No. 69 1912
Donderdag 19 December
27e jaargang.
NIEUWSBLAD
VOOR ZEELAND.
CHRISTELIJK-
HISTORISCH
Uit de Pers.
Staten-Generaal.
De Balkan-Oorlog.
VERSCHIJNT ZESMAAL PER WEEK
Wed. S. J. DE JONGE-VERWEST, te Goes
F. P. D'HUIJ, te Middelburg.
PRIJS DER ADVERTENTIiSN
Zij, die zich met 1 Januari a. s. op
•ns blad abonneeren, ontvangen het
tot dien datum gratis.
Humor in het Parlement
FEUILLETON.
Uit het leven.
Een klein stukje „Handelingen".
TWEEDE KAMER.
Hy ging vandaag El vroeg de deur uit.
't Gezin heeft er zich mee verzoend. Mien
komt en er is straks, voor 't eerst sinds
wekeD, kleingoed by de koffie. Kluister
is voor vrouw en kinderen 'n zware
kluister, die ze na zich sleepen moeten
maar als hy versuft z'n puf lichaam,
in een stoel laat zakken of op tafel hangt,
hikkend van drankvolte, opgeblazen van
jeneverdampen, dan hebben ze moeite
hun weerzin te verbergen.
IEDEREN WERKDAG DES AVONDS.
Prijs per drie maanden franco p. p1.25
Enkele nummers0.05
UITGAVE DER FIRMA'S
EN
van 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Familieberichten van 1—10 regels 1.—, iedere regel
meer 10 cent
IV* De opgaaf van den spoordienst
komt In dit nommer voor op de gebrui
kelijke plaats.
19 Dee. 1912.
Wie krijgt 't koekje 1
Minister Heemskerk achtte het vrfl
zeker, dat het grootste winstaandeel van
't concentratieplan aan de Vrjj-liberalen
in den schoot zal vallen.
Onze opinie was omgekeerd, dat de
Unie-liberalen het koekje krijgen.
Constateer an we daarom alvast, dat
«niemand het bod aandurfde, dat de Vrij
zinnig-democraten hun slag er bij zouden
slaan. Dat is dan ook vrij duidelijk. Deze
fractie is overtroefd door Roodbuyzen's
Staatspensioen, en wordt nog sterker dan
eertijds afgegeten door de Sociaal-demo
craten. Het heeft de heeren niet geholpen,
dat ze een program als een half boekdeel
hebben geconstrueerd. Ze kunnen het
tegen de consequentie der Sociaal demo
cratie niet klaar spelen. En hun te theo
retische liefhebberijen laten hen in den
steek.
En wat nu de vraag betreft, ot Minister
Heemskerk juister zag, dan wel wy, dit
hangt er maar aan, wat men het koekje
noemt.
Wij doelden daarbij op 't doen veld-
wlnnen van zijn program, de Minister
daarentegen op succes in 't stemmen-
cjjfer.
Best mogelijk, dat hij in dit laatste
gelijk heeft, maar ons scheen 't voor de
Vilj-Liberalen het pijnlijkst, dat ze ten
eececmale hun politiek karakter verloo
chend hebben, en dat daarom niet zij,
maar de Unie-Liberalen er het best af
komen, die wel nooit eigen uniform droe
gen, maar zich hun modegewaad van
den laatsten snit dan toch niet van 't
lijf lieten scheuren. Standaard.
Naar aanleiding van de uitmuntende
rede van minister Heemskerk in de
Kamer, geeft de N. Prov. Qron. Grt. een
beschouwinkje over humor in het par
lement.
De rede, waarmede minister Heems
kerk zijn aanvallers beantwoordde, was
weer een meesterstuk van fijne polemiek,
als naar gewoonte gekruid met raken
humor.
Zondagmorgen negen uur. Vrouw
Kluister is juist opgestaan en wrijft zich
de stijve gewrichten, die haarpijn doen.
De Zaterdag is een zware werkdag voor
haartwee werkhuizenhet eerste van
's morgens zes tot 's middags vier, dan
nog 'n winkelhuis, waar ze voor twaalven
niet klaar komt en als ze thuiskomt is
daar ook alt]jd wat aan kant te maken.
Liesje is handig; ze kookt en poetst
en strijkt, maar ze is pas dertien
vóór tweeën komt de moeder hier 's Zater
dagnachts niet in bed.
Ze is rijzig van natuur, maar de rug
buigt al even door van 't slavend zwoe
genals jong meisje noemde men haar
j/knap" maar de smartetrekken vervorm
den haar gelaat, mager van'ontbering
de vrooltjke oogen van voorheen, die zoo
guitig schitteren konden, waarin zonne
straaltjes flitsen, zijn overwaasd door
'n nevel van ellende. Alleen de weelde
van 't warpi-bruine, golvende haar is
niet vergaan en zelfs hier op den Achter-
fal, waar de werksters en losse arbei
ders wonen, bleef haar iets bij uit den
Terecht heeft de heer Lohman gezegd,
dat men er zich in verheugen moet,
dat de regeeringsmannen onder de hef
tige aanvallen van links en den afmat-
tenden strijd, dien zij hebben te voeren,
zoo goed hun kalmte en de opgewekt
heid weten te bewaren.
Men klaagt er soms over, dat de echte
humor den parlementairen strijd gaat
verlaten. Niet dat er in de Kamer niet
meer gelachen wordt. Men lacht als men
in groot gezelschap is om dingen, waar
om men zijn gezicht niet zou vertrek
ken, als de geestigheid zoo onder ons
werd vertsld. Maar ware, echte humor
Mij is noodig voor het parlementair
debat, vooral voor dat van tegenwoor
dig, heeft een Duitsch staatsman ge
schreven. Anders zou men het in het
parlement niet meer kunnen uithouden.
Onze minister van binnenl. zaken
heeft de benijdenswaardige gave gullen
humor te kunnen mengen In 't ernstig
betoog. Maar daarom ontbreekt het
hem niet aan scherpte.
Hoe heeft hy de concentratie gegee-
seld, hoe het optreden der socianl-dem.,
inzonderheid ten opzichte van het ma
rine personeel, gestriemd.
De concentratie vertoont, zeide hij,
„de roode vaan in den mist."
De liberalen hebben geprotesteerd. Zij
trachten hun „liebïugeln" met de socia
listische eischen zooveel mogelijk te
maskeeren.
Zij spreken smalend van het te voor
schijn halen van het roode spook.
Noemen dit een minderwaardig argu
ment.
Jawel de heeren zouden wenschen,
dat men hun groote woorden geloofde.
Maar wat baat het? De daden spreken
te duidelijk.
In den middag van Maandag kwam
onder de Kamer-sprekers ook de heer
Van Veen nog een» in de rJJ om aan
te toonen, hoe ten onrechte de heer
Drucker en andere heeren van links be
toogd haddeD, dat de linkerzijde door
de meerderheid in de verdruliking was
gehouden. Daarbij deed zich een inci
dent voor, dat men maar half In de
Handelingen vindt, die geen interrupties
opnemen, of er moet een weerslag in de
van den spreker op volgen, doch waar
door men een slecht beeld krijgt van
het gebeurde.
De heer Van Veen n.l. wenschte te
weerleggen de bewering van den heer
Drucker, dat de linkerzijde zich steeds
aansloot bij de leiding van den Voorzitter.
De heer Drucker interrumpeerde toen
Ik heb gezegdbijna altijd. "Waarop de
stand, waarin ze grootgebracht werd
iets dat indruk maakte, zoodat de buur
tjes haar half spottend, half in ernst
(/de juf noemden.
De armoede in 't vertrek is aangrijpend,
'n Ruwe tafel, twee stoelen, 'n bank en
'n hoekkastje, is al 't meubilair. Elk spoor,
zelfs van armelui's weelde wordt gemist,
geen wekker, geen pul, geen spiegeltje,
geen prent zelfs in 'n lijst niets.
't Staat Alles bij „oome Jan".
'tls de oude historie. Kluister werkt
goed, maar drinken kan-ie nog beter en
zoo zijn ze langzaam weggezakt, in het
moeras der armoedevan da straat naar
de steeg en van de steeg hier naar den
Achterwal, waar de armoede trots en
schaamte afschudde.
Lang heeft ze tegen gesparteld", om niet
de anderen gelijkvormig te z(jn, wreef
haar meubeltjes schoon, poetste 't metaal
wat op, bedekte den rotten vloer met een
kleed, honderdmaal bestopt, waakte ja-
loersch over haar goed servies, las een
krant
Tot haar ziekte kwam, tien weken ach
tereen en ze haar huis zag leegdragen
naar de „Bank"de droesem van den
beker der ellende haar in den mond
spoelde.
heer Van Veen zich op het Kort Verslag
beriep, waaruit hij, by gemis aan de
nog niet verschenen Handelingen, cl:
teerde. Daarop regende het eenige inter
rupties o. a. van de heeren Ketelaar en
TeenstraHet was een schandaal zoo te
citeerenj enz. Maar wat biykt nu als we
de rede van den heer Drucker in de
Handelingen nalezen
Dat de heer Drucker niet heeft gezegd
bijna steeds, maar„Het overgroote deel
van de linkerzijde heeft met U, M de
V., voortdurend meegestemd, waar het
gold de regeling der werkzaamhedet..."
Het Kort Verslag was dus juist, de
heer Van Veen ook; onjuist was da heer
Drucker, en zy, die tegen den heer Van
Veen kabaal maakten. Nederl.
Een 15-tal wetsontwerpen van allerlei
aard werd gister aangenomen, zooals wy
gezien hebben. Da heer Ter Laan (s.d.a.p.)
wilde dus den gemeenteiyken accyns op
het gedistilleerd voor de gemeenten Den
Helder. Vlieland en Vlisslngen geleideiyk
afschaffen door een vermindering van
12 50 per H.L. per jaar. Krachtig werd
dit amendement bestreden door onzen
anti-revolutionairen afgevaardigde Blum,
die ontkende, dat de smokkelary te Vlis-
sicgen zulke groote afmetingen heeft
aangenomen. De toestand van de ge
meentekas te Vlissingen is bovendien
van dien aard, dat die bydrage onmoge-
ïyk gemist kan worden. Het geld, dat
thans door den drankaceyns verkregen
wordt, is op andere wyze absoluut niet
te vinden.
Het amendement Ter Laan kwam er
dan ook niet. Met 46 tegen 17 stemmen
werd het verworpen. Het dreigende ge
vaar voor Vlissingen was afgewend.
Zonder hoofdelijke stemmiDg werden
vervolgens aangenomen het hoofdstuk
Hooge Colleges van Staat, de hoofdstuk
ken Nationale Schuld en Onvoorziene
Uitgaven en de wet op de Middelen.
Daarop weer een groot aantal kleinere
wetsontwerpen.
Eindeiyk kwam de minister van bin-
neclandsche zaken, de heer Heemskerk,
aan het woord, om de algemeene be
schouwingen weder voort te zetten.
De minister laat zich door den heer
Vliegen niet uit zyn tent lokken met
de Amsterdamsche Paleis-Raadhuiskwes
tie. Neen, laat dat maar aan den minister
over. By laat zich niet gauw verschalken.
Da zaak is in correspondentie, zoodat de
Kamer een afwachtende houding heeft
aan te nemen.
Wat aangaat de veelbesproken profes-
Toen was de wanhoop gekomen en
sloeg haar neer als met zware vlerken. Ze
gedacht de dagen van ouds, toen ze, zin
gend, vogelken in de gaarde, huppelend in
den grooten moestuin by 't ouderiyk huis;
slechts 's levens zoet proefdeaan de
eerste huweiyksjaren, eer haar man zich
in den dienst van koning alcohol verslin
gerde haar smart vond zelfs geen tra
nen voor 't schrille contrast
Toch had ze zich weer opgericht.
De kinderzegen richtte haar op. Theo,
de oudste jongen, knaap van vijftien jaar,
kreeg een baas, waar-ie drie gulden
's weeks maakte, die hy trouw by moeder
bracht. Mien vond een dagdienstjehad
wat vervalbracht eiken stuiver thuis
om de meubeltjes weer te halen.
Toen was ze er zelf ook op uitgegaan,
kroeg werkhuizen, spaarde zich met de
kinderen het brood uit den mondalles
ging op t boekje» nog enkele weken
dan kan ze haar gansche gedoe terug
halen en dan zoekt zeeen a, der huisje;
gaat ze nég, hier uit dezen poel van lieder-
lykheid, van beestigheid vandaan.
God maakt haar nog ryk in heur kin
deren
Kluister is in den grond niet kwaad-
Of liever laf. Z'n vrouw, vroeger gedwee,
sorsbecoemingen, daarby stelde de mi
nister zich op het juiste standpunt, dat
de regeering heeft rekening te houden
met de behoeften van dezen tyd. Ze
wyzigt niet de machtsverhouding tus-
schen kroon en parlement, doch alleen
brengt zy de terminologie der Grondwet
in overeenstemming met de praktyk, die
in haar werking gaat in de richting der
anti-revolutionaire staatsleer.
Een beroep van de eerste beginselen
van ridderiykh6id by de linkerzijde, om
de legeering te beletten de Tariefwette
verdedigen komt ons niet overbodig voor.
Gisteren is er reeds op gewezen hoe
door rekken en rekken der debatten de
obstructie in dien zin ïeeds is aange
vangen. Het woidt waariyk tyd, aan de
linksche heeren, »waarheldlievend» als
ze zyn, nu toch eens het ongeoorloofde
van dergeiyke praktijken, die in geen
parlement en allerminst in het Neder-
landsche, thuis hooren, inzien.
Het meest interessante uit de rede van
den minister was wel de toespraak tot
den heer Bichon van IJsselmonde, die
echter tot 's ministers leedwezen
niet aanwezig was. Enfin, hy zal wel
met den inhoud van het betoog in kennis
gesteld worden. Het feit, dat de heer
Bichon op het oogenblik van zyn can-
didaatstelling kon weten, dat hy kans
had gekozen te worden met. steun van
links, veroorzaakt het onaangename in
de verschyniDg van den heer Bichon in
de Kamer.
Ten overvloede ging de minister nog
in op de interne aangelegenheden van
de anti-revolutionaire party, door den
heer Bichon aangeroerd De nieuwe afge
vaardigde had 66DS willen zeggen, waar
om hy, antirevolutionair in zyn hart
zynde, christeiyk-historisch is.
Nooit heb ik ondervonden op kiezers-
meetings, aldus minister Heemskerk,
dat de gereformeerden naar zich toe
wildeD halen. In het algemeen werken
gereformeerden en hervormden by ver
kiezingen getrouw samen. Het zou trou
wens monsterachtig zyn, als de anti
revolutionaire party werd een kerkeiyke
party. Het is en moet biyven een staats-
rechteiyke party. Ik vind het daarom
geen gezond verschynsel, dat men de
tegenstelling zóó scherp maakt, dat gere
formeerden en hervomden niet in eikaars
kerken zouden mogen komen.
De minister was zeer bezadigd in deze
toespraak, en dat mocht ook, want af
gezien van het onaangename in de ver-
schyning van dit Kamerlid, hebben wy
er ons toch over te verheugen, dat de
heer Bichon voor de coalitie is.
Wie echter meent, dat de heer Heems-
waakt als 'u leeuwin over haar verdiens
ten. Stil snuffelt hy weleens iond naar
geld voor zijn onleschbaren dorst, maar
'c staat alles veilig op de spaarbank.
Erom vragen durft hy nietde drank
ontzenuwde hem. Hy drinkt van z'n
eigen geld by de vrouw van z'n baas
„op de pof" en wat er na 't afrekenen,
aan 't eind der week rest, is niet veel.
De liefde vloodachting kan niet ge
boden aan 'n verachteiykeKluister
heeft zichzelf onttroond en den scüepter
zyner heerscbappy verbrokeD.
Zyn vrouw heeft zich gewasschen en
gekleed, gaat naar de kast voor 't ont-
bytPlotseling slaakt ze 'n angst
kreet schrik doorhuivert haarze moet
zich vasthouden, om niet neer te storten.
Woest grQpt ze 'n kistje, zet het op
kerk niet den handschoen voor dr. Kuy-
per heeft opgenomen, is de plank vol
komen mis. De „N. R. C." b. v. wil het
doen voorkomen, alsof de minister, door
den afgevaardigde voor Ommen op waar
iyk gemoedel|jken toon toe te spre
ken en gematigd te biyven ook waar
by hem bestreed, zyn plichten als
anti-revolutionair bewindsman niet wa
re nagekomen en dr. Kuyper en de
Standaard buiten beschouwing gelaten
of m. a. w. genegeerd had. Dit nu
mag niet gezegd worden en kan niet
gezegd worden. Heeft minister Heems
kerk niet gewaagd van het orgaan en
den leider der a. r. party, die zooveel
hebben bygedragen tot verheldering van
waarheid omtrent staatsn-chteiyke be
ginselen onder het volk P
De minister had het ook nog over
de concentratie. Hy toonde aan hoe de
uitdrukking een roode vaan in den
mist" de juiste qualificatie is voor een
juist geschetsten toestand. Het concen
tratieprogram hult zich immers in neve
len. Het is concentratie, conversatie,
consternatie en conspiratie, alles tot
glorie van de unie der vryzinnigen
Zoo is het.
Avondvergadering.
In de avondvergadering was de afdee"
ling Waterstaat aan de orde. Algemeene
beschouwingen werdeD er niet gehouden.
De heer Saaeengelu, 1bracht weer even
het Zuiderzeevraagstuk ter sprake. De
anti-revolutionaire afgevaardigde Pollema
sloot zich by zyn warm pleidooi aan,
dat betrof het leggen van een afsluitdam
in de Zuiderzee in het belang van land
bouw en scheepvaart. Ook minister Re-
gout was er mee ingenomen en bewon
derde de taaie volharding, waarmede de
heer Smeenge jaar op jaar de droogleg
ging van de Zuiderzee bepleit. Dit kan
de regeering niet onwelgevallig zyD.
Overigens niet veel van byzonder be
lang. Tegen middernacht, toen dooreen
onvoltallige vergadering geen bssluiten
meer genomen konden worden, ging
men naar huis.
Een andere lezing van hetzeegevecht
van 16 dezer in de Egtïsche Zee wordt
thans gepubliceerd.
Een vreemd zee-officier, die aan boord
van de Roemeensche stoomboot Impera-
tul Trajan was, kwam den volgenden dag
te Konstantinopel aan en heeft aangaan
de het zeegevecht het volgende relaas
gedaan Tegen acht uur 's ochtends liep
de Turksctaa vloot in volmaakte orde
uit. Zy stoomde tot op een afstand van
tafel, 't Zyn haar laatste schatteneen
kerkboek; wat kleingeld, 't spaarbank
boekje, al de beleenbriefjes in 'n bun
deltje byeen. Theo heeft nacht en dag
den sleutel, maar 't kistje is open, met
geweld het slot verbroken
Dat heeft hy gedaan, haar man, van
morgen vroeg, als zy nog sliep!
Haastig grijpt ze naar den inhoud
bybel en spaarboekje liggen daar; het
geld en de briefjes zyn weg. Ineens be-
grypt ze alles 1 't Geld verdrinkt hy
de briefjes verkoopt hygister kwam
hy thuis zonder loon
Met de handen voor 't gelaat, wild-
schreiend, zit de arme vrouw aan tafel.
Zóó vindt haar Mien, die 'n dagje uit is
zoo vindt haar Theo, die naar de kerk
ging en ze schreien met haar; van
smart, van woede, van wanhoop....
Des avonds dregde de politie 'n man
uit de gracht, die er in drankwaanzin
if gestapt waste zat zelfs om te roer en.
Hy ging heen „zonder begeerd te z|jn";
„naar zyne eigene plaats."
't Riool der zonde, waarin hy zich
wentelde, bad hem uitgespuwd in den
oceaan der eeuwigheid.
Amhemch Dagblad.
