Binnenland.
Wetenschap *n Kunst
Landbouw.
;e
kliniek geweest. De bezitster heeft al het
mogelijke voor onze gewonden gedaan.
Ik beveel haar huis aan in de welwillend
heid van al diegenen, die hier nog in
kwartier mochten komen. In het bijzon
der smeekt de bezitster toch niet alle
voertuigen te willen wegnemen, daar zij
anders niet in de .gelegenheid zou zijn
zooveel verwonden te kunnen laten weg
brengen. Wij; zijn hier uitstekend ver
pleegd geworden.
(W.g.) Oscar, prins van Pruisen, oberst-
luitenant en commandant van het 7de
Tegiment grenadiers.
42 cM.
De Parijsche correspondent van de
„Daily Telegraph" seint, wat een gewond
artillerieofficier, van het front aangeko
men, van den Duitschen belegeringshou-
witser van 42 c.M. verbelt.
Goed behandeld, dat gaf de officier toe,
en onder gunstige omstandigheden heeft
het geschut een geweldige uitwerking.
Maar vooreerst is het moeilijk verplaats
baar. Over de doorweekte Fransche we
gen krijgen 36 tot 40 paarden het ge
vaarte niet vooruit. De behandeling van
het stuk is zoo ingewikkeld, dat, als
er van de geoefende bemanning afvallen
zij niet zoo spoedig te vervangen zijn.
Bovendien op een afstand is het voordeel
groot, maar van dichtbij gering. Met een
bajonetaanval is hot stuk genomen. De
meeste granaten barsten te vroeg of te
laat; dikwijls barsten zij in het geheel
niet. De Franschen hebben spoedig ont
dekt hoe ze met die stukken moeten
doen. De officier besloot met te zeggen,
dat het geschut werkelijk een mooie uit
vinding is, maar alleen werkelijk nuttig,
wanneer men zeker is van de opstelling.
Toen en nü.
De Times geeft dagelijks korte noti
ties van hetgeen er in den oorlog van
1870 op de overeenkomstige data gebeur
de. In haar nummer van Zaterdag haalt
zij de volgende berichten aan uit de Ti
mes van 4 October 1870. We ontleenen
ze aan .het Vad., dat ze vertaalde:
Het beleg van P a r ij s
(Per telegraaf.)
(Van onzen specialen correspondent.)
Versailles, 2 Oct. 7.40 nam. De
Amerikaansche generaal Burnside ging gis
teren van Versailles naar Parijs, om daar
een onderhoud te hebben met den heer
Jules Favre, en ook met den heer
iWashbourne. Moigen wordt hij terugver
wacht.
Bij een korte schermutseling werden
gisteren ongeveer 500 Fransche gevange
nen gemaakt.
Berlijn, 3 Oct. 5.10 nam. (Van onzen
correspondent). Bevelen zijn gegeven om
voor Parijs zoo min mogelijk gevangenen
te maken, ten einde het aantal monden, in
de stad niet te verminderen.
[Correspondentie tusso'.en graaf Bismarck
en den heer Jules Favre:
Berlijn, 3 Oct. (Reu,ter). De heer Ju
les Favre heeft een brief aan graaf Bis
marck geschreven, waarin hij uit naam
van het corps diplomatique verzoekt dat
gewaarschuwd zal worden vóór den aan
vang van het bombardement van Parijs,
waarin hij verder vergunning vraagt om
eenmaal per week een koerier van uit
Parijs te zenden.
Graaf Bismarck weigerde op gronden
van militair belang de gevraagde waar
schuwing te doen geven.
En inzake het zenden van een koerier
van uit de hoofdstad antwoordde hij als
volgt:
„Ofschoon wij de verzending van open
brieven door de diplomatieke agenten in
Parijs kunnen toestaan zoolang tegen hun
inhoud van uit militair oogpunt geen be
zwaar wordt gemaakt, kan ik met de
meaning van hen, die een belegerde ves
ting als een geschikt centrum voor diplo
matieke tussohenkomst beschouwen, geen
rekening houden, noch kan ik deze mee-"
ning behandelen alsof zij op goede gron
den steunt. Deze opvatting trouwens
schijnt te worden gedeeld door die neu
trale regeeringen, welke hun vertegen
woordigers naar Tours hebben laten
gaan."
De aanstaande vrede.
In het nieuwste nummer van de „Preus-
sische Jahrbücher" bespreekt de bekende
Beriijnsche geleerde Hans üelbrück de
vraag, wat er te verstaan is ander een
vrede die Dultsohland volkomen waar
borg geeft tegen een herhaling van een
aanval als thans op het rijk geschiedde.
Hij kamt hierbij tot de volgende canslu-
sies:
Volkomen zekerheid, dat een overwon
nen vijand geen gebruik zal maken van
een gunstige gelegenheid om den strijd
te hervalten, bestaat alleen, wanneer men
hem voor altijd onder de knie heeft. Zoo
deden het de Romeinen, die op deze wijze
hun wereldrijk schiepen.
Een dergelijk wereldlijk is thans tot
heil van de menschheid niet mogelijk.
Een middenweg is, zich groote gebieden
te doen afstaan, domineerende vaste pun
ten te bezetten en den tegenstander oeco-
nomisch uit te mergelen. Dit deed Napo
leon in 1807 met Pruisen. Hij nam de
helft van ons gebied, behield de Oder-
vestingen, begrensde ,de grootte van ons
leger en .eischte een oorlogsschatting zoo
groot, dat wij haar in vele jaren niet
betalen konden. Deze methode is niet
goed gebleken. Zij had succes gehad,
wanneer Napoleon ook het óverige deel
van de ,wereld onderworpen had, dus
den weg gegaan was van de Romeinen.
Daar hem dit niet gelukte, kwam in het
zesde jaar reeds het oogenbük, dat Prui
sen kon opstaan. En toen bleek, dat juist
de ontzettende materiëele druk, dien Na
poleon op ons had uitgeoefend moreele
krachten wakker riep, die veel sterker
waren. God behoede ons er voor, dat
het Duitsche rijk thans na de overwin
ning. die ,wij verwachten, stuurt in de
richting van de Napoleontische politiek.
Een onafzienbare reeks van oorlogen zou
het gevolg zijn. Want welke boeien wij
volkeren ook willen aanleggen, beweging
loos zijn zij niet te maken. En Europa
is het daarover eens, dat het zich nooit
de heerschappij zal laten welgevallen van
een enkelen staat. De zekerheid, die wij
willen veroveren, kan dus alleen bestaan
in een verbinding van de hoogste eigen
militaire kracht met politieke gematigd
heid, die het wantrouwen, door de mi
litaire macht gewekt, weer ontwapent.
Anders uitgedrukt: Ons doel moet zijn:
het handhaevn van het bestaande po
litieke evenwicht op het land en het
veroveren van het evenwicht ter zee.
(Msb.)
Uit Antwerpen.
Een ooggetuige schrijft aan „De Maas
bode":
Een der dapperste stukjes, die ik ooit
gezien heb, werd gisteren gedaan door
een Amerikaansch meisje. Zij was af
komstig uit Boston en had haar auto,
dien zij zelf bestuurt, ter beschikking
gesteld van een veldhospitaal. Nadat een
fort met granaat-vuur aangevallen was,
werd er bericht ontvangen, dat er in het
fort gewonden waren, die hulp noodig
hadden. Om het fort te bereiken was het
noodig ongeveer twee mijlen over een
weg te gaan, die voortdurend onder het
vuur der granaten lag. Niets was er op
te zien dan de lijken van gedoode sol
daten.
Voor iemand goed wist, wat er gebeur
de, vloog een groote, grijze auto langs
den weg, met het slanke figuurtje van
de Amerikaansche ;aan het stuur. Ofschoon
de granaten rondom en over haar vlo
gen, behield Mrs. Winterbottom haar
koelbloedigheid. Toen zij het fort bereik
te troffen overal om haar heen de gra
naten. De auto was spoedig gevuld met
gewonden en Mrs. Winterbottom aan
vaardde de terugreis naar de Belgische
liniën.
Het tooneel dat Donderdag tusschen
Waelhem en Mechelen geboden werd,
tartte iedere beschrijving. Tegen den
iood-grijzen hemel stegen wolken rook
op van brandende dorpen. De lucht was
vervuld van de ontploffingen der grana
ten en het gefluit der shrapnels. Het
zware gedonder der kanonnen in de for
ten en het gebulder der Belgische veld-
batterijen werd met tusschenpoozen be
antwoord door het gekraak van ontplof
fende Duitsche granaten. Groote bewon
dering verdient de vastberadenheid en
heldhaftigheid der B>elgische soldaten. Zij
weten, dat ze vechten met den rug tegen
den muur en deze crisis in de geschie
denis van hun land verandert ze in hel
den en martelaars. Ieder oogenblik van
den dag zweven zij tusschen leven en
dood.
De Engelschen in Duitsch Zuid West Afrika.
Volgens de „Daily News" telegrafeert
kolonel Grant, dat de Engelschen bij hun
nederlaag aan de grens der Itandfontein, en
Warmbaddistricten 16 dooden, 43 ge-
Wonden, 8 Vtermisten en 35 gevangene® te
betreuren hebben. Generaal Lukin seint,
dat den kolonel Grant geen blaam voor
dit ongeluk treffen kan. Zijne soldaten
hadden zich goed geweerd.
Een verder telegram meldt dat de Duit-
sohers hunne gevangenen op eerewoord
lieten gaan, wijl men voor het moment
met water en voedsel uiterst spaarzaam
moest zijn.
Moedig optreden van den Hertog v. Oldenburg
Een gewonde Oldenhurger geeft in de
„Hamb. Courier" een interessant verhaal
over het moedig optreden van den hertog
van Oldenburg, die door zijn dapperheid
het ijzeren kruis verdiende. We ontleenen
er het volgende aan:
„Dat was een heet gevecht daar bij V.
Wij, Oldenbuigers, lagen daar urenlang
onder hevig vuur der vijandelijke ar
tillerie, en de vijand had daar een groote
overmacht ter beschikking. Steeds dichter
rukten de Franschen op ons aan, en de
hagel van projectielen die ons pm de
ooien vloog, dunde onze gelederen gewel
dig.
Plotseling -ik weet zelf niet meer
of de vijand attakeerde- of dat de ma
chinegeweren in werking kwamen daar
begonnen eanige groepen van do onzen te
wijken en sleepten de andere met zich
mede.
Toen kwam op eenmaal onze groother
tog in een auto aangesnord, steeg uit,
ontrukte een gewonde zijn geweer en
stortte zich onder de kreet: „Vooruit
kerels, willen jullie wel eens vooruit I"
in den heftigsten kogelregen. In galop
volgden we natuurlijk onzen dapperen aan
voerder en kwamen gelukkig in een droge
gracht terecht, die ons een prachtige
dekking bood. Van hieruit werd toen de
vijandelijke aanval met g ans afgeslagen.
De groothertog bleef gedurende het ge-
heele gevecht in onze linie en vuurde
zelf flink mede"
Korte Oorlogsberichten.
In de „Nationalzeitung" geeft een
inzender in overweging de krijgsgevange
nen aan het werk te zetten, door hen
't Middelland-kanaal, waarvan het stuk
Hannover-Elbe nog niet klaar is, te doen
afmaken. Het is van groot belang voor
het vervoer van graan, kolen, proviand
en munitie, over dit kanaal van Rijn
naar Weichsel te kunnen beschikken. Up
do werkloosheid zou deze maatregel wei
nig invloed hebben, daar Duitschland
reeds in vredestijd tal van grondwerkers
uit helt buitenland heeft moeten laten
komen. Als zich echter Duitsche werk
lieden voor dezen arbeid opgeven, zou
men hen ook dienen aan te nemen, doch
ze gescheiden van de krijgsgevangenen
moeten houden.
Hoe li ij het Kruis kreeg. In
het hospitaal te Heidelberg ligt een ge
wonde Beier, die het ijzeren kruis op
de volgende manier verdiend heeft. Hij
was in een gevecht een eind voor zijn af-
deeling uit alleen komen te staan en zag
acht Franschen op zich af komen. Twee
van hen schoot hij neer, daarna sprog
hij in een sloot. Op den rand van die
sloot zette hij zijn helm neer en liep
zoo snel mogelijk van die plaats weg.
De Franschen openden een Verwoed vuur
op den he Ir n en onze Beier maakte zich
dien tijd te nutte, om van een andere
plaats in de sloot of de zes andere Fran
schen neer te leg.gen. Zoodoende was hij
van zijn vervolgers af. Nu kroop hij weer
uit zijn dekking te voorschijn en zag in
den dalketel ongeveer 500 Franschen, die
op het punt waren op te rukken. Snel
rapporteerde hij die ontdekking aan zijn
majoor. Drie machinegeweren werden te
gen den vijand opgesteld, welke hem
groote verliezen toebrachten. Daarvoor
heeft hij het ijzeren kruis gekregen.
Is het waar? Het komt dikwijls
voor, dat als van een afdeeling Beieren,
Wurtembergers of Saksers de officier sneu
velt, de soldaten de handen opsteken en
zich aan den vijand overgeven. Zijn de
manschappen echter Pruisen, dan zet
ten zij, zoo hun officier valt, steeds
den strijd voort onder aanvoering van
hun onderofficieren. De Figaro beweert
het.
De Rumeensche regeering verbood
den uitvoer van meel, doch stond den
graanuitvoer toe.
Uit een Times-brief: Wij vingen een
spion, die gekleed was als een van mijn
jongens en die, inderdaad, al eenigen tijd
een officiersrijtuig gereden had. Geheel
bij toeval joeg een van mijn jongens door
een opmerking den spion schrik aan.
Deze, meenend ontdekt te zijn, slingerde
zich op een paard, trok zijn revolver
en reed weg, doc.h eenige geweren schoten
hem bijna dadelijk uit het zadel. Hij was
dood als een pier. Onder onze uniform
droeg hij nog een Fransche uniform en
burgerkleeren.
Ambtelijk wordt uit Wieenen ge
meld, dat de operaties in Russisch Polen
en in Galicië een gunstig verloop hebben
De Duitsche en Oostenrijksche troepen
werpen den vijand van Opatov en K li men
tor tegen den Weichsel terug. In de Kar-
pathen hebben wij de Russen aan den
Ucsocer-pas geheel verslagen.
De Oostenrijkers voeren een schrik
bewind in Bosnië. Verschillende personen
zijn wreedelijk vermoord of opgehangen.
Men beweert, dat de Duitschers al
leen op het Westelijk oorlogstooneel reeds
een half millioen soldaten verloren heb
ben.
De Kaukasische autoriteiten zionden
tegen de Muzelmannen in de omgeving
van Batoem, Adjoru, Techurusku, die wei
gerden militaire diensten te doen, Muzel-
mansche troepen. Deze maakten nu echter
gemeene zaak met de vluchtelingen. De
autoriteiten moesten artillerie zenden,
waardoor ernstige incidenten ©enigermate
voorkomen konden worden.
De Perzische stammen die tusschen
de Turksche grenzen en het Urmin-maer
wonen, hebben naar de wapenen gegrepen
om de Russische troepen, die zich daar
bevinden te verjagen. De Perzen overvie
len de Russen bij nacht en doodden
meerderen van hen.
Ze bezetten het tot dusver door de
Russen ingenomen gebied.
Engeland en Egypte. Volgens
een telegram uit Kaïro blijkt uit de hou
ding der Egyptenaren omtrent den oorlog,
dat de pogingen der Duitsch-Turksche
agenten in de Britsche koloniën, om de
sympathie van Egypte van Engeland te
vervreemden, volkomen gefaald zijnde
bijdragen voor het liefdadige Engelsc.he
oorlogsfonds vloeien toch van alle kan
ten toe.
Een Duitsch 42 c.M. kanon
verloren? Yo'gens een telegram uit
Ostende ging door het onder water zet
ten van het land nabij Waelhem een
Duitsche zware batterij, waarbij ook een
42 c.M. kanon geheel verloren.
Japanse h-D uitsche vijan-
d e I ij k h d e n. De veneenigde Japan
ners en Engelschen werden hij hun eerste
bestorming van de beves igingswerken der
van 2500 man teruggeslagen. De uitweir-
infanterie te Tsingtau met een verlies
king der Duitsche mijnen, kanonnen en
machinegeweren was vernietigend. De
rechtervleugel der verbondenen we d door
den Oostenrijksohen kruiser „Kai serin Eli
sabeth" en door de Duitsche kanonneer
boot „Jaguar" met goed gevolg bescho
ten. De Duitsche verliezen moeten slechts
gering zijn; de Japanner-s wachten ver
sterkingen uit Japan af.
De Japanner s bezetten een
der Marshall-eilanden. Een Ja-
pansche afdeeling heeft het eiland Jaluit,
den zetel van het Duitsche bestuur op
de Marschall-eilanden, bez.-t. De Duit
schers hebben geen tegenstand geboden.
De Fngelsche schepen die in de haven
werden vastgehouden, zijn vrijgelaten.
Het d parlement van marine \erklaart,
dat de bezetting, door militaire noodzaak
geboden, niet blijvend zal zijn.
(N. R. Ct.)
Een Duitsche torpedoboot
vernield. Uit Schiermonnikoog seint
een bijzondere correspondent van het „N.
v. d. D.": Gistermorgen omstreeks 11 uur
kruiste ongeveer 10 a 1200 M. ten N. O.
van ,het eiland, patrouilleerende voor de
monding van de Eems, een Duitsche torpe
doboot. Het weer was helder en de bewe
gingen van het vaartuig waren duidelijk
te volgen. Plotseling werd een ontploffing
gehoord; ami den boeg vertoonde zich
een hoog opsehuimende waterzuil. De
torpedoboot helde onmiddellijk over en
Verdween na 3 minuten voor de oogen der
toeschouwers op het strand onder water.
Kort daarna vertoonden zich in de
buurt van de plaats waar de boot was
gezonken, eveneens duidelijk waarneem
baar, twee koepels van onderzeeërs. Het
was natuurlijk niet te zien van welke
nationaliteit deze waren, zoodat de mo
gelijkheid blijft bestaan, dat de Duitsche
torpedoboot op een eigen of mogelijk ook
op een, een der laatste dagen daar ge
legde Engelsche mijn is gestooten, en door-
eigen onderzeeërs geassisteerd werd.
Een poos nadat de onderzeeërs weer
verdwenen waren, stoomde met groote
snelheid uit de Eemsmonding een Duitsche
kruiser naar de plaats des onheils, die
booten uitzette, en verscheidene op en
aan wrakstukken ronddrijvende schipbreu
kelingen oppikte. Later stoomde de kruiser
terug naar den Eemsmond; gistermiddag
voeren echter nog verscheidene torpedo-
booten rond op de bewuste plaats.
Kosteloos vervoer van
militairen.
Met intrekking eener desbetreffende
vroegere beschikking heeft de minister
van oorlog bepaald
lo. om een bewijs van kosteloos vervoer
voor spoorweg, tramweg of stoomboot
c.q. veer te kunnen verkrijgen, moeten
met verlof gaande militairen beneden den
rang van officier daarvoor een verzoek
richten tot hun onmiddellijken chef, on
der verklaring, dat hun beperkte geld
middelen hun niet toestaan zelf (resp.
telkenmale zelf) hun reis te bekostigen.
Geenerlei bewijsstukken mogen tot sta
ving dezer verklaring worden gevraagd.
Een bewijs van kosteloos vervoer kan
worden afgegeven
aan gezinshoofden telkenmale, dat aan
hen op grond van de door den opper
bevelhebber van land- en zeemacht uit
gevaardigde bepalingen verlof wordt ver
leend;
aan nietgezinshoofden hoogstens één
maal in de veertien dagen, wanneer hun
op grond van yorenaangehaalde bepa
lingen verlof wordt verleend.
De bedoelde vervoerbewijzen kunnen
voor de heen- en terugreis* uitsluitend
worden gegeven ,naar de woonplaats, of
tijdelijke verblijfplaats ,van het gezin van
den verlofganger ,of naar het daar nabij
gelegen station, (dan wel naar de plaats,
waar de ..aanwezigheid van den verlof
ganger dringend noodzakelijk is.
Toelage aan militairen.
Bepaald is, dat te rekenen van en met
den len .October- tot e'n rhët den dag,
waarop de (m o bi 1 i sa tic- toestan d voor het
betrokken onderdeel zal eindigen, de vol
gende dagelijksche toelagen zullen wor
den toegekend.
Bij nachtverblijf in de woonplaats
opperofficieren, hoofdofficieren jen su-
balterne-officieren f 1onderofficieren,
boven den rang van sergeant-majoor (op
perwachtmeester) f 0.75idem bij inkwar
tiering met voeding f0.40; korporaals en
mindeTen f 0.10.
Bij nachtverblijf buiten de woonplaats:
gehuwde opperofficieren f 5, id. id.
hoofdofficieren f4, id. subalterne officie
ren f3, jd. onderofficieren boven den
rang van sergeant-majoor (opperwacht
meester) fl.50; id. id. bij inkwartiering
met voeding £1.15; idem overige onder
officieren f0.25, id. korporaals en min
deren fO.10.
Voor 'öngehuwden zijn deze toelagen
resp. f4, f3, f2.50, f 1.25, f0.90, f0.25
en f0.10.
Officieren en onderofficieren boven den
rang van seirgeant-majoor, (opper-wacht-
moester), die aan de soldatenmenage wen-
schen deel te nemen, betalen daarvoor
de vergoeding ad f0.35 per dag.
Overige onderofficieren, korporaals en
minderen nemen voor rijksrekening deel
aan de soldatenmenage of worden voor
rijksrekening met voeding ingekwartierd.
Gehuwden, in de woonplaats verblijvende,
genieten een vergoeding wegens gemiq
van levensmiddelen van f 0.35, wanneer-
zij, desgewenscht, niet aan de soldaten
menage deelnemen.
Alleenreizende officieren en onderoffi
cieren boven den rang van sergearrlt-
majoor (opperwachtmeester), die na 12
uur 's middags langer dan 6 uur uit hun
woonplaats afwezig zijn, genieten de toe
lage voor nachtverblijf buiten de woon
plaats vastgesteld.
De overige onderofficieren en minderen,
in wier voeding (buiten hun woonplaats)
niet door deelneming aan een soldaten
menage of door inkwartiering met voeding
kan worden voorzien, ontvangen boven
hun dagelijksche toelage een vergoeding
wegens gemis van levensmiddelen van
f0.75 voor een onderofficier en van f0.50
voor een korporaal of mindere.
Bij ziekte, verlof of andere redenen tot
dienstverhindering worden de toelagen
niet langer dan vier dagen genoten.
De militairen, behoorende tot het re
monte-depot en tot de luchtvaartafdeeling,
blijven de toelagen behouden, vastgesteld
bij de beschikking van 1 Augustus 1914,
met dien verstande, dat korporaals en
minderen een toelage van f0.20 in plaats
van f0.10 genieten en gehuwde onder
officieren beneden den rang van adju
dant-onderofficier, die in hun woonplaats
niet aan de soldaten-menage wenschen
deel to nemen, de vergoeding voor le
vensmiddelen ad f0.35 kimnen ontvan
gen.
Wollen handschoenen.
Belangstellende ingezetenen worden
door den minister van oorlog uitgenoo-
digd hunne medewerking te willen vier-
leenen tot het verkrijgen, vervaardigen!
of doen vervaardigen van wollen hand
schoenen voor militairen. Zij gelieven tot
dat doel gebruik te maken van de tus-
schenkomst van de plaatselijke Steun-
comité's welke Conrité's worden uitgie-
noodigd, de ontvangen handschoenen
vrachtvrij toe te zenden aan het Hoofd
van het Centraal Magazijn van Militaire
kleeding en Uitrusting be Amsterdam,
die de geschatte waarde der goedgekeur
de handschoenen aan de betrokken (Jo-
mité's zal overmaken.
De modellen, waaraan do te vervaar
digen handschoenen zooveel mogelijk
moeten beantwoorden, zullen kunnen
worden bezichtigd bij de bedoelde Steun-
comité's en bij de magazijnen van klee
ding van het leger of wel bij militairen,
die in het bezit daarvan zijn.
De Steunoomité's kunnen voor zooveel
noodig aan het Hoofd voornoemd enkele
paren van die handschoenen aanvragen.
Ter voorkoming van teleurstelling wordt
ten zeerste aanbevolen deze modellen
zoo getrouw mogelijk te volgen, aange
zien onbruikbare handschoenen niet kun
nen worden teruggezonden, noch de waar
de daarvan worden vergoed.
Levensmiddelen.
De minister van L. N. en H. zal aan
alle Commissarissen der Koningin ver
zoeken opgave te doen van de gemeenten,
die in aanmerking komen voor een ge
lijke circulaire als aan den Groningschen
burgemeester is gestuurd. Deze betreft
den aankoop van gemeentewege van rog
ge en tarwe ter voorkoming van prijs
opdrijving. Overwogen wordt ook of er
maximum-prijzen gesteld moeten worden
voor den groothandel in peulvruchten,
met name van boonen en erwten. Vier
booten met regeeringsgraan zullen wel
dra in Nederland aankomen.
Een onderzeese he gasleiding.
De Noorsche stad Kristiansund had tot
voor ©enige jaren geen centrale gasvoor-
ziening, daar tegen het aanleggen van een
buizennet groote bezwaren bestonden: im
mers de stad ligt op vier eilanden in
zee: Kirkelandet, Inlandet, Nordlandet en.
Skorpen. De bloei der stad dwong ech
ter tot het oprichten eener gasfabriek, die
op het strand gebouwd werd en volgens
de moderne techniek het lichtgas onder
druk in het buizennet drijft. Dit buizen
net, het meest interessante deel van den
aanleg, moest echter op een diepte van
26 M .onder water gelegd worden, waar
door aan de dichtheid groote eischen ge
steld werden om het indringen van het
water te voorkomen. Met behulp van
Mannesmannbuizen van 100 m.M. dikte,
kon men de ondergrondsche leiding zon
der moeilijkheden leggen. In de nabijheid
van de kust werden de buizen in den vorm
van het strandprofiel omgebogen. Daar
uit de diep onder water liggende bui
zen gecondenseerd water niet verwijderd
kan worden, wordt het gas op het land
voor het intreden in de landhuizen zorg
vuldig van het water bevrijd.
Duur veevoeder.
De oorlogstoestand heeft een be'angrijlöe
stijging van de prijzen van nagenoeg alle
voeder middelen voor het vee tengevolge
gehad. Waar onder normale omstandig
heden de prijzen der veel gebruikte voe
dermiddelen vrijwel verband houden met
de werkelijke voedingswaarde, is dat nu
in vele opzichten niet meer het geval.
Het volgende voorbeeld maakt dit vol
doende duidelijk.
M
8
t-H
Sept.
1914
ƒ12,-
-11,60
-12,50
f-i
CD
PD
yi
CT
Ov
Sept.
1913
O O I
C&Cft 1
ofl> t>f
AO Tri
<X> <T) 1-4
N S Cö
c
co co
7„ ver
teerbaar
vet
OS f-h OS
r-' of co*
"In ver
teerbaar,
zuiver
eiwit
t>ocfccf
<M
Jp
NAAM.
Amerikaanse
Ljjnmeel
Gerst
Maïs
Het blijkt uit dit voorbeeld ook zeer
duidelijk, dat wie thans zoo dure gerst
en mais voedert, zeer onverstandig dcet.
De landbouwers die gerst hebben, doen
beter deze te verkoopen en daarvoor bijv.
Amerikaansch lijnnreel in do plaats te
nemen. Opdat het de landbouwers ge
makkelijker zal vallen te beoordeelen, wel
ke voedermiddelen bij de tegenwoordige
prijzen goedkoop en welke duur zijn,
