Zaai,
99 1913
M iandai 27 Januari
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
elskar.
lid
te koöp7
li Orgel.
ns ziekte
sboden
Uit de Pers.
De Balkan-Oorlog.
Binnenland.
Uit de Provincie.
vraagd
koop,
OP
een sterke
taande Zaak
Uren en
rd,
)P
Werkpaard,
op veeren,
0
IQ
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DEJONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIE
Wlen bedoelt gij?
Idelburg.
0 maanden, en
■oos
oon, Aagtekerke,
dracht, en één
1 een voep
li VEREN,
71 i s s i n g e n.
zijnd gebruikt
voskerke (W.)
n prijs
k 1 a n t e
it« en
sdbakkerjj
Brieven onder
BEN BOER,
K1 o e t i nge.
RAAGD
J, Bureau „De
W. J. BOONE,
bij W. LOU-
hOP
oplevert. Be-
res Letter P,
iddelburg.
>ur uit 3 (of in
benevens
G. bij
Westkapelle.
iet buitenland
Prijs f 500.
au dezer Cou-
t en Maart of
evraagd, voor
S1ER3E,
ij p s k e r k e
iwerk en hosf-
WENS,
u in in gen.
rt tegen goed
iSTEL, Kade,
s.
en met Mei
jenoodigd, bij
tinge.
^HOUT, Oost-
de 16 jaar,
Segeersweg,
yerwaat, Goes.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p.f 1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere tegel
meer 10 cent.
27 Jan. 1913.
De Standaard is Zaterdagavond weer
eens verschenenechter in kleiner
formaat en met voor de helft advertenties,
en - wat nog mesr speten moet met
de mededeeling er bij, dat de patroon (te
Barneveld?) die het no. drukte, van zyn
personeel de aanzegging kreeg, dat dit
niet meer mocht, zoodat voorloopig De
Standaard weer wel niet meer zal uit
komen.
Intusschen hebben wij weer een drie
star te lezen gekregen, welke de bekende
meesterhand verraadt, en den kyk op de
concentratie verheldert. Zy dtaagt tot op
schrift: Oud roest.
„Wat tyd toch snel soms slfjt 1
Zoowaar is het nog pas fonkel nieuwe
Concentratieprogram nu ieeds voor oud
roest naar den opkooper van politiek oud
ijzer uitgedragen. Niet alleen dat men er
niet meer aan hecht, maar men wil er
van af. Men stopt het in de doos. Men kan
het zelfs voor zijn oogen niet meer velen.
Dat komt van die groene onbeholpen
heid, waarmee heel dit zaakje was aan
gepakt. Een staatsman eerste klas om
dit scheepke op stapel te zetten, had
men niet. En toen is men heel in het
genre-Roodhuizen gaan zoeken. Een
vriendelijk genre, een soms zelfs amusant
genre, maar toch een genre meer ge
schikt om een père noble voor de poli
tieke vaudeville, dan om nu eens een
heldenfiguur voor het staatkundige Epos
te leveren.
Zoo niet verscheen het Concentratie
program dan ook voor de blauwe lantaarn,
of ieder kenner doorzag dat het zoo loo-
pen moest.
Een zesmaandsch kindeke, tenminste
drie maanden te vroeg ter wereld ge
komen.
Een kindeke met een waterhoofd, door
dien een onhandig beginselprogram als
kop op het geschonden politiek program
was gezet.
Immers van dat politiek program
waren de twee beentjes afgedraaid waar
op het loopen moestdefensie nummer
één, en de geldzak nummer twee.
Onbenulliger kon het al niet.
Ga naar België, naar Frankrijk, naar
Spanje, of trek in ons werelddeel oost
waarts waarheen ge wilt,en in alle laDden
vraagt elk ernstig staatsman op dit oogen-
blik zich vóór alle dingen afHoe maak
ik mjjn land weerbaar, als straks de
groote oorlog komt En even in diezelfde
landen tuurt elk deugdelijk rijke finan
cier zich halfblind op de geldquaestie.
In dit vaudeville stuk daarentegen is
heel 't defensiestuk blauw-blauw en de
geldquaestie blanco gelaten.
Slechts één wooPd is met staal als in
marmer gebiktkiezers, neemt mijvan
mij krijgt ge Staatspensioen 1
Nu, zoo bij 't eerste hooren ging dit
nog. Zoo prettig, pensioen voor niks.
Maar nauwelijks is een tweetal maan
den weer en wind over dit puik-program
heengegaan, of de hseren zeiven klagen
steen en beenwat zjjn we begonnen 1
En nu is de held iu 't lachwekkend
stuk geworden de man, die, als de eerste
de beste, heel 't ding voor de heeren
opruimt."
Onder de gemengde berichten in ons
blad kon men verleden week een staaltje
lezen van het totaal gebrek aan Bijbel
kennis waaraan vrijzinnige kringen mank
gaan, en waarin zelfs de besten aan die
zijde uitmunten.
De Nederlander komt dit staaltje ver
meerderen met een aanhaling uit de
imitatio-vertaling van Thomas Aquino
door Willem Kloos.
Kloos heeft namelijk, blijkens aanw0-
ziug door prof. Van Djjk deze mooie
'Navolging voor Christus" verknoeid,
gevolg van z(jn te geringe bekendheid
met de Schrift,en niettegenstaande Kloos,
wel ietwat padante bewering dat door zijn
vertaling de //Imitatio" der volmaaktheid
meer nabij was gekomen.
Maar nu komt De Nederl. de lezers, en
wij willen hopen Kloos zei ven overtuigen
van de onjuistheid dezer bewering. Trou
wens hoe kan iemand die de Schrift niet
kent, en dus nooit geproefd of gesmaakt
heeft (denk oa. aan dr. Callenbach's im-
provitie over Gazelle I) een werk als dat
van Thomas vertalen en die vertaling
bijna volmaakt prijzen.
En zoo raakt hij Kloos opnieuw de
kluts kwijt in rijn pas verschenen studie
over Rheinvis Feith, den dichter uit het
laatst der achttiende eeuw. Hij schrijft
namelijk de woorden uit 1 Joh. 32 aan
Feith toe. Gewagende namelijk dat som
mige uitspraken van Feith voor onzen
tyd nog van waarde zijn, voert hjj als
bewijs daarvoor (op blz. 48 van zfln studie)
o.a. aan:
Feith schrijft: „Nu zyn wy kinderen
Gods en het is nog niet geopenbaard,
wat wij zjjn zullen, maar wij weten,
dat als Hij zal geopenbaard zijn, wjj
Hem zullen gelijk wezen, want wij
zullen Hem zien, gelijk Hij is." En
spon taan lijk, toen ik dit las, dacht ik
aan Sbelly's „Prometheus Unbound"
„Whilst I behold such execrable
shapes, Methinks, I grow like what
I contemplate."
Er kan hier moeilijk spraak van
navolging zijn, want Shelley's
werk is 36 jaar nè. dat van F6ith ver
schenen, en buitendien beeft de Hol
lander waarschijnlijk nooit, zelfs in
later tijd bedoel ik, den naam van den
hier voor 1880 eenigszins bekend ge
worden grooten Engelschman gehoord.
En ik wijs dus op deze, bjj beide
zoo geheel verschillende schry vers voor
komende gelijke gedachte, van „iets
zien en daardoor gelijk worden aan
wat men ziet" uitsluitend om kritici
te waarschuwen, dat zij niet te gauw
moeten schermen met het verwijt van
navolging, al vinden wij bij een schrij
ver iets wat sprekend lijkt op wat een
ander auteur zegt."
Voorwaar, een treurige flater! En zoo
worden er honderden gemaakt. Het is
alles vrucht van de vijandschap tegen
de Schrift en tegen Hem van Wien de
«Schriften" getuigen.
Een halve eeuw geleden is dat begonnen.
Toen meende men het tot den goeden
toon te behooren dien ouden Bijbel met
zjjn dwaasheden te bespotten. Later werd
het algemeen gewoonte dien Bybel te
negeeren. Bidden en danken aan tafel,
de eenige godsdienstige ceremonie waar
aan men nog de hand gehouden had,
werd nagelateri, de Bijbel werd uit school
en huis verwijderd. O/er God den Heere
en Zijnen Cbristus werd niet anders meer
dan in spot of vloek gesproken. Werd er
een kindercantate gezongen waaraan iets
van die Twee voorkwam, dan werd den
kinderen door de ouders geleerd om by
dat gedeelte den mond te houden. Men
wilde met geweld er voor gehouden
worden met deSchrift te hebben afgedaan.
Op een cursus voor de Hoofdacts zagen
wjj eens een oud-leerliDg en kweekeling
eener Christelijke school op een letter
kundige les, waarbij de vraag te pas
kwam, een zoo idioot mogelijk gezicht
trekken, toen de docent hem vroeg hoe
veel Psalmen er zijn. De candidaat wilde
blijkbaar voor zijn collega's Diet weten
dat hij dit wist.
Eo zoo is er nu op dit geslacht hetwelk
de Schrift ignoreert, een geslacht gevolgd
dat de Schrift nief kenteen geslacht dat
dreigt verloren te gaan omdat het geen
kennis heeft; een geslacht dat woorden
van Paulus aan Luther, en van Johannes
aan Feith toeschrijft, een geslacht dat
de geloovigen uit Jacobus' dagen verwart
met de Jacobijnenen den Zondvloed
uit Noachs tijd voor een overstrooming
in ËDgeland aanziet, dien de correspon
dent had vergeten te seinen
Arme vrijzinnige menschen, en —arme
jeugd die by een zoodanige doodeiyke
neutraliteit moet opgroeien 1
Dat men tegenstanders bestrijdt, is niet
afkeurenswaardig. Het is zelfs plicht.
Ook wij doen dit en hopen het te
blijven doen.
Toch zijn er, ook in het politiek tour-
nooi zekere vormen in acht te nemen.
En dan komt het ons voor, dat het
de „Goesche Courant" niet past om ter
bestrijding van een in 's lands dienst ver
grijsden Staatsman als den heer De Sa-
vornin LohmaD, artikelen te gaan schrij
ven met het denigreerend opschriftDe
droevige figuur.
Immers, als men naast de reuzenfi
guur van den Christen-staatsman de
dwergachtige gestalte van zijn belager
ziet staan, dan vraagt men zich onwil
lekeurig afBedoelt g(j misschien met
die droevige figuur u zeiven
(De Zeeuwsche Courant.)
Groote opwinding heerscht er nog in
Konstantinopel. De onlusten in verband
met de algeheele omwenteling, die nog
vflf slachtoffers geëischt heeft, zjjn nog
niet geheel gestild. De jongste gebeur
tenissen worden in de stad nog steeds
druk besproken en bltJven groote op
winding veroorzaken.
Het nieuwe kabinet verspreidt procla
maties onder het volk, waarin het zfln
politiek uiteenzet. In deze vlugschriften
heet het, dat het Comité den Sultan be
vrijd heeft en den boozen geest, die de
positie van den Chalief wilde aantasten,
onschadelijk heeft gemaakt. Het is on
getwijfeld zeker, dat de nieuwe regeering
enormen invloed weet uit te oefenen,
waarmede zoowel de mogendheden bjj
eventueele verdere beraadslagingen als
de Bulgaren rekening hebben te houden.
Het kabinet toont zich volkomen op de
hoogte van den militairen toestand en
het moreel der troepen en het staat er
op alleen op eervolle voorwaarden vrede
te sluiten.
De Engelsche Pers wil er nog niet
aan. Zoo beweert de Times, dat over het
nieuwe Turksche kabinet, dat voor een
grootdeel uit onbekende persoonlijkheden
bestaat, overal in Europa met afkeuring
gesproken wordt. En dan volgt een be
dreiging. Het blad hoopt, dat ze spoedig
ontnuchterd worden en teruggebracht
tot de vredelievende politiek van Kiamil.
Doch, de toestand, zooals die nu is,
wjjst niet op verwezeiyking van die
hoop. Integendeel, het nieuwe bewind
zal wel een standvastige houding aan
nemen. De gedachte van een hervatting
van de vijandelijkheden heeft men nog
lang niet vaD zich afgeworpen. Immers
de Bulgaren toonen zich even stand
vastig ten opzichte van Adrianopel.
Zaterdag heeft de ministerraad het
antwoord op de nota van de mogendhe
den besproken. Precies dus, alsof het in
't geheel nog niet behandeld was. De
nieuwe raad schijnt niet van talmen en
rekken te houden. Zoo mogelijk zou het
antwoord den volgenden dag reeds of
uiteriyk heden overhandigd worden. Men
verzekert, dat het niet onvriendelijk
luidt doch niettemin alleen van vrede
spreekt, indien Adrianopel aan Turkije
blijft. Het schijnt, dat het kabinet de
vredesonderhandelingen weer zalopvat-
j ten zonder tusscbenkomst der mogend-
heden.
i
Evolutie. Mr. G. W. baron v. d. Feltz,
lid der Eerste Kamer, is overgegaan naar
den Vrljzinnig-democratischen Bond.
Thans telt de Eerste Kamer 2 vrlJz. dem.
ledende heeren v. Deventer en v. d.
Feltz.
Tweede Kamerverkiezing. De heer
Herman Snijders te Middelburg heett
voor een hem van vrijzinnige zijde aan
geboden candidatuur in het district
Tietjerksteradeel bedankt en verzocht in
de districten Appingedam en Beverwijk,
waar hij op het groBtal werd geplaatst,
niet voor een definitieve candidatuur in
aanmerking te komen.
Als opvolger van wyien minister
Regout wordt volgens Torenwachter
in de M. C. mr. A. I. M. J. baron
van Wijnbergen, het tegenwoordig Ka
merlid, genoemd.
Ook eew argument.
De heer Knigge, lid der staten van
Utrecht, te Wilnis, scbrjjft in Het Centrum.
Wijl de laatste vergadering der Prov.
Staten op 9 Dec. vroeg afliep, trof ik, by
gelegenheid der paardenmarkt, in een der
koffiehuizen een landbouwer uit Overysel.
Een pakje stukken voor my op de tafel
liggende, begoD hy direct tegen my
„Ji bint lid van de Staoten zie 'k."
«Om u te dienen."
„Sie wilt mi ok maoken."
„Zeer vereeren d voor u."
«'k Wit neet wat ji bint, maar wi beft
bi ons in 1909 rechts stimtons dominé
wolt 't hebben."
„Van waar komt uï*
„Uut Om'n."
„Aha! Zoo."
„Gedippeteerde heft bi ons een veror
dening maokt op de wegen, en noe mot
wi mit breëe veilige rieën, en daoran
heft Berends ok holpen wie heft urn
nog warschuwt, maor ie heft toch daon
en ne mot ie er uut. Wie stimt in 13
allen links 1
Wanneer men zich in 1913 laat leiden
door zulke hooge beginselen, dan kan
men terecht van de kiezers verrassingen
verwachten
(Bedoelde heer Berends uit Avereest
is antirev., lid van gedep. staten, heeft
zitting voor Ommen en treedt in Juni,
a. s. af. Red. Zeeuw.)
Door Gedeputeerde Staten van Zee
land is bepaald le. dat de jacht op hout
snippen met ingang van 1 Maart, die op
waterwild met ingang van 1 April en die
op watersnippen met ingang van 15 April
is gesloten2e. het weispel van kwarte-
len alleen van 1 Mei tot en met 15 Juli ge
oorloofd isen 8e. dat de kooieenden door
den kooiman moeten worden opgesloten
of gehokt van 1 tot en met 30 April en van
15 Juni tot en met 31 Augustus.
Zeeuwsche Truit- en Groentenkwee-
keravereeniging. (Slot.) In de Zaterdag
middag te Middelburg voortgezette ver
gadering van bovengenoemde vereeni-
ging werd het bestuursvoorstel inzake
het controleeren en sorteeren der augur
ken verworpen met 57 tegen 25 stemmen.
De heer Nootenboom stelde daarop
voor de augurken ongesorteerd naar de
keuringsplaats in iedere gemeente te
brengen en daar te sorteerenwaartoe
iedere afdeeling iemand moet aanstellen.
De heer Trimpe verklaarde zich voor
keuring op ieder spoorwegstation. Het
voorstel Nootenboom werd verworpen
met 66 tegen 15 stemmen. Het idee van
den heer Trimpe; waarin opgesloten
ligt dat de afdeelingen toch moeten biy-
ven controleeren als tot nu toe, werd
aangenomen met 76 tegen 9 stemmen.
Hierna was aan de orde een bestuurs
voorstel om de uurloonen van den admi
nistrateur af te schaffen en het loon per-
centsgewyze uit te keeren.
De voorzitter wees er op, dat het niet
te controleeren is of de opgegeven werk
uren bepaald voor de vereeDiging ge
werkt zyn.
8pr. zou den administrateur willen
doen ontvangen l'/s °/o, tot een ontvangst
van f 80.000bedraagt dp ontvangst meer
dan f30 000 doch minder dan f50 000
dan Vit °/o, met di6n verstande dat het
salaris nooit minder dan f 450 bedraagt
boven de f 50 003 1 °/o, doch nooit minder
dan f625. Spr. wilde hieraan verbinden
dat de nieuw te benoemen administia-
teur geen functie in de vereeniging mag
bekleeden. De heer Goedbloed stelt voor
een vast salaris. De voorzitter is voor
een percentage om eeD prikkel te geven
aan den werklust van den administrateur.
Het bestuur werd gemachtigd te hande
len als in dit voorstel bedoeld is.
Het volgend voorstel luidde om min
stens drie vergaderingen te houden met
afgevaardigden per jaar.
Het besteur lichtte dit toe, met den
wensch om in de volgende ledenverga
dering mee een concept-reglement te
komen om die vergaderingen wettig te
rnake^, omrede zy nu in de statuten niet
omschreven zyn.
De bedoeling is om de afgevaardigden-
vergadering het recht van besluiten ne
men te geven.
De heeren Eversdyk en Trimpe be
streden dit idee, een algemeene vergade
ring heeft dan geen reden van bestaan
meer. Laatstgenoemde is niet tegen het
nemen van besluiteD van ondergeschik
ten aard, maar wel tegen die welke van
meer belang zyn.
Van aDdere zyöe, o a. door den heer
Tavenier, werd het bestuursvoorstel ver
dedigd.
De heer Trimpe wees nog op de sobere
toelichting der voorstellen op de agenda's,
waardoor behandeling in de afdeelingen
zeer bezwaar! yk is.
Met 47 tegen 40 stemmen werd het
bestuursvoorstel aangenomen.
De heer Notenboom stelde voor een
weekblad uit te geven.
De finantieele commissie met het be-
bestuur adviseerden, om reden de hooge
kosten (plm. zeshonderd gulden) en het
weinige nut dat er hoogstwaarschyniyk
uit zal voortvloeien, er niet op in te gaan.
De voorzitter lichtte de onkosten bere
kening nader toe. Een gulden per lid
acht het bestuur te duur.
De heer Notenboom acht het gewenscht
dat de leden juist weten de dageb van
verzending, de vraag naar de artikels, de
opbrengst en de marktpryzen ervan, en
dit kan het gemakkelijkst door een week
blad worden t6r kennis gebracht. Spr.
vindt het bedrag van f6G0 niet te hoog.
De heer Hannewyk achtte het geen
bezwaar om het abonneeren op 't blaadje
verplichtend te stellen. De voorzitter
wilde de beslissing over deze kwestie.
De heer Trimpe wees op de moeiiyk-
heid om voor f50 een geschikt en des
kundig peisoon voor de redactie te vin
den en meende dat voor marktberichten
en spoedberichten een weekblad geen
doel heett.
De beslissing werd uitgesteld. Aange
nomen werd een bestuursvoorstel om
in het vervolg de benoodigde zaden per
briefje op te geven. Da wenscheiykheid
werd betuigd de augurkenzaden door
bemiddeling van het hoofdbestuur te
betrekken.
Eveneens werd aangenomen het be
stuursvoorstel om te bepalen, dat aan
de afdeelingen de emballage verkocht
wordt om misbruik te voorkomende
verkoop zal plaats hebben op accept.
De voorzitter en de secretaris verlie
ten hierop tydeiyk de vergadering en de
vice-voorzitter, de heer M P. Mattbysse,
nam de leiding op zich.
De heer Trimpe verdedigde nu een
voorstel om den voorzitter, althans den
verkooper, een salaris van f50 e a den
secretaris een van f20 toe te kennen.
Dit werd zonder stemming aangenomen.
Ce voorzitter en de secretaris kwa
men weer ter vergadering en thans
kwam aan de orde de vraag aan wie de
handel zal worden opgedragen. Zonder
stemming werd besloten dit te doen ge-
