304 Zaterdag 36 September 1914 38e Jaargang De Groote Oorlog. BERICHT. Binnenland. Uit de Provincie. Uitgave van de Naaml. Venn. LUGTOR ET EMKKGO gevestigd te Goes. Hoofdbureau te Goes: LANGE VORSTSTRAAT 219. Bureau te Middelburg: FIRMA F. P. DHUIJ - L. BURG. Drukkers: Oosterbaan Le Cointre - Goes. Zij, die zich met 1 October e. k. op „De Zeeuw" abonneeren, ont vangen de tot dien datum verschij nende nummers gratis. B knopt overzicht van den toestand. „Wachter, wat is er yan den nacht?" Ziedaar de Vraag van iedoren morgen. Wat nieuws bracht ons do draad Met den dag wordt de spanning gïoo- ter. Met ongerustheid vraagt men zich a£, wat de ontknooping zal zijn van het drama, dat zich daar in Noord-Frankrijk afspeelt. Want, hiervan is ieder zich be wust, dat daar de beslissende slag gele verd wordt of zal worden. Nu dan, wat is er van den pacht? De strijd blijft zich kenmerken door onverminderde hevigheid. Tusschen de Somine en de O is© is oen zeer hevig algemeen treffen gaande tus- schen Franschen en Duitsehers, welke laatsten na versterkingen te hebben ge kregen, die zijn onttrokken aan zijn cen trum, uit Lotharingen en de Vogezen en die langs Kamerijk, Luik en Valenciennes zijn aangevoerd, in de streek yan Telgnier (ten zuiden van St. Quentin bij La Fère) en St. Quentin slaan. De Fransche troepen zijn ten oosten van Reims naar Berru Moronvillers (5 jK.M. ten oosten van Reims) vooruitgedron gen. Op den rechteroever der Maas is de vijand er in geslaagd vasten voet te krij gen op de Maasheuvels en het voorge bergte Van Hattonchatelhij is in' de rich ting van St. Michiel (aan de Maas, 10 K.M. ten zuiden van Troyon) voortge- rukt en heeft twee forten, Raroohes en Camp des Romains, beschoten, en het laatste genomen. De Franschen blijven daarentegen de baas ten zuiden van Ver dun en rukken van Toul op naar Beau mont (10 K.M. ten N.O. van Gironville). Op den rechtervleugel hebben zij. aan vallen op Nomeny afgeslagen. Ten oosten van Lunéviüe heeft de vijand enkele schijnaanvallen ondernomen op de lijn VezouseRlette. Tegen het voordeeltje van den een staat dat van den ander. De Duitscher heeft een voornaam sper- fort en is over de Maas. Twee dingen van niet gering belang. Overigens is de toestand in hoofdzaak dezelfde gebleven. Den 22sten dezer is, naar het schijnt, een uitgebreide actie van. het garnizoen van Antwerpen in Zuid-Oostelijke rich ting begonnen, .gericht tegen de verbin dingen van de Duitsche legers over Luik. Den 23sten zijn tusschen Mechelen en Aerschot ongeveer 2000 man Duitsche landstorm buiten gevecht gesteld, al thans volgens een bericht uit Belgische bron. Alle (1800) krijgsgevangenen, bui ten de officieren, worden dadelijk naar Engeland vervoerd. De meeste officieren trouwens, die in den huidigen oorlog ge vangen genomen zijn, zijn niet doorge voerd, doch te Antwerpen geïnterneerd. Tegen ben, in wiens bezit gestolen voor werpen gevonden zijn, of tegen wie sterke vermoedens bestaan, dat zij - de gruwelen in Aerschot, Leuven enz. heb ben bevolen, wordt voor den krijgsraad rechtsingang verleend. Uit Afrika een „overwinnmgs"-bericht voor do Zuid-Afrikaansche strijdmacht. De politie uit Rhodesia heeft een Duitschen post bezet bij' de Zambesi. Die post moet dan gelegen zijn in de punt, die aan de Noord-Oostelijke grens van Duitsch Zuid- West-Afrika in het Rhodesiaansch gebied vooruitsteekt, wijl daar alleen de Zam besi langs het Duitsch© gebied stroomt. Een belangrijke „strategische" beteekenis heeft men aan deze „overwinning" waar schijnlijk nog niet te hechten. Indrukken van een vlieger boven Parijs. Uit een brief van een Duitschen vlie ger: Bij Parijs. Mijn passagier schreeuwde mij iets in het oor. Ofschoon de motor het overstemde, geloofde ik toch te be grijpen, wat hij meende. Ik keek naar den benzinemotor. Brandstof had ik ge noeg. Ik zette koers scherp zuidwaarts en na verloop van ongeveer een half uur zagen wij voor ons in de grijze verte, diep, diep1 beneden ons de grijze, onmetelijke huizenzee van de Fransche hoofdstad. Met honderd kilometer in het uur vlogen wij er op1 toe. Steeds helder der en duidelijker toekende zij1 zich af. De forten-keten, Saint Denis, het Mont- uiartre verrijzen. Het filigrain-geraamte van den Eiffel-toren komt uit den nevel te voorschijn en nunu zweven wjj rfeeds boven Parijs. Parijs. De majoor wijst met den vin ger naar beneden. Dan keert hij zich langzaam naar mij toe, staat van zijn plaats op en jubelt uit volle borst. En ik, ik was van vreugde bijna buiten mij zelf en heb met mijn trouwen tweedekker de dwaaste capriolen in de lucht gemaakt. Daar lag de witte Sacre Couerkerk, daar de ard du Noïd, van waar uit de Fran schen over den Rijn wilden. Daar de Notre Dame, daar de oude Boul. Mich, de boulevard Saint Michel in het Quar- tier Latin, waar ik als student zoo dik wijls langs gesleuterd had. Weerloos lag het hart van den vijand, het trotsche schitterende Seine-Babel onder mij. Al het leelijke dat de groote stad steeds aanhing was verdwenen. Een indruk van verhevenheid, van macht was over geble ven. In groote kringen zweefden wij over de hulzenzee. Jn de straten was een opgewonden gewoel yan menschen, die den brutalen „Duitschen vogel" aanstaar den. Bijna eten uur lang kruisten wij boven Parijs. Nu .en dan had men ons vergeefs beschoten. Toen kwam uit Juvisy in zeer snelle vlucht een Fransche eendekker aan. Daar hij veel sneller was dan mijn twee dekker, moest ik omkeeren en trachten te ontkomen, terwijl de majoor mijn ka rabijn in orde bracht en zijn revolver jn de hand nam. De eendekker kwam steeds nader .en nader. Ik trachtte op tweeduizend meter hoog te te komen om de beschermende wolken te bereiken, ,maar mijn vervolger, dien wij voortdurend jn het oog hielden, steeg sneller dan wij en kwam steeds nader en nader. Plotseling zag ik, op slechts vijfhonderd meter afstand, nog een twee den eendekker, die mij den weg wilde afsnijden. Nu kwam het er op aan. In een oogenblik had mijn pasisagier den toestand overzien. Ik schoot op den vlie ger voor ons toe, een draai, de majoor legt de karabijn aan. Driemaal vuurt hij. Toen vloog het vijandige toestel, dat nau welijks honderd meter nog van on,s af was, omhoog, en viel daarop als een steen naar beneden. Onze andere vervol ger was nu bijna boven ons en beschoot ons met een revolver. Dicht naast het hefboompje voor het gas trof een kogel de romp. Toen echter waren wij te mid den van een ondoordringbaren nevel en onttrokken wolken .ons aan het gezicht van den vijand, wiens motor wij steeds meer uit de verte hoorden. Toen wij weer uit de wolken te voor schijn kwamen, ,was het tegen zevenen. Om ons te oriënteeren, daalden wij, maar plotseling .doken voor ons, achter ons en naast ons rijke rookflarden op', barstend© schrapnells. Duivel nog toe, steeds wilder werd het vuur. Ik merkte dat mijn toestel voortdurend getroffen werd, maar hield koelbloedig mijn koers. De gedachte kwam niet bij mij op1, dat deze kleine spitse stukjes staal dood en verderf beteekenden. Toen op eens, zie ik een Witgele vlam voor mij oplaaien. De machine stijgt en tegelijkertijid krimpt de majoor in elkaar. Het Moed loopt uit zijn schouder. De spandraden van den ©enen vleugel zijn ontredderd en de schouder van den majoor is verbrijzeld. Mijn machine zinkt steil naar beneden. Met inspanning van al mijn krachten ge lukt heit me haar in zweefvlucht te bren gen en ik werp den tweedekker in de boomtoppen van een bosch. Krakend ver splinteren takken en kronen. Ik bons te gen de ca rosse rrie en weet verder niet Sneer wat er met mij gebeurt. Verdpil vertelt de vlieger dan nog hoe hij dood' Duitsche troepen gevonden wordt. (Berl. Tageblatt). Één tegen vier. In het tijdelijk hospitaal te Nevers ligt een gewónde Fransche soldaat, Léon Fournier genaamd, van wiens heldhaftig optreden de correspondent t|a Parijs van de Times het Volgiende verhaalt: In een heete Schermutseling tusschen de Fransche en de Duitsche infanterie Waren Fournier en een vriend vati hem, Issèle geheeten, samen onder het vuur. De twee Franschen gingen op den grond liggen en beantwoordden het vuur tot Issèle gewond was. Toen nam Fournier Zijn vriend op zijn rug en droeg hem onder een regen van kogels in de richting van de Fransche linie. Zijn weg \yerd versperd door vier Pruisen, maar hij had zijn ge weer nog. Hij legde zijn gewonden vriend neer en met zijn twee laatste patronen legde hij twee van de vier vijanden neer. De twee andere Pruisen stormden met ge velde bajonet op Fournier af en dieze wachtte hun komst niet af, maar lende hen tegemoet, reeg den eene aan zijn bajonet en worstelde met den ander. Hoe wel Fournier zwaar aan de hand ge kwetst werd, wist hij rijn tegenstander te dooden, rende terug naar zijn gekwets ten vriend en droeg dezen triomfantelijk zij 't ook wankelend, naar de Fransche voorposten terug. Korte Oorlogsberichten. De stoomboot Hesvik is Don derdagavond in de Noordzee op een mijn geloopen en vernietigd. Twee man ge dood. De toestand in Albanië. Den 23sten Sept. 's avonds seinde het Ste- fani-bureau uit Durazzo het volgende: He den kwamen 28 senatoren bijeen, die door ©en deputatie van Albanië, met uitzonde ring van die uit Alessio, Skutari en Epi- ras, voorgesteld waren. 25 kozen met 19 stemmen Moestapha Bey tot presi dent. De senaat nam de regieering van Albanië op zich totdat een nieuwe vorst was benoemd. Hij' zal ook de autoriteiten voor de verschillende takken van dienst de gouverneurs en ambtenaren benoemen. De overeenstemming met de andere dis tricten v'an Albanië staat, naar men meent, Voor de deur. De Duitsehers hebben nieuwe voorstellen aan België gedaan, ten einde in staat te zijin, al hun troepen uit België naar Frankrijk te kunnen zen den. België heeft hierop met verontwaar diging, een weigerend antwoord gegeven. „Vad." De visschersvlöot, die in de Zwaed- sche haven Falkenberg is aangekomen, is een vloot van 30 oorlogsschepen ge passeerd in de nabijheid van het Deen- scbe eiland Anholt in het Kattegat. De oorlogsschepen, waarvan de natio naliteit niet bekend is, bewogen zich naar het zuiden in de richting van de Sond, die vol mijnen moet zijn. In Dudtschland zijin in den jongsten veldtocht tot dusver 3800 ijzeren kruisers le en 2e klasse uitgereikt. Volgens berichten uit Mexico con centreert generaal Carranza zijn strijd/ macht te Eacotecas, terwijl' het lieger van Villa te Torreon is geconcentreerd. De spoorwegverbinding tusschen deze tweö punten is afgesneden. Het Duitsche leger, dat voor Ant werpen ligt, beschikt thans, naar men zegt, over zwaar belegeringsgeschut. S a mpe tter. Men schrijft ons: In „De School met den Bijbel" schrijft K. Wi. een en ander over bovengenoemd woord, en noemt als voorbeeld een ne gentigjarige vrouw in zijn omgeving die dat. „woord nog bezigt voor politieagent of veldwachter. Ik kan Z,.Ed. meedeelen, dat met name in Zierikzee tot voor en kele jaren dit woord voor politieagent nog steeds gebruikt werd. Op school ik herinner mij dit nog goed zei de meester meermalen wanneer een leerling van zijn plaats liep of heen en weer liep: „je loopt weer net als een sam- petter voor een sinterklaaswinkel". Trou wens het woord agent werd in de Volkstaal1 nooit gebezigd; altijd sampelter. Eigen aardig was echter dat deze verbastering van bet Fransche garde champiêtre nimmer gebezigd werd voor veldwachter, alleen (voor politieagent. ,Wij jongens wa ren wat bang voor de sampetters, veel meer dan de tegenwoordige jeugd voor de agenten of zelfs voor den commissaris van politie. Be bom te Maastricht Wij vernamen gisteren, juist na het afdrukken van de courant, dat d© Britsche gezant in opdracht van zijne Regeering ter kennis van de Nederlandsche Re geering heeft gebracht, dat op 22 dezer een Britsoh vliegtuig bij eenen verken ningstocht naar Duitsch grondgebied eene bom heeft verloren, terwijl tengevolge van mis't de bemanning .gedurende anderhalf uur geen plaats heeft kunnen bepalen enzich daarom niet bewust is over Ne- derlandsch grondgebied te hebben gevlo gen. i Aangezien het echter, mede in verhand met de omstandigheid, dat de scherven Van de ten zfeltden dage in Maastricht neergekomen hom op Britschen oorsprong duiden waarschijnlijk is dat deze door bedoeld vliegtuig is verloren, heeft de Britsche Regeering in die onderstelling haar oprecht en ernstig leedwezen aan onze Regeering doen betuigen over bet onopzettelijk vliegen boven Nederlandsch grondgebied en over het plaats gegre pen ongeval, 'zich verheugende dat geen verlies van tnenschenJevews is te betreuren geweest. Vergoeding van de veroorzaakte mate- rieale gehad© is mede door haar aange boden. De Oostgrens in staat van beleg. Na de Zuidgrens wordt thans ook de Oostgrens van het land in staat van beleg verklaard. Naar het „HM." verneemt, spelen bij deze laatste uitbreiding van het gebied, dat in staat van beleg is verklaard, mili- teire overwegingen niet de hoofdrol. De pogingen om de verschillende uit- voer-verboden te ontduiken en allerlei waren, waarvan de uitvoer niet geoor loofd is, toch over de grenzen te smok kelen, begon zulke afmetingen aan te nemen, dat de regeering zich verplicht zag, krachtiger in te grijpen, dan door het toezicht van de ambtenaren der in voerrechten mogelijk was. Het is te hopen, dat deze maatregel' afdoende zal zijn. Van Kol. Het Eerste-Kamerlid H. v. Kol is van zijn Japansche reis in zijn woning te Voorschoten teruggekeerd. Su ike'rbieten, katoemafval, briketten, lijnzaad, kool- en raapzaad, andere oliezaden (uitgezonderd karwijzaad, mosterdzaad en blauwmaan- zaad), meel Van rijst, en rijstafval, meel van peulvruchten, lijnkoek en lijnmeeJ, raapkoek en raapkoeken meelgrondnoten- koek en g.rondnotenmeel, katoen zaad- meel, andere krachtvoederkoeken, alsme de meel en afval daarvan, gedroogd© pulp en suikerpulp, gedroogde spoeling, bos tel en bierdraf en vfeeschmeel, van al deze artikelen is de uivoer verbo den. De polder Walcheren. In het polderhuis in de Abdij te Middel burg werd hedenmorgen te elf uur eene vergadering gehouden van het polder bestuur van Walcheren onder voorzitter schap van den heer A. W. Berdenis van Berlekom. Aanwezig waren 17 commissarissen en 4 raden. Afwezig de heer mr. P. Diele- man. Aan de orde was eerst het onderzoek der geloofsbrieven van de herkozen le den, de heeren jhr. mr. W. H. Snonck Hurgronje, J. A. Zip, mr. P. Dieleman, D. Kodde Lz., P. de Visser en W. A. de Rijcke. Besloten werd tot toelating Als nu werd behandeld de rekening van den polder over 1913, die aanwijst in ontvang f264.855.85 en in uitgaaf f 266.353.94, alzoo een kwaad slot van f 1500.09. De commissie voor het nazien der rekening, bestaande uit de heeren J. 'de Visser, jhr. P. J. Boogaert en J. Cevaal deelde mede, dat zij die rekening nauw keurig heeft onderzocht ©n' met de daarbij behoorende bescheiden heeft vergeleken en dat tegen een en ander bij haar geen bedenkingen zijn gerezen, waarom zij adviseert de rekening goed t etkouren. Aan deze rekening ontleenen wij nog do volgende cijfers: Hiet gewoon dijkge- schot bracht op f 224.670, uitgegeven werd voor gewone werken aan de Noord watering f 74.029.50, Oostwatering f81.306.02, Zuidwatering f 13.046.22Va en Westwatering f 29.982.16(p alzoo te sa men f 125.363.91. Aan buitengewone werken werd niets uitgegeven en voor herstel van storm schade aan de Noord watering f 7.139.38 en Zuidwatering f 808.73 of totaal f7.948.11. Voor de straat- en zandwegen werd aan gewone, werken uitgegeven f8.884.55V2 'en aan buitengewone werken f 386.94. Aan renten werd betaald f32.823.18 en aan. aflossingen f44.900. De rekening werd goedgekeurd. Het Dagelijksch Bestuur stelde voor het gewoon dijkgeschot te bepalen voor 1915 op f 14 per H.A. schotbaar land en f 5.80 per H.A. vrij land. Om de commissarissen in staat te stellen hierover te beslissen heeft het Dagelijksch Bestuur voorloopige ramingen doen opmaken van de kosten der werken, welke in 1915 aan de ver schillende wateringen des polders behoo- ren te worden uitgevoerd. Voor de geza menlijke werken in de vier wateringen is uitgetrokken f106.000, tegen f123.000 voor 1913 en f 110.000 voor 1914. Under het cijfer van f 106.000 is begrepen voor nieuwe aanlegNoordwatering f 240.50, Oostwatering f 3400, Zuidwatering f 4000 en Westwatering f 5400, of zamen f 36.850. Voor gewoon onderhoud blijift alzoo een bedrag van f69.150, waarvan voor de Noordwatering f 45.150 en voor de overige f24.000. Verleden jaar werden deze cij fers geraamd op f66930, f42.130 en f24800. Alle vttor nieuwen aanleg genoemde werken moeten beschouwd worden als VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG. Abonnementsprijs Per B maanden fr. p. post. ƒ1.25 Losse nummers0.05 Prijs der Advertentiën 15 regels ƒ0.50, iedere regel meer 10 ct. 3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend. Bij abonnement voordeelige voorwaarden. Familieberichten van 110 regels ƒ1. iedere regel meer 10 ct. voortzetting van werken in .de laatste jaren geregeld in de ramingen voorkomende- Voor onderhoud der hoofden op de stran den van de Noordwatering (Noorder- len Zuiderstrand) is f 11.000 geraamd, voort onderhoud der staketwerken aau de ui Westkapelschen zeedijk f 4500 en voor, de paalhoofden aldaar met bestorting f5000. Tot verbetering van den waterafvoer werd f6000 aangevraagd voor het delven van den Veerschen Watergang in de Oost- watering. Voor rente en aflossing zal in 1915 f 80739.25 noodig zijin. De schulden van den polder zullen op 1 Januari 1915 bedragen f812.700 in 1915 zal f44.750 worden afgelost. De totaal uitgaven worden geraamd op f 246.581, waaronder voor herstel storm schade f 12.750, de ontvangsten zonder dijkgeschot worden geraamd op f21.935, zoodat er f224.646 te kort komt. Dit be drag moet uit het dijkgeschot wordeni gevonden, f 15.433 schotbaar land ad f 14 levert op f216062 en 148° vrijland ad f 5.80 en f 8584, of samen juist f 224.646. De zelfde commissie als bij' de reke ning genoemd, rapporteert dat zij zich met de in dit voorstel opgenomen glo bale ramingen der werken aan de ven- schillende wateringen kan vereenigen, terwijl ook de ovei'ige begrootingsartike- len haar voorkomen, zoo juist mogelijk te zijtn geraamd. Het dijkgeschot wordt goedgekeurd. Tot commissie van onderzoek der begrootingt 1915/16 worden aangewezen de heeren J. Cornelisse,. Wï. Melis en mr. P. J. v. d. Feen. Als. gemeente waar jn 1915 de verkiezing van commissarissen buiten Middelburg zal plaats: hebben wordt West- kapelle aangewezen. In het stembureau wordt benoemd de voorzitter van het polderbestuur als voor zitter; plaatsverv. voorzitter te Middel burg de heer P. Dumon Tak. En te West- kapelle dhr. Cijsonw. En tot leden: te Middelburg de heeren Callenfels (raad) en D. Kodde (commissaris). En te West- kapelle de heeren Allaart (raad) en J. Kodde (commissaris). Plaatsvervanger de overige leden van het Polderbestuur. Naar aanleiding van het in het in de Aprilvergadering genomen besluit om teene pensioensregeling voor de weduwen era weezen van de ambtenaren van den pol der, heeft het dagelijksch bestuur thans een concept reglement ontworpen, het geen het ter goedkeuring overlegt. In be doelde Vergadering werd de Vraag of men van de ambtenaren al of niet bijdrage voor deze pensioenen zal' vragen onbe slist gelaten. In 'het concept reglement wordt niet van bijdragen gesproken, zoodat het Da gelijksch Bestuur bij zijne meening ge bleven is, dat geen bijdragen moeten worden geheven. In bet coecept wordt be paald (dat aan de weduwen en ongehuwde weezen beneden 18 jaar van ambtenaren of gepensionneerde ambtenaren van den Polder pensioen wordt verzekerd en wel voor de weduwen van 1/4 der som, die laatstelijk heeft gestrekt tot grondslag voor pensioen, tot een maximum vaïl Voor weezen zoo de moeder nog leeft 1/20 van genoemde som tot hoogstens 1/4, en zoo de moeder overleden is 1/12 en 1/3. De. beer J. de Visser stelt voor om te bepalen, dat de ambtenaren van een sa laris beneden f 800 vrij van bijdragenl zullen zijn; die met een inkomen van f 800 tot f 1500 betalen 2 pCt.en die boven de f 1500 3 pCt. Het voorstel ist imede onderteekend door de heeren J. Cevaal, J. Kodde en Krijger. Eerst werd gestemd over de vraag om de ambtenaren te laten mee betalen. Dit werd met 13 tegen 9 stemmen aangeno men. Het voorstel-De Visser, c.s. werd hierop aangenomen met 21 tegen 1 stem (de jhcer Heyse). De óverige artikelen gaven geen aan leiding tot discussie. De Verordening zal ingaan 1 Jan. 1915 en de tegenwoordige ambtenaren zullen vóór dien datum hebben te beslissen o£ zij wenschen mee te doen. Van de commissie die sinds 1912 werk zaam is om zoo mogelijk een verharden, weg te verkrijgen die aansluit aan den Seis weg (bij de hofstede van Z. Koene) en daardoor in verMnding zou komen met den bestaanden keiweg van Kromme- hoeke naar Biggekerke, wordt aan het polderbestuur verzocht om een grindweg aan te leggen en te onderhouden, door Hoogelande aansluitende aan de bedoelde wegen. De oommissie deelt mede dat haar een kapitaal toegezegd van f2500 en aan jaarlijksche bijdragen gedurende 20 jaar f540, welk bedrag naar hare meening voldoende verzekerd is en vol gens het plan der commissie dan aan het polderbestuur direct bij den aan vang van het wrak zoude kunnen wor-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1914 | | pagina 1