93 1913
Maandag 20 Januari
57e Jaargang,
diende!
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
GHRISTELIJK-
HISTORISeH
i
NS, Oostkapelk.
evraagd.
Smidsknecht
rd kan beslaan.
JESTER, Nieuw.
eerder
e Knecht
RHULST,
r, Wissenkerke.
der gevraagd,
oning en aard-
rt of Mei een
oodigd, bij K.
art of April
Inecht.
iwer S c h o r e.
,oor te Ylissin-
3k om te gaan,
m en moderne
rekenen en ac-
f 500 f 650.
en brieven, met
nder letter K,
E YEY MEST-
ankomende
ij F. DEKKER,
s.
inwerk en hoef-
UWENS,
r u i n i n g e n.
irt
rder te
RXENS, N. en
VAN STRIEN,
9
e Knecht
ar- en Metsel-
VEN, Timmer-
913
HOUDSTER
sin gezin van
eren, liefst van
lie, bij Goes.
>n streken van
f Weduwe
svezigbeid der
innen optreden
mbiedingen bij
Burg B 16.
ide Meid
OONE, Nieuw-
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
Binnenland.
Uit de Provincie.
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
ke.
nde,
0 t
ERIKZEE.
ari 1913.
werkdagen 7,30
igs 2 uuren op
ns 7,30.
;el|Jks, uitgezon-
lags om 2,15; op
op andere werk-
7,30 's morgens.
1 e a 11
-ROTTERDAM-
L3.
_igen 6,20van
totterdam 8 uur,
0 en 27 Jan. dan
Vrijdags geen
3-Verwest, Goes
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1.25
Enkele nummers. 0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
Het stoffelijk overschot van mr. E. R.
B. Regout zal morgen plechtig naar het
R. K, kerkhof te 'sGravenhage worden
overgebracht en Woensdagochtend per
S.S. naar Maastricht worden vervoerd.
De Tweede Kamer komt in verband
met den uitvaartdienst voor en de be
grafenis van wijlen minister Regout eerst
morgenmiddag half twee bijeen.
De Tjjd verneemt, dat men in de
Tweede Kamer onmiddellijk na de be
grootingen de Invaliditeitswet ter hand
neemt. Er is sprake van om daarmede
reeds 28 dezer te beginnen.
Een proef by de cavalerie genomen i
om de sabels aan den rechterkant van
het zadel te bevestigen, -heeft niet vol
daan. Het wapen wordt weer links ge
dragen. N. R. C.
Te 's Gravenhage zfln partieele sta.
kingen onder de loodgieters aangekon.
digd. BIJ één firma wordt reeds gestaakt.
Typografent taking. Door het afbre
ken van de onderhandelingen is dus het
conflict tot eeng nationaal conflict ver
klaard. Van arbeiderszijde is de voortzet
ting van het conflict gewild. De dvuk-
kerspatroons zjjn vast besloten hun stand
punt krachtig te handhaven.
Aan een brief van dr. Ittmann (ge
boren te Goes), wd. chef van het hospitaal
te Saloniki (het oude Thessalonica, be
kend uit de reizen en zendbrieven van den
H. Apostel Paulus), aan het hoofdcomité
van het Ned. Roode Kruis, is het volgende
ontleend
Na het vertrek van dr. Bierens de Haan
met personeel en materieel, was het ons
een klein schijnend gezelschap, dat zich
des avonds om de tafel vereenigdehet
deed me daar groot genoegsn mededeeling
te kunnen doen van de ontvaDgst van een
telegram van H. M. de Koningin der
Nederlanden aan de ambulance, met de
beste wenschen voor de wisseling van
het jaar, almede van gelijke strekking
van het hoofdcomité.
De verschillende diensten, die door het
vertrek van eenige leden der ambulance
naar Epirus, wijziging moesten onder
gaan, zjjn nu weer geregeld, o. a. de heer-
Van de Vrande zorgt voor de wapenka
mer. De aanwezigheid van dezen man
kan niet genoeg gewaardeerd worden,
daar hij doet wat hij kan in het belang der
ambulance. Willem, zooals bij bij ons het
best bekend is, zorgt dat de post geregeld
weg komt en wat nog meer ishy zorgt
dat wjj onze post ontvangen, waarvoor
hij dagelijks 4 verschillende kantoren
moet afloopan en vaak zelf de brieven
daar moet uitzoeken. Allerhande bood
schappen verricht hi) en by weet de be-
noodigdheden te krijgen op een wijze, die
vaak aan het onbegrijpelijke grenst. Toen
hy gisterenmiddag op weg was mijn
digalen-voorraad aan te vullen, kwam een
aanvraag uit de stad om digalen, daar het
nergens meer te krijgen was en toch
bracht hy er een flinken voorraad van
mee.
Het verplegende personeel behoeft niet
zwaarder belast te worden, daar het aan
tal zorgwekkende patiënten tot twee
zalen is teruggebrachtzuster Van Woer
den wordt in de operatiekamer vervangen
door zuster Groenewold.
De Grieksche kok, die door dr. Bierens
de Haan is medegenomen, is na veel
moeite vervangen kunnen worden door
een kok uit de keuken van den kroon
prins, op verzoek van dan heer Lehmann.
De Oudejaarsavond werd gevierd met
een ernstig woord van den heer Van
Bommel en prettiger gemaakt door een
kleine attentie van mevr. Cuypers, welke
ons des avonds laat nog eenige lekker
nijen toezond.
Ik vergat u nog te melden, dat des
morgens de heer Lehmann een persoon
lek 3chryven van H M. de Koningin van
Griekenland ontving, die dien dag naar
Athene vertrok, waarin zy haar dank
aan de ambulance uitsprak voor de spoe
dige uitzending der divisie.
Haast alle leden der ambulance hebben
er in toegestemd, wanneer de 3 maanden
van de verbintenis geëindigd zyn en de
Grieksche autoriteiten dit verzoeken, nog
een maand te biyven.
Op Nieuwjaarsdag kwamen gelukwen-
schen in van H.M. Koninginj01ga,vanZ K.
H. Prins Hendrik der Nederlanden en van
de dames Six en De Bas. Consul Cuypers
kwam ods reeds vroeg gelukwenschen
en bracht namens zyn echtgenoote mooie
bloemen mede. Vele militaire en civiele
autoriteiten kwamen bezoeken afleggen.
De inspecteur van den Geneeskundigen
Dienst kwam my vragen of ik ook de
hulp wenschte van een Grieksch collega,
waarvoor ik meende te moeten bedan
ken, omdat waar ik hem eerst van alles
op de hoogte moet brengen, hij niet ge
woon is aan Hollandsch personeel.
Van 30 December tot 5 Januari waren
in verpleging gemiddeld 136 patiënten,
waarvan ongeveer 50 chirurgische ge
vallen, 12 typhusgevallen, waarvan
enkele zeer ernstig.
Het aantal typhusgevallen echter is
hier sterk aan het afnemen, waarschyn-
ïyk ook wel omdat de Grieksche autori
teiten ernstig aan het werk zyn oneen
flinke medische organisatie voor de stad
Saloniki hebben samengesteld.
Ik heb tot heden toe nog af en toe tyd
om grootere en kleinere operaties te ver
richten en Röntgenfotografieën te maken.
Dit laatste neemt veel tyd in beslag
vooral zooals vandaag, nu me uit de stad
op verzoek van collega's 4 patiënten wer
den toegezonden om te fotografeeren.
Over eenige dagen hebben wy het
Grieksche Kerstfeest waarvoor op ver-
1 zoek van H. M. de Koningin in ons hospi
taal een speciale dienst zal worden
gehouden.
Middelburg. Aan het verslag der ge
zondheidscommissie over 1912 ontleenen
wij nog het volgende
Het getal perceelen dat by de water
leiding wordt aatgelofen neemt voort
durend toe; meermalen ook door den
invloed der commissie.
Uitbreiding van het buizennet had dit
jaar plaats aan den weg naar Veere en
den Ouden Vlissingschen weg.
De resultaten van het scheikundig
onderzoek word6n de commissie geregeld
tweemalen per jaar door B. en W.
gezonden.
Aan een ingezetene die kosteloos on
derzoek verlangde van zyn regenwater,
omdat zyn dokter meende dat er wel
lood in kon zitten, werd bericht, dat zulk
een onderzoek niet op eea weg der com
missie lag, maar dat hy dit op eigen
kosten moest laten doen. Bleek daarby
dat het water lood-houdend was, dan
zou de commissie het daarheen trachten
t8 leiden, dat hy in zyne woDing de
beschikking over beter water breeg.
Door de commissie werd gunstig ge
adviseerd op een voorstel door |B. en W.
aan den raad gedaan, om lo. over te gaan
tot uitbreiding der prise d'eauj 2o. tot
leveriDg van water in da gemeente Dom
burg. In dit advies is er door de commissie
op gewezen, dat het maken van een
nieuwe prise d'eau, waartoe de gemeente
raad in 1903 besloot, heeft geleid tot
eene teleurstelling waarvoor biykens het
toen ter tyde door de commissie uitge
bracht advies reeds bestond; het zout
gehalte van het water uit de prise d'eau
verkregen, steeg voortdurend en in be-
denkeiyke hoeveelheid. De gemeenteraad
nam ten dez6 nog geen beslissing.
In het vorig verslag is reeds gemeld,
dat de heer Sohrgen, toen scheikundige
en bacterioloog hier ter stede, thans
assistent aan de Technische Hoogeschool
een onderzoek heeft ingesteld naar den
toestand der prise d'eau van de water-
leiding. Dat onderzoek waarmede B. en
W. in kennis zyn gesteld, wyst er op
dat deze heel veel te wenschen overlaat.
Volgens een ander scheikundig onder
zoek bedroeg het zoutgehalte in Mei 1912
niet minder dan 920 milligram per liter in
de nieuwe prise d'eau en 503 in 't water
uit de kraau in de stad getapt.
In het hoofdstuk levens- en genot
middelen, verbruiksartikelen, wordt her
innerd aan het tot stand komen van
den gemeentelyken keuringsdienst, het
geen de commissie toejuicht, maar dat
voor haar geen beletsel was een adres
te steunen van de gezondheidscommissie
te Groningen, dat ten doel had op eene
Rjjkswet op de keuring van de levens
middelen by de bevoegde autoriteiten
aan te dringen.
Aan eenige personen werd vergunning
gegeven tot uitoefening van een melk
handel in de daarvoor goedgekeurde lo
kalen deze moest aan anderen worden
geweigerd, omdat de lokaliteit niet vol
deed aan de verordening.
Biykens de van B. en W. ontvangen
opgaven wezen de scheikundige onder
zoekingen over het geheel aan dat de
samenstelling van de melk hier in den
handel gebracht, vry gunstig is. De zin-
deiykheid laat echter nog wel wat ta
wenschen over en daarom zal eene sub
commissie, uit de commissie aangewezen,
in 't voorjaar een onderzoek instellen
naar de veestallen en de wyze vaD de
melkwinning in onze gemeente.
Verschillende personen hebben op last
van B. en W. den verkoop van vleesch
moeten staken, omdat de winkels niet
beantwoorden aan de eischeD, in de ver
ordening gesteldaan anderen werd ver
gunning gegeven een vleeschwinkel te
openen, nadat de lokaliteiten in orde
waren bevonden.
Herinnerd wordt aan de bekende actie
inzake een openbaar slachthuis, waar
over binnenkort weer een advies aan
den raad zal worden gezonden.
Door het scheikundig lid der commissie
werd in spuitwater saponine en sacharine
gevonden. Een onderhoud daaromt met
de betrokken inspecteur gehouden, heeft
de commissie van een handelend op
treden doen afzieD. Een onderzoek naar
methyl in jenever leverde een negatief
resultaat op.
Aan het einde van het verslag, het
tiende der commissie, wordt een blik ge
worpen wat in dit decennium is gebeurd,
en wordt allereerst gedacht aan het over-
lyien van een tweetal medeleden, de hoe
ren Meyers en Ermerins, die hun taak met
grooten y ver vervulden. Gelukkig zjjn ze
op waardige wyze vervangenterwyi de
voorzitter en de beide andere leden der
commissie nog steeds met opgewektheid
werkzaam zyn. Den secretaris viel het
voorrecht ten deel, dat hy geen enkele
vergadering behoefde te verzuimen. In
die 10 jaar kwamen tot stand een nieuwe
bouwverordening, die uitstekend werkt,
8n een uitbreidingsplan de rioleering en
de waterleiding werden, vooral in de bui
tenwijken uitgebreid; pogingen om de
prise d' eau te verbeteren werden aange
wend, de desinfectie-wei werd geheel ver
nieuwd. Als gevolg van een verzoek of
advies der commissie kwam er een melk-
verordening; een dito op de winkels,
waarin vleesch en melk wordt verkocht,
en een keuringsdienst op levens- en ge
notmiddelen een voorstel tot stichting
van slachthuis is in overweging; een
systematisch woningonderzoek over na
genoeg de geheele gemeente is afgelooper
de resultaten daarvan zyn te vinden in
het verslag over 1911.
Een systematische woningverbetering
werd ter hand genomen en heeft reeds
plaats gehad in de wyken A tot en met
K, waarin op advies der commissie 23
perceelen onbewoonbaar zyn verklaard
en ruim 120 zyn verbeterdvele wonin
gen kregen daardoor eene behooriyke
gelegenheid tot afvoer van huishoud-
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel
meer 10 cent.
water of aansluiting aan waterleiding
en rioleering, enz.
Maar natuuriyk biyft er ook op
woninggebied nog veel te doen over
en is niet alles verkregen wat wel werd
begeerd.
De commissie vertrouwt dat zy verder
dezelfde medewerking zal ondervinden
die haar tot nog toe van Gedeputeerde
Staten en Burgemeester en Wethouders
ten deel viel. E9n beroep op de inspec
teurs geschiedde ook nooit tevergeefs.
Een woord van dank daarvoor aldus
de laatste zin is hier zeker niet mis
plaatst, terwyi we er onze beste wen
schen by voegen voor den hoofd-inspec-
teur dr. Ruysch, met wien wij zoo aan
genaam mochten samenwerken, maar
die tot hooger functie werd geroepen.
Goes. Zaterdagavond kwam in het
lokaal der Goesche Jongelingsvereeni-
giDg Wyngaardstraat in een goed be
zochte vergadering byeen de Ring „Goes*
van afd. van het Nederlandsch Jonge
lingsverbond. Goed bezocht, zeggen wy,
doch vele vrienden lieten by den aanvang
nog op zich wachten, zoodat men zich
om „8 uur precies" nauweiyks met de
hoop durfde vleien, dat de zaal gevuld
zou worden. Dat. viel dus zeer mee.
Na opening door den voorzitter, den
heer H. Janse Bz. met zang, gebed en 't
lezen van een hoofdstuk, werden de notu
len der vorige Ringvergadering gelezen
en onveranderd vastgesteld. Da heer Janse
sprak hierop een woord van welkom, en
had verder nog eenige mededeelingen te
Tloen. Er werd o. a. herinnerd aan den
Provincialen Bondsdag op Tweeden
Paasehdag, waarschynlijk te Middelburg
te houdeu. Op de vraag wie even een en
ander wilde mededeelen over de gecom
bineerde vergadering op Dankdag te Ril
land gehouden, nam de heer De Vriend
het woord om het doel en de uitkomst
van die goede byeenkomst uiteen te
zetten. Hoe dient de Cbr. Jongel. Ver.
op het platteland te werken
Deze vraag werd aan een degeiyke be
schouwing onderworpen. En in antwoord
daarop werd vooral gewezen op de nood
zakelijkheid van huisbezoek. Over het
algemeen wordt er nog te weinig omge
keken naai die jongemannen, die de Ver-
emigiDg nog niet kennen, die haar ver
keerd beoordeelen en die na kennismaking
zulke goede krachten zouden kunnen zijn.
Huisbezoek make dus deel uit van den
arbsid der Voreeniging.
Den heer de Vriend werd dank gezegd
voor zyne mededeelingeD, waarop nog
een verkiezing plaats had en wel die voor
een lid van do Regelings-com missie van
de Zomerfeesten. Van de candidateD, de
heeren J. de Kruy ter en O. J. v. Nieuwen-
buyze, werd eerstgenoemde met bijna
algemeene stemmen gekozen, 'tls te
hopen, dat geen nieuwe verkiezing noodig
is voor de vervulling van deze veelomvat
tende taak.
Het volgende punt van de agende was
een opstel, getiteld„De dood een zegen",
van den heer P. M. Kein, van Kapelle.
Deze was echter helaas verhinderd aan
wezig te zyn, zoodat de vrienden dat
opstel moesten missen.
Na een korte pauze, waarin Sergeant-
Majoor J. A. Baljeu van Middelburg eenige
propaganda maakte voor het werk onder
de milita'ren en voor da Nat. Chr. Onder
officieren ver eeniging door gratis uitdee-
ling en verkoop van brochures en boekjes,
verkreeg genoemde heer het woord om
nader by het militarisme en den arbeid
onder de militairen stil te staan.
Spr. begon dan met te zeggen, hoe
heal de wereld Gods gebied is. Er zyn
altyd nog menschen, die leger en vloot
willen uitschakelen, doch dat mag niet.
De Christenen hebben er voor te wakeD,
dat alom de Kruisvlag waait. Leger en
vloot zyn ook des Heeren. Heeft onze
geëerbiedigde Koningin ons geen
mooi voorbeeld gegeven, toen zy by haar
bezoek aan Frankryk by de Coligny's
standbeeld een getuigenis aflegde, dat ons
hetzelfde leert De Koningin wil dus zelf,
dat ook in 't leger en op de vloot de
naam van Christus wordt aangeroepen.
Mod mag er geen tweeërlei moraal op
nahouden, een moraal voor den burger en
een moraal voor den militair.
Gelukkig zyn de kazernetoestanden
enorm verbeterd. Vroeger was dat geheel
anders.Er wordt nu stilte gecommandeerd,
en men mag vry bidden, zonder gevaar
te loopen de dupe te worden van den
spot van onverschilligen. Het reizen op
Zondag behoeft niet meer plaats te
vindenhet vloeken en het uitspreken
van ruwe taal wordt verbodeD. Zoo kan
er tegenwoordig van fabrieken en werk
plaatsen een veel verderflyker invloed
uitgaan dan van de kazerne.
Toch valt er nog heel wat te doen
ter verbetering van het kazerneleven en
het is de Nat. Chr. Onderofficieren Ver-
eeniging, die in die richting viytig ar
beidt. De Ver. is echter maar zeer klein.
Van de 4000 Onderofficieren zyn er
slechts 200 aangesloten. De afd. Zeeland,
die thans l1/* jaar bestaat, telt een veer
tiental correspondenten. Deze vereeni-
ging verdient aller steun. Ia iedere plaais
moest een correspondent zynieder, die
onder dienst gaat, melde zich by het
bestuur aan. Eerst dan zal het werk
met vrucht kunnen geschieden. Verder
moet van huis uit op de ouders rust
ook een voorname plicht liefde voor
den dienst gekweekt worden. En zoolang
de milicien in burgerkleeding loopt, drage
hy het bondsinsigne, opdat het vriend
schap sluiten daardoor vergemakkeiykt
wordt. In geen geval schame men zich
het Evangelie van Christus.
Een aangenaam debat volgde op deze
in allen eenvoud gesprokeD woorden.
Moge het werk van den heer Baljeu ryke
vruchten dragen.
Met zang en dankgebed door den vice-
voorzitter, dhr. Dominicus, werd deze
Ringvergadering gesloten.
Goes. Zaterdag vergaderde in het
Hotel Hoogesteger het bestuur van den
Zeeuwschen Zangersbond „Zang Ver
edelt". Wegens het bedanken door dhr.
Winkelman als voorzitter werd de ver
gadering geleid door dhr. van Houten.
De notulen werden voorgelezen en onver
anderd goedgekeurd. Daarna bracht dhr.
A. de Priester penningmeester verslag uit
omtrent den fiaanciëelen toestand der kas.
De inkomsten bedroegen f 122.40de uit
gaven f 54.88V2 j batig saldo f 67.511/)!. De
heeren Tamminga en Jonker werden
belast met het nazien der rekening. Deze
heeren bevonden haar in orde. Tot voor
zitter van den bond werd benoemd dhr.
Flipse directeur van Zang en Vriendschap
te Wissenkerke. Genoemde heer liet zich
deze benoeming welgevallen. Dit jaar
zal er geen concours maar een festival
gehouden worden. De jury daartoe uit-
genoodigd zal een beredeneerend verslag
uitbrengen. Waar de bond dezen zomer
haar leest zal houden is nog niet met
zekerheid bepaald. Hoogstwaarschyniyk
op Schouwen of te Klóetinge. Da datum
van het feest werd vastgesteld op 25
Juni. Iedere vereeniging zal twee a drie
nummers naar eigen keuze tea uitvoer
brengen, terwyi op voorstel van dhr A.
de Priester een bondslied zal gezongen
worden. De leiding daarvan werd opge
dragen aan dhr Tamminga directeur der
zangvereeniging te Klóetinge. Op voor
stel van de zangv. te Klóetinge werd dhr.
Winkelman benoemd tot eerevoorzitter
van den bond. Van de vereeniging Noord-
welle was een schrijven ingekomen, dat
zy wegens financiëale omstandigheden
bedankte als lid} van den bond. Een
voorstel van dhr Blok om deze vereeni
ging voor een jaar zonder contributie te
betalen lid van den bond te doen biy ven
werd door allen goedgevonden. Op voor
stel van dhr Wisse zal op een concours
of festival geen gebruik mogen gemaakt
worden van geleende krachten. Niets
