ziger No 241 1913 v. ilrakel Dinsdag 15 Juli. 27e Jaargang NIEUWSBLAD CHRISTELIJK- HISTORISCH ONNET, j. buteijn, ilea n tond te huur iMEDERlJ, Meid i-.-"3S— DE ONVERGETELIJKE. Uit de Pers. gd: Tandarts. ionsweg 27. den verkoop van N&ai tegen vast salaris, Z Iden verkoop. u |ke verkoopers die m fc bekend zijn gelieven Itaties te zenden onder |au van dit blad te G0eSi lekende, oud-Goeaenaar )ij 't geacht publiek bil in een bezoek aan het 16 dezer te houden rsfeest minzaam aan tot 't goede consumptie prijzen. ie besteden i andere soorten verre in ld. Artikelen op eik gebied, Zlekenverplf. glr-gs Artikelen. .■rLel"to-u.rg\ VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. leng stveulen, Irte Bessen ij jvielhersteller PRIJS DER ADVERTENTIËN Aanbevelend, ÏTRAL, Stationsplein BREDA. IUUR der Kolenvereeni. Ikerke wenscht levering van HET BESTUUR, oo» PATKNT8TWF8RL. j |e Zaan. 1 lCÖB DUÏJVIS. f>40 a Zuiver Giftvrije Geëinai lieerde 1, 2, 3 en 4v1»im geheel geëmailleerde in ruime keuze bij l&KENHE. Lamseddft ds de HOOGSTE oor huides en vellen. le Scheepswerf. Te be- JOEK, B r u i n i s s e. KOOP |iilderd Boogkabinet. Hulppostkantoor Gr ij ps kerke, 1EDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p.p1.25 Enkele nummers0.05 UITGAVE DER FIRMA'S EN MT De opgaaf van den spoordienst komt In dit nommer voor op de gebrui kelijke plaats. 15 Juli 1913. Te Amsterdam werd dezer dagen een vergadering belegd door de anarchisten ter bestrijding van een sociaal democra- tischen candidaat voor den Raad, zekeren Polak, die door een anarchistischen spreker voor een politiespion werd uit- Van deze tevoren aangekondigde ver gadering had Het Volk (soc. dem.) be reids verklaard dat men er van sociaal democratische zijde niet heen zou gaan om te debatteeren. Het blad schreef„Het stelletje hoopt op debat onzerzijds, maar het spreekt van zelf dat onze mannen er niet aan denken het relletje belangrijker te maken dan het is". Stelletjeen relletje en er niet heen gaanl en dergelijke, zoo heet het wan neer deze heeren zich zwak gevoelen doch, gevoelen zij zich sterk, dan zijn de tegenstanders die wegblijven de licht- schuwen en wat dies meer zij. Nu zijn zij de lichtschuwen. Hard vooruitzicht. De Concentratie liep uit op pijnlijke misrekening. Nu men er eindelijk in geslaagd was, alle onderlinge veeten aan een kant te zetten en in zijn drie geledingen vereend op te trekken, had men ghoopt aan het Liberalisme een machtsontwikkeling mo gelijk te maken, die klonk als een klok. Naar twee kanten tegelijk zou men zijn positie als vanouds weten te sterken. Eenerzijds zou de Coalitie het vroeger op bet Liberalisme veroverde terrein weer aan de mannen van 1848 moeten afstaan, or. ter anderer zijde zou het Socialisme, indien het al niet in te perken viel, dan toch voor het minst in zijn vaart worden gestuit. Men had op zijn Concentratie- pgram nu zoo gul en grif in de beide hoofdpunten kleur bekend, dat de arbei ders en ambtenaren nu immers even goed bij de Concentratie terecht konden, en dan stond 't toch immers voor een ambte naar althans veel fatsoenlijker, met de beeren saam te gaan. Zoo ging men er derhalve op uit, om de Coalitie vleugel- te maken en tegelijk een dam op te terpen tegen den steeds wassenden stroom van 't Socialisme. rkens en een in ode Wanmolen, bij PAGTER, Domburg, Ie koop" 1NEL1SSE, Amemuiden. koop gevraagd, SDERHOUD, Middel- curstelling terstond Jfst bekend met Mot°' P. LOUISSE, KapeF^ of met Augustus C. VAN LUUK, W°l' ia De Jong -Venr^töS FEU'LLETON. Vri] naar het Duitsch van D. Speckmann. vGeautoriseerde vertaling. Nadruk verboden.) M— Nu, wat de muziek betreft, deze stond niet zeer hoog. Mijn buurman was gee* ®eester op de viool. Soms kraste hij scherp. Toch luisterde ik aandachtig, a'ijt 'heest speelde hij onze weemoedige ■liederen, die wij reeds van kinds- een af gezongen hadden. Vooral bij ons de bergen mag men gaarne zingen. °p (je heide zingen de menschen 'Jkbaar alleen in de kerk. Be jongens van het dorp hoort men R wel eens de een of andere wijs vJ"1®, doch gewoonlijk kennen ze niet meer dan het schoone lied „Van pastoor z'n koe". bm,en V0^Senden avond musiceerde m'n lij. rilian weer een half uurtje, natuur- 0 Ve?r alle openbaarheid vermijdende, miirf i derden dag werd ik onder „p l ,Wera reeds vroolijk gestemd bij de heb aaf1 bmt avondconcert. Maar iets 7aa Yi001 verstomde. En ik miste bebben° w^de ik het nu niet meer *Nu h0n ik zelf ook nog al muzikaal. van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel meer 10 cent. En heel dit plan nu liep mis. Op verpletterende wijze bleek, dat de Concentratie, aan zich zelve overgelaten, het tegenover de Coalitie op jammerlijke wijze aflegde. Wat eigen kracht ver mocht, bleek bij de eerste stemming op 17 Juni. En toen stond het zoo wel sprekend Coalitie 41 en Concentratie 11. Wel poogde men dit tocrr mooi te pra ten, door te zeggen, dat Links ook in 1905 en 1909 eerst bij de herstemming op 't cijfer kwam. Maar ditmaal ging dit niet op. Thans immers waren de drie liberale groepen vereend opgetrokken, even goed, zelfs beter nog aaneengesloten als wij met onze Coalitie. Wat Coalitie en Concentratie over en weer betrof, was op 17 Juni het geding beslist, en toen stond het 41 tegenover 11. Wat de Concentratie op 25 Juni van 11 op 37 bracht, was uitsluitend de hulp haar door de Socialisten geboden. Voor 26 van de 37 is dus de Concentratie afhankelijk van een macht buiten haar, terwijl de Coalitie haar nu 43 zetels uitsluitend dankt aan eigen kracht. In plaats van op 51 te komen, bleef de Concentratie staan op 37, en dit resul taat verkreeg ze dan nog allerminst door eigen krachtsontplooiing, maar voor 2/s door den steun van de sociaal-democra ten voor welken steun de doorgang onder het Caudijnsche juk dan ook in opiima forma tot zelfs door de Vrij-libe ralen volbracht is. Maar dit is nog niet al. Er steekt iets nog veel pijnlijkers in bij het opmaken van de kansen voor de toekomst. Die kans komt toch al meer zóó te staan, dat de Socialisten van ditoogen blik af eerst recht beginnen zullen terrein op deconcentratie te veroveren. Uitjjtweeërlei oorzaak. De eerste is, dat de schrik, die er dusver nog altoos voor de Socialisten inzat, er nu radicaal uit is. Nu zelfs mannen als De Beaufort den gang naar het Socialistische Canossa deden, wat ter wereld zou dan nu voortaan een gewoon arbeider, ambtenaar of klein-hurger er nog van weerhouden kunnen, om con amove zelfs zijn stem op den Socialist uit te brengen. De horreur is nu voor goed van de Socia listen af. Vroeger hadden de Liberalen nog zekere categorie arbeiders op hun hand. De nu uitgevallen heer De Klerk was hun woordvoerder. Maar thans heeft dit uit. Socialist te zijn is thans een eeretitel ge worden. Niet bij ons, omdat bij ons het Kruis de keuze bepaalt. Maar wel in heel Op de piano heb ik het niet ver gebracht, maar zingen kan ik toch wel. Vroeger, in m'n vroolijke dagen, had ik het wat dikwijls gedaan. Den laatsten tijd had ik daartoe nimmer veel lust gevoeld. Doch op dien avond bekroop de lust j mij plotseling en onverwachts kwamen mijn lippen in beweging. j Eerst was het slechts een gebrom weldra ontwikkelde het zich echter tot goeden zang. Wel niet zoo luid, dat de I menschen op straat het konden hooren, maar toch wel zóó hard genoeg dat de klanken door het open venster en de neergelaten gordijnen konden dringen, waar mijn jonge geleerde bij de gezellig schemerende lamp zat te werken. Het sprak van zelf, dat ik dezelfde liederen zong, die hij gisteren en eergis teren op de viool gespeeld had. In stilte hoopte ik daardoor mijn verlegen buur man aan het venster te lokken. Maar niets daarvan. Intusschen was ik al blij, dat hij de ramen nog open liet. Want ik had gevreesd, dat hij ze aanstonds zou gesloten hebben. Den volgenden avond werd de viool weder gehoord. Zoo ging dat een poosje voort, zonder dat wij elkander te zien kregen. Overdag zat hij op de schoolbankenen ik sloof de mij beneden af en had menige erger nis te verdragen. Maar 's avonds kVam den kring die buiten ons ligt. En dan komt er nog een tweede oor zaak hij. De Concentratie moet nu wel aan alge meen stemrecht gelooven. Vrage Wie krijgt daar nieuwe kiezers door En het onverbiddelijke antwoord luidt Uit de kringen die, in de politiek althans, niet met den Christus rekenen, de Sociaal democratie heel de massa ende Con centratie niet één. Standaard. Alweder een gekeurd Nu de burgemeester van Enschede, de heer E. Bergsma, dezer dagen door Fries land in de Eerste Kamer gekozen. Het Volk vertelt van hem „De heer E. Bergsma verklaarde zich voorstander van onvervalscht Algemeen Kiesrecht en zonder eenig voorbehoud tegen vermeerdering van den invloed der Eerste Kamer door regresrecht." En tóén kreeg hij 't merk. De Keur van steunwaardigheid. Toen werd hij door de S. D. A. P. bij eerste stemming reeds, in de Staten van Friesland als lid van de Eerste Kamer aangewezen. Wat een smadelijke positie. De liberalen moesten het eens wagen, om een socialistisch candidaat te vragen, hoe hij staat tegenover de Koningin men zou eens wat hoorenZij mógen niet vragen en keuren. Maar ze laten zich gewillig zélf uit vragen over het kiesrecht. Ja, 't scheelt niet veel, of ze sturen ongevraagd deS. 1). A. P. 't antwoord al thuis. Nogeens dat is smadelijk. Niet, dat een eerlijk man op een klare vraag rond antwoord geeft. Maar wèl, dat het liberalisme zich in zulk een afhankelijke positie heeft laten brengen. Zélf moet het ieder slikken, terwijl hün mannen eerst bij den rooden catechiseer meester hun vragen moeten opzeggen zit er dan niets geen fut of fierheid meer in Thorbecke's oude partij Onze Courant. Circulus vitiosus. Italië bezet Tripolis en zegt: „Neemt u me niet kwalijk dit geschiedt in naam eener hoogere beschaving." Turkije be klaagt zich hierover. Turkije vermoordt Albaneezen en chris ten grensstammen en beweert„Het zijn geen Katholieken, het zijn fanatieken." alles weer goed. Vandaag hoorde ik naar z'n vioolspel, morgen hij naar m'n zang, en overmorgen wisselden spel en gezang elkander af, of wel, we waagden het, hoewel zachtjes, elkander te begeleiden. 't Was merkwaardig, mijn buurman speelde iederen avond beter. Zijn spel werd immer fijner en zoetersoms had het zelfs iets van het echte artistieke spel. Nam hij wellicht les Ik kon het niet gelooven, want bij speelde nooit eigen lijke oefeningstukken. Trouwens, daar voor had zijn vader geen geld. Als moe der van vier zoons weet ik, wat het kost, als de jongens op school gaan. Pension- geld, schoolgeld, zakgeld, boeken, schrijf gereedschap, enz. dat valt niet mee Op zekeren avond, het kon ongeveer half Mei geweest zijn, kwam ik iets vroeger dan gewoonlijk op m'n kamer. Niet om negen uur, half tien, doch reeds vóór achten. En daar zag ik mijn buurman in het venster liggen, in diep gepeins verzonken. Wacht eens, vriendje, dacht ik, je zult me ditmaal niet ont snappen. Ik sloop op de teenen door de kamer en bleef even achter het gor dijn staan. Vervolgens stak ik plotse ling mijn hoofd door het raam en zeide op vroolijken toon„Goeden avond, buurman." Hij schrikte op en kleurde. En bijna Handelsblad. Oostenrijk-Hongarije protesteert er tegen. Oostenrijk-Hongarije rooft Bosnië en Herzegowina onder voorwendsel, deze provincies voor den handel te openen. Rusland moppert daarover. Rusland palmt Afghanistan in en zegt „Teneinde Europeesche beschaving te verbreiden, zenden wij onze kozakken als schoolmeesters daarheen". Engeland is daarover zeer vestoord. Engeland laat de Indiërs van honger sterven en verzwakt ze door opium. Het beweert dat dit gebeurt, teneinde de hongersnooden te reguleeren, omdat deze voor zijn heerschappij goede hulpmid delen zijn. Frankrijk doet naar aanlei ding hiervan een beroep op het geweten van Europa. Frankrijk tunificeert Marokko teneinde daar een eind te maken aan de anarchie. Duitschland schreewt daarom„Houdt den dief!" Duitschland houdt Elzas-Lotharingen onder den politie-duim en terroriseert Kameroen, opdat, naar het beweert, over al orde en vooruitgang zullen heerschen. België is daardoor zeer ontdaan. België begaat de afschuwelijkste gru welen aan den Congo, onder bewering, dat dit geschiedt, om de tot dusver on vruchtbare landen en ook den menschen meer waarde te schenken. Nederland doet derhalve een beroep op de beschaving. Nederland oefent een schrikbewind uit op Java en de Soenda-eilanden, omdat volgens zijn bewering een groote mogend heid niet mag toelaten, dat een opstand ongestraft blijft. Amerika deelt vol erger nis aan de wereld deze gruwelen mede. Amerika verovert brutaal de Philip- pijnenJapan protesteert daartegen. Japan neemt Korea in en wil daaruit in twintig jaar evenveel soldaten opleiden als in Japan. China laat hiertegen zijn stem hooren. China dwingt Thibet schatting te beta len, teneinde een oude traditie te hand haven. Rusland ergert zich hierover. Rusland martelt politieke gevangenen en joden in Siberië, omdat een gr»ote natie slecht kan bloeien, wanneer het allen overlast overboord zet. Italië wei gert derhalve, den Tsaar, zoo'n barbaar, te ontvangen. Italiëzie hierboven. De redactie van Friesch Dagblad schrijft een heel artikel ter aanbeveling van het mooie boek „Gedenkschriften" van ds. Hulst bij Kok verschenen. Aan onverstaanbaar stamelde hij„Goeden avond." Ik merkte wel,dat hij zich zoo gauw mo gelijk in zijn kamer wilde terugtrekken. Daarom liet ik er aanstonds op volgen „Mooi weertje van avond, vindt u niet „Jaa," antwoordde hij, met schuwen blik opkijkende. Weer was ik bang, dat hij weg wilde gaan en ik zeide„We hebben dit jaar wel een prachtige lente." „Jaa." „Gisteravond, toen u zoo mooi speelde ,,'t Was in de blijde Mei," toen kon ik niet nalaten mee te zingen. Mij dunkt, u geniet wel veel van de natuur, daar buiten in het stadsbosch. U kunt er van profiteeren, hoor." „.Jamaar we krijgen op school veel werk op Hij wees op zijn boeken. „Weet u, dat we zoo half en half dorpsgenooten waren?" vroeg ik, om hem aan de praat te houden. „Ja, mijn hospita vertelde mij zoo iets." „Wat leuk, dat wij nu hier in deze vreemde stad buren geworden zijn 1" „Jamaar m'n opstel is nog niet klaar, nu moet ik heusch We spraken toen nog even over het onderwerp. „Maar nu moet ik werkelijk zijn woord van welverdiende hulde aan schrijver en uitgever ontleenen wij het volgende Wie zijn kennis van menschen en toestanden verrijken wil, moet zulk soort boeken lezen. Weet men in Holland, wat de Noord- Friesche vrouw van ds. Hulst bedoelde, als zij zeidejicht in de pong" te hebben, of in Friesland, wat in Amerika de gereformeerden beoogden, als ze iemand „een zwart kapje" wilden opzetten? Ik wist het niet, maar heb het nu geleerd en aangeteekend. Het eerste wil zeggen, dat de domineesche haar beurs ledig raakte en het tweede, dat ze den betrokken persoon onder de ker kelijke censuur dachten te stellen. Weet men waar de bakermat der Wielenga's-familie heeft gestaan, waar van thans zes broeders in het predik ambt arbeiden, éen op 't verre Soemba Ik wist het niet, maar ds. Hulst heeft me geleerd, dat de stamboom in Ferwerd te zoeken is, waar Klaas Wielenga met vrouw en acht kinderen maar een sober bestaan had, doch waarbij zich D. K., de latere prof., reeds door een buiten- gewonen aanleg onderscheidde. Weet men, hoe die eerste leeraars der „afgescheidenen" soms bezoldigd wer den? Tweehonderd, driehonderd, vier honderd gulden. In 't laatst van het tijdperk, waarover ds. Hulst schrijft, werd het 800, 900, ja bij zeer hooge uitzondering 1000 gulden, maar de schrij ver laat dan ook wel doorschemeren, hoe het er in menige pastorie naar toe ging. Weet men, hoe van zes halfsleten rietmatten stoelen een kerkelijke kwestie gemaakt kan worden, die een gerefor meerde gemeente in heftige beroering brengt Niet? Nu, men kan het lezen in het boek, dat mij enkele aangename en leerzame uren heeft verschaft. Een nieuwe Ephialtcs. „Zelandia" schrijft het volgende In de maand Juli van het jaar 480 v. Chr. bedreigde de machtige Perzische koning Xerxes Griekenland. Met een reusachtig groot leger wilde Xerxes in Griekenland vallen. De eenige toegang tot het toenmalige Griekenland was een zeer smalle bergpas, de Therm ophylen „Nog even, asjeblieftSpeelt u al lang viool?" „Gauw twee jaar." „U hebt de laatste week flinke vorde ringen gemaakt?" „Zoo „Ja, 't ging prachtig. Maar u moet het raam bij het spelen open laten Wie heeft er nu op zoo'n mooien avond het venster toe. Dan heeft niemand iets aan de zachte tonen." Hij bloosde weer en maakte een stijve buiging. „Tot ziensriep ik hem toe en hij was verdwenen. Hij speelde dien avond niet meer, en ik zong ook niet, om hem niet te storen bij zijn zware studie. Doch ook den volgenden avond wachtte ik tevergeefs op een klein concert. Zelfs mijn gezang kon geen echo uitlokken. Ja toch, eindelijk, een dag of vijf, zes later, hoorde ik weer het fijne spel, en ook mijn wensch was vervuld het raam stond open en de gordijnen waren niet neergelaten, zoodat ik den jongen mu sicus achter in de kamer kon zien staan. Het kwam mij voor, dat hij nu en dan naar mij keek. Intusschen speel de hij lang zoo goed niet meer, eerst wat onzeker en ten slotte zelfs afschu welijk. (Wordt vervolgd,)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1913 | | pagina 1