|rZ,n,-6|Siffi;
Échappen,
No 110 1913
Zaterdag 8 Februari
27e Jaargang.
fliEUWSBLAD
VOOR ZEELAiD,
6HRISTEUJK*
HISTORISCH
;el,en
!DEN
oornvee,
RKOOPINg,
bruari 1913,
p CJU s
II
erkooping
HAART 1913,
I Maart 1913,
pi-fc @,1
chappen,
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed* 8* J, Dk JONGE-VERWES T, te Goes
F. IK D'HUIj, te Middelbi rg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
VOORBIJ GAAT DE WERELD.
INGEZONDEN STUKKEN.
Binnenland.
)LL MANN VER.
uur, op het „siot
uur te Wolphaarts-
)j(j J. Poleij, tea
jtaris PILAAR te
iu de gemeente
I Keethoek, samen
Aren 30 cA.
van der Werfftot
[eleD, combinatiën
Izullen verkrijgbaar
Idea Notaris vanaf
NEERVOORT,
sal, t#n verzoeke
|b«s-Gravenpolder
uur, op de door
tede te 's-Gruven-
ERKOOPEN
inspan
a uit
vos Ruinpaard
jaar, 1 vos Ruin
oud .12 jaar, 1
I Merrièpaard oud
prriepaard oud 12
paard oud 7 jaar,
paard oud 4 jaar,
paard oud 18 jaar,
oud 3 jaar, 1
loud 2 jaar en 1
rkoeien,
een-ja-lawliMr:
j-jarige Ossen en
Varkens, 4 Mest*
3 drachtig, eu
j.
.gentje, 4 Melkwa-
ijzeren assen en
7, 1 Driewielskar
.amoen, 1 Wagen-
jen, 1 tweescha-
ploeg, 1 Aanaard-
[ine, 9 Eggen in
pers, 1 gewone
n, 1 Smijths Zaai-
chine Albion, 1
Dorschmachine
[smolen voor snij-
khapeumolen, 1
steen met Paard,
>ot, 1 Waterver-
L., 3 Boomgaard-
"orken, Rijven,
(Mijs) 250 L. per
loter tobben, Em
30 K. G. Beeste-
[utsaard en den
td, alsTafels,
els, enz.
Ketsen. Geen Stal
len niet toegelaten
m »i
IEHEREN WERKDAG DES AVONDS.
1
0.05
Prijs per drie maanden franco p. p.
Hnkele nummers.
c o o c a
ITGAVE DÉR FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cenfc
Familieberichten van 1—10 regels L—iedere regel
mi er 10 cent
m:
te-Rsagtns
Bfl dit nummer behoort een Bijblad.
Gister is onze afgevaardigde voor Goes
aan het vroord geweest en heeft hjj z|j*
standpunt ten opzichte van de Invalidi
teitswet, meer in 't bijzonder de amen-
dementen-Treub en de Visser, uiteenge
zet. Ook de heer De Savornin Lobman
laat de politiek geheel buiten de zaak.
SteedB is deze onze afgevaardigde vóór
risico-overdracht geweest' en daarom
heeft h|j dan ook indertijd tegen de eer
ste ongevallenwet gestemd. De eenige
vraag is nuis risico-overdracht bij de
Invaliditeitswet mogelijk. De regeering
heeft dit toegegevan door de risico over
dracht voor de bestaande fondsen te aan
vaarden. Daarom blijft de vraagof uit
breiding mogelijk is. Den heer Treub
komt zeker hulde toe voor zijn scherp
zinnigheid en werkkracht, maar zijn
amendementen geven een al te gecom
pliceerd stelsel, dat moeilijk te overzien
is. Het hoofdbezwaar echter vindt de
heer Lohman het in de wet vastleggen
van de risico-overdracht Daze zaak dient
aan de regeering overgelaten te worden
zooals de amendementen-de Visser dat
willen. Er moet een wijziging in worden
aangebracht, zoodat de regeeiing bevoegd
is alles b|j verordening te regelen. Dan
zal er noch voor de arbeiders noch voor
de Bank schade ontstaan. Spr. acht het
heel j list, dat aan de berekening van
prof. Kluy ver moet worden vastgehouden
ook al heeft deze zelf geen voldoende
gegevens. Het zou hoogst onvoorzichtig
zijn meer te beloveD, dan volgens die
berekeningen gewenscht is.
We zien dus, dat d« heer de Savornin
Lohman geheel eenswillend is met den
heer de Visser. Hij begrijpt, dat de mi
nister de amendementen niet wil over
nemen op grond van de adviezen van
z|jn adviseur. Doch daardoor kan de wet
voor den minster onmogelijk onaanne
melijk worden, want de wet blijft toch
uitstekend uitvoerbaar. De heer Lobman
hoopt dus op aanneming van de amen
dementen de Visser, al sluiten ze op 't
oogenblik niet geheel aan bij de nieuwe
redactie van deregeeringswijziging. Dez9
is echter bijtijds te veranderen.
Z(j, die eeDigszins bevreesd waren, dat
de heer de Visser zijn amendement niet
zou handhaven, gevoelen zich na de rede
van den heer Lohman niet weinig ge
rustgesteld. Men vertrouwt, dat het geest
driftig pleidooi van den christeiyk-histo-
rischen leider zijn invloed zal doen gelden.
De sociaal-democratische afgevaardig
de Duys zette weer op hoogen toon z|jn
repliek in. Men kent reeds zijn neigingen.
In verband met het voorstel werden
de werkgevers er 6ven „doorgehaald",
en niet minder naar aanleiding van de
joDgste opzienbarende motie, „de meest
brutale aanranding van het zelfbestuur
der arbeiders."
De heer Troelstra (s. d. a. p.) meende,
dat de liberalen door hun strijd voorde
risico-overdracht bezig zijn aan de af
braak der sociale verzekering, die zjj zelf
hebben opgebouwd. De zaak der acht
Rotterdamsche firma's in het havenbe
drijf laat hem niet met rust. De hoer
Troelstra diende daarop de volgende
motie in
„De Kamer, overwegende dat het van
belang is, dat de ervaring door de Rijks
verzekeringsbank met de risico overdracht
opgedaan ter kennisse van de Kamer
worde gebracht, verzoekt den minister
van landbouw, nijverheid en handel
daaromtrent een gedetailleerd rapport
te doen opmaken en dit aan de Kamer
over te leggen."
Deze motie, gelukkig wat minder vér
strekkend, dan die van den heer Rood-
huyzen, zal op een nader te bepalen dag
worden behandeld.
Voorbij Igaat de wereld, met al haren
[scbtjD,
Tot schuim wordt haar zilver, tot
[water haar w(jn.
Maar hij, die den wil van Immanuël doet,
Zal eeuwigiyk blinken in hemelschen
[gloed.
De tranen verdrogen, hoe bitter geweend
De zuchten verzweven, hoe klaaglijk
[gesteend.
Maar nooit sterft de worm, die de ziele
[doorknaagt,
Van wie 't zonder Christus, voor
[d' eeuwigheid waagt.
De roos, die zoo frisch op den bruids-
[boezem tiert,
De lauwer, die 't hoofd van den
[krijgsheld versiert,
Verflenzenmaar nimmer de palm en
[de kroon,
Die Jezus ons reikt van zijn hemel-
[schen troon.
De koorts, die verbolgen door d'aderen
[jaagt,
De pijn, die de leden verwringt en
[doorknaagt,
Verdwijnen in 't lest; maar van
[eind'loozen duur
Is 't schroeien en blaak'ren in 't eeuwige
[vuur.
Voorbij gaat der feesten verblindende
[glans,
Voorb[j hetgedruisch van den vroolijken
[dans
Maar nimmer de vreugd van 't geloovend
[gemoed,
Dat Jezus als Heiland en Koning begroet.
Verga dan de wereld met al haren
[schijn,
Haar licht en haar nevel, haar vreugd
[en haar pflD
Mijn deel zij de Koning, genageld aan
ft kruis
Dan staat op den rotssteen der eeuwen
[mijn huis.
Al stort dan in puinen het gansche
[heelal,
Mij sleept het niet mee in zijn schrik-
[fcelijken val
Want wie op het Woord van dien
[Koning vertrouwt
Die heeft niet zijn huis op een
[zandgrond gebouwd.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Geachte Redactie I
Zij het m|j vergund nog eenmaal
met een enkel woord terug te komen
op het antwoord van de leden van Patri
monium Ring Walcheren.
Het schijnt, mijne vrienden, dat ge U
zelven beleedigd acht, doordat ik uwen
ijver aangezieu heb als dien van Zehu,
en dat dit niet zoo is, zooals u zegt.
Nu, dan roep ik hierover verschooning
in. Maar hst l|jkt er toch veel op. En dat
ge gestooten hebt aan de flets, kruiwagen
en Tioelstra, nu dat kan misschien geen
kwaad. Dat juist mijne argumenten daar
door verzwakt zijn, zooals u zegt. Maar
u meent zeker u zelven daarmede te
reddeD, want de stukken die na het
mijne gevolgd zijn, die schrijven in den
zelfden geest. Ook hij die u inlichtingen
uit Zuid-Beveland verschafte, namelijk
van Nieuwdorp, vreesde, wanneer de slui-
meiende arbeiders mochten ontwaken,
het socialisme zijn gelederen zou zien
verdubbelen. Wij zien tocb, dat by al dat
propaganda maken en organiseeren, het
socialisme hand over hand toeneemt.
Ja maar u zegt, het moet in Christelijken
geest. Ja mijne vrienden dat kunt u wel
als titel boven de vereenigiDg schrijven,
'maar de vruchten die er uit zullen voort
vloeien zullen, vrees ik, bitter z|jn. Dat
u ook die zaak van twee zijden beziet,
is m|J niet duidelijk genoeg, want over
de gebreken der arbeiders hebt u het
niet, maar die van de landbouwers stelt
ge aan de kaak. Dit geeft aanleiding tot
scheve voorstellingen. En over de vele
zegeningen die de landbouwers in de laat
ste jaren hebben verkregen, meen ik dat
Patrimonium wijs deed om daar niet
verder over te beschikken, want die heeft
God de Heere in Z|jn alwjjs bestuur en
voorzienigheid, daargesteld. En die de
zegeningen ontvangen heeft die heeft toe
te zien hoe hjj daarmee handelt, daar
hij er ook maar rentmeester over is. Dus
m|jne vrienden wenschte ik liever, dat
u de arbeiders in betere verhouding tot
de landbouwers zocht te brengen, dan
hen aan te zetten tot eenzijdige propa
ganda en organisatie, hetwelk niet anders
leidt dan tot slechte verhouding tusschen
patroon en arbeiders. De groots steden
zijn op dat gebied ens tot voorbeelden.
En daar de wereld al genoeg vervuld is
met wrevel en afgunst, laten w|j dan
als Christen ons geweten vrijhouden, om
daar geen steen aan bjj te dragen. Want
dat er tegenwoordig zooveel gesproken
wordt over Patrimonium, is voor het
grootste gedeelte niet tot eer van Patri
monium. Hiermede sluit ik, U M. de
Redacteur dankend voor de opname.
Achtend,
G. J.
o
Geachte Redactie
Hoewel geen schrijver van professie,
kan o. g. t. zich moeilijk onthouden
UEd. voor o. s. regelen 's. v. p. een
plaatsje te verzoeken in uw veel gelezen
blad. Geruimen tijd meende ik het niet
te moeten doen, maar toen dan het
laatste stuk van den ring Walcheren,
bij monde van dhr. Wattel, het licht
zag, n.I. het antwoord op een stuk wat
schrijvers, die het belang (of deernis?)
wekkende rapport aan kritiek hadden
onderworpen, toen, M. d. R., bekroop
mjj toch de lust om ook dienaangaande,
zoo ongeveer mijn meening te mogen
zeggen door middel van uw blad. Aller
eerst dan wil ik dit voorop welzeggen,
dat ik ook werkgever ben, maar wat de
loonkwestie betreft, bijna nooit of nim
mer, daarover verschil heb met mijn ar
beiders, althans niet in dien zin, dat
daarna verwijdering door zou ontstaan.
Vervolgens dat ik ook die menschen een
goed hart toedraag, zoo goed als ieder
ander. Vervolgens stem ik ook van harte
toe, dat als er misstanden zjjn, die ook
behooren te worden opgeruimd, waar dan
ook. Misstanden worden evenwel soms
gemakkelijker teweeggebracht dan wel
opgeruimd, en bovendien is men het
altijd ook niet precies eens, wat of mis
standen zijn, dat zal de ring Walcheren
ook wel al meer dan eens ondervonden
hebben denk ik. Leest men nu zoo het
b. g. n. rapport, dan zullen vele lezers
I denk ik, zooals ik, wel gedacht hebben,
dat de af deeling Walcheren op het punt
van bedoelde looustandaard, roerend eens
is geweest. Wat de cijfers daarin ge
noemd, betreft, daar zal ik niet of al
thans misschien weinig op ingaan, om
reden ik geloof, als men in zoo goed
gezelschap is als b.v. g.n. ring, nJ. van de
Staatscommissie en men geflankeerd is
door Huizinga's Opstellen, commentaar
overbodig, en bestrijding zoo goed als
uitgesloten is. O. g. t. zou anders vooral
wat Z.-Vlaanderen betreft, daar heel wat
andere (wellicht wel gunstiger) cijfers
voor in de plaats kunnen stelleD, doch
zal dit om bepaalde redenen niet doen.
Neen M. di R. het is meer naar aan
leiding van den toon in genoemd rapport
aangeslagen en een paar aanhalin
gen, die in het zooeven genoemd ant
woord voorkomeD. Men leest daar b.v.
de woorden, „schandelijk, droeven toe
stand, treurigst deel", meermalen ht
woord „helaas". Kortom M. d. R. ik dacht
zoo bjj mezelf, wat moet de buitenstaan
der toch wel van die landbouwers
patroons denken. Wat zijn dat toch voor
goddelooze menschen (wezens?). Wellicht
steekt men nog een lantaarn op om hier
in Zeeland naar landarbeiders ie zoeken
vrees ikvooral als blindelings de weg
gevolgd wordt, door de Ring Walcheren
voorgestaan. Toen ik het rapport dan
ook op mijn manier goed meende gelezen
te hebben, dacht ik bij me zelf, wat ben
ik toch een domoor en wat bergt dat
Walcheren toch een schat van kennis
in z'n schoot. Zoo'n rapport, van zulke
bekwame mannen, als die Walchersche
Patrimonium mannen, aangedikt met
woordeD, als: „Huizinga's Opstellen"
(kent men die man daar goed M. d. R
Staats commissie", „goed gezelschap"
enz. Jammer M. d. R. dat men dit alles
zelf alles moet zeggen hé Jongen, jon
gen, dacht ik, wat hebben die arbeiders
toch al een ernstige periode doorgemaakt
en waar gaan ze heen Straks een nog
al veel beter loonstandaard, Pensioen en
Invaliditeitswet, wie doet hen dan
wat Arme landbouwers waar gaan jullie
heen? Roep nu ook gauw de hulp in
van Patrimoninm (afd. Walcheren) en
klaar zijt ge, (top). Neen socialisten niet
gij, maar wij, Patrimonium-mannen, wij
zullen in goed gezelschap, en gesteund
en gestaald door Huiziaga's Opstellen,
een heilstaat voor die arme Proletariërs
oprichten, die klinkt als een klok. Ja
M. d. R. nogmaals, die slechte patroons
waar gaan ze heen Nu van patroons
gesproken, daar behoort toch zeker ook
wel heel dat bovengenoemde Bestuur toe
hé? Ten minste dat denk ik toch vast,
dat zullen wel mannen zijn die al jaren
werkgever zijn, weet gei Waarom M. d.
R. moet daar nu toch zoo'n boom over
worden opgezet, en dan vooral met zulke
vroome termen, Ja, dat Gods recht boven
en over alles gaat, dat geloof ik wellicht
even zoo goed als elke Patrimoniumman
van den Ring Walcheren, maar ik geloof
ook dat de tijd hen en mij e. a. dat wel
learen zal.
Maar of de komst ran al wat Patri
monium den arbeiders voorhoudt, door
zoo aan te gaan er door zal verhaast
worden, dat betwijfel ik nog hoor l Dan
heet het in het laatste stuk ook nogde
arbeiders sluimeren (lief gezegd hé en
dat van boezemvrienden van den arbei
der, waarom geen slapen of suffen ge
zegd nog. Neen, M. Heeren I gelukkig
niet hoor, want dat vindt ik zoo akelig,
al slapende langs de wereld loopenze
zijn wel wakker en als er op Walcheren
of elders nog eens een enkele slaper
zou zijn, laat die dan maar doorslapen
totdat de Ring Walcheren klaar is met
haar werk, dat zal al gauw klaar zijn
denk ik. Opmerker duDkt me kan tevre
den zijn, door de mededeeling, dat de
arbeiders later ook nog eens wat onder
wijs ontvangen zullen, maar dat doen
we nu niet ziet ge, wellicht maar eens
na de verkiezingen of zoo, daar is'tnu
niet de tijd voor en terwijl ze nu toch
nog sluimeren, kunnen we ze allicht
toch om te gaan stemmen wel gebrui
ken. Bovendien als we dan weer dair-
in ea beginnen, dan doen we dat ook aan
de band van Huizinga's opstellen en in
gezelschap van de Staatscommissie.
Aan dhr. V. te Kr. wordt heel majes
tueus opgemerkt„W(j stellen den regei,
geen uitzonderingen" en daarom ook
halen wij even te voren aan,
(uit Patrimonium, onderteekend door
H(uizingaP) dat bericht en goddelooze
stuk van dien Axelschen boerenzoon,
want M. de R., dat gebeurt daar eiken
dag ziet ge. En dan dat heerlijke spek,
ja die oolijke boeren slachten wel 600 a
800 pond spek. Waarom ja als men 't
niet doet, wel dan heefc men geen per
soneel, omdat ze toch immers veel spek
moeten eten Ongerekend of de patroons-
vrouw zich wel eens afvraagt wat zouden
die kindertjes thuis toch wel eten. Neen
geloof me, er zou er anders wel eens
een keutje meer in klinkende munt wor
den omgezet. En als dan verschillende
schrijvers het socialisme als boeman
zouden gebruiken, wat doen de heer Wat-
tel en z(jn kornuiten er dan mee? Die
gebrniken het misschien „als de vlag
die de lading moet dekken». Zie M. d. R.
als UEd. dat nu eens opnaamt in uwe
kolommen, ge zoudt er my mee aan u
verplichten, want, dacht ik zoo, als men
met de groote en velerlei verkiezingen
in 't zicht zoo eens in de „krant» kan
schrijven en dan nog wel zoo als voren
genoemd rapport, jongen dacht ik, je
weet het niet, men mocht de aandacht
eens op me vestigen, 'c kon best wat
worden. Enfin, naar aanleiding van al
dat geschrijf heb ik maar enkele grepen
gedaan. U ziet M. de R., welke schrijver
ik ben, maar och, elk vogeltje zingt, enz.
En nu s. v. p. nog een vraag als ik mag
aan 't Bestuur van den Ring Walcheren,
n.I. deze: Als nu die „gouden t^d" voor
de landbouwers eens spoedig ophield,
wat zal ze dan doen ook tegenover de
landarbeiders? Dan aal ze die zeker weêr
aan 't sluimeren zien te krijgen M. d. R.
met mijn hartelijken dank voor de op
name teeken ik hoogachtend,
UEd. dw. dn.,
T. N. W.
P.S. Ik zal hierna in geen geval meer
op deze zaak terugkomen.
Een Nederlandsche prijsvraag v*or
de Jeugd. De Algemeene Nederlandsche
Bond Vrede door Recht, hierbij vertegen
woordigd door zijn speciale propaganda-
commissie en de Nederlandsche R. K,
Vereeniging tot bevordering van den
Wereldvrede, hebben het voornemen, bin
nenkort een prijsvraag voor de jeugd uit
te schrijven voor een opetel over een van
de volgende onderwerpen
1. Wat is het doel van de vredesbe
weging
2. Welke gedachte vertegenwoordigt
het Vredespaleis?
B. Hoe moeten geschillen tusschen de
volkeren in de toekomst worden beslecht?
Aan deze prijsvraag zullen kunnen
deelnemen meisjes en jongens, dis ge
boren z|jn tusschen 1 Januari 1896 en
1 Januari 1899, onverschillig of z(J nog
schoolgaande zjjn of niet meer.
D9 bedoeling is ter beoordeeling van
de ingekomen opstellen het land te ver
doelen in 14 districten, omvattende elk
een provincie en daarnevens de groote
steden afzonderlijk. Voor elk district zal
dan een bepaalde commissie ter beoor
deeling worden aangewezen, welke de
vflf beste opstellen zal doorzenden naar
de hoofdjury te 's-Gravenhage.
De bedoeling is, dat alle meisjes en
jongens kunnen mededingen onverschil
lig waar zij woonachtig zijn, indien zij
slechts het bedoelde opstel in de Neder
landsche taal kunnen inzenden. Vandaar
dan ook, dat nevens de 14 genoemde
commission een afzonderlijke commissie
zal worden gevormd voor inzendingen
uit het buitenland, welke waarschijnlijk
te Antwerpen zal zetelen. Uitvoerige
mededeelingen omtrent deze prijsvraag
zullen zoo spoedig mogelij k nader ver
schijnen en ook aan alle sehool-autori-
teiten en scholen worden rondgezonden.
By de voorgenomen invoering van
de nieuwe organisatie van de veld artil
lerie wordt bij het 2e rc-g. veld-artillerie
een battery uit Leiden verplaatst naar
's-Gravenhage, waar een nieuwe afdee-
ling wordt opgericht. By het 8e reg.
veld-art. wordt een battery uit Bergen
op Zoom overgeplaatst naar Breda en
gaat de treinafdeeling van het korps
van Breda naar Bergen op Zoom9r
wordt alsdan te Breda een nieuwe af-
deeling opgericht. By het 4ereg. veld-
art. wordt een battery verplaatst van
's-Hertogenbosch naar Ede, waar een
üleuwe wordt opgericht de treinafdee-
ding van dit regement wordt dan ver
plaatst van Utrecht naar 's-Hertogen-
