No. 124 1913
Dinsdag 25 Februari
27e Jaargang.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
GHRISTEUJK-
HISTORISCH
Buitenlandsch Overzicht.
Binnenland.
Uit de Provincie.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
0.»:'.
Wed 8* J, DlJONGE-VERWES T, te Goes
F» P, D'HUïf, te Middelbi rg.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
i
II* 1ERBN WERKDAG DES AVONDS.
Prfe per trie maanden franco f>. p.
Hnkele nu mmar*.
o a o
ƒ1.26
1TQAVB DER FIRMA'S
SN
van 5 regels 50 cent, feaore regel meer 10 ceni
Familieberichten van 1—10 regels l.~-t Iedere regel
mi §r 10 ceni
25 Febr. 1918.
Een vrjj -Liberaal blad (De Nieuwe Cou
rant) maakte dezer dagen de volgende
wijze opmerking
„Het Kamerlidmaatschap verliest van
jaar tot jaar da aantrekkelijkheid, die de
persoonlijke offers, welke het eiseht, al
thans eenigermate vergoedt. Wie het
getob en gezwoeg van de tweede helft der
nog loopende periode tot maatstaf neemt,
zegt met reden het is een hondebaantje.
Geen wonder, dat de bereidwilligheid van
de besten verdwijnt, van de goeden ver
mindert".
Dit is juist gezien en gezegd.
Wie de tergend lange redevoeringen der
mannen van Links in de Kamer, vooral
het laatste halfjaar gevolgd heeft, en nota
ia» van het kwajongensachtige optreden
van meer dan een Kamerlid aan die zgde
gezeten, die bewondert den hoogen moed
van de mannen van rechts, die zich
enkel uit overweging van landsbelang en
liefde voor het volk in Juni a.s. weer
beschikbaar stellen. £ln dat zeifs links
mannei als Drucker, v. Karnebeek en
Tretb, liever keesgaan, teneinde hun
kostbaren tfld beter te kunnen gebrniken,
teekent meer dan vele woorden vermogen
ket diep treurige van den tosstand en de
ingezoikenheid van het fatsoeiljjke par
lementaire leren.
Er loopt door de vrijzinnige pers, uit
Het Volk ontleend, een klacht over de
veranderlijkheid van het Kamerlid Pas-
itoors die in 1902 en later tegsn de 3e
herhalingsoefening was, doch na 1908
onder rechtsche ministers er voor stemde.
Zonder ons over de juistheid der klacht
uit te laten, merken wij dezen klagers
op dat meer dan één liberaal zich aan
dezelfde iakonsekwentie heeft schuldig
gemaakt. Onder vrijzinnige ministers
stemden zij, met name mr. Goeman
Borgesius, tegen elk voorstel om de derde
herhalingsoefening af te schaffen, en
onder Rschtsche ministers stemden zij
er voor.
Nog mooier: toen de risico-over
dracht in de ongevallenwet bij amende-
ment-Kuyper in 1899 verdedigd werd,
stemden alle liberalen, onder aanvoering
van de vrijzinnige ministers Lely en
Goeman Borgesius tegen dit groots amen
dement; zjj waren mordicus „tegen een
risico-overdracht.
Nu, bij de behandeling der invaliditeits
wet, waren z{j er voor, verdedigden haar
met groote hartstochtelijkheid en steun
den zfj allen de amendementen Treub
en De Visser in dien geest. De heer
Goeman Borgesins, de felle tegenstan
der van toen, was nu de krachtige leider
der voorstanders.
Gelukkige ommekeer!
Maar men kan er niet op aan.
Want in 1899 was er een liberaal
ministerie, nu een R^chtech. Toen was
Lely de sociale minister die geholpen
moest, nu is het Ta ma dieop alle
mogelijke wijzen moet worden tegenge
staan I
ïq de ziel van al deze zwenkingen is
ds oude staatsman Goeman Borgesius, die
met zijn schildknaap Roodhuijzen met
recht den naam verdient van politieke
tegenstanders.
V
De Balkan-Oorlog
De vrsdesgeruchten nemen steeds
vasteren vorm aan. Wat Hakki pasja ver
leden week zou vsrklaard hebben, heeft
senerzijds de gedachte aan den vrede ver
levendigd, anderzijd niet weinig ontevre
denheid gebaard. Dit laat zich denken.
Ovprigeng geeft Bulgarije nog geen .blijk
ernstig aan den vrede te denken. Integen
deel, hst neemt in tegenspraak met de
KiDstige berichten, zelfs een eenigszins
tartende houding aan.
Zoeals wij gister reeds onder Telegram-
men meldden, wij Bulgaria slechts op j
deze voorwaarden de vredesonderbande-
j liDgen openen, dat de grens dichter bij
Konstantinopel zal liggen, dan de bondge-
nooten tot nu toe hebben geèischt, dat
Turkije eeu schadeloosstelling zal betalen
en belooft, veertien dagen na de herope
ning van de vredesonderhandeling* n te
demebiliseeren.
Men bsgrgpt, dit is taal, die den Jong-
Turken beter bevalt. Zij waren dan ook
niet weinig ontstemd, na de verklaringen
van Hakki in een persgBsprek te Londen
gedaan.
Zij zullen den toon wel aaDgeven. Het
ia daarom zaak aan de geruchten, die
reeds van een spoedig te verwachten
vrede spreken, niet al te veel waarde te
hechten.
Laat ons zien, hoe het op het eor-
logsterrein toegaat. Nog is er geen
aanval van groot belang uitgevoerd,
'tls alsof men overal de overtuiging
koestert, dat de onderhandelingen tus-
scheu regseringen en gezanten den oor-
leg tot een einde zullen brengen, en dat
een vernieuwde str|d, zij hst ook een
heftige, den leop niet kan verhaasten.
Adrianopel wordt neg steeds bescho
ten vandaag hevig, morgen weer zwak.
Gister is neg een oubeteekenend artille
riegevecht geleverd tusschen de hoofd
stelling en de vijandelijke batterijen.
Hoe het er in de stad uitziet Als men
noest afgaan op de berichten van voor
enkele weken, dan zou men meenen, dat
henger en pestilentie de laatste hand aan
het verd9lgingswerk zetten, dat het einde
der stad nab| ie.
De oorlegsrspporten leeren eehter juist
het tegendeel. Immers, indien de toestand
iDderdaad zoo ernstig en hachelijk was,
dan ware de strijd reeds lang besleeht.
Adrianopel heeft een ontzaggelijk uit
houdingsvermogen.
Te Boulair is ds toestand onveranderd.
Aan de kust bij Tsjataldzja hebben h»f-
tige stormvlagen de bewegingen der ver-
kenningskolonnes belemmerd. Ook de
sneeuw doet haar invloed gelden. Uit
Sofia komt een bericht, dat over de ge-
heele linie zulke groote hoeveelheden
sneeuw gevallen zijn, dat da krijgsver
richtingen gedurende eenige dagen moe
ten worden gestaakt.
Engeland.
De kiesrechtvrouwen, -wgven gaat
men reeds schrijven, worden met den
dag brutaler. B(Jna iederen dag bevatten
de bladen de meest ongelooflijke ver
halen van ergerlijke baldadigheden, waar
van leden van het kabinet, parlements
leden, ja ieder eerzaam burger, de dupe
is. Ze nemen toe in scherpte van wape
nen, de verantwoordelijkheid schijnt haar
steeds minder aan te gaan.
Wat nu bjj geruchte is bekeDd gewor
den, gaat alle begrip te boven. De kies
rechtvrouwen, laat ons dit nette woord
nog maar gebruiken, willen niet meer of
minder dan een of meer leden van het
kabinet schaken en ergens heimelijk in
gijzeling houden. Zoo is men er toe
gekomen de ministers onder geregelde
bewaking te stelleD. Terwijl z(j zich in
de staatszaken verdiepen, waakt een
spiedend oog enafgebroken over hen,
opdat geon suffragettes komen en een
der ministers ontvoeren. Het zou bijna
al te belachelijk klinken, wanneer men
niet maar al te zeer wist, dat deze kies
rechtvrouwtjes de daad bjj het woord
plegen te voegen.
Telegraafdraden werden doorgesneden.
De inhoud van brievenbussen in brand
gestoken, enz., enz. Eu dat alles om de
„Votps for women
Maar, zouden wjj willen vragen, is
men niet op den weg, die van het doel
afleidt?
Scott, de moedige Zuidpoolreiziger, die
zoo noodlottig aan z(jn einde kwam op
de eeuwige Zuiderijsvelden, had in zijn
nagelaten aanteekeningon de belangen
van zijn betrekkingen en die zijner met
gezellen aan het Engelsche volk opge
dragen.
Deze opdracht is niet tevergeefsch ge
weest. De regeering heeft aan den Loid
Mayor van Londen meegedeeld, dat alle
naaste betrekkingen van kapitein Scott
en z^jn vier metgezellen uit de schat
kist een ondersteuning zullen ontvangen
waardoor zQ in gelijke flnaiciëele om
standigheden ZHllen zijn als Indien die
mannen in het leven waren gebleven.
De opbrengst van de inzameling, die
intusschen is gehouden, zal dus geheel
kunnen dienen voor het tekort in de
koeten en voor het wetenschappelijk werk
van de expeditie, ea voer een gedenk-
töököD.
Een 89.000 pdst. is al bijeen.
Dat wil nog al iets zeggen. Engeland
veelt voor zijn groote mannen. Trouwens
dit jongste drama heeft diepe ontroering
gewekt.
Mexico.
Madero vermoord I
Ziedaar het meest treffende bericht
van alle tijdingen, die ons de laatste
dagen uit Mexico bereikten
En dat nog wel na de dreigende waar
schuwing, die de regeering der Ver.
Staten onlangs heeft laten hooren tegen
een ter-dood-brenging van den ex-presi
dent zonder vorm van proces.
Doch men weet zich er wel uit te
redden. En dan heet het, dat Madero vol
strekt niet vermoord is. Wat toch was
het geval f Toen de politie Madero en den
gewezen vice-president Suarez in een
auto van het nationale paleis naaf de
gevangenis overbracht is er een poging
gedaan, om den gevangengenomen pre
sident te bevrijden. Bij de schermutse
ling, die daaruit volgde zijn Madero en
Suarez toen gedood.
Een ongeluk heet het dus, volstrekt
geen moord. Het voorloopig bewind ver
schuilt zich daarachter, zooals dit inder
tijd ook geval was met Madero's broeder
Gustavo, waartoe dezelfde methode met
succes is toegepast.
Generaal Huerta had toch zijn gevan
genen kunnen beschermenAlthans wan
neer h(j dit ernstig gewild had.
Wat zal president Taft nu doen Men
durft bet nauwelijks gissen. Telkens zijn
er troepen naar de plaats der onlusten
gezonden, zoodat daar reeds een 8500
man gestationneerd is. En nog wordt de
brigade steeds versterkt.
Misschien voorziet men nieuwe revo-
lutionnaire uitbarstingen en wil men op
mogelijke gevolgen daarvan voorbereid
zijn, ook in verband met de veiligheid
der Amerikaansche onderdanen in Mexico.
Het is tenminste nog ver van rustig in
het binnenland. Zoo moet te Guerrero
generaal Figueroa, de inspecteur-generaal
van de marechaussées, tegen Huerta in
opstand gekomen ztin en aan het hoofd
van 10,000 maD tegen de hoofstad op
trekken.
Generaal Figueroa staat bekend als een
bekwaam man en men is in de omgeving
van Felix Diaz zeer beduebt voor hem.
In Coabuils hebben twee broeders van
den gedooden Madero, Etnilio en Raoul
Madero, zich b$ den opstandigen gouver
neur Carransea aangesloten, die over om
streeks 12,000 man moet beschikken en
speciaal tegen Huerta te velde trekt. In
het geheel staan thans 10 staten van
Mexico tegen hem in de wapens. -
Huerta zegt, dat hij ten koste van alles
rust en vrede in Mexico herstellen en de
meedoogenlooza en hardhandige methode
van Porferio Diaz zooveel mogelijk vol
gen zou.
Was bovengenoemd „ongeluk" dan het
eerste symptoom van de toepassing dezer
methode? Het lijkt er wèl op.
Patrimonium. Op 15 eu 16 April a. s.
zal te Rotterdam worden gehouden de
32ste Jaarlijksche Algemeene Vergade-
ring van het Ned. Werklieden-Verbond
1 „Patrimonium". Behalve voor een aantal
i niet onbelangrijke voorstellen uit de
Afdeelingen, zal de aandacht gevraagd
worden voor verschillende andere zaken.
In behandeling zal o.m. komen het rap
port over de ten vorige jare ingediende
reorganisatie- en propagandavoorstellen.
Verder zal aan de orde komen de be
handeling en vaststelling van het Ge-
meinteprogram, en bespreking en vast
stelling van het Verkiezingsprogram.
Behalve uitbrengen van de verschil
lende verslagen en rapporten zal een
verkiezing plaats hebben van drie be
stuursleden, door periodieke aftreding
van de heeren J. Douwes te Amsterdam,
D. Dijkstra tej Vlissingen en P. Ouwer-
kerk te Haarlemmermeervoorts een
verkiezing van een lid in de commissie
van advies, wegens periodieke aftreding
van den heer W. Hovy te Amsterdam.
Ieder Patrimonium-vriend drage het
zjjne er toe bjj, om deze Jaarvergadering
tot een vruchtbare te maken. Mogen alle
Verbondsleden, die maar eenigszius in de
gelegenheid zijn, naar Rotterdam optrek
ken, om deel te nemen aan de belangrijke
beraadslagingen, die daar gehouden wor
den, en die van zoo grooten iuvloed kun
nen zjjn.
Kamerverkiezingen. Dr. de Visser
wordt aldus schrijft het Centrum
ook als candidaat voor Gouda genoemd
onder mogelijke overeenstemming met
een anti-revolutionairen candidaat voor
Bodegraven.
Goes. Voor de Centrale keuring van
dekhengsten van 3-6 jaar, welke den
5en Maart alhier gehouden zal wordon
zjjn doer de keuringscommissie 40 paar
den aangegeven. Mocht deze keuring
door goed weer begunstigd wordeD, dan
zal ze ongetwijfeld door vele belangheb
benden bezocht worden. Zij vangt aan
des morgens te 9 uur en heeft plaats
op de greote Markt. M. C.
Ierseke. De M. C. schrijftToen Zon
dagavond laat een bewoner van den
Kruiningsehen Zanddijk alhier thuis
kwam, zag h|) twee personen zijn erf
verlaten. Bij onderzoek bleek hem, dat
zijn konijnen verdwenen waren. MeteeD
paar buren kou hjj onopgemerkt die
personen passeeren om de Ierseksche
politie te waaiscbnwenzoo liepen de
waarschijnlijke dieven in den val. Zjj
werden te Ierseke achter slot en grendel
opgeborgen.
Nisse. Maandagavond trad voor de
afdeeling der Chr. vei zorging van krank
zinnigen in Zeeland alhier op ds. v. d.
Waal, van Ovezand, om een lezing te
houden. De geachte spreker bepaalde z(jn
gehoor bij de woorden uit Ps. 41 vs. 2,
om naar aanleiding daarvan te spreken
over de ellende der krankzinnigen om
daarna te wijzen np den plicht en
het voorrecht der Christenen. Eerstens
liet hij ons in gedachten zien ver
schillende soorten van krankzinnigen,
daarna hield bjj ons voor wat het in
houdt zich verstandig te gedragen tegen
over de ellendigen om ten slotte aan te
wijzen het loon door den Heere toege
zegd aan degenen die de barmhartigheid
op rechte wijze beoefenen.
Het mocht met recht een opwekkend
woord genoemd worden.
BJj den dienst der P. en T. zjjn
verplaatst 16 Febr. de commies 4e kl.
D. Woelinga van Rotterdam (t) naar
Vlissingen (bur. ingenieur)de klerk lste
kl. J. P. van Bel van Middelburg (t.) naar
Breda (t.)de hulptelegrafist A. de Vries
van Amsterdam naar Middelburg; 16
Maart de commies lste klas W. F. H.
Bruinier van ViissiDgen naar's-Graven-
hage1 Mei de klerk lste kl. G. M. A.
Standaert van Neuzen naar Winterswijk
16 Juni, de conducteur 3s kl. T. TrQber
van Vlissingen (spoorwegpostk. no. 2)
naar Arnhem (id. no. 4).
Ritthem. Vele belangstellenden wai en
Maandagavond in de consistoriekamer
van de Ned. Herv. Kerk samengekomen.
Deor den Gem. Zendingsraad was een
Zendingsavond belegd, waarop verschil
lende zendings voorwerpen, afkomstig van
het gebied van het Rijnsche Zendings
genootschap, zoucen worden vertoond,
en waarbij de heer Wielemaker hoofd
der Chr. School te Biggskerke, het woord
zou voeren. Na het zingen van Psalm
72 vers 6 ging ds. Kiehl, voorzitter van
den Gem. Zendingsraad, voor in het ge
bed, waarna, na een korte inleiding, de
heer W. het woord verkreeg. Met be
langstelling werden de voorwerpen be
zichtigd, waarvan de beteekeni» door
spreker duidelijk werd gemaakt. Zijn
woord werkte er toe mede om een in
druk te krijgeD, zoowel van de vrees,
die de heidenen door hun bijgeloof be
angstigt, als van de wreedheid, die onder
hen heerscht. Door het zien van de be
langrijke collectie werd de liefde tot de
Zending aangewakkerd. Het is wensche-
Hjk dat het gesproken woord zoo nu en
dan wordt geïllustreerd. De velen, die
verschenen waren, zullen het dan ook
niet betreuren, dat zij gekomen waren
en hier de Zending hadden „gezien".
De tijd was dan ook veel te spoedig naar
den zin van allen voorbij. De aanwezi
gen hebben echter in dien korteD tijd
wel kunnen begrypeD, hoe noodig het is
dat het Evangelie, dat zoo rijk is, ge
bracht wordt met meerder kracht aan
die armen, die Jezus niet kennen. Na
een hartelijk woord van daDk aan
spreker en het zingen van Gaz. 155 vers
5 sloot de Voorzitter deze gezellige en
nuttige Zendingsbijeenkomst. Da gehou
den collecte was bestemd voor de Rijn
sche Zsnamg.
Tegen Dinsdagavond was een Zendings
bijeenkomst met de kinderen belegd.
's-Heer Hendrikskinderen. Uitslag
schietwedstrijd. Vrije bad. M»x 36 p.
Ie pr. P. J v. d. Driee, H m keuszaad,
11 m. 36 p.2e J. Weststrate, 's-Heer
Arendskerke, 8 m. 86 p.3e K. JaDse, ld.,
7 m. 36 p.4e J. Rouw, 's-B. L. Kinderen,
3 m. 36 p.5e P. Traas, 's H Arendskerke,
1 rn. 36 en 5 m. 85 p.6r Job. Schipper,
's-H. H. Kinderen, 1 m. 36 en 2 m. 35 p.
7e P. de Visser, id., 1 m. 36 p.8s C. J.
Bos, Nisse, 2 m. 35 en 1 m. 34 p.9a L.
Tolhoek 's-Heer A btskerke, 2 m. 35 p.
10e C. Vermeule, Heinkenszand, lm.35
en 1 m. 32 p.lie E. Rouw, 's-H. H.
Kinderen, 1 na. 35 p.12e A. de Visser,
id., 1 m. 34 p. Personeele baan. Max. 126
p. Ie pr. K. Janse, 's-H. Arendskerke,
119 p.; 2e C. J. Bos, Nisse, 119 p.; 3s
Joris Schipper, 's-H. Arendskerke, 118 p.;
4e W. v. Liere, Kloetinge, 117 p.58 J.
Weststrate, 's H. Arendskerke, 116 p.6a
N. Schipper, 's-H. H. Kinderen, 115 p.
7e C. v. Overbeeke, 's-Gravenpolder, 115
p.8e A. Janse, Nisse, 114 p.9a J.
Slabbekoom, Heinkenszand, 113 p.10e
L. Korstanje, 's-H Abtskerke, 112 p.
Serooskerke. Maandagavond trad voor
de antirevolutionaire kiesvereeniging al
hier in eene openbare vergadering op de
heer mr. P. Dieleman uit Middelburg
met het onderwerp„Het Maatschappe
lijk viaagstuk is ook een zedelijk vraag
stuk.
Na gemeenschappelijk gezang van
Psalm 84 vers 8, las de voorzitter, dhr.
W. Melis Psalm 97 en ging voor in ge
bed. Na een korte inleiding gaf hij het
woord aan den geacliten spreker. Het
volgende is een zaak, ver van volkomen
weergeven van het uitnemende, dst hij
gesproken heeft. Dhr. Dieleman begon
met te zeggeD, dat wy in een tijd van
opwinding leven.Da woorden van Schaap
man: „Doer alle kringen tiert een geest
van waanzin" schijnt thans ook beves
tigd te werden. Allerwege hoort men in
de maatschappij van ellende, slechtheid,
onrecht, aehande, enz. Door dit alles is