27e Jaargang NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND. No. 88 1913 Dinsdag' 14 Januari CHRISTELIJK- HISTORISeH Uit de Pers. De Balkan-Oorlog. Binnenland. Uit de Provincie. VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIËN Politieke Dood. Nierlijders. INGEZONDEN STUKKEN. Goes. De beer A. Snoep Cz., eervol ontslagen assistent by de posteryen al hier, is uit ruim een veertigtal sollici tanten benoemd tot conCierge aan de openbare leeszaal en boekery te Alkmaar. Vlissingen. Op de werf der Kon. Maatsch. „de Schelde" had gistermiddag de jongeling B. het ongeluk op een dei- hellingen zoodanig te vallen, dat hy den rechterarm brak. In de verbandkamer werd hem de eerste hulp verleend. Vlissingen De metselaar V., die 4 weken geleden by het verrichten van IEDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p1.25 Enkele nummers0.05 UITGAVE DER FIRMA'S EN van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere tegel meer 10 cent. 14 Jan. 1913. De heer Ter Laan, volbloed socialist, heeft zich verleden week bij deoorlogs- begrooting aardig geroerd. DamilloeneD, die aan de verdediging van ons vaderland worden besteed, ziet hij met leedwezen gaan. Het militarisme heeft in de laatste jaren schrikbarend veel geëischt van de natie, persoonlijk en geldelijk, heet het gedurig. En z'n confraters plegen ook op ons te schelden, en sparen ons geenszins hun lang niet malsche kritiek, wanneer wt) ons land in een behoorlijken staat van verdediging willen brengen. Maar weet men wel, dat er ook vol bloed socialisten zijn, die van het tegen overgestelde gevoelen zijn en die integen deel een open oog hebben voor de defen- siebelangen van hun land Daar heeft men b.v. in Engeland Blatcford, die het j in zijn artikelen in de Daily Mail onom wonden heeft uitgesproken, en verder Hycdman, de leider van de niet-parle- mentaire sociaal-democraten, die zelfs onlangs aan de Morning Post schreef, dat de Engelsche vloot tegenover het Duitsche gevaar verdubbeld moest wor den. Hyndman houdt voet bij stuk, en dreigt nu zelfs zijn partij d6 Britsche Soc. Partij te verlaten, daar het uit voerend bestuur een besluit genomen heeft, waarbij 't zich aan alle propaganda voor uitbreiding der vloot onttrekt. Er zijn dus verscheidene volbloed soci alisten, die krachtige voorbereiding van 's lands verdediging voorstaan. Bjj ons is het zoover nog niet. Wanneer zullen de rooüe heeren de noodzakelijkheid ook daarvan gaan inzien? H et Gentrum schrijft onder dit opschrift: Mr. Troelstra heeft Vrijdagavond te Haarlem een rede gehouden, die hij, vol gens het verslag der Oprechte Haarlem- echt Courant als volgt besloot: Tegenover al diegenen, die met het schrikbeeld aankomen, dat als het den vrijzinnigen gelukt, de coalitie er onder te kriJgeü, Troelstra minister zal wor den, verklaar ik, zegt spreker, voor de zooveelste maal, dat ik nog niet myn politieken dood wil daverend lang aan gehouden applaus). De heer Troelstra heeft wèl gelijk. Wanneer hij zijn woorden in daden moest omzetten, zijn beloften inlossen, zijn politiek en sociaal systeem tot wer kelijkheid maken, zou spoedig de alge- heele onmacht, onbruikbaarheid en on deugdelijkheid van het socialisme big ken. Afbreken en heftige redevoeringen houden is niet zoo moeilijk, maar op bouwen en goede wetten maken stelt zwaardere eischen. De heeren Millerarid en Briand in Frankrijk hebben het ondervonden. Zoodra zjj minister werden, kwamen z(j in 't gedrang met hunne beginsalen en iD botsing met hun partjjgenooten. Afvalligen werden zij gescholden, ver raders van het socialisme. Geen wonder, dat de heer Troelstra huiverig is voor den ministerieelen rok. Ook hangt die rok nog wel wat erg hoog misschien. Maar merkwaardig is in elk geval T's verklaring dat een socialistisch leider politiek dood gaat, zoodra h(j aan de groene tafel plaats neemt en practyk moet geven in plaats van theorie met dikke woorden. Harder vonnis kan moeilijk over de sociaal-democratische hersenschimmen worden uitgesproken. En dat nog wel door een man als mr. Troelstra, onder daverend lang aange houden applaus! Wanneer wij Reuter mogen gelooven, dan munt de actie der mogendheden inzake de Balkankwestie door kortheid en zakelijkheid en door vlugge af hande ling uit. Reuter verneemt uit diploma tieke kringen te Londen dat de tekst van de nota der mogendheden is over geseind naar Konstantinopel en zoo spoe dig mogelijk zal worden aangeboden, vermoedelijk heden of Woensdag. De nota is kort maar krachtig en gaat recht streeks op het doel af zonder omschrij vende frases. Aan de Porte wordt duide lijk maar ernstig raad gegeven met be trekking tot de noodzakelijkheid Adria- nopel over te geven en de kwestie van de Aegeïsche eilanden over te laten aan de mogendheden. Geen andere kwesties worden genoemd. Met Rumenië is het nog Diet pluis. In dit opzicht wordt de Balkan-crisis steeds ingewikkelder. Nu neemt Rumenië een zóó dreigende houding aan tegen Bulgarije, dat een nieuw conflict onvermijdelijk schijnt. Rumenië heeft geen deel genomen aan den oorlog, maai het wil toch ook wel iets van de vruchten genieten. Ea vooral, het wil voorkomen, dat hst door Bul garije wordt overvleugeld. Bulgarije en Rumenië zijn de twee sterkste Balkan- staten. En de regeering van laatstge noemd land vreest thans blijkbaar, dat het evenwicht te zijnen koste zal worden verbroken. Krijgt Bulgarije opnieuw uitbreiding van grondgebied en, vooral, ziet het zich Adrianopel toebedeeld, dan verwerft het een overheerschende positie en komt Rumenië, tot dusverre de aan zienlijkste Balkan-staat, wellicht in 't gedrang. De aggressieve houding van Rumenië is uit dat oogpunt te verklaren. Of zy ook te rechtvaardigen valt, is een andere vraag. RB C L A M B 8. Het komt voor, dat lijders aan een nieraandoening een betrekkelijk uitsts- kende gezondheid schijnen te genieten. Niettemin wordt hun bloed armer, hun krachten nemen af, doordat het eiwit ongestoord het lichaam kan verlaten, en de gevaarlijke vergiften, dis door de nieren niet verwijderd worden, onder mijnen onverdacht het organisme. Rugpijn, hoofdpijn, een onverklaarbare vermoeidheid, jeuking der huid zonder sporen, een gevoel van koude in de le dematen, krampen in debeenen (vooral 's nachts), plotseling wakker schrikken, suizingen in de ooren, duizeligheid, ab normaal gekleurde urine, schuimend, voortdurende aandrang, zwellingen rond de oogen en in enkels, kunnen de voort woekerende kwaal aanduiden. Foster's Rugpijn Nieren Pillen geno men vanaf het optreden der eerste ver schijnselen, tasten de kwaal in haar oorsprong aan en voorkomen noodlottige gevolgen als waterzucht, niersteeD, nier ontsteking, uremie (urinezuurvergifti- ging). enz. Te Goes verkrygb. bij de hh. de Paauw Co.en te Middelburg by Joh. de Roos, Vlasmarkt K 157. Toezending geschiedt v. postwissel A fl,75 voor één, of flO.— voor zes doozen. Eischtde echte Fos ter's Rugpyn Nieren Pillen, weigert elke doos, die niet voor zien is van neven staand handelsmerk. Naar aanleiding van het droeve lot van onzen geachten Minister van Justi tie, mr. E. R. H. Regout, schryft Poli ticus, de Kameroverzichtschrijver van franco ontv. de Opr. Haarl. Cit., dat de zenuwover spanning van den minister reeds by de behandeling van deze begrooting merk- baar was. „De minister verscheen in de verga derzaal der Tweede Kamer. En wie ge woon zyn, met geoefend oog het Parle ment te bekyken, bespeurden alras iets ongewoons. De onrustigheid van den heer Regout had iets, dat den toeschou wer moest beklemmen. Het bleeke ge laat was strakker dan ooit en de don kere oogen waren somber. En in scherp contrast daarmee was dat rustelooze van den bewindsman. Telkens begon hy met een der leden 'n gesprekje, dat in 'n ommezien werd afgebroken. Dan stond Z.Ex. weer voor het presidiaal bureau pratend met praeses, griffier of een der commiezen-griffier. Met dat nerveus- gejaagde, hetwelk den zenuwzieken mensch zoo vaak kenmerkt.Rad, gauw pratend als iemand, die onder den druk verkeert van een beklemmende, hinder- ïyke gedachte, eene obsessieEr waren nog krasser symptomen van over spannen zyn. 't Gebeurde, dat mr. Regout het woord voerde. De logica van zijn betoog het normale van z'n gedach- tengang boden absoluut niets ongewoons. Wèl viel 't op, dat zyn eigen woorden hem schenen, te agiteereD, op te winden. Zoodat hy, zonder dat daar byzondere aanleiding toe bestond, op een toon van verontwaardiging, in elk geval van ge moedsbeweging ging spreken, soms den rechterarm hoog-opheffend en de rechtervuist met een harden driftigen tik latend neerploffen op de groene tafel, Maar eens, midden in zyn rede wendt de minister zich om, legt de han den joviaal-harteiyk op de schouders van den zooeven binnengetreden premier en knoopt een discours aan met col lega mr. Heemskerk plotseling erg vrooiyk en als biy-verrast, alsof er geen naar hem luisterende, op hem wachtende Tweede Kamer bsstond Dat was zeker héél vreemd. En de heer Th. Heemskerk had moeite genoeg om zich en den over prikkelden collega uit dit half-pyniyk, half-grappig avontuurtje te redden. Da- deiyk er op zette mr. Regout zyn afge broken rede voort. En nogmaals ge zegd op de scherpzinnige wyze, met de fraai-gesty leerde zinnen en den hel deren gedachten gang, dien m9n van hem gewend is. Maar alleD, die het gebeurde hadden opgemerkt en niet 't minst de premier konden niet vari zich af schudden den weemosdigen indruk, ge maakt door het schouwspel van iemand, die biykbaar kalmte, rust, herademing van den zwaren arbeid, „Erholung" noo- dig heeft om het verstoorde evenwicht in zyn zenuwleven te herstellen.8 Jhr. J. H, R. de Muralt te Zierikzee is door de liberale kiesvereeniging te Terneuzen candidaat gesteld voor de Twe8de Kamer in het district Oostburg. Aan de kiesvereeniging te Bever- wyk heeft, naar de N. R. C. meldt, jhr. J. H. R de Muralt te Zierikzee te kennen gegeven, dat hy niet voor een Candida- tuur voor de Tweede Kamer in aanmer king wenscht te komen. De toestand van minister Regout was tot gisteravond onveranderd. Op 19 dezer wordt, naar de N. R. C. weet te melden, een algemeene vergade ring gehouden voor het noemen van candidaten voor de Tweede Kamer. Yan 6—12 Jan. zyn er te Amsterdam 64 gevallen van roodvonk aangegeven. Tegenspraak. Het door de liberale pers overgenomen bericht van De Fakkel, als zou een rechtsch Kamerlid namens de regeering een pre dikant „gewogen en te licht" bevonden hebben, doet De Ned. gelooven, dat het blad de klok heeft hooren luiden, maar niet weet waar de klepel hangt. Vermoe- deiyk heeft, volgens het chr.-hist. blad De ïakkel op het volgende geval het oog. In een gemeente in het Oosten onzes l'.nds had een Ned. Herv. predikant ge solliciteerd voor eene benoeming by de Protestantsche kerk in Indië Nu bestaat er eene „commis3i8 voor de zaken der Protest, kerken in Ned. Oost- en West- Indië". Van deze commissie is secretaris de heer dr. H. Schokking, predikant te 's Gravenhage, broeder van het ex-Kamer lid door De takkel bedoeld. Ia die qualiteit heeft dr. Schokking, gelijk gewoonte schyot te zyn, omtrent den sollicitant ge rapporteerd, en hem daartoe vooraf „ge hoord". Hat is aan De Ned. niet bekend, of dit „hooren" heeft geleid tot de niet- benoeming, doch wel dat er te dien dage andere omstandigheden waren, die hebben medegewerkt om genoemden sollicitant vooralsnog niet tot benoeming vooi te dragen. Overigens heeft De Ned. gegronde redenen om aan te nemen, dat de byvoegiDg, als zou dr. Schokking den sollicitant gezegd hebben, dat hy te „modern" was om benoemd te worden, een verzinsel is. Hand. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.) Geachte Redactie 1 Wil my s. v. p. eenige plaatsruimte verleenen in uw veel gelezen blad, ten einde myn verwondering uit te spreken over het Rapport omtrent de onderzoe kingen naar den loonstandaard der land arbeiders in Zeeland, gedaan door den ring Walcheren van Patrimonium. Daar ik beslist van meening ben, dat in enkele jaren de toestand der arbeiders in 't al gemeen zooveel verbeterd is, trof het my ond9r het lezen van bovengenoemd rapport, dat de toestand der arbeiders in 't algemeen zoo treurig is, te beginnen met het eiland Walcheren. Maar daar over wil ik' my liefst niet uitiateD, omdat ik daar minder bekend ben. Alleen wil ik er van zeggen, dat ik als arbeider dan maar het liefst wou wonen op Kou- dekerke, omdat het ,schyDt, dat daar nog barmhartige Samaritanen zyn die den landbouw dry ven. Maar beter ben ik bekend in 't algemeen in Zuid-Beve land. En dan biyf ik nog van meening, dat de arbeiders in 't algemeen g9en reden tot klagen hebben over hun loon. Maar ik sta op dat gebied misschien op een ander standpunt dan de rapporteurs van Patrimonium. Myn idee is altyd om zulke zaken van twee zyden te bezien. En dan wil ik het esrst eens opnemen voor de arbeiders, omdat ik van 't zelfde handwerk ben. Een jaar of tien geleden moest men werken voor 80 csnt of minder per dag, by na een geheel jaar; alleen in den oogsttyd, wanneer het geen aangenomen werk was, een gulden. Wat ik daar zeg, o, die toestand was treurig te noemen. Niet allsen toch dat men daar niet van bestaan kan, maar men kan er niet voor werken. Maar te genwoordig varieeren de loonen van f l tot f 1,50, en sommige ty den van't jaar van f2 tot f 2,50 en meer. De vrouw, die vroeger 50 cent verdiende, heeft nu 70 cent en meer, en wat de schoolkinde ren betreft, hun behoeft ge niet minder dan 50 of 60 cent per dag te b9talen, anders toch krygt men ze voor den tweeden keer niet. Zoo is de toestand in 'c algemeen, uitzonderingen, die er natuuriyk altyd zyn, daar gelaten. En of men daarvan als arbeider nu behooriyk bestaan kan Ik meen van wel. Had vroeger een arbeider geen ander voertuig om mee te ryden dan een kruiwagen, nu ryden ze by na allen per fiets, en deze betrekkelijke weelde neemt men ook waar op 't gebied van huisraad, kleediEg enz. Dat dit nu niet by allen zoo is, o, ja, daar bestaan verschillende reden voor. Het eene gezin heeft veel meer tegen spoeden in den tyd dan het andere. Ook weet het eene gezin beter en voor zichtiger zyn geld te besteden dan het andere. En dat diegene het allerminst heeft, die alleen voor een groot gezin moet werken, dat zal zoo biyven. De heeren van Patrimonium willen wel dat telkens, wanneer des" arbeiders gezin verrykt wordt met kinderen, de boer opslag geeft, doch ook tegen dezen eisch protesteer ik. De bo3r behoort zyn ar beiders te betalen naar gelang dat zy werk verrichten. Biykt het niet dik- wyis, dat de een beter fl,50 verdient dan de ander f 1 Maar geüoeg hier over. Ik ben biy dat de toestand zoo veel vorbeterd is,want de arbeiders wonen tegenwoordig Diet meer in krotten van huisjes, in 't algemeen tenminste, want dit laat de gezondheidscommissie niet toe. En de arbeider komt ook niet om van ge brek, zooals uit bovengenoemd Rapport biykt. En dat is ook gelukkig. Maar de toestand is zoo, M. de R. Het loon is niet meer hoog genoeg naar den zin van vele arbeiders. Onderworpenheid kent men niet meer. Vrede en eensgezindheid van den arbeidor tegenover zyn patroon is zoek geraakt (natuuriyk de goede en brave menschen uitgezonderd). Nu de landbouwers. Afgedacht dat er altyd zyn die slecht bstalen, staat ook hier weer tegenover, dat er weer landbou wers zyn, die wel degeiyk meeleven met hunne werklieden. Zoo heb ik pas uit goede bron vernomen,dat een landbouwer uit Wolfaartadyk een geheel jaar zyn zieken paardenknecht zyn volle loon heeft uitbetaald, en toen ten laatste de man ge storven is, zyn door genoemden landbou wer zelf de begrafeniskosten betaald. Ik zeg bravo voor zoo een landbouwer. Maar hoe kan er nu te vredenh8id onder de arbeiders zyn, nu genoemde leden van Patrimonium zyn van wal gestoken om de arbeiders tot boeren te maken. Alzoo doende kunnen de boereD, die de schuld van heel de geschiedenis zyn, niet meer wel doen. Want als ik het zoo indenk dan ryden genoemde heeren van Patrimo nium geheel Zeeland door met den wagen van Jehu, met het opschrift„Zie onzen y ver aan voor de arbeiders". En nu geloot ik, dat deze heeren er zeiven van over tuigd zyn, dat ze te ver gegaan zyn, want ze zyn berekend op critiek. Maar om schrik aan te jagen, zeggen zy, dat zy sterk staan en in goed gezelschap zyn, op den wachttoren staan, en wat niet al I Door dit alles ben ik wel een beetje afge schrokken, te meer, omdat ik een onge letterd persoon ben, die nooit de lagere school heb gepasseerd. Maar ik wenschte toch ten slotte myn hart te mogen lucht geven. Ik zou te veel plaatsruimte van u, M. de R., gaan vergen. Alleen dit wil ik nog zeggen, dat naar myn inzien de manier waarop door de heereen van Middelburgs Patrimonium de toon is aangegeven, meer leiden zal tot verwarring en opstand dan tot een goed einde. En socialisten kweeken laten wy dat, als mannen van Rechts, maar over aan Troelstra en anderen. Myn vriendelyken dank, ge achte Redactie, voor de opname dezer regelen. Achtend, G. J. Met 't heengaan van den heer Snoep verliest het postkantoor een yverig be ambte, die wegens acht jaren lang be toonde hulpvaardigheid jegens 't publiek de sympathie der Goesehe burgery mee neemt.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1913 | | pagina 1