No. 224 1913 Woensdag 25 Juni. 27e Jaargang inschrij^iig NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. eHRISTELIJK- HISTORISCH 11 Hooigras, rrieveulen, fcooa» te koop, ende Knecht ikkersknecht, en een Haliwas, Idersknecht Dienstbode, Huishoudster De herstemmingen. DE ONVERGETELIJKE. Binnenland. [.OOjp terrle veulen lengstveulen, lOQP InvibiDKh Oryel aankomend [t of Leerling. VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN ddeiburg. IE KAM, erke,; »e Wagens aan verkiezing be. Zoutelande. |d, gelegen bij den g te zamen groot [tien Aren vijftig lin te leveren vóór 18 bij L. CORRÉ Domburg, bekomen zijn, bij' Hooigras, irs, rekening 27 IERSE Lz., [rke, Westhoek. t e 1 a n d e. IRUOP 18 reg, 2 kniezw. O, Boekh. D'HUIJ, 'ieveulen, einkenszand. [er 1000, bij )OLE Souburg. lOctober WILLEMS E, St. Laurens. [Augustus of eerder le getuigschriften. "T WESTEINDE, iachinale Bakkerij, 's-Heerenhoek. gevraagd ENDE, Hansween. I October >KSraOSV fOLE, Zuidbeeksc.he 1 k e. gevraagd inwoni g, tot Nov. Y. br lett S. Hulp lessen Nieuwkerk. [stond MA AS te Kortgene. tus a s. gevraagd -e ter van Koude- Jkend met k'ken en o-igte van alle werk en ir B. K, Hulp- October 3IMONSE Az Koudekerke ;elijk gesticht voor rederust" te Bei gen nog enkele van beslist chiiste om in de verpleging id. en aan den HEE R- DIRECT EUR Goes. IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p.p1.25 Enkele nummers0.05 UITGAVE DER FIRMA'S EN van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Familieberichten van 1—10 regels ƒ,1.—, iedere regel meer 10 cent. BERICHT. Z(j, die zich thans op ons blad abon- neereu, ontvangen de tot 1 Juli a. s. -1-"nummers gratis. Prov. Staten. (Herstemming 27 Juni.) De Zeeuw" beveelt ten dringendste aan de navolgende candidaten Middelburg, ff, A. DE RIJCKE. H. R. STRUVE. L. J. VAN VOORTHUIJSEN, aftr. Goes. M. NOORDIJKE, aftr. Hulst. Mr. P. DIELEMAN, aftr. C. YSEBAERT. Ylissingen. (Herstemming 30 Juni.) C. BOONE. Mr. P. DIELEMAN. P, MERCKENS. NOTA BENE. In het alhier verschijnende Volksblad komt een advertentie voor ter aanbeve ling yan de candidatuur Elenbaas voor de Prov. Staten. Deze advertentie zou, volgens het bijschrift, door de redactie van de Zeeuw geweigerd zijn, „daar ze meende, dat bovenstaande 'annonce af brak wat bedoelde redactie tracht op te houwen." Aldus zouden we de wei gering gemotiveerd hebben. Deze mededeeling is echter onjuj^ten komt ook niet van onze' Redactie. De weigering berust op een indertijd ge nomen besluit, om geen aanbevelingen van tegencandidaten meer op te nemen. Derhalve kwam ook de advertentie ten behoeve van de candidatuur Elenbaas niet voor plaatsing in aanmerking. Ieder voelt, dat wij onmogelijk zoo een onzinnige motiveering zouden heb ben kunnen geven. Plaatsgebrek noopt ons het heel kort te maken met de aanbevelingen voor de Provinciale Staten. Wij moeten volstaan met de simpele opwekking aan kiezers in dé districten Middelburg, Goes en Hulst om trouw °P te komen, en te .stemmen oj3 al onze candidaten. Op al onze candidaten Dat wil dus zeggenniet op een der liberalen; ook niet op een der liberalen 17 FEUILLETON. Vrij naar het Duitsch van D. Speckmann. (Geautoriseerde vertaling. Nadruk verboden.! -)°(~ Eenigen stuurden ook kransen. Op een stillen zomeravond begaf ik miJ naar den doodenakker en legde ze neer op moeder Brigitta's graf. Een paar weken later verliet ik de stad. Op weg naar het station, kwam «onze oude woning nog voorbij. De gordijnen waren gesloten Aan de overzijde verhief zich het statige niversiteitsgebouw en groette mij, over a^c®e^°udjge burgerhuisjes heen, ten Wat ik op dat oogenblik voor het even medenam, was niet alleen de op e c°Heges verzamelde wetenschap. Mevrouw Klara bleef afwachten alsof nog iets zou komen. Toen de vertel er weeg, wilde zij applaudiseeren. Maar e dokter was haar voor. „Mevrouw, doe tm u 16t' Past hier, dunkt mij, niet vot 'ii geloof, dat het voor ons als rtellers het aangenaamste is, als de omdat hij zoo'n goed kerkganger of werkgever of menschenvriend is. Want dan zouden de Staten „om" gaan. En dit nu moet voorkomen worden.) Denkt er aan de liberale menschen vriend of kerkganger zal met al zijne vriendschap en vroomheid in de Staten vergadering straks ons antirevolutionair Eerste Kamerlid uitwerpen en de ge deputeerden Dieleman, Gerlach en Fruijtier ontzetten uit hun betrekking. Denkt er om, dat de heele linksche familie, van vrij liberaal tot socialist, tegen ons samenspant, zoodat het op één stem zal aankomen. Daarom in Middelburg gestemd op alle driedat is op DE RIJCKE, STRU VE en YAN VOORTHUIJSENin Hulst op alk twee, dat is op DIELEMAN en YSEBAERTen in Goes op NOOR DIJKE. Zoo blijjt de meerderheid in de Staten rechts en blijft ook de meerderheid der Eerste Kamer verzekerd. 25 Juni 1913. Te laat. Gisteren en heden ontvingen wij bla den en geschriften waarin vooraanstaande mannen in de Hervormde kerk zich ver klaren voor de candidaten der Coalitie. Zoo onder anderen ds. v. Hoogenhuijze en ds. Wagenaar in een manifest aan de Protestantsche Kiezersprof. v. Veen in De Nederlanderdr. J. R. Slotemaker de Bruine in de bladen, enz. enz. Was men dadelijk na de eerste stem ming gekomen, dan had het allicht ge holpen. Had men voor de stemming ge daan wat men nu bij de herstemming plicht achtte, dan was de uitslag wel anders geweest, De ontevredenen hebben de draagwijdte van hun woorden niet overzien. Zij heb ben niet geweten dat het socialisme zoo vooruit gegaan was. Het mag ter verontschuldiging aange voerd worden. Doch zij kunnen de ge volgen van hun roekeloosheid niet weg nemen. Rood aan 't roer, wordt er mede de vrucht van. Er heerscht geen eenstemmigheid tus- de stembureaux omtrent de bevoegdheid van kiesvereenigingen om hun candida ten aan te bevelen tot zelfs binnen de wanden van 't gemeentehuis. Te Kruiningen waren een paar vrij zinnige heeren zoo „vrijmoedig" om in het stemlokaal te komen staan en den kiezers biljetten in de handen te stoppen toehoorders zich van lof zoowel als van kritiek onthoudenen ook vragen, die zij zouden willen stellen, achterwege te laten. Laten wij onze vertellingen in de avond stilte zacht laten vervloeien. De onvergetelijken mogen hier stil in ons midden komen, vriendelijk een uurtje vertoeven en weer even rustig, als ze gekomen zijn, daarheen vertrekken, waai de dankbare herinnering hen wonen laat „Beste Herman, wilt ge morgenmiddag voortgaan De kleine Professor hief zich op uit het zomergras en de weegbreebloempjes en knikte toestemmend. „Wat 'n onmensch Waar stuurt hij ons toch naar toeIk houd het niet lang meer uit." Een steunende stem kwam uit een dennenboschje. Daar stond de puffende burgervader. Hij nam z'n jas van den rechterarm op den linker en veegde zich het zweet van het voorhoofd. „Nog maar twee minuten en we zijn er, dikzak", riep de professor, die voor dezen dag de aanvoering op zich geno men had en dapper vooruitliep, hem vroolijk toe. met aanwijzing hoe zij stemmen moesten, natuurlijk vrijzinnig. Te Goes daarentegen werd zelfs binnen het gebouw geen dergelijk propagandist toegelaten. Hij mocht bij de onderste' trede van het bordes plaats nemen. Onzes inziens ligt de waarheid hier in 't midden. Artikel 82 der Kieswet zegt„Gedu rende den tijd dat het stembureau zit ting houdt, zijn de kiezers bevoegd in het stemlokaal te vertoeven, voorzoover de orde daardoor niet wordt verstoord en de voortgang der stemming niet wordt belemmerd. Het uitreiken van nagemaakte stem biljetten in het stemlokaal kan geacht worden de orde te verstoren en den voortgang der stemming te belemmeren, vooral wanneer uit alle partijen een der gelijke propagandist die functie uitoefend. Dergelijke heeren behooren derhalve hui ten het stemlokaal te blijven. Of zij evenwel niet in de gang of desnoods op de stoep kunnen toegelaten worden, wenschen wij te vragen. Dit is echter geen zaak van de stem bureaux, maar van de politie. Sociaal-democraten en godsdienst. De sociaal-democraten trachten je altijd wijs te maken dat zij niet tegen den godsdienst zijn; dat je zooveel gods dienst mag hebben als je wil. Vooral de christelijke arbeiders worden in verkie zingsdagen liefelijk gelokt, en de indruk wordt jdan gevestigd dat het socialisme o, zoo poeslief is en dat de chr. arbeiders eigenlijk tot de S.D.A.P. over moesten komen. Maar die menschen lezen Het Volk niet; anders zouden zij zich nimmer laten lijmen. Herhaaldelijk toch wordt in dat blad met .God en Godsdienst gespot, of met het domme boerenvolk dat nog gods dienstig is de draak gestoken. Zoo komt in Het Volk in de vieze rubriek „Van alles wat" thans weer een mededeeling voor van „een afgedwaalde". Hij her innert aan de branden die in 1890 de Bildtsche dorpen teisterden, en gaat dan voort Nu had ik de eer te wonen in een der dorpen rondom 't Bildt, waar zoo wat alle inwoners zwaar orthodox waren.En die natuurlijk met „be- vinge en angste" al deze dingen in het naburige Sodom en Gomorra doorston den. En voor de zooveelste maal van het Bijbelwoord werden „overtuigd", dat „deez" aarde in vuur zal vergaan" Nog 'n honderd stappen en de „boomen hielden plotseling op", en keek men langs een tamelijk steile helling op de Werle, die zich anders willekeurig door de groene weiden slingert, doch hier snel langs den duinachtigen zoom stroomt om verderop met een scherpen bocht weer het midden van het kleine groene dal te nemen. Hier en daar stonden langs de helling nog enkele verminkte pijnboomen. Ver derop strekte zich een schrale grasvlakte uit, met dor gras en bloeienden tijm. Daarachter weer enkel wit duinzand, totdat nog verder enkele jonge elzen en het wuivende riet door de nabijheid van water voedsel vonden. Men vleide zich in het gras neer. Alleen de leider niethij daalde langs de helling naar het riviertje af en ging daar vlak langs den oever in het warme zand zitten. Langen tijd rusten de vrienden uit van de vermoeiende wandeling en genoten zij de frissche koelte van het water en het verrukkelijk uitzicht over rivier en weiden. Vervolgens werd een half uurtje naar Ludwig Richter geluisterd. Men had besloten bij de nieuwe liefde den ouden vriend nog niet los te laten. en men „in 't laatst der dagen" rare dingen zal zienTotdat werkelijk de groote dag of liever.nacht kwam. Nadat pas weer de puinhoopen eener Bildtsche boerderij hadden opgehouden te rooken, gebeurde het verschrikkelij ke. Want wist de Voorzienigheid voorheen altijd nog des nachts het groote hemeloog te sluiten voor al de gruwelen hier beneden bedreven, ook dit zou niet meer gebeuren.In- plaats van den zwarten nacht, waarin weer allerlei afspraken en inblazingen met den Satan plaats konden vinden, bleef op zekeren avond het licht over de duisternis heerschen.Dat wij toen tertijd eenige keeren waarvan dit de eerste was van het buitengewoon schouwspel, het Noorderlicht, zouden genieten, dit kwam bij mijn brave en zwaar-christelijke dorpsgenooten niet op Neen, nu zou het gebeuren. Men ging zich voorbereiden tot den dood. Huilend, jankend en biddend zie ik ze nog samenstroomen voor en op de brug, van have, goede en elkander af scheid nemende hier beneden.Want nu was het Goddelijk geduld uitgeput, en zou de goede het met den booze ontgelden. In wanhoop werden verder afgewacht de dingen die komen zouden, terwijl enkelen nog vertwijfelende blikken naar de dorpsklok sloegen. In dien trant gaat het voort. Profa- neerend, kleineerend de fijnen, en spot tend met de groote „men" die zoolang er nog een goede op aarde is, de slech ten niet zal verdelgen. Och, zij zijn zoo humaan, zoo gods- dienstlievend, zoo heelemaal te vertrou wen wanneer zij zoo vriendelijk op u afkomen, die sociaal-democraten. Hwi Christus. Voor velen is het socialisme geworden een religie. Een godsdienst, die de Christelijke j religie naar de kroon steekt en voor j zichzelf opeischt de glorierijke plaats, door deze eeuwenlang ingenomen. Weet ge nog, wat niet lang geleden De Nieuwe Tijd het sociaal-democratisch orgaan voor Twente schreef: „Op op voor Algemeen Kiesrecht Ópopvoor den volgenden rooden Dinsdag. Elk. dubbeltje daarvoor opgespaard, is belegd op de spaarbank Arbeidsmacht. Die bank is wonder secuur. Zij kan Na eenigen tijd riep mevrouw Elisa beth naar beneden „Herman, wij wach ten op je De geroepene stond op, schudde de kleeren uit en kwam met langzamen zwaren stap door het zand gewaad. Zijn blik scheen wel droomerighij had een bloempje, dat hij zeker aan het water had, geplukt in de hand. Van morgen maakte ik alleen een wandeling. Mijn vrouw wilde liever thuisblijven, en ik had er, om de waarheid te zeggen, niets tegen. Wij gunnen elkander steeds gaarne een eenzaam uurtje. Men kan j er, 'om zoo te zeggen, niet buiten al, i heeft men elkaar ook nog zoo lief. Ik had ook mijn camera thuis gelaten. Er zijn dagen, die er uitzien, alsof ze ons iets bijzonder schoons en liefs zullen schenken. Men mag dan geen bijzondere plannen hebben. Het parool isstil wachten, zich gereed houden, tehuis zijn, als men zacht aanklopt. Zoo keerde ik ook tot de stilte in, om de heerlijke gemeenschap met mijn God te maken. Een mensch heeft noodig nu en dan eens losgemaakt te worden van de dage lij ksche beslommeringen des levens, die niet springen en geeft een zeer hooge rente. Ons Algemeen Kiesrecht, dat is thans de ware Christus. Het is de Verlosser. En de eenigedie thans het menschdom verlossen kan kan. Daarom aan ons A. K. alle krachten gewijd." Geen geblaf van Christen-honden I Weet ge wat Frank van .der Goes, een der sociaal-democratische voormannen, schreef „Dr. Kuyper heeft onze staatkundige partij buiten de zedelijke gemeenschap hier op aarde geplaatst; zoo hopen wij ook later bij dit isolement te mogen volhardenen een hemel vol klerikale schotschrijvers en demagogen (die ook daar waarschijnlijk een hoog woord zullen voeren) heeft voor ons, wij be kennen het, weinig begeerlijks. Welke onze tekortkomingen mogen geweest zijn en hoe zwaar ze ons zullen worden aan gerekend, wij vragen het als een genade zoo wij het niet mogen eischen als een recht, door geen geblaf van kristenhonden gestoord te worden in omen laatsten slaap." Dit en het vorige worden door De Rotterdammer in herinnering gebracht ter kensohetsing van den geest uit den afgrond die de sociaal-democraten bezielt. V Statenverkiezing Noord-Holland. De stand is nü aldus geworden39 vrijz., 16 soc. dem. en 22 van rechts. Een inzender in de Nederlander vestigt er de aandacht op, dat indien men bij ons evenals dit in Engeland het geval is de gewoonte had, hem voor gekozen te verklaren, die de meeste stemmen behaalt, de Kamer na de stem ming van 17 dezer aldus zou zijn samen gesteld Anti-Rey24 C.-H. 'Unie13*) R.-Kath26 Unie Lib.14 Vrije Lib4 Vrijz. Dem6 S. D. A. P13 of Coalitie63 (61) Concentratie24 S. D. A. P13 Genoemde inzender meent, dat uit een oogpunt van rechtvaardigheid veel voor deze wijze van verkiezing is te zeggen De heeren Schimmelpenninck en Bichon meegerekend. hem zoozeer in beslag kunnen nemen. Het aardsche leven stelt dikwerf zoo hooge eischen althans zoo heet het dat om de behoeften der ziel niet ge dacht wordt. Daarom kan het zoo'n verkwikking zijn van de buitenwereld afgezonderd, tot zichzelven ingekeerd te worden. Welk een onuitsprekelijk voorrecht is het dan de zegenende hand des Heeren nabij te weten. Ik heb behoefte een en ander eens in ons midden neer te leggen en ik twijfel er niet aan, of gij zult ook die zalige oogenblikken kennen. Doch ter zake ik ging dus alleen het bosch in. Niet om iets te zoeken, maar S om mij te laten vinden, j Tenslotte vond ik dit heerlijke plekje. Lang heb ik daar beneden in het witte oeverzand gelegen. Plotseling kwam mij de heele omge ving merkwaardig bekend en wonderlijk vertrouwd voor. Eerst dacht ik, dat ik hier beslist al eens geweest moest zijn, maar dat is toch uitgesloten. Zoo iets heb ik meer ondervonden. En dan komen immers allerlei vragen in mij op. Waakte ik of droomde ik? Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1913 | | pagina 1