Kerknieuws.
Onderwijs.
Predikbeurten.
Landbouw.
Wetenschap en Kunst.
dhr. Bruinzeel, een referaat gehouden
over: De beteekenis van het Chr. onder
wijs en daarna een referaat door Ds.
Akkerhuis over: De tuclit op de Chr.
school. Beide referaten werden op zeer
schoone wijze geleverd en door de verga
dering met belangstelling gevolgd, waarop
een leerzame t»n hoogst interessante dis
cussie volgde. Door den onderwijzer Van
Bok hove weid verder nog een opstel ge
leverd: getiteld de Vaderlandsche Ge
schiedenis op de Chr. school, dat ook ge
tuigde van studie en op gemakkelijke en
boeiende wijze werd voorgedragen. Even
als de beide referenten ontving hot de
volle sympathie der vergadering, wat
bleek uit het krachtige applaus. Verder
volgde nog eenige bespreking van ver
schillende zaken de school en het onder
wijs betreffende. Hierna volgde door den
voorzitter een slotwoord, waarin hij tevens
allen dankte, inzonderheid de referenten
en debaters, die zoo medegewerkt hadden
om van dezen avond een nuttige en leer
zame te maken, en ook het zangclubje
dat de pauze met zang on muziek zoo
aangenaam en schoon had afgewisseld.
Het was een leerzame en schoone
avond, die de liefde en belangstelling
voor het Chr. onderwijs mede kan ver-
hoogen.
Ds. Akkerhuis sloot de samenkomst met
dankzegging.
Wolfertsdijk. Op Woensdagavond 11
Maart verzamelde een gedeelte van de
Zeeuvvsche Geref. Jongelingsschap zich
op bovengenoemde plaats. De Bondsring
West-Zuid-Beveland en Noord-Beveland
had de leden ter vergadering geroepen
en velen hadden aan die oproeping ge
volg gegeven. Alle vereenigingen waren
vertegenwoordigd, benevens de vereeni-
ging van Kamperland, die nog niet bij
den ring is aangesloten.
De voorzitter W. Braamse verzocht te
zingen Ps. 815 en ging voor in gebed.
Nadat hij een hartelijk welkom had toe
geroepen aan alle aanwezigen, inzonder
heid ook aan Ds. de Jager, en enkele
belangstellenden, en de huishoudelijke
zaken waren afgehandeld, werd het
woord gegeven aan vr. J. Verschuure van
Wolfaartsdijk, die voor ons behandelde
De Geref. Jongeling buiten de Jonge-
lingsvereeniging.
Uit den titel, aldus inleider, kan
tweeërlei conclusie worden getrokken,
dat ik zal spreken over den jongeling die
geen lid der vereeniging is, en ook deze,
dat ik spreek over de leden der ver
eeniging buiten dezelve.
Dit laatste nu wenscli ik te doen.
'k Hoop dan te behandelen de roeping
die ieder lid der vereeniging heeft te
vervullen, I. In het huisgezin. II. In de
Kerk. III. In de wereld. IV. Wat de
practijk ons dienaangaande leert. V. Wat
ons daartoe opwekken kan.
Een roeping hebben wij in het huisge
zin te vervullen. Het, eert uwen Vader
en Moeder klinkt ons tegen uit Gods
Woord. Onder de tucht moeten wij ons
stellen. Van nature zijn we dit niet ge
neigd, maar daar moet tegen gestreden,
vooral in onzen tijd.
Evenzoo hebben wij ook een dure
roeping in de Kerk. Daar hebben we
op te treden als geloovig lidmaat. De
Godsdienstoefeningen trouw bezoeken.
Dit laat wel eens te wenschen over. Vele
vonden worden dan gezocht, maar de
oorzaak is dat er geen geestelijk leven
is. Daarom ons in de weg der middelen
gesteld, dan is des Heeren zegen te
verwachten.
Ook in de wereld is onze roeping veel
zijdig. In 't kort willen we wijzen op onze
roeping inzake ons beroep. Wat een
opstand en murmereering in onze dagen.
Wat een misstanden worden er in 't
leven geroepen. Laten wij onze taak
verrichten, niet al zuchtende, maar als
een roeping ons van Godswege op de
hand gezet. Niet in een aanzienlijk beroep
alleen, ook in een minder aanzienlijk kan
God tot Zijn eere komen. Maar wat leert
de practijk ons dienaangaandeEen
ieder steke zijn hand in eigen boezem.
Wij allen komen te kort. Maar laten we
elkander als leden der vereeniging op
wekken, opdat de vereeniging niet ge
smaad, en Gods naam om ons gelasterd
worde. Daarom niet in eigen kracht,
alleen genade bekwame ons. Een 6-tal
personen wisselden met den inleider van
gedachten.
Dit afgehandeld zijnde trad vr. R. C.
Jansen van Driewegen voor ons op om
nog korte!ijk in herinnering te brengen
zijn uitgebreid en keurig opstel over
De behandeling van de Geloofsbelijdenis
op de J.V., voorkomende in de No's 11,
12, 13, 14 en 15 van het Geref. Jonge
lingsblad. Allereerst werd meegedeeld,
dat het in het Jongelingsblad was ge
plaatst, omdat het te lang was om op
een vergadering te behandelen. De vrien
den hadden het nu eens op hun gemak
over kunnen lezen en bestudeeren, en
waren er die over sommige punten nog
ophelderingen wenschten, of bezwaren
hadden in te brengen, die werden thans
in de gelegenheid gesteld. Doch vooraf
zou de inleider nog een korte herhaling
geven en enkele punten nader toelichten.
De volgende punten werden kort, doch
duidelijk uitgewerkt
A. De behandeling onzer Confessie.
En welI. De voorbereiding voor de
Geloofsbelijdenis, a. Door den inleider,
b. Door de andere leden. II. De voor
lezing van het art. dat behandeld zal
worden, of van de art. III. De voorwerk
zaamheden, wat we zouden kunnen
noemen „vooroefening."
IV. De behandeling van het art. of de
art. zelve. V. De bespreking. VI. De
verwerking en vastlegging der stof.
B. Tijd en indeeling. I. De beschik
bare tijd voor een onderwerp zij 1 uur.
II. De 37 art. moeten in plui. twee en
een half jaar minstens éénmaal zijn be
handeld. III. Het onder II genoemde
is te bereiken voor alle vereenigingen.
a. Voor vereenigingen welke iedere week
vergaderen, door combinatie der art. die
zich daartoe leenen. b. Voor vereenigin
gen welke slechts eens per twee weken
vergaderen, door zekere concentratie der
Kerkelijke vakken. (Gewijde geschiedenis
Geloofsleer, en Kerkgeschiedenis.)
Dit onderwerp in bespreking gegeven
maakte heel wat tongen los. Niet min
der dan 8 vrienden, benevens ds. de
ag i r wisselden met den inleider van
gedachten. En uit deze gedachtewisseling
bleek, dat de inleider het ideaal hoog
had gesteld, en al is het dat het niet
direct kan worden beieikt, dat er met
alle macht naar gestreefd moet worden]
Onze Geloofsleer is nog een te veel on
bekende, onder de jongelingschap. Zij
daarom de arbeid door vr. Jansen
verricht allen een spoorslag om zich
met volle borst op deze studie toe te
leggen. Nadat de voorzitter nog een
woord van dank had gebracht aan allen
die hadden meegewerkt tot welslagen
dezer vergadering, en tevens nog een
opwekking deed liooren om ten allen
tijde de vergaderingen trouw te bezoe
ken, ook de a. s. Jaarvergadering op
Pinkstermaandag te Nieuwdorp, sloot
ds. de Jager op verzoek deze vergadering
na het zingen van Ps, 119 5 met dank
gebed. Na een drie-uurig verblijf, verlie
ten wij naar het lichaam kil en koud,
maar naar den geest vervarmd en ver
licht Wolfaartsdijk's Kerkgebouw. En
bij liet gerinkel van bellen, in liet hel
dere licht van vele lantaarns, scheidden
zich onze wegen naar Oost en West,
Noord en Zuid, een jeder zijne eigene
plaats weder opzoekende, om op het ge
bied der vereeniging in practijk te bren
gen wat ons in theorie was voorgehouden.
Door het stuk springen van een
zaag werd de arbeider P. V. alhier,
werkzaam bij den landbouwer v. Liere
in den Wilhelniinapolder, zoodanig in
het gelaat verwond, dat geneeskundige
hulp noodzakelijk bleek.
Souburg. Voor een twintigtal belang
stellenden hield g'ster de heer B. M.
Bakker, tuinder te Middelburg, alhier
eene lezing over samenwerking en eens
gezindheid of liever over organisatie.
Van organisatie gaat een stille maar
sterke kracht uit, die men in onzen
modernen tijd overal kan waarnemen,
zegt spreker, maar reeds eeuwen gele
den kan men aan de hand der historie
die kracht der organisatie waarnemen.
Zoo konden reeds ten tijde dat de Israë
lieten in Egypte zuchtten onder de regee
ring der Farao's, deze Israëlieten die
zich met succes verzetten zoodra een
Mozes verscheen, die deze verdrukte
joden organiseerde, meerdere voorbeel
den tot op heden worden door spreker
aangehaald, waardoor hij trachtte aan te
toonen de kracht der organisatie. Voor
en bovenal hebben wij, zegt spreker,
veel te danken aan de organiseerende
wetenschap, dit zet spreker in den breede
uiteen. Niet gewoon zijnde namen te
noemen van voormannen op dit gebied,
kan ik toch niet laten namen te noemen
een paar mannen, waaraan wij hier op
Walcheren groote verplichting hebben,
n.l. de heer De Smit, tuin- en landbouw-
leeraar, en eveneens de heer Kamman,
hun breng ik hulde voor wat zij in ons
belang, in het belang der landbouwers
en tuinders hebben gedaan. Voorts stelt
spreker in bet licht het groote belang,
dat de verschillende kleine vereenigingen
van landbouwers en tuinders zich op
lossen in een groote Walchersche ver
eeniging. Waar in de toekomst ook de
boerenarbeider zich zal organiseeren en
ons de wet zal voorschrijven, of zeer
zeker op betere arbeidsvoorwaarden zal
aandringen, en dit is hun recht, maar
ook wij moeten ons dus als tuinders en
tcelers organiseeren, niet om hen terug
te dringen, maar om door samenwerking
beide vooruit te komen. Hierna werd
besproken de vraag, hoe maak ik het
meeste geld van mijn melk. Door orga
nisatie der melkboeren is hier veel te
verkrijgen, zegt spreker. Het ideaal van
spreker is een groote bond, waar alle
landbouwers, teelers en tuinders lid van
zijn, waarvan de leden onderling alle
politieke en godsdienstige geschillen ter
zijde zetten.
Door den heer P. Koole werd namens
de aanwezigen den heer Bakker dank
gezegd voor het gesprokene. Spreker
betuigde zijn volle ingenomenheid met
het gesprokene. Ook hij drong aan op
organisatie der melkleveranciers, ten
einde beter de waarde van onze melk
te verkrijgen. Reeds is een vereeniging
van leveranciers van melk opgericht te
Middelburg met een 50-tal leden. Sluit
u aan bij deze vereeniging, zegt spreker.
Door de hoogere eischen aan de melk
gesteld door de verschillende gemeente
raden, zijn wij hiertoe gedwongen. Ver
schillende aanwezigen gaven zich als
lid op.
Donderdagavond was een vergade
ring belegd om te komen tot oprichting
van een Boerenleen- en spaarbank. Een
flink aantal belangstellenden was tegen
woordig. kDe voorz. van het voorloopig
comité K. Wieleniaker zette de werking
en oprichting van een Boerenleen- en
Spaarbank uiteen na eerst de kenmerken
van een dergelijke bank te hebben be
handeld, welke zijn: 1. De kring dient
klein te zijD, de leden elkander te ken
nen. 2. Het bestuur heeft geen salaris.
3. De winst wordt niet aan de leden
verdeeld, maar gebruikt tot algemeen
welzijn der leden.
De afdeoling Patrimonium komt de S
toe het eerst de aandacht op deze instel
ling te hebben gevestigd.
Hierna worden verschillende vragen
gedaan door ^de aanwezigen. Een veer
tiental aanwezigen gaven zich daarna als
voorloopig lid op, zoodat een Boerenleen
bank alhier zal worden opgericht.
Biggekerke. In de vergadering van l)on
dordagavond is liet comité voor Plaatse
lijke Keuze alhier ontbonden. 360 hand-
teekeningen zijn verzameld, dat is 8ü pot.
van de mannen en vrouwen van 23 jaar
en daar boven, die mochten teekenen.
Hulde en dank aan den grooten ijver
der mannen, die zich voor deze zaak
hebben gegeven. Gods onmisbare zegen
ruste op dezen arbeid, die van het groot
ste gewicht voor geheel ons Nederla.nd-
sche volk is.
Moge ons vaderland spoedig verlost
worden van de drankzonde, die nu zoo
welig tiert.
Westkapelte. Gisteravond kwam alhier
eene afdeeling van „Vrederust" lot stand.
Het bestuur bestaat uit de heeren 11.
Cijsouw, L. A. v. Sighem, W. van den
Berg en de predikanten der Herv, en
Geref. kerk, Ds. Reus en Ds. v. d. Ende.
Dank zij de vriendelijke medewerking
van een 7-tal jongedochters, die zich ga
ven voor het rondgaan met de lijsten,
werd voor dit jaar een bedrag van f86.70
toegezegd aan contributiën en giften.
Koudekerke. Aan het strand alhier is
door K. Marinusse gevonden een ring
vormige, zwart geschilderde reddingboei,
waarop met witte letters geschilderd H.
M. S. „Nubian". Vermoedelijk afkomstig
van een Engelsche torpedojager.
Colijnsplaat. De mazelen breiden zich
hier zeer sterk uit. Ook eenige volwasse
nen zijn aangetast. In één gezin zijn op
't oogenblik 11 lijders. De scholen zullen
weldra gesloten moeten worden wegens
gebrek aan leerlingen.
Benoemd tot dagelijksohe opzichters
hij de betonwerken aan den polder Oud-
Noordbeveland de heeren H. .1. Leendertse
Jz. te Kamperland en 1. Taillie te Wil-
helminadorp.
Tholen. Woensdag 11 Maart 1.1., des
namiddags te 2 uur hield de Bondsring
„Bergen op Zoom en Omstreken" zijne
4de vergadering in de consistorie der
Gerei', kerk alhier. Deze vergadering werd
bezocht door een 17 tal vrienden en werd,
•wegens de afwezigheid van den voorzitter,
gepresideerd door dhr. H. Meerman, voor
zitter der J. V. te Tholen. Behandeld
werden de onderwerpen: Het sectiestel-
sel", door vr. Hajer van Tholen en „De
Doop", door vr. Stelwagen van Oud Vos
meer. Op beide onderwerpen volgde eeni
ge bespreking, waardoor sommige punten
nog werden verduidelijkt en uitgebreid.
Na de behandeling dezer onderwerpen
werd de vergadering op de gebruikelijke
manier besloten met psalmgezang en
dankzegging.
Stavenisse. Gistennaigen is overleden
Mej. de wed. M. Luyk-Heyboer, die 25
Juli haar lOOsten geboortedag onder al-
gemeene belangstelling in goeden welstand
mocht herdenken. Al spoedig daarna is
haar lichamelijke toestand snel achter
uit gegaan, zoodat het einde zich vroeger
deed verwachten dan het is gekomen.
Hare nagedachtenis zal ongetwijfeld bij
zeer velen in gezegend aandenken blijven.
Zondag 29 Maart preekt ds. Visch
afscheid van dc Ned. Herv. Gem. te St.
Kruis (cl. IJzendijko), 31 Maart a.s. wordt
hij te Maria-Hoorebeeke in Oost-Vlaanderen
bevestigd als predikant bij de Belg. Her
vormde kerk (Staatskerk).
De bevestiging zul plaats hebben door
ds. C. S. Voorhoeve, Herv. pred. te Vlissin-
gen, bij afstand van consulent, ds. Do-
mela Nieuwenhuis Nyegaard, van Gent.
Ds. Visch zal de eerste predikant van
Maria-Hoorebeke zijn, die niet meer tevens
predikant van Etichove kan heeten.
Het. oude, aldaar in 1780 door de classis
van Walcheren gebouwde kerkje is voor
plm. 700 francs verkocht in het laatstver-
loopen jaar. Voor 40 jaar woonden niet
alleen te Etichove, doch ook te Maeter
Protestanten en was ook te Maeter een
kerkje. De Belg. regeering heeft nog niet
haar toestemming tot den verkoop van
het Etichovesche kerkje gegeven, zoodat
er nog een kleine hoop overblijft, dat het
gespaard wordt.
In de laatste jaren werd ook reeds het
oude Geuzenhuis te Maria-Hoorebeke door
een zekeren De Schepper verkocht. In dat
huis vergaderden de Hervormden in de
jaren der vervolging in het geheim en
is nog de verborgen schuilplaats te zien,
waarin, de predikant zich aan de naspo
ringen der overheid onttrok. (Ned.)
Ned. Hen'. Kerk.
Beroepen te St. Maartensdijk (tweede
maal) K. van As te jMoerkapelle (Hbl.)
Aangenomen naar Maastricht door W.
Bax Jr. te Santpoort, naar Pietersburum
door J. F. van Dobben te Weidum.
Bedankt voor Oudewater door J. M.
Lammers te Rhenen.
Geref. Kerken.
Bedankt voor Meerkerk door H. v. d.
Zanden te Andel (N.-Br.)
De Vereeniging van predikanten van
de Geref. Kerken in Nederland zal, naar
De Stand, meldt, haar algemeene ledenver
gadering dit jaar te Utrecht houden op
Dinsdag en Woensdag 22 en 23 Septem
ber.
De heer A. M. Boeijenga, docts. te
Arneinuiden, beroepen predikant (jij de
Geref. Kerk te Koog-Zaandijk, is door de
classis Haarlem tot de evangeliebediening
toegelaten.
Te Ginneken is op 83-jarigen leef
tijd overleden de heer A. Blok. school
opziener in het arrondissement Heusden.
De heer Blok was voornemens I April
af te treden.
Geslaagd te Rotterdam op liet exa
men nuttige handwerken, mej. D.
Adam te Middelburg.
Het bestuur der ambachtsschool te
Schiedam heeft de volgende voordracht
ter benoeming van een directeur aan die
school opgemaakt: Boogert, directeur
der ambachtsschool te Bergen op Zoom.
A. Fledderus, idem te Oostburg, A. G.
11. Markus, idem te Briclle en I'. 11. Po-
mes, idem t,e Zierikzec.
Het examen ter verkrijging van een
getuigschrift van bekwaamheid tot de stu
die iaan de Technische Hoogeschool te
Delft, zal, voor zoover het schriftelijk ge
deelte betreft, te 's Gravenhage worden
afgenomen c< p dezelfde dagen als het
schriftelijk gedeelte van het eindexamen
der H. B. S. 5 j. c. Aanm. vóór 17
Mei insp. M. O. dr. G. H. Coops te Den
Haag.
Verschenen is het 35ste Jaarverslag
van De Unie „Een School met den Bij
bel 1913", tevens jaarboekje voor het Chr.
Onderwijs. Hierin vindt men een schat
van gegevens voor allen, die direct of
indirect bij het onderwijs betrokken zijn,
van groot belang. De heer Deritsen van
Zeist, die het hoekje samenstelde, heeft
zich uitnemend van die taak gekweten,
en de bekende uitgever J. II. Kok van
Kampen zorgde voor de uitvoering.
St. Maartensdijk. De voordracht voor
onderwijzeres aan de open ham school is
alphabetisch opgemaakt als volgt: M. Cor-
nelisse te Tholen, M. Kauffman te- Sta
venisse, Joha. Quakkelaar te St. Maar
tensdijk, Adra. Touw te Stellendam.
De voordracht voor onderwijlzer, even
eens alphabetisch opgemaakt, luidt ais
volgtJ. van Dienst te Stavenisse, A.
de Graaf Marfcsz. te St. Maartensdijk, .1.
Wolfert te Hoek.
Aansluiting H. B. S. bij II o o-
ger Onderwijs. Het hoofdbestuur
der Vereeniging van Leeraren bij het
Middelbaar Onderwijs zegt in een adres
aan den minister van binnenlandsche
zaken
le. dat de hoogere burgerschool met
vijfjarigen cursus in de 50 jaren van haar
bestaan onwederlegbaar heeft bewezen
een uitnemende voorbereiding te kunnen
geven voor de studie der wis- en natuur
kundige en der geneeskundige weten
schappen
2e. dat evenwel haar oud-leerlingen
nog steeds gescheiden zijn van de uni
versitaire examens en de promotie in de
genoemde wetenschappen door de ver
verplichting een aanvullingsexamen af
te leggen in Latijn en Gricksch
3e. dat in dc laatste 30 jaren van ver
schillende zijden vele pogingen zijn ge
daan om deze verplichting te doen ver
vallen
4e. dat, naar tegenwoordig vrijwel
algemeen erkend wordt, het bedoelde
aanvullings-examen slechts geringe voor
deden en daartegen groote nadeden
meebrengt, zoodat het moet beschouwd
als een kunstmatige hinderpaal, die vele
begaafde jongelieden van de promotie
of geheel van de studie terughoudt en
voor anderen de studie in hooge mate
bemoeilijkt.
Op grond van de hier aangevoerde
motieven acht het hoofdbestuur zich
gerechtigd en verplicht nogmaals een
poging in het werk te stellen om voor
de oud-leerlingen der hoogere burger
school met vijfjarigen cursus het hun
toekomende recht te verwerven en richt
daarom tot den minister het eerbiedig
verzoek te willen bevorderen dat de ge
noemde oud-leerlingen voortaan zonder
eenig aanvullings-examen worden toege
laten tot de universitaire examens en de
promotie in de wis- en natuurkundige
en de geneeskundige wetenschappen.
De heer P. K Peerlkamp te Mid
delburg staat op de voordracht ter be
noeming als onderwijzer met akte Fransch
te Zaandam.
op Zuid- en Noord Beveland
Zondag 15 Maart.
NED. HERY. KERK.
Baarland, 9.30 en 2 u. ds. Meloen.
Biezelinge, voorm. 2 u. dhr. Calliber.
Borsselen, 9.30 en 2 u. ds. Elenbaas.
Cats, 9.30 en 2 u. ds. Moerman.
Colijnsplaat, 9.30 u. ds. v. d. Linde, 2 u.
leeskerk.
Cortgene, 9.30 en 2 u. ds. Lijden.
Driewegen, 9.30 u. ds. v. d. Waal.
Ellewoutsdijk, 9.30 en 2 u. ds. Bins,
's Gravenpolder, 9.30 en 2 u. ds. Gerrit
sen.
Hansweerd, 9.30 en 2 u. dhr. Lensvelt.
Heinkenszand, 9.30 en 2 u. ds. Warners.
'sH. Abtskerke, 9.30 en 2 u. ds. v. d.
Plassche.
'sH. Arendskerke, 9.30 en 2 u. ds. de
Voogd.
'sH. Hendrikskinderen, 9.30 u. geen
dienst, 2 u. ds. Steenkamer,
*s Heerenhoek, 9 en 2 u. ds. Buinink.
Hoedekenskerke, 9.30 en 2 u. ds. v. Essen,
lei-seke, 9.30 en 2 u. ds. Kijne.
Kamperland, 9 en 2 u. ds. Van Veen.
(Jvapelle. 9 u. ds. Meloen,-2 u. geen dienst.
Kattendijke, 9.30 en 2 u. ds. Andreae.'
Kloet.ingc, 9.30 u. ds. Steenkamer, 2 u.
ds. Meloen.
Krahbendijke, 9 en 2 u. ds. Muller.
Kruiningen, 9.30 en 2 u. ds. Willemse.
N'isse, 9.30 en 2 u. ds. Bont.
Oudelande, 9.30 en 2 u. ds. Kloek.
Ovezand. 2 u. ds, J. Waal.
Killand-Bath, 9.30 en 2 u. ds. Visser.
Schore, 9.30 en 2 u. ds. Krijkamp.
Waarde, 9.30 en 2 u. ds. E. V. J. Japchen.
Wemeldinge. 9.30 en 1.30 u. ds. Drost.
Wissenkence, 2 u. ds. v. d. Linde.
Willvelminadorp, 9.30 en 2 u. ds. Bois-
sevain.
Wolfertsdijk, 9 en 2 u. ds. Stegenga.
Op Walcheren
Aagtckerke, 9.30 en 2 u. ds. Seulijin.
Arnemuiden, 9.30 u. geen dienst, 2 u.
ds. Bolt., bidstond v. h. gewas en bed.
II. Doop.
Biggekerke, 9.30 u. ds. Schuurmans Stek
hoven.
Domburg, 9.30 en 2 u. ds. Koldevvijn.
Gapinge, 9.30 u. ds. Maas.
Grijpskerke, 9.30 en 2 u. ds. van Selms.
Kieverskerke, 9.30 u. ds. SemmeÜnk.
Koudekerke, 9.30 on 2 u ds. Postma.
Meliskerke, 9.30 en 2 u. ds. Siemelink.
N.- en St. Joosland. 9.30 u. leeskerk,
2 u. ds. de Ligt,
Oostkapelle, 9.30 en 2 u. ds. Laurense.
Ritthem, 9.30 en 2 u. ds. Kiehl.
SeroQskerke, 9.30 en 2 u. ds. Muller.
St. Laurens, 9.30 en 2 u. ds. v. 'tHof.
O.- en W. Souburg. 9.30 en 2 u. ds.
Terneden.
Veere, 9.30 u. dr. Weyland.
Vrouwopoldcr, 2 u. ds. Kvoese.
Westkapelle, 9 en 2 u. ds. Reus.
'tZand. 10 u. ds. Vermeer. 6 u. ds.
Schuurmans Stekhoven.
Zoutclande, 9.30 en 2 u. ds. de Wijl*
GEREF. GEMEENTE.
Goes, 9.30, 2 en 6 u. leeskerk.
In het voorjaar
De winter is voor de landbouwgewas
sen, van welke in het najaar de zaden
aan de aarde toevertrouwd zijn, vaak
een gevaarlijke tijd. Vorst, regen en vre-
terij kunnen dan de gewassen zeer be-
nadeelen, zoodat in het voorjaar de stand
veel te hol is, soms zelfs zóó hol, dat er
niets anders op overschiet dan de ge
wassen onder te ploegen. Gelukkig echter
is vaak de stand niet zóó slecht, dat
onderploegen noodzakelijk is. Heel dik
wijls is de stand vun liet gewas zoodanig
dat door eene overbemesting met chili-
salpeter nog alles terecht kan komen,
wanneer namelijk nog genoeg gewas
overgebleven is, om bij flinke uitstoeling
een volledige oogst te kunnen opbrengen.
De uitstoeling wordt, zooals men weet
zeer in de hand gewerkt door een ge
makkelijk opneembare stikstofmest en
daarom is voor een overbemesting dei-
wintergewassen, in liet voorjaar, het
Chilisalpeter de aangewezen stikstofmest.
Het Chilisalpeter toch, bevat de stikstof
in den vorm van salpeterzuur, in welken
vorm de stiktof onmiddellijk, dus zonder
eene omzetting, door de planten opneem
baar is. Daarom verdient het Chilisal
peter voor eene overbemesting in het
voorjaar de voorkeur boven andere stik -
stofuiesten, welke de stikstof in een vorm
bevatten, die nog omzettingen behoeft,
eer de opneming door de wortels kan
geschieden. Deze omzetting bewerken
bacteriën, welke tot op zekere hoogte,
sneller en krachtiger arbeiden, naarmate
de bodem warmer is.
In koude voorjaren en in koude, zure
gronden laat die bacteriën werking te
wenschen over, zoodat de vorming van
salpeterzuur slechts matigjes geschiedt.
Wil men dus een gewas snel helpen,
dan moet men gebruik maken van Chili
salpeter. Hoeveel Chilisalpeter men bij
een overbemesting gebruiken moet is
moeilijk te zeggen, daar dit van verschil
lende omstandigheden, bijv. de stand
van het gewas, de bemestingstoestand
van den bodem, afhangt. Een hoeveel
heid van 100 K.G. per H.A. zal in vele
gevallen voor eene overbemesting in het
voorjaar wel voldoende zijn. Is de bodem
niet rijk aan stikstof, dan is het goed,
om na de uitstoeling, nog wat Chili te
nemen voor de korrelvorming.
Een nieuwe meststof.Men schrijft
uit Veendam aan de N. R. C.
De heer J. Kok, rijkslandbouwleeraar
in Groningen en directeur van de Rijks-
landbouw-winterschool te Veendam, deel
de in een vergadering van landbouwers
aldaar mede, dat hij van een Neorsche
Maatschappij bericht heeft ontvangen,
dat aan zijn adres is afgezonden een
hoeveelheid ammoniak-salpeter, voorliet
nemen van proeven op de rijksproefvel
den. Blijkens de mededeeling zag de
heer Kok in deze nieuwe stikstof bemes
ting een ideale meststof voor den land
bouw, omdat zij een stikstofgehalte heeft
van niet minder dan 35 proc.. De nieuwe
meststof zal daarom zoo zeer aanbevelens
waardig zijn, omdat de helft van het ge
halte daarin voorkomt in den vorm van
salpeter en de andere helft in dien van
ammoniak. Als de ammoniak-salpeter van
de Norgemmaatschappij aan de verwach
tingen voldoet, dan is er voor den land
bouw veel gewonnen en zal de vrees
voor een komend gebrek aan Chili-salpeter
ongegrond blijken.
George Westinghouse, de uit
vinden van de naar hem genoemde spoor-
wegrem is overleden.