DK/JilïlW
TWEEDE BLAD.
Buitenland.
Uit de Provincie.
Ingezonden Stukken
Finaneiëele Berichten.
Gemengd Nieuws.
Allerlei.
Zeeuwsche Stemmen.
VAN
VRIJDAG 10 APRIL 1914.
IV.
Ren enkel woord over onze Pers.
Ditmaal niet over de roeping van onze
anti-revolutionaire Peis daarover zou
natuurlijk ook nog heel wat te zeggen
zijn doch over die van de Christelijke
Pers in 't algemeen in den strijd tegenover
de z.g. „anti-clericale", waaronder de z_,g.
„neutrale" vanzelf al 'begrepen is.
liet valt niet te ontkennen, dat lijjpe
en groene pennevruchten den weg naar
de drukpersen vinden, om verv olgens on
der de oogen van het lezend publiek te
komen. Evenmin mag verheeld en nu
komt het! da.t van die groene, onrijpe
vruchten ook wel enkele in onze Christe
lijke Pers verzeild raken.
De „Zeeuw"-redactie houde mij ten
goede, da.t ik deze opmerking maak. Het
mocht den schijn hebben, alsof ik mis
bruik ging maken van haar niet genoeg
geloofde gastvrijheid, als iemand, die, na
bijl zijn vriend een gul onthaal gevonden
té hebben hem in zij'n eigen huis eenis:
duchtig onderhanden neemt.
Pat zij verre.
Het geldt hier enkele algemeene op
merkingen, die mij van het hart moeten.
Ze bedoelen in 't algemeen een goede
raad te zijn, en die is tegenwoordig wat
hoog genoteerd.
Er jvordt tegenwoordig ontzaglijk veel
feschreven en gelezen. Behalve velerlei
oeken leveren de immer rusteloos voort-
draaiende drukpersen dagelijks een me
nigte tijdschriften en nieuwsbladen af, die
hun weg vinden naar paleis luxe edi
ties op kunstdrukpapier en hut
'tgoedkoope lokale blaadje tot ver
zadiging van weet- en nieuwsgierigen.
Die klasse van nieuws gierige lezers
is vaak moeilijk te bevredigen. Zeker,
van een rijpe vrucht houden zij1 soms
wel, doch van groen afval zijn ze he
laas niet afkeerig. Het tijdschrift, de krant
moet hun wat pikants brengen. Ze be
weert wel realiteit te geven, doch de
nieuwsgierige lezer gelooft het niet, zoo
lang het naturalisme en dan nog wel
van de slechtste soort, er duimen dik
op ligt.
Hooggeachte lezer of lezeres, behoort
gij tot dat soort van lezers 'k Hoop niet,
dat u een dergelijke honger kwelt, ,want
>vat zou ik u ter verzadiging kunnen
aanbieden
Onze Pers kan het niet, wanneer ze
haar roeping begrijpt, en zoudt ge u el
ders te buiten willen gaan?
Onze Pers heeft een heerlijke roeping,
een ernstige en moeilijke taak tevens.
Hoort wat dr. E. J. Beumer eenige
jaren .geieden in Stemmen des Tijds
schreef. Ge kent hem wel, den sympathie
ken docent en politicus.
Hij schreef toen:
„Ieder dagblad moet van beginselen uit-
,gaan en een zedelijke overtuiging bezit
tenElke krant oefent invloed op haal
lezers en is in zekeren zin paedagogisch
jverkzaam. Het is daarom voor ons niet
onverschillig, welk beginsel zij erkent. ,Wij
stellen de belijdenis der positief Christelijke
beginselen als eisch. Zij1 inoet een abso
lute moraal aanvaarden, gegrond op de
religie en zal dan haar roeping getrou
welijk kunnen nakomen. Negatief en po
sitiefi i.(
Negatief door alles uit haar kolommen
W.eg te laten, wat zedelijk afkeurenswaar
dig is; gedachtig aan de bede: Leidt, ons
niet in verzoeking, zal zij er zich voor
Wachten beschouwingen en berichten op
te nemen, die het verantw oordelijkhei dis-
gevoel van het individu verstompen en
zwakken tot misdrijf kunnen voeren. Po
sitief zlai zij optreden door in haar ar
tikelen de persoonlijke schuld op den voor
grond te stellen en haar lezers er op
te .wijzen, dat uit het hart alle booze
bedenkingen voortkomen".
Ziedaar een standpunt, dat we gerust
tot het onze kunnen maken.
Natuurlijk, het was het onze reeds.
De taak van den dagbladredacteur is
dus verre van gemakkelijk. Zooals we
zien is hij met het oefenen van posi
tieven invloed alleen nog niet klaar.
De negatieve leiding1 is er ook en die
dient niet verwaarloosd. Zonder de man
nen vqn de Pers nu in deze vrij te
pleiten, wil ik Wèl zeggen, dat het pu
bliek er schuld aan heeft, dat die ne
gatieve leiding zoo vaak onder de goede
bedoelingen gerangschikt blijft. Men wil
nu eenmaal moorden en andere sensatie-
wekkende voorvallen in geuren en kleuren
.weergegeven hebben. En doet de Christe
lijke pers het niet, welnu dan tot de
ftnti-cleiicaie in aar cLo to^vlixclit sgiioiyi^ïi
of nog liever tot de „neutrale"'
die immers in ieder huisgezin mag ko
men! En zoo is het helaas geschied, dat
onze Pers in weinig meer, dan An de
leidende artikelen verschilt van de tegen,
ons over staande. -
Dat mag niet. Laten we daarom ons
beginsel in de bovenstaande clausule zoo
kernachtig uitgedrukt meer en meer op'
den voorgrond plaatsen. Het krantenlezend
publiek steun© hierin de Pers en dezle
laatste behoude de leiding.
Ook de negatieve.
Gelukkig, onze Nederlandsche pers heeft
een schreefje voor boven de buiten-
landsche.
Laatst publiceerde 'het Belgische ver
dedigingscomité tegen de slechte pers, dat
te Seraing gevestigd is, haar verslag over
bet jaar 1913. In dat verslag vindt men
een lange lijst van schandalen, welke door
de anti-clericale bladen werden uitgevon
den en door het comité weerlegd. Verder
gaf het de uitslagen van verschillende
processen tegen Belgische bladen en
meldde het, dat er nog twaalf processen,
wegens laster aanhangig waren.
Zulke toestanden kennen wij nog niet.
Doch wat nog niet is, kan komen. Be
denkelijke verschijnselen zijn er wel.
Laat onze pers de lijnen zoo scherp mo
gelijk trekken, en laat het krantenlezend
publiek zich laten leiden. Laten allen hun
belang en ook dat der jeugd begrijpen
en hun roeping verstaan.
Kees vanderMeer.
Frankrijk.
Hel drankmisbruik in Afrika neemt be
denkelijke afmetingen aan.
Zoo sterk, dat de voorspoed van het
volk ten zeerste wordt bedreigd. Vooral
in de Fransche kolonies bij de niet-Isla-
mitische stammen schijnt het kwaad op
onrustbarende wijze voort te woekeren.
Gewetenlooze kooplieden voorzien de on
wetende lieden tegen hooge prijzen van
allergemeenste foezel. De gevolgen zijn
verbijsterend.
De gouverneur-generaal van West-Afrika
heeft onlangs een brochure uitgegeven,
waarin een boekje wordt opengedaan over
den toestand. Vooral in Dahomey en aan
de Ivoorkust is de invloed van de vergifti
ging zeer merkbaar. Het geboortecijfer
neemt schrikbarend af, terwijl de tuber
culose voortdurend meer slachtoffers
maakt.
Hoewel de alcoholinvoer in Centraal
Afrika niet zoo uitgebreid schijnt te zijn,
hebben de Europeanen te Libreville toch
een petitie aan de rcgeering gezonden om
beperkende maatregelen te overwegen.
De gouverneur-generaal Ponty is voor
nemens voor geheel West-Afrika den ver
koop van absinth aan de inboorlingen te
verbieden en in Europeesehe centra het
vervoer van alcohol zoo kostbaar en be
zwarend mogelijk te maken. De „Union
Colonial© franijaise" heeft een verzoek
gericht tot den heer Ponty, om absinthver-
koop te verbieden óók aan Europeanen. En
wel om twee redenen.
I Ten eerste is het absinthgebruik voor
Europeanen even nadeelig als voor de
zwarte bewoners van het landten tweede
zou een verbod voor deze laatsten (al
leen absinth onvoldoende zijn. Daar staat
natuurlijk weer tegenover, dat zulke ra
dicale maatregelen allicht zullen leiden
tot smokkelhandel en clandestienen aan
maak.
Hier dient gehandeld te worden. De
tijd dringt.
Ten koste van alles dient het ras van
den ondergang gered te worden.
President P o i n cl a r zal in
Augustus, na zijn terugkomst uit Rusland,
een bezoek brengen aan het- Deensche
hof te Kopenhagen.
Vereenijde Staten.
Vrouwenkiesrecht in 111 i-
n o i s. Voor de eerste maal hebben Dins
dag de vrouwen in Illinois het kiesrecht
uitgeoefend. Alleen te Chicago staan
217.500 vrouwen op de kiezerslijsten te
genover 455.283 mannelijke kiezers. In
andere doelen van den staat zijn nog
50.000 vrouwen als kiezer ingeschreven.
Te Chicago waren negen vrouwen can-
didaat gesteld voor den Gemeenteraad,
maar deze hebben alle de nederlaag ge
leden. Geen vrouw is gekozen, zelfs kregen
enkele ider tegenover de vrouwelijke can-
didaten gestelde mannen, meer vrouwen
stemmen, dan de vrouwelijke candidaten
zelf. Wel hebben de vrouwen flink ge
stemd, men schat dat ,80 pCt. der vrou
welijke kiezers aan de stemming deelna
men, tegen 70 pCt. fvan de mannelijke.
Japan.
De Keizerin-weduwe van Japan (Harou-
ko weduwe van Mntsuhito micado) is
overleden, zegt men.
Er is evenwel nog geen enkele officii-
eele mededeeling verschenen, waarin het
wordt bevestigd. Inderdaad luidt de eeni
ge officieel© mededeeling woordelijk: „Die
toestand van de Keizerin-weduwe is ern
stig; zij besloot naar Tokio terug te kee-
ren." Doch men kent de etiquette van
het Hof waarbij het niet geoorloofd is
melding te maken Van het overlijden van
een lid dei' Keizerlijke familie, zoodat
niemand twijfelt of de Keizerin-weduwe is
overleden.
Besmettelijke ziekten.
In de week van 1 tot en met 7 April
werden ter kennis gebracht van den cen-
tralen gezondheidsraad 1 geval van rood
vonk te Hoek, 1 te Hontenisse, 1 te
Hulst en 1 te Stavenisse.
Vlissingen. Bij Kon. besluit is benoemd
tot ontvanger dei' directe belastingen en
accijnzen te Vlissingen C. J. Tielenius
Kruijthoff, thans ontvanger der directe
belastingen, invoerrechten en accijnzen te
Terborg.
Op de Donderdag 21 Mei a.s. (He
melvaartsdag) zal de Ring van Christe
lijke Zangvereenigingen in Walcheren en
Beveland in onze stad een Zangconeours
honden, waaraan ongeveer 200 zangers
Zullen deelnemen.
lerseke. Van het door ds. Joh. Kijne
voor de conversatie-club Groen van Prinjs-
terer gehouden referaat plaatsen w© nog
het volgende verslagje:
Spr. wenscht het socialisme te be
schouwen in zijn logische consequenties.
Hij doet dit aan het werk 'van Oscar
Wilde: „Individualisme en Socialisme".
In een korte inleiding schetst spr. hoe
iedere beweging1 zijn tijd van voorbereiding
heeft, wijst op de kolossale propaganda
voor hot socialisme gemaakt en wijst op
den grooten opgang, dien het allerwege
maakt. Spr. toont aan, dat het socialisme
predikt een evangelie naar den mensch
en hoewel de groote massa niet gevoelt
de diepe consequenties van het stelsel,
zoo is en blijft het een macht uit de
hel. Spr. komt nu tot het boek van Os
car- Wilde „Individualisme en Socialisme"
en behandelt twee punten.
Ie. De weigeslotenheid van het stel
sel.
2e. Het. schriftuurlijk standpunt.
Het stelsel van Wilde is volkomen lo
gisch. Het socialistisch communisme zal
leiden tot zeer grooten dwang en nooit
zal de dwang grooter zijn geweest dan
wanneer de socialistische droomen wer
kelijkheid zullen zijn geworden.
Immers, ieder mensch voelt zich vrij,
van nature ongebonden. Eerst dan zal
langzamerhand het individualisme kunnen
gaan opleven. Egoïsme zal niet meer be
staan. In het stelsel van het socialisme
is dus consequent het Individualisme het
einddoel, waarvan het socialisme slechts
een doorgangspunt is. Einddoel is de an
archie ieder individu koning, zooals
jKloos zingt: Ik ken een god in 't.diepst
van mijn gedachten de godheid zit. in
mij ten troon.
De drie machten: vorst, paus en volk,
zullen niet meer zijn. De leugen van de
democratie zal er niet meer zijn, maar
het Individualisme waarborgt de schoonste
toekomst. Hiertegenover zet de geachte
spr. in een ernstige peroratie het woord
van Paulus aan Timotheus in 2 Tïmo-
theus 3:15 en 13 en 14.
Heerlijk voldaan gingen we huiswaarts.
Zulk een perzik smaakt beslist naar meer.
Stavenisse. De 7-jarige J. P. had Woensi-
dagavond het ongeluk door een fiets te
worden oveneden met het droevig gevolg
dat zijn onderbeen brak. Den fietsrijidejr
treft niet de geringste schuld.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Mijnheer de Redacteur,
Mogen wij u voor het volgende een
plaatsje in uw eerstvolgend nummer ver
zoeken
Reeds sedert ongeveer 2 jaar worden in
onze gemeente pogingen aangewend om
beter ligt te verkrijgen, dan de petroleum
lamp ons kan geven; tol heden echter
zonder' -eenig succes. We willen hiermede
niet zeggen dat er niet gewerkt .wordt.
Opl uitnoodiging toch van het gemeentebe
stuur is reeds tweemaaal in het Koor
der Ned. Herv. 'Kerk alhier door deskun
digen een lezing gehouden tot aanprijzing
van het e 1 e c t r i s c h licht, terwijl de
gemeenteraad, een paar weken geleden, de
reis naar Schoondijke heeft gemaakt, om
de werking der electrische cen
trale te onderzoeken. Daar de Raad
tot heden blijkbaar alleen oog heeft voor
e 1 e c t r i c i t e 11, is bij ons d© vreesi ont
staan, dat Kapelle-Biezelinge misschien
ook met een electrische centrale zal wor
den begiftigd. Wij zeggen: „de vrees"
omdat het ons voorkomt, dat zulk een in
richting gaat boven de krachten van een
plattelandsgemeente, waar bovendien geen
industrie is. Enkelen onzer zijn daarom
zoo vrij geweest te Schoondijke eveneens
inlichtingen in te winnen, omtrent de re
sultaten der electrische centrale. En, zie
hier, wat ons van betrouwbare zijde, werd
meegedeeld.
Ie. „Slechts enkele arbeiders in da kom
der gemeente hebben zich aangesloten';
huiten de kom is dit zelfs voor land
bouwers te duur."
2e. „De aanleg is nqgal kostbaar, n.m.
f7 per lichtpunt, terwijl ook de aan
schaffing van electrische lampen noig1 al
duur is."
3e. „Men doet voorzichtig een petrole
umlamp in reserve te houden, rvant reeds
4 avonden zaten we dezen winter zonder
eleotrisch licht, door een defect aan de
machines of aan de leiding."
4e. „Bij1 een boerenbevolking is het ge
bruik van licht zoo gering, dat de kosten
van exploitatie jaarlijks onverbiddelijk een
nadeeling saldo van ongeveer f 3000 (drie
diüzend gulden) voor de gemeentekas zul
len opleveren."
5e. Dientengevolge zal de gemeente
lijk© inkomstenbelasting (hoofdelijke om
slag) binnen enkele jaren waarschijnlijk
verdubbeld zijn."
6e. „De central© levert in den winter
eerst om 4 uur stroom, nu om 61/2 uur
en straks nog later." (Voor bedrijfskraobt
is ze dus onbruikbaar.)
7e. „Wij. achten voor een dorp als
Schoondijke en Kapelle-Biezelinge een
gasfabriek het best, ook omdat gas goed-
kooper is."
Ziehier een resumé der inlichtingen,
door ons verkregen. We zullen er slechts
aan llloevoegen, dat onze gemeente voor
het stichten eener electrische centrale iri
veel ongunstiger conditie verkeert dan
Schoondijke. Wjj meenen dan ook,
dat de stichting eener electrische
centrale liln en voor rekening van onze
gemeente, een finaneiëele ramp
zou zijn. Of we dan een gasfabriek wen-
sehen? Ook niet, daar deze evenzeer te
duur zou blijken. Wat dan? Ons; komt het
meest gewenseht voor, aansluiting
bjj een bestaande gasfabriek
of bij een electrische centrale,
zoo dit mogelijk is. Maar dat men dan ook
onpartijdig onderzoeke wat van deze
twee het goedkoopst en prao-
tisoh het meest bruikbaar is.
Zulk een onderzoek behoeft geen jaren te
duren, doch kan, als het ernstig is ge
meend, in enkele maanden afgeloopen zijn.
Wij hebben gemeend, mijnheer de Re
dacteur', het bovenstaande onder de aan
dacht te moeten brengen der inwoner^ van
Kapelle-Biezelinge en vooral van die he©
ren, in wier handen de beslissing dezer
gewichtige zaak berust. Om zooveel mo
gelijk allen te bereiken, wisten we geen
beter weg dan plaatsing in de bladen, wel
ke hier het meest worden gelezen.
Met vriendelijken dank,
J. D. SCHMIDT, Ned. Herv. Pred.
A. VAN DER HAVE-BAKKER.
A. VAN DER HAVE.
Bi. KNAAP, Arts.
A. VAN DER BRUGGE.
J. VAN WINGEN.
Kapelle, 8 April 1914.
De Diakonessenschool te
A msterdam.
Gaarne brengen wij 'het doel en de
inrichting der Diakonessenschool nog
maals onder de aandacht van het publiek.
De Diakonessenschool staat in het
nauwste verband met de Ned. Herv. Dia-
konessen-Inrichting, waaruit ze is ont
staan. 'Ze bedoelt de vorming van het
jonge meisje in christelijken zin, op zulk
een wijze, dat hoofd, hand en hart tot
harmonische ontwikkeling komen.
Het onderwijs strekt zich uit tot theorie
en praktijk. v
Het theoretisch onderwijs omvat voort
zetting en uitbreiding van de vakken der
M. U. L. Omschool met toevoeging van die
vakken, op paedagogisch en hygiënisch
terrein, die voor de vrouw groote waarde
hebben, terwijl aan het. onderwijs in
vreemde 'talen een mime plaats is toe
gewezen. De praktijk houdt zich bezig
met het onderwijs in huishoudkunde,
waschbehandeling, koken en voedingsleer,
fröbelen met oefening op de fröbelschool,
arbeid onder verwaarloosden en weezen
in het opvoedingsgesticht, wijkarbeid,
toynbee-werk, slöjd, Zweedsche gymnas
tiek en handwerken.
Het meisje,, dat deze opleiding met
vrucht heeft genoten, vindt aanstonds een
plaats in het Diakonessenhuis, in het Zie
kenhuis, in het Opvoedingsgesticht, maar
zijl behoeft niet vooruit haar keuze in
deze richting te bepalen. Na afloop van
den drie-jarigen cursus is zij vrij tot deze
speciale vakopleiding over te gaan, maar
zij is ook vrij, de school te verlaten en
heeft zij dan niet, behalve als diakones,
als opvoedster of als ziekenverpleegster,
ook ,als aanstaande zendingzuster, zende
lingsvrouw, predikantsvrouw of dokters-
vrouw of in het algemeen als eene, die
in eenig opzicht den arbeid der in- of
uitwendige zending wil dienen of steunen,
geleerd haar 'leven aan een hoog doel
dienstbaar te maken?
Het minimum kost- en schoolgeld van
f 400 zal wel niet voor velen een be
zwaar zijn, om deze opleiding voor een
dochter te kiezen. We stelden dit mi
nimum zoo laiag, opdat niemand om fi
naneiëele redenen van deze gelegenheid
tot opleiding' voor zijln kind zou verstoken
zijn, maar we verwachten, dat welge
stelde ouders dit minimum overtreffen,
voor zooverre hunne middelen dit toela
ten. Komt men met het bepaalde doel
om diakones te "worden, dan bedraagt
het schoolgeld slechts f250 en de Cen»
traalbond van. Christelijk-Philanthropische
Inrichtingen in 'Nederland, die ons zijne
kweekelingen gedurende de beide eerste
opleidingsjaren toevertrouwt, stelt nog
gunstiger finaneiëele voorwaarden, zoo
als onlangs in de bekende circulaire van
dr. J. Th. de Visser is gepubliceerd.
Het Bestuur der school, dat iis' samen
gesteld uit: den voorzitter dr. J. La'm-
merts van Bueren te Amsterdam, de secre
taresse Mej. A. (M. de MareZ Oyens te
Overveen, de penningmeesteresse Mej. W.
Druyvesteyn te Amsterdam, Mevr. E.
Röell Baronesse Sloet van Marxveld te
Amsterdam, den heer Mr. Dr. C. F. Schoch
te Amsterdam en den beer Ds. A- J-
Roozemeyer te Amsterdam geeft gaarne
gevraagde inlichtingen, evenals de direc
trice Mej. W. Klinkert, die op aanvrage
gratis prospectus-boekje toezendt.
We verwachten aanmeldingen voor den
met September aanvangenden cursus bij
voorkeur in de tweede helft van April,
in Mei en Juni, aan het adres der Diako
nessenschool Vondelstraat 104 B, Amster
dam.
Zeeuwsche hypotheekbank.
Uit het verslag over het 16e boekjaar
van de Zeeuwsche Hypotheekbank, te Mid
delburg, dat wij gisteren ontvingen, blijkt,
dat in dit boekjaar werden afgesloten
77 leeningen tot een bedrag1 van f 708.810,
terwijl afgelost werd in totaal f613.711.
Op ultimo Februari 1914 stonden daarna
uit 572 (v. j. 547) leeningen tot een
bedrag van £4.644.863 (14.549.764).
De gemiddelde rente der leeningen be
draagt thans 4.6268 pet. In den loop van
liet jaar hadden 2 executies plaats, beiden,
■wegen faillissement van den debiteur. In
beide gevallen kon de vordering geheel op'
de opbrengst worden verhaald. Aan pand
brieven werd in den loop' van het jaar ver
kocht en omgewisseld f354.800 en inge
kocht en omgewisseld f277.600. In 't ge
heel stond daarna uit op ultimo Februari
aan pandbrieven f4.612.830 (f4.535.600).
De gemiddelde pandbriefrente bedraagt
thans 4.1715 pet. De marge tusschen de
gemiddelde hypotheekrente en de gemid
delde pandbriefrente is derhalve 0.4553
pet.
De winst en verliesrekening toont aaa
een netto winst van f25.771 (v. j.
£22.275), waarvan f2000 wordt bestemd
voor afschrijving op onroerende goedere»
f9007 aan het reservefonds komt en we
derom 10 pot. dividend, benevens f8.60
per oprichtersaandeel wordt uitgekeerd.
Een nieuwe loterij. Haagsche
Kouter van de „Prov. Gron. Crt." vertelt:
„Het 'nieuwste staaltje van vernuft om
geld te verzamelen voor een liefdadig
doel, is dezer dagen door de Haagsche
Afdeeling der vereeniging „Onderling©
Vrouwenbescherming" gegeven. Ten bate
van de „Toevlucht voor onverzorgde zui
gelingen 'zijn nl. a 10 ets. per stuk
alle seconden verkocht die door een hor
loge kunnen worden aangegeven. Op wel
ke wijze dit geschiedt? Eenvoudig zóó:
met goedkeuring van B. en W. zijn aan
de ingezetenen briefjes gezonden, waar
op leen horlogeplaat is afgebeeld met aan
duiding van een bepaald uur (1 uur 15
min. 10 sec. bijv.) Men betaalt voor elk
briefje 'een dubbeltje, zoodat, als alle se
conden zijn verkocht f 4321.20 is opgeza
meld. In de maand December nu wordt
een horloge ten volle opgewonden en
worden de wijzers eenige malen blinde
lings Tondgedraaid. 't Horloge wordt dan
weggesloten in een verzegeld doosje. Na
twee etmalen wordt 't doosje geopend
en geconstateerd, welken tijd het dan,
stilstaande, aanwijst. De houder van 't
briefje dat denzelfden tijd aangeeft krijgt
het inderdaad mooie gouden remontoir
horloge (Alpina). Alle handelingen wor
den bij notarieel proces-verbaal vastge
steld en de uitstag in een paar Haagsche
bladen vermeld."
Onaf hankel ij kheidsf eest
zonder dronkenschap. De feest
commissie te Naarden hield Maandag
avond met de caféhouders en kasteleins
m 'de vesting een vergadering, om te over
wegen, of het niet mogelijk zou zijn, op
de beide feestdagen in Mei den verkoop
van drank te beperken. Na ampele bespre
kingen werd goed gevonden, den 12en en
13en Mei geen sterken drank te verkoo-
pen. De feestcommissie zal den caféhou
ders aanplakbiljetten verschaffen, waarop
dit loffelijk besluit wordt aangekondigd.
Een automobiel gestolen.
Gisternacht heeft men te Rotterdam een
automobiel gestolen. De auto, merk Krit
en 'genummerd H. 6131, was de vorige
week (nieuw gekocht en vertegenwoordigt
een waarde van f 3500.
De „uitvinder" der guillo-
t, i n e. Het was gisteren honderd jaar ge
leden -dat 'dr. Gnillotin overleed. Zijn haam
is voor altijd verbonden aan het werktuig,
voor welks uitvinder hij nog dikwijls
wordt gehouden. Dat is echter een legen
de, evenals bet verhaal, dat Guillotin zelf
als offer der guillotine is gevallen. Beide
legenden zijn in weerwil van alle histori
sche waarheid hardnekkig blijven voort
leven, en er zijn zelfs schilderijen, waarop!
wordt voorgesteld, 'hoe Guillotin eerst ko
ning Lodewijk XVI en daarna de Natio
nale Vergadering het model zijner guillo
tine verklaart.
Inderdaad heeft Guillotin slechts aan
leiding gegeven tot de invoering der
guillotine. Toen de Fransche revolutie uit
brak, woonde Guillotin als geacht ge-i
neesheer te Parijs, en het vertrouwen zij{-
ner medeburgers deed hem als vertegen
woordiger der Parijsche burgerij naar de
Algemeene Staten zenden. Toen er nu
een nieuw Wetboek op- de voltrekkinig
der 'straffen werd behandeld, stelde Guil
lotin voor, de straffen g'elijk te doen zijh,'
zonder onderscheid van rang en stand,
de verbeurdverklaring der goederen en
de onteering der familie af te
schaffen, evenals het radbraken en ophan
gen, en de straf van onthoofding, die
alleen bij adellijke misdadigers in gebruik
was, voor alle ter dood veroordeelden-
voor te s'dhrijven. Dat voorstel was ge
grond op mensohlievendheid en zijn voor
stel, dat eerst ruim -een jaar later tot
uitvoering kwam, wekte ongemeenen bij
val.
Guillotin had zich reeds van het poli
tieke leven teruggetrokken, toen de ont
hoofdingsmachine of valbijl werd inge
voerd, die, omdat zeker dr. Louis het
model had vervaardigd, toen „Louisette
werd genoemd.
De naam Guillotine kreeg de valbijl
dooi' een royalistisch blad „De Hande
lingen der Apostelen" getiteld, waarin
Guillotin als de uitvinder van het in
strument werd voorgesteld, en een spot
lied op hem voorkwam, dat om zijn po
pulaire melodie veel gezongen werd.
In de eerste tijden der middeleeuwen
waren er reeds in Italië en Duitsohland
onthoofdingsmacthin-es. Reeds in 1266 was
Kouradijn van Zwaben door zulk een ma
chine onthoofd.
'Guillotin was geen woeste Jaoobijn, hg
hield zich eerder aan de uitspraak van
Rousseau, dat elke revolutie af te keu
ren lis, zoodra zij maar een Idroppel
bloed kost. Hij veroordeelde eerlijk het
optreden van het schrikbewind, maar
kwam door den val van Robespierre op
vrije voeten. Hij was als arts een aan
hanger der koepok-inenting en wijdde zich
tot aan zjjn dood aan de beoefening zij
ner humanitaire beginselen, (Zelandia.),
