Woensdag 26 Februari
27e Jaargang.
SHRISTEÜJK
VOOR ZEFXAND
HISTORISCH
Staten-Generaal.
Binnenland.
Uit de Provincie.
m&i
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
M «REN WERKDAG DES AVONDS»
«rijg per irle maanden franco p.
r.nkeie nummers,
26 Febr. 1918.
In dn provincie Groningen schynt nog
het ouwerjaarsche liberalisme te heer-
ichen, het liberalisme, dat politieke neder
lagen tracht te wreken door het boycotten
van menschsn van rechts.
Men herinnert zich Saaksumhuizen,
waar arbeiders uit het huisje van hun
„heer* moesten, omdat zij hunne kinde
ren op eene bijzondere school gedaan
hadden.
Zoo verhaalt de heer Staal van N. Pekela
aan de redactie van een vrijzinnig blad,
die beweerd had, dat da vrijzinnigen nooit
iemand „boycotten* twee staaltjes. Te
Mtdwolda werden na een gemeenteraads
verkiezing, die slecht voor de vrijzinnigen
afliep, de rechtsche molenaar, bakker,
winkelier, enz. geboycot. Sn te Boven
Pekela werden ouders in hun nering be
dreigd als ztj hun kinderen naar de Chr.
school zonden.
In Groningen, het land van de vervolgde
Afgescheidenen, schijnt derhalve dit taaie
boycot-liberalisme nog niet uitgestorven.
Bjj ons in Zeeland eok nog wel niet.
Maar hier zijn het uitzonderingen. En
meermalen kwamen de boycottera al
heel spoedig weer van hun boezen weg
terug.
Tan waar 4e naam een grog je"
Bet Handelsblad zegtvan den Engel-
schen admiraal Vernon, die in het midden
der 18s eeuw een (mislukten) aanslag
pleegde op Panama, en van zyn man
schappen den bijnaam „Old Grog" gekre
gen had, omdat hij steeds ean jas van
grog-ram droeg, een goedkoops, speciaal
voor de tropen toenmaals gemaakte stof.
1| besloot eens om de rum, die aan de
schepelingen werd uitgedeeld, met water
ts vermengen, om de gebruikelijke dron-
kemanstooneelen te voorkomen. Dit
brouwsel draagt sinds den (scheld)naam
van zijn uitvinder.
TWEEDE KAMER.
Dibatten van belang waren het gister
in onze volksvertegenwoordiging. Zooals
men weet vervolgde de Kamer het debat
van Donderdagmiddag over artikel 194,
waarbjj de werkgever bevoegd verklaard
wordt, in alle loonklassen de helft van
het bedrag der premie van 't loon van
zin arbeiders af te houden, met het
daarop voorgestelde amendement-Aal-
berse, om, naarmate het loon lager is,
het percentage dat de werkgever in de
premie moet bijdragen, hooger te doen
zijn en het amendement-Duys tot vrij
stelling van premiebetaling voor de ar
beiders met lage loonen en door den
Staat tun deel in de premie te laten
betalen.
Bet ging dus om belangrijke onder
dooien van de Invaliditeits en Ouder-
domsrerzekering.
De heer Patjjn (u.L) had verwacht, dat
na ds „afdoende* kritiek van den heer
Treub het amendement-Aalberse zou zijn
ingetrokken. Nu dit niet was geschied,
wilde de heer Patyn er zijn meening eens
over zeggea. By bestreed 's ministers
uitspraak, dat het zoo weinig ter zake
doet hoe de premiebetaling in de wet
geregeld wordt. Dit zou een „wegdoe-
z»len" van de kwestie zin. Spr. vind,
dat door dit amendement een groote
rechtsongeiykheid wordt geschapen, ja
zelfs als doel nagestresfd.
In beginsel gevoelde de heer Patfln
*eel voor het ameadement-Duys, maar
bet gaat hem toch te ver. Als de heer
Duys zflu amendement beperkt tot de
geeuwden, dan zou er veel voor te zeggen
z(jn.
Rechtsongeiykheid, zeide de heer Aal-
b«rse t«t den neer PatiJn, ik zal u aan
tonen dat er veel rechtsongeiykheid
bestaat en dat die juist door aanneming
v»n min amendement zal worden weg
ƒ1.25,
0.05
genomen. Die rechtsongeiykheid zit hier
in, dat van de laagste loonen percents-
gewyze hooga premie wordt gevorderd.
Als dit amendement den middenstand
zoo treft, hoe verklaart men, dat de
georganiseerde middenstand en zyn lei
ders daartegen niet zyn opgekomen f
Troelstra, Treub en de Klerk spaarden
daarop hun kritiek het amendement-
Aalberse niet. Over het algemeen vond
men dat het te ver gaat, o. a. omdat zyn
amendement in bebouwde kommen met
meer dan 5000 zielen van premiebetaling
vrystelt de loonen van f 12 per week, zoo
wel voor de invaliditeits- als voor de
ouderdomsrente. Voornameiyk is het
Treub, die de ernstigste bezwaren ontwik
kelde, zood&t hy zelfs van Troelstra be
steding ondervoud.
Hoe later het werd, hoe lager het peil
dar besprekingen daald®, en als we zeg
gen, dat Duys, de socialistische afgevaar
digde voor Zafndam, als laatste spreker
het woord voerde, dan behoeven wy daar
aan niets meer toe te voegen. Zelfs wan
neer zyn amendement de msesfce kans
van slagen hoeft - inderdaad is dit hier
het geval schynt hy het noodig te
achten de ministers en de afgevaardigden
met een lange speech, vol hatelykheden
en persoonlijkheden, te vervelsn.
En wat is het resultaat f Verleden week
Woensdag werden honderd artikelen op
één dag behandeld, in de beide daaropvol
gende vergaderiagen nog niet één artikel.
Wsliswaar gold 't hier een grondstelling,
althans een maatregel, die van grootes
invloed kan zyn op de beoordeeling en da
ontvangst van de heele wet, maar hst is
toch duideiyk, dat men zich aan geen ver
onderstellingen kan wagen ten opzichte
van den loop der dingen.
Zelfs ten aanzien van het toekomstig
lot der amendementen-Aalberse en Duys
verkeert men nog In onzekerheid.
Op voorstel van den voorzitter zullen
Try dagochtend a.s. te 11 uur eenige
kleine wetsontwerpen worden behandeld,
o. a. dat tot overneming van de netten
van de Bell Telefoonmaatschappy.
De heer Troelstra was nieuwsgierig
naar de Tariefwet. Hy wilde gaarne työig
gewaarschuwd worden, opdat hy zich in
de vacantie zou kunnen prepareeren op
de behandeling daarvan.
De voorzitter zeide n'at de bedoeling
te hebben véór het Paaschrecès de Ta
riefwet aan de orde te stellen. Het is
zyD bedoeling, volgens gebruik vóór hat
Paaschrecès aan te kondigen wat zyn
voornemtns zyn. Maar wil de Kamer
geen aankondiging, doch wenscht zy
voor het Paaschrecès een besluit te ne
men, dan heeft hy geen bezwaar de vol
gende week een voorstel te doen over
het aan de orde te stellen van een of
ander ontwerp of van meerdere wets
ontwerpen.
Ook hieromtrent is dus niet alle onze
kerheid opgeheven. M«t berzorgdheid zien
wy den loop der parlementaire werk
zaamheden tegemoet.
Kamerverkiezingen De heer Herman
Snyder te Middelburg is candidaat gesteld
door de vryz. kieaver. te Stadskanaal
(district Veendam).
Be vrijzinnige actie in Indië. Hier
te lande is, volgens het Vaderland, dezsr
dagen van het Indische Comité tot steun
der vryzinnige partyen f 10 000 ontvan
gen als byjrage voor de verkiezingen,
met de mededeeling, dat over ongeveer
een maand nog 8 i 10 mille zou volgen.
Daar komen dus al de Indische een
ten. En links heeft men ze natauriyk gre
tig in ontvangst genomen. De hulp der
roode broeders en wat Indisch geld, zie
daar het eenige wat de vryzinnigheid
neg noodig had, om de overwinning te
behalen.
Kleine luydeD in de antirevolutionaire
party, neemt zulks ter harte!
ITGAVE DER FIRMA'S
S. j, Dk JOWGE-VERWES T, te Goes
BW
F» I', D'HUIf, te Aiidrielbi rg.
gesar
PRIJS DER APVERTENTIËN
vnn 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 ceni
F. milieberichten van 1—-10 regelc l.«-, iedere regel
hik sr 10 cent
De hepr W. P. Wattel, bandelaar in
brandstoffen, Zuidsir.gel E 24 by den
Watertoren te Middelburg, deelt tot weg-
nemirg van misverstand, mede, dat niet
hy mede-onderteekenaar van hei Rapport
van Patrimonium is, doch ztjn broeder, de
heer W. Wattel. De heer W. P. Wattel
staat er dus gebeel buiten.
Middelburg. In de gistermiddag ge
houden slecht bezochte vergadering van
het Mlddelburgscb Muziekkorps, werd
door den secretaris dezer vereeniging,
den heer E. M. Alberts, bet jaarverslag
uitgebracht, waaraan wy het volgende
ontleenen.
Het aantal gegeven concerten bedroeg
82, w. o. 11 op het Molenwater. Zooals
verleden jaar besloten werd, zjjn de extra-
concerten op het Molenwater afgeschaft
en werden alleen diegene gegeven, die
in het contract met de gemeente ver
plichtend zijn gesteld.
Uitgevoerd werden 65 verschillende
muziekstukken, w. o. 19 nieuwe. Totaal
werden 88 repetities gehouden, 28 alleen
met de leerlingen, 62 van het geheele
korps.
Het korps Jbesiaat jthans uit één di
recteur, 42 leden, 1 bode en 1 assistent-
bode' Alleen de werkelijk urgente loons-
vertaoogingea werden toegestaan.
De opleidingscursus voldeed weer ge
heel aan het doel.
De fiuantiSn zyn verre van rooskleurig,
het tekort stesg van f 274,23 in 1911 tot
f 284.46s in 1912.
Set aantal contribuanten bedroeg op
1 Januari 1912 580 met f 1234.55 en 1
Januari 1913 528 met f1121,80. Een
achteruitgang dus van 57 leden met
f 113,25 contributie. By de oprichting
der vereeniging in Mei 1907 bedroeg het
aantal leden 778 met f 1758.S5.
Onder deze omstandigheden aldus
het verslag is er wel geen sprake van
dat wy in het a.s. seizoen de extra
Molenwater-concerten weer kunnen ge
ven en zal het aantal weer beperkt bljj-
ven tot dat waartoe wy strikt verplicht
zyn volgens de overeenkomst met de
gemeente door haar jaariykscbe subsidie.
Het bestuur zal echter ook op i8dere
uitgave moeten gaan bezuinigez, ofschoon
eigeniyk de uitgaven, die thans gedaan
worden, beslist noodig zyn, wanneer de
gestadige achteruitgang der vrywillige
bijdragen voort blijft duren, dan zal er
spoedig een eogenblik komen, waarop
het bestuur het byitje er bjj moef ne8r-
leggeD. Zonder de noodige geldmiddelen,
kan het muziekkorps niet in stand wor
den gehouden en worden de contributies
niet ruimer, dan zal Middelburg werkeiyk
spoedig voor het feit staan, dat het mu
ziekkorps, dat toch soo'n welverdiende
reputatie geniet en dat wy zoo noode
missen kunnen, zal verdwenen zyn.
Dit zyn geen holle phrases doeh de
bloote werkeiykheid en mocht de pers,
die ons altyd welwillend geweest is,
hierop nog eens ernstig willen wyzen,
dan kan zy, naar wy hopen, de voldoe
ning smaken, het hare er toe bygedragen
te hebben meer contribuanten voor bet
korps te hebben gewonnen.
Dit verslag werd goedgekeurd evenals
dat van den penningmeester, den heer
A. J. B. Lambeitz, De hoofdcyfers van
diens verslag biyken reeds uit het boven
staande. De voorzitter, de heer Herman
Soyders, bracht dank aan den secretaris
en den penningmeester.
Wy voldoen aan het in het verslag
vervat bezoek, om nogmaals onze
lezers te wyzen op het groote nut dat
dit korps verricht. Ja, nut doet het, want
niemand zal ontkenneD, dat een zitje
op het Molenwater na volbrachte dag
taak onder het genot van zéér goede
muziek, nuttig werkt op een merisch.
Door het steeds op werkdagen doen
plaats hebben der openbare uitvoeringen
kwetst men niemand in zyn godsdienstige
gevoelens, en van bedoelde concerten
kan ieder, oud en jong, arm en ryk,
genieten.
Ieder drage naar zyn krachten by,
om het korp3, dat op gepaste wyze ons
van tyd tot tijd opvrooiykt, in stand te
houden. De minimum contributie van 50
C9Dt is byna voor niemand een bezwaar
en ook hier i3 het spreekwoord„vele
kleintjes maken één groote*, van toe
passing.
Middelburg. De lej luitenant W. L. A
C. van;WoerdeD, van het 8e reg. inf. te
Middelburg, J overgeplaatst by het regi
ment grenadiers «n jagers en iDgadeeld
by de jagers, zal 28 dezer zyne nieuwe
bestemming 's-Gravenhage volgen.
Goes. „De Zon". Onze goede stad mag
met, recht trotacb zjjn op eeD industriéele
onderneming als de N. V Eerste Goesche
Stoemwasch-, Bad-j en MaehiDale Stryk-
inrichting »De Zon«. Onder de wakkere
directie van de heeren Aug. F. de Paauw
en iW. G. Witkam wordt alles in het werk
gesteld om deze inrichting tot grooten
bloei te breDgen, hetgeen onze stad nood
wendig ten goeée moet komen. Nu is het
een- nieuwe pakkende reclame-uitgave,
dieonze aandacht vraagteen tarieftabel
voor de afdeeling Chemische Wasschery
(Kleeding en Meubelstoffen), In heeleigen-
aardigen vorm wordt ons dit Tarief aan
geboden. In hat sieriyke schild is n.l. eeD
lekker .geparfumeerd kucstbloempje ge
stoken.
Buikt eens aan ons Bloempje
n sla ons dan eens om.
Deze regels verwyzsn ons naar de bin-
n&Dzyde, waar we de concurreerende
tarieven vinden. H»-t geheel wordt aaDge-
bodeD, by wyze van verrassing, in een
mooi doosje, en vormt inderdaad eau pas
sende en pakkende reclame. Onze Stoom-
waschinrichting gaat met haar tjjd mee.
Goes. Voor de afdeeling Goes van
den Bond voor Staatspensioneenng trad
gisteravond in „De Prins van OraDje"
op, de heer L. M. de Boer, predikant der
Ned.Herv. Gemeente te Huist, met het on
derwerp „Een verdediging van Staats
pensioen tegen onze bestryders
Nadat de vaorzitter de heer Franse
van de Putte de vergadering geopend
had verkreeg ds. De Boer het woord
Evenais de heidenen vroeger zelfs veor
hun huisdieren gosd zorgden, aldus spr.,
hebben wy op te komen voor de rech
ten van den menscb, voer onze broeders
en zusters in Christus.
I3 er wel iets erger, dan armoede en
honger op den ouden dag? Wij staan
hier tegenover een leemte, die aanvulling
behoeft. Dr. Kuyper heeft reeds vroeger
gezegdze kannen niet wachten geen
dag en geen nacht. Maarze wachten
nog. Wat onze Bond wil, dat raakt ons
allen. Wy zyn verantwoordeiyk voor
elkander; de Christenen allermeest heb
ben die verantwoordeiykheid te voelen.
Ieder moet werken voor de stoflelyke
en zedelyke verbetering der maatschappij
en in de eerste plaats van den toestand
van ouden en armen, die niet in hun
onderhoud kunnen voorzien.
Het geldt de welvaart voor land en
volk. Niemand mag zich daaraan ont
trekken. Wy willen geen bedeeling, of
iets dergeiybs; neen, wy willen een on-
bezorgden ouden dag door de wetwaar-
boigen, als eeriyk verdiend staatspen
sioen. De volkswelvaart is de vrucht
van den volksarbeid, wetenschap en
ku isten beteekenen niets daarby.
Spr. zet hier het standpunt des heeren
Treub uiteen en wyst er op, hoe deze
de waarde van den arbeid niet weet te
waardeeren. De L'berale Unie heeft het
volgens spr. beter ingezien; n.l. dat
lichamelijke arbeid niet voor intellec-
tueelen arbeid behoeft onder te doen.
Is Staatspensioen geen vrucht van
Staatssocialisme? Spr. bestrydt dit met
voorbeelden van andere belangen, die
door den Staat gesteund worden, b. v.
het onder wys. De 36 millioen hiervoor
uitgegeven, zyn zeker nuttig bestemd.
Maar de Staat is dan ook ves plicht pen
sioen aan ouden van dagen te verschaf
fen dat is een zedelyke verplichting.
Het komt hun toe't is geen genadegift.
De Staat, die-'-zich daaraan onttrekt, is
een opstandeling in hst zedeiyk ryk van
God. Maar kan men dan geen kleine
premie betalen Nesn, zegt spr., dat kan
niet. Da loonen zyn veelal veel .te laag
en werkeloosheid komt veel te vaak voor.
Spr. schetst hiorop de tegenstelling tus-
schea rijke nietsdoeners m arme werk
ezels en concludeert daaruit, dat een we-
keiyksche premie niet geëischt mag
worden.
De loonstandaard is volgons Spr. ga-
wooniyk te laag, dan dat de arbeider in
elk geval genoeg zou kunnen verdienen.
Het vooruitzicht, dat de Staat later by
zal springen, zal verder, naar Spr. meent,
de spaarzaamheid bevorderen, waar deze
nu onderdrukt wordt.
Is Staatspensioen niet te duur? Wel
duur, maar niet te duur. Spr. acht het
den grootste^ onzin, dat Staatspensioen
tot Staatsbankroet zeu leic en. Het Staats-
pensioes toch wordt weder in ons land
verteerd 1 't Is onze Christenplicht voor
onze medemenschen te zergen. Met voor
beelden uit den Heiligen Schrift toont Spr.
aan, dat wy ons de zaak van de armen en
ouden van dagen hebben aan te trekken.
Zal Staatspensioen het volk niet de-
moraliseeren Neen Worden soms da
ouders gedemoraliseerd, die jaarlijks zoo
veel ten behoeve van het onderwiga hun
ner kinderen genieten Nü worden de
arbeiders gedemoraliseerd en door de
armoede tot bitterheid tegen God en
maatschappy gestemd.
Voor debat gaf zich niemand op, ter-
wyi ook niemand inlichtingen vroeg. De
voorzitter sloot daarop de vergadering.
Goes. Vrydagavond hoopt in de Gere
formeerde kerk alhier op te treden de
beer H. J. Kruithof, de bekende blinde
organist van Kampen. De heer Kruithof,
die in tal van plaatsen van ens land opge
treden is, heeft een zeer goeden naam als
organist en als zanger. Wy vernemen, dat,
b« kort geleden te Bergen op Z i< m !s ge
weest, waar zyn orgelbsspel ng zeer
boeide, t rwyi de talryke aanwezigen eak
van zijn aandORniyken zarg onder diepen
indruk verkeerden.
Wij webken ten zeerste op, cm den
heer K: uithof te gaan öooren. Men »reuat
niet alken den man, die ondanks bet ge
mis van bet g zicht toch door de vele
andere gaven In zy n onderhoud weet te
voorzieD, doch bovendien b-zcugt men
zich, gelet op het getuigenis v» velen,
een onvergeteiyken avond van ku ttge
not. De toegapg-<prys is vastgesteld op
slechts 25 ets. per persoon. De kaarten
zijn aan het kerkgebouw verk Ijgbaar.
Kamperland. Heden had in onze ge
meente ae plechtige installatie plaats
van den nieuw benoemden burgemeester,
den heer H. G. van Kempen. Allerwege
werd in de gemeente feest gevierd. Ook
alhier had zich een commissie gevormd
om den burgemeester een feestelijke
ontvangst te bereiden. Das namiddags
om 1 uur werd Z.Ï.A. aan de grens
onzer buuit spgewacht en afgehaald door
een schitteren d samen gestelde eerewacht,
bestaande uit 36 ruiters te paard, vooraf
gegaan door een heraut te paard, gekleed
in oud-Hollandsch costuum. Deze en 't
fanfarekorps geleidden daarop den burge
meester met de leden van den Raad
door onze buurt. Ejn tweetal eerepoor
ten met toepasseiyk opschrift waren
langs den weg geplaatst. By een dezer
poorten werd de burgemeester toege
sproken door den viea-vooizitter, den heer
G. van der Lauw, onderwijzer der Chr.
school alhier. Mynheer de Burgemeester.
Als vice- voorzitter van de feestcommissie
te Kamperland, strekt het my tot groote
vreugde UEA in dit tweede deel uwer
gemeente namens de inwoners een harte-
lyk welkom toe te roepen. GanschKam-