Donderdag 27 Maart.
27e jaargang
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
Wo. 149 1913
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
k (Uien en bei militaire leven
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. d'huij, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
feuilleton.
Uit de Pers.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p.p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels ƒ1.—, iedere regel
meer 10 cent.
Zij, die zich met 1 April a.s op ons
blad abonneeren, ontvangen de nog in
Maart verschijnende nummers gratis.
Ophouden van abonnementen kan
alleen bij het eindigen van het kwar
taal geschieden.
be opgaaf van den spoordienst
komt In dit nommer voor op de gebrui
kelijke plaats.
27 Maart 1913.
Snelte afloop
GriiJk de lezer gisteren in ons blad ge
lezen heeft, hebben de Chr. socialisten
op hun jaai vergadering te Haarlem be
sloten om geen candidaten te stellen.
Het bestuur bad voorgesteld in alle
districten op drie na de candidaten der
S. D. A. P. te steunen.
HEen drietal afdeelingen stelden voor
nog verder te gaan op deze Ijjn, en te
doen hetgeen eigenlijk de consekwentie
is van de voorgestelde taktiek, namelijk
om de candidaten der S. D. A. P. in alle
districten maar dadelijk te steunen.
Nog 88 stemden voor dat voorstel.
Ea de teleurgestelden, die hun voor
stel verworpen zagen, liepen heen om
zich te voegen bij de S. D. A. P.
De 8. D. A. P. juichte zeer over deze
erkenning van de S. D. A P. als de doÜ-
tteke vertegenwoordigster van het Nader-
landsche proletariaat.
Ouder de uitgetredenen die met de
reeds tot de S. D. A P. overgeloopene
Enfea een nieuwen Chr.(?) socialisten-
bond gingen stichten, is ook de heer
Koornstra, bekend als A gur, de zoon van
Jake.
Dat het zoo liep verwondert echter
niemand.
Het verwondert veel meer dat er nog
zoovelen achterbleven.
Een tweede scheuring, die het eens
Sinds eeuwen heeft bjj de Christenen
de gedachte voorgezeten, dat in de mili
taire wereld nooit hu plaats kan zjjn
en nog leeft die gedachte bij een groot
gedeelte van ons Christenvolk voort.
Verwonderen moet ons dat niet. Het
leger stond weleer allerminst iu een
reuke van vroomheid. En terecht. De
ODgunstige voorstelling, die men zich
van een soldaat maakte, was maar al te
waar. Hij was een zeer ruw wezen, die
in z'n vrije uren niets anders deed dan
de meest Godtergende en liederlijke taal
uiten en die ongeveer z'n heele soldij
aan Baehus offerde. Het militieleger
bracht hierin wel al reeds eenige ver
andering ten goede, doch tot voor weinige
jaren was de volksvoorstelling nog bijna
geheel de juiste.
Onwillekeurig zou men nu denken,
dat de Christen alle pogingen in het
werk zoude hebben gesteld om het licht
des Evangelies in de soldatenwereld te
ontsteken. Doch het Bcheen wel of het
gevoel van plichtsbesef, of de moed ont
braken om in de toestanden verandering
te breDgen en het wordt ons vreemd te
moede, als we denken aan die lauwheid
van voorheen.
Men wendde zich veel liever van de
soldatenwereld af. Dat was veel gemak
kelijker. Wees het lot zoonlief aan om
het vaderland te dienen, wat nood, een
rempla^ant was spoedig gevonden. En
de armeien onder ons, die dat niet kun
nen betalen Ach, het waren ook maar
armen. Doch was het voor die niet even
erg, als zij die het in moesten?
Het in dienst zien gaan van de minder
Met toestemming van schrijver en redac
tie overgenomen uit sOnze Banier*, orgaan
van de Nat. Chr. Onderoff, Ver.
zoo trotsch opgezette gebouw doet ineen
storten, is slechts een qneatie van tijd.
Hoeveel men betaalt en ontvangt.
Nu de Invaliditeitswet is aangenomen
mag deze vraag wel eens beantwoord
worden.
Wjj herinneren hierbij dat er zjjn vijf
loonklassen waarin de volgende premiën
^betaald worden.
W eek-
Jaarloon. premie.
Ie loonklasse beneden f 240, 20 cent.
He loonklasse, van f240—400, 24 cent.
lila loonklasse, van f 400 600, 32 cent.
IVe loonklasse, van f600 -900, 40 cent.
Ve loonklasse, boven f 900, 48 cent.
Deze premiëu worden betaald door den
werkgever, den patroon. Doch deze is
bevoegd, een bepaald gedeelte der premiën
af te houden van het loon van den werk
nemer, den arbeider. Hoeveel hij mag
afhouden, hangt af van de loonklasse,
waartoe de arbeider behoort. Dit is ge
regeld als volgt:
De patroon mag voor de premie van
het weekloon afhouden bij arbeiders in de
Is loonklasse 4 cent..
lis loonklasse 6 cent.
Ills loonklasse 11 cent.
IVe loonklasse 20 cent.
Ve loonklasse 24 cent.
Z'en we thans: hoeveel men ontvangt.
De invaliditeit»- of ouderdomsrente,
die meD ontvangt, wordt berekend naar
een grondslag en een verhooging.
Den grondslag berekent men door het
totaal bedrag van alle betaalde premies
te vermenigvuldigen met 325 en het
product te deeleu door het aantal weken,
dat de verzekering heeft geduurd.
Een voorbeeld ter verduidelijking
Voor iemand is vanaf zijn 16 s jaar in
de tweede loonklasse premie betaald. Op
zijn 50ste wordt bij invalide. Voor hem
is in dien tijd 34 jaar 1768 weken
met aardsche goederen bedeelde Christe
nen had voor hun Christenhart een
spoorslag moeten zijn om hun meerde
ren invloed dien zQ gewoonlijk hier op
de wereld bezitten dan de armen, zoo
danig aan te wenden, dat het deze laat-
sten in den militairen dienst beter ge
maakt werd. Dat hebben zij, behoudens
enkele gunstige uitzonderingen, ver
zuimd.
Eu toch, het ljjkt wel of zjj van te
voren bestemd zijn geweest om verbe
tering te brengen. Want verbetering is
er gekomen.
Ondanks hen, door henzelven.
Het rempla? mten-stelsel nam een ein
de. Nu moesten ook hun zonen de kazerne
in. En wie zal dat uur niet zegenen?
Van dien tijd af kunnen we de gunstige
wending in het soldatenleven bespeuren
en kan men den immer beter wo denden
geest in de kazerne waarnemen. Het
gehalte dergenen, die thans de wapenen
moeten dragen, is van een andere samen
stelling dan in vroegeren tijd, en dit,
gepaard met het feit, dat nu door hun
zoons alle lagen der maatschappij nader
met het soldatenleven in aanraking ko
men, waardoor thans meer voor het
welzijn van den soldaat in de maat
schappij wordt gevoeld, gaven die ver
andering ten goede. Zoo is de eerste
belangstelling gewekt; en pas is nog
door den verkoop van de Oranjebloem
aan geheel Nederland verkondigd, dat
de belangen van den soldaat een natio
naal belang zjjn. En al is het thans in
de kazerne nog niet wat het worden
moet, de belangstelling zal zich in nog
grooter kring uitbreiden, en daarvan zal
noodwendig verdere verbetering het ge
volg zijn.
Reeds thans is het kazerneleven in
vele gevallen geen gevaarlijk terrein
meer voor den gewonen doorsnee-chris
ten-jongeling. Het vast in de schoenen
staan, om in den dienst, aan zjjn geloof
premie betaald tot een totaal bedrag van
1768 x 24 cent f424. Dit bedrag
met 325 vermenigvuldigd en door het
aantal weken gedeeld, dat is 138000 ge
deeld door 1768 f78.
Bij deren grondslag van zjjn invali-
diteitsrente wordt 14 procent gevoegd
van het totaal der premiën is 424 x
f 0.14 f60.
De geheele rente zal dus f78 4- f60
f138 bedragen.
De arbeider zelf betaalde al die jaren
1768 x f0,06 f106,01 aan premie, en
ontvangt nu levenslang vanaf zjj n 50ste
jaar f138.
En dan heeft hjj met een van den
Staat gekregen, hem toebedeeld, maaTeen
eigen verdiend pensioen. Dat is eer
voller.
In iedei geval, de eenvoudige menschen
die raeenen dat zjj met voor vjjftig cent
per jaar lid te zjjn van de afdeeling iD
hun dorp van den Bond voor Staats-
pensioneering, kunnen hun lidmaatschap
nu wel opzeggen.
Met dat lidmaatschap kregen zjj toch
wel nooit staatspensioen. Maar nu vooral
mag men zeggen, dat Staatspensioen
zoo goed als van de baan is.
AU vervolg op het bovenstaande ver
zoeken wij alsnog te onthouden, dat de
verzekering verplichtend is vooriederen
arbeidei, en dat zjjn zjj die 13 jaar oud
zijn en niet meer verdienen dan twaalf
honderd gulden per jaar.
Vooral moet er de aandacht opblijven
gevestigd dat de wet ook voorziet in de
beboefte van ben die bjj de invoering
der w t zeventig jaar oud zjjn, en dus
buiten de verz kering zouden vallen.
Terstond zullen natuurlijk van de wet
genieten zjj die bjj baar invoering 13
jaar oud zijn. Maar nu is er in de wet
bepaald dat de Staat gedurende 75 jaar
jaarlijks een bedrag van tien miljoen
geen schade te lijden, is thans al geen
noodzakelijkheid meer. Doch hoevelen
kennen het militaire leven van tegen
woordig nog niet en blijven bij de oude
ideeën, tengevolge waarvan ze zich nog
steeds afkeeren van dat vermeende god-
delooze leven 1 (Nog slechts enkele weken
geleden was ik er getuige van, hoe een
vroom vader zat te huilen over het ver
trek van zijn zoon als vrijwilliger naar
een onzer legerkorpsen, omdat hjj de
ziel van zjjn zoon daar in zoo'n groot
gevaar meende. Hjj was voor ongeveer
dertig jaar zelf milicien-soldaat geweest.)
Nu kunnen wjj hun wel vertellen, welke
prachtige verbeteringen er tegenwoordig
al in de kazerne te bespeuren zjjn, doch
schieten we daar wel veel mee op? Er
is beter. Wat we vroeger niet gedaan
hebben, moeten we nu nog trachten te
doen. Het is wel laat, maar niet te laat.
We moeten n.l. meer tot het wez9n der
zaak doordringen, en hen wakker schud
den door ze te wijzen op hun Christen
plicht bidden „Uw Koninkrijk kome,
ook in de soldatenwereld" en dan de
hand aan den arbeid om de komst van
dat Koninkrijk te bevorderen.
Onder den titel „Militairisme" iD no. 8
van dezen jaargang kunnen wjj lezen hoe
ook de Christen wel terdege verplicht
kan zjjn niet alleen als buitenstaander
een teeken van belangstelling en zoo
mogelijk een invloed ten goede op het
militaire leven uit te oefenen, doch ook,
zoo het noodig is, persoonlijk deel uit
maken van de gewapende macht, en te
strjjden voor vrijheid en recht. Bovendien
heeft Christus zelve ooit een oordeel over
de Romeinsche soldaten uitgesproken?
Moest Cornelius zjjn officierschap laten
varen, toen hjj Jezus had gevonden als
zjjn van God gezonden Zaligmaker P En
hebben de apostelen ergens tegen het
militaire leven gewaarschuwd Of waren
de Romeinsche soldaten wellicht beter
dan de onze? Al deze vragen kunnen
gulden bjjpast om terstond alle werk
lieden die onder de wet vallen te helpen
en de zeventigjarigen kragen hun
pensioen binnen zes maanden na de in
voering der wet, ea wel tweej gulden
's weeks. Daarvoor nu hebben zjj niets
bjj te dragen indien zjj slechts aannemelijk
kunnen maken dat zjj gedurende tien
jaar, voorafgaande aan de Afkondiging
der wet, in de termen daarvan zouden
zijn gevallen, indien jde wet vroeger wa
re ingevoerd.
De Vaderlander, het blad van Rood-
huyzen, heefc gezegd, dat de vrijzinnigen,
zoo zjj in Juni winnen, deze Iavalidi-
teits- en Ouderdomswet zulleD intrekken.
Nu gaat dit wel zoo maar niet.
Maar onze Rechtsche kiezers zullen
verstandig doen, dit dreigement van den
heer Roodhuyzen wel in het oog te
houden, en me8 te helpen zorgen dat in
Juni niet Links maar Rechts dr meer
derheid haalt.
Vrede om het geld
Pt of. Fabius schrjjft in de laatste ai-
levering van Studièn en Schetten:
Het Orgaan van den Algemeenen Ned-
Bond Vrede door Rechtplaatste in de
afl. van Februari dit woord van W. J.
Bryan
De oorlog bracht nimmer zegen voor
de massa, de massa betaalde de belas
tingen.
Groen van Prinsterer schreef
De oorlog een noodzakelijkheideen
pligt, een zegen.
Dit behoeft ons Nederlanders niet te
worden betoogd.
En na aan de oorlogen tegen Spanje,
we niet anders dan in ontkennenden zin
beantwoorden. Daarbij zouden we nog
kunnen opmerken, dat in die eerste eeuw
onzer jaartelling, het militairisme een
vrjj wat ruimer plaats in de samenle
ving innam dan tegenwoordighet was
wel geen militie-leger en greep als zoo
danig niet zoo diep in het volksleven in
doch het was veel meer nog dan tegen
woordig een maatschappij naast een
maatschappij. Daarom is het haast on
denkbaar, dat indien de apostelen het
militaire leven een terrein gevonden had
den, waar de Christen zich niet mocht
bewegen, zfl er niet tegen gewaarschuwd
zouden hebban. En vanwaar dan dat
eigenaardig soort anti militairisme van
vele Christenen uit onze dagen In plaats
van zelve met vreugde het militaire leven
in te gaan om ook dit nog zoo woest
liggende terrein voor den Koning der
Koningen te veroveren, trachten zij ook
anderen daarbuiten te houden. Zou het
Coriatus' wil kunnen zjjn, dat zjj zich
terugtrekken, in hun omgeving, de wil
van Ham, die gezegd heeft, dat we ons
licht moeten laten schjjneD, niet ineen
gereserveerd hoekje, maar overal. Dat
weten zjj zeiven wel beter. Het is hunne
zwakheid, die hen zoo doet handelen en
spreken, een ontbreken van het Chris
tendom, dat vanzelf door alle kringen
der maatschappij heendringt en voor
niets terugdeinst.
Toch kunnen we hen, die de oude
ideeën vooi ons tegenwoordig leger nog
bezitten, niet te hard vallen. Ook zjj
weten wel, dat de Christenen, die door
hun geloof den moed bezitten, om van
hun Heiland te getuigen, al is het maar
slechts door hun eigen Christelijk leven,
hoe eenzaam zjj ook te midden van een
goddelooze omgeving mogen staan steeds j
weinig in aantal zijn geweest, en wel 5
allermirst onder de jeugdigen. Hoe zwak
zjjn de jongelingen, die dienst nemen
nog vaak in hun geloof I Het is hun
tegen Oo-.teDrijk, tegen Frankrijk herin
nerd te hebben, ging hö voort
Op dergelijke krijgsbedrijven zien wij
met natinnalen trots, neer, met lof en
dank aan den Heer der krflgsscharen
terug. Niet de opgewondenheid van het
oogenblik, maar het cordeel der nako
melingschap heeft den stempel der
regtmatigheid niet alleen, maar der
onwaardeerbaarheid voor de hoogste
belangen der christenheid gedrukt.
Voor de hoogste belangen der christen
heid.
Dat het oordeel anders uitvalt bij wie
lage belastingen zijn het hoogste belang,
is geen wonder.
Verdedigen of prijsgeven van het Va
derland wordt dan financieels berekening.
Als werd ons volk nog niet genoeg
door lagere motieven b9heerschi.
De wereld wil bedrogen worden.
Wie uit de ervaring weet, dat de
sociaal-domocratie gewoon is,naar gelang
van de omstandigheden een verschillend
masker voor te zetten, ten einde het
„bewuste" menschdom beter nog te
kunnen bedotten, zal zich niet verwon
deren over de volgende staaltjes van het
roode huichelspel, door 't Duitsch veer-
tiendaagsch tijdschrift Jung Land ver
zam8ld.
&T'>r inleidiDg diene, dat de Duitsche
socialisten onder meer propaganda maken
met een Land und Volkskalender, die
voor eiken dag des jaars een stichtend
woord draagt van een der roode kop
stukken of van een der persorakels van
de partij.
E n nu is het niet onaardig het verschil
te zien tusschen hetgeen de socialisten
het groote-stads proletariaat voorspreken
en wat zij de plattelaDds-bevolkiDg te
verduwen geven.
meestal te zwaar om alleen staande te
blijven te midden der vele verleidingen.
Zij hebben steun noodig. Die ontbrak
hun weleer en alleen de sterken bleven
als eenzame pilaren van een verwoest
bouwwerk, rustig staan.
Doch thans is er een steun. Steun van
buiten de militaire wereld en ook steun
daarbinnen. Militairen Tehuizen zijn ge
bouwd hun geestelijke belangen worden
behartigd bij de Rageering, ook door niet-
militairen. Bij vele superieuren zullen
zij niet tevergeefs om steun aankloppen,
maar bovenal, zjj kunnen thans ook veel
meer steun aan elkander hebben. Het
wordt tegenwoordig al gemakkelijk om
den wapenrok aan te trekken. Man be
hoeft niet meer bevreesd te zijn voor de
toestanden, die vroeger het militaire
leven aankleefden en waaraan men zelve
slechts strijdende kan ontkomen. We
willen hiermede niet beweren, dat die
toestanden geheel verdwenen zijn, doch
enkel dat het thans geen strijd meer
kost, daar zelve buiten te blij ven. Ruim
schoots kaD men tegenwoordig z'n vrien
den kiezen onder geestverwanten, en
daaidoor heelt men een goeden steun
aan elkander I Men behoeft met dat kwade
niet meer in aanrakiDg te komeD, als
men zich niet sterk genoeg gevoelt tegen
het goddelooze op te treden, evenmin
als in da burgersamenleving. Maar berg
ook geen enkel talent in een zweetdoek.
Dat mogen we nooit. Ook niet in de
kazerne. Een persoonlijk voorbeeld ver
mag reeds veel. En wie kan daarbij ook
niet eens even zijn stem aan een enkelen
wapenbroeder laten hooren om op die
manier met z'n talent te woekeren
Naar mijn vaste overtuiging, hier kor-
teljjk uiteengezet, is er thans allerminst
reden voor de gedachte dat onze Chris
ten-jongelingen niet anders dan met ge
vaar voor hun christen zin in den mili
tairen dienst kunnen treden.
Arnemuiden. K J. BOEIJINGA.
