te pachten
No. 293 1913
Zaterdag 13 September.
27e Jaargang
lfii(ÖÖPÉ
u
s!
S Co,
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
LAND,
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
tersknecht
dsknecht,
ftands Werk-
ard, 2 bruine
n en 1 zwart
8 maanders).
itte Ossen, 2
3 éénjarige
Loopvarkens.
ATSCHAPPIJ.
Bericht aan de abonné's
van ons blad.
„ÉÉN UIT VELEN".
Binnenland.
met DONDKRiw,
ikenmeid
P. KORST AN JE
inderen.
t 15 November
inecht
uitenshuis, bij N. j,
en St.Joosland.
noodhulp gevraagd
1 i s k e r k e.
te koop,
d wan wijf 0f
jaren
Area 75
Dppelbosch 1913.
Kerkeraad,
S. KODDE, Diaken.
ergenomen is en
Lt aldaar.
a a d van
ge kroon,
en,
oort,
ie zure",
ïrten,
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
b-kachelkolen
IN PREU8SEN
ie naam daarbii i
omdat het de best
et zwart, houden lal
;ocent grof. n8
de adres alle ana
ndstoffen voorrad?®
ïsche, BelgiSche fQ
gen- Eier-, Anthr?
raagd, bij
MOOLENBltOEK
andatoffen, Waj
)vember a. s.
W. KAKEBEEKE
of Nov.
loopen seizoen
HER, Dom burg.
kelingsche weg, in
wijlen C. Boogert,
om weiland van te
veren op Donderdag
avonds tusschen
de Consistorie van
emeente te Aagtp
T. NEERVOORT te
tl op
EPTEMBER 1913,
/2 uur, on het plein
e. Wbstdijk, in de
3, in het
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels ƒ1.—, iedere regel
meer 10 cent.
bi de jongstgehouden aandeelhouders
vergadering van DE ZEEUW is beslo
ten, met 1 October a. s. ons blad in
vergroot formaat, en, voor wat sommige
rubrieken aangaat, in kleinere letter
gedrukt, te doen verschijnen.
Reeds lang bestond hieraan behoefte.
De beperkte plaatsruimte was menig
maal een beletsel om de verschillende
verlangens onzer abonné's tot hun recht
te doen komen.
Door dezen maatregel zal het dan nu
mogelijk zijn dat in verschillende ru
brieken, meer dan tot nu toe mogelijk
was, aan de wensclien van het lezend
publiek beantwoord wordt.
Meer dan te voren zal ons blad, dank
zü deze uitbreiding, voor het gansche
gezin het blad kunnen zijn, waarin men
niet tevergeefs zijn in- en voorlichting
zoekt. Het staatkundige gedeelte zal
beter verzorgd wordende buitenland-
sche overzichten zullen geregelder wor
den opgenomen; de rubriek nieuwstij
dingen wordt uitgebreiden aan de
gebeurtenissen van den dag zal meer
de aandacht gewijd worden.
In verband met deze uitbreiding van
ons blad wordt de abonnementsprijs met
vijf en twintig cents per kwartaal ver
hoogd. De abonnementsprijs van ons blad
wordt derhalve na 1 October fl.50 per
kwartaal.
De uitgevers van ons blad vertrouwen
dat onze abonné's ter wille van boven
genoemde verbeteringen zich deze be
trekkelijk kleine verhooging van den
abonnementsprijs znllen willen getroos
ten.
En de redactie zal zich beijveren om
de meerdere plaatsruimte, waarover zij
te beschikken krijgt, dienstbaar te
maken aan het belang en het genoegen
der lezers en lezeressen, zoo oud als
jong.
Zy, die zich met 1 October a. s. op ons
blad abonneeren, ontvangen het tot aan
dien datum GRATIS.
13 Sept. 1913.
Mug en kemel.
Men weet hoe vrijzinnigen en socia
listen saam „op avontuur", bij de Kamer-
26 F EUILLETON.
door A. C. v. d. M.
(Nadruk verboden.)
Mevrouw had eerst nog gehoopt dat
baar dienstbode berouw zou toonen en
zou vragen of ze kon blijven, en dan
had ze wellicht in haar edelmoedigheid
het weer met Dina geprobeerd. Maar
deze sprak er niet meer met haar over,
alleen had ze schamper opgemerkt, dat
ze toch van betrekking wilde veranderen.
De laatste dagen van Dina's verblijf
gingen ongestoord voorbij, ze was ge
williger dan gewoonlijk, maar er lag iets
triomfantelijks in haar blik toen ze
mevrouw vertelde, dat ze was geslaagd
in het zoeken naar een anderen dienst
en dat ze daar 150 gulden loon kreeg
en evenveel waschgeld als hier.
Mevrouw antwoordde niets op het
hooren van deze tijding, maar toen Dina
haar op den bestemden dag zou verlaten,
sprak ze haar nog eenmaal ernstig toe.
»Kind", zoo eindigde ze haar vriende
lijke woorden, „wij kunnen nu je leven
niet meer nagaan, maar denk er aan
dat God je altoos gadeslaat, je kent de
waarheid van Zijn Woord en je weet
den weg die ten leven leidtzorg dan
dat alle deze dingen niet eenmaal tegen
J® getuigen".
Toen verliet Dina het gezin van de
en Statenverkiezingen elkander aan zetels
geholpen hebben.
Zelfs voor de Eerste Kamer stemden de
liberalen op een socialist teneinde een
man van rechts te weren.
In tal van plaatsen werd den socialist
openlijk steun geboden.
Men vierde saam de triomfen.
En nu
Komt waarlijk het Kamerlid Rood-
huyzen in de vrijzinnige kiesvereeniging
te 's-Gravenliage een boom opzetten om
dat enkele vrijzinnigen in Den Haag
voor een wethouderszetel gestemd hebben
op een socialist
Dat is trouwbreuk, dat is bemoeilijking
van de vrijzinnige actie, dat is kiezers
bedrog, en wat daar meer volgt.
Wij noemen die opsnijderij een stukje
comediespel, zooals 't van die zijde reeds
meer is vertoond.
Of met nog juister beeld de
mug uitzijgen en den kemel doorzwelgen
i
Soort zoekt soort.
Douwes Dekker, de oproerprediker in
onze Oost, was op last van gouverneur
Idenburg geïnterneerd. Dat wil zeggen,
hem was een bepaald eiland aangewezen
waar hij verblijven moest en dat hij niet
mocht verlaten.
Eeu genadige „straf".
Doch ziet, niet zóodra verneemt dat
de sociaal democraat, of hij neemt 't
voor den geïnterneerde, den bloedver
want van Multatuli op.
Douwes Dekker zelf ging scheep naar
Nederland.
En mr. Troelstra laat 't bericht ver
spreiden in De Express dat zijn
partij niet gedoogen zal dat een derge
lijke straf op Douwes Dekker zal worden
toegepast.
Dat is de eerste interpellatie in aan
tocht. En allicht de eerste terugtred voor
de regeering, voor Troelstra en Douwes
Dekker, voor bet socialisme en voor de
ondermijning van het gezag.
Vrijzinnigen en socialisten, die saam
de overwinning hebben bevochtenen
de socialisten en Douwes Dekker 't
is, in politieken zin gesproken, al soort
zoekt soort
Een goede aanteékening voorminister
Talma.
Wij wisten wel dat minister Talma
familie Van Balen.
„Waarheen voerde haar weg?"
XIII.
Vijfjaren later. Buiten is het winter,
een strakke vrieslucht breidt zich in
schemerige donkerte uit over de slape
rige koude stad, waarvan de huizenblok
ken in grauwe triestheid omhoog lijnen
en waarin de vele ramen als gloeiende
oogen spreken van het leven dat binnen
woont.
Op den Koninginneweg, die zich stil-
leeg uitstrekte, deed in de gezellige
huiskamer van de familie Van Balen
de warmte van licht en vuur het onbe
hagelijke van buiten vergeten. De zwaar-
neerplooiende overgordijnen voor de
ramen sloten het koud-donkere van den
winteravond afhet licht neerstralend
uit de geelomkapte gaskroon deed alles
in het vertrek opleven, de schilderijen
aan den wand en de meubelen toonden
zich nu duidelijker dan in het triestig
licht van den winterdag. Aan de tafel,
rond omglooid met de lichtwarmte, zat
mevrouw Van Balen, gebogen over eenig
naaiwerk. Haar slanke vingers deden
rap de naald op- en neer-gaan, dan keek
ze op naar de pendule, die in de rustige
stilte de uren wegtikte.
„Al half tien", zei ze halfluid, „dan
zal Joop wel gauw klaar zijn". En alsof
deze zijn moeders woorden gehoord had,
gleed hij eenige oogenblikken later van
zulk een uitnemende kracht was in het
kabinet Heemskerk. Een man van uit
gebreide kennis, ijzersterk geheugen,
veelomvattende werkkracht, vlug begrip,
aanstekelijke geestdrift en goede luimen,
krachtig initiatief en machtig organi-
seerend talent. Dat wisten en zeiden de
liberalen ook wel. Alleen maar, tijdens
de verkiezingen veinsden zij 't niet te
weten of dachten zij er heelemaal niet aan.
Nu Talma weg is, krijgt hij weer eens
een mooi getuigschrift mee, en wel van
de heeren van De Bloembollencultuur.
De Rotterdammer neemt het over uit
De Plantenbeurs, een vakblad, niet door
politiek aangegrepen, en door de praktijk
geleerd, tot nuchter beoordeelen in staat.
Het is een oordeel te opmerkelijker,
omdat door alle oud-Liberalen, en ook
zelfs door Treub, telkens weer, en voor
namelijk bij de jongste verkiezingen,
Talma op zijn „bureaucratische maat
regelen" was aangevallen.
Het Weekblad bovengenoemd dan
schrijft
Wanneer wij na bijna 5l/a jaar te
rugzien op de thans geëindigde mi-
nistrieele loopbaan van den heer
Talma, dan wordt daarbij niet gedacht
aan de algemeene politiek en daar
mede samenhangende vraagstukken,
ofschoon bij meer dan een daarvan
de belangen van tuinbouw en bloem
bollenteelt nauw betrokken waren.
Daarvoor is dit orgaan niet de plaats.
Hier past alleen een terugblik op de
werkzaamheid van den Minister van
Landbouw in engeren zin.
Die terugblik kan niet anders dan
gunstig zijn en tot dankbaarheid
stemmen jegens den afgetreden be
windsman, die uit een gansch andere
levenssfeer afkomstig, zich op zoo be
wonderenswaardige wijze heeft weten
in te werken in de eigenaardigheden
van land- en tuinbouw, en over 'tal-
gemeen zulk een oordeelkundig ge
bruik heeft weten te maken van de
adviezen zijner technische ambtenaren.
Op wetgevend gebied kwamen o. a.
de voor den tuinbouw zoo belangrijke
vogelwet en plantenziektewet tot stand.
De bloembollenstreek verkreeg hare
tuinbouw-winterschool. De stichting
van meerdere tuinbouwscholen in
Noord-Holland is aangekondigd. Een
wetsontwerp tot verheffing van de
Rijks Hoogere Land-, Tuin- en Bosch-
de trap af en kwam de kamer binnen,
het vertrek met zijn jongens-onrust
vullend.
„Zoo Joop, ben je daar; klaar geko
men?" vroeg mevrouw.
„Eindelijk, moe", zei Joop, die nu
leerling was van 't gymnasium en wierp
zich met een zucht van verlichting ach
terover in zijn vaders leunstoel, waar
hij zich behaaglijk lui in uitrekte..
„Zóóveel werk, moe, ik weet nog niet
hoe ik alles klaar heb gekregen. Ik weet
wél", vervolgde hij op beslisten toon,
„dat, als ik eens leeraar word, ik mijn
jongens nooit zóóveel opgeef, 't Is niet
om vol te houden".
„Zoo", lachte zijn moeder, „kom het
zal nog wel gaan, je ziet er best uit, je
groeit tegen de verdrukking in".
„Dus u vindt toch ook dat ik ver
drukking lijd", constateerde Joop guitig.
„Nee, ik klaag niet, moe, ik spreek
waarheid."
„Ja, ja, je weet er wel uit te komen". 1
„Nou, ik wou dat ik er uit was
uit het leeren bedoel ik, moe, maar",
hier viel Joop zich zelf in de rede, „wie
denkt u dat ik vandaag heb gezien?"
Ja, lieve jongen, hoe kan ik dat raden,
je ziet eiken dag zooveel menschen!"
„Denkt u maar eens goed", drong Joop,
„iemand die hier in huis geweest is",
hielp hij zijn moeder op weg.
„Maartje"? en mevrouw keek haar
zoontje vragend aan, maar nee, die zien
bouwschool, tengevolge waarvan men
voortaan ook Hoog Tuinbouwonderwijs
zou kunnen genieten, werd ingediend.
Het tentoonstellingswezen werd door
den afgetreden bewindsman krachtig
bevorderd. De roem van onzen tuin
bouw in het buitenland ging Minister
Talma zeer ter harte krachtig steunde
hij onze Haarlemsche en andere groote
Nederlandsche tuinbouwtentoonstellin
gen, terwijl de deelneming van onzen
tuinbouw aan buitenlandsche tentoon
stellingen zoo flink mogelijk bevorderd
werd, en voor de toekomst aan een
openbaar feestmaal 't denkbeeld eener
Algemeene Nederlandsche Tuinbouw
tentoonstelling krachtig aanbeval.
Deze enkele grepen uit deministri-
eele werkzaamheid van den heer Tal
ma op Tuinbouwgebied mogen vol
doende zijn om de gevoelens van waar
deering en erkentelijkheid te verkla
ren, die in de kringen van den tuin
bouw afgezien van de uit den aard
der, zaak uiteenloopende meeningen
over het algemeen regeeringsbeleid op
sociaal en economisch gebied den
afgetreden Minister vergezellen.
Indien de nieuwe Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel Mr. M.
W. F. Treub, die heden zijn ambt
aanvaardt, na afloop van zijn ministri-
eele loophaan op gelijke waardeering
aanspraak kan maken van onze zijde,
zal de tuinbouw, en de bloembollen
cultuur in 't bijzonder, alle reden heb
ben tot tevredenheid.
Den nieuwen bewindsman van het
voor ons zoo belangrijke departement
zij een hartelijk welkom toegeroepen
Prachtig, zulk een certificaat. En alle
vrijzinnigen en socialisten die aanland
en tuinbouw doen, zeggen het u na.
Alleen maar, van den zomer dorsten
of wilden zij 'tniet zeggen.
Toen zat de politiek, de vijandschap
tegen een rechtsch kabinet, de afkeer
voor Christelijke maatregelen hun te zeer
in den weg. Toen voelden zij meer voor
de Hervormde kerk dan voor de bloem
bollen.
Adres aan de Wellemans en de Moo-
jens en de „heeren" die hen op het
schild verhieven.
wij wel eens meer. Ja, wie kan het dan
zijn, en ze schoof nadenkend haar hand
langs het voorhoofd, tot ze zich eensklaps
herinnerde, en riep: Dina soms Joop?"
„U hebt geraden, ja moe, ik kwam
haar tegen op de Heerengracht, ze zag
er erg slordig uit en droeg een klein
kind op haar arm", vertelde Joop heel
gewichtig.
„Maar Joop", deed mevrouw verbaasd,
„heb je dat wel goed gezien".
„Ja moe, echt waar, ik liep met Hein,
en die zei: „Kijk, daar gaat jullie vorig
dienstmeisje" en toen zag ik haar ook".
„Och, och", zei mevrouw op meewa-
rigen toon, „wie weet hoe 't gaat met
haar, in zoo'n groote stad verliest men
elkaar gauw uit het oog".
„Waar is pa toch vanavond, Moe, vroeg
Joop nu, onderwijl hij in de couranten
snuffelde, „is er al weer vergadering?"
„Vanavond doet Pa huisbezoek met
een anderen ouderling".
„Maar, moe, moet Pa nu juist ouder
ling zijn?
„Ja, Joop, als de gemeente iemand
kiest als ouderling, en als er dan tijd en
gelegenheid is om dien arbeid te doen
en men er toe bekwaam is, dan kan
men niet bedanken voor die taak."
„O", zei Joop en zweeg. Doch even
later keek hij op van zijn lectuur en zei
op zijn gewonen stelligen toon, waarmee
hij altijd over toekomstplannen sprak:
„Ik word nooit ouderling, moe, ik blijf
Tweede Kamer. In de vergadering op
Dinsdagmiddag zullen alleen de commis-
siën benoemd worden en de geloofsbrie
ven van de nieuwe leden onderzocht
worden. Den volgenden dag zal een
candidatenlijst voor het voorzitterschap
worden opgemaakt en de begrooting
worden aangeboden.
Christen-Socialisten. Bij referendum
is benoemd tot lid van den bond van
Chr. Socialisten ds. J. W. Kruijt, te
Gennep, en tot lid van de redactie van
„Opwaarts", het bondsorgaan, ds. A. R.
de Jong te Veghel.
Een benijdbare gemeente. Het vrien
delijke Heemstede, een gemeente met
8300 inwoners, heeft onlangs de wandel
plaats „Boschbeek en Groenendaal" aan
gekocht voor f318,000 met ^de kosten
f 330,000, maakt zonder aflossing 4 pCt.
een jaarlijksche rente van f 13,200.
Er is daar geen plaatselijke hoofdelijke
omslag, terwijl de ingezetenen de heuge
lijke mededeeling ontvingen, dat de be
lastingen niet verhoogd behoeven te
worden.
Eên Mei-dag een nationale feestdag
Uit Zaandam wordt aan de Stand, ge
meld
Door den Wethouder Duys zijn bij den
Raad eenige amendementen op het ont-
werp-werkliedenreglement ingediend,
waarbij o.m. wordt voorgesteld met in
gang van 1 Mei 1914 voor alle Gemeente
werklieden den 8-urigen arbeidsdag in
te voeren. Ook wordt voorgesteld onder
de in het reglement genoemde feestdagen
ook den 1 Mei-dag op te nemen. Niet
minder dan de andere in het reglement
genoemde dagen, meent de heer Duys,
dat ook de internationale feest- en strijd-
dag der arbeidersklasse daarin behoort
te worden opgenomen.
't Wordt al fraaier met die reode heeren.
Niet op Zondag. De burgemeester
van Delft heeft aan het gewest Zuid-
Holland van het Ned. Gymnastiek-Ver-
bond vergunning geweigerd voor het
houden van een optocht met muziek op
Zondagmiddag 21 September e.k., bij
gelegenheid van den op het Concordia-
veld te houden turndag.
„De ziel der barmhartigheid is de
barmhartigheid voor de ziel11. Onder dezen
titel geeft de Ver. tot stichting van Chr.
altijd bij mijn vrouw thuis".
„Zoo, wordt je nooit ouderling" en zijn
moeder lachte hartelijk, ze kon zich ook
onmogelijk haar jongen als een ouderling
voorstellen; „maar ik geloof dat je vader
daar aankomt, kijk-es gauw".
Joop zwaaide van zijn stoel en was met
één sprong bij de deur, liep de gang in
en zich over de trapleuning buigend,
zag hij zijn vader beneden staan op de
ruige vloermat de sneeuw van de schoe
nen stampend.
„O, pa, riep hij verrukt, sneeuwt het
hard? ligt er al veel op straat?"
Ja, Joop, 't sneeuwt geducht", zei zijn
vader, terwijl hij moeizaam de hooge trap
opklom, „het weer is gauw veranderd,
toen ik uitging dacht ik niet in een
sneeuwbui weerom te komen; kijk, ik
ben er wit van", en meneer Van Balen
schudde de glinsterende sneeuwvlokken
van zijn overjas, die dadelijk versmolten
en donkere vochtplekken op de kleurige
ganglooper maakten.
„Moe, het sneeuwt", en Joop danste de
kamer binnen, liep naar de ramen waar
hij door de kieren der overgordijnen
gluurde naar buiten, waar hij in de zwarte
avondlucht het sneeuwig-vlokgedartel
gadesloeg en in zijn jongenshart de heer
lijke visioenen van sneeuwballengooien
en glijden oprezen.
(Wordt vervolgd.)
