81 Maandag 6 Januari argang NIEUWSBLAD VOOR ZEELAND CHRISTELIJK- HISTORISCH Pinkpillen. cht tien. De Balkan-Oorlog. Binnenland. Uit de Provincie. "arwe ïuari. enz. 1/8 zn UNG. 1 siegers, NUDERs eerder rs. :rs. istbode. meid. tloode, VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK Wed. So J. DE JONGE-VERWEST, te Goes F. P. D'HUIJ, te Middelburg. PRIJS DER ADVERTENTIJÏN 4 De lage loonen drukken het meest op die gezinnen, waaruit niemand dan de vader kan gaan werkeD, doordat de kinderen te klein zijn en de vrouw hierbij thuis moet blijven. C L A 365 dagen vermoeienis per jaar. M. Fokker, f Middelburg. Alhier is in den nacht van Zaterdag op Zondag iD den ouderdom van 69 jaar overleden de heer M Fokker, die reeds, wegens gezondheidsredenen, tegen 1 Maart a.s. eervol onrslag als ont vanger dier gemeente had aangevraagd. De heer Fokker bekleedde genoemde be trekking sinds 22 Oct. 1884. Een paar jaar geleden herdacht de overledene ook zyn zilveren jubileum als thesaurier van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschap pen, welk genootschap hy ook geruimen tyd als conservator der //Zelandia Illustra tie* groote diensten bewees. BIJ genoemd jubileum erkende de regeering de ver diensten van den overledene door hem te benoemen tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Èa als ontvanger, èn als thesau rier van het genootschap stond de heer Fokker aangeschreven als een humaan, en vooral als een accuraat man. Middelburg. Tengevolge van het over ly den van her lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland, den heer P. J. Siegers, zal volgens de bepalingen der Provinciale wet, binnen twee maanden een buitenge wone vergadering der Provinciale Staten in deze vacature moeten voorzien. Middelburg. Het Bestuur van de Ver- eeniging Openbare Leeszaal en Biblio theek deelt ons mede, dat het aantal leden thans is geklommen tot boven de 500. By de opening bedroeg dit 171. In de maand December zyn ongeveer 700 boeken uitgeleend. Het aantal, dat Zater dags wordt uitgegeven is van 70 aange groeid tot 108 en daaronder waren jl. Zaterdagavond 16 studieboeken. Het aan tal studieboeken dat gevraagd wordt, neemt geleideiyk toe. Spoedig zullen in de mededeelingen der Yereeniging de belangryke aanwinsten aan boekwerken die sedert de opening zyn ingekomen, worden gemeld. Het bezoek is ongeveer 3') personen per dag. Zaterdag was dit 47. Middelburg. Zaterdagmiddag ontstond een begin van brand in een onbewoond huis in de St. Janstraat alhiervermoe- deiyk doordat tydens de afwezigheid van de aan bet huis werkende personen een spiritus lamp was omgevallen. Door eeni ge schilders en een brandmeester werd de brand gebluscht. Middelburg. Door de politie is aange houden op verzoek van den vader de 14-jarige P. B. die een nacht op bet sta tionsemplacement alhier had doorge bracht. Viisslngen. De Duitsche stoomboot Comtantxa, die op het Laugenaarshoofd is geloopen Zaterdagmorgen en daarna ter reede ankerde,is Zon dagmorgen 9 uur van hier vertrokken naar Hamburg, nadat het lek aan da voorpiek was dichtge maakt ec na afgifte vaD 'n verklaring van zeewaardigheid door een expert. Wemeldinge. Gedurende het jaar 1912 zyn hier gepasseerd 66592 schepen met een innoud van 15 818 446 kubieke Meter. Rilland-Bath. Benoemd tot tydelyk ambtenaar ter secretarie te IJsselsteiu termüri in .07 3de 20. 20 1992 fr. er ran fr. markt eerde :ago francs. Slot. 27 55 betaald er Maart/A pril fr ran Maart fr 26, en fr- 27,10 <75 oom. van Tarwe verder om stoot traag. 31 Doe. 30 Dec. «S'/é 98— 108— lc8 Sept. li larkt van Tarwe eranderd, steeg op brmindeiing in de ■eeltieid, naaraaa- >mon, als gevolg r haussiers en bals- er band met export- ngen, wegens c»n- ond van ongunstig ootere aanvoeren, gunstige oogstbe' een daling uit, el Juli «91/, «91/8 8«7/8 88 Vg - (X- M Crt Sept. 88l/s ««v. mej. Smits uit an 2 Jan.) eischt vras niet gedu- urende ruim 2'/a fd der bewaar- ires aan de Zon- ïze diepe droef- Fde Vadei, Be- J. Hecïor, e Staten van 53 jaar. SGERS. 5GERS— Glazenee. ^ren. GERS-Hnssia, SIEGERS. IEGERS - SïEKETEB. iren. H. SIEGERS. N DER MEER JETS. efiledene geen worden afge-1 geving. id. Herv. Gem. vriendelijken n van belang- des iaars onfc- rig hun beste STEINZ. HOMBURG. E VRIES. lijken van be- betuigen de IPS met we- hun dank. Oostsingel, SLST, Gater- weg, vraagt verk te ver- ierenstand. IRT Tak te w eltevreden. netselen ver- )SE, Brig- 1EDEREN WERKDAG DES AVONDS. Prijs per drie maanden franco p. p. 1.25 Enkele nummers. 0.05 UITGAVE DER FIRMA'S EN van 1—5 regels 50 cent, leden, regel meer 10 cent. Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel meer 10 cent. RAPPORT omtrent de onderzoe kingen naar de loonstandaard der landarbeiders in Zeeland, gedaan door den RiDg Walche ren van Patrimonium. II. Slot Zien we nu een3 naar Schouwen en Tbolen. Daar bestaan twee categoriëa van arbeiders, gewone en paardenknechts, die verdienen ongeveer f420 per jaar, ook de gewoDe landarbeiders verdienen daar ongeveer f300 tot f325. Wat Tholen betreft kan hetzelfde wor den gezegd, al kregen we geen enkele inlichting. In het vierde district varieeren de loo- nen van f 1 tot f 1.25de vrouw verdient f 0.75, dan zijn al de emolumenten daar b|j gerekend en zijn de hoogste loonen. In het vfjfde district in Januari f7 a f7.50, Pebr. idem, Maart f5 A f6.25, April idem, Mei en Juni f7Af7.50enz. ook enkele maanden waarin hooger loon verdiend wordt f 8, f 9 en f 10, deze echter worden behaald in aangenomen werk. Zoo ziet men dat de loonen over het algemeen te laag zjjn en een treurig verschijnsel moet het worden genoemd dat juist de groote gezinnen zoolang de kindereD klein z(jn onder den druk der lage loonen lijden en hooger loon naar mate het kindertal toeneemt, hoege naamd niet voorkomt. Al is het niet met opzet, mhar door die ellendige gewoonte, vaststaat dat er een hardnekkig conservatisme heerscht obi de loonen zoo laag mogelijk te hou den, waarvan niet dan bij booge uitzon dering wordt afgeweken. Dat de arbhider recht theeft op een voldoend loon voor levensonderhoud, wordt niet bemerkt. "Wel komt de patroon hem in veel dingen tegemoet buiten het loon, door dit of dat te krijgen, maar men voelt dat zulks de arbeider in een slaafsche verhouding brengt en zulke gekregen dingen bjj een of ander verschil zoo makkelijk worden ingetrokken. Bestaat er wel een rechts positie voor den landarbeider? De beste onaf hankeiy ke aanvulling van loon is nog het in bezit nemen van een stukje grond, al moet daarbij al de vrije tijd worden opgeofferd, en omdat loons- verhooging in 't algemeen dikwerf niet verkregen wordt dan na veel strijd en tallooze onaangenaamheden voor den ar beider; dit echter bewaart hem voor volslagen armoede, al is het geen middel waarmee we dwepen. Hiermee zijn we aan het einde van ons rapport gekomen. We hebben ge tracht zoo objectief mogelijk te zjjn. Van arbeiders en niet-arbeiders hebben we inlichtingen ontvangen die we zoo ruim mogelijk hebben weergegeven. Thans rest ons 3e punt, nl. III. Conclusion en wenken. Oaze conclusieD zjjn in 't kort saam- gevat deze 1. De loonstandaard der landarbeiders is in Zeeland dooreengenomen te laag. 2. Dat er, niettegenstaande de lage loonen, betrekkelijk gunstige toestanden gevonden worden, vindt zijn oorzaak in bijkomstige omstandigheden. 3. De zekere welvaart in vele arbeiders gezin a en komt veelal door het in bezit hebben van een stukje grond, het uit werken gaan van de vrouw, de mede arbeid dei kinderen of doordat een gezin uit siechts twee personen bestaat. 5.Eokele plaatseD uitgezonderd, heerscht alg-mt-en een hardnekkig conservatisme om de loonen zoo laag mogelijk te hou den, terwgi slechts bjj gebrek aan ar- beidskraenten de loonen voor een zekeren tijd stjjgen, doch zelden omdat de ar beider er recht op heeft. 6. De productiviteit van het land brengt voor den boer een meerdere winst op, doch wordt niet aangewend om het personeel daarvan te doen genieten. 7. Voortdurende propaganda voor ods christelijk sociaal beginsel en organi satie onzer landarbeiders, zijn de aan gewezen middelen ter verkrijging van betere toestanden. Aan de hand van Huizinga's „Sociale Opstellen" willen wy daarbij nog eenige wenken geven om de waarde van het rapport te verhoogen. Onze laatste stelling is wel een van de belangrijkste, nl. organiseeren der land arbeiders naar christelijken geest. Het is daar'ng noodig de aangeslotenen er voortdurend op te wijzen, dat een per soonlijk optreden nadeelig kan werken. Dat. geeft veelal ontstemming, terwijl men tegenover gemeenschappelijk optre den milder gestemd wordt. Bovendien de samengestelde toestand op het platte land eischt groote omzichtigheid en be leid, want het zijn geen vak-, maar be- drjj fstoestanden die verbetering behoeven. Huizinga geeft den raad om dan op de inwonende arbeiders(sters) te letten zoo wel wat hun loon als verzorging betreft. Het arbeidscontract kan hier goed werken. Ook middelen beramen om vrouwen en kinderarbeid tegen te gaan. De arbei der moet kunDen leven, zonder dat het noodig is dat zijn vrouw daarvoor naar den akker gaat of dat zijn kinderen in hun schooljaren daarvoor op het land moeten werken. Het is niet ongeoorloofd dat de vrouw arbeid op het land verricht, maar de arbeid der gehuwde vrouw en der kinderen in hun schooljaren moet niet zooals nu, per se noodig wezen, teneinde gebrek te voorkomen. We herbalen, een vrouw mag helpen werken in buiten gewone gevallenals regel behoort de vrouw in het gezin eu de kinderen op de school. Een geslacht op die wijze op gevoed zal veerkracht kunnen ontwikke len, wordt vrouwen- en kinderarbeid be stendigd, dan gaan de gezinnen en met de gezinnen de toekomstige arbeiders ten gronde. De organisatie moet trachten door haar werken te verkrijgen wat mogelijk is. 1. Men kan den toestand laten zooals ze is en de misstanden doen bestaan 2. Er positief tegen optreden met de uiterste middelenen 3. Op geleidelijke wijze den arbeid ver doelen over tal van jaren, waardoor het kwaad langzamerhand wegsterft. Dit laatste is te verkiezeD. Ook willen wij wijzen op oprichtiDg vaD arbeidsbeurzen, daardoor bevordert men een gemakkelijke en minder koEt- bare wijze van verplaatsing van werk lieden. Ook krijgt men een juist overzicht van het aantal jaarlijks op deze wijze werkzoekende arbeiders in verband met een loon beweging. Ook dringe men aan op invoering van schriftelijke arbeidsovereenkomsten. Het gezamenlijk inkoopen van een stuk grond om dit onderling te verdeeleD. Het persoonlijk pachteD heeft zjjn schaduwzijden. In den regel is dat een stukje van enkele rosden, wat door de behoefte die er aan is en door den onder- lingen nay ver duur wordt verpacht. Het stukje grond geeft redenen om de loonen niet te verhoogendit voorkomt men door gezamenlijken inkoop. Het oprichten van voorschotbanken. Naast de actie voor de sociale verbete ring der werklieden van het platteland, hebben zij behoefte aan goede woningen. Dit zal den trek naar de groote steden verminderen. De verplaatsing behoeft niet te geschieden, wanneer voor hen voldoende gezorgd wordt. Dat liet tot nu toe veel te wenschen over, eenerzjjds uit onkunde, anderzijds uit gebrek aan belangstelling Laten wy van den landarbeider een landbouwer maken of gesf nem goede woning en goedkoop akkerland meteen degelijk loot. De middelen die we aangewezen heb ben zouden we kunnen vermeerderen, doch waartoe. We zijn aan het eind van ons rapport. Da kritiek zal misschien niet uitblijven, nu dat is goed. We staan sterk. We zijn in goed gezelschap. Misschien zal de vraag gedaan wordenis het lot van den landarbeider du zoo erg, in de steden zijn er die het slechter hebben. Ja, dat kan wel. Maar over die hebben we hst hier niet en we zijn gewoon geraakt het met hst allernnodigsto te moeten doeD, we kennen schier niet anders dan gebrek. Maar met al den ernst die in ods is, komen we er tegen op dat men zulke dingen wil goed praten. God is groot en rijk. Een stroom van rijke zegeningen daalt van Hem af. Zijn gemeene gratie heeft onzo wereld ver lakt. Ontzaglijke rijkdommen zijn er, maar ook de grootste armoedeis dat recht, is dat naar Gods Woord, kan het Zjjn goedkeuring wegdragen dat de een omkomt, terwijl de ander baadt in de weelde f Driewerf neen. Gods Woord leert het anders, De strfld zullen we er tegen aanbinden met al den efnst onzer ziel. Al moest het ons zware offers kosten. We mogeD, we kunnen niet anders. Overal sociale ongerechtigheid. Overal sociale zonden. Het zal ods misschien pijnlijke oogenblikkeD bezorgen, maar geon nood, al moeten w|j tegen eigen vrienden strijden. Gods recht gaat boven alles. Aan Patrimonium is het weggelegd dat werk op te nemen. Niet voor teleur stelling terugdeinzend, niet vertragend, maar altijd op de wacht. Slaan we dan de handen ineen en praten we niet lan ger. Het //ga heen en wordt warm" kome niet over onze lippeD. Maar in den Naam des Heeren op ten strijde, tegen alle machten die zich tegen ons stellen. Ge rechtigheid verhoogt een volk, maar de zonde is een schandvlek der natie. Wij hebben gezegd. Uitgebracht op de openbare ringvar- gadering van 17 December 1912. De Commissie: P. BOON. GriJpskerke. W.WATTEL, Rapporteur, Middelburg. „De berichten aan de bladen te Kon- stantinopel laten weinig twijfel bestaan, of Turkije zal het ultimatum van de ver bonden Balkanstaten verwerpen". Hoe nu? Is dat nu te rijmen met de tallooze berichten van tegemoetkomend heid en vredelievendheid van de zijde van Turkije? De houding van de Ottomansche ge delegeerden geelt geheel de meening van den ministerraad weer. Spoedig zal nu een beslissende stap de geruchten be vestigen. Aan het slot vaD den Turkschen ministerraad hreft meu Zaterdag Resjid pasja last gegeven het ultimatum der verbonden Balkanstaten te verwerpen en aan den eisch van Adrianopel en de eilanden vast te houd6n. Waarschijnlijk zal dus hervatting van den oorlog het pleit moeten beslechten. De Turken heb ben nog niet willen leeren. Wanneer zullen zij zien, dat de hulp van hun Allah denkbeeldig is? De verbonden Balkanstaten schrikken niet terug van een vernieuwden strjjd. Zij bezitten een leger, aldus liet Datief zich uit, dat tot voortzetting van den oorlog in staat is. De gedelegeerden zul len ongetwijfeld heden een eind aan de vredesonderhandelingen maken, wanneer de Turken niet alle eischen van het ulti matum inwilligen, welke voorstellen zy voor het overige ook mogen doen. En ingevolge de bepalingen van den wapen stilstand zullen de vijandelijkheden dan na vier dagen over de heele linie worden hervat Zal ook 1913 nog bloed eischen in dezen strijd van het Kruis tegeD de Halve Maan Met angst en vreeze staren wij in de toekomst. De Ottomansche vloot is Zaterdag ochtend ds Hardanellen uitgeloopeD, naar het heet met strikt bevel een beslissen- den slag te leveren. In de nabyheid van Tenedos raakte de vloot slaags. Nadere bjjzonde/ heden omtrent dit zeegevecht ontbreken nog. a s. Op 1 Dpc. j.l bedroeg de bevolking van Amsterdam 281.022 mannen en 306.045 vrouwen; totaal 587.067 zielen, tegen 580 960 op 1 Jan. 1912. Gister bestond de Ned. Heidemaat- schappy 25 jaar. Er zyn mensehen aan wie ge 365 malen per jaar kunt vragen of zy wel varen, en die u onveranderiyk zullen antwoorden (/By lange na niet; ik ben altyd vermoeid". Door zoo te antwoor den, zeggen die menscben de strikte waarheid. Zy zjjn altyd vermoeid. Of zy rusten of niet, altyd ondervinden zy een werkeiyken Indruk van slapheid, van veimoeidheid. Zy zyn treurig, neer slachtig, zy hebben nergens lust In, vermyden het geraas en de menigte; zij kunnen geen spoedig besluit nemen, zelfs in de dringendste gevallen, en hun eenige begeerte is niet behoeven te den ken of zich te bewegenzy hebben be hoefte a&D kalmte, stilte, verdooving. Zulke menschen ïyden aan zenuwver slapping, langzame bloedarmoede, en zfin zeer ongelukkig. Al hunne functies on dergaan een soort van vertraging. Tot een zekere graad van verstomping, van verzwakking gekomen, gaai het organis me zyn verval met schrikbarende snel heid te gemoet. Om die vermoeienis te doen verdwynen, om dat organisme op te wekken, om die bloedarmoede te be strijden, wat is daartoe noodig? Men moet het bloed, te arm aan roode bolletjes, herstellenhet zenuwstelsel, dat geen veerkracht meer heeft, verster ken zonder verwyi den levensweerstand vermeerderen. Is daartoe een lange behandeling noo dig moet die met een ing8wikkelden leefregel gepaard gaan In het geheel niet 1 Eanige doosjes Pinkpillen gebrui ken, dat is alles. Na korten tjjd vormt de zieke zyn eigen leefregel. Zyn eetlust zal inderdaad vermeerderd zyn en hy zal met smaak etengy laat hem dan eten. Zyn levenskracht zal vermeerderd zyn, ter eeno zyde door hetgeen het middel daartoe by draagt, ter andere zyde door een overvloediger en beter opge nomen voedsel. De overmaat van levenskrachten, van bloed maakt dat de zieke zelf zyn ver dooving afschudt. De Pinkpillen kunneD het meest uit geputte gestel opwekken zy herstellen alle functies doen de levenskracht, die door ouderdom of smarten, door licha- meiyk of geesteiyk overwerk, door bui tensporigheden of verdriet verzwakt is, weer opleven. De Pinkpillen zyn verkrijgbaar a f 1.75 per doo3, en a f9.— de zes doozen, by het Generaal Depdt der Pinkpillen, Van Eeghenlaan 22huis, Amsterdamvoor Middelburg en omstreken by Joh. de Roos, Vlasmarkt K 157voor Goes by Gebrs. Mulder; en in alle goede apotheken en drogisteryen. Vrydag is de eerste Christeiyke Openbare Leeszaal en Bibliotheek in ons land te Hilversum geopend. Peat op Java. Gedurende het 14- daagsch8 tydvak van 18—31 Dec. zyn op Java 260 gevallen van pest geconstateerd. Meer dan 200 personen stierven aan de pest. Biykens opgave in „St Crt." van 3 Jan. kwamen in de week van 25 toten met 3t December 1912 ter kennis van den centralen gezorsaheidsraad de vol gende gevallen van besmettelyke ziekten in Zeeland, van roodvorik: 1 geval te Goes, RillaDd-Bath en VlissiDgenvan diphteritis, 3 gevallen te Goes en 1 geval te Wissekerke (N. B

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1913 | | pagina 1