NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
Mo. 300. 1914. Woensdag 37 Mei 38e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISGH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
F. P. DHUSf, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Stateïi-Oerseraai
F e u i S i e t o
De Broeders van St. Jan.
Binnenland.
Buitenland.
Mexico.
Kerknieuws
Onderwijs.
Uit de Provincie.
LEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p. f 1.25
I Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
OOSTERBAAN LE CÖINTRE, te Goes
EN
van 15 regels 50 eent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 110 regels f 1,iedere
regel meer 10 cent.
Tweede Kamer.
Varia. Nog eens het
vrouwenvraagstuk. De
bootwerkerswet aan de orde.
Het Lagerhuis heeft gisteren een serie
wetsontwerpen aangenomen, de opsom
ming waarvan den leze® voor immer
den lust zou benemen in het. vervolg;
van de Kamerverslagen kennis te nemen.
Dus, zand er over!
Een enkel woord echter over de behan
deling van één ontwerpje, n.l. dat tot
instelling van de Raden van beroep' Voor
de directe belastingen en de regeling van
bet beroep op die colleges. Want daarbij
kwam weer aan de orde de kwestie detr
vrouwen-emancipatie. Bij art. 4 (samen
stelling van de Raden van beroep) werd
het. amendement-Knobel, dat ook vrou
wen benoembaar maakte, door' de regee-
ring overgenomen. Uit de pikante discus
sie over deze zaak en andere dingen
in verband daarmede noemen we de on
billijke, ja vatecbe beschuldiging' van Scha
per aan het adres van Lohman, als zou
hij hem een kleinen haat toedragen, wel
ke beschuldiging' door onzen tieren Loh
man terecht met verontwaardiging afge-
wöz'en kon worden; Schaper'S' bekentenis,
dat hij te ven gegaan was, toen bijl laatst
cle houding der tec'bterzijde afkeurde; en
's heeren Beumer's protest tegen. dr. Bos'
beschuldiging alsof de a.-r. partijl eew
partij van stilstand en achteruitgang zou
zijn.
Art. 4 met het overgenomen amende
ment werd natuurlijk aangenomen, zoo
dat ook voor de vrouwen de deur 'tot
den Raad van beroep voor de Inkom
stenbelasting geopend is.
De beer Schaper moet zich weer min
der parlementair gedragen, hebben. „De
Maasbode'' sehrijlft naar aanleiding! van
de bij den heer Lohman veronderstelde
kwade trouw:
„Men moet ontzag] ijk verblind, zijn, om
dat van den nobelen staatsman en op
rechten christen, die de heer Lohman
is, te Veronderstellen. Deze sprak op den
rauwen aanval die tot onze verbazing
maar weer geduld werd door den voor
zitter slechts éénen zin. Hiji verklaarde
niemand te haten, ook niet den heer
Schaper. Het heele geval was, een bij
drage tot de kennis der verpeste socia
listische psychologie.
Bij het speechje van den heer Schaper
liet de voorzitter veel te lang na om
ïn te grrjjpen; want er werd van zijn
permissie telchromelijk misbruik gemaakt.
Was het wonder, dat nu de heer Beumer
ook iets in het midden wilde brengen?"
De eindstemming over dit wetsontwerp!,
welks behandeling verder weinig' vermel-
door L. PENNING.
(Nadruk verboden).
28)
Broeder Anselmus vernam de gansche
geschiedenis van dezen man: een geschie
denis van duizenden verworpelingen, tel
kens herhaa'd. Aan Lammert's opvoeding
was niets gedaan; zijn ouders waren lijf
eigenen, die al blij waren, dat hun kin
deren de kost hadden. Hij teerde lezen
noch schrijvenin ruwe zeden, groeide
hij op,'en toen hij zestien jaar was, nam'
hij dienst als soldenier. Hij vocht, doch
wist niet waarvoor; hij stortte zijn bloed,
zooals een os dat, doet, op de slacht
plaats. Soms leed hij honger, en dan was
er weer overvloed. Den éénen keer
worstelde hij met, een kameraad om een
stuk beschimmeld brood, en den anderen
keer zwelgde hij aan een pot honigraten,
dien hij uit een rijk koopmanshuis had
geroofd. Het gebeurde eens, dat hij
op den buik ging liggen, om zijn ver
smachtend gehemelte met het drabbige
water uit een wagenspoor te vei kwikken,
en geen vier dagen later schepte hij den
ijzeren stormhoed vol met den edelsten
wijn.
denswaardigs opleverde, is tot later d,ai-
tum uitgesteld.
Tenslotte is nog in behandeling geko
men de Stuwadoorswet of zooals de
,,N. R. Crt." ze terecht gelieft te noemen
de Bootwerkerswet. De vrees, dat de be
handeling andermaal op de lang© baan
geschoven zou worden, is dus gelukkig
niet bewaarheid. Er daagt nu uitkomst
voor onze bootwerkers. Vooral Rotterdam
wacht met ongeduld op deze wet.
De heer Van der Voort van Zijjp 'z'ette de
discussies in. Vanmorgen zou hij zijn rede
voortzetten, 't Zij hem toevertrouwd.
Godsdienst in de politiek.
Gisteren werd te Amsterdam een ver
gadering gehouden tot stichting van een
genootschap' tot verbinding van godsdienst
en politiek. Er waren vogels van zteer Ver
schillende pluimage. Zoo was voorzitter
de vrij'zinnig-democraat van Joodschen
stam prof. Kohnstamm en waren ondetr
de aanwezigen o.a., de vrijliberalen mr.
Tideman en Manassen en de christelij|k<-
ohthodoxe ds. Slotemaker de Bruine. Men
debatteerde- vooral veel over den aan
het genootschap te geven naam. Het voor-
loopig comité stelde voor: religieus-demo
cratische kring. Er waren er echter die te
gen het religieus© en anderen die tegen
het democratische bezwaar hadden. Ten
Slotte vereenigde men z'ich met op 3
na algemeen© stemmen metgodsdienstig-
democratiische kring. Men besloot voorloo-
pig geen feitatuten te maken, Vreez'ende
dat dit verdeeldheid zou breugen. In het
bestuur werd o.a. ds. Slotemaker de
Bruine gekozen, die de benoeming voor-
loopig aanvaardde, nadat hem verzekerd
was, dat hij zich tot niets verbond en,
in den 'nieuwen kring voor zijn denk
beelden propaganda kon maken. De voor
zitter stelde ook o.a. samenwerking met
de christen-socialisten uit de S. D. A. P.
in uitzicht. (Het Volk.)
Evenredigevertegenwoor
diging.
Het verslag van de staatscommissie
voor de evenredige vertegenwoordiging is,
vergezeld van 5 wetsontwerpen met me-
moriën van toelichting, gisteren aan de
Koningin aangeboden.
De Amerikaansche en Mexicaan-
sche vertegenwoordigers zijn met cle
hulp' van de bemiddelaars tot zekere schik-
Ellendig, verdorven, verzonken in mis
daden en ongerechtigheden zoo kwam
hij daar aan op 's Heeren Looeen
treurig, verwaarloosd kind zijner eeuw.
Doch hij herstelde, en broeder Anselmus
zette hem onmiddellijk aan den arbeid,
wel wetend ,dat luiheid des duivels oor
kussen is. In de bouwerij, die elk jaar
grooter werd, kwamen trouwens handen
te kort, en Lammert toonde zich zoo
flink, dat hij in den loop der jaren tot
bouwmeester opklom. Bovendien bezat hij
een aangeboren vernuft en vindingrijkheid,
die in den wintertijd, als de veldarbeid
rustte, binnen de rustige kloostermuren
volop gelegenheid had Z'ch te ontplooien.
Door broeder Anselmus geholpen, vervaar
digde Lammert verscheidene hakborden.
om te b'espelen, en herstelde hijl het orgel
in de kapel. Ook maakte hij een kunstig
uitgedacht rad, om er water mee te putten,
en vervaardigde een wan, die buitenge
woon voldeed, terwijl hij thans met het
plan rondliep, den tuin van den Kom-
mandeur met een zonnewijzer te verrijken.
Broeder Anselmus ging den buitenhof
over, de poort door, en passeerde de val
brug, die de tweede gracht overspande.
Er zwommen een zestal blanke zwanen
in het water; op een afstand zat een
koppel groote eenden aan den grachtkant,
den kop met den langen, gelen snavel
op den rug,, zich koesterend in het warme
lentezonneke. Een schaar duiven scheerde
kingen gekomen, betreffende het plan tot
algemeene 2>acificatie van Mexico.
Intusschen wordt van andere zijlde ge
meld
De opstand in de Mexicaansche hoofd
stad, waarop men te Washington al zoo
lang wacht, staat nu, als men een be
richt uit New-York mag gelooven, opl het
uitbreken. De winkeliers barrieadeereh
hun zaken om vernieling van hun bezit
te voorkomen.
Huerta moet oneenigheid hebben gehad
met Blanquet, den minister van oorlog,
die hem heeft aangeraden ten spoedigste
de hoofdstad, waar zijn leven geen uur
meer veilig is, te verlaten. Aangezien
Huerta dat heeft geweigerd, zou Blanquet
overwegen, hem met geweld weg te voe
ren.
De Amerikaansche vloot schijnt de aan
voer van oorlogsmateriaal voor cle re-
geeringtroepen niet meer te beletten. De
„Bavaria" van de Hamburg Amerika lijn
heeft Zaterdag ©en millioen pakjes pa
tronen voor hen te Puerto Mexico ont
scheept en te' Salina Cruz, wordt dezer
dagen een belangrijke zending uit Japan
verwacht. Schout hijl nacht Howard heeft
last gekregen, het ontschepen daarvan
niet te verhinderen.
De bemiddalingsconferentie te Niagara
Falls beraadslaagt over den vorm vali
het vooiioopig bewind,lat als Huerta
aftreedt, het bestuur zal overnemen. Ziji
moet tot de slotsom zijin gekomen om
het te doen bestaan uit drie leden, een
aan te wijzen door de aanhangers, van
Huerta, een door de opstandelingen en
de derde door de regeeringen van Ar
gentinië, Brazilië en Chili.
De bemiddelaars willen echter een voor
stel in dien zin niet doen; zij oordeelen
dat de drie piartijlen in het geding het
daaromtrent eerst eens moeten worden.
De 50ste algemeene vergadering van
de confessioneele vereeniging zal 3 en
4 Juni te Utrecht worden gehouden.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Yeendam, J. van Dorp,
te Egmond-binnente Waxffhuizen, E.
L. Na.uta te Oenkerk.
Aangenomen naar St. Petersburg door
H. P. Schim van der Loeff, Rem. pred. te
Boskoop.
Geref. Kerken.
Beroepen te Rottevalle E. v. d. Laan
te Onstwedde; te Mildam J. H. Tel-
kamp cand. te Hillegom.
Ds. A. H. Niehoer nam Zondagmid
dag na een ruim 8-jarigen arbeid af
scheid van de gemeente van Loltum. De
met vroolijk geklapwiek dicht over zijn
hoofd heen; kleurige vlinders fladderden
met onberekenbare slingerbewegingen
voor hem uit, en een ooievaarspaar, dat
uit het verre Zuiden was teruggekeerd
naar zijn stevig nest op den nok van
de kapel, beschreef groote kringen in de
hooge, zonnige luchten.
De veldarbeiders, die voorbij kwamen
met de spade op den schouder en een
kruik bier aan de hand, riepen: „Echt
groeizaam weerke vandaag, Broeder!" en
hij antwoordde: „Gode zij lof een
onverdiende zegen, menschen!"
Hij sloeg de prachtige beukenlaan in,
die recht op Harderwijk aanliep; in de
takken, die zware knoppen droegen, zon
gen de vogels van de blijde lente, en
terzijde van den weg dartelden de lam
meren naast de moederschapen, terwijl
de schaapherder zich aan den kant der
beukenlaan had neergezet: den kluitschop
in de hand, en de hond met de tong
uit den bek, hijgend van het loopen, naast
hem. v
,,'tls warm vandaag, Broeder!" zeide
de herder, het oog op! zijn scha
pen gericht, en Anselmus antwoordde:
„Een zeldzaam mooi weertje dat be
looft wat! Hoeveel schapen hebben we
nu, Jasper?"
„Raad maar eens, Broeder."
„Zestig!" zeide Anselmus, maar de
schaapherder antwoordde op een toon
kerk was overvol, mee doordat er velen
van naburige plaatsen waren opgekomen.
Spr. behandelde Hand. 1:911. Na af
loop werd hij namens den kerkeraad in
hartelijke bewoordingen toegesproken door
ouderling P. Vellinga en namens de nab-u-
burige kerk van Cubaard werd een waar-
deerende toespraak gebonden door ouder
ling IJpma. Staande werd den vertrokken-
den leer aar toegezongen Ps. 134:3.
Ook voor Dames. De heer K.
Wielemaker, hoofd der chr. school te Big-
gekerfee, schrijft ons:
Mag ik 'even van uw gastvrijheid gebruik
maken voor een mededeeling, die eigen
lijk alleen voor H.H. collega's in 't arron
dissement Middelburg van belang is? Bij
voorbaat dank.
In de circulaire, ons onlangs vanwege
onzen geachten arrondissements-schoolop.
ziener toegezonden, verzocht Z.Ed.gestr.
ons, Heeren O n d e r w ij z e r s, aan
onze scholen werkzaam, uit te noodigen
tot de bijeenkomst op 16 Juni a.s., waarin
de heer Balfoort spreken zal. Op een
vraag mijnerzijds, of 't zijn bedoeling was,
ook Dames Oude r w ij z e r e s s en uit
te noodigen, antwoordde Z.Ed.gestr. mij,
dat dit inderdaad zijn ^bedoeling was, en
verzocht mij bij gelegenheid, dit ook
namens hem aan collega's mede te deelen.
Daar ik nu geen gelegenheid vind, de
meesten hunner vóór 6 Juni te spreken,
meen ik mij 'tbest van de opdracht te
kwijten door gebruik te maken van ons
blad.
Het examen voor adspirant-verifi-
cateur der invoerrechten en accijnzen
wordt op 4 Aug. en volgende dagen te
's Gravenhage afgenomen (en wel voor
6 plaatsen).
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Chr. school te Krabbendijke mej. J.
Niehoer, inplaats van mej. E. W. Hooger-
heide, die, 1 Juni te Lisse in dienst hoopt
te treden.
Dezen zomer zullen worden gede
tacheerd cle volgende kadetten der K. M.
Academie:
Bij het 14e regiment infanterie.
Te Vlissingen Ch. Chr. v. Dierendonck,
W. C. de Graaf, J. C. M. Chalot, J.
Dommisse.
Te Middelburg P. L. van Driel, E. E.
de Kanter, B. P. F. van Driel, G. Gul
denaar.
Bij de driedaagsche verpachting van
visscherijen op de Schelde en Zeeuwsche
van gewicht: „Het zijn er precies zeven
en-zeventig, de lammeren niet eens mee
geteld."
Hij rees uit zijn zittende houding lang
zaam op, om met broeder Anselmus een
eindje mee te wandelen: tot aan de hoe-
van Tymen Arendsz.
„Wie staat daar ginds aan den weg?"
vroeg Anselmus, wiens kortzichtige blik
niet ver reikte, en de herder antwoord-,
de: „Een melaatsche hoor maar, Broe
der hij; waarschuwt met de Lazarusklep."
D© kloosterling zuchtte; het was geen
wonder, want droevig was het lijden van
den melaatsche. Verbannen was hij uit
het maatschappelijk leven; verafschuwd;
dood verklaard. Zijn goederen waren hem
ontnomen, onder zijn erfgerechtigden ver
deeld, of door geestelijke gestichten ge-
eigend. De meeste steden hadden laza-
rijeai, bizondere verblijfplaatsen, waar hij
vertoeven kon. En voorzien van een laza-
rusbrief, die zijn ziekte bevestigde, mocht
hij jaarlijksche ommegangen maken door
het land, om in zijn nooddruft te voor
zien. i
,,'t Is waai1," zeide 'broeder Anselmus:
„het is er een; 'ik zie den broeden witten
band om zijn hoed."
De melaatsche stond aan den kant van
den weg: boven den wind, opdat de
lucht, die hij uitademde, den voorbijgan-
ger niet zou besmetten. En terwijl zijn
Lazarusklep ratelde, strekte de gezwol-
stroomen, die 25, 26 en 27 Mei te Bergen
op Zoom vanwege het Rijk gehouden
wordt, was op 25 Mei de opbrengst van
de eerste 78 perceelen in cle Grevelingen
f 109,200, terwijl de oude pacht f 29,236
bedroeg.
Reeds vroeger is onder een andere
rubriek in dit blad de aandacht ge
vestigd op de Donderdag te Middelburg
te houden vergadering van het Prov. Com.
van A.-R. Kiesvereenigingen in Zeeland.
Is een woord ter opwekking nog noodig?
We hopen van niet. Het spreekt vanzelf
dat alle mannen van a.-r. huize, die maar
eenigszins er uit kunnen breken, mr.
Rutgers gaan hooren en de partijbelangen
gaan bespreken.
Wij ontvingen het 30e Jaarverslag
van Ned. Herv. Diaconessenhuis te Arn
hem, directeur ds. A. M. Knottnerus.
Aangezien blijkbaar niemand in onze om
geving deze zegenrijke inrichting steunt,
vestigen wij er de aandacht op. De in
richting belast 'zich met ziekenverpleging,
ook buiten Arnhem, onder meer in
Heerlen in Limburg. Wie geld en
diaconessen zendt, doet een goed werk.
De vereeniging heeft ook hoognoodig een
uitgebreider gebouw en tobt steeds met
tekorten. Oude vrienden van ds. Knott-
nenis, gij' weet 'tnu.
Middelburg. Blijkens het jaarverslag van
de Zeeuwsche Hervormde Diaconessen In
richting werden door |de zusters totaal
6718 bezoeken gebracht, waarvan 6180
voor hulp, 513 uit belangstelling en 25
tot ondersteuning. Daarvan waren er 65
in Nieuwland en 27 op 'tZand. Het ge
middeld getal bezoeken per maand was
ruim 500, wat voor elke zuster per dag
dus neerkomt op 10 verplegingen.
Dat de rekening nog sluit met een
saldo, is veroorzaakt doordat een legaat
van f500 is' verbruikt. Anders zat men
in de schuld.
De arbeid der diaconessen is en blijft
u aanbevolen.
Goes. De „staking" bij cle firma Domi
nions Lindenbergh was gisteren reeds
geëindigd. Patroons en chauffeurs kwa
men tot overeenstemming; de vrije Zater
dagmiddag is toegestaan.
Door ingelanden van den Tweeden
Bathpolder werd in de op 26' Mei j.I.
gehouden vergadering de rekening over
19131914 vastgesteld in ontvang op
f 6165.02 en in uitgaaf op f 3772.355. De
begrooting van 19141915 wijst in ont
vang en uitgaaf een bedrag aan van
Ï5220.955 met een post onvoorzien van
f524.655. Het dijkgeschot werd bepaald
op f 10.per H.A.
In de op 26 Mei j.I. gehouden ver
gadering van ingelanden van den Eersten
len hand den houten ïiap uit, en staarde
uit een gelaat, dat één bloedige verwoe
sting vertoonde, een koortsachtig flikke
rend oog de wandelaars aan.
De melaatsche sprak geen 'woordhij'
mocht het niet doen 't was hem streng
verboden. En Jhij hoopte 'op een stuk brood,
want het eten zeven jaren lang van ge
bedeld brood zou den lijder herstellen.
Zoo zeide tenminste het volk, maar broe
der Anselmus betwijfelde het, en een
oortje in den nap werpend, ging hij' met
den schaapherder verder.
„Is er gansch geen genezing voor die
ellendigen?" vroeg Jasper, en de Broe
der antwoordde op moediger toon: „Te
Utrecht woont een dokter, die het ge
neesmiddel moet ontdekt hebben een
gedoode adder op een bizondere wijze
bereid, en daarvan een drank getrokken,
Laten wij blijven hopen zie toch! wat
zijn de weiden reeds groen!"
„Gras in overvloed, Broeder vindt
u niet?"
„Wel man 't is buitengewoon!"
„Voor veertien dagen hebben we eet?
sterken regen gehad, en daarop de warm
te het gras springt den grond uit.
Als we nu maar 'geen schadelijke nacht
vorsten krijgen, die den groei belemme
ren, zal het wel gaan kijk, daar heb
ben we de hoeve Loozenoord!"
(Wordt vervolgd.)