NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
No. 159.
1914.
Dinsdag 7 April
38e Jaargang.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Idmlelen.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
F. P. DHUI1, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Buitenland.
Uit de Provincie.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p. f 1.25
Enkele nummers0.05!
UITGAVE DER FIRMA'S
OOStERBAAN LE CÖINTRE, te Goes
EN
van 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels f 1.—iedere
regel meer 10 cent.
Zij wenseht dat bij het
iiuanoieel beheer van den
Staat de verhouding lusscheii
Overheid en burgers niet die
van verdrag maar een zede
lijk organische zij, en dat het
evenwicht iussoben ontvang
sten en uitgaven geregeld
worde, niet door drukkende
vermeerdering van de lasten
der natie noch door bezuini
ging op het noodige, maar
door beperking van staatsbe
moeiing en dat voorts ons
belastingstelsel hervormd
worde' in dien zin dat de
ontwikkeling van het volks
leven minder schade lijdt,
de hooge opbrengst der mid
delen niet eenige maatstaf;
de druk minder c n gelijkmatig
zij en de kosten van inning
afnemen.
Art. 16 van „Ons Program".
Waaraan ontleent de Overheid het recht
om het geldelijk beheer te voeren, en
daartoe onze belasting-penningen te vor
deren V
Doet zij dit krachtens een contract
met haar onderdanen?
De oud-liberaal meent van ja. Ilij denkt
Zich daarbij de Overheid als een soort
zaakwaarnemer van hem. Er moet hij-
voorbeeld over de gezamenlijke burgers
recht gesproken worden. Welnu, de Over
heid neemt dit op zich, zijl stelt recht
banken aan, bouwt gevangenisseai, huurt
politie die dan (tevens de bezittingen der
burgers bewaakt; en het geld daarvoor
noodig, brengen de burgers gezamenlijk op.
Dit stelsel is êrihter door en door re
volutionair en wordt door ons verwor
pen. Immers het leidt tot in handen ge
ven van het zeggenschap' over de finan
ciën uitsluitend aan hen, die veel bezit
ten, zoodat het kapitalisme en de vereering
van Mammon er door worden bevor
derd.
Maar hoe dan?
Doet zij het dan als loon trekkende,
hetzij voor géleverden arbeid of bewe
zen eeredienst?
Dit is de opvatting der meer radi
cale liberalen.
Het is de zuivere toon der volkasou-
vereiniteit die gijl in dit zeggen beluis
tert.
Het souvereine volk treedt als geheel
op om zijn grenzen te doen bewaken,
zijn wegen te onderhouden, zijn kinderen
op te voeden, zijn kwaden te straffen;
en om al deze karweitjes te verrichten
stelt zij iemand aan, en die „iemand"
is de overheid, de aan hem „volk" re.-
kenplichtige overheid.
Volgens die opvatting1 is de Overheid
in dienst van het volk. De Koning is
dan van het souvereine volk de eerste
ambtsdrager, de eerste staatsdienaar, ge,-
lijik de liberalen hem hij voorkeur noe
men.
Derhalve kan ook deze opvatting van
de taak der Overheid de onze niet
zijn.
Welke dan?
Wij ontvangen het antwoord in Ro
meinen 13, waar staat:
Alle ziele zij den machten over haar
gesteld onderworpen: want er is gëene
macht dan van God, en de machten die
er zijn, zijn van God verordend. Alzoo
dat die zich tegen de macht stelt, de
verordening van God wederstaat; en die
ze wederstaan zullen over zichzelven een
oordeel halen. Want de over(heid) is Gods
dienares u ten goede. Daarom is het
noodig: (haar) onderworpen te zijh, niet
alleen om der straffe, maar ook om der
consciëntie wil.
Want daarom betaalt g ijl ook
schattingen; w an t z ij de over
sten zij,n dienaars van God, in
ditzelve gedurig! bezig zijnde.
Zoo geeft dan een iegelijlk wat
gij schuldig! zijt: sohartting dien
gijl de schatting, tol dien gij den
tol, vreeze dien gij de vreeze, eer dien
gij de eer schuldig zijt.
•En in 1 Petrus ,213, waar wijl aldus
lezen
Zijt dan alle menschelijke ordening on
derdanig, om des Heeren wil hetzij den
Koning, als. de opperste macht hebbende;
hetzij den stadhouderen, a 1 s die v a n
hen gezonden worden.
Vooral in deze laatste door ons gespa
tieerde woorden zijin ze allen in 'tbe.-
grip Overheid saamgevat.
De Overheid doet hetgeen zijl doet niet,
wijl. gij 'thaar opdraagt, of wijl gij en
zij overeenlcwaamt zooals. de vrijzinnig
heid leert; ook niet, wijl zij; het zelve
zoo wil, gelijk de autocraat leert, maar
dewijl Gocl het wil, en dat is de Christe
lijke historische, wijl Schriftuurlijke, op
vatting- van den antirevolutionair. De
Apostel zegt het: zij is in een gedurig
bezig zijn, en dat kost geld, en dat be
taalt liet volk dis een heilige offerande
uit gehoorzaamheid, door het volk aan
zijn God gegeven, opdat die God, door
middel van zijn overheid, hetzelve met
behulp van deze offerande regeere.
Zegge nu niemand dat ztilks een idea
listische- opVatting van de belasting en
de belastingbetaling is. Neen; het is 'de
Schriftuurlijke opVatting. Wie erkent dat
do Overheid van God is, en dat het „be
zig zijn" van die Overheid moet betaald
worden, die betaalt gewillig zijh belasting,
„onderworpen zijinde niet maar alleen
lijk om der straf, maar ook om des ge
wetens iville". (Rom. 13:5).
Beschouwt men het zoo, dan zal men
ook niet morrend en onwillig de belasting
opbrengen, die de Overheid aan de natie
oplegt.
Het Nederlandsche volk betaalt over
het algemeen zijh belasting niet met blij
moedigheid. En vooral niet wanneer het
in de gaten krijgt dat de belastingschroef
met ieder jaar meer wordt aangedraaid.
Jaren geleden werd het volk een kleine
verlichting bezorgd in de herziening van
liet Personeel, de afschaffing van den zeep/
accijns, de vermindering van den zout-
accijhs, verlaging van de mutatierechten;
zoodat de procenten bij; publieken verkoop
van 121/2 op' 8 zijn teruggebracht. Maar
in den loop der jaren zij(n de belastingen
steeds vermeerderd. De bedrijfsbelasting
met zijn tien, straks twintig opcenten drukt
den burger; do suikeraccijhs maakt de
suiker minstens twaalf centen per pond
te duur; de tegenwoordige minister komt
met meerdere belastingen aandragen, on
der anderen tabaksbelasting; verhoogin'g
van den bieraccijns; successiebelasting bij'
erven in de rechte lijn; verhoogde op;-
oenten; o.a. 60 opcenten op de winsten
van naamlooze vennootschappen, enz.
Doch al zijn de klachten over te hooge
belastingen en onbillijke regeling nog zoo
gegrond, zoo blijft toch altijd voor den
Christen de eisch gelden door den Christus
zeiven gesteld: dat aan den Keizer moet
gegeVen w.at des, Keizers is; en niet min
der 'datgene wat wij hierboven uit den
Romeinen brief aanhaalden.
Daarbij bedenke men ook dat wie zijh
inkomen te laag aangeeft, teneinde minder
belasting te betalen, of koopwaar het land
binnen smokkelt, teneinde den accijlns te
ontduiken, een dief is; want hij besteelt
den fiscus; hij besteelt zijn overheid.
Dit op den voorgrond stellende mag,
evenwel niet verzjwegen worden, dat de.
Overhead zelve geen aanleiding mag ge
ven tot het onwillig opbrengen van belas,-
ting en tot ontduiking. Daartoe isi het
noodig, dat zijl de Staatsbemoeiing niet
uitbreide, en bijl 'de belastingheffing re
kening houde met de organische samen
stelling der bevolking.
Jammer dat aan den eersten eisch zoo
moeilijk kan worden voldaan. Waar het
particulier initiatief het niet doet, moet
de Staat het wel doen; onder anderen
opi gebied van onderwijs; en de Staat'
is duur! Ware overal men doordrongen
van den plicht, dat de ouders scholen
stichten moeten, en zorgen moeten voor
do opvoeding van hun kroost, hoeveel
werks zou daardoor den Slaat en den
gemeenten bespaard worden, en hoeveel
lager zou het belastingcijfer zijn. Ook op
sociaal gebied moet de Staat velerlei doen
dat bij de rechte saamwerking tussohen
patroon en arbeider, ook op landbouw
gebied, door dezen kon geschieden.
'Doch wat den laatstgenoemden eisch
aangaat, zooveel mogelijk rekening te hou
den met de organische saamstelling der
bevolking, hieraan zou gemakkelijker kun
nen worden voldaan, wanneer de beheers,-
kosten werden gesplitst, zóó dat do ge
meente het meeste, de provincie een aan
merkelijk deel en het Rijk zoo min mo
gelijk te beboeren kreeg. Thans, worden
alle "belastingen door het Rijk geregeld
en geïnd. Slechts heeft de gemeente het
recht om hoofdelijken omslag te heffen;
de provincie on de gemeente mogen slechts
opcenten heffen; alle overige belastingen
schrijft het rijk uit. Het gevolg hiervan!
is clat de gemeente te Weinig' ontvangt
uit haar eigen belasting, Zoodat hot Rijk
moet bijspringen, gewoov: en buitenge
woon; terwijl de provincie van het Rijk-
moet krijlgen de gelden waaruit de jaar
wedden van den Commissaris' der Ko
ningin, de leden van Gedeputeerde Sta
ten en de ambtenaren der Prov. Griffie'
worden gevonden.
Het Rijk heeft overigens, hot recht, be
halve belastingen, ook rechten te hef
fen op hypotheek, zegel, registratie en
successie; en accijhsen, een indirecte in
vordering, die altijd te verkiezen is bo
ven de directe belastingen, omdat de bur
ger door deze ook wel wordt geplukt,
doch onzichtbaar, onmerkbaar, onvoel
baar; en hij, indien het hem niet aan
staat, zélf zijn aandeel kan registreeron,
door bijvoorbeeld sommige artikelen, door
zwaren accijns gedrukt, weinig of in het
geheel niet te gebruiken. Hiertoe behoo-
ren wijn, bier en sterkedranken.
Tegen den suikeraccijns blijve men
nochtans met alle macht protesteeren.
Zulk een gezond volksvoedsel door ac
cijns in prijs ongeveer te verdubbelen en
het daardoor van onder het bereik van
den arme te houden, verdient ernstige af
keuring.
Het kan dan ook niet genoeg afgekeurd
worden, dat de minister van financiën
het voornemen heeft te kennen gegeven
om het suikerpotje aan te spreken. Gelijk
men weet is de suikerpot een soort spaar
pot onder het vorige kabinet ingesteld,
om er jaarlijks in te. storten, hetgeen de
drankaccijns meer opbrengt dan een wette
lijk bedrag. Het geld dat in die pet komt
moet later strekken als aequivalent. (ver
goeding) bijl afschaffing van den suiker
accijhs. De suiker kan en moet veel goed-
kooper worden; zij moet meer algemeen
het volksvoedsel worden. En dat zal ook
gebeuren wanneer de accijns er af gaat.
Maar dan moet er geen vrijzinnige mi
nister komen die de suikerpot leeg maakt,
want dan komt er in de eerste jaren
weer niets van.
'Ook al een van de teleurstellingen do011
de vrijzinnigheid aan de minder leep'e
kiezers bereid, toen zij hun gouden bergen,
voorspiegelden, voor het geval zijl wilden
meewerken 0111 een vrijzinnig: kabinet aan.
het roer te brengen.
Past er op!
Tot en met 14 April a.s. is er gelegen
heid om op het stadhuis of op de secre
tarie van 't gemeentehuis "te gaan zien
of men op 'de kiezerslijst staat. Wie er
niet op staat, en meent er wel op te
moeten staan, die kan per briefje aan
Burgemeester en Wethouders, ongezegeld,
aanvraag doen om er alsnog op! geplaatst
te worden.
Wie zich na, 14 April aanmeldt, komt
te laat, en heeft het dan derhalve aan
zichzelf te wijten Wanneer hij dit jaar
geen kiezer is.
Indien er iemand op d© kiezerslijst voor
komt die er niet op hoort, kan men daar
tegen bij B. en W. reclameeren, en ver
zoeken dien kiezer van de lijst te schrap
pen. 1 1
Laat uit iedere kiesvereeniging een man
zich gaan overtuigen, en laten de an
deren weten wie er voor is aangewe
zen.
Het gebeurt wel eens dat de een van
den ander niets af weet en dan van
achteren blijkt, -dat de een het op den
ande'r heeft laten aankomen, en er 'dan
niemand is wezen controleeren. Iets der
gelijks behoort onder ons niet voor te
komen.
Niemand zegge, 0, 'tis, van 'tjaar toch
geen stemming. Dat kan immers niemand
weten. Een ongeluk ligt in een klein
hoekje. 1
Bovendien in enkele gemeenten moet dit
jaar een gemeenteraadsverkiezing plaats
hebben. Voor dezulken is oppassen dubbel
noodig.
Frankrijk.
De president van de Republiek ver
hoord. Een dergelijk geval was nog nooit
Voorgekomen.
Vandaar dan ook, dat de Fransche pers
met veel lawaai de verklaringen wereld
kundig maakt.
Maar ook om de belangrijkheid van
Roincaré's getuigenis.
De „Matin." weet het volgende te ver
tellen. (.We geven de vertaling; van de
„N. R. Crt.").:
Maandag, den 16den Maart, den dag,
waarop 's avonds de moord op Calmette
plaats had, was er 's morgens om 10
uur ministerraad op' het Elysee. Zooals
gew,oonte is, onderhielden de voornaamste
leden van bet kabinet zich met den pre
sident van de Republiek voor het openen
van den ministerraad.
Zoo hadden o.a. de heeren Doumergue
en Caillaux een onderhoud met den pre
sident ©ver den financieelen toestand. Op'
het oogenblik, dat de ministers in de-
gaal zouden treden, waar de ministerraad
gehouden werd, vroejf de heer Caillaux
aan den president van de republiek en
kele oogenblikken voor een persoonlijk
onderhoud. De heer Poincaré stemde hier
in toe en hij| bleef met den heer Cail
laux alleen.
Met snelle en bewogen stem deelde de
heer Caillaux toen aan den President
mede, dat men het plan had een nieuw
schandaal tegen hem los te doen bre
ken.
Hij zeide, ik weet uit de beste bron,
dat brieven, door mij vóór mijn huwelijk
aan mijn tegenwoordige vrouw geschre
ven, aan den heer Calmette van de Fi
garo gegeven zijn, en dat deze van plan
is er gebruik van te maken en er ook
Openbaarheid aan te geven.
Pioincaré uitte met kracht de meening,
dat hij niet geloofde, dat Calmette zoo
iets doen zou. De directeur van de Fi
garo z'al mevrouw Caillaux wel niet in
de zaak mengen, zeide de President.
Minister Caillaux verzekerde echter met
groote kracht, dat de personen, die hem
ingelicht hadden, zich onmogelijk konden
vergissen en dat er ook in bet laatste
artikel van tie Figar(o duidelijke toespe
lingen gemaakt waren op! deze ophanden
zijinde jpublicatie.
Tevergeefs bleef president Roincairé er
nadruk op leggen, dat hij) niet geloofde,
dat een dergelijke publicatie in de bedoe
ling van Calmette lag; tevergeefs ried
hij den beer Caillaux aan, nog met zijn'
advocaten over de zaak te spreken.
De heer Caillaux was opgestaan voor
de schrijftafel van den president van de
Republiek en met een stem, waarin diepe
ontroering, bange spanning en toom zich
mengden, zeide hij: „Als Calmette dat
doet, dood ik hem".
Het gesprek duurde dan nog eenige
oogenblikken. De President deed een laat
ste poging! om den heer Caillaux te over
tuigen niets onbesuisds te doen, maar
de heer Poincaré gevoelde wel, dat zijn
woorden geen. indruk maakten op den
hepr Caillaux en dat deze de vaste over
tuiging had, dat een schandaalwekken.de
publicatie zijner particuliere brieven aan
degene, die thans zijn vrouw was, op'-
ha.nden was.
Engeland.
'Eindelijk zal er dan toch iets gedaan
worden ter verbetering van de positie
der kleurlingen in Pntuma.yo.
Tevergeefs hebben zij vele jaren naar
vrijheid gedorst. Doch nu daagt er uit
komst.
Naar aanleiding van de gruwelen in
het Putumayogebied in Peru en Brazilië,
waaraan w'eiiswaar geen Engelschen zichf
schuldig maakten, maar die gepleegd wer
den door Zuid-Amerikaan,sche beambten,
ook van Engelsche ondernemingen, is
thans door verschillende parlementsleden:
een wetsontwerp ingediend, dat den riaaitH
draagt van „Slavery, Peonage, and For
ced Labour Bill" en dat o.a. voorschrijft,
dat alle maatschappijen, die kleurlingen
als werkkrachten gebruiken of wenschen
te gebruiken, daarvan kennis moeten ge
ven aan het departement van buitenland-
sche zaken en aan dit departement alle
inlichtingen omtrent den arbeid dezer
werkkrachten moeten verschaffen. Het ont
werp bepaalt, dat slavernij in Britsch ge
bied of waarbij Britten zijn betrokken,
verboden is en verder dat alle geweldda-'
den jegens slaven of lieden, die tot ar
beid gedwongen worden beschouwd als
misdaden in Engeland zelf begaan en als
zoodanig gestraft.
Het Home-Ru 1 e-ontwerp is in
tweede lezing met 356 tegen 276 Stemmen
aangenomen.
Zweden.
Bij 'die verkiezingen voor de Tweede
Kamer hebben de sociaal-democraten een
zetel van de gematigden gewonnen. Tot
'dusver heeft in bet geheel de rechter
zijde 4 zetels gewonnen en 1 Verloren';
de linkerzijde heeft 2 zetels verloren. De
sociaal-democraten wonnen 1 en verloren
2 zetels. (N. C.)
Vredeni s t. De stichting Vrederust
Ivan de Ver. tot Chr. verzorging van
krankzinnigen in Zeeland, in 1905 opge
richt (de eerste gebouwen geopiend op
5 Mei 1908), zal dezer dagen het 9e
paviljoen in gebruik nemen, terwijl binnen
enkele .weken een 10e volgt.
Aan de N. R. C. ontlleenen wij het
volgende omtrent dit nieuwe paviljoen:
Het is geheel ingericht voor bedverple-
ging. De zalen ontvangen van beidel zijden
licht en hebben .een breedjtjej van 12 M.,
ze zijn (ingericht voor 9, 7 en 8 bedden.
Daarnaast bevat het paviljoen tien ka
mers voor afgezonderde verpleging. De
vloeren van de beneden-verdieping be
staan uit granito, gelegd op; holle betont
vloer; boven zijn ze belegd met eiken-,
parket of met linoleum.
Op de- zuidkant .heeft het paviljoen 2
serres, een veranda en een lighaL voor
rustig-e lijders. Verder vindt men er 2
badkamers, een zaal voor ziek personeel',
wasohkamer, garderobes, dienstbodenka
mers, enz.
Alle paviljoens worden verwarmd met
laagdruk-stoomv-erwarming.
Middelburg. Schilders staking. Er
heeft zich een bemiddelings-co-mmi&sie ge
vormd in verband met de schilderssta
king. Deze commissie bestaat uit de hee-
ben dr. J. C. Bolle, J. Onderdijk en mr.
A. A. de Veer (allen leden van den ge
meenteraad), A. D. Littooy Az. en Herman
Snijders.
Hedenmiddag (Dinsdag) zal deze Com
missie haar eerste vergadering houden.
Kamer van koophandel en Fa-
b gieken te Middel bi u r g.
In de hedenmiddag te drie uur gehou
den vergadering van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Middelburg werd
