Uit de Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Middelburg. K i n d e r z o r g. Het is he
den een gewichtige dag voor het bestuur
der vereeniging „Kinderzorg" alhier, de
vereeniging welke zich belast met de ver
zorging van de Hervormde voogdijkinde
ren uit geheel Zeeland en die op het
oogenblik ongeveer 130 van zulke kin
deren onder haar toezicht heeft
Daar het oude gebouw voor dit groote
aantal kinderen te klein weid, is verleden
jaar besloten over te gaan tot de stich
ting van een afzonderlijk gebouw voor de
jongens en nu werd heden dit nieuwe
jongens paviljoen plechtig geopend.
Alvorens meer van deze plechtigheden
mede te deelen willen wij een en ander
betreffende de inrichting van het gebouw,
dat reeds van buiten zulk een flinke in
druk maakt, mededeelen. De eenvoud, die
reeds van buiten te zien is wordt van
binnen ten volle bevestigd. Maar aan dien
eenvoud paart zich een uiterst practische
inrichting, die dit paviljoen volgens des
kundigen tot een modelstichting maakt.
Beneden bevinden zich behalve de kamer
van den directeur en "diens woonvertrek,
de kleedkamer, de werkkamer, de werk
en eetkamers voor de oudere jongens,
de speelkamer met ruime serre en de
slaapkamer voor de kleintjes, die nog
niet ter school gaan, de recreatiezaal voor
het. personeel. Terwijl wij nog noemen
het kamertje, dat als strafverblijf zal
dienst doen en de zeer practisch inge
richte keuken. Langs een mooi trappen
huis komt men op de verdieping waar
de slaapzalen voor de grootcre jongens
en die voor het personeel, verder de zie
kenzaal, badkamers, linnenkamer en bcrg-
kamer zijn. Opgemerkt zij nog, dat er ge
zorgd is voor gelegenheid tot vluchten
in geval van brand. t
Moge deze korte opsomming de lezers
overtuigd hebben, dat in deze inrichting
aan alles een goed plaatsje is gegeven en
moge het aansporen deze nuttige instel
ling te steunen, want deze steun is on
ontbeerlijk.
Nadat heden de genoodigden in den
voor ditmaal tot één zaal vereenigde werk
en eetkamers der grootere jongens kulden
plaats genomen, werd de plechtigheid
geopend door het gemeenschappelijk zin
gen van Psalm 121: 1. waarna het gebed
werd uitgesproken door den voorzitten
der vereeniging „Kinderzorg", dhr. ds. N.
M, de Ligt, die vervolgens eene toespraak
hield, waarin hy de geschiedenis der ver
eeniging naging.
Na nog een gemeenschappelijke zang
nam de heer mr. H. J. Dijickmeester, Com
missaris der Koningin in Zeeland, het
woord en hield eene rede. aan het einde
waarvan hij hiet nieuwe gebouw geopend
verklaarde.
De jongens, die het nieuwe paviljoen
zullen bewonen, zongen hierop een lied,
waarin zij hun blijdschap over de nieuwe
woning uiten en God dank brengen, dat
Hij het hun mogelijk maakte zulk een
verblijf te verwenen.
Het woord werd vervolgens gevoerd
door den heer ds. Js. de Visser, voorzitter
van den kerkeraad te Middelburg.
Nogmaals zongen de jongens een lied,
ditmaal samen met de meisjes uit het
oude gebouw, in welk lied het huis aan
God wordt gevrijd.
Met het gezamenlijk zingen van Gezang
212:2b en dankzegging door den secre
taris der vereeniging, ds. H. Jonker, werd
de plechtigheid gesloten.
Goes. In de propagandacominissie van
den anti-suikeraccijnsbond is o.a. be
noemd de heer F. Kakebeeke, fruitkwee-
ker te Goes.
Met hartelijken dank ontving de
Wijkzuster twee giften: één van i'2.50
voor verleende hulp, en één van f2 voor
de zieken, terwijl de penningmeester nog
een gift van f 2.50 ontving.
Wegens het veelvuldig voorkomen
van roodvonk onder de schoolkinderen
is de vacantie op de Christelijke be
waarschool in de Wijngaardstraat 'n paar
weken vroeger ingegaan. Voorloopig is
bepaald, dat ze tol begin Januari 1914
zal duren.
Kapelle. Gisteravond trad op voor de
vereeniging van oud-leerlingen der tuin-
bouwcursus de heer faniinan, RijkstuLn-
bouwleeraar voor Zeeland, met het on
derwerp: In welke banen* moet onze
fruitteelt geleid worden. Spr. constateerde
dat alom een opgewekt tuinbouw leven
heerscht en dat men ook hier in Zuid-
Beveland dient op de hoogte te zijn van
zijn tijd. De verpakkingscursus in Goes
gaf een goed voorbeeld, doch met een
allertreurigst gevolg in de piractrjk.
Enkele personen profiteerden wel van
de nette verpakking der fruit, doch de
groote afzet heel weinig. Spr. liet met
lichtbeelden zien de soliede en nette wijze
van verpakking der fruit zooais die plaats
vindt in Tyrol. Amerika, Duitschland en
Engeland. Mooi gaaf fruit, waar is het op
onze veiling in Goes te vinden?
Spr. leidde met den heer Kakebeeke
twee Engelsche fruitkweekers rond, durf
de ze wel de prachtige boomgaarden met
onderbeplanting te laten zien, maar de
veiling, neen, dan zou de indruk wel
licht te slecht zijn. Spr. wees vooral de
wonde plekken aan, die in onze omgeving
gevonden worden.
De bodem dient beter bemest en
eischt degelijker bewerking. Als proeve
liet spr. ons zien een kweekerij die wel
leek uit de 14e eeuw. Als voorbeeld werd
aangehaald een koe, die op stal staat te
brullen, de boer hoort het dier en snelt
toe om te voedeien. Zoo moest het ook
met de hoornen zijn. 1 H.A. boomgaard
beplant met 180 hoogstam boomen ont
trekt telken jare aan den grond 170 K.G.
stikstof. 220 K.G. kali, 50 K.G. phos-
forzuur en 400 K.G. kalk. Wordt van een
dezer stoffen te weinig toegediend, b.v.
van kalk. dan wordt de omzetting in den
boderri zoo geschokt, dat slechts de hal
ve uitwerking plaats heeft. Verder kregen
w ijte zien het minimunnobbetje bij al
len zoo bekend. Verder ging spr. in up de
schadelijke insecten, die gevonden wor
den. Wel worden door enkelen pogingen
in het werk gesteld tot verdelging, doch
zoolang niet allen daaraan mede werken,
zal dit het gewensohte succes niet ople
veren. Ook het besproeien der boomgaar
den werd nader toegelicht.
Spr. #stak Zeeland in de hoogte voor
haar intensieve cultuur welke zij bezit,
schetste inzonderheid de voordeelcn,
voortvloeiende uit de zwakke onderlaag
alte kwee en doucim Door lichtbeelden
weiden verschillende foto's hiervan ge
toond!
'De opkomst was bijzonder groot.
Rilland-Bath. Tengevolge der niemve re
geling van de brandweer te Rilland en
te Bath, waardoor thans het bestuur moet
bestaan uit 1 generalen brandmeester, 3
brandmeesters en 3 onderbrandmeesters,
is door burg. en Weth. tot brandmeester
der brandweer te Rilland benoemd dhr.
K. Saman, thans onderbrandmeester en
tot onderbrandmeester dhr. J. A. van Bo
ven. Te Bath is tot generalen brandmees
ter benoemd dhr. C. v. Burg, thans brand
meester, tot brandmeester clhr. Jan Blok
Jz. en Nies. Blok, thans onderbrandmees-
ters en dhr. C. A. Steketee; tot onder-
brandmeesters de heeren S. Dronkers, J.
A. Nieuwenhuijze en Mai's. Kok.
Waarde. Gisteravond gaf de dir. zang-
vcreeniging „Excelsior" alhier een uitvoe
ring in de Ned. Herv. Kerk. Z.Eerw. ds.
Japchen opende de samenkomst door te
laten zingen Ps. 1501 en ging daarna
voor in gebed. Daarna begon de zang-
vereeniging aan haar programma. Met
korte tusschenpoozen werden achtereen
volgens een 10-tal nummers ten gehoore
gebracht. Daarop volgde pauze en werd
hierin door ds. Japchen een woord tot
de opgekomenen gesproken. Vervolgens
ging de zangvereeniging voort tot het af
handelen van haar programma. Hot eene
nummer na het. andere liep goed van
stapel en getuigde van goede studie. Ten
slotte eindigde ds. Japchen met dank
zegging.
Niettegenstaande het ongunstige weer,
waren een groot aantal menschen in
't kerkgebouw vergaderd, waaronder er
zich ook uit andere gemeenten bevonden.
Het is te hopen, dat voornoemde zang
vereeniging nog meermalen in de gelegen
heid worden gesteld, een zoo aangenamen
avond als deze was, te brengen.
Krabbendijke In verband met een moge
lijke verbouwing en uitbreiding van het
station alhier zijn opgravingen gedaan om
de verschillende grondlagen te onderzoe
ken. Daar meermalen is gebleken, dat
het station, vooral wat de wachtkamer
betreft, veel te klein is, is het te hopen,
dat men zeer spoedig tot uitbreiding moge
besluiten ten gerieve van hot reizend
publiek.
Nieuwdorp. Een goed lxa.il' uur bui
ten het dorp werd bet paard van den
vrachtrijder B,, op weg naar Goes, dooi'
een peeberoerle getroffen. Onmiddellijk
werd de hulp van den veearts te Hein-
kenszand ingeroepen, die spoedig ter plaat
se was. Paard en boodschapwagen werden
op de nabijzijnde boerderij van de J. op
geborgen. Zooals te begrijpen is moest
de reis naar Goes er bij inschieten.
Nisse. In de heden (Woensdag) gehou
den raadsvergadering waren de volgende
zaken aan de orde. Aanwezig waren alle
leden, notulen werden gelezen en goed
gekeurd. Besloten werd de begrooting 1913
te wijzigen, de post H.G. te verhoogen
met f 70 en de post wegen niet een ge
lijk bedrag. Het plan schooiverbouw werd
goedgekeurd, besloten werd daarvoor sub
sidie aan te vragen bij tie Koningin.
Koudekerks. In de gisteren gehouden
raadsvergadering waren alle leden tegen
woordig en werd liet nieuw gekozen lid,
de heer F. Brasser, geïnstalleerd. Daarna
werd een stemming gehouden voor een
wethouder. A. de Lange verkreeg 4, L.
Vos, J. A. Contant en C. Boone ieder
1 stem. Gekozen is dus A. de Lange,
die na gecomplimenteerd ie zijn, als wet
houder zitting neemt.
B. en \Y. deelen mede, dat zij, naar
aanleiding van een verzoek, om een lan
taarn te plaatsen in den Breeweg, den
raad voorstellen den lantaarn staande op
den hoek, 20 meter den weg in te plaatsen,
hetwelk wordt goedgevonden. Door Ged.
Staten is goedgekeurd de nieuwe verorde
ning op de Pensioenwet, eveneens de be-
grooting 1913 en de rekening 1912. zon
der opmerking.
Het voorstel van B. en \Y. een wijziging
aan te brengen in de begroeting 1913
in verband met de Pensioenwet, wordt
aangenomen. Een voorstel van B. en V.
aan Ged. Staten te verzoeken het maxi
mum H. O. wat f 4000 bedraagt met f 1500
te verhoogen wordt met algemeene stem
men aangenomen. B. en W. vragen mach
tiging om de sloot bij de wed. De Witte
te dempen; zij zouden daarbij de hulp
v. d. Koudekerksch-Vlissingsche weg in-
roepeu, om het zoo voordeelig mogelijk
te doen; mocht, evenwel genoemde com
missie weigeren dan zou een ander voor
stel worden gedaan; dit wordt goedgevon
den. Aangezien 't openbare schoolgebouw
niet aan de bij de wet gestelde eischen
voldoet, besluit de raad de door B. en
W. voorgestelde veranderingen nog vóór
1 Jan. a.s. te laten aanbrengen. Genoemde
kosten zijn f 142,90. Door het rijk wordt
25 pCt. vergoed. Het wordt, dus een be
drag van f 107,17i/o. De vergadering gaat
in comité, tot het behandelen van do
plannen tot verbouwing van hel gemeente
huis. Na heropening werd besloten tot
verbouwing van het gemeentehuis. Daarna
sluiting.
Biggekerke. De raad dezer gemeente
heeft tot leden van het Burgerlijk annbe-
bestuur benoemd: in de vacature wij
len Houterman dlir. L. Krijger en in
plaats van den heei L. Simon.se. die
niet meer in aanmerking wenschte te ko
men, dhr. P. Dekker.
Bruinisse. Maandagavond werd door de
Centr. Anti-Rev. Kiesvereoniging alhier
een openbare vergadering gehouden, waar
als spreker optrad do heer E. Kloosterman
uit Assen, met het onderwerp: „Kan een
Christen socialist zijn?"
Nadat de vergadering op de gebruike
lijke wijze door den voorzitter was geo
pend, begon sipreker. mot te zeggen, dat.
waar aloin een machtige socialistische
strooming wordt waargenomen en de so
ciaal-democratie overal meer aanhangers
verkrijgt, ook voor den Christen de vraag
moet lijzen of ook liij kan plaats nexfien
in de gelederen der socialistische partij.
Deze vraag wenschl spreker nader te
beschouwen, door achtereenvolgens na te
gaan hoe de verschillende groepen der
S. D.-partij in ons vaderland en daarbui
ten tegenover het Christendom staan, hy
wil dit doen naar aanleiding van de lit
teratuur der Soc. voormannen, om daar
uit aan je toonen dat Christendom en
Socialisme niet naast maar tegenover el
kander staan.
Spreker ontwikkelt daarna eerst de
grondgedachte van het socialisme, die is:
het historisch-materialisme, dat alle mach
ten en verhoudingen, allo ideeën van recht
en billijkheid verklaart uit historische ver
schijnselen. Niets lis dus, vanuit dit
standpunt gezien, van duur, daar bestaat
geen absoluut recht of onrecht, geen ab
soluut goed of kwaad, en .wordt alzoo
principieel geloochend de idee van God,
als oorzakelijk geestelijk wezen.
Daar tegenover nu stelt spreker het
eeuwige beginsel van Gods Woord, waar
uit al dadelijk blijkt, dat van een samen
gaan van Christendom en socialisme geen
sprake kan zijn, Ze staan, Rebel zegt het
zelf, tegenover elkaar als vuur en wa
ter.
Spreker toont hier aan de verwant
schap die er bestaat tusschen liberalisme,
socialisme en anarchisme, het is alles
één lijn, één grondgedachte. De beginselen
zoo die in Gods Woord zijn neergelegd,
daarmee kan noch vrijzinnige, noch socia
list, noch anarchist zich vereenigen.
Gezien nu dit verband, staat het vast,
dat zij, die rechts behooren te staan,
evenwel links hebben gestemd, rechtsche
kiezers, met twee linksche handen, zij
dan indirect hebben bevorderd den bloei
van het anarchisme.
Spreker geeft (daarna enkele citaten uit
socialistische geschriften, telkens aantoo-
nendo den haat tegen God en Zijn Woord
die daarin spreekt.
Telkens dringt daarin naar voren het
partijbelang, waaraan de godsdienst moet
worden ondergeschikt gemaakt.
Godsdienst is privaatzaak, men mag er
niet mee te voorschijn komen, wel toe
treden tot de S. D. A, P., maar, aldus
Bebel, geen propaganda maken voor zijn
beginsel, een voorwaarde dus, die door-
geen Christen kan worden aanvaard,
maar hen oproept ten strijde tegen dc
roode macht.
Vervolgens komt spreker tof de groep
van de z.g. „.Blijde wereld", een groep
moderne predikanten, door de Sociaal-
democratie, aanvankelijk noode aanvaard.
Deze predikanten, een harer voorman
nen beweerde dat een Christen wel kan
onderschrijven de leer der Sociaal-demo
cratie, maar niet die van Marx. Waar deze
twee evenwel synoniem zijn, ze uit elkan
der voortvloeien kan zoomin het, een als
hel ander worden aanvaard.
En wat nu betreft de Christenlijkheid der
Modernen, wijst spreker nog op hun loo
chenen van den Christus, als zoon van God,,
zoodat ook reeds daaruit blijkt, welke
Christenen wel socialist kunnen zijn.
Ook in de geschriften van den Bond an
Christen-socialisten treedt duidelijk naar
voren de anti-godsdienstige, anti-Chris-
lelijken geest die er heerscht. Ook zij aan
vaardt de klassenstrijd, ja. ziet daarin
zelfs (Enka) het middel óm te geraken
tot de vrede van Christus.
Nadat spreker nu eerst heeft aange
toond hoe de klassenstrijd is, maatschap
pelijk onwaar en onchristelijk, schetst bij
ck' .Socialistische maatschappij, door de
Chr. Soc. voorgestaan, en hare samen
stelling.
Hij gaat na, hoe de opheffing van den
particulieren eigendom moet leiden tot
ontwrichting der maatschappij en be
spreekt hierbij het vrije huwelijk als nood
zakelijk kwaad aan den Soc. heilstaat
verbonden.
Tegen dit alles nu, aldus spreker, heeft
de Christen te strijden, te strijden niet
alle macht, op allo gebied, onder de zin
spreuk van Groen
Togen de Res'olutie. het Evangelie.
Waar van de gelegenheid tot debat
geen gebruik werd gemaakt, werd de ver
gadering hierop met dankzegging gesloten.
Wissenkerke. Dezer dagen is aan den
oever van den Cal. Anna-Frisopolder eene
oeverafschuiving voorgekomen. De afme
tingen zijn: lengte 190 M., inschaling 50
M., grootste diepte 9.5 M. 't Oeverwerk
werd niet beschadigd.
Kortgene. In de algemeene vergadering
van de Ambachtsteekenschool voor Noord-
Beveland werd de begrooting voor 1914
vastgesteld in ontvang en uitgaaf op f 304.
Besloten werd de school weder te hand
haven. daar zich voor den wintercursus
ten slotte (5 leerlingen hadden aangemeld.
De afdeeling Noord-Bevelarul der
Z.L.M. vergadert hier Maandagmiddag.
Tholen. De minderjarigen Adv. v. S. van
Nieuwerkerk en Maria de Gr. van Drei-
schor waren zonder voorkennis hunner
ouuers een snoepreisje gaan maken naar
.Tholen. De ouders van het 17-ja.rig meisje
vonden dit echter minder aangenaam en
werd er dan ook spoedig opsporing ver
zocht door den Burgemeester van Droi-
sclior.
In Tholen is liet tweetal door den ge
meente-veldwachter aangehouden en over
gebracht naar hunne respcctivelijke woon
plaatsen.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot
ontvanger der rijksbelastingen te Oude
Tongo A. van leisel, thans te XoordweMe
en te Oosterland M. de Boer, surnume
rair te TtreohL
Ned. Herv. Kerk.
Bedankt voor Kielwindeweer. door dhr.
U. J. Iteinders, cand. te Thesinge.
Wolfaartsdijk. 'lol kerkvoogd is benoemd
in de vacature P. van der Schraaf, die
11a zijn herbenoeming bedankte, de heer
J. Polderman.
Arnemuiden. Herbenoemd tot kerkvoogd
11. Kasteleijn en als notabelen R. Schroe-
vers en C. Willeboordse.
Nisse. Dinsdagavond werd 11a herhaalde
oproeping in de Ned. Herv. Kerk alhier
tot ouderling herkozen H. Dane en tot
diaken Joh. Jansen, welke beiden hun
benoeming hebben aangenomen.
Nieuw- en Sint Joosland. Ds. G. 11.
Locher hoopt op '28 December a.s. afscheid
van zijne gemeente te nemen. Dien dag
zal hij hier voor het laatst de nieuwe
lidmaten bevestigen. Sedert October 19 LL
stond hij hier ids predikant bij de Ned.
Herv. Kerk.
Geref. Kerken.
Beroepen te Nieuwendijk, .1. F. Jon
kers te Schiedam.
De heer A. M. Boeijinga, Theol.
docts. te Arnemuiden, zal thans, naar de
„Rott." verneemt, gaarne een beroep eener
Geref. Kerk in overweging nemen.
Zondag 7 December j.l. kwam de
Geref. Kerk te Axel samen om een ge-
denkstond te houden in zake het 'feit
der plaatselijke ineen smelting. Een talrijk
gehoor was in den avond in het kerk
gebouw Kerkdreef bijeen, om te hooren
naai' het Woord Gods, in verband met
dit heugelijke feit. Ds. J. H. Lammertsma
kwam tot de samengesmolten Kerk met
een bezield en bezielend woord over Col.
1 vs. 9 en 10a. Ds. Chr. Bruins sprak
een pittig en hartelijk woord naar aan
leiding van Openb. 5 vs. 5. Was bij den
aanvang gezongen Ps. 95 vs. 1 en gelezen
het bemoedigende profetische woord:
Ezech. 37 vs. 1523, de blijde gedenk
en dankstond eindigde in een „Soli Deo
Gloria", Ps. 72 vs. 11Het was een on
vergetelijke ure.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt voor Sneek, F. Lengkeek te
Amsterdam.
Geref. Gemeenten.
Kapelle. Men meldt ons van betrouw
bare zijde, dat leden van de Oud Gere
formeerde Kerk, wonende te Kapelle en
Biezelinge besloten hebben een eigen kerk
gebouw te stichten. Er zijn reeds aan
stalten gemaakt om grond voor de te
bouwen nieuwe kerk te Biezelinge te koo-
pen.
Middelburg. Zaterdagavond werd in de
bovenzaal van de sociëteit ,,St. Joris"
alhier een vergadering gehouden van af
gevaardigden uit de Besturen van ver-
Schillende onderwijzersvereenigingen. Ver
tegenwoordigd waren de Afdeelingeu „Mid
delburg". „Walcheren", „Vlissingen" van
het N. O. G„ de afdeeling „Walcheren"
van de Ver. van Chr. Ond. en Ond.essen
in Ned. en Overz. Bez„ het Arr. Gezelsch.
„Middelburg" en het Hoofdonderwijzers-
gezelschap „Walcheren". Dhr. C. Hack
neemt, als voorzitter der oudste vereeni
ging, de leiding dezer vergadering op zich
en heet allen welkom, inzonderheid dhr.
De Geus, 0.-I. ambtenaar met verlof, die
als adviseur van den minister van Kolo
niën, aan zijn opdracht gevolg gaf, om de
plannen der regeering te bespreken, in
zake het oprichten van cursussen voor
onderwijzers, teneinde dezen grondig in te
lichten aangaande onze Koloniën in de
Oost.
Dhr. de Geus herinnert er aan, hoe on
derwijzers in Indië, zoo pas uit het moe
derland gekomen, zoo vaak geheel on
kundig zijn aangaande lnsulinde. Van ge
woonten en gebruiken, van taal en begrip
pen weten zij zoo goed als niets, hetgeen
hun groote moeilijkheden bezorgt. Spr.
deelt mee, dat de regeering thans cursus
sen wenscht op te richten, speciaal voor
onderwijzers, waar gratis onderricht ge
geven zal worden, gratis leermiddelen zul
len worden verstrekt, eventueele reiskos
ten zullen worden vergoed. Wat de leer
stof aangaat, stelt dc regeering zich voor
een reeks van causerieën met lichtbeelden
te geven over land en volk der Koloniën,
schetsen te geven uit dc Koloniale geschie
denis, uit de economische geographic, uit
de plant- en dierkunde, uit de geschiede
nis van het schoolwezen in Ned.-Indië,
en voor hen, die naar Indië gaan, het
leeren der Maleische taal. Voor leiders
van een eventueel op te richten cursus
komen in aanmerking onderwijzers, art
sen, rechtsgeleerden, zendelingen enz. Spr.
geeft vervolgens de volgende vragen in
overweging: Zouden er minstens 20 deel
nemers voor een op te richten cursus
gevonden worden? Wordt Middelburg of
Vlissingen de meest geschikte plaats ge
acht? Wil men één of t wee dagen per
week les? Welk seizoen is het meest
daartoe aanbevelenswaardig
Dhr. I)e Geus deelt mee, dat het idee der
regeering is een 20 lessen van een paar
uur gedurende 4 maanden te geven. Óp
de gestelde vragen volgt een aaugename
bespreking, waaruit dhr. De Geus blijkt,
dat hij den minister kan rapporteeren,
dat in Zeeland een dergelijke cursus wel
recht van bestaan kan hebben. Wat de
plaats van den cursus betreft, komt men
niet geheel lot overeenstemming. Men
acht zeker, dat minstens 20 deelnemers
gevonden zouden worden. Eéh dag per
week en wel de Zaterdagmiddag, lijkt
allen het meest aanbevelenswaardig en
wel gedurende den zomer. Ten slotte wijst
dhr. De Geus er met nadruk op, dat hij
niet gekomen is 0111 onderwijzers te wer
ven, maar enkel in opdracht der regee-
ring. Hij spreekt de wenschelijkheid uit
een comité op te richten, waarin zitting,
nemen zooveel mogelijk vertegenwoordi
gers van alle onderwijzersvereenigingen.
Dhr. Hack dankt dhr. De Geus voor zijn
rede en sluit de vergadering.
Benoemd tot onderwijzer aan een
0. I. s. te Zutphen d£ heer J. v. L,oo,
hoofd tier openbare school te Nieuwdorp.
Geslaagd te Utrecht voor semi-arts
dhr. Ant. ,1. Krijger Gzn., vroeger te Krab
bendijke.
Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht
is gepromoveerd met lof tot. doctor in
de rechtswetenschap, op een proefschrift
getiteld: „Het openbaar aanbod", de heer
.1. Polderman, geb. te St. Annaland.
Geslaagd te Rotterdam voor de vrije-
en orde-oefeningen mej. M. ,1. Glerum te
Gapinge.
Het mondeling gedeelte van de exa
mens M.O. Hoogduitsche taal en letter
kunde (akte B) zal worden afgenomen
te Groningen op 1520. 22 -24, 27, 29
én 30 en zoo noodig 31 Dec. van 9.30
1.30 nam. 1
Ou d-M i n i.s t e e M r.. T h. H e e 111 s
kerk en het Leidsche Studen
tencorps. Hot Leidsche studentenweek-
hlad Virtus Concordia Fides" bevat, ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan van
liet Leidsche Studentencorps, geschiedkun
dige opstelion. In hei jaar 1874'75 was
Mr. Th. Heemskerk praeses van het Corps.
In het laatste nummer van Virtus"
schrijft Mr. Heemskerk over het derde
eeuwfeest der Academie op 8 Febr. L875
en over personen, die toen aan de Univer
siteit als hoogleeraar of student verbon-
den waren. Hij herinnert dan aan een
afscheidsbijeenkomst na de feestelijkheden.
Daar waren Curtius, Itenan, Pentland
Mahaffy, en verscheidene Leidsche pro
fessoren. Velen waren toen Franschgezind,
en Prof. Dozy gaf daarvan getuigenis in
een weisprekenden toast in het Fransch,
waarin de Fransche taal als de draagster
der beschaving werdén in de lucht ge
stoken. Ik vond dat tegenover de Duit-
sche hoogleeraren. die ook aanwezig wa
ren wat erg. en trachtte op advies van
Prof. Modderman, die naast mij zat, het
evenwicht te herstellen door te drinken
op „la concorde des nations". En Cur
tius en Renau omarmden elkander.
Verder verhaalt Mr. Heemskerk:
„Wel hielden ons persoonlijk ook de
groote staatkundige vraagstukken bezig,
maar zij werden alleen bes-proken in dis
puutgezelschappen en in de Debating-
Society. waarvan Prof. Buys voorzitter
was. En zoo kwam ik er in het na
jaar van 1874 toe om stellingen te ver
dedigen naar aanleiding van ür. Kuyper's
lezing op „Doctrina", „Het Calvinisme de
grondslag en waarborg onzer eonstitu-
tkmeele vrijheden". Ik verklaarde in die
Stellingen de Antirevolutionaire Partij ge
vaarlijk voor den Nederlandschen Staat,
mijn uitgangspunt nemende in de leer,
dat de taak van den Staat is het algemeen
belang te behartigen, dal. zijn eigen be
staan is het eerste en hoogste belang,
en dat hij, daarin zijn richtsnoer vin
dende, tevens daaraan het recht ontleent
tot, alles wat strekt tot sterking en hand
having van zijn eigen gezag. Dr. Kuy-
per kwam opponeeren, en wij debatteer
den twee avonden. Het was cle gewoonte
om na het debat te stemmen, en de
„stellingen" zouden zeker aangenomen
zijn. ware het niet, dat mijn vriend en
medebestuurder der Debating-Society Van
der Vlugt met prijzenswaardige courtoisie
jegens onzen gast, Dr. Kuyper, had voor
gesteld niet te stemmen.
„Ik meende mij zeer goed geweerd te
hebben, en vermoedde niet. hoe ik Zes
jaar later zou inzien, dat ik het geheel
mis had gehad, omdat toen eerst mijn
oog e ti geopend werden voor de waarheid,
dat er een recht van Godswege is, het
welk de Overheid heeft te eerbiedigen en
uit te oefenen, en dat liet volgen van
dat richtsnoer het dienen van het alge
meen belang met zich mede brengt.
„Ik moet eindigen. Nog een paar woor
den over het Studentencorps ten slotte.
Is mijn herinnering juist, dan hadden wij
toen geen groenwet, en waren ernstige
misbruiken tegenover de groenen destijds
zeldzaam. En toch was dit bezwaar aan
het groenwezen verbonden, dat het maar
al te veel strekte tot filtratie van zeker
verfijnd scepticisme in het gemoed der
groenen.
„Toch hadden wij bijna allen onze idea
len, en vatten ze eendrachtiglijk same®,
in de spreuk van het Studentencorps
Virtus Concordia Fides". Er heerschto
inderdaad destijds tamelijk veel eendracht
en het Corps bloeide. „Democraten en
