No. 206 1913
Woensdag 4 Juni.
27e Jaargang
Tuin.
ïnten,
»E U,
U een
haffen
EKAM.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
1263,
GHRISTELIJK-
HISTORISCH
k riSers m bel nieuw Tariei.
•ermen,
n franco.
Binnenland.
effen wit 0f
k goes.
winkels
raSTIJFSEt
men ze U geeft,
17
duijvis,
SYeldwijk' te
prstond
ingen
chters
p opgeleid te wor.
It der verpleging,
n bij den Genees-
A. VAN DALE.
[er REGISTRATIE
Irgen op Zoom zal
Juni 1913, des
in het Neder-
i Bergen op Zoom,
|en Notaris J. C.
laar publiek en
|itend ter bezaai
en voor den tijd
Inde 1 Juli 1913,
leb. ten
den nieuwen
den Ooster-
roensdrechten
perceelen, als-
op de aan den
[ronden in dtzen
ili 1913 tot 30
[de de voorwaar-
irijving met kaart
van f 0,25 ver-
maden Ontvanger,
inlichtingen ver
loofdopziener der
[burg.
[TSLU1TE1ND
KENS
c.HI.
den winkelier.
merk
■rri??
!j n i j
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
EN
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
iff
►0©0<
i
i
5 CbM<
'O Ca Md
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel
meer 10 cent.
Voor de Statenverkiezingen beveelt De
Urn mede ten dringendste aan in
Vlissingen.
I Kr, p, DIELEMAN,
1 HOUTERMAN, aftr.
p.MERCKENS, aftr.
Middelburg.
W. A. DE RIJCKE.
H. R. STRUVE.
L. J. VAN VOORTHUIJSEN, aftr.
Goes,
i, a l DEKKER, aftr.
D. MULDER, aftr.
SLNOORDIJKE, aftr.
J.WONDERGEM, aftr.
Z1 e r 1 k z e e.
i, TIMMERMAN Cz.
Tho Ien,
AO. BRINKMAN.
Sluis.
P, J. VAN BORTEL.
A, HENDRIKSE.
De Zeeuw steunt de volgende Kamer-
candidaturen
Middelburg.
J,fl. BLUM.
Oo stbur g.
Ir, P, DISLEMAN.
Z1 e r 1 k z e e.
Da. H. C. HOGERZEIL.
Hontenlsse.
P. F. FRUIJT1ER.
Goes.
Jhr. mr. A. F. DE SAVQRNIN LOHMAN.
I.
Door bescherming van de nijverheid
zal onze volkswelvaart worden vermeer
derd.
Maar alles zal „duurder" worden, zegt
men. De huismoeders worden dan ook
Ifgen de tarief voorstellen van het Mini
sterie opgezet. Men stelt het voor, alsof
de millioenen, die in de schatkist zullen
'loeien, in hoofdzaak door de groote
massa, door de min-gegoede bevolking
ppgebracht moeten worden. En daarmee
is de gepresenteerde rekening nog niet
vereffendImmers moet de massa niet
•Heen de schatkist voor een groot deel
vollen, maar ook de fabrikanten nog wat
'Ober helpen makenDe fabrikanten,
ó'e, naar men zegt, van een meer be
schermende politiek aanstonds gebruik
aollen smaken, om de prijzen te ver
bogen. De tariefsherziening, zoo. ver-
Waren de tegenstanders met nadruk,
oioge voor enkelen al eenig voordeel be-
duiden, voor de groote massa brengt zij
slechts vermeerdering van druk.
Loefde ook bij ons deze overtuiging,
wï zouden ons met alle kracht tegen
soo herziening van ons Tarief in meer
beschermenden geest verzetten. Wij
"enschen gerekend te worden tot die
iptotectionisten", waarvan een bekend
•'^handelaar' als de oud-minister Mr.
G. Pierson getuigde„Men zou zich
schuldig maken aan groote miskenning
de drljfveeren der protectionisten van
j>nzen tijd, zoo men hen verdacht op te
tomen voor de belangen van het kapi-
®al. De meesten onder hen, en dat
strekt hun tot lof, hebben in de eerste
P'aats de belangen der arbeiders op het
00g,"
De vrij algemeen verbreide voorstel
ling omtrent de bedoelingen dergenen,
'te thans voor een herziening van ons
fanef pleiten, is dan ook volkomen on-
wut. Het is onze innige overtuiging, dat
son meer beschermende handelspolitiek
•aoral ook in het directbelang van de
Waerlandsche arbeiders is. Indirect zal
<5 ook ten goede komen aan midden
stand en boerenstand.
Men verwijt aan de .protectionisten",
dat zij consumptie-artikelen willen be
lasten. Maar men schenkt geen aandacht
aan het feit, dat vele „vrljhandelaren"
waarlijk niet afkeerig zijn van fiscale
rechten, die zonder eenigen twijfel den
prijs verhoogen. Met fiscale rechten,
d. w. z. rechten op artikelen, die hier te
lande niet voortgebracht kunnen worden,
dwepen zij volstrekt niet. Integendeel!
Maar de Rotterdamsche Kamer van
Koophandel maakt er in haar adres aan
de Tweede Kamer den Minister Kolk
man min of meer een grief van, dat hQ
het bestaande recht op petroleum niet
wil verhoogen. NotabeneIs dat de barm
hartigheid der vrijhandelaren voor den
min gegoeden verbruiker
Wèl rechten wil men zelfs op artikelen
voor dagelUkache behoeften, die hier
niet voortgebracht kunnen worden, die
uit het buitenland moeten komen. Maar
rechten op artikelen, die hier zeer goed
vervaardigd kunnen worden, die onze
nijverheid tot bloei en onze arbeiders
tot meer welvaren zouden brengen, zijn
uit den booze. Is dat niet een allerzonder
lingste theorie?
Onze nijverheid is te beperkt. Door
een meer beschermende politiek kanen
zal onze industiieele ontwikkeling wor
den bevorderd. Ons land, middenpunt
van verkeer, gelegen in het centrum van
Europa, dat profiteeren kau van zijn
ligging aan de zee en aan groote rivieren,
dat zich verheugen mag in een uitge
breid koloniaal bezit, dat „het brood
der industrie" de steenkolen
gedeeltelijk in huis en gedeeltelijk dicht
bö huis heeft, is voor nU verb aidsarbeid
uitnemend geschikt. Wjj hebben hier
een ontwikkelde bevolking, duizenden
flinke werklieden, een handigen koop
mansstand, die, beter dan in vele indus-
trieele landen, kan en zal zorgen, dat
onze voor export geschikte fabrikaten
met winst elders worden omgezet. Hier
kan waarlijk een Industrie tot grooten
bloei komen door een verstandige han
delspolitiek. Yele tienduizenden arbei-
deis moeten thans in den vreemde werk
en brood zoeken. Dat zou zeer wel anders
kunnen worden. Maar dan moet gebro
ken met de vrjjhandelsleer. Dan moet
bet voorbeeld van andere natiën gevolgd.
Dan behoort de eigen industrie beschermd
te worden.
Maar is het in al die protectionistische
landen dan niet ontzettend ,duur leven
Weet ge, wat opmerkelijk is? Dat uit
het zoogenaamd „goedkoope" Nederland
jaarlijks duizenden arbeiders trekken
naar het „dure" Duitschland. Dit bewijst
reeds, dat de arbeider er op zich zelf
weinig aan heeft, of alles .goedkoop" is.
Voor hem is de hoofdzaak, dat hij zoo
veel verdient, dat hij een artikel koopen
kan. Hij is voor alles producent (voort
brenger). Gaat hij een gedeelte des jaars
gebukt onder het kwaad der werkloos
heid, dan baat hem de «goedkoopte"
niets. En is er in een land vraag naar
arbeiders, verminderen werkloosheid en
slapte in de bedrflven, worden de latente
arbeidskrachten benut, rijst de loonstan-
daard, dan bestaat tegen het besteden
van hoogere prijzen voor sommige arti
kelen ook geen overwegend bezwaar.
De Fransche socialist Buisson merkte
dan ook in de «Revue Socialisten van
September 1909 op, dat, al mogen in
een «beschermd* land, waar de vraag
naar arbeiders groot genoeg is, om, al
thans in den regel, werkloosheid te
voorkomen, de prezen wat naar boven
gaan, deze «duurte* mede veroorzaakt
wordt door en gepaard gaat met .een
voor, de arbeidersklasse gunstigen stand
van zaken".
Bovendien: kan en mag men „de
duurte" in Duitschland bijv., wijten aan
de nljverheidsbascherming NeeD Voor
eerst moet bedacht, dat Duitschland,
ever als het .vrUhandelsgezinde* Enge
land, waar het leven ook .duur" is, niet
afkeerig is van fiscale rechten en accjjn-
zeD die den prijs der artikelen verhoo
gen. Voorts heft Duitschland graan
rechten, hoewel het voor zijn graanver-
bruik ten deele afhankelijk is van het
buitenland. Ook worden daar herhaal
delijk maatregelen genomeD, om de gren
zen voor den Invoer van vee, enz., te
sluiten. Met een op bescherming van de
nijverheid gericht streven, heeft dat alles
niets te maken.
Bij het gescherm over »de duurte" in
.protectionistische* landen «werkt* men
alleen met de prijzen van eetwaren en
levensmiddelen, van artikelen zelfs, die
ook door Minister Kolkman óf worden
vrijgelaten óf althans niet hooger belast
dan thans reeds onder de geldende Ta-
riefwet het geval is. Over de schreeu
wende duurte in Duitschland van de
meeste nijverheidsproducten hoort men
niet spreken. ZD worden dan ook door
«protectie* niet blDvend duurder.
Niet dan onder groote reserve meenen
wD voorts de vergelDkende staatjes, die
aantoonen moeten, dat het leven in
Duitschland (Gronau) zooveel duurder
is dan in Nederland (Enschede), te kun
nen aanvaarden. TwDfel aan de juistheid
der voor Enschede opgegeven prDzen
kwam meermalen bD ons op. Of zDn
verschillende artikelen in Enschede veel
goedkooper dan in andere Hollandsche
steden? Hoe dit zD het schDnt ons
al te gewaagd, uit dergelDke cDfers al-
gemeene conclusies te trekken.
Al moge dan echter in Duitschland
in tegenstelling met het eveneens de
eigen industrie beschermende België
bet leven «duurder* zDn dan hier te
lande, de welvaart der arbeidende klasse
is er stellig grooter. De arbeiders hebben
meer geregeld loonenden arbeid. Ook
zDn eD verzekerd tegen ongevallen,
ziekte, invaliditeit en ouderdom. Een
uitgebreide Sociale Verzekeringswetge
ving wenscht ook onze Regeering thans
tot stand te brengen. De meerdere op
brengst van het tarief komt vooral aan
den arbeidersstand ten goede. Direct en
Indirect valt er dus winst te boeken.
Dat de arbeiders in Duitschland In
beteren doen verkeeren dan de werklie
den hier te lande, is bekend. Dit blDkt
trouwens reeds duidelDk uit de sparr-
cljfers en de naar verhouding mindere
uitgaven voor armenzorg. Dr. Zahn heeft
met treffende cDfers aangetoond, datbD
de spaarbank-inlagen in beduidende mate
besparingen der minder bemiddelde
volksklassen betrokken zDn. Per hoofd
der bevolking was in Duitschland in
1910 de inleg 258 50 Mark. In Groot-
Brittan ni6 in 1909 slechts 98.25 Mark.
In Nederland f46,48 is 78 Mark.
T) De onbetrouwbaarheid van dergelijke
staatjes, als bijv. door Mr. Dr. Heringa gegeven,
toont de heer D. R. Mansholt in het Februari
nummer van „Cultura*' overtuigend aan.
4 Juni 1913.
De candidatenRjsten zDn nu ingediend.
De kamp kan derhalve beginnen.
Nu aan het werk, broeders.
De wapens gepoetst, voor zoover het
nog niet gebeurd was. Wie reeds „op
de plaats rust" stonden, geeft acht en
luistert naar de bevelen van uw korpo
raals en sergeants.
Wie reeds op marsch was, houde zich
achietvaardig.
Weest echter zuinig met uw kruit en
lood. Wie de wachten betrokken, blDft
vooral waakzaamontga u geen enkele
beweging van den tegenstander. Ver-
mDdt zDn fouten. GD hebt nu al vier
weken kunnen zien. HD heeft maar aldoor
in het open veld loopen dravende veld-
heeren deden meer aan Don Quichotte
dan aan de Transvaalsche vechtgene
raals denken, hun soldaten zDn nu al
t' euden asem geloopen.
Laat ze doen.
De ambulance is er goed voor.
Maar nu is 't uw beurt.
De loopgraven verwisseld voor't open
veld. En houdt u aan het parool.
De waarnemende voorzitter van de
meeting te Wilhelminadorp, de heer
BoluDt, heeft dezer dagen in het debat
Moojen—De Vriend gezegd, dat een (of
meei) Goescbe predikanten te Goes dwang
oefenen op de oudeis om hunne kin
deren naar de Chr. school te zenden.
WD Ihsbben dezen waarnemenden
voorzitter hD woont te Goes aan
geboden deze beschuldiging in ons blad
te komen waar maken.
Tot nog toe bleef hD ln gebreke.
WD geven hem alsnog de gelegen
heid; en zenden hem, opdat hD het
wete, alsnog dit nommer van ons blad.
De vrDzinnige Kamereandidaat in het
district Goes heeft Zaterdagavond te
WolfaartsdDk verteld, dat minister Taima
beter kan bidden dan wetten maken.
Een bewering, waartegen de debater
van rechts, de heer De Vriend, terecht
heeft geprotesteerd.
Voor de zooveelste maal heeft deze
Kamereandidaat het ontwerp Invalldi-
teits- en Ouderdomsverzekering afge
keurd, terwDl hD het antwoord schuldig
bleef op de vraag, waarom bD verzweeg
dat er ongeveer negen arbeiders zDn die
reeds lang voor den 70-jarigen leeftDd
invalide zDn en door dit ontwerp gehol
pen zullen werden tegen een die op deD
genoemden leeftDd zullen komen aan
hun pensioen.
WD herhalen ons advies om met deze
heeren geen debat aan te gaan.
ZD moeten nu eenmaal met leugens
en balve waarheden trachten er te ko
men. En hoe zD ook opscheppen over
het vrDe debat, hetwelk in hunne krin
gen geregeld wordt toegestaan zD
laten 'den debater slechts met een
schijn van debat naar huis gaan.
Op onze vergaderingen (adres aan Zie-
rikzee) komen zD met meerderen op om
in laDge vertoogen te propageeren voor
hun candidaat. In hunne vergaderingen
geven zD wel somwDlen goede gelegen
heid voor debat, doch niet voor repliek, en
zDn dan niet zelden beleedigend, in an
dere (adres te WolfaartsdDk) geven zij
den debater tien minuten. (De heer BuDse
kreeg eenige jaren geleden te Nisse, waar
de heer Raamsdonk presideerde en de
heer BoluDt sprak, slechts vijf minuten.
Dat heet „gelegenheid tot debat".
Bovendien wat haalt het uit
Onze vrienden moeten liever van der
gelDke vergaderingen weg blDven.
Dat is de negatieve weg.
Ed de positieve weg is huisbezoek.
Niets beter.
Vrijzinnige kerkliefde.
Men schrDf aau de Rott. als bewDs
vau verschil tusschen vrDzinnige eu
rechtzinnige liefde voor de Hervormde
Kerk het volgende:
Ia de Ned. Herv. Kerk te Oosterlittens
zDn 59 zitplaatsen verhuurd voor te
zamenf 3.75. Stel daartegenover, dat
de verhuring van zitplaatsen in de kerk
te Woudsend f2000 heeft opgebracht.
Oosterlittens heeft een vrDzinnige,
Woudsend een r'echzinnige prediking.
Ziedaar de verklaring.
e
De kroon op het werk.
Gistermiddag nam ons Hoogerhuisde
radeDwet, de Invaliditeitswet en de ziek-
wet aan.
Hiermede werd de kroon gezet op den
belangrDken, niet genoeg naar waarde
te schatten socialen arbeid van ons Chris-
telDk Ministerie, tot besohaming van hen,
die nog maar steeds volnielden, dat het
huidige bewind z'n regeeringsjaren in
ledigheid heeft doorgebracht.
Zal men nu nóg durven beweren, dat
het niets deed ter oplossing van de so
ciale kwestie?!
Zoo ja, dan mag men goede trouw
uitgesloten noemen.
Wie zich herinnert, wat al strDd het
gekost heeft, alvorens deze wetsontwer
pen, vooral dat betreffende de invalidi
teitsverzekering, de Tweede Kamer ver
lieten, zal ook hier denken aan den
„Meiboom in de Kap*, na een periode
van gestadig opbouwen, waarbD de bouw
meesters met zoo kwade factoren te
kampen hadden.
Gelukkig, de zege is er. De wegnaar
het Staatsblad is vrD- Met 24 tegen 12
stemmen zDn alle ontwerpen aangeno
men.
Is het wonder, dat minister Talma
van vele Kamerleden hartelDke geluk-
wenschen mocht in ontvangst nemen?
Ook de Pers brenge hem haar hulde.
Driewerf hulde aan onzen eminenten
miaister van landbouw, nD verheid en
handel; en aan ons ChristelDkMiniste
rie Het is ons kabinet, dat werkte, dat
veel en hard werkte, en dat veel bereikte.
Eveneens nogmaals hulde aan alle
Kamerleden, zoo van ons Lagerhuis als
van ons Hoogerhuis, die het hunne er
toe bDgedragen hebben tot bereiking van
datgene, waarop onze natie wachtte.
Of de Eerste Kamer in verband met
de verkiezingen onder hoogen druk ge
arbeid heeft, zooals men het links wel
laat voorkomen Met ernst zal men het
nauwelDks kunnen beweren. Het getuigt
al van heel weinig achting voor de hoog
staande leden van dit heilzame instituut.
Een onbewezen beschuldiging.
Is het niet voornamelDk de taak der
Eerste Kamer, om die wettelDke mas t-
regelen tegen te houden, die niet be
rusten op de regelmatige rDpwording van
een volksovertuiging?
En is er niet genoeg gehunkerd naar
voorziening in de bezwaren van ouder
dom, invaliditeit en ziekte?
De Eerste Kamer kon dan ook wilde
zD haar ro3ping, d. i. met objectiviteit
beoordeelen, getrouw bRjven niet an
ders handelen.
Dat gevoelden ook de heer Yan Nlerop
en zDn gees verwanten, toen zD gister
middag van repliek afzagen. ZD gevoel
den, dat hier een objectieve meening ge
vraagd werd en zD zwegen 1
Kamerverkiezingen. BD enkele can-
didaatstelling zDngekozen tot lid der
Tweede Kamer, de heeren mr. dr. D.
A. P. N. Kooien (r. k.) in het district
Grave; A. N ïleskens (r. k.) in het dis
trict HelmondB. R. F. van VIDmen,
(r. k.) in het district VeghelJhr. mr.
V. E. L. de Stuers (r. k.) in het district
Weert; en A. C. A. van Vuuren (r. k.)
in het district Zevenbergen.
Kamerverkiezingen. Naar aan de L. G.
wordt bericht, is de beer ColDn niet de
officieele candidaat van de chr. hist.
partD in het district Fianekerdeze laat
haar leden vrD-
Het hoofdbestuur der S. D. A. P
dreigt het lid dhr. A. J. FortuDn met
royement als lid der party, omdat hD
mr. Troelstra een demagogisch optreden
zou hebben verweten bD den debatavond
Gorter-Troelstra. Dhr. FortuDn is een der
stichters van de S. D. A. P.
De Stenografen en Tacbygrafen bD
de Tweede Kamer ontvangen elk een
gratificatie in verband met den buitenge
wonen arbeid in de maand Januari.
Ons Feuilleton. Deze week beginnen
wD met de plaatsing van een nieuw
feuilleton, zDnde een vertaling van een
der werken van den bekenden Duitschen
romanschrDver Dledrich Speckmann.
Luctor et Emergo. Dit ons Zeeusche
zuster orgaan bereikte den leeftDd van
tien jaar. WD bieden het jubileerende
blad onze beBte wenscben aan en hopen,
dat het met Gods hulp nog velen ten
zegen mag zDn. Moge Bpoedig na een
periode van worstelen het Emergo luide
weerklinken.
