No m 1913
Vrijdag 4 Juli.
27e Jaargang
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
eerste blad.
de putter
CHRISTEL1JK-
HISTORISCH
IliEÈL.
goed als oleuw Taoneel
een Kaïfvaars,
ig Ruinpaard,
een irMm,
enhuismennen,
epersknecht
DE ONVERGETELIJKE.
De Goesche Stembus.
KOOP
KOOP
)e te koop,
KOOP
loon, bij J POORT-
eede Meid
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
Beginselvast.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Middel})
>ur,
"(KANAALSTRAAT
ie Steensoorten,
she en
vaste- en
ïollandsche en
en Vorsten.
SORTEÉRING 2
«nfflnurteselg
franco op MWaj<
lkan geheel uit elkan!
ïomen en bestaat uit
rtfln, 8 Coulissen en
st deuren en tr«nie
rT.P. 7193 AA.
L Amsterdam.
e adres een kabinet
I antiek Schrijfbureau
►schikt voor een kleine
bh P. DE POTTER
e, Westhoek.
FF te Geersdijk.
VAN VLAANDEREN,
e.
3e kalf, bij P.WISSE,
e 1 b u r g.
N te Biggekerke.
srstond
II b u r g.
aan of met October
MESU, Nieuw- en
dGroenenburg.
der tegenwoordige
net Augustus
VAN WFELE Jr.,
der.
8n.«t „S CBÏl? S
i— Rotterdam.
1913
VrtJd. 1810, - 12,—
Zalei. 19 6,30 12,-
Zoi'd 20 6,30 1,—
Maan. 21 8,- 12,—
Dins. 22 8,30 12-
Woen.23 8,30 12,—
Dirnd. 24 6 30 1,-
^rfjd.25 9,— 12-
Zater. 26 9,— 12,—
nnd: 27 6,30 lr
Maan. 28 9,— 12,—
'ins. 29 8,30 1,-
Wopd 30 8,30 10, -
Bond. 31 8,30 1030
schter «ea datamw
e; bei Weeds fjetal'i
ra 1
i 'i d i e s t
ELB-BOTTER0AM
a Dien s t.
1913
dps Z mdags) vaE
van ML.flklbu'ff
8 46. Maar cags van
u ui.
no Siissinven en VSD
e- nut ec 9 e: 11 "l11"
dienst.
.TELEGRAAF".
1913
BO' d»rd des Ifaands?6'
*n Antwerien 100 rri'
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Niet beginsellosniet beginselloos.
Ook bij de gemeentelijke stembus
wijze ons beginsel ons den weg.
Bijzondere sympathieën voor den een,
persoonlijke kwesties met den ander
mogen hierbij niet in het spel zijn. Onze
rechtsche broeders kunnen een voor
beeld nemen aan de liberalen en de
socialisten; althans voor zoover zij als
vasten regel aangenomen hebben den
candidaat hunner partij onvoorwaarde
lijk en zonder verdere deliberaties te
steunen.
Zoo moet het ook onzerzijds het geval
zijn.
Men bereikt daardoor eenstemmigheid
en machtige eendracht.
Nogmaals willen wij U de candi
dates noemen, die „De Zeeuw" met alle
kracht steunt en die op den steun van
ieder onzer ongetwijfeld mogen aan
spraak maken.
In Middelburg zijn het de aftredende
leden
DE RIJCKE Sr., W. A.
VERTREKT, J. A.
De heer de Rijcke is voor onze kiezers
onbekende. In de vele jaren, gedu-
e welke hij zitting had in den Mid-
delburgschen gemeenteraad, is hij steeds
weer „the right man on the right place"
gebleken. Met ijver heeft hij al die jaren
de gemeente gediend.
Het heeft geen zin al de prestaties
van den heer de Rijcke op te noemen.
De gemeentenaren hebben zich voldoende
van zijn werkkracht en werklust in het
belang der gemeente kunnen overtuigen.
Wat den heer Vertregt betreft, deze
heeft nog niet zoo lang de gemeente
vanuit de raadszaal mogen dienen. Of
schoon een ernstige ziekte, waarvan hij
thans gelukkig volkomen hersteld is,
hem langen tijd aan het openbare leven
heeft onttrokken, toch heeft hij reeds
getoond wie hij is en wat men aan hem
zal hebben. De heer Vertregt is een be
kwaam bouwkundige als zoodanig
heeft hij reeds lang zijn sporen verdiend
en zijn groote kennis van- en heldere
Wik in technische aangelegenheden zul-
de gemeente ongetwijfeld goed te
komen.
25
feuilleton.
Wij vragen dus uw steun voor man
nen, die een raadszetel alleszins waardig
zijn-
Kiezers, het ligt aan U, of zij bij eerste
stemming herkozen worden. Zoo niet
laat men het op de herstemming aan
komen, dan zal het te laat blijken te
zijn. De liberaal'en de socialist, in bond
vereenigd, zullen U dan zeker slaan.
Maakt, dat ge u niets te verwijten hebt.
)e Jongt Vei west Goes
Vrij naar het Duitsch van
D. Spéckmann.
(Geautoriseerde vertaling. Nadruk verboden.)
)o(—
He oude leeraar vertelde achtereen
volgens van de herders in het veld, van
Qe engelenverschijning en van den zang
er eere van den Hoogste aangeheven,
°m tenslotte stil te staan bij de beteekenis
v°or ons armen van het groote wereld
gebeuren.
j ®er. no°dige toepassingen voor het
/'gelijk,sche leven, vermaningen tot oot-
°ed en dankbaarheid, bescheidenheid
Q tevredenheid bleven ook niet ach
terwege.
bestudeerde nu en dan eens de
oi> 11 Helaas, het woord scheen niet
P allen den gewenschten indruk te
n- Velen waren weliswaar diep
rL°n i ^an Hen kon gezegd worden,
uod zelf tot hun hart gesproken had.
ker6!?11 ecllter blijkbaar meer hun-
ij,m naar voorziening hunner stoffe-
srl,enn00flen bleven volmaakt onver
eerwaard n(*er 'let emst*S woord van den
r,^Un scheen nog niet geopenbaard, dat
k 8 °°k voor hen op de aarde ge
en was, tot zaligmaking van allen,
Maandag a.s. worden onze kiezers ge
roepen, om hun stem uit te brengen ter
vervulling van de vacatures in den Ge
meenteraad. Moge het de laatste stem
dag van deze maand zijnm.a.w. moge
dan reeds de eindbeslissing te onzen
gunste vallen.
Stemt allen de vijf candidaten geen
enkele uitgezonderd gesteld door de
Anti-revolutionaire, christelij k-histori-
sche en Roomsch-Katholieke Kiesver-
eenigen. Ten overvloede laten wij nog
maals hun namen hieronder volgen. Het
zijn de heeren
BUIJSE, J.
DE HOOGH, J.
DE JONGE Jzn., J.
DE PAAUW, A. F. (aftr.)
VIENINGS, J. W.
Dezel fde eensgezindheid, die deze kies
verenigingen leidde, worde ook onder
onze rechtsche kiezers aangetroffen.
Alle vijf onze mannen zijn een raads
zetel waard. Het moet ons een lust zijn
voor hen door het vuur te gaan.
De heer Buijse heeft reeds vroeger blijk
gegeven van zijn groote prestaties als
raadslid. Hij is een man van ongelooflijke
werkkracht, met rijke ervaring en groote
menschenkennis. Hem zijn onze belangen
volkomen toevertrouwd. De belangen
van de gansche stad en hare inwoners.
De heer de Hoogh is ook geen onbe
kende. Als man van het onderwijs heeft
half Goes van zijn kennis en ervaring ge
profiteerd. Schenke heel Goes hem het
vertrouwen door hem af te vaardigen naar
den Raad, opdat hij ook in die kwaliteit
zijn gemeente nog kan dienen.
De heer de Jonge is eveneens een man
van groote bekwaamheden, wiens advie
zen op welk gebied dan ook steeds
zeer gewaardeerd worden. Daarom mag
men ook van den heer de Jonge als raads
lid groote verwachtingen koesteren. Ook
hij kent zijn gemeente.
die tot Hem vlieden, en van Hem alleen
hun eeuwig heil verwachten.
Toch was mijn hart verheugd bij de
gedachte aan den zegen, dien de Heere
aan mijn gebrekkig werk zou willen
verbinden. Hoe recht gelukkig heeft het
mijzelf niet gemaakt
Na de toespraak werden enkele kerst
liederen gezongen.
Daarop volgde de uitdeelingvoor
waar een niet minder aangename bezig
heid. De deksels van de manden en
doozen werden geopend en de voorwerpen
onzer weldadigheid werden mildelijk
rondgedeeld, nadat ze met begeerige
blikken bewonderd waren. Eenige oude
vrouwen, die haar mondje blijkbaar niet
thuis hadden gelaten, waren er vol van
en gaven op luiden toon haar oordeel
over een en ander te kennen. Zij waren
niet erg gesticht geworden, en van stille
armoede was bij haar, om de waarheid
te zeggen, niet veel te bespeuren.
Anderen hielden zich kalmer of zwegen
stiltoch waren er onder, die eerder een
ontevreden gezicht hadden, dan een
vergenoegden lach deden hooren.
Alleen een vrouw met bleek gelaat,
die met twee kinderen was gekomen,
scheen werkelijk tot de zoogenaamde
stille armoelijders te behooren. Het was
haar aan te zien, dat zij zich in onze
Vereeniging niet op haar gemak ge
voelde. Toen ik op haar toetrad en haar
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels ƒ1.—, iedere regel
meer 10 cent.
Het spreekt vanzelf, dat alles in het
werk gesteld wordt het mandaat van
den heer De Paauw te vernieuwen. Deze
bekwame industrieel blijve den zetel
bezetten, tot heil van onze gemeente.
De laatste candidaat van het alfabetische
lijstje is de heer J. W. Vienings, die
als journalist, voldoende gelegenheid ge
vonden heeft te toonen wie hij is en
wat hij wil, en die dat ook getoond
heeft. Het zou ons een vreugde zijn, zoo
de heer Vienings, scherpzinnig en oor
deelkundig man als hij is, de rechtsche
raadsfractie straks kwam versterken.
Men stemme alle vijf de candidaten
niet één meer, niet één minderanders
brengt ge de zetels van alle candidaten
in gevaarmen zondere niemand uit.
Het eerste, tweede, derde, vijfde en tiende
hokje make men zwart.
Het wordt waarlijk tijd, dat er een
andere geeSt gaat heerschen in onze
raadszaal.
Wat van rechts komt, wordt aanstonds
met wantrouwen begroet en meestal met
verbluffende eenstemmigheid afgewezen.
Alsof de drie rechtsche leden het op
den ondergang van de stad hadden ge
munt. Men zou haast geneigd zijn aan
kwajongensrepliek te denken na hetgeen
een der wethouders den heer Dekker
toevoegde„Alles wat van B. en W.
komt, wordt door u bij voorbaat afge
keurd." Doch zij, die de handelingen
van den Gemeenteraad op de publieke
tribune of aan de hand van de bladen
volgden, weten wel beter.
Zij moetèn het weten, dat deze wet
houder geen recht had zich aldus uitte
drukken, zij moeten het ook weten, dat
den rechtschen leden veelal eiken steun
wordt onthouden, omdat zij rechts
zijn.
En hoe durft men in de Pers dan nog
over onze minderheid te sprekenAlsof
men onzerzijds met handige trucs het
aantal zetels in den Raad zou willen
vermeerderen. Alsof nog juist bijtijds
de kwestie van de suikerfabriek door
den heer Dekker was aangegrepen als
een welkom middel bij onze actie.
Dat is inderdaad ergerlijk. Met veront
waardiging worden dergelijke beschuldi
gingen dan ook afgewezen. Nog sterker,
we willen de zaak omkeeren. Want wat
zien we nu? Dat men terstond na het
uitspreken dezer beschuldiging zelf poogt
van de suikerfabriekkwestie een politiek
spelletje te maken.
Van verschillende zijden tracht men
aansprak, bloosde zij, terwijl ze op mijn
vragen slechts weifelende antwoorden gaf,
en dan nog maar het hoogstnoodige.
Terwijl ik zoo bij haar stond en naar
haar toestand informeerde, zag ik haar
plotseling verbleeken en met groote
oogen, waarin een uitdrukking van angst,
naar de deur kijken. Ik keerde mij om
en bemerkte daar een man, die blijkbaar
zeef opgewonden was en met gloeiende
oogen de vergadering afzocht.
Toen hij ons ontdekt had, kwam hij
met zware schreden midden door de zaal
op ons toegeloopen. Hij wierp mij een
woedenden blik toe, rukte de bleeke vrouw
het mandje, waarin zij juist haar kerst
geschenken had ingepakt, vrij onzacht
uit de hand en ledigde den inhoud op
de tafel. En dat alles, zonder een woord
te zeggen. Hij nam ook de kinderen hun
speelgoed af, greep ze bij de handen en
trok ze met zich voort. Het arme vrouwtje
waggelde er sidderend en willoos achter
aan, nadat zij mij nog even met een
stillen droeven lijdenstrek op het gelaat
had aangekeken.
Het ging mij door de ziel.
Zoo groote onverschilligheid en af keer
had ik nog niet ontmoet. Ofschoon alles
zwijgend toeging, toch sprak dit kleine
voorval boekdeelen.
Het feest van Jezus' geboorte had ook
in dat gezin geestelijken en stoffelijken
bijstand willen schenken, doch de on-
deze zaak nu tegen ons uit te spelen, in
't bijzonder tegen den heer Dekker, die,
tot groote verbazing van alle aanwezige
liberale heeren, het durfde wagen de
meening van bijna geheel Goes ten op
zichte van de gevoerde onderhandelingen
te vertolken.
Ook de Goesche Courant liet zich
natuurlijk niet onbetuigd en aanstonds
zou zij toonen hoe suiker en politiek
in het liberale kamp samen kunnen
gaan. Hetzelfde blad, dat van 's hee
ren Dekker's bekwaamheid en ijver
getuigde in de Nabetrachting van 21
Juni 1.1. wordt het openlijk erkend „De
heer Dekker is zonder twijfel een be
kwaam, ijverig Raadslid" datzelfde
blad plaatst even later anonieme inge
zonden stukken aan het adres van dit
bekwame lid, en over de suiker natuur
lijk, waarin hij op waarlijk minne wijze
wordt bestredenwaarin men slechts
kwade trouw veronderstelt en waarin
met de grootste minachting over de ken
nis van dit bekwame lid gesproken
wordt. En dat laat de Goesche maar
begaan. Zonder één woord van protest
ten behoeve van het voor onze en hare
belangen steeds ijverende lid.
Dit is wel het minst oorbare politieke
spelletje, dat thans ingezet wordt, zoo
wel in strjjd met goede persmanieren,
als met het algemeen belang. Dergelijk
geschrijf eert niet den auteur het schaadt
den naam van het blad, dat zijn kolom
men er voor open steldehet sticht
onnoodig verwarringen het werkt een
persoonlijken strijd in de hand. Derge
lijke practijken moeten ons met afkeer
vervullen.
En zonder suiker-bijgedachten im
mers we krijgen toch geen fabriek
weten de kiezers wat hun Maandag te
doen staat. Men stemme de mannen die
niet meer of minder dan een objectieve
beoordeeling van hun arbeid zullen vra
gen, en recht door zee willen gaan met
het belang onzer gemeente voor oogen.
Kiest dus dt heeren Buijse, de Hoogh,
de Jonge, de Paauw en Vienings.
S.
Het ware woord.
„De liberaal spreekt mannentaal",
Zegt Teun en heusch hij meent het
[goed
Want 't is d? opvoeding, die 't hier doet,
En die was van zijn jeugd afschraal!
schillige vader, in zijn diepe verblinding,
had elke gemeenschap met onzen kring
een gruwel gevonden.
Ik was zoo verbouwereerd, dat ik aan
mijn recht, den onbeschaamden indringer
te doen verwijderen, eerst dacht, toen
hij reeds met het ongelukkige slacht
offer weggegaan was.
Terwijl ik hen nog nakeek, sprakeloos
van schrik en verbazing, drong zich een
nederig oudje naar mij toe en vertelde
mij op gebelgden toon, dat deze man
een trotsch en goddeloos socialist was,
terwijl haar oogen beurtelings naar de
overgebleven geschenken en haar nog
niet geheel gevulde waschmandje keken.
Ik gaf haar een van de voorwerpen,
doch op hetzelfde oogenblik zag ik den
venijnigen blik, waarmede velen mij
aankeken. Een van de wijven riep mij
met haar schelle stem toe, welk een
slimmerd dat oudje waszij had reeds
voor diefstal gezeten en wie weet hoeveel
misdaden zij nog meer op haar ge
weten had.
De oude vrouw deed echter niet voor
haar aanklaagsters onder en ook anderen
mengden zich in het geschil. Daar stond
ik nu, radeloos temidden van het gekijf
van die vrouwen, die ronduit el
kander hare zonden voorhielden en zich
ondertusschen om de voorwerpen zonder
bestemming schaarden.
Eindelijk verscheen de oude geestelijke,
„Vrijzinnig-democraat te zijn
Lijkt mij het allerbest", zegt Piet,
En doet 't is gansch zoo dom nog
[nog niet
Wat water in den „rooden wijn!"
„De socialist spreekt kloeke taal",
Zegt Kees en meent het waarlijk wel.
Hij is reeds van natuur wat fel
En ook een minnaar van kabaal I
„De zuivre taal spreekt slechts Gods Woord
Zoo hoor 'k, geloovig, U getuigen.
Juist; voor dat Woord alleen te buigen
Is 't, wat des Christens hart bekoort.
4 Juli 1913.
Bij invoering van de wet-Talma zal er
jaarlijks minstens acht miljoen meer noo-
dig zijn. Is het mogelijk die som bijeen te
krijgen uit indirecte belastingen.
Het verhoogde Tarief van invoerrech
ten was een indirecte belastingdoch
men weet, die is nu van de baan.
De som zal derhalve moeten gevonden
worden uit een verhoogde opbrengst dei-
directe belastingen. En zal dat mogelijk
zijn?
Minister De Meester heeft indertijd
zes jaar geleden een plan ontworpen,
om de opbrengst der rijksmiddelen jaar
lijks met 8 millioen gulden te verhoogen
en wel door te halenf 2.500.000 uit een
nieuwe inkomstenbelastingf 1.500.000
uit een verhoogde successiebelasting
f 1.000.000 uit een zegelrecht op effecten
f200.000 uit een registratierecht op den
inbreng in Naaml. Vennootschappen
f300.000 uit belasting op mousseerende
wijnen f 500.000 uit een technische her
ziening van het tarief van invoerrechten;
f 2.000.000 uit een debietrecht op tabak.
Dat wil dus zeggen, dat hij f 2.5 millioen
wilde halen uit verhooging der directe, en
f 5.5 millioen uit indirecte belastingen.
Het zal dan ook moeilijk gaan die som
uit directe belastingen te halen. De libe
ralen, ook Het Vaderlandvan welk blad
nota bene bovengenoemde oud-minister
nogal hoofdredacteur is, hebben welge
zegd, dat zij het kunnen en zullen, maar
wij zullen opletten, wanneer het er op
aankomt.
1
Zoo w het.
De heer jhr. v. d. Goes, een der mar
xistische leiders van de S. D. A. P.,
neemt de vrijzinnigen onder handen,
wegens den hoogen toon dien zij aanslaan
tegen hun bondgenooten, en herinnert
immer met denzelfden glimlach op het
gelaat, als vredesengel. Om niet ieder
oogenblik uit de ziel te moeten worden
geboren, was die lach daar eeuwig blijven
staan. Het gelukte den eerbiedwaardigen
grijsaard spoedig de rust te herstellen.
Met een vriendelijk en ernstig woord
vermocht hij alles.
De lekkernijen en het speelgoed van
de arme weggehaalde vrouw waren tus-
schen de bedrijven door reeds verdeeld
en in de onderscheidene mandjes ver
dwenen. Zij, die het meest gegapt had
den, trokken tegen den leeraar nog het
vroomste en onderdanigste gezicht.
Ieder begrijpt, dat ik in een onver
genoegde stemming wasik, die zoo
groote verwachtingen van dit groot op
gezette werk gekoesterd had.
En dat was nu de dank 1
Spoedig echter kalmeerde ik en leerde
ik genoegen nemen met hetgeen de wereld
mij voor dank aanbood.
Ik had mij voorgenomen in ons plaat
selijk dagblad een verslagje van het feest
te plaatsen, doch nu bleef het in de pen.
Des avonds bij de huiselijke kerstfeest
viering was ik nog geheel onder den in
druk. Toch heeft mijn man gelukkig
niets van mijn fiasco ontdekt. Den min
sten scherts daarover zou mij pijn gedaan
hebben.
(Wordt vervolgd.)