No 280 1913
Vrijdag 29 Augustus.
27e Jaargang
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
GHR1STELIJK-
HISTORISGH
EERSTE BLAD.
URG.
II KID
Talma's Ouderdomsrente.
„EEN UIT VELEN".
ien Koe,
haar 2e kalf, ea
e Springstler,
bouwer, Aagte-
te koop,
vier,
oor.
OZE, St Laurens
1 Maart a. s.
irenknecht,
ichikbaar)
it November
nefbod.©
nmakers.
i aan
srsknecht,
>areeren, die zicb
ctit te bekwamen,
z.
)nder letter A,
ilhelminadorp.
og loon. Blieven
lelaar A. C. DE
e.
ober
ASSER, Souburg.
e Meisje,
aar.
12,-
11.—
11,-
11,—
12,-
12,-
10,-
9,30
18.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIj, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
FEUILLETON.
Gemeenteraad van Goes.
rruiningen.
)nd
Den Haag, Wei-
cht ter assistentie
dienstbode,
1LEÖRAAF*.
derd des Maandags)
Antwerpen voorin.
boot
-ZIERIKZEE.
ir 1918.
dagelijks vm. 7,30
dagelijks vm. (be-
i dan 6,80) 7,80 en
t d i ei11
DLB-ROTTKRDAII.
r 1913.
des Zondags) van
van Middelburg vm.
vm. 8 uur. 'sMaan-
m. 7,— uur.
at „SCHBLPI"
totterdam.
1913,
Dina
Woen.
Dond.
Vrjjd.
Zater.
Zond.
Maan.
Dins.
Woen,
Dond.
Vrijd.
Zater.
Zond.
Maan.
Dins.
16 6,30
17 7,-
18 7,80
19 8,—
20 8,30
21 9, -
22 8,30
23 8,80
,24 8,80
26 8,30
26 8,30
27 ,830
2810,-
29 9,—
30 9,80
11,-
9,-
11,-
11-
9.-
11,30
12,-
il achter een datum
erikzee; het tweede
iam.
3,43 c) 6,35 d)
4,10 c) 7,05
15 a) 6,05
43 6,35 d) h)
inutaw ua hat vertrek
ka e. Nausu v*. 8^0
Boriselen en Nemen
rem tea hoogste 11
en waohtaa.
van[10,45 uit Neuzen
en tot e met 31 Ang«
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels ƒ1.—, iedere regel
meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Naast en na wat we onlangs schreven
en opnamen over de uitvoering van art.
369 der Invaliditeitswet, nemen we thans
nog over de heldere en zaakkundige
uiteenzetting, die het weekblad Patrimo
nium van het ouderdomspensioen voor
'70-jarigen gaf, een artikel waardoor het
weekblad zeker velen aan zich heeft
verplicht
„Wie vallen in de termen om rente
te ontvangen? Aan welke voorwaarden
moeten zij voldoen
De oudjes moeten op 3 December a.s.
den leeftijd van 70 jaar bereikt of over
treden hebben. Of zij gehuwd of onge
huwd, alleenwonend zijn of inwonen bij
hun kinderen, of wel in een gesticht
voer ouien van dagen verblijven, doet
niets ter zake. Ook beslist niet zekere
graad van behoeftigheid. Wie in het
genot eener rente gesteld wenscht te
worden, moet slechts aannemelijk maken,
dat hij of zij in het tijdperk van 10
jaren, onmiddellijk voorafgaande aan de
inwerkingtreding van dit artikel (3 Dec.
a.s.) of aan de vervulling van het 70e
jaar, te zamen gedurende 156 weken
gewerkt heeft tegen loon van niet meer
dan f1200 per jaar.
De arbeid moet verricht zijn binnen
Nederland. Arbeid buitenslands komt
slechts onder bepaalde voorwaarden in
aanmerking.
De arbeid men lette daar wel op
behoeft niet in vasten loondienst te
zijn verricht. Men voldoet re. ids aan de
voorwaarde als men nu eens een poosje
gewerkt heeft bij A. dan eens een tijdje
bij B. een volgend jaar eens bij C. Nu
eens in den hooibouw bij D. dan eens
geholpen heeft in den oogst bij een
ander. Als over dat 10-jarig tijdvak de
156 weken maar vol komen. Daarbij
dient men in het oog te houden, dat,
al heeft men maar desnoods één dag in
de geheele week gewerkt, die week toch
voor vol telt.
De aard van het werk komt er niet op
aan, indien maar tegen loon gewerkt is.
Zoo komen dus ook in aanmerking,
die zelf een klein boerderijtje hebben,
doch die in den oogsttijd of zoo, wel eens
enkele weken tegen loon bij een ander
19
DOOR A. C. V. D. M.
(Nadruk verboden.)
Maar nog meer moeilijkheden zouden
komen om haar te beproeven of ze vol
harden zou, moeilijkheden, die voor haar
des te grooter schenen, wijl haar hart
oog zoo weinig den ernst van den strijd
kende.
Met een gevoel van wrok tegen haar
goeder verliet ze vroeger dan gewoonlijk
de woning. Ze wou nog 'n half uurtje
bij Koos Verdam praten, die kon toch
van avond niet uit.
„Wel Dien, ben jij daar, wat heb ik
Jeu in langen tijd niet gezien", begroette
Koos haar, toen ze Dina bij zich in de
keuken liet.
„Ik was veel thuis, want Betje is ziek
geweest en daarom ben ik wat meer op
rniJn vrije avonden bij moeder geweest,
tfj 'la'jr noS 'n beetje te helpen", ver-
dele Dina, onderwijl ze ging zitten.
,»Is ze nou weer beter, ik meende haar
gisteren te zien" vroeg Koos.
„Dat kan wel, ze is nog zwak, maar
at wordt wel beter. Maar waarom kwam
'Üj16* kij mij, Koos, je kwam mij toch
Offers ook wel halen
7f?'u ia"! zt'i Koos aarzelend, „ik was
ndags veel bij m'n broer, enne... maar-
werkten. Zoo tellen ook voor de vrouwen
mee de dagen dat ze uit werken geweest
zijn, voor een ander de wasch hebben
gedaan, uit bakeren zijn geweest, als
dienstbode of als huishoudster gewerkt
hebben of uit naaien zijn gegaan bij een
ander.
De propagandisten voor „Staatspensio-
neering", die Talma's wet critiseerden,
hebben dit alles wel verzwegen, maar
het is zoo.
Men moet voorts zooveel mogelijk op
geven bij wien of wie men gewerkt heeft.
Die opgaven worden natuurlijk gecon
troleerd. De ouden van dagen moeten
hun geheugen dus trachten op te scher
pen. In de meeste gevallen zal deze op
gave wel vrij gemakkelijk vallen. Fami
lie en vrienden kunnen bij het verzame
len van die noodige gegevens wel een
handje helpen.
De bedoeling van den Minister is dat
allen die aanspraak op een rente kunnen
doen gelden, op 9 December a.s. hun
eerste f2 of fl.50 aan het postkantoor
in ontvangst zullen kunnen nemen. (Als
man en vrouw beiden in de termen val
len, ontvangen ze elk fl.50, man of
vrouw alleen daarentegen f 2.) Men zorge
dus spoedig de papieren in orde te heb
ben. Weldra zal zich bij de ouden van
dagen wel een „tusschenpersoon" aan
melden. Komt hij niet spoedig dan ver-
voege men zich bij een van de daarvoor
aangewezen personen. In de plaatselijke
bladen zijn hun namen medegedeeld. Op
het gemeentehuis kan men ook infor-
meeren. Meestal zal men daar wel een
van de tussclienpersonen vinden.
Indien hij of zij, die de rente aanvraagt
een geboorteakte, een doopakte of een
ander stuk waaruit de leeftijd blijkt heeft,
moet dat stuk bij de aanvrage worden
overgelegd. In ieder geval moet nauw
keurig de geboorteplaats worden opge
geven.
Het verzoek om rente wordt afgewezen
indien de verzoeker of zijn echtgenoote
in de vermogensbelasting is aangeslagen,
dus over een kapitaal van meer dan
f13.000 beschikt.
De minister vestigt er de aandacht op,
dat de rente hoegenaamd niet het ka
rakter van armenzorg draagt, maar vee
leer als uit te keeren rente van eene
verzekeringsmaatschappij. Dat dus nie
mand zich schame om de rente aan te
vragen indien hij (zij) meent er recht op
te hebben.
Familieleden van ouden van dagen,
zeg Dien, ik heb je wat te vertellen",
zei ze toen en schoof haar stoel dichter
bij haar vriendin om vertrouwelijker te
kunnen praten. Doch, alsof ze niet wist
hoe te beginnen, vroeg ze eerst
„Is 't met jou en Karei uit, Dien".
„Uit... met Karei Versluis en mij, nou
Koos", deed Dina verbaasd -, we hebben
alleen eenige keeren gewandeld, 'twas
nog niks hoor".
„Och, kom dat weet ik wel beter, maar
hebben jullie ruzie gehadik zag hem
eenige keeren met 'n ander meisje loopen".
„Nou 't kan me niks schelen, laat-ie",
zei Dina onverschillig, „maar wou je me
dat vertellen", liet ze er dadelijk op
volgen, als wilde ze Koos spoedig van
dit voor haar pijnlijk onderwerp af
brengen.
„Nee, maar och, ik dacht daar zoo
opeens aan, ik had, ik bedoel..." aar
zelde Koos.
„Wat heb je toch, je maakt me nieuws
gierig, 't is zeker heel gewichtig" en
Dina zag Koos verwonderd aan, die ver
legen kleurde en begon
„Johan Veerman ken je wel?"
„Die voor onderwijzer studeert? ja,
wat zou die?"
„Hij is al een paar jaar schoolmeester,
sinds eenige Zondagen komt-ie dikwijls
bij mijn broer en daar spreek ik 'm
dikwijls", vertelde Koos.
„O, zei Dina", die nu met meer be-
gestichtsbesturen enz. enz. worden beleefd
verzocht te willen medewerken, opdat
rechthebbenden spoedig in het bezit van
de rente worden gesteld.
Bij duizenden zullen eerstdaags de
rente-aanvragen inkomen bij de rente
commissies, die ze straks doorzenden aan
de Rijksverzekeringsbank. En natuurlijk,
die 't eerst komt, die 't eerst maalt.
De aanvragers om rente moeten zoo
veel mogelijk zien te krijgen een schrif
telijke verklaring van de(n) werkgever(s)
bij wie(n) zé gewerkt hebben en die
verklaring onderteekend door de(n)
werkgever(s) of zoo hij (zij) overleden
is, door diens kinderen of andere familie,
of wel.door personen, bekend -met den
aanvrager ten tijde dat gewerkt is.
Ook werkgevers, die hun zaken aan
kant gedaan hebben of anders hun fami
lie, worden tot het afgeven van derge
lijke verklaringen beleefdelijk uitge-
noodigd.
Onze afdeelingsbesturen helpen natuur
lijk overal gaarne een handje mee. Geen
oude man of vrouw, die in de termen
kan vallen, mag straks onder de gepen-
sionneerden ontbreken.
Men make van een en ander spoedig
werk.
Het is zoo 3 December.
De tijd is kort.
29 Augs. 1913.
Het nieuwe Kabinet.
H. M. de Koningin heeft het nieuwe
kabinet beeedigdde portefeuilles zullen
derhalve weldra worden overgenomen,
en gaat het oude kabinet heen.
De dank der natie volgt het meeren-
deel dier bewindslieden, wegens de door
dezen in haar belang bewezen diensten.
Wat op 't gebied van 't sociale leven,
voor onderwijs, arbeidersverzekering en
landsverdediging door de ministers uit
het oude kabinet werd tot stand gebracht,
zal door menigeen, zooal niet nu, dan
toch in vervolg van tijd, met steeds
klimmende waardeering worden her
dacht. 'tls waar, de voordeelen de Vrije
school onder het vorige kabinet in den
schoot geworpen, hadden grooter kunnen
zijn meerdere doortastendheid in de door
trekking van de lijnen hadde allicht het
kabinet-Heemskerk niet kwaad gestaan
ook hadden de benoemingen in zake
Octrooiwet, Ouderdomspensioneering, op
landbouwgebied en in het binnenlandsch
bestuur minder naar den linkschen kant
kunnen zijn vooral Landbouw schijnt
grijpende belangstelling luisterde, en
„Wat, zou' die", vroeg ze plagend-lang-
zaam, alsof ze heelemaal niets begreep,
om Koos alles te laten vertellen.
En spoedig hoorden ze, dat Koos ver
loofd was met Johan Veerman. Zondag
avond had hij pas haar gevraagd, van
dat scharrelen hield ie niet, had-ie ge
zegd, en zij had ja gezegd.
„Wel Koos, ik feliciteer je hoor", en
Dina drukte haar hartelijk de hand,
maar haar stem klonk niet zoovroolijk
als gewoonlijkde door Koos weer op
gewekte gedachte aan Karei wierp een
schaduw op haar vreugde. Maar zij
dwong zich tot opgewekt luisteren van
haar jong geluk.
„Hij hoort immers ook tot onze kerk
Koos vroeg ze toen deze zweeg.
„Ja, natuurlijk, zei Koos met beslist
hoofdknikken, anders had ik niet gewild,
dat wordt toch ellende op den duur als
men niet één richting toebehoort." Nu
kon ze dit wel zeggen, het was toch
uit met Dina en Karei en nu ze haar
niet krenken, dacht ze goedig.
- „Ja," stemde Dina flauwtjes toe, maar
ze dacht, wanneer ik Karei niet dadelijk
had vermeden, was hij misschien wel
anders geworden. Zou ze Koos eens
vragen naar 'em, maar nee, dat wou ze
ook niet. Misschien kwam hij Zondag
wel weer bij den broer van Koos, dan
kon ze hem weer eens ontmoeten.
op dat punt stuitend partijdig te zijn
geweestover 't algemeen ziét alle
man van rechts dit kabinet met leed
wezen heengaan, en geeft hij het bij zijn
heengaan alle hem rechtvaardig toeko-
komende hulde mee.
Vooral nu een linksch kabinet op
treedt, zal hetgeen in het oude kabinet
verloren wordt, des te duidelijker uit
komen.
De nieuw opgetreden bewindsmannen
zijn of groote bekenden, öf minder groote
onbekenden. Tot de eersten rekenen wij
den premier, die met den eerlijken Treub
en den technisch bekwamen Lely, de
aantrekking vormt in den kring van
on- en half bekenden met weinig- of nooit
gehoorde namen als Ort en Bertling en
Pleyte en zoovele als het ons volk moeite
zal kosten in 't geheugen te prenten.
Groote mannen wellicht in den kleinen
kring waarin zij verkeerden, doch allicht
voor de ministrieele taak minder ge
schikt. Edoch, zij kunnen meevallen.
Men verwachtte in liberale kringen ook
wel niet veel van de Idenburgs en de
Colijns, en zie men onthield hun ook
daar niet de pluim op hun hoed. Zoo
min als de Talma's en Van Swinderens
zijn zij tegengevallen.
Deze herinnering geeft ons moed om,
zij 't ook met gematigde onverschillig
heid, het nieuwe kabinet te begroeten.
Van de beste leidende geesten in het
kabinet is de een tegen algemeen stem
recht en de ander tegen staatspensionee-
ringtwee factoren om welker bezit de
strijd tegen het oude kabinet in de Kamer
en bij de Stembus ging.
Hierbij komt dat de een op rechtsge
bied, de ander in financieele zaken gelden
als specialiteiten van den eersten rang,
hoogst voorzichtige staatslieden, die als
zoodanig den rooden broederen zeer on
aangename herinneringen hebben be
zorgd. Een omstandigheid die er ons
zelfs toe dwingen mag om met eenige
sympathie althans hun optreden te be
groeten.
Rechts zal dit nieuwe kabinet, natuur
lijk waar 't de beginselen geld uitgezon
derd, wel geen hinderpalen op zijn weg
leggen. Men is aan dien kant gewoon als
Hare Majesteits loyale oppositie te fun-
geeren. De antirevolutionaire partij in
den lande hervatte voorts hare taak om
in eigen kring zich vrienden te maken,
en door studie en geschrift, in club en
kiesvereeniging, door een aansluiting
nauwer dan in den laatsten tijd het geval
Maar toen zij den volgenden Zondag
Koos met haar verloofde een bezoek bracht
en Karei niet ontmoette, was zij de eenige
van 't gezelschap, die niet met onvermeng
de blijdschap in het geluk van het jonge
paar deelde.
Haar vrede werd opnieuw gestoord
door de gedachte dat Koos nu misschien
wel spoedig als vrouw van een onder
wijzer haar dienstboden-leven kon ein
digen en een hoogere plaats in het maat
schappelijk leven zou innemen dan zij.
En wrevelig begon Dina die week met
den arbeid, die haar als dienstbode was
opgelegd.
XI.
Mevrouw Van Balen had met blijd
schap de verandering bij Dina opgemerkt,
doch daar ze niet het vertrouwen van
deze genoot, had ze haar stilzwijgend
gadegeslagen. Alleen toen Dina op een
Zondagmiddag om een boek vroeg, had
ze gezegd „als je soms eens iets niet
begrijpt Dina, dan kom je maar bij me
en dan kunnen wij samen eens praten".
Ook haar man had haar aangeraden
om Dina niet met vragen lastig te vallen.
„Als het waarlijk levens-ernst is bij Dina,
en geen tijdelijke opwinding, dan zal ze
ook wel behoefte krijgen om zich uit te
spreken, wij kunnen haar geen vertrou
wen afdwingen."
„Je hebt gelijk man, nou ik zou toch
graag eens met Dina praten, meende het
was, door meerder en krachtiger opko
men voor de door allen gezamenlijk be
leden beginselen zich opnieuw dien in
vloed te verzekeren, door welken zij niet
zoo zeer in de breedte, als wel in de diepte
in vorige jaren krachtig en sterk is
geweest.
Zitting van Donderdag.
Voorzitter de heer De Beaufort, bur
gemeester.
Afwezig de heeren Dekker, Hollmann
en Risch, allen met kennisgeving en dhr.
Kakebeeke.
Na goedkeuring van de notulen der
vorige vergadering, wordt voorlezing ge
daan van de ingekomen stukken, als daar
zijn goedkeuring van Gedeputeerde Staten
van de wijziging der verordening op de
stratenid. van de regeling der borg
stelling van den directeur der gemeente
gasfabriek id. van het besluit betreflende
het in gebruik geven van schoollokalen
36ste jaarverslag omtrent den toestand
van het Waterschap „De Breede Wate
ring bewesten Ierseke", over het dienst
jaar 1912/1913.
Overgaande tot punt 2 van de agenda
wordt op de aanvragen tot afschrijving
van belasting en schoolgeld (1 afschr.
schoolgeld, 5 H. O. en 1 hondenbelasting)
overeenkomstig het advies van de
financiëele commissie gunstig beschikt.
Tegen een wijziging in de gemeente-
begrooting voor 1913 heeft de financiëele
commissie evenmin bezwaarde raad
'keurt deze dan ook goed.
Wordt overgegaan tot de benoeming
van een assistent-leeraar aan de avond
school voor ambachtslieden voor de cur
sus 19131914. B. en W. stellen voor
de herbenoeming van den heer F. G. C.
Rothuizen te bevorderen.
Herbenoemd wordt met algemeene
stemmen de heer Rothuizen.
Volgt de benoeming van een onder
wijzer bij het herhalingsonder wijs ter
voorziening in de vacature, ontstaan door
het vertrek van den heer H. Oele. B. en
W. bevelen aan den heer F. C. van Strien,
onderwijzer aan school B.
Benoemd wordt de heer van Strien
met algemeene stemmen.
De gemeenterekening over 1912 wordt
voorloopig vastgesteld deze bedraagt in
ontvang f 338856.34 en in uitgaaf
f334709.846, zoodat er een batig slot is
van f 4146.496.
goedhartige vrouwtje, maar ik zal dan
maar wachten". Toch kon ze niet nalaten
haar dienstbode te toonen dat ze mee
leefde, en legde nu een boekje, dan een
treffend tractaatje in de keuken, en ze
was dankbaar als ze zag dat het door
Dina werd gelezen.
Doch nooit deed deze een poging om
met haar meesteres een woord te spreken
over haar geestelijk leven. Ze was vrien
delijker dan vroeger tegen mevrouw en
deed haar werk met meer nauwgezetheid
dan vroeger, maar tot een intiem ge
sprek kwam 't nooit, al gaf mevrouw
er soms aanleiding toe.
De verkeerde schroomvalligheid, die
vele christenen zoo dikwijls weerhoudt
om met anderen over hun innerlijk leven
te spreken, de schuchterheid waarmee
zij altijd hun zielservaringen verbergen,
was ook hier oorzaak dat er tusschen
mevrouw Van Balen en Dina niet een
sterkere band was die hun beider leven
nauwer verbond. Daardoor bleef Dina
altoos alleen staan op den ingeslagen
weg, en al zocht ze ook door gedurig
gebed kracht, toch zou een met haar
meevoelende ziel, iemand die haar kleine
moeilijkheden begreep en haar met een
troostend woord steunde haar zeker ten
goede komen, en haar aansporen om
den aangevangen strijd vol te houden
en haar voor afdwaling helpen bewaren.
(Wordt vervolgd.)