No. 15
Zaterdag 17 October 1914
39e Jaargang
De Groef© Oorlog.
Uitgave van
de Naomi. Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LAN E VORSTSTRAAT 219.
Bureau te Middelburg:
FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG.
Drukkers:
Oosterbaan Le Cointre - Goes.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. post.
Losse nummers
ƒ1.25
„0.05
Prijs der Advertentiën
15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct.
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Familieberichten van 110 regels ƒ1.
iedere regel meer 10 ct.
0] Groninger graan-quaestie.
Wie koren inhoudt, dien vloekt het
volk, zegt de Spreukendichter (Spa*.
1126).
Van deze zonde werden in den laatsiten
tijd de GroningSche boeren beschuldigd.
In bladen van alle richtingen kregen zij
eir yan langs; en niemand minder dan
de minister van landbouw, de groote
Treub, brandmerkte openbaar hun bedrijf
en gtelde er paal en perk aan door den
geheel en voorraad rogge en tarwe in de
provincie .Groningen tegen door hem vast
gestelde prijzen in beslag te nemen.
Zoo Juidt in hoofdtrekken de geschiede
nis. Meer in bijzonderheden komt zij! op
het yolgende neer.
Aan de Gronings,che boeren ih het al
gemeen werd verweten terughouding van
hun graanvoorraden met speculatieve
doeleinden. Re minister heeft toen inge
grepen, den geheelen voorraad rogge en
tarwe in beslag genomen en de prijzen
vastgesteld, dien voor rogge op fll en
Voor tarwe op1 f 12,50 per 100 K.G., ver
minderd met 25 cent voor mogelijke on
kosten. De burgemeesters hebben hierop
den landbouwers een lijst ter teekening
aangeboden waarop de prijs voor rogge
op; f 10.75 en voor tarwê op' f 11.40 weid
vastgesteld. De rogge zou derhalve gaan
tegen den vas.tgestelden prijs, doch de
tarwe tegen f0,85 minder per 100 K.G.
Nu werd een landbouwer beschuldigd
na de pnteigening een partijtje rogge met
glas te hebben vermengd. De beschul
diging zal echter niet kunnen worden'
Volgehouden. Tenminste de bewuste land
bouwer (Smit uit Stadskanaal) heeft in
een vergadering van den Groninggchen
Landbouwbond, naar „Het Volk" meldt,
meegedeeld hoe de quaestie zit. Hiji had
namelijk nog 5 H.L., die in beslag zou
den worden genomen, doch hij had de
ambtenaren gewaarschuwd, dat er in een
gedeelte glasscherven zaten. Met het in
halen is dit glas, van een sintelweg, aan
de wielen der wagens blijven zitten en
op den dorschvloer gekomen. De tarwe
zou weer worden getrieurd en dan worden
vermalen voor paardenbrood.
Er is derhalve van opzettelijke vermen
ging met zand geen sprake. Wel heeft
een enkele zandboer om de onteigening
te ontgaan haver in zijn rogge gemengjdy
natuurlijk een even berispelijke en af
keurenswaardige daad; ook al werd hij'
gepleegd door financieel zwakken, die hun
Togge noodig hadden .om hun vee door
den winter te helpen en ïiü gedwongeh,
werden hun rogge tot den ministrieelein
prijs van de hand te doen en in plaats,
daarvan gerst, dat veel duurder is> van de
kleiboeren aan te koopen.
In een open brief van het Hoofdbestuur
van den Groninger Landbouwbond aan
den Minister van Landbouw w;ordt dit
aldus toegelicht
Alleen onoordeelkundig' en onrede
lijk ingrijpen prikkelt tot 'tegenstand.
Zoo toen begin September de maximum
prijs der rogge op1 f 10 en die der tar
we op f 12 per 100 K.G. weird bepaald.
Naar verhouding der andere prij'aen Was
die roggfeprij's op dat oogenblik te laag.
De hoogste noteering van tarwe em rogge
aan de Groninger beurs1 bedroeg 1 Sept.
respectievelijk f8.50 en f 8 pier H.L,
Naar den maximumprijs der Regeering
kon resp. f9 en f7 worden besteed.
Door den régeeringsmaatregel is die
tarweprijs niet, de roggfeprijs wél ge
drukt. Immers, de noteering1 was 8 Sepft).
resp. f 8.50 en f 7.80. De tarweprijs
bleef ondanks 25 ct. rijzing nog 50
ct. beneden het regeeringsimaximum.
De roggeprijs daalde 20 ct. en bleef
daardoor nog 80 ct. boven het maxi
mum. Intusschen heeft de regeering'sr
maatregel stellig wel invloed gehad op
de prijzen, maar die invloed was een
avierechtsche. Vooral de bedreiging met
onteigening in geval van vepvoede-
ring van rogige aan het vee-, schijnt
uitwerking te hebben gtehad. Daardoor
is de kooplust voor gerst toegenomen
en de prijs daarvan van 1 Sept. tot
15 'Sept. gestegen van f6.35 tot f7.25
per 60 K.G. De kleiboeren, die veel
gteTst, en zeer weinig rogge Verbou
wen, hebben daafVan geprofiteerd. De
.zand- en veenhoereti, die geen gerst
maar zeer veel trogjgie telen, zijn gedu
peerd.
Nu is 'talleen maar de vraag": is er
koren ingehouden, en zijn dientengevolge,
de graanprijzen zoo gestegen; wie is hier
de schuldige?
En wat blijkt dan?
lo. Dat geen inhouding heeft plaats
gehad; «joch dat integendeel de boerep
zich gehaast hebben den oogst aan de
ttnarkt te brengen, zoodat in één maand
Circa een vierde van den geheelen oogst
werd verhandeld. Hadden de landarbei
ders, die het dorschwerk willen sparen
tot pa de bietencampagne, dit niet ten
deele verhinderd, dan zou nog meer zijn
aangevoerd.
2e. pat de landbouwer op de Groning-
sche markt nooit zelf optreedt, maar al
les door commissionairs laat doen, en
dat poch dezen noch de boeren zeiven,
er jets aan doen konden dat de prijzen
boven het door den minister vastgestelde
maximum stegen. Die stijging was enkel
en (alleen gevolg van een te groote aan
vraag pit bijna het geheele land. En men
kon joch moeilijk tot de koopers zeggen
dat (zij lager moesten bieden.
Beknopt overzicht van den toestand.
De Engelsche journalist is een gezag
hebbend man. Ook de Engelsche oorlogs
correspondent kwijt zich op' uitnemende
wijze van zijn hoogst moeilijke taak, en
dat niet alleen, hij weet zich steedis de
beste posities te veroveren, om van daar
uit den loop van het wreede proces te
volgen en zoo is hij dan ook gewoon
lijk zeer goed op de hoogte van de krijgs
verrichtingen.
Eén ding dient hiérbij echter in aan
merking genomen, n.l. dat hij als ver
tegenwoordiger van de pers, van een oor
logvoerende mogendheid wel eens din
gen meent te zien, die hij gaarne hoopt.
Misschien hebben wij hier een derge
lijk geval.
Een man van de „Times," beweert bij
kris en kras, dat het groote Duitsche
leger-in Frankrijk den terugtocht voorbe
reidt.
En hij tracht zijn meening ook 'te moti-
veeren.
„Daaruit was ook, zegt hij, de verwoede
aanval op Antwerpen te verklaren, dat
geen generaal in de flank van een terug
trekkend leger kon laten. Begin Septetm-
ber begon de terugtocht van de Mame.
De terugtocht van de Aisne is nog wel
niet op groote schaal begonnen, maar
het is nog slechts een kwestie van dagen
meent de correspondent. In de Duit-
Btohe schansen woedt ingewandstyphus.
Dei Duitschers vallen met hun zware ka
nonnen nu in den kuil dien zij anderen
wilden graven. Die kanonnen, welke in
het begin van den veldtocht zoo groote
verwoesting hebben aangericht, zijn nu
niet uit de modder weg te krijgen. „Helt
groote leger beeft niet de klacht om op,
te rukken; het moet terugtrekken".
Voor zoover de correspondent kan na
gaan is de terugtocht van de stellingen
voor Compiègne, Soissons en Reims „nog
niet een (terugtocht van dien aard als
de bondgenooten uit Bergen en Charleroi
volbrachten". „De Diuitschers zijn stellig
teruggetrokken, naar op nieuwe stellin
gen. Het is dan ook voor het Duitsche
centrum van het .grootste belang, om vol
te houden, terwijl hun uitgestrekte rech
tervleugel die over Roye, Lassigny en
Atrecht loopt, zijn positie stevigt. Vandaar
het verwoede vechten te Roye, waar de
linie noordwaarts loopt. De Duitschers
zijn blijkbaar van plan met een zoo breed
mogelijk front terug te trekken".
't Verhaal is belangwekkend genoegi, om
'tden lezer voor (te zetten, doch het
spreekt, dat het over 't algemeen geen
gretig oor zal vinden.
Vooral als men weet, dat de Duit
schers reeds vele dagen geleden wissels
„betaalbaar op de Duitsche Bank te
Parijs" hebben afgegeven altijd vol
gens het getuigenis van personen, die
hét kunnen weten dan zal men wel
niet zoo goedgeloovig zijn aan te nemen,
dat de Duitschers zich tot den terugtocht
opmaken, zonder een blik in Parijs ge
slagen te hebben.
'tls waar hun posities zijn op' 't oogen
blik niet half zoo gunstig of liever niet
zoo vooruitgeschoven meer als twee we
ken geleden, doch wat zal na de rust
gebeuren?
Met grond mag een gelijktijdige actie
over de geheele- lengte van het front spoe
dig verwacht .worden.
Voor het overige verwijzen we naar de
verspreide berichten.
Uit Antwerpen.
In. een te Tilburg gehouden vergadering
van Belgische vluchtelingen deed de heer
Languor, gemeenteraadslid van Antwer
pen, eenige mededeelingen omtrent den
huidigen toestand in de Scheldestad.
Oogenblikkelijk bevinden zich in Ant
werpen 17000 marine-soldaten en 200 of
ficieren, onder hiet commando van een
admiraal.
De eischen der Duitschers zij'n de vol
gende: 15000 K.G. aardappelen daags,
2000 fiessch'en wijn, brood voor het gan-
sohe garnizoen, 85000 sigaren, 8500 K.G.
vleesch, de betaling der soldij! der sol
daten en oversten, welke op fr. 50.000
daags is geschat. „Tijd."
Beschadigde huizen in Antwerpen.
De „N. R. Ct." geeft de volgend© lijst
van beschadigde huizen. Zij is wel niet
geheel volledig maar toch tamelijk com
pleet. De volledige staat wordt eerst de
volgende week verwacht:
Lijst 1. Totaal verwoest door omstor-
ting. Lozanestraat 17, Dierchensstraat 34,
Hertsdeinstraat 14, Brantstraat 1, Ferch-
mannplein 4, Molenstraat 60, Vredestraat
29.
Lij'st 2. Totaal verwoest door brand.
Stephaniestraat 47 en 49, Banderus straat
91 en 93, Solvijinstraat 40, 42 en 44,
Mirvenstraat 35, 37, 39 en 41, Hertdein-
straat 30, Lemnestraat 6, Ballaertstraat 66,
Anselïr.ostraat 83, Brantstraat 14, Loza
nestraat 37 en 39.
Lijst 3, (vernielde of zwaar bescha
digde huizen): Schoenmarkt: onteven num
mers 11 tot 17, 25 tot 47, („tot" betee-
kent telkenstot en met), Graanplaats 39,
Eierenmarkt 8, Beddenmarkt vanaf 11
opwaarts tot einde, Lombaardev'est 76 en
78, Kammenstraat (oneven nummers) 49
tot 65, Nijverheidslei 8, Begijnenvest 90
tot 94 (even nummers), Van Breestraat
(oneven numers) van 17 tot 37, Paleis
straat (even nummers) van 44 tot 50,
Zuiderlei, (onevten numers) van 1 tot 25,
Geuzenstraat (even nummers) van 2 tot
6, Kloosterstraat (even nummers) van 130
tot 140, Plantijinkaai 24, 25 en 26, Her-
toginnestraat 46 en 48, Jordaenstraat
(even nummers) van 88 tot 94, Van
Dijlckstraat 84, Lange Leemstraat 4, 6,
124 en 501, Leopoldslei 68 (benedenver
dieping), 69 (bovenverdieping), Mechel-
sche Steenlichtweg 215 en 217, Schul-
straat (even nummers) 14 tot 20, Lausan-
nestraat conservenfabriek van Evengen-
telli en Co., 177 en 179, Van Schoonbeek
straat 8, Karei Oomstraat 6, Leemput
straat 19, 21, 50 en 57, Groote Hondstraat
Jongeqs- en Meisjesschool, Eversdijk-
straat 1 en 3.
Lijlst 4. Zwaar beschadigd: Stephanie
straat 51, Lozanestraat 19 en 90, Sol
vijinstraat 26 en 41, Dierchensstraat 36,
Ballaerstraat 64, Boudewijnstraat 99,
Brantstraat 3 en 65, Gounodstraat 29.
Lijlst 5. Gedeeltelijk beschadigde hui
zen: Graanplaats 38, Lombaardevest 49,
I Ier tog inne s t raat 44. j
Lijlst 6. Inwendige schade, die mate
onbekend. Justitiestraat 87, Boudewijn
straat 84 en 101, Ballaertstraat 2 en 4.
Lijlst 7. Licht beschadigd. Stephanie
straat 53 en 27, Rodolphstraat 16, Dier
chensstraat 9, Hertdeinstraat 16, Boude-
wijlnstraat 90, Nijverheidslei 10, Kiliaan-
straat 5, Volkstr.aat 8, v. Dijickstraat 84
en 86, Leopoldslei 116 en 118, Albertus-
straat 30 en 32.
De tosstand te Antwerpen.
De poorten van Antwerpen waren ©er-
gisterenmorgen streng bewaakt. Alleen
langs Merxem kon men binnen de stad
komen. Daartoe moest men eerst zijn pa
pieren laten stempelen bij den Duitsohen
commandant van Merxem.
(Ofschoon dit zeer gemakkelijk ging wa
ren er toch velen, wien het afschrikte,
te meer daar bepaald was, dat de jonge
mannen slechts tusschen 4 en 6 uur 's na
middags in de stad konden komen.
Waarschijnlijk was de laatste bepaling
gemaakt door den nieuwen stadscomman-
dant, Frhr. von Bodenhausen.
Echter is deze bepaling gisteren reeds
ingetrokken.
In de stad is alles rustig. Volgens de
verklaringen van verschillende burger
lijke autoriteiten is tot nu toe geen enkel
incident voorgevallen. De Duitschers ge
dragen zich dan ook zeer correct tegen
over de burgers, die steeds talrijker wor
den.
In de straten, waar de huizen zijn in
puin geschoten, zijn reeds de werklie'-
den bezig om de puinhoopen weg te mi
men.
Sinds gistermorgen is ook het trein
verkeer met Esschen hersteld en ïeeds
reden ledige goederentreinen. (Msb.)
De 42 c.WÏ.'s voor Antwerpen.
Een correspondent van de „Daily Gra
phic" schrijft over een bezoek aan de
tweede fortenlinie van Antwerpen o.m.
Het was een vreemd schouwspel dat
zich aan mijn blikken vertoonde. De zicht
bare soldaten konden op! de vingers-wor
den geteld en toch waren er duizenden
rondom. Niets van het levendig oorlogs
tafereel was hier te zien, enkel het
barsten van. kartetsen, het blaken van de
Belgische artillerie en de volle lagen van
de Britsche zeekanonnen. Deze hadden
eigtenlijk op niets te antwoorden en dit
kwam mij verdacht voor, welke verden
king later juist bleek te zijn, namelijk
dat de Duitiseihers bézig waren hun ver
schrikkelijke 42 c.M.'s op te stellen. Onze
kanonnen waren dan ook bezig om de
verdachte stellingen op te zoeken, in de
hoop het monteeren te belemmeren of lie
ver nog de stukken te vernielen, voor
zij hun werk konden beginnen. Evenals
de soldaten waren deze stukken onzicht
baar. Zij vuurden in onzen rug maar
ze waren zoo goed gemonteerd, dat zelfe
de rook van het afschieten niet gezien
kon worden.
Gelijk .thans bekend wordt, moet reeds
in 1911 de Zwitsersche kapitein Zschokke
door een toeval achter het geheim van
de Puitsche nieuwe bestellingen op' het
gebied der artillerie gekomen zijn. Hij
publiceerde destijds in een Zwitsersch mi
litair vakblad een verhandeling over het
42 o.M. geschut, dat echter door de Fran-
sche, Engelsche en Russische militairen
blijkbaar in het geheel niet is opgemerkt-
Ds bezetting van Gent.
Een Engelsch oorlogscorrespondent
meldt aan zijn blad omtrent de bezetting
van Gent o.a. het volgende:
Zaterdag en Zondag werd een held
haftige poging gedaan om de stad te
redden voor de gevolgen van een nieuw
Duitsch bezoek. Het gevecht rondom
Melle op Zaterdag liep ten voordeel© der
verdedigers af, evenals dat van Zondag.
Een zeker regiment was Zondagmorgen
in hevigen strijd gewikkeld met den vij
and bij Wetteren, vlele Duitsche aanvallen
werden afgeslagen. Verdedigers en aan
vallers echter naderden elkanders posi
ties op enkele honderden meters. Hon
derden gewonden lagen onverzorgd voor
het front der twee strijdende partijlen.
Het Duitsche geweervuur had den gehee
len nacht voortgeduurd. De Duitschers
vuurden op ieder die hun linies naderde
en maakten geen onderscheid tusschen
combattanten en non-combattanten.
Een ongelukkig incident wakkerde de
bloeddorst van de Duitschers aan. Een
afdeeling van 200 Duitsche infanteristen
kwam onder het esfileervuur der mitrail
leurs. Aan ontkomen was niet te denken
en ten slotte besloten de overlevenden
zich over te geven. Zij' staken de kolven
hunner gieweren in de lucht ten teeken
van onderwerping, maar misschien werd
het teeken niet tijdig ogemerkt, misschien
achtte men het slechts een krijgslist, in
elk geval het vuren werd niet gestaakt
en het in hinderlaag gevallen Duitsche
troepje werd vrijwel geheel vernietigd.
Terwijl de verdedigers met succes den
vijand, die Gent bedreigde, oprolden, kwam
bericht dat een groote Duitsche cavalerie-
macht naar Yperen optrok met het doel
de verbinding tusschen Gent en Ostende
te bedreigen.
De cavalerie bewoog zich snel voor
waarts, na Yperen werden zij! reeds ge
signaleerd in de richting van Dixmude.
Het was een critiek oogenblik. Er was
niet veel tijd tot nadenken en besloten
werd tot een algemeene terugtocht.
De infanterie trok in geforceerden
marsch op Brugge terug. Elk oogenblik
was van waarde om het leger en zijln
verbindingen intact te houden.
Intusschen verspreidde zich het ongun
stige nieuws en Gent werd ontruimd in
paniek als het ware.
Er waren geen treinen van de stad
naar de kust, maar voertuigen van al
lerlei soort deden dienst om de verschrik
ten inwoners weg te voeren. Tegen mid
dernacht hadden de laatste burgers, die
genoeg geld had bijleen kunnen brengen
om ©en voertuig te huren, de laatste sol
daat en ©en aantal der gewonden de
stad verlaten op weg naar Brugge en
Ostende. i i
De toestand in Warschau.
Een Oostenrijker, wien het gelukt is
uit Warschau te ontkomen, zendt aan de
„Nova Reforma" een© schildering der
daar heerschende toestanden. De stad
wordt beheerscht door de verwachting
van den intocht der Duitsche en Oosten-
rijksche troepen; de Russische overheid
zoekt achter ieder mensch een spion.
Onder de Poolsche en Joodsche bevolking,
die zich onder verscherpt politie-toezicht
bevindt, hebben herhaaldelijk arrestaties
en ook wel eens executies plaats. D©
spionnenvrees gaat zoo ver, dat er op de
muren plakaten werden aangeplakt, waar
bij' het verboden was zich in openbare
lokalen fluisterend met elkander te onder
houden. De huisdeuren moeten om negen
uur gesloten zijln; de straten zijn dan
ook om dezen tij'd eenzaam en verlaten.
Van tijd tot tijd verschijnen er Duitsche
vliegtuigen die oproepingen aan de be
volking rondstrooien. De politie heeft
verboden die strooibiljetten te bewaren;
ze moeten onmiddellijk aan den eersten
politieagent worden afgegeven. Een Duit
sche vlieger wierp ook ettelijk© bom
men op de stad, een dezer viel opi het
Station en doodde een onderofficier. Een
paar maal hebben de Zeppelins de stad
een nachtelijk bezoek gebracht; de po
gingen om ze te beschieten mislukten
geregeld. Mocht het tot een beleg komen
dan wil men de stad krachtig verdedigen.
De bladen mogen over dit alles niets
mededeelen; die tegen dit verbod zon
digt, stelt zich aan de zwaarste straffen
bloot.
Salomon Marltz.
Salomon Maritz, die, zooals men weet,
in gewapend verzet tegen de Z.-A. Unie
kwam, is een Hollander van afkomst.
Na den Boerenoorlog nam hijt bij! de Duit
schers dienst in den Herero-opstand. Velri
volgens keerde hij in de Unie terug, en'
maakte daar geen geheim van zijn sym
pathieke gevoelens voor Duitschland. Bij
het uitbreken van den oorlog bood hiji
generaal Botha zijn diensten aan en ont
ving hij een commando over ongeregelde
troepen en wegens zijn kennis omtrent
het Duitsch gebied werd hij van bijzon
dere waarde geacht.
Ex-president Reitz verklaarde .ronduit,
dat Maritz gek moest zijn en verzekerde^
dat noch. Hertzog, noch Beyers zijn. on
treden goedkeuren. De heer Reitz acht
de beweging overigens van geen beteeikfer
nis en hij is van oordeel, dat het zenden'
van eenige Hollandsch-splrekende Belgen
naar de troep van Maritz de beste uit
werking zou hebben. Door de verhalen
der Belgen zouden aanvoerder en man-
schappen dadelijk bekeerd worden.
Niet vechten, toch doodelijk.
Het leven in de loopgraven, dat de
legers nu al wekenlang (achter elkaar moe
ten volhouden, is. in elk opzicht nood
lottig. De prof. dr. Besserer uit Münster,
door de militaire overheid paar Metz ge
zonden, om den strijd laan te binden tegen
de dreigende besmettelijke ziekten, hing
bij een gesprek te Metz een treurig beeld
op Van den gezondheidstoestand onder de
Duitsche troepen aan het front.
Buitengewoon groot was het laantal sol
daten dat aan buikloop leed en ook zeer
veel gevallen van longontsteking en enkele
van typhns waren reeds voorgekomen.
„Maar is dat ook anders mogelijk", riep
de professor uit, „nu zeer veel soldaten]
vijf dagen en nachten achtereen hebben
moeten doorbrengen in de, door de hevige
regens half met water gevulde loopgraven,
omdat ze er eenvoudig (niet uit konden
komen, daar zoodra er maar een hoofd
boven de loopgraven uitkwam, daar ook
een Fransche kogel in zat. Vijf dagen
lang, gedurende welke daar ook de aan
voer van proviand onmogelijk was, moest
worden geteerd op het brood dat in den
ransel was en dat ten slotte zelfs be
schimmeld werd gegeten; vijf dagen lang,
gedurende welke de uitwerpselen van al
die menschen zich in de smalle loop
graven ophoopten en een verpestende
lucht verspreidden; vijf dagen lang, zon
der dat doode of gewonde makkers kon
den worden weggehaald
„Moeten onder zulke omstandigheden
niet zeer velen van hen, die niet door
een vijlandelijken kogel werden getroffen,
ten offer vallen aan ziekten, die een niet
minder doodelijfce uitwerking hebben dan
kogels en granaten.
„Gelukkig breidt de ziekte zich op het
oogenblik niet meer uit, zijn wij' er in
geslaagd haar te beteugelen bet weer
is nu goed, werkt mee, maar als de strijd
hier om Verduin nog lang duurt en wö
krijgen weer eenige dagen regen, waarbij
dan nog komen de steeds kouder wor
dende nachten, dan.
De professor sprak niet uit wat dan,
maar z'ijin bedenkelijk hoofdschudden zei
genoeg.
Het is duidelijk, dat onder die omstan
digheden een voortdurende versterking en
aflossing van de troepen in die frontlinie
noodig is, en dat aan beide zijdien
want het zal aan de andere zijde van
het gevechtsfront wel niet veel anders
zijln hard verlangd wordt naar een
beslissing, om uit die hel verlost te wor
den.
Maar de beslissing laat nog steeds op
zich wachten. De gevechtslinie wordt
voortdurend verlengd, maar van een
krachtige poging om door de linie Van
den vijiand heen te breken, wordt niets
vernomen. „Hand."
De wereldoorlog en do Amerikaansche handel.
De invloed van den wereldoorlog op
den handel, ook van de neutrale staten,
komt, naar een mededeeling van het
Deutsch-A merikani s che Wirtschaftsvler-
band", duidelijk tot uitdrukking: in ct©
zooeven gepubliceerde cijfers over den'
in- en uitvoer naar en van den haven
van New-York. Alleen reeds in de maand'
Augustus 1914 vertoont die handel in
de New-Yorker haven een vermindering
van 58.235.426 doll., en op den uitvoer
alleen een van 43.343.232 doll. De uit-