boom terug te koeren om er
hunnen dienst te hernemen.
Een comité tot schatting dier schade,
Veroorzaakt door beschieting, inbraak, en
Iroof is samengesteldde eigenaars zouden,
in ,hun belang, goed doen' zoodra mogelijk
terug te koeren, om de geleden schade
te doen vaststellen. Msb.
Kolossale mortieren.
Men vergist zich, zegt het Vad., als men
meent dat de 42 c.M.-mortieren eenlingen
in de mortierenhistorie zijn. Zelfs Antwer
pen werd reeds door een grooter mortier
beschoten.
In 1832 vervaardigde Paixhaüs voor
het Antwerpen belegerende Fransche leger
een mortier van 60 c.M. Het nauwelijks
2 meter lange stuk geschut woog 7750
K.G., had een kruiiJading van 100 pd. en
schoot kogels van 587 K.G., die kostten
voor 'dezen tijd zéér duur 400 fr. per
projectiel. Met lafette woog het mortier
15.000 K.G., dat door 36 paarden getrok
ken moest worden. Veel richtte het niet
uit, hoewel van de 10 in liet geheel
afgeschoten projectielen, 9 raakten. Na
den oorlog sprong weldra bij proefschieten
de loop. Een broeder-mortier met sterke
ren loop, dat later gegoten werd, staat
nog in het museum te Brussel.
De Fransche ingenieur Mallet bouwde
een nog grooter mortier. Dit in het mu
seum te Woolwich bewaarde mortier heeft
een kaliber van 90 c.M., weegt zonder
affuit 91.000 K.G. en vuurde een projec
tief af van 1550 K.G. gewicht. Bij het
vierde schot was de loop al zoo gehavend,
dat men niet meer durfde schieten.
Op het Kremlin staat een nog grooter
kanon, de Zar Puschka met 'n kaliber
van 100 c.M. Het is vermoedelijk nooit
gebruikt, maar zou theoretisch een pro
jectief van 2000 K.G.' weg kunnen slin
geren.
Tot dusver waren de ervaringen met al
die groot kaliber kanonnen zoo slecht,
dat ze allen naar de musea verhuisden,
Krupp echter blijkt deze monsters een
nieuwe toekomst bereid te hebben.
De gevechten aan de User.
Daarover schrijft de Tel. d.d. gisteren
Maandag heeft het geschut gezwegen.
Duitsche soldaten beweerden, dat hun ge
schut de Engelsche schepen tot den af
tocht had gedwongen, maar hedenochtend
vroeg was het bombardement van land
en van uit zee weer even hevig als te
Voren. Te Ostende rinkelden de ruiten en
daverden de huizen.
De Duitschers zijn ook de User over
getrokken, .maar zij zijn er reeds- Verschei
dene malen over geweest, doch w-e'rden tel
kens wteer teruggeworpen door artillerie
vuur, door mitrailleurs of hevigie bajonet
aanvallen. .Van een beslissing is nog' geen
sprake. De strijd woedt nog even hard
nekkig aan de IJser en verder Vlaande
ren in van Dixmuiden tot Yperfen. Deze
strijd overtreft in hevigheid en in ver
liezen .aan inenschenlevens, dien bijl de-
Maas en de Netlie. Bommen uitllzee vliegen
dwars ,en in schuine lijn over bet strijd
perk, barsten in de loopgraven op de co
lonne en vernielen de bruggen.
Bommen van Ostende en Nieuwpoort
brengen insgelijks dood en Vernieling. Sol
daten Verdrinken in massa's. Een vieese-
lijke menschenslachting geschiedt IhieT aan
de kust en verder West-Vlaanderen in
en al maar door moeten nieuwe troepen
in biet vuur.
Dat de strijd aan de( kust nog niet spoe
dig geëindigd zal zijn, bewijst het opstel
len van kanonnen tusschen Heijst en Duin
bergen, dus naar dez-e zijde met jden moaiid
in fzlee gericht. I
Te Heyst arriveerden Maandag voor1 het
eerst sedert de -bezetting een trein met
munitie en mariniers.
Ontzettend ijs het aantal gekwetsten' dat
voortdurend 1 wordt binnengebracht te
Brugge, Ostende en andere- plaatsen. Zoo
zag men Zaterdagavond te Rousselaere
een ganstehen optocht Van auto's en al
lerlei andere- voertuigen. Het seminarie,
bekend door Guido Gezelle en Hugo Vein-
rieist ligt vol gewonden. Ook verscheidene
kloosters ,Worden tot dit doel gebruikt.
In de duinen wordt scherp gepatrouil
leerd. Schildwachten staan op den vuur
toren van Knocke en in de „KursaJ"
te Heyst geeft men pass-en af in, 't Duitscih
alleen opgesteld.
Nu en dan komen Duitsche patrouilles
tot ,de Nederlandsche grens.
(Ongecorrigeerd.)
Korts Oorlogsberichten.
Naar Engeland teruggekeerde ma
rine-soldaten, die Antwerpen mede ver
dedigden, vertellen, dat Churchill hen be
geleidde en persoonlijk per vliegtuig de
Duitsche stellingen verkende.
Iemand van de Tagliche Rundschau
bezocht het Arsenaal van de vesting Ant
werpen. Hij Vond daar een ontzaglijken
voorraad, o. a. ook 28 cM. Krupp-kanotn-
nen, die echter nog niet in stelling ge
bracht waren. Den grootsten indruk maak
te echter een kolossalen hoop wapenen,
door patriottische burgers aan den com
mandant gezonden; oude Japansche en
Perzische messen en sabels, zwaarden,
lang, breed en scherp als beulszwaarden,
speren, knuppels, boksbeugels enz. De her
tog van Orleans had zijn besten sabel
afgestaan. De etiketten van de gevers
zaten meest nog aan de antiquarische
voorwerpen. Zonderling doet de opmer
king van den verslaggever over dezen uit-
heemschen wapenvoorraad aan: „Altijd
blijkt hetzelfde. De Belg leeft militair nog
in den tijd van het vuistrecht. Voor dit
anachronisme in zijn cultuur mpet hij
thans hard boeten".
De Morning Post waarschuwt de
Engelschén tegen te groot optimisme en
tegen de redeneering, dat aan de Duit
schers nog niets beslissends gelukt is.
Daartegen merkt de Morning Post op,
dat aan de Bondgenooten evenmin iets
beslissends gelukt is. De Duitschers blij
ven in bezit van bijna heel België en
een deel van Frankrijk. De toestand is
er niet naar, om te jubelen.
Men bedenke, dat de oorlog tegen
Duitschland geen sport is.
Uit Petersburg wordt gemeld, dat
van af 1 Jan. de Petersb. Zeit. niet meer
verschijnen mag. De Pet. Ztg. was het
oudste Van alle bestaande Russische kran
ten. Zij werd in 1727 gesticht.
De 'tsaritsa en haar dochters zijl.
thans met toewijding werkzaam als pleeg
zusters in het militaire hospitaal van
Tsarkoje Selo. Tusschen haar en de ge
wone verpleegsters wordt geen onder
scheid gemaakt. Zij zijn bekend als de
zusters Alexandra, Olga en Tatiana. Zij
hebben een cursus voor verpleging en chi
rurgie gevolgd en assisteeren nu bij de
operaties.
Twee „tabakdagen" in Petrograd
hebben ongeveer 250.000 pond tabak voor
de manschappen aan het front opgebracht.
In het kamp te Aldershot bevinden
zich 8000 Duitsche krijgsgevangenen en
1000 burgers.
-De „Regierungsprasident" te Breslau
heeft 1000 M. belooning uitgeloofd voor
ieder die een spion aanbrengt.
Te Coblenz heeft men tweemaal de
aldaar verpleegde lichtgewonden een boot
tocht op den Rijn laten doen. De vreugde
der soldaten, op zoo'n wijze den schoo-
nen Rijn te leeren kennen, was zeer groot.
De Duitschers in Antwer
pen. Sinds drie of vier dagen zijn de
Duitsche troepen druk bezig met den voor
raad van allerlei aard: levensmiddelen,
wijnen, vooral dekens, uit de Antwerpsche
magazijnen weg te halen en op te laden
in treinen, die vertrekken voor eene hier
onbekende bestemming; bekommerd ziet
de bevolking dit aan, vreezend dat weldra
weinig meer van haren voorraad zal over
blijven.
K. M. K. Over het gebruik van hon
den in het Duitsche legter is reeds veel
geschreven, maar over hiet gebruik van
katten heeft men tot nu toe weinig ge
hoord. 'En toch is haar functie hoewel
stiller, bijna leven belangrijk als die van
de honden. Want „om de ratten en mui
zen, die in de groote steeds gevuldd
legermagazijnen onvermijdelijk aanwezig
zijn, zooveel mogelijk uit te roeien"
naar het in bet officieel© voorschrift
heet -en daardoor de voorraden in een
voor het verbruik geschikten toestand tö
houden, sluipt in elk magazijn van het
Duitsche leger met lichte onhoorbare
schreden een kat rond, wier qualiteit van
beambte uiterlijk hierdoor wordt aange
duid, -dat zij een kleinen, netten halsband
draagt, met die letters K. M. K. (Keizer
lijke Magazijn-Kat).
De werkzaamheid der katten in leger
dienst wordt door het militaire bestuur
zoo noodzakelijk geacht, dat zich niet
alleen in elk voorraadmagazijn, maar ook
in elk fort leen kat, de z.g. fort-kat be-
vindt.
Een heldenmoeder. In een
Dudtsch blad vinden wij een brief van een
moeder aan haar jongen, die gewond in
het lazaret ligt: „Mijn beste jongen. Het
ziet er slecht uit maar heb moed en ver
trouw op God. Ik offer het vaderland
al wat ik bezit: mijn drie kinderen die
ik met moeite zonder uw vader, die vroeg
van ons genomen werd, opgevoed heb.
Wat jij voor me bent in dezen tijd?
Maar ijk bouw op God; zoo Hij het an
ders met je' besloten heeft, dan zal ik
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. postf 1.25
Losse nummers0.05
Prijs der Advertentiën:
15 regels /"0.50, iedere regel meer 10 ct.
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Familieberichten van 110 regels f 1.
iedere regel meer 10 ct.
mij met zoovtele anderen moeten troosten.
Houd dus moed, wees dapper voor uw
keizer en vaderland, zoolang het nog
kan. Wees vele, vele malen gegroet door
je moedertje."
Duitsche missionarissen.
Volgens een mededeeling van de „Köln.
Volkszeitung" hebben van de 383 Duit
sche leden van het missiehuis van de
Heilige Familie te Grave zich 235 vrij
willig aangeboden voor den militairen
dienst. De meesten zijn thans reeds aan
het front ten een groot aantal reeds ge
wond.
Ee „Jewish World" meldt dat de
hoofd-rabbijn van Lyon op een der Fran
sche slagvelden doodelijk is getroffen door
pen kogel, terwijl hij bezig was den laat-
sten bij stand'te verleenen aan een katho
lieken gekwetste. De stervende soldaat
hield den rabbijn voor een katholiek
priester, en om het de laatste ©ogen
blikken va.n den gewonde te verlichten
hield de rabbijn hem een kruisbeeld
voor. In die houding werd hiji zelf ge
troffen.
De „Jewish World" meldt dat de
mortieren gereed staan voor het gebruik.
Volgens berichten aan het Belgi
sche ministerie van oorlog worden dei
Verliezen aan Belgische zijde in de gel-
vechten aan de Yser op 10.000 do oden
en gewonden geschat. Die van de Duit
schers moeten veel grooter zijn. Na aan-
aankomst van Fransche en Engelsche
versterkingen is de stand van zaken voor
de bondgenooten op dit gedeelte van heit-
front veel' gunstiger geworden.
Aan de Times wordt uit Noord-Frank
rijk geseind dat eergisterochtend na he
vige 'nachtelijke gevechten 2500 lijken van'
Duitschers dn bet Yserkanaal' dreven. Het
water was rood van het bloed. De stra
ten van Dixmuiden waren met doodem
bezaaid.
Het nachtelijke gevle-cht was ©en warjei
hel geweest. Van| 't valte'n van den avond
tot 't aanbreken van den dag was van
man 'tegen man gevochten. Soms vielen
de strijders samen in het kanaal en Ver
dronken heiden.
De Duitschers hadden bevel gekregen,
het kanaal tot eiken prijs over te trek
ken. Een gevangen genomen officier ter-
kende het: „al moet het duizenden sol
daten kosten, wij moeten er over" was
geztegd. De correspondent schat de ver
liezen aan Duitsche zijde alleen dien
nacht op 5000 man. Hij seint voorts dat
Zaterdag een Duitsche brigade, die langs
de kust marcheerde, tusschien Nieuw
poort en Middelkerke door bet vuur der
Engeïscbfi oorlogsschepen vternietgd is.
De Fransche verliezen tusschen Toul
en Verdun worden op meer dan 40.000
man geschat.
De Oostenrijksehe prins Jean Sa-
pieka, te Londen, werd wegens overtre
ding der bepalingen omtrent onderdanen
van vijandelijke Mogendheden gearres
teerd. De prins had zich 14 September
aan het politiebureau als Oostenrijksch
onderdaan latien inschrijven. Bij die in
schrijving verklaarde hij geen wapenen,
munitie ten camera in zijn bezit te heb
ben. Vrijdagmorgen kwam hij zich weer
hij hetzelfde politiebureau aanmelden
met bet verzoek, naar zijn kennissen in!
te mogen terugkeeren. Hij was toen verge
zeld Van zijn neef, prins Alexander, een
2e luitenant van de Oostenrijksehe lan
ders. De laatste werd als krijgsgevangenen
gedetineerd ten prins Jean gearresteerd.
Bij een huiszoeking vond -de politie n.l.
niet alleen een camera, maar ook een
revolver met ongeveer honderd scherpe
patronen.
In de laatste dagen zijn, naar de Times
meldt, vijf Duitsche vliegtuigen neerge
schoten. Een Taube, die boven Reims
vloog ten met bommen wierp, werd door
een Franschman nagezet, waarop een ge
vecht in de lucht met mitrailleurs plaats
had. Een tweede Taube kwam aanste
venen, maar beiden werden zwaar ge
troffen len vielen. Te Duinkerken werd e)e|n
Taube (neergeschoten, nadat zij twee bom
men geworpen had. De twee andere vlieg
tuigen werden te Méharicourt bij Mont-
didier, haar vterluidt, met een schot ten
val gebracht.
O n d e r w ij z e r s in het Duit
sche leger. Ongeveer 40.000 onderwij
zers, d. i. meer dan een vijfde van het
geheele korps, zijn ten strijde getogen;
uit Berlijn alleen 1000. Daar sedert 1900
onderwijzers als „Einjahrigen" mogen die
nen, kon het niet anders, of de groote
meerderheid bekleedt thans een graad of
rang. Vele onderwijzers waren reeds in
vredestijd reserve-officier geworden. Dui
zenden trokken uit als „Feldwehel-leut-
nant".
Bleek voor den oorlog nog hier en
daar bij keuze van reserve-officieren een