uw HDIS li
No 230 1913
Woensdag 2 Juli.
27e Jaargang
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
HISTORISCH
CHRISTELIJK-
een Kalfvaars,
I to n Herrimén,
idersirig Ie bier,
ol aankomende M
Moed gehouden.
i. BUIJSE,
J. DE HOOGH,
J. DE JONGE Jz.,
A. F. DE PAAUW (allr.)
J. W. VIENINGS.
DE ONVERGETELIJKE.
Onze vijf candidaten.
Uit de Pers.
Binnenland.
MiddeUur..
p. «seijlea bT'
B KOOP
2jarig Paard,
KOOP
:E KOOP
les Merrieveulen,
DienetfboöLe
weede Meid
tijd.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
'te-Verw^
smakken voorzien *r' I
i achtertuintje m9t I
iwen Vlissingschen 81
'delburg. Pr|s geer I
franco letter K h,u
M i d d e 1 b u r g,
?M
net H°°lgras
SER Lz., Koudekerk'
3 Kroop
*"*9®" met Coliv P„
wee HittekarL'
tevSjtuigje e"»
»che Wageil9
'gemaakt, met garantie
31 o e s.
Adres Bureau van
o e s.
'PEJAN te Zoutelande.
bij A. DE WITTE,
de kerke, Westhoek
JLMEkSTER, Seroos'
E KOOP
A. VAN VLAANDEREN,
ke.
m 1 November
•bonden is, eiken dag
verrichten, bij den eige-
I «CHOUT te B i g g e-
iet October
j F. DEKKER, Oost
rek der tegenwoordige
met Augustus
DieiiNt t>ode
J. VAN WEELE Jr,
oi d e r.
Terstond
in f 15 per maand,
RD, Badpaviljoen, Dom
en aan of met October
J. MESU, Nieuw- en
i n d Groenenburg.
- p.-
- 4
"S-s
<3 u
•Sis
7.21
7.16
7-4y
"j
91
23
2 u
t-4
3 a
3
z
8.02
§7.io
1 5
«2
rt dj
2 a
O
Q S
<2
O -*
O <D
2 N
w
9.20
10.50
10.05
I 5 CK
oA$
'9
•'•7
7.46
7.56
8.17
8.57
9.10
9-48
10.4}
11.23
11-29
11 35
12 t7 i
7 bi
805
8.IJ
8.20
8.17
8.3b
8.46
8.(3
9-o2
9,(l
9.17
919
940
9.49
9.58
IJ.46
U.13
tn hland vla Gor.h, refeld
Tte Goes jjceu rc
2.06
.29
6.01
(1.43
3-05
7-»5
(2.34
3-53
8.0I
l-> 2
4.14
8.20
2 fi
4.28
8.34
8.4®
943
onge-Varwest Goes.
1EDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel
meer 10 cent.
Ja, nog moed gehouden.
Na al de slagen, die ons zijn toege
bracht, gaan we toch nog met opge-
richten hoofde voorwaarts in den strijd.
Wie spreekt daar van moedeloosheid
wie durft zelfs verslagenheid onzerzijds
veronderstellen Immers een goed anti
revolutionair kent ze niet, waar hij strijdt
in den kamp, die tenslotte toch de over
winning brengt
I)e uitslag van de herstemming in het
district Vlissingen moge teleurstelling
gebracht hebben een weinig hoop be
stond er nog een gevoel van versla
genheid heeft ook deze nederlaag niet
veroorzaakt.
Wij arbeiden niet in eigen kracht, 't
Is dezelfde hand, die ons winste en ver
lies brengt. Ook de loop van deze ver
kiezing, die op de samenstelling van ons
Statencollege van merkbaren invloed zal
zijn, was in de hand des Heeren.
Voor ons blijven echter dezelfde eischen
gelden. In dezelfde richting hebben wij
voort te gaan, ook wanneer straks we
derom de stembus ons wacht ter voor
ziening in de vacatures in de Gemeente
raden.
Op Maandag 7 Juli worden onze Goe-
sche kiezers opgeroepen om andermaal
volgens hun beginsel hun stem uit te
brengen.
Men kent de verhouding in den Ge
meenteraad. In deze gemeente met een
bevolking, die voor zoo groot gedeelte
onder Christelijke banier strijdt, telt
men slechts drie, zegge drie rechtsche
raadsleden. En mogen wij nu dezen toe
stand bestendigen?
Hebben wij maar goed te vinden, dat
al de arbeid van deze drie ij veraars voor
onze belangen, stelselmatig wordt gene
geerd, gering geacht en veracht?
Neen, we hebben een onbetwistbaar
recht op meerdere zetels.
't Was daarom een moreele plicht met
vijf candidaten onzerzijds naar voren te
komen. Van de 11 candidaten zijn de
volgende heeren de candidaten onzer
keuze
en
FEUILLETON.
Vrij naar het Duitsch van
D. Speckmann.
(Geautoriseerde vertaling. Nadruk verboden.)
)o(—
Het burgemeesterspaar zou zich juist
ter ruste begeven.
„Weetje al, watje ten beste zult geven?"
„O, al lang."
„Mag ik het ook weten
„Neen, liever niet. Dan zou je maar
met aanmerkingen komen."
„Wel neen, volstrekt niet."
„In elk geval zal mijn vertelling een
geheel andere zijn dan die van heden
middag."
„Ja, dat begrijp ik."
„Die sneeuwwitjegeschiedenis stond
n°g al in Mol, vond je niet?"
Je houdt meer van stukken in Dur.
Maak het maar niet te erg, hoor
„Laat mij maar begaan
„Ik ben zoo moe als een hond van
uien geforceerden tocht."
„Welterusten dan
„Goedennacht I"
Mevrouw Klara had een slechten nacht.
Het duurde lang eer de slaap zich over
haar ontfermde. Onrustig droomende
Komt treden wij in het krijt voor deze
mannen, wien de belangen der gemeente
in ieder opzicht zijn toevertrouwddie
in het midden van ons volk leven
die de nooden van onze gemeente kennen
en wien het hooge ernst is hun krachten
te besteden in het ware belang van ge
meente en gemeentenaren.
De gemeenteraadsverkiezing van
strijd kunnen wij bijna niet spreken
kan een kalm verloop hebben, zonder
dat de hartstochten daarbij behoeven te
worden opgewekt. Alle kiezers kennen
onze candidaten en kunnen van hun
doen en laten op de hoogte blijven, zoo
dat zij voor zoover hun keuze nog
niet vaststaat stel dat dit moge
lijk ware tot een rustige beoordee
ling kunnen komen, zonder de voorlich
ting van tegenstanders te behoeven.
Dus, mannen van stavast, laat U niet
verlokken door het krijgsgeschreeuw en
de overwinningskreten van links, ook
niet door de „onpartijdige" stemmen van
de andere zijde, maar houdt Uw be
ginsel hoog en stemt
De Uitslag.
De vrijzinnige klok schrijft De Stand
aard is nog leelijk van slag en slaat al
maar door op de wijze, waarop het vóór
25 Juni gehoord werd, Intusschen, nu
het leidend orgaan ter linkerzijde, nu
Het Volk gesproken heeft, zal men zoe
tjesaan in de andere linksche bladen ook
wel een ander geluid vernemen.
Wat Het Volk zegt Ziehier
De sociaaldemocratische Kamerfractie,
de partij van achttien man, spreekt en
handelt niet alleen namens de 144.375
kiezers die op 17 Juni hun stem gaven
aan de kandidaten der S. D. A. P., zij is
de tolk en de kampioen van minstens
evenveel volwassen mannen van Neder
land, die door een mammonistisch knut-
selkiesrecht van allen rechtstreekschen
invloed op de wetgeving zijn verstoken,
en die dat onrecht voelen als onduld
baar
Dit bepaalt de positie van onze partij
in de nieuwe Kamer.
Indien er mocht optreden wat in het
gewone spraakgebruik heet een zakenka
bineteen regeering, wier eenig doel is,
te zorgen dat de belastinggelden binnen
komen, en weer worden uitgegeven, die
bracht zij toen den verderen nacht door.
Den volgenden morgen zaten zij onder
den eik, onder het genot van een kopje
koffie.
Mevrouw met een migrainestiftje aan
de slapen en met een potlood op een
vel papier.
„Bij dit schuttersfeest zult ge zeker den
vogel raken," spotte haar man goedig
lachend.
Hij zat tegenover haar en rookte zijn
morgensigaartj e.
„Stoor mij asjeblieft niet, Koert," zeide
zij eenigszins nerveuB.
Wijl den vorigen dag de professor zelf
de plaats bepaald had, waar men bij
elkander zou zijn, stelde zij er prijs op
dit ook te doen. Zij bracht de vrienden
echter maar 'n minuut of tien ver het
bosch in, waar zij onder jonge dennen
halt commandeerde.
„Mij dunkt, een eindje verder zouden
wij een mooi plaatsje kunnen vinden,"
meende iemand.
„Het spijl mij wel," verklaarde zij
echter, „maar ik heb nu eenmaal voor
mijn vertelling een heel gewoon milieu
noodig. De bodem is hier droog, en we l
hebben hier ook schaduw. En ik ben
nog moe van gister."
Terwijl de anderen zich op den grond
neervleiden, ging zij zelf op een klap-
nieuwe burgemeesters benoemt waar
oude zijn uitgevallen, de Zuiderzee gaat
droogmaken en zich wijdt aan de be-
vaarbaarmaking van de Maas, dan kan
zij op den steun van de sociaaldemokratie
niet rekenen. Dan dient zoo'n Kabinet
door zijn program zelf zich aan als een
zaakwaarnemer van de bezittende klasse,
als een kollege dat blind is voor het be
langrijkste feit dat in den jongsten tijd
in Nederland heeft plaats gehad de po
litieke rijpwording van de verdrukte en
rechtlooze massa.
Dat groote beschavingsverschijnsel,
door onze partij gewekt, en tot steeds
sterker leven gebracht, het moet wor-
erkend in onze staats-regeling. De arbei
der moet uit zijn politieke minderwaar
digheid worden verlost, ook bij de wet.
Wie poogt daaraan te ontkomen, poogt
de vreedzame ontwikkeling der arbeiders
klasse te verstoren, hij is onze vijand
Wij eischen, als logisch gevolg van
onzen jarenlangen kiesrechtstrijd, als
logisch gevolg van deze verkiezingkam-
pagne, een kiesrechtministerie
Wij eischen een kiesrecht-ministerie,
en van dat ministerie eischen wij, dat
het een begin make met de invoering
van het staatspensioen. Dat de invali
diteitswet zou worden ingevoerd is on
denkbaar. Maar even ondenkbaar is, dat
een nieuw kabinet het pensioentje voor
de oude arbeiders, dat een verkregen
recht is, zou te niet doen. Integendeel,
het moet worden aangevuld, uitgebreid
ook tot hen die niet-loonarbeiders waren,
of die niet konden voldoen aan Talma's
eischen.
Deze beide eischen zijn het logisch
gevolg van de stembusuitspraak van gis
teren. Wij vertrouwen, dat de mannen
die de vorming van een kabinet op zich
zullen nemen, het politiek verstand zul
len bezitten, die eischen loyaal te aan
vaarden.
Een Pyrrhus-overwinning
noemt De Nederlander de overwinning,
door het liberaal-radicaal-socialistische
blok behaald. Het blad zegt er onder
meer dit over:
Voor hen, die meenden, dat de vrij
zinnigheid als „vooruitgangspartij" nog
eene toekomst zou hebben, is deze uitslag
wel een bittere teleurstelling.
En de vrijz.-democratische groep, èn de
Unie-liberalen komen verzwakt terug.
Het eenig resultaat voor de concen
tratie is een versterking van het conser
vatieve element, de vrij-liberale fractie.
Wat onze houding tegenover deze
stoeltje zitten, dat zij daarvoor meege
bracht had. Zij wist, dat zij in liggende
houding bij het vertellen geen goed figuur
zou maken. Ook hoopte zij door deze
verhooging een gevoel van meerderheid
boven haar gehoor te krijgen. Zij had
haar stoeltje zoodanig gezet, dat zij haar
twee grootste tegenpartijders, haai man
en den dokter, die haar zoo dikwijls
pleegden aan te vallen, in het oog hield.
Haar parasol had zij naast zich in den
grond gestoken. De knop bestond uit een
uitgesneden leeuwenkop die er niet erg
vriendelijk uitzag en den toehoorders de
tanden liet zien.
Zij berustte er in, dat men zich eerst
een half uurtje met Richter's Herinne
ringen bezig hield. Het daarop volgende
gesprek prikkelde haar ongeduld niet
weinig.
Eindelijk, eindelijk brak het verlangde
oogenblik aan.
Ik kom van buiten, uit hoog conser
vatieve kringen. Mijn familie was oor
spronkelijk van adel. Een van mijn voor
ouders moet om de een of anderereden
den adelijken titel afgestaan hebben. Een
oom van mij had een verantwoordelijke
positie onder het ministerie M., dat be
kend stond om z'n reactionaire tendenzen.
Een ander bloedverwant noemde zich
laatste groep betreft, deze kan en mag
niet anders zijn dan ruiterlijke en open
hartige minachting.
Een man als Drion, den renegaat van
het Katholicisme, tot geen kerkgenoot
schap behoorende, te zien optreden als
verdediger van de Ned. JJerv. Kerk tegen
de, gelogene, aanslagen van een geloovig
Hervormde, als Baron van der Borch van
Verwolde, wekt bij alle weidenkenden
slechts hartgrondigen weerzin.
En toen op deze wijze de conservatie
ven door de meest roekelooze ophit
sing en verleugening er in verschillen
de districten als behouds-partij van Kerk,
Oranje en Vaderland in geslaagd waren,
zich in herstemming te brengen, maakte
men, op 't laatste moment, volte face,
en gaf zich, zonder eenigen waarborg of
voorwaarde, ondanks de heiligste en
uitdrukkelijkste verzekeringen van het
tegendeel, waarmede men het tot her
stemming gebracht had, over aan de
S.D.A.P.
Anders gezegd, de conservatieve partij
heeft haar succes te danken aan eene
systematische verleugening van het volk,
gepaard aan een systematische verlooche
ning harer gepretenteerde „beginsels".
Tusschen ons en deze lieden zij voort
aan natuurlijk elke gemeenschap afge
sneden.
Het blad acht overigens de nederlaag
een ramp voor het land.
In De Tijd wordt over de toekomst
gesproken. Het blad zegt er ondermeer
dit van:
Er zal nu een zaken-kabinet moeten
komen Ds. Lieftinck heeft het gezegd
dat echter juist geen zaken zal kunnen
doen, als de S.D.A.P. en haar trawanten
thans geëischt hebben.
De sociaal-democraten eischen gewel
dige „zaken", die de Rechterzijde en ook
de Eerste Kamer verwerpt. De mannen
der concentratie, die, met 'de herstem
mingsbus vóór zich, ontrouw geworden
zijn aan het concentratie-program, wor
den, rustig voor vier jaar in de Kamer
zittende, wel weer ontrouw aan hun be
antwoording der vier vragen van de
S.D.A.P., met name oför het „onver-
valschte".
Grondwetsherziening in den geest der
sociaal-democraten, is onmogelijk. Aan
twee herden der stemmen ontbreekt bij
de meest volstrekte gewilligheid, lijde
lijkheid en gebogenheid van de met 9
vrij-liberalen naar Rechts verschoven
concentratie nog te veel.
ultra-conservatief en ultra-orthodox.
Gedurende de wintermaanden in Ber
lijn vertoevende, leerde ik daar mijn
man kennen. Hij was toen griffier bij
de Rechtbankweldra kreeg hij een
rechtersbaantje, zoodat wij onze tenten in
een kleine provinciestad moesten opslaan.
Mijn man huldigde nogal liberale po
litieke denkbeelden, en het sprak van
zelf, dat hij mij in dien geest trachtte
te beïnvloeden, doch hij stuitte bij mij
op den hardnekkigsten tegenstand. Ik
kon het niet vermijden, deze particuliere
zaken uit ons echtelijk leven hier in
onzen vriendenkring even aan te roeren.
Ik verklaarde mij uit principe tegen
zijn standpunt. Kort voor ons 'huwelijk
had ik n.l. een roman gelezen, die een
diepen indruk op mij maakte. Twee
menschen, die beiden naar hoogere dingen
streefden, beiden met een zelfstandig ka
rakter, wilden in hun huwelijk geheel
in elkander opgaan en werden diep
ongelukkig. Dit gaf den doorslag. Ik
nam mij voor later m'n eigen standpunt
tegenover dat van mijn echtgenoot niet
te laten varen.
Als een van de voorname dochters
uit het land werd ik thuis door een
gouvernante opgevoed, terwijl ik mijn
verdere ontwikkeling zocht in een Fransch
pension in Zwitserland.
Van politieke be teekenis kan niets
tot stand komen.
Dan zal er eenigen tijd overheen gaan,
en niemand zal zich b( hoeven te verwon
deren, als de opnieuw, gelijk in 1908, ont
redderde boedel, na een Kamerontbinding
bijvoorbeeld, weder door een Rechtsch
Kabinet zal moeten worden aanvaard en
overgenomen.
De roeping, het Land te redden in de
uiterste verwarring, is zeker een eervolle.
Zij kan een hoogst verdienstelijke zijn en
een gelukkige, al is 's werelds loon dan
ook ondank.
De Kabinetscrisis. H. M. de Koningin
heeft gisteren jhr. mr. Van Nispen tot
Sevenaer, de voorzitter van de Tweede
Kamer op Het Loo en gisteravond om
halftien in Den Haag den vice-voorzitter
van den Raad van State, jhr. mr. J.
Röell, in conferentie ontvangen.
Kamerverkiezingen. De Ned weet mee
te deelen, dat het voornemen bestaat
geen candidaat van rechts te stellen voor
de nieuwe verkiezing in Rotterdam I
(vac.-Spiekman.) Dr. Scheurer, lid van
de Tweede Kamer voor het district Sneek,
heeft, naar wij in de Ned. lezen, minister
Colijn zijn zetel aangeboden. De heer Co-
lijn heeft echter bedankt.
Eerste Kamer. De leden van de rech
terzijde van de Prov. Staten van Noord-
Holland zullen Dinsdag bij de verkiezing
van leden van de Eerste Kamer hun
stem uitbrengen op de heeren dr. De Vis
ser, prof. Fabius en Bonnicke. Het
Huisgezin verneemt, dat verschillende
leden van de staten van Noord-Rrabant
van plan zijn te bevorderen, dat de zetel
in de Eerste Kamer, opengevallen door
het bedanken van den heer W. Prinzen,
wordt aadgeboden aan mr. L. Regout, mi
nister van waterstaat.
In Misère.
Een abonné van De Tijd schrijft
Niet onaardig is de vorming van het
Ministerie in den Haagschen brief, maar
het is niet denkbaar, dat die juist zou
zijn, om meer dan één reden. Het Kabi
net zou dadelijk in misère zitten.
Cort van der Linden.
Van Gij N
Bosboo M
LI mburg.
Van ES v. Meerkerk.
Tyd E man.
Van DeventeR.
Van Emden.
Deze opmerking is juist. Intusschen
Bovendien was ik nog zeer jong, toen
ik aan den man kwam. Uiteraard kon
ik dus nog niet zoozeer spreken van
een eigen standpunt, dat ik, evenals een
Romein zijn vrijheid, zou kunnen ver
dedigen. Bij gebreke daarvan verdedigde
ik dus de politieke denkbeelden, die in
het ouderlijk tehuis gehuldigd werden,
althans voor zoover ik ze kende dat
was natuurlijk niet zoo goed en zoo
goed en zoo kwaad als men mag ver
wachten van een jonge vrouw, nauwe
lijks over den bakvischjesleeftijd heen.
Nu dan, we leven in den tijd van de
emancipatie der vrouw, in gunstigen zin
natuurlijk. En sedert wij vrouwen alles
in het werk stellen om wat meer zelf
standigheid te verkrijgen tegenover de
mannen
„Daar hebben we niets mede te maken.
U zoudt ons van uw onvergetelijke ver
tellen riep plotseling de burgemeester.
Je hebt niet het recht mij tot de orde
te roepen, aldus ging zijn vrouw door.
De lijst behoort ook bij het schilderij,
en ik zal weten, hoe breed ik dien zal
nemen. De hoofdpersoon moet u in z'n
omgeving geschilderd worden. Op die
wijze kan men eerst tot rechte waar
deering komen. En daarom kon ik een
lange inleiding niet vermijden.
Wordt vervolgd.)
