De Schildersstaking te Middelburg.
Uit de Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Ingezonden Stukken
Predikbeurten.
Gemengd Nieuws.
Nietzsche niet verachting vervuld werd.
In den Ring van Nibelungen zien we
meer de Germaansche godengestalten en
wordt ons een ondergang door vuur ge
schetst, als het teeken van een weder
geboorte. In de Götterdainmerung gaan
die Germaansche godengestalten als het
ware in het vuur ten onder.
In Parsival zien wij den opgang van de
Christelijke liefde, een medelijdende liefde
ter verlossing
Men noemt Wagner wel een lyrlve Hart-
manniaan. Wagner wil echter de wereld
wel behouden, maar hij wil ze tot een
hoogeren staat opvoeren.
„Der reine Thor" moet verlossing brem
gen. Dat is geen reine dwaas, zooals wij
ons dien zouden denken. De mensch is
als zondaar en als heilige dwaas. Ontucht
en dronkenschap vieren soms hoogtij en de
gierigaard is als de vogel, die z'n eieren
niet uitbroeit, zooals Jeremia het zoo
schoon uitdrukt.
Een heilige mensch is voor ons een
dwaas; en is voor een. die de wereld
begeert, een belachelijk sujet. e>en non-
sens-kerel of -vrouw. De wil is altijd
©en dwaasde bijbel leert het ons ook.
Alleen een zondaar begrijpt een zondaar-;
alleen een heilige begrijpt een heilige.
Van buiten bekeken is de wil dwaas; van
buiten dwaas, van binnen waan. Waan is
een geniale fisie, geen delirium tremens
Van den geest.
De reine dwaas is alzoo de wil, die
bet al doorschouwt, en die met die ge
niale fisie als verlosser optreedt. De on-
noozele dwaas, als dwaas geboren, wordt
sterk en zal wat krank is verlossen, zoo-
dat' het al opgevoerd wordt tot de hoogste
hoogte, tot erbarmelijk medelijden en de
grootste liefde.
Daar is hij, die zichzelf overwon, die
komt als de godsigezant, om de wereld
met. zijn liefde en heiligheid te doorlichten.
Zoo kunnen wij Wagner in zekeren zin
religieus noemen. Hij heeft de verlossing
van het lagere door het hoogere geschetst,
©n een opgang van hetgeen in zichzelf
ondergaat beleefd en medegedeeld op een
wonderbaarlijke wijze, niet predikende,
nfaa-r' dichtendezingende en jubelende.
fcf M 1 i i I (ill:
Ziehier een kort resumé van dr. A.
H. d© Hartog's referaat over Richard
.Wagner's wereldbeschouwing, gisteravond
gehouden voor de Ver. tot Alg. Wet. Re-
langen te Goes. 'tWas geen ure van ge
notvolle ontspanning; wel van zware in
spanning doch het oratorische talent van
dr. de Har tog. de ernst en de gloed, waar
mede hij spreekt, zijn oorzaak, dat zijn
rede van het begin tot het einde in sterke
mate bljjft boeien.
Een niet talrijk, maar aandachtig publiek
woonde deze belangwekkende lezing bij.
Naar aanleiding van de actie tot loons-
verhooging van de schildersgezellen te
Middelburg, hebben wij ter plaatse een
onderzoek ingesteld, om het rechte van
de zaak te weten te komen.
Wij brachten een bezoek aan den voor
zitter en den secretaris van de afd. Mid
delburg van den Nederl. Schildersgezellen-
IRond, aan een gezaghebbend patroon, be
stuurslid van de afd. Middelburg van den
Bond van Nederlandsche schilders-pa
troons, een lid van de bemiddelings-com-
missie en aan enkele particulieren, die
omtrent de beweging goed ingelicht waren.
Gelijk den lezers bekend is uit de voor
gaande nummers van ons blad is door de
Schildersgezellen reeds vorige jaren een
poging tot loonsverhooging aangewend,
doch afgestuit op den onwil der patroons,
die van meening waren, dat het. loon aan
de schildersgezellen uitgekeerd, voldoen
de geacht kan worden en in overeenstem
ming met hun prestaties, weshalve ge
noemde patroons het onnoodig achtten
met de gezellenorganisatie over deze zaak
te confereeren.
Benige weken 'geleden, naar wij verne
men op inspiratie van het Hoofdbestuur
van den Nederl. Schildersgezellen-Bond,
richtten de gezamenlijke gezellen zich
weder tot de gezamenlijke patroons met
het verzoek om loonsverhooging.
Het minimum loon bedroeg 18 cent per
uur voor een meerderjarig gezel, en men
vroeg 21 ct., met een verhooging van25, 50
eai 100 pCt. resp. voor overwerk, nacht
werk en Zondags-werk, en met doorbetaling
voor erkende Chr. feestdagen en Nieuw
jaarsdag.
Wegens afwijzing van dit verzoek de
patroons boden 19 cent aan met intrekking
van uitbetaling van een extra half uur
gingen de gezellen tot staking over.
At dadelrjk constitueerde zich uit de
burgerij een commissie, die zich belast
te met de taak een vergelijk tusschen de
twee partijen te treffen.
De korte inhoud van dit voorgestelde
is onzen lezers bekend.
De stakers hebben er in bewilligd.
De patroons, zooals men elders in ons
blad kan lezen, hebben de voorstellen
van de bemiddelingscommissie echter af
gewezen.
Nu moet. erkend worden, dat in het
schildersvak meer dan een wanverhouding
valt te censtateerengevolg van de ook
door ons meermalen veroordeelde heb
belijkheid van een groot deel der bur
gerij om het verf- en behangerswerk uit
sluitend te doen verrichten in de maan
den April, Mei en Juni, waardoor een
ophooping van werk plaats heeft, terwijl
in het najaar en de daarop volgende win
termaanden voor de schilders en behan
gers weinig of niets meer te doen over
blijft. Hoogstens 23 weken van het jaar
genieten de gezellen zoodoende het volle
loon. Gevolg hiervan is, dat verscheidene
gezellen, ofschoon zij gedurende enkele
maanden 'n goed loon maken in de overige
maanden gedoemd zijn tot werkloosheid,
of althans tot vrij sterk verminderde ver
diensten. De gezellen zeiven hebben dan
ook sinds lang getracht door een werk-
loozenfonds, waaraan zij 28 cent per week
contribueeren, aan deze onevenredigheid
tegemoet te komen.
Doch iedereen begrijpt, dat dit 'een zeer
ongezonde toestand is. Met het oog daar
op komt' ons de vraag om loonsverhooging
voor die gezellen, welke een groot deel
des jaars werkloos zijn natuurlijk be
houdens erkende bekwaamheid en vak
kennis niet onbillijk voor, doch wc
moigen ook wel uiting geven aan de klacht,
dat onder de gezellen er meerderen zijn,
die zich niet zoo vlug van hun taak kwij
ten, als wanneer ze dat voor eigen reke
ning zouden doen. We bedoelen dit: het
verschilt heel wat, of een knecht in de
morgenuren voor de patroons bij de men-
schen in het werk is, dan wel of hij in
de avonduren voor zichzelf bij particu
lieren een werkje uitvoert.
Doch deze opmerkingen maken wij
slechts onafgescheiden van de vraag of
de staking hier gewettigd is.
Het feit. dat het Hoofdbestuur van den
Ned. Schildersgezellen-Bond de actie leidt
en althans gedeeltelijk bekostigt, doet
ons er aan twijfelen of de staking wer
kelijk een uitvloeisel is van den plaatse
lijken drang naar positie-verbetering. Uit
alles blijkt, dat het Hoofdbestuur de hou
ding der Middelburgsche gezellen bepaalt.
Men mag gerust aannemen, dat het volgen
van de patroons een maatregel, die
door niets gewettigd wordt voorname
lijk een gevolg is van de instructies van
hoogerhand. Men zal in deze meening
versterkt worden, wanneer wij u zeggen,
dat een gezel, die per fiets een patroon
volgde, op uitnoodiging van dezen naast
hem kwam lijden, en toen in een vertrou
welijk oogenblik ter verontschuldiging aan
voerde, dat hem tegen zijn zin opgedragen
was dezen patroon te volgen.
Immers, waartoe dient dit volgen? De
patroons willen desnoods garandeeren, dat
zij hangende de beraadslagingen van de
bemiddelngscommiissie geen „onderkrui
pers" in dienst zullen nemen.
Een ander feit, dat ons minder sym
pathiek tegenover deze staking doet staan,
is het volgende. De gezellenbond kan wel
goedkeuren, dat acht leden der afdeeling
in Vlissingen gaan werken, doch laat in-
tusschen niet na alles op haren en sna
ren te zetten, om een Middelburgsch pa
troon te beletten een door dezen aange
nomen werk in Vlissingen uit te voeren.
Resumeerende komen wij tot do volgen
de slotsom
Een uurloon van 20 ct., behoudens ge
bleken bekwaamheid, mag in dezen tijd
een gezel wel verdienen, althans diege
nen, die niet in vasten loondienst zijta
en dat te meer waar het loon op erkende
Christelijke feestdagen stilstaat, en de ge
zellen het traditioneele laatste half uur
loon zullen moeten missen.
Reden waarom wij de hoop uitspreken,
dat da bemiddelingscommissie alsnog kan,
worden hernieuwd en de loonsverhooging
in den geest van haar eerste voorstel
met goedvinden van beide "partijen tot
stand komt. l
Middelburg. Voor de bakkerijtentoon
stelling is thans ook een zilveren medaille
van den heer jhr. A. A. van Reigers
berg Versluijs ontvangen.
Schildersstaking. Door de pa-
troonsvereeniging is aan de commissie
welxe zich uit de burgerij gevormd
heeft, gemeld, dat zij kennis genomen heb
ben van de voorstellen der commissie,
doch dat zij van meening zijn, dat daarop
onmogelijk kan worden ingegaan en zij
daarop afwijzend moeten beschikken.
De bemiddelingsaommissie heeft in haar
hedenmorgen gehouden vergadering dit
antwoord en het bevestigend antwoord
van de gezellen besproken en was, ge
zien het weigerend antwoord van de pa
troons, eenstemmig van oordeel, haar taak
aJs geëindigd te moeten beschouwen met
bereidverklaring, indien dit later mocht
worden verlangd, alsnog haar bemiddeling
in het hangende geschil te verleenen.
Enkele leden der commissie hebben
gisteren intussohen pogingen in het werk
gesteld een einde te krijgen aan het vol
gen der patroons en deze pogingen zijn
met. succes bekroond. Heden kunnen de
patroons weer over straat gaan zonder
door een staker gevolgd te worden. Hot
posten voor de winkels en het volgen
van werkwilligen gaat echter voort.
Van patrex nszifde deeit men ons mede
dat. er thans 30 gezellen op 14 winkels van
aangesloten patroons werken, slechts bij
twee aangesloten patroons werkt niemand.
Goes. Benoemd tot teekenaar van het
kadaster te Amsterdam de heer F. J. Goed
hart thans te Goes, zulks met ingang van
1 Med a.s. en te Goes is als zoodanig
benoemd de heer M. H. F. H. Seerden
te Maastricht. (M. Crt.)
Vlissingen. De Belgische zeeloods J. A.
Simons te Vlissingen, die 8 Maart met
het Deense he stoomschip „Reichenfels"
vertrok en wegens stormweer niet kon
landen, moest de reis medemaken tot Mal
ta, waar hij 17 Maart aan wal ging. Sinds
dien is niets meer van hem gehoord,
zoodat het ergste wordt gevreesd.
Domburg. Door den heer K. G. Smit
te Krimpen a. d. Lek, eigenaar der eenden
kooi te Oostkapelle, Ls tegen l Mei a.s.
tot kooiman aldaar benoemd de heer G.
Marinissen, onbezoldigd rijks veld wachter
(jachtopziener te Aagtekerke). Ook werd
hij dezer dagen tot jachtopziener benoemd
te Cothen (Utrecht), voor welke betrekking
hij echter heeft bedankt.
Kamperland. Gisteravond hield de afd.
van de vereeniging „Het Groene Kruis"
in de openbare school haar jaarvergade
ring. De voorzitter opende, deze vergade
ring met een welkomstwoord en sprak
zijn leedwezen uit over de geringe belang
stelling, welke de leden loonden in den
arbeid van de vereeniging. Er waren
slechts 17 van de 265 leden tegenwoor
dig. Hierop bracht de secretaris verslag
uit en kan de vergadering mededeelen,
dat de vereeniging goed vooruitgaat,, inzon
derheid op financieel gebied, hetwelk de
penningmeester daarna met cijfers aan
toonde. Aan contributie kwam in f211,
terwijl door de ingezetenen de som van
f279,90 werd opgebracht voor het aan
schaffen van twee. ligtenten, zoodat totaal
ontvangen was f 636,371/2- De uitgaven
bedroegen f 487,811/2- Als goed slot" bleef
in kas f 148,26, terwijl bovendien nog 10
aandeelen a f 10 waren afgelost. De ver
gadering besloot op voorstel van den voor
zitter de schuldenlast, welke nog op de
vereeniging drukt, groot f110, met het
oog pp het batig saldo, thans geheel te
delgen. Daarna ging men over tot stem
men. De aftredende leden weiden op dhr.
J. M. Markusse na, die de gemeente gaat
verlaten, allen herkozen. In de ontstane
vacature werd voorzien door het verkie
zen van dhr. J. (M. Noordhoek, welke
zich deze benoeming liet welgevallen. Na
nog enkele zaken besproken te hebben
sloot de voorzitter de vergadering.
Celijnsplaat. Aan de uit te voeren be
tonwerken voor den Oud-Noordbeveland-
polder zijn nog benoemd tot buitengewoon
opzichter de heeren VV. Gabriëlse te Mid
delburg en G. J. v. Meurs le Oosterland.
Groede. Alhier ontstond in een broed-
moeder, waarin zich 70 jonge kuikens
bevonden, brand, dooidat de vlam eenei'
lamp, die in de broedmoeder stond tor
verwarming, zich daaraan meedeelde en
aan een rieten scherm, dat er over heen
lag. De 70 'kuikens verbrandden, doch
verdere onheilen konden worden voor
komen. (M. C.)
Aardetiburg. De gemeenteraad heelt be
sloten de bestaande luchtgasfabriek over
le nemen met alle toebehooren voor
f 3000de Maatschappij! tot exploitatie van
gemeentebedrijven te Utrecht op te dragen
een steenkolengasfabriek te bouwen voor
f 73,507de te bouwen fabriek te ver
pachten aan de Maatschappij voornoemd
voor een termijn van 40 jaren tegen een
pachtsom gelijk aan de jaarlijks af te
lossen annuïteit, en met de Maatschappij
voor gemeentecrediet 'te Amsterdam eeU
annuïteitsleening aan te gaan van f 80,000
tegen een annuïteit van 5,54 pCt.
(N. R. Crt.)
Ned. Herv. Kerk.
Drietal te Arnhem: G. Bolkestein te
Steen wijk, A. ADonszelmann te Va rik
en J. L. Duuring te Gorinchem.
Aangenomen naar Jaarsveld, door A.
C. Enkelaar te Hedel.
Beroepen te Klundert, B. Osinga te El-
den.
Goes. Ambachtsschool. Tot ons
leedwezen waren wij gisteren in verband
mei. de schildersstaking te Middelburg
verhinderd gevolg 'te geven aan de uit
noodiging tot bezichtiging vair de werk
stukken, welke in den afgeloopen cursus
door de leerlingen der Ambachtsschool
vervaardigd zijn. We ontleenen daarom
enkele bijzonderheden aan het verslag,
dat de „N. Z. Crt." over een en ander
ten beste gaf.
Een bezoek aan het schoolgebouw
is de moeite overwaard. In de sme
derijen bezichtigden wij een groot aan
tal voorwerpen, groot en klein, als: em
mers, lijmtangen, muur- en sierankers.
hengen, hoüwvasten, bouten, slotschroe-
ven, schuiven, universaalkoppelingen, ver
schillend plaatwerk, windvanen, bloem
bakken, sloten en sierwerk. Het eindexa
menwerk was dit jaar het vervaardigen
van een ijzeren hek en een voorhamer.
Alles is keurig netjes uitgevoerd, en strekt
den leeraren tot eer. Vervolgens bezochten
wij de schilder- en handteekenlokalen. Hier
waren een reeks van teekeningen ten
toongesteld, voorstellende verschillende
ornamenten, randversieringen en gipsmo
dellen. Bijzondere aandacht trok een rand
versiering voor een zaal, geschilderd in
lgmverf. Deze verf wordt vooral gebruikt
voor tijdelijke decoratie en is hiervoor
bijzonder geschikt, omdat zij aangenaam
effect levert, de kleur ervan is doffer
dan olieverf. Het werkstuk voor 't eind
examen hier was een hout- en marmer
imitatie op een practisch werkstuk, een
decoratief paneeltje en een voorwerp in
matwerk.
Op de derde plaats namen we een kijkje
in de lokalen voor timmeren. Hier zagen
wd een groote massa voorwerpen uit het
dagelijksch leven, als schoorsteenmantels,
trappen met stijl en leuning, wandbeklee-
dingen, kozijnen, kap, eenvoudiger werk,
als kleerbakken, paneeltjes, houtverbindin
gen en verschillende huishoudelijke arti
kelen.
De eindexamenopgave voor deze afdee
ling was een kuipstuk met wrongleuning.
Ten slotte begaven we ons naar de tee
kenzalen. Hier waren de verschillende
werkstukken in teekening en projectie ge
bracht, als uitslagen van trappen, kappen,
kozijnen, enz. Smeedwerk in teekening en
projectie.
In deze zalen bemerkten we een groote
verbetering, n.l. de vloeren zijn daar ge
legd van houtgraniet, systeem „Scheja",
geheel vlak en naadvrij.
In de smederij zagen we nog twee
nieuwe machines, n.l. een schaafmachine
en een slijpmachine, geheel laatste s-y
steem.
Wat, evenals elk jaar, den aangenaam-
sten indruk maakt, is het schildersvak.
Omstreeks half vier had in de bovenzaal
de uitreiking der diploma's plaats.
De voorzitter der vereeniging „Am
bachtsschool", dhr. Coomans, opende de
bijeenkomst. „Het is, aldus den voorzitter,
als altijd een eigenaardige plechtigheid
om den uitslag van het eind- en over
gangsexamen bekend te maken. Reeds
vaak hebben wij overwogen, dien uitslag
niet zoo officiëel te doen, doch het tegen
gestelde is noodig gebleken, daar die uit
slag de sympathie van geheel Goes en
omstreken trekt, getuige de aanwezigheid
van Burgemeester en Wethouders en de
talrijke opkomst van het publiek telken
male". Vervolgens las hij de namen voor
van hen, die geslaagd waren voor het
overgangsexamen.
Afd. Timmeren. Bevorderd van de
le naar de 2de klasse: D. C. P. Bakker,
W. Minderhoud, J. J. Pieper, J. P. v. d!
Linde, J. Oudkerk, J. C. Schipper, P.
M. van Eikeren, L. de Jonge, A. Wage
naars, M. J. Verburg, A. J. de Jonge. Af
gewezen 3.
Van de 2de naar de 3de klasse: W. H.
Wessel, A. v. d. Weele, H. Hijman, J. C.
den Herder, C. Corstanje, Otto van Brug
gen, J. Schipper, J. F. Baarends, J. 1'.
Overbeeke, C. van [waarden, J. J. Goede-
gebuur, L. de Jonge. Afgew. 3. Niet deel
genomen aan 't examen 1.
Afd Smeden. Bevorderd van de 1ste
naar de 2de klasse: C. J. v. d. Linde,
J. Labeur, M. A. v. Weele, B. v. Liere!
L. J. de Coninck. Afgew. 1. Niet deelge
nomen 1.
Van de 2de naar de 3de klasse: J.
Dronkers, C. M. Schipper, G. R. van
Weele, S. J. Viergever, J. C. Snoep, J.
G. Hollestelle, M. Kriekaard, J. Zandee
(herex. vakteekenen). Afgew. 1.
Afd. Schilderen. Bevorderd van de
2de naar de 3de klasse: D. Verreke en C.
W. Braam.
De voorzitter gaf den jongelui de aan
sporing steeds hun best te blijven doen,
ook den niet-geslaagden en wenschte hun
een aangename vacantie. Daarna ging hij
over tot het aflezen van de namen van
hen, die geslaagd waren voor het eind
examen.
Afd Timmeren: J. G. van Baaien,
L. Dekker, J. C. Dekker, J. A. L. Bom,
A. Verburg, J. M. van de Berge, A. J.
Foudraine. Afgewezen 2.
Afd. Smeden: J. M. Kole. 1 terugge
trokken. 2 niet meegedaan.
Afd. Schilderen: M. de Wilde.
De voorzitter wenschte hun geluk en
reikte hun vervolgens de diploma's uit.
Ten slotte dankte de voorzitter de leer
aren en directeur voor hun ijver in het
afgeloopen jaar en na den Burgemeester
en Wethouders en het groot aantal aan
wezigen bedankt te hebben, sloot hij de
bijeenkomst.
(Bniten verantwoordolykbeid der Redactie.)
Wie h e 1 p t ons?
De Christelijke Militairen Bond voor
Oost- en West-Indië heeft militaire te
huizen te Meester Cornelis, Buitenzorg
en Tjimahi. Zij genieten den steun der
regeering en worden door de militairen
zeer op prijs gesteld. De Bond steunt
ook tehuizen van particulieren. Tot voor
kort was er zoo een tehuis te Salatiga. Nu
is het echter opgeheven, zeer tot leed
wezen van de Militairen. Tot den Bond is
een verzoek gekomen, aldaar een tehuis
te stichten en een huisvader uit te zen
den. Dat verzoek wordt gesteund door den
Militairen commandant. Als er toe wordt
overgegaan, kan gerekend worden op den
steun van de regeering, doch eerst moet
er een begin zijn. Voor het huren van een
huis, het meuhileeren en het uitzenden
van een huisvader met familie isl ongeveer
4000 gulden noodig. De Chr. Mil. Bond
heeft voor dit doel reeds 2200 gulden ont
vangen. Wie helpt mee aan het bijeen
brengen der nog ontbrekende 1800 gul
den en zoo aan het oprichten van een
militairen tehuis 1© Salatiga? Het wordt
er zeer begeerd en 't is er zeer noodig.
Het bestuur van den Chr. Mil. Bond
voor O.- en W.-Indië:
Ds. H. ten Kate, Sliedrecht, voorz.
Jhr. Mr. A. F. deSavornin Loh-
in a n Jr., secr., Amsterdam, Kei
zersgracht 547.
Ds. M. A. Rouwenhorst, te Leer
sum, Penningmeester.
Ned. Herv. Kerk.
Goede Vrijdag.
(Aanvulling en verbetering.)
Arnemuiden, 5.30 u. ds. Pott.
'S Heerenhoek, 9.15 u. ds. Buinink (bed.
H. A.)
Nieuwdorp (bewaarschool), 2 u. ds.
Buinink.
Schore, 5.30 u. ds. Krijkainp (bev. lidma
ten.
Hoedekenskerke, 5.30 u. ds. v. Essen.
Biggekerke 7 u. ds. 'Schuurmans Stek
hoven (bed. H. A.)
Ongelukken. Maandag is te Müt-
beim a. d. Ruhr D. B., die daar als
metselaar, werkzaam was met een beladen
kruiwagen van een steiger gevallen. Hij
was onmiddellijk dood. B. was 41 jaar
en afkomstig van Amsterdam; hij moet
2 kinderen achterlaten; him Verblijf is
echter onbekend. In een der Hondste-
gen te Culemborg gera;tkle gistermiddag
al spelende in een pui, die dienst had ge
daan om kalk te blusschen, maar die
thans gedeeltelijk met water stond, het
vierjarig zoontje van J. W., terwijl nie
mand in de nabijheid was. Een broertje
kwam zijn moeder waarschuwen, maar
toen deze er heen snelde, was het kind
reeds verdronken.
Tot lid van den gemeenteraad 4e
Hilversum is gekozen de heer Kapteijn
(c.h.) met 584 st. tegen 332 op dhr.
P. II. van Calmthout (s.d.)
V1 e e s c h-v ergiftiging. Het
Utrechlsch Dagblad" ineldt:
Wederom heeft zich te dezer stede een
geval van vlccsrh vergiftiging voorgedain.
Bij een familie in de zjg. Ka naai buurt
werden de kinderen en het hoofd van
het gezin ongesteld, na het gebruik van
vleesch, dat vermoedelijk op' fraudeleuze
wijze ongekeurd de gemeente is binnenge
voerd, en in schadelijken toestand bleek
te verkeeren. Kinderen en vader moesten
naar het ziekenhuis worden overgebracht;,
een der kleinen is niet geheel buiten
gevaar. Do politie-commissaiis heeft een
gestreng onderzoek ingesteld naar de hor
komst van 't. vleesch.
Een deserteur. Te Rotterdam
is de milicien L. v. d. VV. gearresteerd,
die gedeserteerd was van het 3e regiment)
infanterie te Bergen op Zoom.
G e m o e d e 1 ij k h e i d in Dorps-
gemeenteraden. Een der proyinci-
aalsche berichtgevers van het „Hdbl."
schrijft, naar aanleiding van de gemoede
lijkheid waarmee het in sommige platte
landsgemeenteraden toegaat, eenige van
zijn ervaringen als verslaggever in de
provincie.
De plaatselijke bladen in de provincie
krijgen de verslagen meestal van de dorps
secretarieën zelf. De burgemeesters zor
gen er dan via een secretarie-beambte
of een veldwachter voor of zijn soms
zelf corespondent. Zij geven echter niet
meer dan zij missen willen; ik kwam er
daarom dikwijls toe, er zelf op uit te
gaan, wat aan den uitgever geen wind
eieren lei. Het blad won daardoor in be
langstelling hij de gemeentenaren, wat zich
weerspiegelde in het aantal abonné's.
Ik werd eerst echter in sommige Raad
zalen niet bijzonder vriendelijk ontvan
gen: men had het niet op zoo'n „in-de-
kaart-kijker" begrepen. Eén burgemeester
had de gewoonte om herhaaldelijk de open
bare vergadering te veranderen in een
„zitting met gesloten deuren", om dan
slechts het besluit te nemen in de weder
heropende zitting. En dan luidde het
steeds: „Het publiek (dat was ik) wordt
verzocht heen te gaan".
Op een andere plaats was er niet eens
een zitplaats voor den verslaggever en
moest ik staande mijn aanteekeningen ma
ken. De veldwachter bode mocht, op last-
van den burgemeester, geen stoel voor
mij plaatsen.
Ergens vertelde mij eens een burgemee
ster dat zijn „boertjes" de dorpsraads
leden zijn meestal boeren, behalve in vis-
schersplaatsen, waar veel reeders raads
lid zijn met den mond vol tanden
zaten zoodra ik in de Raadzaal kwam,
terwijl ze anders dikwijls niet uitgepraat
raakten. Weldra raakten we echter aan
elkaar gewond. Ik nam er zelden iemand
tusschen en fatsoeneerde het gesprokene
meestal. Een raadslid maakte mij eens
een compliment dat ik hetgeen hij gezegd
had, zoo goed had weergegeven. Hij wist
niet, dat hij zóó mooi had gesproken!
In do meeste vergaderingen werd dapper
gerookt veelal koffie gedronken, ook soms
met gebak er bij. Waar de burgemeester
mij wel gezind was, dronk ik een kopje
mee; in andere plaatsen mocht ik alleen
van den gem- genieten.
Soms werd ik ook wel geraadpleegd en,
vermoedelijk omdat ik een stads-journa-
list was, als autoriteit beschouwd. Dan
vroeg de voorzitter: „Hoe is dat bij u
geregeld? Weet ui ook hoe dat zit?" enz.
En dan oreerde ik er dapper op los,
en dikwijls werd naar mijn advies beslo
ten. Zoo iets zette ik natuurlijk nooit
in de 'krant!
Van allerlei woonde ik bij. Zoo gebeurde
het eens, dat de burgemeester had ge
klaagd over niet behoorlijke brieven- en
telegrambestelling wat de postdirecteur
ter plaatse zich zoodanig aantrok, dat
hij verzocht zich in de raadsvergadering
te mogen verantwoorden. De Raad besloot
daartoe, tegen den zin van den burge
meester. En toen kregen we een open
baar debat tusschen den burgervader en
den postdirecteur, waarhij volgens het
gevoelen van den Raad de postdirecteur
als overwinnaar uit het strijdperk kwain.
In een andere Raadzaal keek ik eens
vreemd op, toen verschillende raadsleden
een zwarte flesch uit den binnenzak haal
den en voor zich op don grond zetten.
Mij ging spoedig oen licht op. Er zou
een schrijven van den Inspect) ur der
Volksgezondheid behandeldworden om
een betere watervoorziening in het leven
te roepen. De meeste raadsleden wilde
daarvan niets weten. Hun putten waren
goed. En daarop kwamen do flesschon te
voorschijn, waarin zij water hadden mee
genomen. Het werd geschonken, hek eken,
beroken en geproefd. Ook ik moest
verschillende waters proeven en mijn oor
deel er over zeggen. Men besloot het met
de bestaande putten nog maar te doen,
ditmaal tegen mijn advies in.
In een andere Raadzaal werd eens for
meel onderhandeld over een zilveren
ambtsketen van den burgemeester. Zijn
Edel-Achtbare had deze keten van zrjn
ega cadeau gekregen op een verjaardag
