No. 205 1913
Dinsdag 3 Juni.
27e Jaargang
jessen
Klavers,
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
te koop
GHRISTELIJK-
HISTORISGH
nschrijving
ir
sknecht
EERSTE BLUD.
Binnenland.
mgaard van dhr.
Hoedekenskerke'
DEN DEKKER|
mgaard van dhr.
Hoedekenskerke
7"AN DEN DUR!
ngaard van dhr.
buurt te Hoede
in in te leveren
ig 5 Juni 1918,
ten kantore van
*EERVOORT te
>n in Kapelle,in
en, heer S. Dek-
in te leveren
n kantore van
lar informatiën
M., bestaande
en 2 groote
op de hofstede
Nieuwdorp.
»baar op de hof-
r. W. BIERENS,
bij wie de bil-
Juni ingeleverd
vaarzen,
Juni, bij C. J.
m.
O P
'rabbendijke.
OYERBEEKE,
:rt janse,
liggekerke.
of met October
Jr., Segeerswegj
iber
üM te Q r ij p s-
ni
!L, D o m b u r g.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
ff* De opgaaf van den spoordienst
komt in dit nommer voor op de gebrui
kelijke plaats.
P. MERCKENS, aftr.
li Ideislaiil en bel nieuwe lariei
ddelburg
,43 c) 6,35 d)
10 c) 7,05
a) f ,05
6,35 dh)
tȟ na aart -vertrek
i. Neu»a t*.8,50
riselen en Neuzen
i t«n tioogata U
«vachtan.
j 10,45 uit Neuzen
;ot e i met 31 Aug.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p1.25
Enkele nummers,0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels ƒ1.—, iedere regel
meer 10 cent.
DU nummer bestaat uit twee bladen.
Voor de Statenverkiezingen beveelt De
Zeeuw mede ten dringendste aan in
Vlissingen.
Mr. P. DIELEMAN,
K. HOUTERMAN, aftr.
Middelburg.
W. A. DE RIJOKE.
H, S. 8TRUVE.
L. J. VAN VOORTHUIJSEN, aftr.
O o es.
A. 8. J. DEKKER, aftr.
D. MULDER, aftr.
M. NOORDIJKE, aftr.
J. WONDERGEM, aftr.
Zierikzee.
A, TIMMERMAN Cz.
Tholea,
R, 0. BRINKMAN.
De Zeeuw steunt de volgende Kamer-
candidaturen
Middelburg.
J. H. BLUM.
Oostburg.
Mr. P. DIELEMAN.
Zierikzee.
Ds. H. C. HOGERZEIL.
Hontenisse.
P. f. FRUIJTIER.
Ooes.
Jhr. mr. A. F. DE SAVORNIN LOBMAN.
Slot.
Het spreekt wel van zelf, dat men niet
den onmogeltjken eisch kan of mag stel
len, dat de overtollige personen, die thans
in den detailhandel of in de locale am-
b&chtsbedrjjven werkzaam zjjn, hun za
ken maar moeten opheffen. Wel echter
kan en moet men andere takken van
volkswelvaart aanlokkelijker maken, met
name de nijverheid bevorderen. In ver
band met den bevolkingsaanwas zullen
w|J dan geleidelijk komen tot meer nor
male cijfers voor de locale winkel- en
ambachtsbedrflven. De degelijke midden
stand in zUn geheel zal daardoor niet
weinig worden gebaat. Minder concurren
tie beteekent grooteien omzet voor den
solieden neringdoende.
Ook voor den consument is dit een
voordeel. Door den betrekkelijk geringen
omzet, een gevolg van de weinige koop
kracht der massie en van de overlading
van den detailhandel, moet menige win
kelier thans een hoogeren prijs per een
heid berekenen, dan bjj een grooteren
omzet en een koopkrachtiger publiek het
geval zou zjjn.
Het wekt dan ook niet weinig verha
ag, dat velen nog niet inzien van hoe
groot belang het is voor de neringdoen
den in het algemeen, dat hier te lande
komt een flink ontwikkelde industrie,
waarin de arbeiders een behoorlijk loon
Kunnen verdienen.
Ons vaderland wordt thans ieder
weet het overstroomd door buiten-
'andsche artikelen, die even goed in ons
vaderland vervaardigd kunnen worden,
«r is bjj velen een dwaze voorkeur voor
bet vreemde etiquet. Meestal laten de
omtenlandsche hulzen eerst eenige groote
firma's het artikel invoeren. Daarna be
reizen zJJ het land zelf, of bewerken het
met reclameboekjes. Vooral de meerver
mogende families betrekken chans vele
wtikelen onmiddellijk uit het buitenland.
Tegen het direct leveren aan particulie
ren bestaat bQ tal vau buiten landsche
huizen niet het minste bezwaarvooral
niet, wanneer een artikel reeds «inge
voerd* is. De buitenlandsche fabrikant
bekommert zich dan om zijn winkeliers
afnemers niet bijzonder meer.
En die invoer beteekent nog al iets I
Naar wjj uit betrouwbare bron vernemen,
kan de detailwaarde van de goederen, die
uit de groote warenhuizen te Parijs, Brus
sel en Berlijn, zooals Louvre, Printemps,
Tietz en dergelijke, rechtsstreeks aan
Nederlandsche particulieren worden ge
leverd, wel minstens op twee millioen
's jaars worden geraamd. De Hollandsche
arbeider heeft aan deze goederen niets
verdiend, maar evenmin de Nederland
sche winkelier. Hfl werd bfl den verkoop
uitgeschakeld.
Wie in Maastricht en andere dicht bjj
de Duitsche of Belgische grens gelegen
plaatsen (niet onbekend is, weet voorts
dat vele particulieren hun inkoopen gaan
doen in Aken, Luik, etc. Een bewjjs voor
onze, reeds meermalen verdedigde stel
ling, dat de winkelprijs van vele nijver
heidsproducten in de «protectionistische"
landen volstrekt niet hooger is dan in
Nederland. Maar hoe dit zjj voor de
Nederlandsche winkeliers beteekent het
hier aangeduide feit slechts nadeel. Im
mers het zjjn schier uitsluitend de ge
goeden, de meest koopkrachtigen, die
zulke «uitstapjes" naar Aken, Luik,
Brussel, etc. geregeld maken.
Het voorloopige Tarief-ontwerp,
waartegen men zeer ten onrechte den
handeldrjjvenden middenstand, die toch
niet alleen uit agenten van buitenland
sche firma's bestaat, te wapen roept
rekent eenigszins met dergelijke feiten.
Er is bjj vele artikelen een zoodanige
tarifieering gevolgd, dat zjj zwaarder
zullen belast worden, indien zfl in be
trekkelijk kleine hoeveelheid rechtstreeks
door den consument uit het buitenland
worden betrokkeD, dan in grootere hoe
veelheid en anders verpakt door den
winkelier.
Waaruit blijkt, dat de ontwerper ook
in dit opzicht de belangen van den
handeldrjj venden middenstand niet uit
het oog heeft verloren.
Ten slotte
De Rijksinkomsten moeten aanzienlijk
versterkt worden. Of men voorstander
is van verplichte verzekering of wel van
Staatspensionneering, hierover zjjn alleD
het eens, dat de sociale voorziening aan
den Staat vele millioenen zal kosten.
Krachtens de thans bjj de Eerste Kamer
aanhangige Invaliditeitswet moet gedu
rende 75 jaren in het Invalieiteitsfonds
tien millioen per jaar gestort worden.
Wie «staatspensionneering" van ouden
van dagen wil en ook de invaliden niet
geheel aan hun lot wenscht over te
laten, moet natuurlijk over een veel
hooger bedrag kunnen beschikken.
Welk stelsel men ook het meest aan
bevelenswaardig acht de Rijksinkom
sten moeten aanzienlijk worden ver
sterkt. Wil men het ontwerp-Tariefwet
niet, dan zal men de directe belastingen
belangrijk moeten verhoogen.
De middenstand zal daardoor zwaar
worden getroffen. Belastingen, die uit
sluitend door de rijken worden gedra
gen, brengen te weinig in. Ons land
telt immers betrekkelijk weinig rjjken.
Volgens de statistiek der vermogensbe
lasting waren in 1911/12 hier te lande
maar 8000 personen, die meer dan
f 150.000.— vermogen bezaten. Zeker
geen groot getal.
De breede middenklasse zou dan ook
een zeer groot deel van de nieuwe di
recte belastingen moeten opbrengen. Is
dit een voordeel voor den ambtenaar,
j den onderwijzer, wiens inkomsten Dauw-
keurig bekend zijn? Verdient dit zoo
zeer aanbeveling voor den winkelier of
ambachtsondernemer? Wel niemand zal
het in ernst kunnen volhouden.
Is het dan niet veel verstandiger om
door een matige verhooging van het
Tarief waaruit wjj zelfs na de tot
standkoming van het aanhangige ont
werp, naar verhoudiDg minder putten
dan alle landen van Europa aan de
noodige millioenen te komen? De ta
riefsherziening toch biedt onmiskenbare
voordeelen boven de verhooging van de
directe belastingen. Vooreerst zal de
buitenlaDdsche fabrikant, om zjjn afzet
gebied te behouden, meermalen het
hoogste invoerrecht geheel of gedeelte
lijk voor zjjn rekening nemen. De
buitenlander helpt dus mee om onze
schatkist te vullen.
En bovenal zal het verhoogde tarief een
zeer gunstigen invloed hebben op onze
nijverheid en op geheel onze volkswel
vaart. Er zal méér hier te lande gefabri
ceerd worden. De werkgelegenheid zal
zich uitbreiden. De loonstandaard zal
stjjgen. De koopkracht der massa zal
grooter worden. En een gevolg van de
meerdere welvaart, in breede kringen zal
zjjn, dat zelfs zonder belangrijke verhoo
ging van het belasting-percentage, de op
brengst der directe belastingen grooter
wordt.
Vau welke zjj de men de zaak ook be
ziet, bet nieuwe Tarief is voor den mid
denstand in zjjn geheel wel verre te ver
kiezen boven verbooging van de directe
belastingen met millioenen.
3 Juni 1913.
Een getuigenis.
Uit het Analytisch Verslag citeert De
Tjjd
Bjj de discussie over de laatste regeling
der werkzaamheden.
De Voorzitter stelt voor den heer
Schaper voor de vierde maal het woord
te verleeDen. Aldus wordt besloten.
De heer Schaper zou nog een enkel
woord willen antwoorden aan den heer
De Meester. Spreker verbaast zich over
diens houding, «Dat wil ik wel ge-
looven", hoort hij zeggen. Maar dit is
geen zuiver spel. Als de heer De Meester
wil behandelen, wat gereed is, waarom
wil hjj dan niet de Tarief wet behandelen?
De heer De Meester: Omdat die niet
kan worden afgedaan.
De heer Schaper: Ook die kan wel
worden afgedaan, als men het zou willen.
Spreker kent dit wel
Ja, ja: onzuiver spel en obstructie
voeren, d&t kennen ze wel.
En nu de Rechterzijde en het Rechtsche
Ministerie beschuldigen van nalatigheid,
d&t kennen ze ook de argeloozen 1
Nog een bakerpraatje.
De vrijzinnige specialiteiten in ver
kiezingsbakerpraatjes hebben het ver
makelijke duimzuigsel meegedeeld van
den liberalen sollicitant en den christe-
ljjken Minister; nu treffen wjj weer het
volgende tendenz-berichtje aan in «Het
Vaderland":
Naar wjj vernemen is van hooger-
hand aan de betrokkenen een wenk
gegeven om zeer conciliant te zjjn bjj
de uitvoering van de Steenbouwers-
wet. De bedoeling is geen processen-
verbaal op te maken vóór de Juni-stem-
bus zal hebben gesproken.
Blijkbaar vreest men ontstemming
te wekken in steenhouwerspatroons-
kringen, wanneer de wet in haar volle
scherpte werd toegepast.
Het is slim gesteld, maar toch nog
niet slim genoeg, de «Juni-stembus"
verraadt den opzet.
Gelukkig dat de man die de Steen-
bouwerswet moet uitvoeren, de (liberale)
heer v. Eyselstein is komen verklaren
dat er niets aan is van het heele praatje.
Nu nog de «baantjes-handel*, geljjk
Eet Volk 't al zoo schunnig genoemd
heeft, en waarop Eet Handelsblad zelfs
een advies tot onderzoek heeft gebaseerd.
Qevenen Beloven*.
«Komen de liberalen aan het roer,
dan zullen de arbeiders beter gebaat zjjn
bjj een rijksdaalder pensioen, welke de
liberalen hun zullen geven, dan bjj het
tientje dat de soc.-dem. hun beloven",
beeft volgens de Zutph. Crt., een liberaal
spreker in debat met een sociaal-demo-
cratischen debater te Zutphen gezegd.
De opmerking ljjkt ons niet onaardig.
In zooverre nl., dat de arbeider meer
gebaat is met een rijksdaalder, die hem
wordt gegeven, dan met een tientje, dat
hem wordt beloofd.
En ook nog in zooverre, dat het veel
gemakkelijker is een tientje te beloven,
dan een rijksdaalder te geven.
Maar van liberale zjjde moet men met
zulke uitspraken voorzichtig zjjn.
Want men wil daar niets meer of
minder dan de invaliditeitswet, die den
arbeider nog heel wat meer dan een
rijksdaalder geven zal, eenvoudig onge
daan maken, om daarvoor in de plaats
te stellen de belofte van een Staats
pensioen
En wat ten aanzien van het «beloven*
der sociaal-democraten geldt, mag toch
zeker ook wel gezegd worden van het
«beloven" der vrijzinnigheid... Centrum.
Niet verslappen.
Yelen zjjn er, die hun neus ophalen
voor de verkiezingsdrukte, met al den
aankleve daarvan.
Men huivert vaak bjj de gedachten
aan al het vuile stof, dat wordt opge
jaagd, aan aangewakkerden haat, aan
loslippigen of liever uit den band sprin
gende verkiezingsreden aars, en aan on
waardigheden, waaraan soms personen
zich Bchuldig maken, die wjj tot de
onzen mogen rekenen.
Z|j, die politiek voelen, en wien bet
niet onverschillig is door welke staats
lieden ons land bestuurd wordt, laten
zich daardoor niet afschrikken, ofschoon
zjj voor genoemde betreurenswaardige
gevolgen lang niet blind zjjn en hun
innig leedwezen daarover herhaaldelijk
uitspraken.
De lakschen en lauwen, de minder
politiek voelenden uit ons midden, ple
gen ze echter aan te grjjpen als een
verontschuldiging voor bun stilzitten.
Zjj ergeren zich zooals ieder ander
aan het opwekken van kwade hart
stochten, aan de min oorbare haarklo
verijen en kleinzielige muggenzlftertjen,
en aan alle andere onverkwikkelijkheden,
die de verkiezingen gewoonlijk met zich
brengen, en die ook nu weder vaak aan
de orde van den dag zjjn.
Deze lakscbe «politici" dergelijke
politieke steunpilaren kunnen gemist
worden handelen evenwel verkeerd,
ja zelfs onverantwoordelijk, wanneer zjj
om deze reden zich om den politieken
strijd niet meer bekommeren, alle actie
mjjden en hun stem op den beslissenden
dag niet uitbrengen.
Verkiezingen beoogen nu eenmaal het
verkrijgen van macht. Elke politieke
partjj streeft naar macht, of ze heeft als
zoodanig geen reden van bestaan. Het
spreekt vanzelf, dat het niet om de macht
als zoodanig mag gaan, doch dat ons
streven moet zjjn de verkregen macht
in dienst te stellen van hooger doel,
opdat ook door de overheid bijgedragen
wordt tot verheerlijking van Gods Naam.
De verkiezingsstrijd nu wekt tweeör-
lei vuur. Ook valsch vuur. Het is maar
al te zeer waar.
Doch men onderscheide toch wel dege
lijk dat valsche vuur van de goede ver-
kiezingsmoraal.
De Rotterdammer dezer dagen op
hetzelfde verschijnsel wjjzende, dat wjj
hierboven bespraken drukte zich hier
omtrent zoo mooi nit, den nadruk leg
gende op de karakterverhooging van
waarljjk nobelen strijd.
„De goede verkiezingsmoraal is hoog
en zuiver, maar het is een strjjd-moraal,
die principieel verschilt van zoete-brood-
jes-bakkerfl. Het is een open en eerljjke
strijd met wettige en fatsoenlijke wape
nen, die door deze moraal v»ordt gere
geld, maar het bljjft natuurlijk strjjd.
Maar nobele strjjd verhoogt het karakter
en verscherpt den geest, en waar die
niet is, wordt de atmosfeer muf, en
krjjgt men andere misstanden, die veel
erger zijn."
«Maar al is het dan ook niet waar,
dat de verkiezings-moraal als zoodanig
slapper zou zjjn, het bljjft waar, dat in
tjjden van strjjd licht een en ander ge
beurt, dat er niet mee door kan. En het
is dan ook begrijpelijk, dat An om de
drukte èn om de altoos voorkomende
ongerechtigheden velen voor de verkie-
zingstrjjd niet veel voelen.
Toch is dit niet juist, het is een goede
tjjd, die opwekt tot nobele krachtsin
spanning en die, mits naar goede ordi
nantiën doorleefd en meegemaakt, het
leven hooger stemt en allerlei op den
voorgrond brengt, dat anders sluimert
en dat dankbaar maakt en juist daar
door ook mee uitdrjjft tot nieuwe actie."
Men betreure dus de verkiezingson
ver kwikkeijjkheden, doch men zoeke
hierin geen reden om de actie te laten
rusten. Men aanvaarde manmoedig den
strjjd, zjjn zwakke krachten geheel eraan
gevende, niets onbeproefd latende om
dien tot een edelen strjjd op te voeren.
Kamerverkiezingen. Mr- A. de Jong,
wethouder te Rotterdam, heeft bedankt
voor de candidatuur in district II, en die
in district V aangenomen. Wethouder
H. Stulemejjer te Rotterdam heeft de
candidatuur der rechtsche partjj en in
district III aanvaard. De heer B. J.
Gerretson te Rotterdam heeft de candi
datuur der Chr. Hist, kiesver. in district
I na zeer veel aarzeling aanvaard. Deze
candidatuur wordt door de katholieken
en de antirevolutionairen gesteund.
Eerste Kamer. Morgen, Woensdag,
wordt in de af deelingen onderzocht het
wetsontwerp tot pensioneering van ge
meente-ambtenaren.
De heer H. Waller (a.r.) lid van de
Eerste Kamer, dit jaar aan de beurt van
aftreding, stelt zich niet meer herkies
baar. Op 8 Juli zullen de Prov. Staten
van Z. H. in deze vacature voorzien.
Prie8ch Dagblad. Het was gisteren,
Maandag, juist tien jaar geledeD, dat het
eerste nommer van het Friesch Dagblad
gedrukt werd. In een driestar wordt
dankbaar het verleden herdacht, in het
bijzonder ook de zegenrijke arbeid van
wjjlen mr. H. Okma.
Het jubileerende orgaan onzen heil-
wensch
«De Heere hield ons staande en bracht
ons van jaar tot jaar verder", aldus
heet het, «maar het einddoel is nog lang
niet bereikt.'
Wjj wenschen ons Friesch zuster-
orgaan bjj voortduring den zagen des
Allerhoogsten toe, opdat het hooge en
edele doel, dat het zich steeds voor
oogen stelde geen bevrediging van
winzucht, doch «voorziening in de be
hoefte des gemeenen levens" eens
ten volle bereikt worde. Moge het nog
tallooze jaren met zegen arbeiden.
Ons alfabet. De Standaard bevatte
het volgende ingezonden stuk, ondertee
kend v. d. W. te H., dat wQ aardig ge
noeg vinden, om het ook onze lezers
voor te zetten
«Op het groote nationale onderwjjs-
congres zal de leiding wezen bjj de hee-
rende hoogleeraar Dr. J. Woltjer en ojj
Dr. J. Th. de Visser, lid der Tweede Ka
mer. Bjj beide mannen, van wie de naam
met een W en V beginnen, en dus met
twee letters die heel in 't eind van 't
alfabat staan. Dit deed mjj letten op
zekere overeenkomst in dezen strijd voor
