NIEUWSBLAD
VOOR ZEELA
1914.
Dinsdag' 10 Februari
88e Jaargang
No. 111.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
F. P. D H UIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Uitvoering Invaliditeitswet.
Feuilleton.
Onder de Oranjevlag.
Binnenland.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p. f 1.25
Enkele nummers0.85
UITGAVE DER FIRMA'S
OOSTERBAAN LE COINTRE, te Goes
EN
van 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 110 regels ƒ1.iedere
regel meer 10 cent.
Hei bestuur der Rijksverzekeringsbank
deelt in de Staatscourant mede:
He!, is gewensoht gebleken de aandacht
te vestigen op het volgende
Aan de rentetrekkers? krachtens art. 369
370 der invaliditeitswet is gelegenheid
gegeven voor het stellen van een doorloo-
pend-gemachtigde, wat wil zeggen, dat zij
iemand mogen aanwijzen, die, eenmaal
aan het postkantoor en aan de Rijksver
zekeringsbank te Amsterdam bekend zijn
de, op eigen handteekening de rente zal
mogen halen, tenminste, wanneer hij daar
bij vertoont: ten eerste: het bewijs, dat
hij de gemachtigde is (legitimatiebewijs)^
en ten tweedehet- aan den rentetrekker
uitgereikte bewijs van toekenning der
rente.
De doorloopend gemachtigde krijgt dus
geen algemeene volmacht om over de
rente te beschikken, maar kan het geld
alleen halen, wanneer de rentetrekker hem
het bewijs van toekenning geeft.
De rentetrekker kan dus door zijn bewijs
van toekenning niet uit handen te geven,
verhinderen, dat de doorloopend gemach
tigde tegen zijn wil de rente zou afhalen
en bij kan steeds, ook al heeft hiji een
doorloopend-gemachtigde gesteld, zelf zijn
rente halen.
Het is evenwel van groot belang voor de
meeste rentetrekkers zulk een doorloo
pend-gemachtigde te stellen, omdat zij dan
altijd, wanneer zij door ziekte als an
derszins verhinderd zijn zelf naar het
postkantoor te gaan, ten spoedigste de
beschikking over hun rente kunnen krij
gen.
Minder noodig' is het alleen voor die
genen, die in de buitenbestelling van de
postkantoren wonen en daarom hun rente
ko-steloos thuisgebracht krijgen.
Als doorloopend gemachtigde kunnen de
rentetrekkers in het algemeen iedereen
aanwijzen, in wien zij het vertrouwen
stellen, dat deze het geld met. het be
wijs van toekenning telkens eerlijk zal
komen thuisbrengen. Alleen is e.r voor de
Rijksverzekeringsbank bezwaar om post
ambtenaren en tusschenpersonen als door-
loopend-gémachtigde te erkennen en zal
hei. voorts aanbeveling, verdienen iemand
te kiezen, die kan schrijven of ten minste
zijn naam kan teekenen. Wil de man zijne
vrouw, of de vrouw haar man, oE willen
belanghebbenden hunne kinderen oï hunne
kleinkinderen doorloopend machtigen, dan
zal -lit worden toegestaan, ook" al zou
hij of zij-, die gemachtigd wordt, zijn
naam niet of niet meer kunnen zetten.
Den rentetrekkers wordt ontraden zich
te laten overhalen om hunne belangen op
Een verhaal uit het rampjaar 1672.
door li. PENNING,
(Nadruk verboden.)
48.
„ik zal 'tu maar zeggen, ritmeester",
zeide Pierre, een der dragonders, die den
gids hadden bewaakt; „hij heeft in een
onbewaakt oegenblik Jacques de sabel
uit de scheedc gehaaid.
„Én met de sabel de riemen doorge
sneden", vulde de aanvoerder aan met
een .grimmigen lach; „ezels! ezels! enfin
we zullen afrekenen, als we te Naar
den terug zijnMarschEn morgen zullen
wie op klaarlichten dag Muiden binnen
trekken".
Maar dat behoefde niet.
„We I'd a klonk de krachtige roep van
ftêïi Holla,ndschen schildwacht, die in de
duisternis van een hooiberg schuilend, den
jomgeii Andiies Dirksen zag naderen, en
de jongen riep, zonder 'ziijh gang een oogen-
bl# te vertragen„Goed volk ik moet
deifi .generaal spreken!"
„Hier kommandeeren enkel veldmaar-
gobalk®!", zeide de schildwacht, een z'oon
vato d® stad Leiden.
„ik moet Prins Johan Maurits van Nas
sau spreken".
„Die is hier niet die is te Weesp".
„Goed dan ga ik naar Weesp', maar
te dragen aan personen, die zich aan
bieden om tegen belooning voor hen naar
het postkantoor te gaan, althans, wanneer
deze personen niet behooren tot ie naaste
omgeving of familie van den re itotrekker
en dus op grond van persoonlijk bekend
heid door hem kunnen worden a jrtrouwd.
Om een gemachtigde of een deren ge
machtigde te stellen, behoeft, n n slechts
naar het postkantoor te gaar m dit te
vragen. Kan men persoonlijk iet, gaan,
dan vraagt men aan den p oon, die
men Avil machtigen, om dit doen en
geeft men hem het bewijs van ekenning
mede. De postambtenaren mal i. dan de
zaak in orde.
Voor intrekking eener best: de door-
loopende machtiging behoort en zich
schriitelijk tol het bestuur dei Rijksver
zekeringsbank te wenden. Desnoods is ook
een schriftelijke of mondelinge ïnededee-
ling aan het postkantoor voldoende. Ook
al zou de doorloopend-gemachtigde wei
geren om 'zijn eigen legitimatiekaart of
wel het bewijs van toekenning van den
rentetrekker af te geven, zoo levert dit
geen bezwaar op en komt het recht van
den rentetrekker niet in gevaar.
Wij zijn thans, in staat méér uitvoe
rige mededeelingen te doen omtrent, de
spoorwegplannen, welker verwezenlijking
een ware hervorming op ons. eiland zal
teweeg brengen.
Zooals men weet, zal Zaterdag a.s. de
N a a m 1. Venn. Spoorwegmaat
schap p ij Z u i d - B, e v e 1 a n d worden
opgericht. Het Utr. Dagblad waarom
het een voorsprong opi de Zeeuvvsche bla
den moest, hebben, is ons niet recht dui
delijk kwam verleden week reeds met
enkele nadere onthullingen, doch thans
kunnen ook wij de nieuwsgierigheid onzer
lezers, naar we hopen, ten volle bevre
digen.
Er wordt dus een aparte Maatschappij
opgericht, met eigen directeuren en eigen
commissarissen, welke maatschappij, met
de S.S. gemakshalve zullen Ave de Mij.
tot Exploitatie van Spoorwegen aldusi noe
men een contract zal sluiten, Avaarbij
deze de geheele exploitatie voor haar
rekening neemt.. De exploitatie zal geschie
den volgens het vereenvoudigde Spoorweg
reglement, dat een maximum snelheid van
35 K.M. Aroorsohrijft, en dat vrijheid laat
om niet alle overwegen te doen beAvaken.
De bouw wordt zoo geregeld, dat de
nieuwe lijnen aansluiten bij de bestaande
S.S.-lijnen en in het doorgaand verkeer
ik moet een paard liebbeii waar is
uav luitenant?"
„In gindsch wachthuis!" zeide de sol
daat, „maar ik mag je zoo maar niet. door
laten maat. Krijn! waar zit je?"
Toen naderde ©en tweede soldaat..
„Wat had je?"
„Deze jonge man Avil den luitenant spre
ken - breng hem even naar het wacht
huis!"
Krijn zeide gedurende de wandeling, die
stellig tien minuten duurde langs glibbe
rige kaden, niet anders dan het eentonige
„Eilacy wat regent het!"
Een luitenant en een paar korporaals
zaten heel gezellig in de beperkte ruimte
van het wachthuis om een 'groot turf
vuur, dat bij den kouden regen een Avel-
dadige Avarmte uitstroomde. Ze zatein daar
pp houten krukken, lustig uit kleine stee-
nen pijpen dampend, de groote laarzen
op de vuurplaat, terwijl een hond, zoo
groot als een kalf, die den luitenant toe
behoorde, dein Arervaarlijken kop even op
lichtte, om den arreemdeling op te ne
men.
-AVien breng je da,ar, Krijin?" at oog
de luitenant, „een krijgsgevangene
„Ik weet niet", zeide Krijn, terwijl zijn
oogen begeerig staarden op de kroezen
bier, die half gevuld op de tafel stonden.
„Ook een slok Vlaamschen dokter?"*)
vroeg de gulle luitenant, en hij schonk
reeds in, terwijl Krijin den schuimenden
Zoo werd het beroemde Weeaperbier ge-
i oemd, dat door geheel Nederland e.en grooten
ri 0p bad.
kunnen worden opgenomen. Met het oog
op de verzending van land- en tuinbouAv-
producten is dit van groot belang, wijl
deze zonder overlading naar het
buitenland gezonden kunnen Avorden, en
omgekeerd. Immers sommige producten
kunnen onmogelijk tegep overlading.
Wanneer het verkeer'op de lijnen sterk
toeneemt en van groot belang wordt, is er
altijd nog gelegenheid de exploitatie anders
dan volgens genoemd vereenvoudigd regle
ment te doen plaats hebben; met grooter
snelheid, overwegwacltters, enz.
Men wees ons op de lijn Apeldoorn
Almelo, die, als lokaal,spoor begonnen,
thans zell's voor mailtremen de aangewe
zen weg is.
Genoemde Naaml. Venn, dan zal voor
de aanschaffing van het benoodigde mate
rieel zorgen; de S.S. voor wat verder
noodig' is, terwijl de laatste het recht
zal hebben haar eigen materieel met dat
van de Vennootschap door elkander te
gebruiken.
Doch welke plaatsen zullen uit haar
isolement verlo.st worden?
Ziehier de voorloopige plannen, die Avel
een vrij güt.rouAV beeld geven, van Avat
werkelijkheid wordt
Goes wordt het centrale punt, waar
de remises komen. Vermoedelijk zullen
de plannen uitbreiding van het "bestaande
station aldaar meebrengen. Vooralsnog
acht men dit de beste oplossing, ofschoon
nog niets met zekerheid gezegd kan
worden.
De eerste lijn nu zal loopen van Goes
langs 'sHeer Abtskeajke,'s,Graven-
polder, N i s s e en Kwadendam m e
naar H o e d e k e n Si k e r k e, waar aanslui
ting gezocht wordt met de nieuwe booten,
die de provincie in de vaart brengt, in
verband waarmede een nieuwe steiger
wordt gebouwd. Vervolgens zal de spoor
lijn loopen van H o ede k e n sike rk e
langs Baarland, Oudeland e, E11 e-
woutsdijk, tusschen Oveza.nd en
Driewegén door, naar Rorslsele.
Van B| o r s s e 1 e langs 's H e e r e n h o e k,
zoo dicht mogelijk langs Nieuwdorpen
Heinkenszand. tot station 'sHeer
Arendske rke.
De verschillende dorpen krijgen de sta
tions zooveel mogelijk op eigen grond
gebied. Nis,se misschien niet, doch er
zal nog overwogen Avorden het station iets
dichter bij Nisse te brengen, dus wat
verder van 's, Gravenpolder af. Ovezand
en Driewegen krijgen een gemeenschappe
lijk station, op 10 min. afstand van heide
plaatsen. Het is de bedoeling, waar dat
mogelijk is tusschen de stations in, in
de polders laadplaatsen op zijspoor te ma-
drank met lange teugen naar binnen
zwelgde.
De luitenant, een geboren Amsterdam
mer, mam den vluchteling nu Ava,t scherper
op, en zeide: „Zeg: vrind hoe zit
het, dat gij door onze linie zijt heenge-
krojpén?"
„Ik kom van Naarden", zeide de jongen
„en moet onmiddellijk den veldmaarschalk
spreken".
„Zoo" hernam de luitenant, „van Naar
den? Is 't waar, dat de Franschen er
zijh?"
„Naarden hebben ze",..zeide Andries,
„en binnen 'tAVaalf uren hebben ze Mui
den ook, als de veldmaarschalk niet op
het gevaar wordt gewezen. Geef mijl een
gids mee, luitenant, om den veldmaar
schalk op te zoeken!"
„Eerst een kroes bier", zeide de lui
tenant; „a-ent, je ziet er uit als een geest!"
en een jonge korporaal schonk voor An
dries een kroes bier in.
De luitenant stond op, en overschreed
den drempel van de buitendeur.
„Menschen!" zeide hij1, „het is geen
weer, om er een hoiid door te jagen
wacht een poosje, vrind, dat het Aveer
wat bedaart!"
„Ik heb geen tijd", drong de jongen;
„elke minuut is er één!"
En terwijl zijn stem van drift begon
te beven. Vervolgde hij: „Is hier dan nie
mand, die mij1 tot gids wil zijn? Goed,
dan zal ik den weg alleen zien te vin
den waar is de veldmaarschalk?''
„Neen, kameraad!" zeide de jonge korpo
raal, die hem zoo pas had ingeschonken,
ken, Avaar de hoeren wagons^ die zij tevo
ren kunnen aanvragen, ter verzending kun
nen volladen.
Voorioopig Stelt men zich voor, vijf
personentreinen per dag te laten loopen
(vanuit beide punten 5) plus een goederen
trein. In de peeëntijd natuurlijk meer.
De trveede lijn loopt van Wolfaarts-
d ij k s c h e Veer naar station 's H e e r
A r e n d s k erk e, verder met gebruik
making van de bestaande lijn naar Goes
en KI oe tin ge om daar af te wijken
naar Munnikendijk (station Katten-
d ij k el en W e m e 1 d i n g e (Buitenhaven)!,
Ook op deze lijn zal men 5 personen
treinen en een goederentrein laten rijden.
In het plan Huygebaert wasi o.a. opge
nomen een aparte lijn 's. Heer Arenda-
kerke—Goes evenwijdig met de bestaande.
Zooals 't nu wordt, is 't eenvoudiger
en goedkooper. Wat hier uitgespaard
wordt, is thans ten koste gelegd aan de
verbi nding Goes-Hoedekens'kerke.
De derde lijn zal loopen van I e r se ke
naar he t station K :r u i n i n gen I e r
seke, waar ze op de hoofdlijn komt.
Vervolgens loopt ze, voor een gedeelte
langs1 het Kanaal (ten Oosten ervan) naar
•Hansweert. Deze lijn wordt vooral voor
Ierseke van belang, Avat de verzending
van de oesters betreften bovendien /wordt
de verbinding van Holland met Zeeuwsch-
Vlaanderen eArenals door de lijn Goes
Hoedekenskerke, aanmerkelijk' verbeterd.
Wanneer men met de Provincie ten deze
tot overeenstemming kan komen, zullen
er vlotte verbindingen tot. stand gebracht
kunnen worden.
Opdat de uitvoering van de plannen in
hun geheel niet afhankelijk zou zijn
van de lijn IersekeHansAveert immers
met het oog op de toestand van de haven
werken zal deze meer overleg eischen
zijn twee aanvragen ingediend, n.l. een
afzonderlijk voor laatstgenoemd lijntje.
Waar het station te Ierseke zal ko
men, weet men nog niet, waaitscliijblijk
bijl den Molenpolder, in ieder geA'al on
geveer midden achter het dorp.
Het komt ons Aroor, dat in a-erband
met de exploitatie van dit lijntje, het
station Vlake z'n reputatie als sneltrein-
stopplaats Avel eens kon verliezen.
De lijn naar Wolfaartsdijksche Veer be-
teekent een groote vooruitgang voor
Noord-Beveland. Bovendien is ze van be
lang voor Schouwen-Duiveland, wannéér
de Zandkreek des nachts verlicht wordt,
en mogelijke andere bezAvaren ontzieild
kunnen worden, in welk geval de Zie-
rikzeesche booten te Wolfaartsdijksche
Veer zouden kunnen aanleggen. Is daar
ijlsgang, clan kunnen ze te Wemeldingb
„dat zal niet gebeuren, als de luitenant
mij' verlof geeft!"
,,lk heb er niets tegen", meende de
luitenant, „maar op een kwartier zal het
toch niet aankomen".
De korp oraal, die Aran opschieten hield,
gaf geen antAvoord, en had reeds een
lange oliejas van een spijker genomen.
„Zie zoo!" zeide hij; „ik ben klaar
vooruit dan maar! De veldmaarschalk is
immers aan de Geinbrug, luitenant?''
„Niet beter te weten", antAvo.ordde de
luitenant, „nu goeie reis, hoor!"
En de beide jonge mannen verdwenen
in de duisternis van den stormachtigen
nacht, cle kade houdend, die door eten
zwiaren stortvloed reeds tot sas en dras
Ava's geregend.
Het hoofd op zijde houdend, om wincl
en regen beter te kunnen trotseeren, lie
pen ze stevig door, met lang© passen,
nauwelijks een woord met elkander wis
selend. Beneden hen klotste het grauAve
water van een breede \vetering', die bui
ten haar oevers aavis betreden; de lange
takken van de wilgen zwiepten in den
wind, en hoog boven hen trok een schaar
zeemeeuAven heen, met een luid gekra)s,
voortzeilend op de vleugelen van den
storm.
„Ben je hier goed bekend?'" vroeg An
dries.
De korporaal lachte.
„Ik denk het wiel", zeide hij; „ik ben
een geboren Weespénaar ik ken eiken
duim grond. Veertien dagen geleden lag
ik aan de IJsellinie; het beviel me daar
slecht, ik kende Id'e streek niet ik
aanleggen, waar men ook een treim-erbin-
ding heeft. Met het oog op; een en 'an
der, meenen de exploitanten, dat de Zuid-
Bevelandsche lijhen ook voor genoemde
eilanden van groote beteekenis zullen zijn.
En wat Zeeuwsch-Vlaanderen betreft,
voortaan zal men steeds gemakkelijk via
Zeeland in Holland kunnen komen. De
S.S. zal niets nalaten, om die \rerbinding
zoo geriefelijk mogelijk te maken.
Ten slotte zij' nog gemeld, dat de nieuwe
lijnen een gezamenlijke lengte van onge
veer 60 K.M. zullen hebben, en dat de
kosten van aanleg geraamd zijn op
f2.600.000. Dit bedrag is reeds verze-
kerd, zoodat de werkzaamheden spoedig
en met den meesten spoed worden aan
gevangen. Het rijkssubsidie-wetje wordt
nog .vóór het reces der Tweede Kamer
verwacht en in de Zomerzitting van do
Prov. Staten hoopt men de zaak reeds
in de zomervergadering aanhangig te kun-,
nen maken ter verkrijging van subsidie
der Provincie.
Wat d!e tarieven betreft, kunnen we
verzekeren, dat deze wel in overeenstem
ming met de bestaande zullen iVorden
gebracht.
Een ander voordeel van 't „doorgaande
vervoer" is, dat de Kilometerboekjes ook
op de nieuwe lijhen geldig zijn, enz.
Tot zoover de hoofdzaken uit de mede
deelingen, die ons hedenmorgen door de
exploitanten, bij monde Van de heeren
M. Önnen, Generaal-Majoor der Genie b.d.,:
dr. Jenny Weijerman, en ingenieur An-
kersimit, verstrekt zijn.
Men houde zich overtuigd, dat mei]
bekwamen spoed gewerkt Avordt aan de
uitvoering vain deze voor onze Provincie
zoo gewichtige plannen. Wanneer men
daarbij niet met al te groote tegenspoeden
te kampen heeft, zullen de nieuwe lijhen
vermoedelijk in 1917 in exploitatie ge
bracht kunnen worden.
Nog drie jaar dus, en Zuid-Beveland,
ja heel Zeeland is uit alle isolement ver
lost!
Eerste K a, m e r.
De leden van de Eerste Kanier zullen
Woensdag en, zoo noodig. volgende da
gen in de afdeelingen vergaderen tot on
derzoek aran de nog overgebleven begroo-
tings- en alndere ontwerpen. Het plan is,
zoo mogelijk na afloop daarvan met de.
openbare beraadslaging van de gereed zijn
de begrooting,shoofdstukkën aan te van
gen.
ben liever hier".
Hij Avachtte even, want een Avindvlaag
maakte zijln stern onverstaanbaar, en toen
ging hij voort: „Ze hebben op de regen
ten geschimpt, omdat zij soldaten van
de oostelijke "provincies hebben achter
gelaten in de vestingen van Gelderland
en Overijsel en de Ilollandsche troepen
terugriepen, maar het was nog zoo dom
niet, Avant ieder is 'in zijln eigen Avoning
toch het best thuis".
„De achtergelaten soldaten zullen niet.
veel uitvoeren", zeide Andries, „dat geef
ik je op mijh briefje is dat da,ar de
Geinbrug?"
„Ja, maat", zeide de korporaal, „waar
die tAvee lantaarns branden daar is
het. Nog een klein trekjeAls de
veldmaarschalk er nu maar is!"
Wel mocht hij' dien wensoh uiten
Prins Maurits van Nassau avus twee ureu
geleden naar Weesp vertrokken. En in
dien Andries niet Avilde wachten tot diens
terugkomst, dan zat er niets anders op;,
dan den weg naar Weesp in te slaan.
„Wat denk je?" zeide de korporaal,
„zou je hier niet wachten'? Ik ken hier
in de buurt een gastvrijen boer, die je
aan droge kleeren kan hielpen kerel,
je zult een longontsteking oploopen, als
je in die natte plunje blijft loopen".
,,'t Hindert niets", zeide Andries kortaf;
„ik loop hard; dan word ik warm! Neen,
je behoeft niet verder mee te gaan, kor
poraal, ik 'kan nu niet dolen, en ik dank!
je wél, hoor, voor je trouwe geleiding
tot weerziens, zoo God yvil
(Wordt vervolgd.)