WAAROM
[fPOBBELMANS
Leliënmelkzeep
OMDAT
BLOEDARMOEDE
1 HAEMATOGEENWIJN.
Binnenland.
Steun voor dejjultgeslotén Chr.
Sigarenmakers.
Uit fi'e Provincie.
Middelburg. De heden vastgestelde
kiezersiyst bevat voor da Tweede Kamer
3223, voor de Provinciale Staten 3193 en
voor den gemeenteraad 2835 kiezers.
Middelburg. Binnenkort zal onze stad
wederom twee fraaie hulzen meer iyk
zyn. Op den Noordsing6l wordt naast
de villa van dan heer Zip een dito van
den heer dr. D. Sehoute gebouwd, ter-
wyi op het bolwerk by den Buitentuin
ook wederom een nieuwe villa zal
verrazen.
Tholen. EeD lid van de A. R. Kiesver-
eeniglng alhier heeft door middel van de
redactie van ons blad den heer J. Donner
te Goes gepolst of by een eventueele
candidatuur voor de Staten tegenover
het aftredend lid jhr. De Casembroot zou
aanvaarden. De heer Donner heeft een
weigerend antwoord gegeven, hetwelk
begin dezer week door de redactie naar
Tholen is gezonden. Wy achten door
deze mededeeling een desbetreffend be
richt in De Nederlander tot zyn juiste
verhoudingen te zyn teruggebracht.
Serooskerke (W.) Vrijdagavond, na
afloop der godsdienstoefening, hield onze
afdeelicg voor christelyke verzorging van
krankzinnigen in Zeeland, haar algem.
verg., welke geopend werd door den
voorz., ds. De Jager, met een welkomst
groet aan de opgekomen leden. Na het
zingen van Ps. 1053, ging ZEerw. voor
in het gebed en sprak daarna een op
wekkend woord in het belang van Vrede
rust naar aanleiding van den brief van
Jacobus 4:17. Na het lezen der notulen
deed de penningm. rekening. De rnt-
vangsten bedroegen fl96,45Va, de uit
gaven f 169.25'/s. De aftredende bestuurs
leden, de hh. L. Cornelisse en ds. De
Jager, werden by acclamatie herbenoemd.
De keuze van afgevaardigden naar de
i Igem. Verg. werd overgelaten aan het
bestuur. Dhr. Ij. Melse bracht verslag
uit van de laatste Algem. Verg. en deed
tevens zeer belangryke mededelingen
van zyDe bevindingen op Vrederust ty-
dens zyn verbiyf aldaar, ter bywonlDg
van de installatie van ds. Aalders als
geesteiyk verzorger. Door het bestuurs
lid, dhr. J. Christiaanse, werd de verg.
met dankgebed gesloten.
Serooskerke (WDoor het bestuur
van de vereenigmg voor het stichten en
onderhouden van een „verenigingsge
bouw" is in de k~>m der gemeente een
stuk land aangekocht om daarop genoemd
gebouw te plaatsen.
Kerknieuws.
Gapinge De bevestiging en intrede
van de. J. W. Maas zyn bepaald op 20
April a.s.
Onderwijs.
Middelburg. Benoemd tot onderwyzer
aan de byzondere school, Heerengracht,
de heer C. Hage, onderwyzer aan de
Chr. School te Vlissingen, Kasteelstraat.
Gemengde Berichten.
RECLAMES.
H. Schrift uit de vrereld en uit de we
tenschap teruggetrokken. God beval hem
zyn geloof te belijden in de werelc om I
de twijfelmoedigen te sterken. Ook in
den grooten strijd die oplaait hebben
we kennis noodig om onze tegenstanders
te weerspreken.
En waar de ongeloovigen steenen uit
Babel balen om ons tegen te staan,
gaan ook w(j naar Babel om steenen te
halen, teneinde er een schutsmuur van
te maken om onzen Bijbel heen.
Spr. staat daarna stil bij de stad Ba
byion en beschreef de trotsche, schoone
pracht en heerlijkheid van deze stad,
welke stad zoo groot was, dat de koren
velden die het voedsel aan de stad lever
den niet buiten, maar binnen ae muren
waren, zoodat de stad bjj een beleg
nooit behoefde ta vreezen voor hongers
nood.
Doch van al deze pracht zijn nu slechts
enkele bouwvallen m ruïnes over.
Met Babel en Ninevó is het gegaan
zooals we lezen in Ps. 103„Men kent
en vindt haar standplaats zelfs niet
meer.'
Thans hebben we door de opgravingen
meer licht verkregen, doch een honderd
jaar geleden moest men zoeken naar de
plaatsen waar die steden gestaan had
den en men vond slechts dorre gras
velden en enkele bouwvallen.
Een geleerde schreef, dat de opgra
ving onbevredigend leek, Men vond
slecht» enkele oude beeldhouwwerken en,
wat voor ons het belangijjkste is, een
hoop oude gebakken steenen met onbe
grijpelijke inschriften.
In de 19e eeuw echter heeft God de
kennis gegeven van die taal, zoodat die
oude steenen thans door hun inhoud de
wereld in beroering brengen.
Zoo heeft men thans in die oude ste
den een koninklijke bibliotheek, ja zelfs
een volksleeszaal gevonden. (Een bewijs
dat er ook in dit opzicht niets Lieuws on
der de zon is)
De inschriften waren echter onlees
baar door het moeilijke schrift en door
de nog moeilijker vormen van schrijven.
Na een heelen arbeid en na ongeloofe-
HJke inspanning i» het den geleerden
eindelijk gelukt den sleutel tot de taal te
vinden en een alphabeth samen te stel-
IeD. Boe moeilijk dit werk is bl(jktwel
hieruit dat het Assyrisch b.v. 834 letter-
teekens heeft. Met enkele voorbeelden
lichtte spr. de moeilijkheden der taal toe.
Toen men klaar was met de letter-
teekenen bood de taal zelt geen moeite
meer, want deze vertoont veel overeen
komst met het semitisch.
Wat zijn nu de resultaten der op
gravingen
Door spr. werden verschillende voor
beelden genoemd, waaruit blijkt dat de
inschriften in Babyion da geschiedenis
sen van den Bijbel bevestigen.
Achau, Jehu en andere Bybeische per
sonen worden in de opschriften met
name genoemd. Van personen, waarvan
de H. Schrift slechts in het voorbijgaan
spreekt vinden we hier de geheele ge
schiedenis.
Voorts geven de inschriften ons een
duideiijken kijk op de zeden en gewoon
ten en vooral op den godsdienst van die
tijden.
Zoo vinden we by die volkeren nog
sporen van den zondvloed en andere ge-
beurtenlssen.
De inschriften maken ons veel Oud-
Testamentiscbe geschiedenissen duide
lijker.
Door de geleerden werd b.v. steeds
ontkend dat Abraham uit ür der Chal
deeën naar Kent-aa getrokken is,omdat
de Bijbel zegt dat Abraham over Haran
is gegaan en nu beweren de geleerden
dat de verkeersweg niet over Haran liep.
Door de opgravingen is alles echter weer
t? voorschijn gekomen en nu blijkt dat
de verkeersweg wel degelijk liep over
Haran.
Zoo leeren ons de inschriften dat Rab-
sake wii zeggen dechefvan den generalen
staf die belast was met het voeren van
belangrijke onderhandelingen. Zy leve
ren ons ook het bewijs voor het bestaan
van koning Belaasar, den zoon van
Nebucadnezar, wiens bestaan reeds door
de ongeloovige wetenschap is ontkend.
Zoo vinden we b.v. een uitvoerige lof
rede van Nebucadnezar op zichzelf d.e
overeen stemt met wat de Bijbel ons
zegt over dezen Koning.
Nu is het de viaag of deze opgravin
gen de betrouwbaarheid van het Oude
Testament ook bevestigd hebben. Tor
beantwoording dezer vraag werden ver
schillende onverdacht vrijzinnige getui
gen opgeroepen, die om strijd betuigden
dat ae opgravingen de waarheid der
„Jcodsche overleveringen* 'schitterend
hebben bevestigd.
Welk eeD machtig wapen is ons hier
mede door God in de handen gegeveD,
om tegen het ongeloof te strijden met
alle macht en alle energie. De vrijzinni
gen zijn met deze vondsten dan rok
weinig in hun schik. Eén is er zelfs al
geweest die beweerde aat de inscriptiën
niet waar zijn omdat ze precies gelijk
wareD aan wat het Oude Testament
leeide. Bi zijn geen erger bliDden, dan
die het willens en wetens z|jD.
Ve.e vryzinnigen sloten de oogen voor
de waarheid toe. Doch aan Prof. M.
Nooraizy komt de eere toe onze oogen
te hbböen geopend voor het belangrijke
in deze vondst.
We mogen met die opschriften niet
dweepen. Wij gelooven niet aan steenen
maar aan de H. Schrift. De waarheid
der H. Schrift staat boven alles. We
hebben nu echter zooveel geleerd dat
we kunnen protesteeren tegen alle gelijk
stelling van Babel met Jeruzalem, gelijk
we ook lezen in Ps. 68 8.
Da. grootste en schoonste winst is wel
dat de theorieën die in de kringen van
ket ongeloof omtrent het ontstaan van
den godsdienst in omloop waren, met
één slag vernietigd zijn.
Volgens de voorstelling der ODgeloovi-
gen kende Israël in Mozes' tijd nog geen
taal of letteren en kon Mozes dus geen
boeken schrijven of een zoo goed geor
dende welgeving en maatschappij voort
brengen.
Alles wat uit dien tijd over Israël
verhaald wordt, moet 1000 jaar later
gesteld worden. Israël was in de woestijn
niet anders dan een ongeordende woeste
bende van landveroveraars. Alles wat
op Mozes' naam gesteld is, is niets aD-
ders dan een nabootsing, door een of
ander priester na de ballingschap van
de toestanden in Babel gemaakt. Israël
kon 1500 jaar voor Chr. nog geen kunst
en wetenschap hebben omdat fiabel die
toen ook nog Diet bezat.
Als een zeepbel is deze reden eering
echter uit elkaar gespat. Ce opgravingen
leeren ons dat reeds 1500 jaar voor Chr.
de taal en letteren bloeiden.
Als we het By beherbaal nemen zooals
het voor ons ligt dan blijkt het dat het
volk Israël net paste in den tfjd en in
het milieu waarin het geplaatst is en
dit wordt door de opgravingen bevestigd.
Nog een winst der opgravingen is dat
de ongeloovige theorieën inzake het ont
staan van den godsdienst bleken onwaar
to zijn.
Men zeide dat de mensch begon met
de vereering van steenen, daarna verder
ging en de geesten der afgestorvenen
ging aanbiddeD, vervolgens de natuur
krachten, als zon en maan en hoornen
aanbad, vervolgens deze natuurkrachten
ging verpersoonlijken en zoo kwam tot
het veelgodendom, wat langzamerhand
verminderde zoodat er twee goden over
bleven, een god van het goede en een
god van het kwade, die streden om de
heerschappij. Eindelijk kwam het Chris
tendom als verbetering van dezen toe
stand totdat tenslotte het Modernisme
kwam als de hoogste trap. Dit wijst dus
op een evolutie of ontwikkeling.
Babyion geeft ons nu de gegevens cm
den godsdienst van voor eeuwen te bezien
en de proef op de som te nemeD. En
wat zien we nu
Dat in den tijd, waarin volgens de
voorstelling der ongeloovigen de men-
schen neerknielden voor boomen en stee
nen In Babyion één enkel God werd
aangebeden.
Dus hoe ouder het volk hoe zuiver
der godsdienst. Later vertroebelde het
en kwam men tot het veelgodendom en
de afgoderij.
Er is dus hier geen ontwikkeliDg maar
verbastering.
De ongeloovige echter wil geen onge
lijk erkennen. Eu h(j kan ook niet want
de natuurlijke mensch wil niet voor God
buigen. Wel moeten zij toestemmen dat
er overeenkomst is tusschen wat de H.
Schrift en da opgravingen ons leeren
coca nu draaien zfj het andersom en
zeggen zij dat Jeruzalem alles ontleend
heeft aan Babylon. Een priester heeft
klakkeloos Babels geschiedenis en ont
wikkeling nageschreven en uitgegeven
voor Israëls geschiedenis.
Als gevolg hiervan heeft dan ook een
moderne hoogleeraar in Dultschland
beweerd, dat het O. T. vernietigd is
door het onderzoek in Babyion en ook
in ons vaderland wordt dit reeds aan
de openbare hoogescholen geleerd.
Wij christgeloovigen, erkennen wel de
verwantschap tusschen Israël en Babyion
maar wij gelooven, dat het goddelijk
stempel, dat God op Israël drukte, Is
raël merkte tot een eenig volk.
Genesis leert ons hoe in de steden
van Chams zonen ook nog langen tijd
afstammelingen van Sem woonden die
de herinneringen aan God en Z{Jn dienst
levendig hielden, totdat God Abraham
wegriep uit Ur der Chaldeeën. Vandaar
de groote overeenkomst.
Doch daarnaast vinden we ook groot
verschil. Beiden, bij Jeruzalen en Babel
vinden we het Scheppingsverhaal, doch
wat een onderscheid.
Het verhaal der Assyriërs leert ons
op echt heidensche wijze hoe de goden
geboren werden en onderling twistten en
hoe tenslotte hemel en aarde ontston
den.
Daarentegen leert Gen. 1 I ons va a
een God, die hemel en aarde schiep.
Nog meer dergelijke verschilpunten
noemde spr., die de verhevenheid van
Israels leer sterk deden uitkomeD tegen
over het lage standpunt van Balen.
In Babels boetepsalmen vinden we
als hoogsten toon„Ik riep, doch nie
mand hoorde*. Wy daarentegen leeren
in Psalm 116: „Teen hoorde God".
Bjj Babel is het een zoeken door den
mensch naar troost. By Jeruzalem daar
entegen eene openbaring van God aan
dtn mensch.
Babel zegt: „Onze goden zyn dood".
Jeruzalem zegt: «Onze God leeft in
eeuwigheid".
De keuze tusschen Babel en Jeruza
lem kan dus voor ons niet moeiiyk
zyn.
Babel is altyd geweest de verpersoon-
ïyking deranti-christeiyke wereldmacht.
De concentratie van alles wat zich ver
heft tegen God en Zyn Gezalfde.
Jeruzalem daarentegen de verpersoon-
ïyking van allen die Jezus erkennen als
den Messias.
In laatste instantie is de strjjd tus
schen Babel en Jeruzalem de strijd
tusschen de demonische maehten en de
hemelsche legerscharen van den Heere
Zebaoth.
Babel of Jeruzalem is de keuze waar
voor elk mensch eenmaal staat. Tegen
den Christus Gods of vóór den Verlos
ser der ziel.
En op den jongsten dag zal God ge
richt houden tusschen Babel en Jeru
zalem. Dan zal een stem roepen „Zy
is gevallen BabyloD, die groote stad".
Maar dan zal ook in vervulling treden
het visioen van den Ziener op Patmos,
als hy het hemelsche Jeruzalem vaD
den hemel ziet nederdalen en zalig zy,
die dan kunnen zeggen>Onze voeten
zyn staande in uwe poorten o Jeru
zalem*.
Ds Hulsteyn dankte namens alle aan
wezigen den spreker voor zyn schoone
rede en wekte op tot steun om in deD
volgenden winter meer dergeiyke avon
den te krygen.
Nadat nog gezongen was Ps. 72 11
sloot ds M&yster de vergadering met
dankzegging.
RECLAMES.
ll>l»l»ISI«ISISI>f ff'l
I i en a! de bekende gevolgen daarvan worden i
het best bestreden door 't gebruik Tan
1 Het is aangenaam om in t« nemen, ver-
i sterkt de zenuwen en bevordert den eetlust. j
Prijs per flacon f I.—. Alom verkrijgbaar en
I l bij den Fabrikant J. SOL, Apotheker, Amst. I I
Het Christel. Nat. Vakverbond scbryft
ons
Thans staan de uitgesloten sigaren
makers reeds vyf weken op straat. Wat
er iD de gezinnen van velen hunner ge
leden is in die weken, is niet te zeggen.
Gelukkig heeft de wekeiyksche uitkf ering
van een zeker bedrag den ergsten nood
kunnen voorkomen.
Dat de christeiyke sigarenmakers tot
dusverre elke week deze uitkeering kon
den ontvangen, is te danken aan twee
zaken. Eerstens, wyi de Christel. Bond
aardig bedrag in kas had, en tweedens,
dat uit talrykechristeiyke kringen steun
binnen kwam. Dat laatste was een ge
volg van het feit, dat de gansche »christe-
Pers" voor zoover zy een oordeel uit
sprak, de uitsluiting ernstig veroordeelde.
Uit alle kringen kwam steun binnen,
schreven wy. Op kiesvereenigingen en
zang-clubs werd gecollecteerd een een
zame commies aan de Belgische grens
zond evengoed zyn penning, als de ge
zeten burger; geesteiyken van onder
scheiden Kerken bevalen inzamelingen
aan. De christeiyke vakbonden gingen
hand aan hand met Patrimonium en den
Christeiyken Nat. Werkmansbond. Ook
hier was de liefde vindingryk.
Maar thans is de Bondskas geheel leeg,
en moet het alleen van den steun komen.
Hoe eerder de uitsluiting opgeheven
wordt hoe liever het den sigarenmakers
is. Echter zoo lang dit niet gebeurt, ver
trouwen de Christelyke werklieden, dat
hun geestverwanten hen zullen helper),
om althans het noodigste voor hun ge
zinnen te hebben. Daarvoor is plm. 3000
gulden per week noodig Met ernst wek-
keD wy dus het christeiyk publiek van
stad en van dorp op, mededeelzaamheid
te betrachten. Wie zich deD toestand der
sigarenmakers indenkt, stemt toch aan
stonds toe, dat geven zaliger is dan ont
vangen.
Wy hopen, dat op talryke plaatsen
met y ver veizameld wordt. Waar comi'é's
zyD, kan men aan deze afdragen. En
anders regelrecht aan het Christel. Nat.
Vakverbond, Open Rystuin 4b Rotterdam
Na afloop der uitsluiting wordt verant
woording verstrekt aan de „Christel.
Pers", die hiermede naar believen kan
handelen.
(Deze bede wordt door ons van harte
gesteund. Van de Goesche weldadigen
willen wy gaarne de giften overdragen.
Red
Naar de Maasbode verneemt, zal
de vryzlnnige concenttatle in het district
Zaandam candldaat stellen mr. J. Lim
burg (v.-dlid van de Tweede Kamer
voor het district Schoterland en lid van
Ged. Staten van Zuid-Holland.
Nadat het stoffeiyk overschot van
het lid der Eerste Kamer R. Th. baron
van Pallandt van Eerde met den trein
van 2 u. 45 min. Donderdagcamiddag
nit Zwolle te Ommen was aangekomen
werd het naar den familiegrafkelder op
het landgoed Eerde overgebracht. In
den steei werden o. m. opgemerkt dr.
Franssen, lid der Eerste Kamer, en de
commissaris der Koningin in Overysel.
Deze beiden en het lid van Ged. Staten
van Overysel, baron Van Voorst tot
Voorst spraken by het graf. De heer
baron Beniinck tot Buckhorst bedankte
namens de moeder van deD overledene.
(N. R. Ct.)
■sa—
neemt het gebruik van
nog dagelijks toe?
men steeds meer van de deugdelijk
heid overtuigd wordt en ondervonden
heeft, dat onze zeep van 25 Cts. per
stuk beter is dan het buitelands fa
brikaat, hetwelk voor 40 Cts per
stuk verkocht wordt.
De4Centiale Vryzinnige Kieavereeni-
ging injhet kiesdistrict Weststellingwerf
heeft tot candidaat voor lid van de Twee
de Kamer gesteld prof. dr Ph Köhnstamm
te Amsterdam.
De heer P. C. van Dorst, klerk-
telegrafist aan het station Kruiningen -
Ierseke, is met ingang van 1 April over
geplaatst naar Scheveningen. M. C.
(Bedoeld bericht raakte zonder ons me
deweten mede verzeild In ons blad. Bed).
By de directe belastingen en accyn-
zen zyn irgetrokken de verplaatsingen
van: G. J. C. van Maanen, komm. 2e kl.
van Vlaardingen naar Vlisslngen (haven),
en K. Sinke id., van Veere, naar Haar
lemmermeer.
De surnumerair fl. W. T. Scheep
stra uit de directie Groningen is aange
wezen voor de tydeiyke waarneming van
het kanton Ter Neuzen.
Door het 3e reg. inf. zal van 18
tot en met 28 Augustus een kamp worden
betrokken in de legerplaats by RycD.
Te Koudekerke circuleert een adres
aan H. M. de Koningin, waarin verzocht
wordt om tot burgemeester te benoemeti
den heer jh;. H. A. van Doom, thans bur
gemeester van Veere en Viouwepolder.
Wolphaartsdijk. Donderdagavond werd
in de Chr. school alhier een openbare
les gegeven aan de leerlingen, die de
school verlieten. Behalve het personeel
der school waren de bestuursleden, de
ouders der leerlingen en Dog eakele
belangstellenden tegenwoordig. Het hoofd
der school opende het samenzyn met
het zingen van Ps. 146:3 en gebel en
sprak daarna een welkomstwoord. Ver
volgens kwam de kaart van Palestina
voor den dag, waarop ieder der leerlin
gen verschillende dingen aanwees, ter-
wyi naar aanleiding daarvan over de
meest verschillende Schriftgedeelten vra
gen werden gesteld, die de kennis der
leerlingen in de Schr ft duideiyk deden
uitkomen. Enkele vraagstukken voor het
rekenen uit het hoofd vroegeD daarna
de aandacht en ten laatste mochten de
kinderen op de wereldkaart wyzen, wat
ze zelf wisten. By afwisseling mochten
de aanwezigen de schriften van de leer
lingen bezichtigen. De voorzitter van het
schoolbestuur, ds. G. de Jager, sprak nog
een toepasseiyk woord tot allen en dankte
namens de ouders het personeel voor
het onderwys aan de vertrekkenden ge
geven. Na een ernstig woord van afscheid
eindigde het hoofd der school met dank
zegging na het zingen van Ps. 11917.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Oude Niedorp, H. Visser te
Deersum te Driebergen (hulppred.),
A. Adriani, cand. te Amsterdamte
8choorl, A. J. P. Boeke te Noordwyker-
hout.
Bedankt voor Den Ham door 1). Plan-
tiDga te VinkeveeD.
De heer J. H. Rhoen, leeraar aan de
R. H. B. S. te Goes, is benoemd in de eind
examencommissie van de R. H. B. S. in
Noord-Brabant te 's Hertogenbosch.
Te Amsterdam is een 3 jarig meisje
al spelende achteruitloopende tusschen
de wie'en van een zwaarbeladen vracht
wagen geraakt, overreden en gedood.
Een 80 jarige bootwerker te Rotterdam
werd aan boord van een stoomschip door
een vallen stuk e-ts op het hoofd ge-
getroffen en stierf aan de gevolgen.
Een slimme streek. Een dame te Rot
terdam, die altyd gezond geweest was,
begon zoo verhaalt het Rott. Nbld., in
begin van den winter te sukkelen. Steeds
bad ze hoofdpbr, steeds voelde ze zich
misseiyk en kreeg last van benauwd
heden, zonder dat ze er een redeiyke
oorzaak voor vinden kon Eiudeiyk liet
zy den dokter komen en toen ze hem
haar kwaal had uitgeduid, en hy even
de kamer rondkeek, wees hy de kachel
als de schuldige aan. Die moest ze di
rect opruimen, dat soort kachels had de
geneesheer in zyn groote practyk leeren
kennen als een laDgzaam, maar zeker
vergif. Maar mevrouw had de kachel pas
ze was lang niet goedkoop geweest. Om
ze dus zoo maar in den hoek te zetten,
was niet zonder bezwaar. Doch de dokter
wist raad. Voor de helft van den prys
wilde hy de gevaariyke kachel overne
men, hy wist er tegen dat geld wel ie
mand voor. De koop werd geslo'en, me
vrouw schafte zich een vulhaard aan
en raakte baar kwalen kwyt. Maar wat
overkwam haar nu dezer dagen ?Z9 wil
in Mei gaan verhuizen en zoekt dies een
nieuwe woning. Op haar omzwervingen
belandt ze op een bovenhuis, waar ze
tot haar verwondering haar oude kachel
ziet staan. Geen vergissing is mogeiyk
een kleice beschadiging aan een der
deurtjes overtuigt haar daarvan. Ze in
formeert dus met senige belangstelling
naai de bewoouster van hel bovenhuis
en wie biykt het te wezen de
schoonmama van den welwillenden
dokter.