No. 296
Donderdag 17 September 1914
28e Jaargang
rs,
necht,
De Groote OorSog.
r,
ster
93
aurens.
Utthem.
esthoek.
Koude-
3TTERD.
tsen,
iderd des
7,15, van
totterdam
7 uur.
e Wester-
us-NetLzen.
lansweert-
eling
ikondiging.
s vm. 7,15
n vm. 8 en
vm. 9, nm.
vm. 7,05 en
traging van
andigheden
sselen aan.
lekenskerke
;oo spoedig
de Wester-
sweert-Vlake
ke op den
idaai en te
WaLz oorden,
geling
ankondiging.
nsweert per
i. 1.35, 3,53
e per tram,
05, 5.23 en
rt per tram,
,14, 4,49 en
izoorden per
n. 3.28, 5.09
zoo spoedig
Josterschelde.
egeling.
tot nadere
i
S.
ee vm. 7.30
iveer 11.30
!e nm. 12.80
jurg 8.15
tensloot.
snelheid wat
minuten later
nachinist aan
gereden", zei
len schrik be
ken prijs moe-
jr de Pruisen
evaar af, daU
rengen hoogst
zag hij zijn
rak de officier,
el. Ik ben de
me heb."
toen.
wierp hij nog
ïig1 gelaat van
rwel te zeggen.
bevreesd. Air
we ons levert
land. De trein
snelheid ver-
et doel.
Fransch-Duit-
1870 op den
Uitgave van
de Naaml. Venn. LUCTOR ET EMERGO
gevestigd te Goes.
Hoofdbureau te Goes:
LANGE VORSTSTS5AAT 259.
Bureau te Middelburg:
FÏRW8A F. P. BHUIJ - L. BURG.
.Drukkers:
Oosierbaan Le Coiutte - Goes.
Rijksmiddelen.
De tijd der batige sloten en der ac
cressen is helaas voorbij.
Het bevreemdt natuurlijk niemand, dat
de opbrengst der Rijksmiddelen over
Augustus 1914 zoo enorm verschilt met
die over Augustus 1913.
De totaalopbrengst in Augustus 1913
toch bedroeg f 14,363,147 en in Augustus
1914 f11,089,071; dat is 33 ton minder.
Tot deze vermindering hebben bijna alle
middelen bijgedragen. Alleen de Rijkstele
graaf en Telefoon bracht drie ton meer
op; hetgeen eveneens te begrijpen is.
Dat meerdere wordt echter weer ver
slonden door de vermindering van de
posterijen. Deze toch slonk van 15 ton
in 1913 tot 12 ton in 1913 terug. Ook
de accijns op het zout was 37 duizend
gulden hooger, terwijl de bedrijfsbelasting
130 duizend gulden meer opbracht.
Dat de opbrengst der opcenten op de
vermogens- en bedrijfsbelasting heel wat
hooger is dan in 't vorige jaar ligt na-
tuurlijK aan de verdubbeling. In plaats van
10 betaalt de belastingplichtige nu 20
opcenten, een maatregel, die nu wel zal
bestendigd worden, zoo al niet verscherpt.
De veirmindering van de opbrengst delr
directe belastingen bedraagt dan ook,
dank zij bovengenoemden maatregel,
slechts 60 djuizend gulden.
De opbrengst der indirecte belastingen
daarentegen ging met ruim een miljoen
terug. De cijfers dier successierechten lui
den - over Augustus j.l. f 1.015.515.691/2
en over de gelijknamige maa^nd van bet
vorige jaar f 1.679.436.941/2.
Treurig staat het ook met de opbrengst
der invoerrechten: het vejrschil acht ton;
en weinig gunstig ook met die der accijim
zen: suiker 2 jon, gedistilleerd 7 ton,
bier en azijin f 11.000, geslacht f67.000
minder.
De belastingschuldigen schijnen zich
over 't algemeen niet te haasten. Grond
belasting f 60.000 minderpersoneel
f 170.000 minder, enz.
De opbrengst over cLe verschenen
acht maanden van 1914 was in totaal!
f 128.622.900.871/2; en die over de eerste
8 maanden van 1913 was f 127.502.384.09.
Eén troost, het had erger kunnen zijh.
Waar niet is
mste'rdammer.")
Waai- niet is, verliest zelfs een steun
comité zijn recht..
Dit moet in 't(Oog gehouden worden.
Wij wezen er reeds op, dat onze vrinden
in geen geval hun bijdragen voor Kerk,
School en Zending mogen verminderen;
en als 't immer kan hunne gaven voor
Philantropie niet inhouden.
Doch daar volgt dan uit, dat zij aan
andere dingen niet kunnen meedoen, wan
neer zij daarvoor hunne bijdragen voor
bovengenoemde doeleinden zouden moe
ten verminderen of afschaffen.
Wie van zijn inkomsten, zonder weelde,
maar net kan rondkomen, en nu zijn
inkomen, zeg met een achtste, vermin
derd ziet, moet uitzuinigen op zijn dage-
lijksclie levensbehoeften. Minder boter,
minder melk, minder koffie, geen suiker
meer, misschien ook het weinigje vleesch
afgeschaft, minder licht en vuur.
Wanneer dit alles plaats heeft gehad,
heeft zoo iemand het volste recht dit
maal alle andere bijdragen dart de boven-
genoemde achterwege te laten.
Dit is voor de Steuncomité's niet ple
zierig, maai- het kan niet anders. De rijken
moeten, om met Tollens te spreken, hier
amaar „wat veel" geven.
Want het is zoo, gelijk een staatsman
in „Het Vaderland" schrijft:
„Bij de beoordeeling van hetgeen ge
geven wordt, mag men m. i. niet uit liet
oog verliezen, dat duizenden, ja tiendui
zenden schoon niet tot de werkloozen
behoorende, hun inkomen in deze dagen
toch zoozeer verminderd zien, dat zij er
niet aan kunnen denken zich nog extra
uitgaven aan steun- en' andere comité's fe
veroorloven."
-X'
f
Niet onttrekken 1
Met bovenstaand advies wenschen wij
echter geen voedsel te geven aan de gie
righeid, die de hand op de beurs houdt.
Integendeel wij keuren het af „dat zoo
vee burgers zich o pzeer zelfzuchtige
v aan hunne sociale verplichtin
gen onttrekken, len dat menschen, die
voor bemiddeld doorgaan en een behoor-
ijk \ermogen of inkomen hebben, zich ge-
ragen of zij zelve in eens straatarm
zijn geworden en op grond daarvan zich
gerechtigd achten geen bijdragen aan de
stmuicomité's te geven", zooals De Vos'
Wefcebjk'sche uitlotingscourant heeft uitge-
bracht, welke pnder meer zegt te „weten
me?er>tdn f m 6011 Zeer Welgestelde ge-
edoo^nmt f®? van het comité had
wonere mteekengelden der be-
oners van een groote en uitsluitend
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs
Per 3 maanden fr. p. post1.25
Losse nummers0.05
Prijs der Advertentiën
15 regels f 0.50, iedere regel meer 10 ct.
3-maal plaatsing wordt 2-maal berekend.
Bij abonnement voordeelige voorwaarden.
Familieberichten van 110 regels ƒ1.
iedere regel meer 10 ct.
door villa's bezette laan niet zoo veel
bedroegen als van een kleinburger-
straatje in diezelfde gemeente."
Genoemd blad raadt nu aan om de
menschen te dwingen door een belasting
naar het inkomen en het bedrijf.
Wanneer er een aser sterke progressie
werd toegepast, inkomens beneden f1000
werden vrijgesteld en huisvaders met meer
dan vijf kinderen eveneens worden over
geslagen, zou dit misschien nog zoo'n
verkeerde maatregel niet zijn.
Want vergeetniet, in den regel heb
ben de meest welgiestelden het kleinste
aantal kinderen, en zij hebben derhalve
dubbele aanleiding om goed te kunnen
betalen.
Hoe lang nog?
De Italiaansche „Stampa" heeft een inte
ressante beschouwing gegeven en het
„Hbl." vertaald, over de vraag: zal de
oorlog lang 'duren? Uit het met groote
schranderheid en kennis van zaken bere
deneerde antwoord volge hier een uitvoe
rige aanhaling.
Gaan wij thans na of Rusland, Duitsch-
land en Oostenrijk overwinnen kan. De
beantwoording van die vraag iis onder
geschikt aan den duur van den Fransch-
Engelsohen weerstand. Frankrijk, aan zijn
linkervleugel versterkt door het Engel-
sche expeditiekorps, gering in aantal
maar vol moed, speelt op dit onzegbaar
plechtige oogenblik van zijn geschiedenis
geheel en al de rol van een levendel
vesting. Het heeft geen andere taak dan
zoolang mogelijk weerstand te bieden aan
den geweldigen druk der Duitschers, en
zooLang dat maar eenigszins kan, de kei
zerlijke legers vast te houden. De be-
slissende nederlaag van het Fransühe le
ger, de inneming van Parijs, hebben op;
zichzelf volstrekt geen waarde indien ze
eerst plaats hebben op het oogenblik dat
Rusland, zijn mobilisatie voltooid heb
bende, zijn dertig legerkorpsen in bewe
ging gejsteLd heeft naar Berlijn en naar
Wieenen, terwijl Duitsohland nog geen en
kel legerkorps van den bodem der Repu
bliek heeft kunnen terughalen. De oorlog
van 1914 is niet meer die van 1870,
toen het voor Pruisen voldoende was
Frankrijk te verslaan en Parijs te bele
geren. Parijs innemen is niets waard wan
neer tegelijk Rusland Berlijn bezet. Frank
rijk .zal uit zijn ruïnen verrijzen indien
het bij het ineenstorten den aanvaller
lang genoeg heeft kunnen vasthouden om
den bondgenoot, machtig en met roem
overladen, op zijn beurt een groot deel
van den bodem van dien aanvaller te
doen veroveren.
Gaat, het aldus, kan Rusland door do
lange open gang van zijn Polen Duitsfch
Polen binnendringen niet den eindeloozen
stortvloed van zijn leger, de Oder over
trekken, zich meester maken van Berlijn,
het Duitsche leger tegemoet rukken, dat
gedesorganiseerd en gedecimeerd is, door
zijn overwinnende maar bloedige campag
ne in het Westen en het verslaan vóór
het zich opnieuw heeft kunnen organisee-
ren en in gevechtsorde opstellen; houdt
tegelijkertijd liet andere Russische leger
op het zuidelijke schaakbord zelfs zon
der een beslissende overwinning te beha
len de Oostenrijksche troepen tegen zonder
lien i n de gelegenheid te stellen Duitsch-
land He gaan helpen, in dat geval mag
men voorzien dat de oorlog kort zal zijn,
en dat vóór den winter de vredesvoor
waarden geteekend zullen worden van het
reusachtige vredes-verdrag dat de His
torie ooit heeft meegemaakt.
Maar laat Frankrijk zich geheel ver
brijzelen met zóó groote snelheid dat het
aan Duitschland mogelijk is het gros van
zijn Jtlcoepen los te maken van de ver
slagen Republiek, het langs de vijftien
of twintig parallel-loopende spoorweglij-
nen waarover het beschikt te transportee
ren van het westelijke naar het oostelijke
gevechtsterrein, het op1 te hoopèn, te ver-
deelen en in gevechtsorde op te stellen
vóór Rusland in staat is den aanval ge
heel door te zetten; kan Duitschland on
der deze omstandigheden het oprukken
der Slaven stuiten, dan is het bijna ze
ker dat de Europeesche oorlog zich vrij
wel tot in het oneindige zal voortzetten,
dat hij chronisch zal worden, zonden- dat
het mogelijk is den dag van de bevrijding
te voorzien.
Want Rusland is een land, dat men niet
doodelijk treffen kan. Z.ijn afmetingen b'e
schermen het heter dan de meest vol
maakte vestingen of de grootste macht
waarmee men maar manoeuvreeren kan.
Napoleon heeft deze Cydopeïsche on
derneming beproefd, en hij is vernietigd
In het begin van den winter zullen de
Russen zich in hun westelijke streken
kunnen terugtrekken en de grootste Mos-
covitische strateeg, „generaal Januari",
zooals de Russische soldaten hem noemen,
zal zich er mee belasten hen te verde
digen. En in de lente, gereorganiseerd,
verschijnen ze opnieuw, op de Oostzee,
in Polen, in Galicië, en ze hervatten den
oorlog op het punt waarop ze hem onder
broken hebben. En men moet niet den
ken .dat in dien tusschentijd Europa een
soort van voorloopigen vredestoestand zal
kunnen herkrijgen, en dat Duitschland, de
glorieus© overwinnaar, zijn wonden kan
doen heelen en zijn actieven handel over
de geheele wereld hervatten. De andere
kolos die het tegenover zich heeft, ge
pantserd door een ander eindeloos ele
ment, de zee, zal het gebarricadeerd hoi*
den binnen zijn grenzen, gevangen in de
economische onbeweeglijkheid van thans.
Het onzichtbare Engeland zal Duitsch
land meer kwaad doen dan vyelke andere
vijand ook. Het zal het den "toegang tot
de zee afsluiten, het zal onophoudelijk
den oorlogstoestand doen voortbestaan'te
gen Duitschland, in Duitschland. Het Aal
zonder ©enige mogelijkheid van remedie al
de ellenden van den oorlog doen voort
duren, die het niet-oorlogVödrende deel
van de natie treffen, dat onvergelijkelijk
veel talrijker is .dan het oorlogvoerende.
En in de lente, wanneer Rusland den
veldtocht hervat, dan zal Engeland het
Duitschland overleveren in den toestand
van de diepste uitputting1.
Hef zijn geen gelukkige dagen die in
aantocht zijn voor geheel Europa, voor
overwinnaars, neutralen en overwonne
nen, wanneer deze onderstelling zich ver
wezenlijkt en indien de oorlog het loo-
pende jaar uitduurt om zich tot in 1915
uit te strekken
De terugtocht.
Omtrent den terugtocht der Duitschers
in Frankrijk valt weinig bijzondere te
vermelden.
Het uitblijven van veelzeggende offi
cieel© Duitsche berichten wijst er op, dat
de positie hier niet schitterend is.
Een Italiaansch generaal wil wel, dat
deze terugtocht niet anders is dan een
strategische beweging om den vijand om
te trekken, en geheel te omsingelen, doch
deze bewering kan geen weerklank vin
den.
Evenmin kan men aannemen, dat de
Duitschers hun offensief niet meer zullen
hervatten.
Integendeel, een concentrisch optreden
van alle Duitsche legers moet straks ver
zekerd zijn en over eenige dagen zal
men van groote dingen hooren.
Het officiëele Fransche bericht van gis
termiddag 3 uur behelsde, dat de Duitsche
achterhoede, doordien de achtervolgende
Fransche troepen haar hadden achter
haald, gedwongen is geweest om gedu
rende den veertienden en vijftienden Sep
tember slag te leveren. De achterhoede
werd daarbij versterkt uit de hoofdmacht
van de Duitsche troepen. De vijand levert
een verdedigenden veldslag op een front
dat hier en daar zeer krachtig is versterkt
en dat, van het Westen naar het Oosten
gaande door de volgende punten kan wor
den aangeduid
De omtrek van Noyon (aan de Oise,
ten Noorden van Compiègne), de hoog
ten ten Noorden van Vic aan de Aisne
en Soissons, de bosschen ten Zuiden van
Laon, de hoogten ten Westen en ten
Noorden van Reims; daarna volgt het
Duitsche front een linie die ten Noorden
van Tourbe loopt en aansluit aan een lijn
die Noordelijk voorbij Varenne de Maas
bereikt bij Bois Foles.
In den loop van de achtervolging na
den slag aan de Marne hebben de Duit
schers talrijke krijgsgevangenen en mate
rieel in handen der bondgenooten gela
ten. Verscheiden achterblijvers hadden
zich in de bosschen verscholen.
Het Duitsche front is dus onveranderd
gebleven.
De Oostenrijkers gaan ten onder.
't Is een feit, dat de Oostenrijkers zeer
onfortuinlijk vechten.
De verliezen zijh. enorm, wanneer we
de berichten uit Russische bron mogen]
gelooven.
Tegengesproken worden ze jiiet. Dit|
zegt reeds genoeg. jWje geven dus heti
volgende Russische bericht in het ver
trouwen, dat het niet ver bezijden da
waarheid is:
Onze troepen gaan voort de verslagen
Oostenrijksche legers met kracht te veif
volgen. Eenige legerkorpsen zijh vrijwel
vernietigd. I i j j j
De Russische strijdkrachten overschrij
den de San.
dn bet Oosten nadert de Russische!
voorhoede Przemysl (de vesting, die on
geveer in Ibet midden van fialicië de
Weichsel-San-stelling verdedigt).
De groote snelheid waarmede zich het
krijgsbedrijf ontwikkelt, maakt het geheel
onmogelijk om nauwkeurdig de verliezen)
des vijands, die ontzaglijke afmetingen'
aannemen, op te geven.
Voorzoover tot nu toe is opgegeven)
verloren de Oostenrijkers ongeveer 250.000
man aan dooden en gewonden. Meer dan
100.000 man werden krijgsgevangen ge
maakt. Voorts verloren de Oostenrijkers
meer /d/an 400 vuurmonden en een aantal
vaandels. De wegen zijn versperd door
heele artillerieparken (en transportcolon
nes met wapens en munitie, welke del
Oostenrijkers op hun vlucht in den steek
hebben gelaten.
Aan de Weichsel hebben de Russen,
zich meester gemaakt van pontonmateri-
aal. Voorts hebben izlj' er verscheiden:
stoombooten vernietigd, waarvan ©r één
gepantserd was.
Het verdient aanmerking, dat de Duit
schers wanhopige pogingen hebben aan
gewend om het Oostenrijksche leger van
den ondergang te redden. De medewerking
van de Dntischers jwerd op verschillen
de punten van het front opgemerkt, zoo
bij Töerobin, waar 36 stuks verdragend
Duitsch geschut werden vermeesterd. Ook
op andere punten van het front vielen'
verscheidene dozijnen Duitsche kanonnleto.
in Russische handen; sommige daarvan
hadden, toen zij werden buitgemaakt,
nog geen schot gelost.
De hulp' der duitschers heeft dus de
Oostenrijkers niet voor een verpletterende
nederlaag kunnen redden, maar slechts
er toe. bijgedragen om die overwinning,
der Russen nog schitterender te maken.'
Duitschland en Japan.
Officieel wordt gemeld, dat een Japan-
sche vliegmachine bommen geworpen
heeft op de kazernes van Tsingtau. De
vlieger keerde ongedeerd terug.
Een flottilje, welke in de baai van
Lao-Shan opereerde, sloeg de vijandelijke
verkenningsschepen terug.
Ook wordt officieel gemeld, dat Japan-
sche voorposten zich Zondagmorgen van
het station van Kiautsjau meester ge
maakt hebben.
Woest en ledig.
Wij laten hier iets volgen uit een brief
van het oorlogsterrein in Noord-Oost-
Frankrijk, in de Köln. Ztg. gepubliceerd,
door de ,,N. R. C." vertaald, en van
prof. dr. Georg Wegener.
„Bij Longwy bereikten wij in den mor
gen van 5 Sept. de Fransche grens, reden
langs een zig-zag weg naar het fort en
kregen een neerdrukkenden indruk van
het vreeselijke bombardement, waaraan
deze plaats heeft blootgestaan. Wat moe
ten dat voor uren zijn geweest, voor die
menschen, die hier boven hadden geleefd,
en ademgehaald, mannen met mensche-
lijke zenuwen toen de brijzelende pro
jectielen de muren, daken, torens tot een
afschuwelijken chaos verpletterden. Men
begrijpt, dat hier geen stormaanval meer
behoefde te worden uitgevoerd; op zoo'n
plaats had niemand het kunnen uithouden.
Nu ging het verder Westwaarts door
een eenzaam, schaars bewoond land. Plot
seling kwam achter een bocht van den
weg een bree^d dal te voorschijn. Aan den
overkant vertoonde zich op de heuvel
helling een wonderschoon stadsbeeld, bo
venaan bekroond door een het geheel be-
heerschende kathedraal. Toen wij echter
naderbij kwamen, wijzigde zich de schoon-
heidsindruk in een van afschuw; want
wij zagen, dat ook deze stad nog slechts
een ledige koelisse was: kapotgeschoten,
uitgebrand, geheel door de inwoners ver
laten, stom als de dood.
Door naar Stenay, dan verder naar het
Zuidwesten over Buzancy door het heu
velachtige en beboschte land, dat reeds
tot Champagne behoort, maar nog nergens
wijngaarden vertoont, doch niet vrij dun
Staande haver, met kool, aardappelen en
klaver bebouwd was, of wel uit weide
en woestliggend land bestond. Hier kwa
men wij weer door streken waar verwoed
moet zijn gevochten, waai- loopgraven,
dekkingswallen, weggeworpen uitrustings
stukken gevonlden werden, met hier en
daar een dood paard met opgezwollen
lichaam, de beenen gespreid. Hier en daar
ook zij het ook zelden lag nog een
onbegraven menschenlijk; maar vaker was
dat het geval op plekken waar de hoo
rnen of het struikgewas wat dichter wa
ren, en waar de afschuwelijke lucht hing
van in ontbinding verkeerende, onbegra
ven dooden.
Den algemeenen indruk van het land,
(waardoorheen ia twee dagen 'lang ben
getrokken, kan ik in enkele woorden
samenvatten: het geheelte land was
ledig. In schier onafzienbare opeenvol
ging trokken wij door dorp na dorp. Ten
deele was er pm hup, |bezit gestreden
en waren zij daarom vernieldvoor een
deel ook waren 'zij geheel ongeideerd..
De witte huisjes, die hier in rijen dicht
naast elkaar staan, en die aan de vlek-
ken vpelpier het aanzien van ©en stadje
dan van een (dorp geven, dan in Duitsch
land het geval zou zijn, lagen vriendelijk)
in het licht der zon. De bloemen in de
tuintjes bewogen zacht heen en weer;
de kippen liepen pp straat; maar geen,
mensch was te zien. Uur na uur reden
wij te midden van akkers, waar nog de
oogst op de hand Fan den boer wachtte,
te midden van weiden, waarop koeien;
en paarden graasden, maai- geen landmail
was te zien. .Allengs wekte dat een
zeldzaam beklemmenden indruk. Helel
Noord-Frankrijk, voor zoover onze troe
pen daardoorheen waren getrokken, was
door de bewoners verlaten. Natuurlijk:
men heeft die menschen niet allemaal
omgebracht, zij moeten gevlucht zijn.
En later, in Reims, hoorden wij ook,
dat overal de burgemeesters dór dorpen!
zelf de inwoners hadden bezworen:
„Vlucht, vlucht, de Duitschers komen;
zij zullen je anders allemaal vermoor
den." Do Fransche regeering zelf schijnt
daartoe het bevel te hebben gegeven'.
En zoo was gevlucht, wat nog loopenl
of rijden kon; slechts een paar heel oud©
vrouwtjes of gebrekkige grijsaards, diet
zich niet meer van hun woning hadden
willen laten scheiden of het niet gekund1
hadden, waren gebleven. En deze slechts
heel zelden te voorschijn komlende oud
jes maakten den indruk van spookach
tige desolatie nog te krachtiger.
Men stelle zich toch eens voor: een
geheel bloeiend land volstrekt geen:
woestenij, met alle bewijzen van een
schoone, hoogontwikkelde cultuur, met
de overal zichtbare getuigenissen van
een rijk, nijver welgeordend leven; epi
temidden van dat alles geen levende
ziel.
Een aanklacht van Duitsche zijde.
Het „Berl. Tageblatt" meldt, dat ppi
25 Aug. de 'landweermannen Christoffel,
Hain e,n Bruine Lehmalnn in het zieken
huis te Straatsburg een protocol hebben
opgesteld, luidende, dat °s avohds op
dien dag Fransche soldaten het Duitsche
veldhospitaal zijn binnengedrongen en
den arts van den staf hebben doodgesto
ken; dat vele gewonden, die met behulp
van het hospitaal-personeel trachtten te
ontkomen, door de Franschen werden
achterna gezet en .tegelijk met de Ver
plegers afgemaakt. Het hospitaal ging in
vlammen op,
Dat Frankrijk de conventie van Genève)
heeft geschonden, wordt door prof. Koch
van het i;nstituut-Koch voor infectie-ziek
ten, die van een studiereis ,uit de Ver.
Staten .op het Nederlandsche stoomschip
„Nieuw-Amsterdam" naar Duitschland te
rugkeerde, bevestigd. Het schip weid.
door den Franschen hulpkruiser „La
Savoie" opgebracht en naar Brest gier
sleept. Niettegenstaande het protest van
den kapitein, werd tie lading van het
neutrale schip in beslag genomen. D©
artsen, die zich als zoodanig konden le-
gitiraeeren, wterden gevangen genomen en
van boord gehaald. Alle gevangenen on
dergingen een gruwelijke behandeling;
onder hen was een 65-jarige predikant!
uit Einden, die bij het tvoortsleepen be(-
wustieloos ineenzakte. D© gevangenen
werden ,op karren geladen en naar een'
fort gebracht, waar 66 personen in een!
vestingkelder wierden ondergebracht. Hier
was geen ruimte lom te slapen en ook
geen jicht, en bekwamen de gevangenen
geen voedsel. Eerst na langen tijd wach
ten, kregen zij water en wat brood. Zij:
hebben 21 uur Sn deze ruimte doorge
bracht in een vreeselijk slechte lucht. Het:
hernieuwde protest der gevangen geno
men artsen, dat hun Arrestatie een schen
ding was van de conventie van Genève,
bleef zonder uitwerking. Eerst na ©en
4-daagsche gevangenschap werden ze ein
delijk vrijgelaten.
Naar liet hooge Duitsche commando
bericht, heeft inten bij Belgische franctj-
reurs een soort degenstokken en geween!
stokken gevonden. Aan genoemd com
mando is een geweerstok, die van den
vijand was afgenomen, overgelegd; het
is ongeveer 80 oentim1, lang en kan door
een eenvoudigen druk op een knop wor
den afgeschoten. De heimelijke wijze
waarop van dit wapen gebruik gemaakt
kan worden is geheel in overeenstem
ming met den ;aard dergenen, die hiet
benutten.
Dr. Cuypers te Leuven.
Reeds vroeger is gemeld, dat Dr. P.
J. H. Cuypers is gaan kijken naar de
wandalismen van Leuven. Het is ©en,
moeilijke reis met gevaren geweest. Zijn
kleinzoon heeft er 'van verteld in „De
Telegraaf".
Voorvallen van persoonlijke aan
raking mag ik (niet beschrijven; alleen